ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Donderdag 11 October 1891. Veeartsenijkuiidige Dienst en Politie. NIEUWSTIJDINGEN. "V Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 51ste JAARGANG. No. 6523. Directeur-Uitgever J. WAALE. Advertentiënvan 13 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Betalingen van Abonnement*- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode". GEDEPUTEERDE STATEN van Zeeland, overwegende, dat het mond- en klauwzeer zich in de Provincie blijft uitbreiden, en dat alzoo op grond van art. 24 K.n het Proviociaal Reglement betreffende de veeartsenij kundige dienst en politie, nadere wijziging moet worden ge bracht in het besluit van 2 Maart 1894 No. 97 (Provinciaal blad No. 25); gelet op hunne besluiten van 14 en 28 September LI., Nos. 102 en 87 (Provinciale bladen Nos. 93 en 99); BESLIIITEN: 1°. voor de geheele Provincie in te trekken de ontheffing van de verplichtiug tot keuring, alvorens vergunning wordt verleend tot het vervoeren van rundvee uit een der in art 20 van het Reglement genoemde onder deden der Provincie naar een ander; 2". de Colleges van Burgemeester en Wethouders uit te noodigen dit besluit door aanplakking ter algemeene kennis te brengen. Gedaan te Middelburg, 5 October 1894. Gedeputeerde Staten voornoemd DE BRAUW, Voorzitter. W. POLMAN KRUSEMAN, Griffier. Algemeene Schouwing op de Vloedplanken. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ZlERIlIZEE, Gelet op art. 8 der Verordening, houdende maatregelen tegen de gevolgen van hooge vloeden binnen deze gemeente Maken bekend: dat de bij dat artikel bedoelde algemeene schouwing op de vloedplanken met alles wat daartoe behoort, zal worden gehouden op Woensdag «Ion W October* e.k., aan te vangen te één uur des namiddags. Zij herinneren de belanghebbenden aan het voorschrift der Verordening, dat de vloedplanken of kistingen alsdan moeten zijn Ouitengebracht en geplaatst. Zierikzee, den 8 October 1894. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, CH. W. VERMEIJS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. Loting voor den dienst der Brandweer. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee maken bekend, dat de Loting voor den dienst der Brand weer, die volgens de bestaande Verordening uit de daarvoor benoembare ingezetenen moet geschieden, zal plaats hebben in het openbaar, op het Raadhuis, ter kamer van Burge meester en Wethouders, op Wocninla^ den l'T'den October e.k., te beginnen des voormiddags te 11ure. Zij noodigen de ingezetenen, die op de lijst van benoem baren zijn geplaatst, uit, bij de loting tegenwoordig te zijn, en herinneren hun, dat zij recht hebben zeiven hun lot uit de bus te nemen, en dut voor de afwezigen door een der leden van het Dagelyksch Bestuur zal worden geloot. Zierikzee, den 8 October 1894. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, CU. W. VERMEIJS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. België. Antwerpen, 8 Oct. Kwart na vijf uren vatte »Oud-Antwerpen", bekend aan alle bezoekers der Wereld-Tentoonstelling, vuur, en eenige minuten naderhand stonden drie huizen in brand. De ramp ontstond op de verdieping van eeno der woningen in de Cappelle-straat, en het vuur breidde zich met groote snelheid links en rechts uit. In een uur tijcis werden acht huizen in asch gelegdzij bevonden zich aan de noordzijde van de Cappelle-straat, rechts van den bezoeker die langs de Kipdorppoort binnenkomt. Gelukkiglgk was de brandweer spoedig bij de band; en zij werkte krachtdadig. Het gelukte haar, in korten tijd den brand te stuiten en te blusschen. Behalve de gebouwen is een deel van den voorraad van kostumes, in de stoeten gebezigd, verbrand. Van den inboedel der magazijnen is het kostelijkste nog kunnen gered worden. Alles bepaalt zich bij stoffelijke schade, grootendeels gedekt door verzekering-maatschappijen. Nederland. Amsterdam, 8 Oct. Gisterenmiddag werd in den Parkschouwburg een zeer druk bezochte protest-meeting in zake Lombok gehouden. Ia deze vergadering, die belegd was door een aantal, voor het meerendeel socialistische, ver- eenigingen, voerden eoa viertal sprekers heb