ZIEBIKZEESCHE NIEUWSBODE.
1 November 1894.
Brandschouwing.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30franco per post
f 1,60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f iO,per jaar.
51ste JAARGANG. No. 6532.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Ad verten tiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode"
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zbhikzo!
maken bekend, dat krachtens Raadsbesluit van den 29sten
October l.L, de prijs van het GAS uit de gasfabriek der
gemeente aan particulieren te leveren, voor het jaar 1895
is vastgesteld op zeven cent per Kub. Meter.
Zierikzee, den 30 October 1894.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
brengen ter kennis van de Ingezetenen, dat de Directie der
Brandweer op Maandag «Ion Sen November
eerstkomende en voljfende dugen eene
algemeens brandschouwing
in de woningen der Ingezetenen zal houden, overeenkomstig
de bepalingen der Verordening tot voorkoming en blussching
van brand in deze gemeente.
n 31 October 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Algemeen Overzicht.
Wat niemand had vermoed, misschien weinigen
gehoopt en velen heeft verwonderd, is het bericht,
dat op het laatst der vorige week uit Berlijn tot ous
kwam. Be Rijkskanselier van het Duitseüe Rijk
von Caprivi en de Minister-President van Pruisen
graaf von Eulenburg, hebben beiden bun ontslag
aan den Keizer aangeboden en deze beeft dit
verzoek om ontslag aanvaard. Verrassend nieuws
voorwaar. Men wist ja, dat graaf von Eulenburg
sedert eenigen tijd een tamelijk geïsoleerd stand
punt innam en op den duur zijne positie moeilijk
zou kunnen handhaven. Maar von Caprivi! Hij
werd immers, zoo 't heette, door den Keizer ge
steund. En daarom vraagt men zich op 't oogenblik
nog verbaasd af, hoe de Keizer hem loslaten kon.
Er was een ernstig geschil tnsscben den Rijks
kanselier en den Pruisischen Minister-President
v. Enlenberg. Het liep over de maatregelen, die men
in Duitschland wilde nemen tot bestrijding van
socialisten en anarchisten. Graaf v. Eulenburg was
voor zóó krasse maatregelen, dat de Rijkskanselier,
voor zoover ze het Dnitsche Rijk betroffen, er zich
onmogelijk mede kon vereenigen. Ook v. Caprivi
achr te wel een strenger optreden noodzakelijk,
maar bij verklaarde zich tegen de voorgestelde be
perking van het recht van vereeniging. De Keizer
moest natuurlijk bij dezen strijd beslissen, en aan
vankelijk hoorde men niet anders, of de Keizer
stond aan de zjjde van den Kanselier. Bovendien
had deze ook de meerderheid der Ministère van de
Bondstaten op zijne hand, wat bleek op de confe-
rentiën, die Donderdag begonnen. De groote meer
derheid der Ministers en een groot aantal leden
van het Pruisische Kabinet steunden v. Caprivi, waar
hij uitzonderingswetten afkeurde en enkel uitbrei
ding van de bestaande wetten aanraadde. Maar hoe
eens het men hierover moge geweest zijn, over de
financieele aangelegenheden was men dit niet en
naar het schijnt heeft de handige Dnitsche Minister
van Financiën Miqnel die quaestie ook op deze
conferentie te berde gebracht. Von Caprivi schijnt
toen te hebben begrepen, dat, mocht hij er ook in
slagen von Eulenburg te doen aftreden, do regeling
der Rijksfinanciën voor hem een nieuw struikelblok
zou worden. En hij vroeg zijn ontslag. De Keizer
kon niet anders handelen dan dit aan te nemen,
vooral niet omdat v. Caprivi feitelijk geen enkele
partij had, waarop hij rekenen kon; en door de
aanname van het ontslag van v. Caprivi zoowel als
dat van v. Eulenburg erkende de Keizer, dat bij bet
niet eens was met de financieele politiek van zijn
Rijkskanselier, evenmin als met de sociale politiek
van Pruisens eerste Minister. Intriges van allerlei
aard zullen natuurlijk ook wel hier hun invloed
hebben doen gelden. De machtige familie' der
v. Eulenburg's, wier gast de Keizer dezer dagen nog
op een jachtpartij was, zal wel al het mogelijke
hebben gedaan, om in den val van een hunner, ook
den Rijkskanselier mede te slepen, maar wat zij
niet zal kunnen, is de gedachtenis uitwisschen van
v. Caprivi als van een man met zeldzame kennis, van
zuiver karakter, van eerlijke overtuiging, van on-
voorwaardelijken ijver voor zijn plicht, van trouwe
toewijding aan Keizer en Rijk. De vraag, die zich
natuurlijk thans op den voorgrond dringt, is: wie
zal de opvolger zijn van den man, wien een zoo
loffelijk getuigschrift gegeven lean worden? Het
was te verwachten, dat zoodra de vraag zich voor
deed er stemmen zouden opgaan, die de vereeniging
van het Rijkskanselierschap met Minister-President
van Pruisen zouden voorstaan. En inderdaad schijnt
men er over te denken. Als vermoedelijke opvolgers
van v. Caprivi werden genoemd de grijze Vorst van
Hohenlohe, de stadhouder van Elzas-Lotharingen
de gezant Philippe Eulenburg en de Staatssecretaris
voor Buifcenlandscbe Zaken baron von Marschall.
