ZIERIKZEESCIIE NIEUWSBODE.
Donderdag 28 Maart 1895.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
RECLAMES.
j7 de graaf cz.,
KENNISGEVING.
BEKENDMAKING.
DRANKWET.
BEKENDMAKING.
NIEUWSTIJDINGEN.
FEUILLETON.
Uit Schouwen en Duivelands verleden.
B0MENDAMME,
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per wreek, f 10,— per jaar.
51ste JAARGANG. No. 6594.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cti.
meerdere regels 10 Cta.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote Utter wordt naar jAaattruimle berekend.
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode"
15 regels 75 Cts. Elke regel meer 15 Cts.
Mr. KLEEBMlUEtt
POSTSTRAAT C 103, Zierikzee.
De BURGEMEESTER vaa Zierikzee brengt ter kennis
van de Ingezetenen, dat er op Zaterdag den
30 Haart o.kM des namiddags te 1ÖJ/, uur,
op het Raadhuis, eene openbare Vergadering van den
Gemeenteraad zal gehouden worden.
Zierkire, den 26 Maart 1895.
De Burgemeester voornoemd,
CH. W. VEBMELJS.
ZAKEN TER TAFEL TE BRENGEN:
Mededeeling van ingekomen stukken, enz.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
maken bekend, dat by hen een verzoekschrift is ingekomen
om vergunning tot verkoop van sterken drank in het
klein, vanLeendert van Dam me, voor den
winkel van het huis, staande op den hoek der Breedstraat
en de Hoofdpoortstraat, wyk C, No. 574.
Zikrikzes, den 27 Maart 1895.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Gelet op de circulaire van den Commissaris der Koningin
in deze provincie van 25 Maart 1895, A No. 779, 3e afdeeling
(Provinciaal blad No. 34);
Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat, blijkens in
den Belgischen Moniteur van 22 dezer opgenomen bekend
making, de beschikkingen van den Belgischen Minister van
Landbouw enz., waarvan melding is gemaakt in de Neder-
landsche Staatscourant van 21 Juli 1894, No. 108 en
8 dezer, No. 57, zjjn ingetrokken en dat met iujftmtr
van dezer de in- en doorvoer van rundvee en
schapen, herkomstig uit Nederland, is toegestaan langs de
volgende tolkantoren, op de dagen en uren daarby vermeld:
Euchen (station), iederen dag van zonsopgang tot zons
ondergang
Vise (station), eiken Dinsdagvoormiddag en eiken Zaterdag
namiddag op de uren van voorbykomst der veetreinen uit
Nederland
Hamont (station), eiken Woensdag op het uur van voorbij
komst van den eersten trein, des morgens;
Achel, per spoor en langs den straatweg, eiken Woensdag
en eiken Zaterdag tot 10 ure 's morgens;
Selzate (station), eiken Dinsdagmiddag van 2 tot 4 ure;
Westcapelle, eiken Dinsdagmorgen op het uur van
voorbijkomst van den eersten lokaaltrein.
Bij hunne aankomst aan het tolkantoor worden de dieren
op kosten der invoerders door een Belgischen veeart3 onderzocht.
Wanneer deze bevindt, dat het vee gezond is, geeft hij
daarvan een schriftelijk bewijs aI en verklaart hij, dat
dieren naai- de plaats hunner bestemming mogen worden
vervoerd.
Zierjkzse, den 27 Maart 1895.
De Burgemeester voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
Algemeen Overzicht.
Het zal wel niet voor de eerste maal zijns levens
zijn, dat Bismarck hot op zijn 80en jaardag zal
ondervindendat er zelden onvermengd genot
gesmaakt wordt, en dat vlak bij de bloemen distels
groeien; maar al heeft bjj dit ook geweten en
herhaaldelijk ondervonden, toch moet het hem pjjn
doen, dat de Rijksdag het niet heeft kunnen good-
keuren, officieel, als lichaam, als vertegenwoordiger
van het gehcele volk, aan zijn feest doel te nemen.