woord, om meer of minder heftig uit te varen tegen de Regeering, die deze Lombok-expeditie uitzond. Cornelissen betoogde o. a. dat het der Regeering niet zooals gezegd is te doen was om de verdrukte Sasaks tegen hun overheerschersde Baliers, te beschermen, maar dat ook hier de koopmansbelangen hadden voorgezeten. Ook stond 1 j uitvoerig stil bij de geschiedenis van onze kolonie en sprak hg over de politiek door Jan Pietersz. Coen in Indië gevolgd, om, op grond der historie, te beweren, dat de Balifirs, toen ze onze troepen verraderlijk aanvielen, niets anders deden dan wat Coen tegenover de inlanders deed. Hij protesteerde tegen de Regeering, die millioenen besteedt voor deze expeditie, in plaats van die te gebruiken om de verdrukte arbeiders, de „Nederlandscbe Sasaks", te beschermen tegen „de Baliërs" in do mooie villa's en in de Bocht van de Heerengracbt, Mevrouw Schook-Haver sprak meer in 't bijzonder tot de vrouwen, om ze te wijzen op de h. i. ver keerde begrippen omtrent oorlog en militarisme. Ook Luitjes voer heftig uit tegen het militarisme en tegen de Lombok-expeditie, die een tweede Atjeh dreigt te worden. Hij wekte de aanwezigen op om de hand te reiken aan de „zwartjes" op Lombok en met hen een eind te maken aan alle tirannie, Reindorp, de laatste spreker, betuigde ook zijn afkeer van deze expeditie en betoogde dat de bour geoisie het bezit van koloniën daarom zoo met hand en tand verdedigt, omdat ze die wingewesten noodig heeft om haar gezag te handhaven. De verschillende sprekers werden herhaaldelijk luide toegejuicht. Tusschen de spreekbeurten in voerde een zangkoor eenige liederen nit. Op het Oude Kerksplein te Amsterdam staat een café, dat den naam van «Lombok" draagt. Zaterdagavond maakte die naam een al to diepen indruk op het krijgshaftig en vaderlandslievend gemoed van eenige straatjongelui. «Lombok moet gebombardeerd worden", meenden zij, en dra was er geen ruit meer heel in het gebouw met den uitdagenden naam. Eeu dienstmeisje van buiten, die de vorige week te Amsterdam in dienst trad, had een twintigj e in de Staatsloterij. Zij telegrafeerde Donderdagochtend aan haar familie te Leeuwarden, dat op haar lot f 50,000 was gevallen. Men stelle zich de blijdschap voor van de 70-jarige ouders. Steenbergen, 8 Oct. Gisteren is door den brigade-commandant der maréchaussée alhier procos- verbaal opgemaakt tegen den directeur der suiker fabriek, wegens overtreding der Zondagswet. Zy bestond in bet laten werken op het van alle kanten toegankelijk en open terrein der fabriek. Het bleek nu echter, dat de burgemeester, tevens eerst© lid der firma Van Loon, de Rom Co., zijnen eigen directeur schriftelijk een doorloopend verlof had gegeven om op Zondag te werken. Wanneer men bedenkt, dat een vergunning volgens de wet wel is waar mag worden verleend, doch telkens alleen »in geval van noodzakelijkheid", en dat de bedoelde werkzaamheden bestonden in het verwerken van fabrieksafval, het uitbaggeren van bezinkputten, het kruien van fabrieksaarde, steen kolen onz., dan blijkt bet ten duidelijkste, hoe zonderling sommige burgemeesters ten plattelande de wet durven opvatten, wanneer hun eigen belang er mee gemoeid is. ZuidzaiMle. In de Vrijdag alhier gehouden gemeenteraadsvergadering werd besloten mede een adres aan H. M. de Koningin-Regentes te zendon, met verzoek om met de Belgische regeering eene overeenkomst te treffen, opdat de invoer van varkens en vee uit Nederland in België worde toegelaten, zonder groote bezwaren. In dezelfde raadszitting was ingekomen een adres van J. P. van de Veke om als gemeente-barbier te worden aangesteld op een jaarwedde van 10, dat voor kennisgeving werd aangenomen. Dit eigenaardige verzoek was gegrond op do overweging, dat de adressant meermalen arme menschen scbeeren moet zonder betaald te worden dat, als in de barak een besmettelijke zieke ligt, hg misschien dezen voor rekening van de gemeente zal moeten scheerendat hij dit wel doen wil als hij daarvoor een vaste aanstelling geniet. Daarom vroeg hij den raad om te worden aangesteld als gemeente barbier op een jaarlijksch tractement van tien gulden of anders bij door den raad in overleg mot hem te regelen abonnement. «Verder alles op zjjn plaats gelaten en ieder in zijn kwaliteit gesteld, heette het in het adres, hoopt hij op een goed gunstige beschikking en wilde dan tevens do vergunning verkrijgen aan zjjn deur een bordje te mogen plaatsen met het opschrift; «Gomeonto-barbier". Ten slotte beval de man zich verder in zjjoe kwaliteit van schoon- en gareelmaker en barbier in de gunst en recommandatie van den raad aan. Bij de behandeling van dit adres stoldo een der leden nog voor, het te stellen in bandeu van borg. en weth. tot onderzoekdan konden zij de «baarden tellen". 