De eerste schijnt werkelijk de aangewezen persoon
te zijn en bereid de moeilijke taak te aanvaarden,
al had bij er met het oog op zijn boogen leeftijd
aanvankelijk minder zin in. De Prins is katholiek,
van gematigde politieke richting. Hij is vroeger
eerste Minister van Beieren geweest en beeft bij
de éénwording van Duitschland eene eervolle en
voorname rol gespeeld. Met den ouden Bismarck is
hij op zeer goeden voet en is zelfs jaren geleden
een9 diens plaatsvervanger geweest in het ministerie
van buiteulandsche zaken. Hij kon echter toen,
wegens ziekelijkheid, de zware lasten aan dat ambt
verbonden niet lang verdragen en werd weldra
benoemd tot stadhouder van Straatsburg. Op zijn
hoogen leeftijd bezit hij bezwaarlijk meer genoeg
zame werkkracht, en men zou zijne benoeming wel
alleen moeten beschouwen 'als een maatregel van
overgang. Als oud-diplomaat is hij overal bekend
en men kan stellig verwachten, dat hij gedurende
zijn bewind de tegenwoordige vreedzame politiek en
verzoenende houding tegenover Frankrijk en Rus
land zal handhaven. Als opvolger van v. Eulenburg,
3ls Mini ster van Bnitenlandsche Zaken voor
Pruisen, wordt genoemd Ernst von Köller, thans
onder-secretaris van den Rijkskanselier en als zoo
danig ondergeschikt aan von Hohenlohe. Hjj is 54
jaar oud, door afstamming en aanhuwelijking ver
want met den geheelen hofadel en de aristocratische
agrariërs, b. v. met den Minister van het Keizerlijk
hof, von Wedell, en dus bij uitstek geschikt om de
brug van verzoening te vormen tusschen den Keizer
en de Junkerpartij. Maar bovendien kent hij Miquel
ook goed, daar hij president van de politie te
Franfort was, toen Miquel daar het opperburge
meesterschap bekleedde. Ondertusschen, de beide
benoemingen zijn nog niet officieel en er kan nog
veel veranderen. Opmerkelijk is het, dat v. Caprivi
in allerijl zijn koffers heeft gepakt en voor ge-
ruimen tijd op reis naar Zwitserland gaat. Uit de
omstandigheid, dat hij niet eens de komst van zjjn
opvolger afwacht, zou men kunnen opmaken, hoe
groote afkeer hij van de gebeele geschiedenis heeft
gekregen, al was het maar alleen door intriges en
dergelijke. Door de belangrijkheid van bovengemelde
gebeurtenissen meenden wij daaraan -thans de ons
toogestnne ruimte te moeten wijden, al hadden wij
gaarne iets gemeld omtrent de verkiezingen van de
Provinciale raden in België, de gezondheidstoestand
van den Czaar en de nieuwe overwinning door de
Japanners op de Chineezen behaald.
[Zie bericht onder Duitschland).
Japan en China.
De Chineezen hebben de vesting Ku-lieu-cbao,
die het Japansche leger geruimen tjjd had kunnen
tegenhouden, Vrijdag morgen verlaten.
Toen de Japanners Vrijdag morgen een herig
kanonvuur tegen die vesting openden, werd dit niet
beantwoord. Toen werd een granaat in de vijande
lijke battery geworpen, doch nog bleef alles stil.