Hij, de stichter van den Rijksdag, de grondlegger
van het Duitsche Rijk, had recht op die hulde gehad,
en, wanneer hjj evenals dit het geval was bij zijn
70en jaardag, nog Rijkskanselier was, men had het
niet gewaagd hem eene dergelijke beleediging aan
te doen, en het voorbeeld te volgen van den
Berlijnschen gemeenteraad, die ook besloot om geen
deputatie, geen adres zelfs to zendon aan zjjn «ere
burger Vou Bismarck. Het was een rumoerige
zitting van den Rjjksdag, waarin het voorstel van
den President Von Levetzow werd verworpen, tot
het zeuden van eene deputatie naar Friedrichgruhe,
ten einde Prins Bismarck met zijn 80en verjaardag
geluk te wenschen. Vóór- en tegenstanders putten
zich nit in het bedenken van motieven; de harts
tochten werden soms opgewekt; op de publieke
tribune was het zeer rumoerig, daar de daar aan
wezigen hunne teekenen van goed- of afkeuring niet
terughielden. Alleen toen na een uur de uitslag der
stemming door den President werd voorgelezen,
heerschte er ademlooze stilte, verbroken plotseling
toen het woord »verworpen" over zijn lippen kwam,
door kreten van verontwaardiging eener-, van in
stemming anderzijds. De President van den Rijksdag,
Von Levetzow, verklaarde zich door dit besluit
genoodzaakt te zien, het presidium neer te leggen,
en onmiddellijk de daad bjj het woord voegende,
gaf hij zjjn waardigheid aan den aanwezigen onder-
Voorzitter over. Do Rijksdag staat dus voor eene
nieuwe Presidentskeuze, die waarschgnhjk Dinsdag
gehouden worden zalwie de uitverkorene zjjn zal,
valt nog niet te zeggen, maar te wenschen is het
voor hem, die gekozen wordt, dat hjj meer genoegen
van zijn inspannende betrekking zal ondervindea
dan Von Levetzow dat in de laatste tijden heeft
gedaan. Zijn heengaan zal hem niet veel hebben
gekost, maar toch doet zjjn besluit aangenaam
aan, omdat wij er uit zien, dat hij hulde brengen
wilde, waar zij behoorde, en niet ljjden kon dat
het lichaam, waarvan hjj Voorzittor was, zich
schuldig maakte aan grove ondankbaarheid. Men
moge over Bismarck als persoon oordeelen zooals
men wil, erkennen moet iederen Duitscher het,
dat hjj met zjjn machtigo geest de Duitsche eenheid
heeft gevormd; het Duitsche volk hoeft geleid tot
roem en eer; medegewerkt heeft om dat volk te
ontwikkelen en te beschaven, en het eeno eerste
plaats te doen innemen onder de Europeesche
volkeren. Zulk eon man niet algemeen te willen
achten, omdat bjj bjj het volvoeren zijner plannen
het niet allen naar don zin maken kan, is eeno
ondankbaarheid, waartegen de Koizer o. i. mot
recht in een telegram aan Bismarck protesteerde.
In Spanje is wederom eens een ministeriele
crisis ontstaan. Sagastade liberale Minister-
President, die zich ondanks alle moeilijkheden wist
te handhaven, heeft zjjn ontslag ingediend. Ver
schillende oorzaken hebben tot dit besluit mede
gewerkt. In de eerste plaats was er verdeeldheid
ontstaan onder de leden van het Kabinet, tengevolge
van de baldadigheden, gepleegd door de officieren
tegen de redacteurs der dagbladen, die zich, naar
aanleiding van den opstand van Cuba, ongunstig
ovor de officieren hadden uitgelaten. Bovendien
werd het Kabinot verantwoordeljjk gosteld voor
den ongunstigen toestand op Cuba en daarbij kwam
nog het geschil met de Regeering der Vereenigde
i Staten over den aanval van een Spaansch oorlogs-
I schip tegen de Amerikoausche boot Alliance",
waardoor de Minister van Bnitenlandsche Zaken te
Washington, Greibam, tot een krachtig protest
werd genoodzaakt. Naar aanleiding van den aanval
der officieren tegen dagbladbureau! werden in de
Kamer heftige woorden gewisseld en waarschjjnljjk
zal de Spaansche Regeering ook wel genoodzaakt
worden voor de Noord-Amerikaansche bakzeil te
trekken. De slotsom van een en ander was, dat de
heer Sagasta, die wegens den aanhangigen strjjd
over de handelstractaten toch reeds wrak stond,
besloot zjjn post te verlaten. Na veel loven en
bieden is nu de heer Canovas de Castello, de leider
der conservatieven, er in geslaagd een Ministerie
sauoen te stellen, terwjjl, met het oog op de spanning,
die nog steeds te Madrid bljjft bestaan naar aan
leiding van den strijd tusschen de officieren en de
redacteurs der bladen, de Maarschalk Martiner-
Cstnpos tot Gouverneur van Madrid is benoemd.