'JTcrncuzcil, 9 Oct. Tengevolge van het onlangs door den gemeenteraad genomen besluit tot hoogere opvoering der erfpachtsrechten, word gisterenavond alhier eene openbare vergadering belegd, om daartegen protest in te dienon, wolko bijeenkomst door ongeveer 100 ingezetenen werd bezocht en, na uiteenzetting dor bezwaren daartegen, besloten aan den gemeenteraad een adres in te dienen met verzoek genoemd besluit in te trekken, welk adres men ook voornemens is naar elders woneDde cijnsplichtigen ter tcekening to verzenden. Van de aanwezige daarbij belanghebbenden werd tjjdons de vergadering reeds door een 60-tal ge- teekend. middelburg, 8 Oct. Er schijnen weer plannen in de lucht te hangen voor een tram verbinding tusschen MiddelburgDomburg over St. Laurens, Serooskerke en Oosfckapelle. Men wil een stoomtram in bet leven roepen tot vervoer van passagiers, bestel- en vrachtgoederen, paarden, vee enz. Uitgangspunt wil mon doen zijn het spoorwegstation alhier en eindpunt het Badhotel te Domburg. Vccre, 8 Oct. Bij de heden alhier gehouden loting bad een persoon, die niet loten moest, de onhebbelijkheid zoo veel jenever te drinken, dat hij voor dood werd te huis gebracht en geneeskundige hulp moest worden ontboden. Hij verkeert niet buiten gevaar. Goes, 8 Oct. In bierhuizen vallen tegenwoordig ergelijker tooneelen voor dau vroeger in de minste kroegen. Zondag raakten iu zoo'n bierbuis twee zwagers handgemeen, zoodat er spoedig bloed ▼loeide. Beiden werden geverbaliseerd. 9 Oct. Een laffe daad. Toen jhr. de Jonge, wonende op eene hofstede onder Kloetinge, liggende aan den straatweg naar 's Gravenpolder, van den marktdag naar huis reed, kwamen plotseliug een paar straatjongens toeschieten, waarvan een hunner het arme dier met een mes in den buik stak. Het beest bloedde verschrikkelijk, zoodat onmiddellijk do hulp moest worden ingeroepen van den prov. veearts den heer Van Mervennée. Of men hier met eeu kwajongensstreek te doen heeft, is nog niet te beslissen, maar zeker is bet dat. de dader strenge straf verdient. De hoofd aanlegger B is door de politie gearresteerd. Op de veemarkt te Goes waven Dinsdag aan gebracht 145 stuks hoornvee, 17 schapen en 1 paard. De aanvoerders van vee mochten zich niet in goede zaken verheugen. Op vele plaatsen in Zuid-Beveland gaat men een of meerdere jaarlijksche veemarkten invoeren. Nu weer heeft Ovezaude zulk een veemarkt ingesteld. Stavcfiisse, 9 Oct. Het eerste geval van moud- en klauwzeer in deze gemeente is geconsta teerd bij 3 stuks rundvee, op de hofstede van H. Steendjjk alhier. In de gisteren alhier gehouden raadsvergadering werd op verzoek eervol ontslag als onderwijzer verleend aan den heer F. de Drett, wegens zijne benoeming als hoofd der school te Spijk, gemeente Heukelom. Besloten werd onder nadere goedkeuring het tractement voor onderwjjzers vast te stellen op f 550, met opklimming tot 600. Vastgesteld werd de begrooting voor 1895 in ontvangst en uitgaaf op 11511,83». Onder de inkomsten komen voor: Inkomsten gemeente-eigendommen f 200school geld f 350; haven- en kadegeld/' 1200; rijksbijdrage onderwijs 1500; vaste uitkeering personeel 1954,06; hoofdelijke omslag 2600; opcenten personeel 1871,92; opcenten grondbelasting/-663,11. Onder de uitgaven treft men aan Kosten huishoudeljjk bestuur f 1720; onderwijs 4703,40; geneeskundige dienst 690; interest en aflossingen f 1793,75; onderhoud wegen en eigendommen 697; brandweer, politie en straat verlichting f 632,09. xierikzee, 9 Oct. Gisterenavond hield ten huize van mej. do wed. Kauaar