Men vreesde echter een krijgslist, tot dat de tirail
leurs, die op verkenning uitgezonden waren, met
het bericht terugkwamen, dat de plaats was ver
laten. Deze tijding werd met gejuich begroet.
De Chineesche Regeering doet wanhopige pogin
gen om nieuwe troepen bijeen te brengen tot
verdediging der hoofdstad.
De bladen vermelden een gerucht uit Sbangai,
dat de jonge Keizerin van China overleden zou zjjn.
Dit gerucht is nog niet bevestigd.
Indië.
Het Soer. Hbl. schrjjft
De Lombok-expeditie heeft aan het licht gebracht
hoe onze oorlogsmagazijnen zjjn ingericht.
De ernstigste gebreken zjjn aan het licht gekomen.
Als in 1870 in Frankrijk was op bet papier alles
in orde, geen schroevendraaier of olieflescbje ontbrak.
En in de werkelijkheid konden zelfs geen 250 stel
wapens in 24 uren in bet groote oorlogsmagazjjn
te Soerabaja worden gereed gemaakt, zjjn tal van
soldaten naar het oorlogsterrein gezonden met onge-
bruineerde geweren, ongehruineerde kapmesscbeeden,
met geleende en bijeengescharrelde equipements-
stukken. De magazijnmeester wist en kon nog minder;
officieren, wier taak het niet was, moesten zelf
zorgen voor de wapening en uitrusting van hun
naar het oorlogsterrein gedirigeerde soldaten.
Eene batterij artillerie moest naar het oorlogs
terrein vertrekken zonder eenige reservemunitiete
Batavia had men wel alles bij elkaar doch in ver
keerde kisten gepakt, zoodat die kisten te Soerabaja
geopend moesten worden en eerst vijf dagen na de
kanons de munitie op Lombok kwam. Zulke feiten
bewijzen dat organisatie noch personeel deugen. En
dat niettegenstaande er sedert een kleine 20 jaren
artilleristen aan het hoofd van hot leger hebben
gestaan
Men zoekt, alweer evenals in Frankrjjk vóór de
groote catastrophe, in onze magazijnen zijn kracht
in het kleine. Oude, afgekeurde of verouderde kanons
worden met een ijver, een beter onderwerp waardig,
opgepoetst tot ze glimmen als spiegels of in het
vet gezet; projectielen, die voor geen enkelen in
gebruik zijnden vuurmond meer dengen, blijven
heel netjes op stapeltjes staan en een ontzaglijke
ruimte in de magazijnen innemen om ook op hun
beurt geregeld bijgestreken te worden; maar om
betgeen werkelijk noodig is wordt niet gedacht. In
een kolonie als de onze, waar eiken dag oorlogs
gevaar dreigt, kunnen zelfs in geen tien dagen een
duizend man worden gewapend en uitgerust voor
het oorlogsterrein, is het zelfs de vraag of men er
in heel Indië uitrustingsstukken en wapens, bruik
bare althans, in korten tijd voor zou bijeen kunnen
brengen. Doch de papieren zijn in orde, de boeken
kloppen, wij hebben een prachtigen artillerie
inventaris met mooie, duidelijke afbeeldingen van
al ons geschut, van allo projectielen, van elk uit
rustingsstuk, zelfs van die er niet zijn.
Bij de marine is het evenzoo. Wij hebben een
auxiliair eskader, een Indische militaire marine,
waarbij enkele goede schepen zijn, bewapend met
goed geschut, maar de munitie daarvoor ligt te
Amsterdam. En dat is wel wat ver, wanneer het
er op aankomt zooals thans.
Amerika.
Tegen een Amerikaansche dame, mrs. Elisa Carson,
te Chicago, is door haar familie een proces aan
gevangen, met het doel haar onder curateele te
doen stellen. Zij is schatrijk en schijnbaar wel bij
't hoofd, maar ze heeft een passiezij reist onop
houdelijk tusschen Amerika en Engeland op en
neer. Dit jaar heeft zij geregeld elke 14 dagen dat
reisje gedaan en 80,000 dollars verteerd. De familie
ziet hierin een bewijs, dat haar geestvermogens
gekrenkt zijn.
Bij het naderen der verkiezingen in de Ver-
eenigde Staten wordt de opwinding al grooter.