Hjj heeft der Koningin verzekerd, dat hjj instaat
voor de handhaving der orde en rust in de hoofd
stad, maar voor het vormen van een Ministerie
had hjj geen lust.
Koning Oscar heeft nog geen beslissing genomen
over de wjjze, waarop hjj voornemens is de
ministerieels crisis in N'oortcegen op te lossen.
De Koning had na zjjn terugkeer te Stockholm
een onderhoud met een deputatie uit den Zweedschen
Rjjksraad, bljjkbaar over den aanhangigen strjjd
tusschen Zweden en Noorwegen. De Noorsche
radicalen laten zich zeer heftig nit tegen den Koning
en keuren het sterk af, dat hjj, in plaats van eene
schikking te treden met de Noren, de bemiddeling
van den Zweedschen Rjjksraad inroept. De Eerste
en de Tweede Kamer van den Rjjksdag hebben
eene commissie benoemd van 1*2 leden, bestaande
nit zes leden van de Eerste en zes leden van de
Tweede Kamer. Deze commissie zal met den Koning
in overleg treden en de middelen beramen, waardoor
de strjjd, zoo mogeljjk, in der minne kan worden
bjjgelegd. Men gelooft, dat er nog wel eene schikking
kau worden getroffen, maar voorloopig bljjft die
kans toch zeer gering. Do radicalen en geavanceerd
liberalen in Noorwegen hebben voldoende getoond,
dat van hou geen toenadering is te verwachten;
derhalve zal Koning Oscar zjjn standpunt moeten
verlaten, of zich op eene volkomen break tusschen
Zweden en Noorwegen moeten voorbereiden.
De 6trjjd over de beide nog niet afgedane kerkeljjke
wetten in de liongaarsvhe Magnatenkamer is
begonnen. De eerste stemming werd ongeldig ver
klaard, daar er tegen de geldigheid werd geprotesteerd.
Bjj tweede stemming werden er 119 vóór en 119
tegen bet ontwerp uitgebracht en moest volgons
het reglement nu Baron Slavy, de Voorzitter,
heslissen. Deze stemde vóór de wet, zoodat de
voordracht nu bjj tweede stemming is aangenomen
en de artikelsgewjjze behandeling is bogonnon.
Engeland.
■jonden, 25 Maart. Uit het Oosten is bet
ernstig bericht ontvangen, dat de Cbineosche onder
koning Li-Hung-Tsjanggisterenmorgcn hetslachtoffor
geworden is van oen aanslag van den kant der
Japaneezen, bij wie hjj over den vrede ondor-
handelde. In strijd met de krijgswetten, die de
onschendbaarheid verzekoren aan iederen diplomaat
of ieder ander persoon, die de witte vlag zwaait,
heeft oen Jopanees een aanslag gewaagd op hot
leven van den Cbineescben gemachtigde en daardoor
den toestand zeer gocompliceerd gemaakt. Op het
oogenblik dat deze van conferentie met de Japan-
sche afgevaardigdon terugkwam, schoot een 21-jarige
dweeper op Li en wondde hem vrjj ernstig in het
gelaat. De jonge man, die zyn vaderland een dienst
meende te bewijzen, door op den afgevaardigde
van den vjjaud te schieten, zal onmiddellijk voor
den krjjgsraad gebracht worden.
De aandeelhouders van een levensverzekering
maatschappij te Londen waren niet weinig verrast,
toen zjj op de algemeens vergadering hoorden dat
de influenza der maatschappij in het afgeloopen jaar
bjjna 300,000 pd. st. heeft gekost. De secretaris
voegde in zijn rapport hieraan toe, dat de influenza
der maatschappij in twee jaren duurder te staan
was gekomen dan de cholera in 43 jaren.
Men houde hierbjj echter in het oog, dat zjj onder
wie de cholera de meeste slachtoffers maakt, niet
bebooren tot de kringen, waarin de meeste levens
verzekeringen worden gesloten.
Duitscnland.
25 Maart. De opgewondenheid over
de gebeurtenissen van Zaterdag en het telegram
des keizers neemt meer en meer toe. De keizer
heeft reeds uit verschillende steden geestdriftige
telegrammen van instemming ontvangen, o. a. uit
Leipzig een telegram van de 12000 leden van den daar
gevestigden Krieger-verein", waarin wordt inge
stemd met het brandmerken van het »6chimpfliche"
besluit van den Rjjksdag.