de Vereeniging •Ambachtsschool" alhier hare algemeene vergadering. De Voorzitter, de heer J. A. de Bruyne, herdacht bjj de opening der vergadering den onlangs over leden heer W. A. Ocbtmau, die als lid en als Voorzitter dezer Vereeniging zooveel voor haar heeft gedaan, die van de oprichting af steeds haar bloei heeft trachten te bevorderen en die toch nog heeft mogen beloven, dat de School eene groote uitbreiding heeft verkregen. Een woord van hulde aan den overledene toegebracht, werd met instemming door de vergadering begroet. Vervolgens deelde de Voorzitter mede, dat de School thans bezocht wordt door 8 leerlingen in het smeden, 8 in het timmeren, terwjjl de vorige cursus in het schilderen ook door 8 leerlingen werd bijgewoond. Het theoretisch onderwijs is thans op eene flinke wjjze geregeld, door eeno wijziging van het onderwijs op de Bnrger-Avondschool, ten opzichte van het het lijnteekenen. Ter vervulling der vacature in het Bestuur, ontstaan door het overigden van den heer W. A. Ochtman, wordt gekozen de heer J. H. C. van Raamd, die deze benoeming aanneemt, terwijl de aftredende Bestuursledendo H.H. P. Bodt en J. A. de Bruyne, worden herkozen. Een voorstel van het Bestuur om de jaarlijksche uitloting van 2 aandeelen in de geldleening ad 1500 in plaats van in Februari in October te doen plaats hebben, wordt aangenomen, waarna worden uitgeloot de aandeelen Nos. 1 en 10, beiden ad 50. Do bogrooting voor 1895 wordt daarop in ont vang en uitgaaf vastgesteld op f 2265. Op voorstel van een der leden wordt het Bestuur opgedragen zich te wenden tot het gemeentebestuur met het verzoek dat on- of minvermogende leer lingen der Ambachtsschool kosteloos of tegen ver minderd schoolgeld de Burger-Avondschool zullen kunnen bezoeken. Na eenige discussie over het plaatsen der opgave van werkzaamheden op de oproepingsbriefjes, waar door mogelijk het bezoek der vergaderingen zou worden bevorderd, en waarna dit ter overweging aan het Bestuur wordt opgedragen, sluit de Voor zitter de vergadering. Te Colijnsplaat zjjn voorgekomen drie gevallen van vlekziekte bij varkens met doodelykon afloop. Dezer dagen logoerden een beer on damo in een der voornaamste hotels te Breda en betrokken daarna gemeubilcorde kamers aan den Ginnekenweg. Vrijdag kwam mevrouw" in een der groote manufactuurwinkels en verzocht om 8 beste rokken, ter waarde van f 87.50, te willen doen bezorgen te baren huize. Nadat dit geschied was, zjjn de rokken hier en daar verkocht, en zjjn de heer en de dame verdwenen met medeneming van het tapjjt hunner kamer. Men heeft zo echter te Arnhem gearrsteerd. Te Nijmegen zijn Vrijdagavond kleedingstukken, ter waarde van 20, gestolen uit de woning van een hoofdagent van politie. Voor de betrekking van weesvader en wees- moeder in het weeshuis van de Ned. Herv. gem. te Scbeveuingen bobben zich 105 sollicitanten aan gemeld. In do omstreken van Bicsbosch worden reeds talrijke troepen wilde ganzen waargenomen. Het verschijnen in zoo talrijke vluchten van die dioreu is om dezen tijd van het jaar eene zeldzaamheid. %icril4KCC. 10 Oct. De Aomftojfc-collectc, gisteren alhier gehouden, heeft opgebracht 351,60. Benoemd tot rijks-klerk, met ingang van 1 October j.l., ten kantore der dir. bel. en ace. te Zwijndrecht, do heer 8. de Waal, geagreöerde aan dat kantoor, geboortig van Bruinisse. In bet laatst verschenen politieblad komt onder de gesignaleerde personen voor mr. G. W. Wijckerheld Bisdom, 49 jaar, laatst advocaat en procureur te Groningen, die wegens afdreiging is veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf. Mevr. C. Beernians, de bekende tooneel- speelster, werd Zondagavond in het laatste bedrijf van «Madame Sans-Göne", door eene beroerte ge troffen en zakte op het tooneol ineen. Haar rol werd door Mevr. Vink, met het boekje in de hand, ten einde gebracht. Na den aanval was bare spraak belemmerd en scheen zij aan ééne zijde verlamd. De werkstaking onder de letterzetters neemt steeds grootere uitbreiding aan. Ook te Groningen werd booger loon geëischt. De meeste patroons hebben echter besloten dien eisch niet in te willigen. Mocht bet tot een staking komen, dan