Yoor de stedelijke verkiezingen in New-York is de
belangstelling zoo groot, dat zich 308,793 kiezers
hebben laten inschrijven, dus 42,844 meer dan het
vorige jaar. President Cleveland heeft zich niet laten
inschrijven en is naar Washington teruggekeerd.
Mc. Kinley heeft twee dagen in den trein door
gebracht van Buffalo naar New-York. Aan alle
steden onderweg werd opgehouden en sprak hij tot
eene talrijke menigte ten gunste van Morton, den
vepublikeinschen candidaat voor het gouverneur
schap. Hill, de Tammany-man, doet het hem dadelijk
na en spreekt voor zich-zelf.
Rusland.
SI. Petersburg 30 Oct. De toestand van
den Czaar is merkbaar erger geworden. De hoest
neemt sterk toe. Hij spuwt bloed en de linkerlong
is aangetast. De toestand is zorgelijk.
De Prins en Prinses van Wales zijn dringend
ontboden en worden morgen hier verwacht.
Engeland.
Twee journalisten, de heeren E. R. Louden en
Herbert G. Field, zjjn uit Londen vertrokken om
een reis om de wereld te doen.
Zjj hebben zich begeven naar Parjjs, vanwaar zjj
te voet gaan naar Marseille; vervolgens begeven
zij zich altijd te voet door Italië, Griekenland,
Turkije, Klein-AziÖ, Perzië en Beloedsjistan naar
Engelsch-Indië, waar zij in den winter van 1896
op '97 hopen te zijn. Daarna gaan zjj scheep naar
San-Francisco, na eerst Australië en Nieuw-Zeeland
te hebben bezocht. Te voet willen zij daarna weer
Amerika doorkruisen om eindeljjk in 1897 in New-
York te zijn.
De heeren Louden en Field nemeD geen geld
mede en zij zullen alles wat zij onderweg verdienen
naar Engeland zenden. Dit beschouwen zjj als het
beste middel om niet bestolen te worden. Hunne
gansche bagage bestaat uit een photographietoestel,
een paar revolvers, linnengoed en notitieboekjes.
Frankrijk.
Een heldhaftige daad van een visscbersvrouw
wordt uit Boulogne sur Seine bericht. Een zesjarig
knaapje viel daar te water en was in groot gevaar
van verdrinken. Een visscherevrouw, juffrouw Vin
cent, die dicht daarbij zat, met een kind haar
negende aan de borst, legde snel haar zuigeling
in bet gras en sprong in de rivier, om den jongen
te helpen. Zij haalde den kleinen drenkeling levend
maar bewusteloos op het droge, en zjj bracht hem
in haar huis door allerlei middelen weer tot bewust
zijn. De kloeke vronw, dio al verscheidene eere-
penningen heeft voor het redden van drenkelingen,
was pas van een ernstige ziekte hersteld, en de
dokter had haar iedere aanraking met koud water
verboden. Maar toen zjj den jongen in gevaar zag,
dacht zij niet aan eigen gezondheid. Een geldelijke
belooning wilde zjj niet aannemen, hoewel zjj die
met baar groot gezin best kon gebruiken.
Duitschland.
llcrllin, 29 Oct. De Reichsaneeiger bevat het
Keizerlijk besluit, waarbjj Caprivi van het ambt van
Rijkskanselier en van Minister van Bnitenlandsche
Zaken, en graaf Eulenburg van dat van Minister-
President en Minister van Binnenlandsche Zaken
worden ontheven; zoomede do benoeming van den
togenwoordigen Stadhouder van Elzos-Lotbaringen,
Vorst Hohenlohe, tot Rijkskanselier en Minister-
President en Minister van Buitenlandsche Zaken, en
van den onder-staatssecretaris Köller tot Minister
van Binnenlandsche Zaken.
Nederland.