Men hoort evenwel ook van protesten. De
Wurtemburgsche volkspartij hield gisteren een bijeen
komst, welke door 1500 personen werd bjjgewoond
en waar onder groote geestdrift een besluit werd
genomen, waarin adhaesie werd betuigd met het
besluit van deu Rjjksdag en de afkeuring werd
uitgesproken over de dépêche des keizers.
fn de omgeving van den Bondsraad wordt ver
klaard, dat eene aanleiding tot ontbinding van den
Rjjksdag ontbreekt, ofschoon men ook daar de plaats
gehad hebbende voorvallen ten zeerste betreurt.
Fried rlchsrulie, 26 Maart. De Keizer
kwam om 12 uur te Aumtlhle aan, waar hjj to
paard is gestegen en zich aan het hoofd heeft gesteld
der aldaar verzamelde troepen.
Hierop liet Z. M. den troep naar het Slot-park
marcheeron on daar in parade opstellen.
Von Bismarck in knrassiers-uniform kwam hier
in een open rjjtuig, en terwjjl de muziek spoelde
presenteerden de troepen het wapen.
De Keizer wenschto alsnu den Vorst, namens het
leger, geluk, overhandigde hem een gouden eere-
pallasck (lang kurassierezwaard) en reed vervolgens
met hem bot front langs. Voor bet elot liet Z. M.
de kurassiors nogmaals defileeren.
De Keizer dejeuneerde vervolgens bjj Von Bism&rck
en bracht oen dronk op hem uit, waarbjj door de
militairen buiten saluutschoten werden gelost.
Aan tafel overhandigde de Keizer von Bismarck
als geschenk den zegelring van de schrijftafel van
Wilhelm L
Voor het Maritieme Gerechtshof te Bremer-
havon zjjn Zaterdag de verhooren betreffende het
vergaan van de >Elbe" begonnen. De beer Romberg,
directeur der Zeevaartschool, vertegenwoordigde de
Regeering. Onder de getuigen waren 13 geredden
van de »Elbo". Een van dezen, die de wacht had
tijdens do aanvaring, xeide, dat bij de »Cratbie"
volstrekt niet gezien had. Een ander had do lichten
van dat schip gezien. De »Elbe" had ruimschoots
booten genoeg voor het vervoer van alle passagiers
aan boord.
De betaalmeester Werner verklaarde, dat hjj na
bet zinken ran de »Elbe" nog een boot zag varen.
Hij hoorde hulpgeroep cn meende, dat de bemanning
van die boot de aandacht van een voorbjjvarend
visscbersvaartuig trachtte te trekken.
Zoo dikwijls we, de haven van Zierikzee ver
latende, het genot smaken bij helder zonnig weör
op de kabbelende blauwe golfjes der Ooster-Schelde
te dobberen en daar het mime watervlak overzien,
dat zich ver in 't Westen in de Noordzee verliest,
komt ons telkens het aangrijpende visioen van Heine
voor oogen, waar hjj onze verzonken steden uit de
diepte der wateren doet rijzen met bare kerken en
torens, haar menschengewoel en handelsdrukte, haar
levendige markten en middeleeuwsche raadhuizen.
Dan denken we eraan, dat onder de kalme, lachende,
stralende oppervlakte dezer breede rivier menig
vlek, menig dorp, menige hoeve slaapt en de
belangstelling in hetgeen eenmaal was, wil beloond
worden met het verhaal van het worden en vergaan
dier plaatsen.
Schouwen, dat wellicht meer dan eeuig deel van
den vaderlandschen bodem gedurende eeuwen schier
onafgebroken door het geweld der golven en vooral
door dat der stroomen is geteisterd geworden, heeft
aan zjjne Zuidzjjde ontzettend voel land ver
loren. In het tjjdvak 14751559 alleen 3100 gemeten 1
Yan het Westbavenhoofd beginnende en eindigende
bjj de duinstreek, omvat Schouwens halve maan
eene reeks van verzonken dorpen.
Het dichtst bjj het Hoofd lag Borrendamme en
van deze plaats volgt hier een en ander, dat onze
weetgierigheid zal trachten tevreden te stellen.
De naam der plaats verschjjnt voor 't eerst in
1297 als Bordendamme, toen in Mei van dat jaar
Graaf Jan I aan zijn getrouwen Hildecope Hobnxsone
het veer van Bordendamme gaf, onder voorwaarde,
dat alle lieden nit 's Graven dienst zonder veergeld
zouden overvaren; hierbjj verdient opgemerkt te
worden, dat nog heden ten Westen van Zierikzee
de Hellecops- of Krengeweg te vinden is.