zullen de patroons elkafir onderling helpen; sommigen hebben reeds maatregelen genomeu. Van de zijde der zetters is besloten, dezelfde eiscben te stellen als do vak- genooten te Amsterdam. LomDob. Omtrent het verraad op de omen, den 24 en 25 Aug. gepleegd, meldt eeu briefschrijver in het Bal. N.blad het volgende: Den 25cn Augustus ontving onze staf in den vóóravond bericht, dat de Baliers ons zouden overvallen; er was ver raad in het spell De staf verliet onmiddellijk zijn kwartier en begaf zich naar het bivak van het 6e bataljon. Daar lagen 2 compagnieën infanterie, gecommandeerd door de kapiteins Kamerman en Fuhrhop, terwyl de artillerie-kapitein Manders het geheel commandeerde. Een compagnie van het 7e begaf zich van Mataram naar Tjakra Negara met 2 veldstukken, alles gecommandeerd door kapitein Mattbea. Het geheel open en niet versterkt bivak werd te ongeveer halftwaalf plotseling hevig beschoten door repeteervuur. In de Poeri van den vorst en in alle muren, die men zooals ik vroeger mededeelde langs de wegen vindt, waren honderden gevveerschietgaten gemaakt, van waaniit de Baliërs goed gedekt hun vuur afgaven. Een hagelbui van kogels kwaui van alle zijden ais een verpletterende loodregen op onze ongedekte soldaten neer. Het vuur werd door onze artillerie en infanterie krachtig beantwoord, en onze troepen hielden zich kranig, maar wat vermochten zy tegen de achter hun muurwerk verscholen verraders? Bij tientallen vielen onze soldaten en officieren dood of gewond ter aarde. Generaal Van Ham kreeg een schot in den buik, kapitein Manders deelde hetzelfde lot, kapitein Fuhrhop werd een duim afgeschoten, terwyl de kogel mede zijn andere hand doorboorde; luitenant Janssens kreeg zware beenwonden, luitenant Hardie een schot door den arm, kapitein Kamerman een schampschot langs den rug, luitenant- adjudant Kotting een doodelyk schot door het hoofd, in één woord: het was een ware slachting! Den volgenden ochtend besloot de commandant der troepen te Mataram, die het ontzettend vuur gedurende den geheelen nacht had gehoord, zonder evenwel zelf vuur te ontvangen, om een compagnie naar Tjakra Negara te zenden, ten einde daar hulp te bieden. Nauwelijks was de compagnie Jonker op den grooten weg geretoucheerd, of ook zij ontving plotseling een moorddadig geweervuur, toodat van oprukken naar Tjakra Negara geen sprake kon zijn. Tegelijkertijd werd het geheel open bivak te Mataram, dat aan twee zijden ingesloten ligt door de muren en het geboomte van Mataram en Tjakra Negara, van alle kanten beschoten, zoodat ook hier een vreeselijke slachting onder de onzen werd aangericht. Zoo aan het vijandelijk vuur overgeleverd, mocht ook hier het eigen vuur weinig baten, zoodat al spoedig door de ge zamenlijke officieren besloten werd om het bivak en alle goederen, waaronder pl.m. 250 duizend gulden oorlogsschatting, prijs te geven. Aldus door den vijand uit het bivak geslagen, begaf alles zich zoo snel mogelyk naar een '200 M, zuidwaarts gelegen dewa, een met steenen muren omgeven ruimte, waarin dekking werd gevonden tegen het ontzettend vuur. Van medevoeren van gewonden kon slechts gedeeltelijk sprake zijn! Inmiddels besloot men te Tjakra Negara, dat de beide generaals met het geheel naar Mataram zouden terugtrekken. De veldartillerie ging voorop, maar door het geweldig vuur sloeg zij op hol, de paarden en bedieningsmanschappen werden getroffen en de geheele sectie viel in handen van den vijand. De ambulance ouder dokter Janzen werd ontzettend beschoten en keerde slechts gedeeltelijk terug. Twee compagnieën infanterie bereikten, na ontzettende verliezen aan dooden en gewonden, Mataram en sloten zich by het 7e aandat de stervende generaal Van Ham niet in handen viel van de verraders, maar nog te Mataram aan kwam, waar hem nog geestelijke hulp geboden werd, was alleen te danken aan het moedig gedrag van den JuitonaDt- kwarlicrineester Pourchez, die, geholpen door een paar fuseliers, den generaal redde. De compagnie Kamerman keerde in het bivak te Tjakra Negara terug, waar de eveneens teruggekomen dokter Janzen zich by haar aansloot Wat was er intusscben van de co jonnes Bijlerelt