Kullen, 29 Oct. Door den Raad dozer ge
meente is do prijs van hot gas van 6 ct. tot 5ct.
per M3. teruggebracht, in te gaan 1 Jan. 1895.
llollertlani, 29 Oct. Te ruim 4 uren
gisternamiddag ontmoette eon meisje nabij de Oost
poort een half beschonken man, die haar zonder
eenige aanleiding een hevigon slag in het aangezicht
toebracht. Een heer, die ait zag, gaf er do politie
in het posthuis aan de Oostpoort kennis van, waarop
een paar agenten toesnelden om den dader, die
inmiddels in de richting van de Slaakkade weg-
geloopen was, te arresteeren. Op do Slaakkade
kregen zo hem to pakken, waarop terstond een
hevig verzet volgde, waaraan eenige jonge mannen
deel namen. Beide agenten werden op den grond
geworpen en mishandeld, totdat zij door eenige
collega's ontzot werden en met behulp van dozen
er in slaagden den beschonkeno en drie der verzet-
plegers te arresteoren en naar genoomd posthuis te
brengen. Hier werd de bescbonkene in bewaring
Intusschen verzamelde zich eene steeds aangroeiende
en dreigende volksmenigte voor dat posthuis, waarop
er besloten werd de drie verzetplegere naar het
politiebureau in de Meormansstraat te brengen.
Hiertoe werd de hulp der mariniers ingeroepen.
Terwijl nu eenige agenten, met de drie verzet-
plegers geboeid in hun midden, onder bevel van
den onder-inspecteur R. Rijnders naar dat bureau
gingen, sloot een detachement mariniers den stoet,
het geheel omringd en gevolgd door een talrijke
menigte. Zoolang de mariniers den aftocht der politie
dekten, gebeurde er niets, waaruit de militairen
waarschijnlijk de gevolgtrekking maakten dat hunne
hulp ook verder wel kon gemist worden, althans
zij keerden, op den Goudsche-singel gekomen, terug.
De onder-inspecteur Rijnders trok nu met zijne
onderhebbenden en de arrestanten de Vondelstraat
in, doch nauwelijks halverwege die straat gekomen,
begon het verzet opnieuw. Er werd met straatvuil,
koolstronken en steenen naar de politie geworpen.
De onder-inspecteur eu de agenten trokken hunne
sabels en voerden eene charge uit, doch het publiek
bleef opdringen. Zóó kwam men, met de arrestanten
in het midden, door de Groenenlaan al vechtende
op het Van Alkemadeplein. Hier daagde versterking
op van eenige agenten met den onder-inspecteur
Reiziger aan het hoofd, die allen almede met ge
trokken sabels het publiek terughielden en zóó het
mogelijk maakten dat de arrestanten naar het
politie-burean in de Meermansstraat kouden worden
overgebracht.
Verschillende charges werden door de politie, al
terugtrekkende, op bet Van Alkemadeplein gemaakt,
en telkens weder werd dat terugtrekken met schimpen
en schelden door het publiek beantwoord. Eerst te
ruim 5 uren waren do arrestanten aan het bureau
in do Meermansstraat aangeland. Nog eenigen tijd
bleef het volk toen in de nabijheid van dat bureau
samenscholen.
Een agent van politie werd bij dit tumult door
een steenworp aan het achterhoofd getroffen, welke
steen met zulk een kracht aankwam, dat de helm
defect geraakte.
Zid'ikxce, 30 Oct. Gisterennaraiddag waaide
over het district Zuidhoek een windhoos; een wagen,
geladen met suikerbieten, werd geheel bespannen
omvergeworpenongelukken kwamen niet voor.
In Zuid- en Noord-Beveland heeft zij erger gewoed.
Op een hoefje onder Nisse hield zij buitengewoon
hevig huis. Vele vruchtboomen werden van hunne
kruinen beroofd. Canada-populieren werden met
wortel en tak uitgegooid, jouge fruitboomen plat
op den grond gelegd. Twee korenhoopen gingen
gedeeltelijk de lucht in. Een wel wat bouwvallig
wagenhuis stortte in elkaar. Het boerenerf bood een
tooneel aan van de schrikbarendste wanordeoveral
schooven, los stroo, dakpannen, boomtakken. De
moestuin was er letterlijk mede bezaaid, ook nog
omliggende stukken land. Los stroo dreef vrij ver
mede. Van een in de nabijheid ploegenden boeren
zoon ging de hoed mede de hoogte in en is nog
niet gevonder.