In de Vlaamsche oorlogen werd hier meermalen
gestreden en toen gedurende het beleg van Zierikzee
door de Vlamingen in 1304, de Zierikzeeünaars
een uitval dedenwerd het bjj Borrendamme
liggende slot Blodenburg door hen genomen en
verwoest, zoodat de toenmalige heer Hobuck, die
vroeger veel goeds van den Hollandschon Graaf
had genoten, maar nu do partjj der Vlamingen was
toegedaan, loon naar werken ontving.
Toen Graaf Willem III kort daarna Zierikzee
bezocht had, voer hij »ten Bordendamme over"
naar Noord-Bevoland.
Was de plaats in 't begin der 1-le eeuw door
het oorlogsgeweld zeer geteisterd, gedurende den
loop dier eouw schjjnt Borrendamme door geen
groote rampen getroffen te zjjn; althans de kroniek
schrijvers melden het niet.
Men mag evenwel aannemen, dat de Jotgevallon
van het dorp veel overeenkomst zullen gehad
hebben met die van het nabjjliggende Zierikzee,
waarmede het door don Borrendamschen weg (nu
Miereweg gebeeten) verbonden was, terwijl het door
het bezit van eon overzetveer, steeds een bezochte
plaats moest blijven.
Vlak voor Borrendamme, in de Schelde, vond
men een gors, later Oriezand genoemd, dat in 1361
onder den naam Worigezand" ter hedjjking werd
uitgegeven. Dit smalle eiland, dat door do Vysekreek
nog in twee deelen was gescheiden, had 6teeds veel
van hot water te lijden.
Omstreeks 1580 was het door het wegslaan der
dijken een begroeid schor, aan den West- en Noord-
westkant met onkele duinen voorzien en had toen
eene lengte van vier-en-twintig honderd roeden,
bij eene breedte van tweehonderd roeden. In 1602
opnieuw bedijkt, heeft het echter niet lang meer
het hoofd kunnen bovenhouden. Omstreeks 1640
was het door de bewoners verlaten en slechts een
stelleman met eenige schapen was de laatste bewoner
van deze eenzame plaats, die spoedig daarna ver
dween en waarvan de zandplaat Vuilbaard, voor
de haven van Zierikzee liggende, nog een overblijfsel
vormt.
Door het langzaam afnemen van dezen voormuur
werd Borrendamme met de geheele Zuidkust van
Schouwen meer en meer aan het geweld der wateren
en stroomen blootgesteld en tengevolge van den
Cosmus- en Damianus-vloed van 27 September 1477
werd hier reeds veel land buitengedjjkt.
Kort vóór dezen stormvloed, in 1468, bad op
den dijk van Borrendamme eene belangrijke plechtig
heid plaats. Tood n.l. werd daar Hertog Karei ae
Stoute wegens Zierikzee als Graaf van Zeeland
gehuldigd, omdat de Vorst het niet geraden achtte
onze stad te bezoeken, waar toen door de pest
eene groote sterfte heerschte.
Op oen schoonon zomerdag, den 24 Juli 1529,
had men voor Borrendamme weer eene grondbraak
tor lengte van 13 roedon, op eene plaats waar men
daags te voren nog 10 a 11 vademen vooroever vond.
Door den St-Felixvloed van 5 November 1530
had bjj dit dorp eeno doorbraak plaats, waardoor
het ingeloopen land achttien dagen lang met bet
water is bedekt geweest. Het gevaar, waaraan dit
bedreigde deel blootstond en dat opnieuw bij den
Btormvloed van 2 November 1532 bleek, gaf Keizer
Karei V aanleiding, om op 20 Augustus 1533 te
bevelen, dat de dijk bjj Borrendamme met 3 voet
verhoogd zou worden, terwjjl de nood aldaar zoo
groot werd geacht, dat hjj, de erkende vrome
katholiek, verbood eenige giften voor missen, kerken
of kloosters te bestemmen, maar die aan te wenden
tot het versterken der zeewering op dit punt.
Al deze krachtsinspanning kon evenwel niet ver
hinderen, dat zich op 25 October 1537 weder een
val bjj Borrendamme voordeed ter leDgte van 63
roedon, waardoor 8 gemeten lands verloren gingen.