en Van Lawick van Pabst geworden 7 Beide, sterk '2 compagnieën infanterie, 1 sectie berg&rtilierie en 1 sectie genietroepen, bevonden zich op 5 a G uren van Tjakra Negara, alwaar ty van den generaal last ontvingen om naar hun bivaks terug te keeren en met veiligheidsmaatregelen te marchceren. De generaal verzond dit bericht, toen er nog niets gebeurd was, en later door hem verzonden berichten bereikten de colonnes niet, zoodat zij geen denkbeeld hadden van den toestand, dien zy zouden aanschouwen. De colonne Bylevel li oereikte den Söen in den namiddag een missigit, waaruit tij plotseling beschoten werd en overste Bijlerelt terstond een schot in den arm kreeg. Toen nam kapitein Creuti LecJileitner bet commando oi» zich, die den miseigit door een peloton infanterie onder den 1< u luitenant Van Kappen liet aanvallen; de vyand liet 3 of 4 dooden in onze handen achter, maar onzerzijds sneuvelde do&rby de 2<j luitenant Musqueticr. Daar onze troepen nu ook van andere zijden beschoten werden, ant woordden onze artillerie en infanterie daarop, waarna de colonne den rivierovergang by den Barat forceerde en tegen Tjakra Negara oprukte, waar zij onze troepen meende te zullen vinden. In dete verwachting werd zy echter bedrogen. Plotseling ontving ry geweervuur uit schietgaten, die de verraders hadden aangebracht in de muren aati weerskanten Tan den weg. Daardoor geraakte de colonne in een hachelijken toe stand, maar onze soldaten weken geen voet terug. Niettegenstaande rechts cn links dooden en gewonden vielen, ging alles, steeds vurende, kalm voorwaarts, en bereikte zij, na een gevecht van twee uren, steeds van alle zijden beschoten en in de duisternis, om negen uur ons bivak te Mataram. Het aantal dooden en gewonden (onder de laatstcn ook de kapitein 's Rraeuwen, die de voorhoede aanvoerde) was zoo groot geworden, dat men alle goederen, die door koelies werden vervoerd, op den weg moest neer zetten, om de gewonden te kunnen medenemen. De artillerie moet zich bij die gelegenheid kranig hebben gehouden, cn luitenant Bekking bracht zijn geschut behsuden te Mataram. Ook wordt het moedig gedrag van den In luitenant Ter Bruggen Hugenholtz geprezen, die een dankbetuiging van zijn commandant ontving, in tegenwoordigheid van den opperbevelhebber. Gedurende den nacht lag alles in het bivak te Mataram dooreen: levenden, gewonden, dooden, en werden eenige lijken begraven. De vyand schoot nu en dan een weinig, maar waagde geen aanval. Den volgenden ochtend rukte het geheel naar Ampenan op, onder bevel van den majoor der artillerie Rost van Tonningen. Voorop het 7e bataljon met de gewonden en de bergartillerie, achterhoede het 6e bataljon. Nauwelyks stak men den neus buiten den muur, of de vyand te Mataram begon te schieten. De luitenant Bekking bracht zijn beide stukken dadelijk in batterij en gaf den verraders eenige granaatkartetsen te slikken, hetgeen hun alles behalve goed bekwam, daar zy al spoedig het vuur staakten. Al vechtende rukte de geheele macht in de grootste orde naar Ampenan op, waarbij zy om de Zuidzijde van Mataram heen trok. Waar onze troepen avanceerden, week de vijand onmiddellijk terug, ons steeds op grooten afstand beschietende. De kapitein Jonker deed nog een stormaanval, maar kreeg last om dien te staken. De achterhoede gal telkens een regelmatig salvovuur te slikken, en leed weinig verliezen, doch trof het ongeluk, dat de hierbovenbedoelde luitenant Hugenholtz in de knie gewond raakte. Te 4 uur 's middags zaten we hoog en droog te Ampenan, waar we, na zware vermoeienis, slapelooze nachten en gebrek aan eten en drinken, eindelijk wat rust en wat voedsel vonden. Uit de Locomotief: 's Avonds tegen middernacht lag het geheele bivak in rust, met het hoofdkwartier dus nu in tenten op het verhoogde bivak (benting), toen op eens in de aangrenzende poeri een rumoer uitbrak, alsof de hel was losgebroken. Terwyl duivelsch geschreeuw en gekrijsch en heftig slaan op de tontong de daar blijkbaar verzamelde menigte nanvuurde tot razernij, barstte tegelijkertijd een oorverdoovend vuur I09 bovenop en door schietgaten in de muren. Een kogelregen viel neer op het lage bivak