Op Noord-Beveland ging die boos gepaard met
een korte onweersbui, hevigen regen en zwaren
hagel. Daar bewoog zij zich in O. N.-Oostelijke
richting van ongeveer den Z.-Westelijken hoek des
eilands uit. Op haar weg wierp zij boomen omver,
brak knotwilligen af, rukte van een wagenhuis en
een 6chuur 200 pannen weg, verstrooide een paar
graanstapels, brak een weihek door midden, draaide
een losstaan den wagen eenige malen rond en wierp
hem gebroken neer, sloeg een paard met wagen
omver, zoodat de jeugdige voerman eenige schreden
ver werd weggeslingerd, en deed een gedeelte van een
andere schuur in elkaar zakken. Van 't eerste tot
het laatstgenoemde punt is de afstand ongeveer
5 K.M. De breedte der baan is naar schatting 100 M.
De voerman van den losstaanden wagen, die zich in
de nabijheid van zjjn voertuig bevond, zegt zelf
niets van den winddruk gevoeld te hebben.
Bij kon. besluit zjjn ingetrokken de verplaat
singen van den commies 2e klasse P. Praag van
Renesse naar Iieinkenszanden der commiezen 3e
klasse C. de Bruijne van Heinkenszand naar Cort-
gene en T. Brontsema van Brouwershaven naar
Sas van Gent.
Verplaatst de verif. 3e categorie H. Doewes van
Zevenaar naar Terneuzen; de kommies 2e klasse
P. Praag van Renesse naar Cortgene, de kommies
3e klasse M. Padmos van Brouwerehaven naar Sas
van Gent; de kommiezen 4e klasse A. de Lange
van Axel naar Nunspeet en L. v. d. Linde van
Terneuzen naar Heerde.
Tot gemeente-geneesheer op het eiland Texel
is benoemd de heer A. Wagemaker te Tholen.
In eene te Vlissingen gehouden vergadering
van post- en telegraafbestollers is een Zeeuwsche
afdeeling opgericht van den »Bond van post- en
telegraaf bea m bten".
Zierik/ee, 30 Oct. In de gisteren avond
en heden middag voortgezette vergadering van
den Raad alhier werd de behandeling der ver
schillende begrootingen voor 1895 voortgezet en
beëindigd.
De begrooting van het Burgerlijk Armbestuur
werd met nlgemeene stemmen goedgekeurd in
ontvang en uitgaaf op f 12827,83, waaronder een
subsidie der gemeente groot f 12432.
De begrooting der dienstdoende schutterij werd
vastgesteld in ontvang en nitgaaf op f 1068,50,
waarondor eene bjjdrage der gemeente ad f 1014,50.
In laatstgenoemde begrooting is uitgetrokken een
post ad 50 als persoonlijke toelage aan den
sergeant-majoor, den heer M. L. Voorloop.
Do raming der kosten van de brandweer werd
vastgesteld op f 558.
De prijs van het gas werd voor 1895 bepaald
op 7 cent per M3.
De hoofdelijke omslag voor 1895 werd verhoogd
met 5000, en alzoo geraamd tot een bedrag van
f 31000.
Voorts werd in de gemeentebegrooting uit
getrokken een post van f 500, als jaarwedde van
een aan te stellen gomeente-opzichter.
Na eene besloten vergaderinggehouden ter
behandeling van de bezwaarschriften tegen het
primitief kohier van den hoofdelijken omslag voor
1894, werd do gemeentebegrooting vastgesteld in
ontvang en uitgaaf op eeu bedrag va f 127006,24,
met eene som van f 1994,14 voor onvoorziene
uitgaven.
Do koopman P. S. te Scherpenissc, die
eenige weken geleden eene kleine wond aan de
hand bekwam, is Dinsdag aan bloedvergiftiging
overleden.
Te Terneuzen was Maandag aan het spoorweg
station zekere Van Dujjse bezig bjj het rangeeren
van goederentreinen. Door een misstap viel hij tus
schen do buffers van twee waggons. Wel trachtte
hij nog een signaal te geven, maar te laat: reeds
hadden de buffers zijne borst en rug gegrepen en
werd hij zoodanig getroffen, dat de dood onmiddellijk
volgde. De ongelukkige was ongehuwd.
De voortvluchtige er-president van den »Neder-
landschen Politiebond", Tninenburg, is te Monaco
in hechtenis genomen. Het bleek, dat hij gepoogd
had op het laatste oogenblik de hand aan zichzelf
te slaan. Hoewel het hem niet gelukte zich van
het leven te berooven, verkeert hij in zoodanigen
toestand, dat voor het oogenblik in geen geval aan
vervoer gedacht zou kunnen worden.
(In ons vorig nummer per telegram medegedeeld).