Ongetwijfeld heeft Karei V, toen hjj in Juli 1540
te Zierikzee in »de Mossel" logeerde bjj Lieven
Jacobszoon de Huybert en de dijkages van 8chouwen
ging bezichtigen, ook Borrendamme bezocht.
Een inlaag van 198 roeden lengte, in 1554 gelegd,
die aan den boek van Borrendamme aansloot, werd
spoedig gevolgd door een nieuwen inlaagdjjk, waar
aan men in 1568 begon en die, in zjjne kolossale
lengte van Borrendamme tot Bnrgbsluis (de geheele
Zuidknst van Schouwen), eene afmeting had van
4200 Schouwsche roeden.
De Allerheiligen-vloed van 1570 deed met de
bovengenoemde rampen het dorp snel vervallen. De
parochie was niet meer in staat uit eigen middelen
hare armen te onderhouden en in 1578 moest
Zierikzee hierin te hulp komen en werden de
Heilige-Geest-goederen van Borrendamme met die
onzer stad vereenigd.
't Spreekt van zelf dat door het grondverlies de
kerke-inkomsten ook zeer afnamenwaarom het
kapittel van Sint-Liovens-Monster to Zierikzee op
30 September 1573 besloot den laatstou pastoor
van Borrendamme, Cornelis Rute, 12 's jaars
toe te leggen.
Het kort hierop gevolgde beleg van Zierikzee in
1575 en 1576 bracht Borrendamme weer een schrede
nader tot zjjn ondergang, vooral toen men hier de
djjken doorstak. Uit gebrek aan tijd kon dit echter
niet volkomen geschieden en liet men een dorpel
van oen voet of drie boven het meiland staan. Ook
is dicht bij Borrendamme in Februari 1576 nog
een bolwerk opgeworpen.
Het graven der nieuwe haven van Zierikzee, in
1597, waarvan het Westerboofd met de aldaar in
1602 gestichte woning niet ver van Borrendamme
te liggen kwam, bracht aan dezen kant eene groote
verandering te weeg, maar kon toch den ondergang
van het dorp niet verhoeden.
In 1613 lag de kerk reeds in puin en in Januari
van dat jaar werd die bouwval met den toren en
eene hoogte in de buurt (waarop wellicht vroeger
het kasteel gestaan had) grootendeels vergraven om
▼oor den schier vernielden zeedijk te worden ge
bezigd. Dit hielp echter slechts tjjdelijk, want zestien
jaren later moest hier weder opnieuw worden gedijkt.
Door al dit grondverlies geraakte Borrendamme
langzamerhand ontvolkt en de meeste inwoners
verplaatsten zich naar het naburige Zierikzee. Som
migen hunner, dio naar hunne af komst van Borren
damme werden gebeeten, geraakten in hunne nieuwe
woonplaats tot welstandwerden door huwelijk
vermaagschapt aan de geslachten Mogge en de Jonge
en zjjn de stamvaders geweest van de nog heden
bestaande familie van Borrendamme.
Toen ten jare 1822 de zeedijk bjj Borrendamme
werd overgehaald, zjjn de grondslagen met op&taande
stukken muur van kerk en toren en in de nabjjheid
er van vele doodkisten ontdekt geworden. Voorts
werd toen ook niet ver van die puinhoopen eene
partij stroo gevonden, die, hoewel zwart geworden
en bjj aanraking uiteenvallende, zijn oorspronkelijke
gedaante nog bezat en daaronder eenige tarwe,
welke, hoewel mede zwart geworden, na ruim 200
jaren nog volkomen hard was en waarvan nog
heden een monster in het museum van het Zeeuwsch
Genootschap te Middelburg bewaard wordt.
Nadat de in 1642 nog aanwezige twee of drie
buizen van het voormalige dorp naderhand zjjn
opgeruimd, was alles verdwenen, wat aan deze een
maal niet onbelangrjjke plaats herinnerde.
Dat was het einde van Borrendamme. Voor dit
dorp faalde het Zeeuwscbe devies. Het heeft gewor
steld met de wateren, maar is bezweken. En wanneer,
nog korte jaren geledon, bij zoor lage ebbe do oude
grondslag droog viel, zag men aldaar de fondamenten
der weggespoelde buizen en den loop der uitgewisebte
stratenontroerende sporen van ondergegaan leven,
als de voetstappen dier voorwereldlijke vogelen, voor
immer afgedrukt in het sljjk.