en maakte terstond vele dooden en ge kwetsten. Tegelijkertijd werden alle paarden, die gemakkelijk waren te treffen, doodgeschoten. Dit alles, onverwacht, in het nachtelijk duister zonder dat eenige tegenval tegen de vernietiging van achter hooge muren mogelijk was, zou den Stoutmoedigste hebben doen sidderen. Niettemin gedroeg het mag te midden onzer smart met trots worden gezegd de geheele troep zich met mannenmoed. Onder de orders van de uit de benting snel toegeschoten officieren werd zooveel mogelijk het vuur naar boven de muren terug gegeven, de gekwetsten werden achteruitgebracht en ver zorgd, kortom in de steeds voortgaande vernieling toonde men zich als mannen, het dapperste leger ter wereld waardig. Niettemin werd de toestand, vooral in het lage bivak, onhoudbaar. Steeds vielen meer dooden en gekwetsten; de ammunitie begon te ontbreken; eten en drinken was er in het geheel niet meer. Te vier uur 's nachts werd daarom besloten, alle dooden en gekwetsten over te brengen naar het verhoogde bivak en zich daarin samen te trekken. Daar was men tijdelyk wat veiliger. In de poeri hoorde men nu grootere gaten in de muren hakken, om het bivak, dat slechts was omgeven door een muur, ongeveer ter hoogte van een mansborst, des te heftiger te kunnen beschieten. In den vroegen morgen bleek de toestand ook hier onhoud baar. Te 6 uur waren er 16 dooden en 87 gekwetsten, op ongeveer 250 man. Na raadpleging met zyn 2den bevel hebber besloot generaal Vetter, dat men moest tien weg te komen naar Mataram, van waar eveneens een hevig vuur werd gehoord. Aan een particulier schrijven uit Soerabaija ontleent bet Ildbl. 0. a. nog het volgende, betreffende de verregaande achteloosheid, die bij de hoofden der expeditie heeft geheersebt. 's Middags vóór den verraderlijken overval kwam een sergeant aan generaal Vetter melden, dat de Baliërs zich in de huizen verzamelden en men hen met geweren had gezien, waarop geantwoord werd«kom mij nu niet meer met dien nonsens aan", 'e Avonds kwamen twee Sassaksche mannen en vrouwen hem waarschuwen, dat er onraad broeide, maar ook hier werd geen acht op geslagen, niettegenstaande er otn 7 uur een paar schoten gevallen waren. Niet eens verliet liij Mataram oin in het open veld zijn bivak op te slaan, maar bleef in de stad, die een waar doolhof is van smalle straten tusschen hooge muren, waarin de Baliërs gaten gemaakt hadden en daardoor schoten, doch zelf onbeschietbaar bleven. Verder wordt medegedeeld, dat de Baliërs alle gewonden, die zij konden krijgen, licht en zwaar, handen en voeten afhakien en ze daarna lieten liggen. Woensdagmiddag na den Zondag kwam de «Maetsuyker" j te Soerabaija aan met 300 gewonden en begou men dadelijk te ontschepen. De ellende, die men toen aanschouwde, laat zich beter voorstellen dan beschrijven en riep bij menigeen een maehtelooze woede te voorschijn tegen hen, die door zorgeloosheid daar de oorzaak ran waren. Zooals te begrijpen valt, was er veel te weinig hospitaal- personeel en werd dan ook door iedereen, rijk en arm, jong en oud, geholpen om de gewonden in den gereedstaanden trein te brengen van uit de prauwen. Luitenant Dooremans, die verscheidene kogels in borst en buik had, stierf ge durende dit transport. Een soldaat, die een kogel door den pols had gehad en door bloedverlies zeer verzwakt was, gaf op de vraag hoe het ging, ten antwoord: udie pols, dat is niks, maar hier (op zijn helm wijzende) heb ik er een gehad was die iets lager geweest, dan was ik er geweest, maar die pols is niks, als die weer beter is, zal ik weer vragen om terug te mogen komen". Nog meldt men: Generaal Vetter deed alle moeite om den dood door een der vijandelijke kogels te vinden, doch geen dezer kogels was voor hem bestemd. Zijn troepen hebben hem eenige dagen ter nauwernood gehoorzaamd. Sommige soldaten mompelden luide tegen hem dat hij maar naar zijn vriend Djilantjik moest gaan. De kapitein Christan, die met beleid de troepen door het vuur had geleid, had bij zijn komst te Ampenan op de vraag van den generaal: «Zoo ben je daar? gezegd: «Ja ik ben er; maar het is uwe schuld dat ik 100 weinig van myn mannen heb kunnen