By gelegenheid van hot 50-jarig bestaan der
bierbrouwerij van de firma Van der Schalk te
Schiedam ontving Zaterdagavond elk der talrijke
werklieden eene gratificatie van 125.
Op 1 Jan. 1892 waren in de 19 groote
krankzinnigengestichten hier te lande 6430 ver
pleegden, 3184 mannen en 8246 vrouwen. Op
1 Jan. 1898 6582, nl. 3269 m. en 3313 vr.alleen
in het gesticht >Meorenberg" werden 1285 verpleegd.
Op de schilderijen-veiling te Amsterdam uit
de nalatenschap van Willem Har tog, blijkt dat het
beter is zijn geld daarin te beleggen, dan in Ameri
kaansche sporen. Een stuk »Melktijd" van Van
Marche bracht f 6100 op, een Buurpraatje" van
Israöls f 4800 en zoo verder de meesten tusschen
de 1, 2, 3 4 duizend gulden. Voor een paar oude
♦trekpaarden" van Maria werd f 3100 besteed.
Exemplaren in levenden lijve, van vleesch en bloed,
koopt men er minstens 'n dertig voor dezelfde som.
Waarlijk, de kunst behoeft niet te bedelen, als er
zulke prijzen gemaakt worden voor wat verf
en doek in lijst gevat..
Op een andere veiling van aquarellen (waterverf),
pen- en zwartkrijt-teekeningen werden prijzen be
steed tot f 600.
Het ontslag van verschillende gemeente
ambtenaren baart to Leeuwarden, volgens De Stand
aard, nogal eenig opzien.
Vóór een paar maanden vroeg de hoofd-opzichter
der gemeentewerken ontslag uit die betrekking,
hetwelk hem dadelijk werd verleend. Niet lang
daarna kwam ook de directeur met hetzelfde ver
zoek, hetwelk ook werd ingewilligd, reeds ingaande
1 November a.s. Dit laatste wekte minder gunstige
vermoedens bij de burgerij; er deden geruchten de
ronde, dat de zaak bij gemeentewerken" niet in
orde was, en dat beide ontslag-aanvragen onver
mijdelijk waren geworden.
Thans is ook de hoofd-inspectenr van politie
verplaatst, wat ook al met de vorige zaken in
verband wordt gebracht.
Eindelijk gaan er nog geruchten, dat ook de
de secretaris ontslag zullen aan-
Zjjn zilveren bruiloft te vieren 'tis een
voorrecht, hoewel niets ongewoons. Hoogst zelden
echter zal het voorkomen, dat iemand tweemaal
zulk een feest beleeft. 'tZal Jan Jansen te Utrecht
den 3 Nov. a.s. te beurt vallen. Met zijn eerste
vrouw huwde hij in 1840, zilveren bruiloft in 1865.
De vrouw stierf en in 1869 trouwde Jansen weer.
Met deze tweede vrouw hoopt hij nu in deze week
opnieuw het zilveren feest te vieren.
In het verslag eener anarchisten-vergadering,
geleid door den ontslagen onderwijzer Dijkstra,
leest men o. a. de volgende woorden, door dezen bij
de sluiting gesproken:
Zijn raad was, te nemen wat men noodig had.
Maar dan de politie! zon men zeggen. Ga dan bij
tientallen. Maar dan de maréchaussée. Ga dan bij
honderdtallen. Maar dan de militaire machtGa dan
by duizendtallen. En de militaire macht, bet zijn
immers jongens van onze arbeiders; zij zullen inzien
dat zij een misdaad begaan door tegen hun eigen
volk op te trekken. De kapitalisten moeten van de
aarde worden weggevaagd. Alles moet algemeen
eigendom worden, en dan is er overvloed voor ieder.
Hoe dat zoo te krijgen?
Het eenige middel is, dat de arbeiders het zelf
doen. Zy kunnen den knuppel nemen, zij kunnen
steenen zoeken om de glazen in te gooien, zij kunnen
brandstichten, zij moeten zich zelf bevrijden en
nemen wat zij noodig hebben.
Dat is nu eens »onvervalscht anarchisme".
En iemand, die zoo kan spreken, solliciteert nog
naar eene nieuwe betrekking als onderwijzer in
eene streng rechtzinnige gemeente in den ZWhoek
zijner provincie.
Mag zich de Bond van Nederlandsche onderwijzers
het niet tot een geluk rekenen, niet ki-achtiger voor
l dezen »onvorvalschtcu anarchist" te zijn opgetreden?
j Geen afstanden meer. Blijkens mededeelingen
van sir Thomas Sutherland legt men thans op reis
van New-York naar Qeenstown 25 mijlen in het
I uur af, kan de reis van Southampton naar de Kaap
de Goede Hoop afgelegd worden in 14 dagen; de
Kngclsche mail tusschen Charing Cross en Indië
I heeft dertien dagen noodig. Jules Verne's stoute
I droom is reeds lang door do werkelijkheid over-
i troffen, daar men thans de reis om de wereld in
minder dan 50 dagen kan doen.
Volgens de laatste mailberichten is onze marine
te zwak om op Lombok elandestienen invoer
eenigszins volkomen te beletten en het oversteken
van Baliörs naar Bali te verhinderen.
Daarom zendt onze regeering de »Friso" en de
»Van Speyk" naar Indië om de Kaap. Dat
is de manier om die schepen en de mannetjes, die
men ook wel gebruiken kan, spoedig in Indië te
krijgen. Op 3 Nov. gaan ze en 4 maanden later
zijn ze misschien te Batavia.
Een burgerman, die onlangs in ons blad vroeg,
waarom ze niet door 't kanaal van Suez werden
gezonden, moest spoedig daarna door »een zee
officier" om zijn onkunde bespot worden. Toch
kunnen wij verzekeren, dat niet alleen vele burger
maar ook vele zee-officieren als de buvgerman
denken. Vad.)
Xj o m To o li.
Blijkens do door de laatst hier gekomen mail
uit O.-I. aangebrachte berichten krijgen de Baliërs
het in Mataram zoo benauwd dat de radja op zijn
eigen volk, dat Mataram by drommen verlaten wil,
schieten laat.
Do hoofdaanlegger van het verraad, Goesa, moet
zich aan de Sasaks hebben overgegeven.
Passagan, een groote kampong, ten zuiden van
Mataram gelegen, is geheel door de onzen in de
asch gelegd.
Blijkens verkenningen en spionnenberichten wijkt
eene groote menigte Baliërs naar het Noorden uit
en zoekt heil in het gebergte. Onze staf schijnt
deze beweging niet te willen tegenwerken, althans
wij bepalen ons in dat gedeelte van bet eiland
slechts tot verkenningen. Naar men zegt, bewaakt
de marine thans de Noordkust, en beeft zij ook in
opdracht om de aldaar aanwezige rijststapelplaatsen
der Baliërs te vernielen. Onze marine is echter te
zwak om clandestienen invoer eenigszins volkomen
te beletten en het oversteken van Baliërs naar
Bali te verhinderen. Alle troepou van Djilantik en
vele aDdere Baliërs moeten zich reeds naar Bali
begeven hebben.
De Javasche Ct. van 25 September bevat het
volgende officieele bericht:
Te ongeveer 4uur in den nacht van Vrijdag
21 op Zaterdag 22 dezer werden te Pagasangan-
Oosfc, eenige seconden, na een van daar op de poeri
te Tjakra Negara gericht granaatschot, uit eeu der
kanonnen van 12 cM., twee hemelkooge vuurstralen,
gevolgd door hevige doffe slagen, als bij ontploffingen,
in genoemde richting waargenomen, terwijl ook
door de commandanteu van Aroeug-Aroeng en Kalé
hetzelfde werd opgemerkt en in het bivak te Ampe-
nau twee zware scbokkea werden gevoe'd.
Volgens door Generaal Vetter ontvangen berichten
zijn deze verschpnseléu veroorzaakt door het in de
lucht vliegen van het beoosten de poeri te Tjakra
Negara gelegen kruitmagazijn van den Vorst,
Ook werd aan genoemden opper-officier mede
gedeeld, dat bij het nemen van Pagasangan, en
Pasingahan op 17 dezer, de oude Vorst aldaar tegen
woordig zou zijn geweest, voorts dat de aanvoerder
der Baliërs bij die gelegenheid, Goesti Laki genaamd,
dien dag sneuvelde, en dat het verlies der Baliörs
toen 250 man zou hebben bodragen, waaronder
50 vermisten.
Het ziektecyfer op Lombok is eenigszins toe
genomen on bedraagt thans tusschen 4 en 5 procent.