terugbrengen". Of men onraad gemerkt heeft? Vrydag 24 Augustus schuurde een dwangarbeider den weg voor het bivak. Een Baliër kwam aan, wilde niet op zij gaan en kreeg eenige druppels water tegen zijn lijf. Dadelijk trok hij zyn klewang en wilde den man te lyf en duizend Baliërs kwamen schreeuwend toegeschoten om hem te helpen. Onmiddellijk van onze zijfle geblazen alarm deed toen nog de aanvallers afdeinzen. Nog een staaltje. Kapitein Manders zat voor de poeri binnen den ringmuur de oorlogschatting te tellen. Hem werd toen uit de poeri zelve eene ledige jeneverflesch naar het hoofd geworpen. Toen de aanval plaats had, toen onte troepen reeds weer loos werden afgemaakt, vroeg luitenant Boerraa den ingang der poeri, waaruit het moordend vuur kwam, stuk te schieten. De Amboneezen compagnieën brulden haar ver langen om de poeri binnen te dringen uit. «Als gij niet durft, dan zullen wy Amboneezen wel alleen den vijand nil de poeri jagen". Maar dat moordhol scheen in de oogen van onze bevelhebbers heilig te zijn. Een oogenblik, enkele uren slechts voor den overval schynt het, is er geweest, waarin de generaal dan toch werkelijk begon te wankelen iu zijn onverstoorbaar ver trouwen op zijn vriend. Toen is er alarm geblazen en werden de troepen in gevechtstelling opgesteld. Maar de «vriend" der Hollanders Djilantjik spoedde zich tot de generaals om hun zijne verwondering te kennen te geven over dat zoo geheel ongegronde wantrouwen. En zie, nog wist de sluwe Baliër hem in te pakken, en men liet hem gaan in plaats van hem te houden en te doen bewaken by wyze van voorzorgsmaatregel. Bij do commissie te Amsterdam zijn gedurende de enkele dagen, gedurende welke lijsten van bijdragen voor het Nationaal fonds voor betrek kingen van gevallen Indische militairen ter intee- kening zijn aangeboden reeds ingekomen drie giften ad 5000, I ad 4000, 8 ad 1000, 1 ad 500, I ad f 300, 1 ad 250, 5 ad 200 en 13 ad f 100, alsmede oen groot aantal giften 1 f 100. AanbestedingenVerkoopingenenz. Stavcnissc, 10 Oct. Het vernieuwen der woning van den gemeente-geneesheer alhier is aangenomen door L. E. Roozomond voor 1554. In het café «Bellevuo" te Goes werd aan besteed het verbouwen van een woon- en winkelbuis, staande op den hoek der Lange- en Kortevorststraten. Besteder de heer H. J. M. Bitter. Inschrijvers J. A. v. d. Marok 2645, J. A. Legerstee ƒ2625, J. J. Kuijpers 2579 en W. F. van Riet 2475. De toewijzing is aangehouden. Zierikzee. Ten overstaan van den. notaris Mr. J. C. van der Lek de Clercq, d.d. 10 October 1894, is verkocht.' Een woon- on winkelhuis en erve, staande aan het Havenplein alhier, voor f 2850. Aankomende mej. A. C. Houbaer. ReilCSSe, 9 Oct. Ten overstaan van notaris Mr. J. A. Bolle werd ten verzoeke van de erfgenamen van wijlen C. Dalebout en P.* van Langeraad in de herberg van P. van Langeraad te EUemeet verkocht Eene hofstede met erf, tuin-, bouw- en weiland, alles staande en gelegen onder de gemeente EUemeet, ter grootte van 20 H.A. 45 A. 08 c.A., voor ƒ461,30 per 41 A. 68 c.A. en 8 °/o onkosten. Toebeding 104. Ten overstaan van notaris Mr. J. A. Bolle werd, ten verzoeke van de beneficiaire erfgename van den heer J. van den Bout Fz., verkocht: Het recht van opstal van een huis te Scharendgke voor afbraak, voor f 50; twee aandeelen in de Fairbank te Duivendijke bij Scharondijke, ad 7 per aandeel en één aandeel, groot nominaal 65, in den hengst «Merlatti", voor 25. Onkosten 10 LANDBOUW. Eenvoudig middel om in deu winter het schieten van aardappelen in deu kelder to voorkomen. Men logt de aardappelen op planken en strooit tusschen de aardappelen fijn gehakt stroo. Naar men verneemt hebben zich vier leerlingen aangegeven voor deu nieuwen cursus op de winter- landbouwschool te Goes. Dit jaar zal dus voor het eerst de tweejarige cursus iu vollen gang zijn. Het is jammer dat niet meerdere landbouwers uit deze provincie besluiten kunnen voor hunne zonen van aeze uitstekende inrichting te profiteeren. It E CUT S 1 K E IV Het Gerechtshof te Amsterdam heeft bevestigd het vonnis der Rechtbank, waarbij de jeugdige

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1894 | | pagina 1