/HlllkZIIMIII NIEUWSBODE.
Zaterdag 21 April 1894.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Tweede Blad.
Algemeen Overzicht
NIEUWSTIJDINGEN.
1, I 1% II Q u X%.
Verschijnt DINSDAG, DONDEBDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per pos*
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indiö enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
50ste JAARGANG. No. 6450.
Ad verten tienvan 13 regels 30 Cis.
meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
42 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnement8- of Advertentie-gelden gelieve men te zetulen aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode"
der vorige week.
De jDuitsche Rijksdag heeft Maandag j.l. een
zeer belangrijk besluit genomen. Met 168 tegen 145
stemmen heeft men het voorstel tot intrekking der
Jezuïetenwet aangenomen. Bij de derde lezing van
het voorstel weerlegde de afgevaardigde Hompesch
nog eens de vrees, dat toelating der Jezuïeten in
Duitschland de vrede verstoren zou. Van de zijde
der volkspartij, van de socialisten, van de vertegen
woordigers van den Boerenbond, van de Elzassers
en Polen werden korte verklaringen voor het ont
werp, van de zijde der nationaal-liberalender
Rijkspartij, der vereenigde vrijzinnigen en der conser
vatieven er tegen afgelegd. Vervolgens werden
de enkele artikelen met geringe meerderheid aan
genomen en eveneens bij hoofdelijke stemming
de geheele voordracht. Eu zoo is dan nu ook dit
gedeelte van den cultuurkampf verdwenen. Onder-
tusschen is door den Rijksdag behandeld en ver
worpen het voorstel van den conservatieven Graaf
Kanitz om in Duitschland een graan monopolie in
te voeren. De Graaf meende, dat, nn de graanrechten
door de aanneming der jongste handelsverdragen
verminderd zijn, het vaststellen door de Regeering
van een bepaalden prijs voor het graan het eenige
middel was om den landbouw voor ondergang te
behoeden. Mocht dit voorstel verworpen worden,
dan waarschuwde Graaf Kanitz den Rijksdag nu
reeds, dat de agrariërs, die niet voornemens waren
den strijd op te geven, het toch later weer ter
tafel zouden brengen. Door de liberale leden Barth
en Von Bennigseu, die in het voorstel socialistische
strekkingen zagen, werd het krachtig bestreden en
Richter betoogde, dat de tijd gekomen was, om de
socialisten-wet tegen de conservatieven uit te vaar
digen. Ook de Rijkskanselier Von Caprivi verzette
er° zich hevig tegen, en hij verklaarde zelfs, dat,
indien het voorstel mocht worden aangenomen, hij
niet langer Rijkskanselier zou willen bljjven, omdat
hij de gevolgen niet dragon wilde. Met 159 tegen
46 stemmen werd het dan ook verworpen. Keizer
Wilhelm is weer thuis gekomen van zijn bezoek
aan Venetië en Weenen, waar hij zijne beide boud-
genooten, den Koning van Italië en den Keizer van
Oostenrijk ontmoette. Uit Venetië, waar hij met
veel luister ontvangen was te Abbazia, waar zijne
gemalin vertoeft, teruggekeerd, vertrok hij Vrijdag
van daar naar Weenen. Daar werd hij ontvangen
door Keizer Frans Jozeph, den Burgemeester der
hoofdstad, het personeel der Duitsche ambassade
en andere autoriteiten. Frans Jozeph en de Aarts
hertogen droegen den Pruissiscben uniform met den
Zwarten Adelaar Keizer Wilhelm was als Oosten-
rijksch huzaar gekleed. De beide Vorsten groetten
elkander hartelijk en ook de begroeting van de
Aartshertogen was zeer vriendschappelijk. In een
open rijtuig reden de beide Keizers te midden eener
geestdriftvolle menigte naar den Hofburg, waar
de hooge gast door de Aartshertoginnen en de
hooge hofbeambte, Graaf Kanolky, Prins Winduch-
grlitz en de overige Ministers werd ontvangen.
Verschillende bezoeken werden door den Keizer
afgelegd en overal werd hij met den meesten eerbied
ontvangen. Of hij met zijn hoogen bondgenoot over
politieke zaken gesproken heeft is nog een geheim
maar zeer onwaarschijnlijk zou het zijn, indien dit
niet gebeurd ware. Zaterdag middag is Keizer
Wilhelm uit Weenen vertrokken, door Keizer Frans
Jozeph uitgeleide gedaan. Eene talrijke volksmenigte,
die zich bevond in de straten waar de Keizers
doorreden, begroette hen met luide toejuichingen,
zoodat de Duitsche Keizer wel een goeden indruk
van de Weeners zal medegenomen hebben.
Intusschen zit Koning Humbert weer in moeio-
hjjkheden. Crispi heeft uitdrukkelijk verklaard, dat
hij niet voornemens is te berusten in de bezuinigingen,
die de financiëele commissie op de begrooting voor
oorlog en marine wil invoeren. De Kamer zal dus
raoeten beslissen, of zij bij dezen strijd tusscben de
Regeering en de commissie, de heeren Crispi en
Sonnino of de heer Baccelli zal volgen. Na de
verklaringen, welke de heer Crispi heeft afgelegd,
bestaat er geen twijfel meer, of de ontbinding der
Kamer zal vermoedelijk volgen, zoodra de voor
stellen der Regeering worden verworpen. Trouwens
ook in eene bijeenkomst der commissie, waarbij
de heer Crispi tegenwoordig was, legde de Minister-
President eene dergelijke verklaring af. De heer
Crispi zeide, dat hij zeer goed wist, welke gevaren
verbonden zijn aan het houden van algemeens ver
kiezingen in een tijdwaarin de anarchistische
beweging in vele deelen des lands eene buiten
gewone hoogte heeft bereikt; maar niettemin ver
zekerde hij, dat hem niets anders zou overblijven
dan den Koning machtiging te vragen tot ontbinding
der Kamer, indien de meerderheid het hem onmogelijk
maakte aan het bewiud te blijven. Maar de beslissing
van den strijd tusscben Crispi en de Kamer is nn
weer voor eenige dagen uitgesteld, daar de Kamer
gehoor heeft gegeven aan 's Ministers verlangen om
eerst de begrooting af te handelen. Evenwel zal
men met vrij groote zekerheid over den toestand
kunnen oordeelen, zoodra de oorlogsbegrooting aan
de orde komt, want d»n reeds kan bet blijken hoe
de meerderheid denkt over de bezuinigingen, die
de commissie in zake de Iegeruifcgaven wil invoeren.
Ook in Jünf/eland en Frankrijk werden de
begrootingen ingediend. De Engelsche begrooting
sluit met een tekort van 4,500,000 pd. st., doch de
Minister van Financiën Harcourt beweert, dit tekort
te kunnen omzetten in een saldo van 291,000 pd. st.,
door de verhooging der successiebelasting en de
belasting op bier en op alcohol, terwijl tevens de
inkomstenbelasting in die mate zal verhoogd worden,
dat daardoor de jaarlijksche inkomsten met 330,000
pd. st. zullen stijgen. Ook de Fransche Minister
van Financiën beeft eene progressieve belasting
ontworpen op den grondslag der huurwaarde, be
nevens een belasting op de dienstboden, waardoor
hij hoopt zijne begrooting met een surplus van
513,860 firs. te kunnen doen sluiten. Zoowel ia
Engeland als in Frankrijk vinden de voorstellers
der Regeering van verschillende zijden tegenkanting,
zoodat het zeer de vraag is, of de financiëele plannen
der beide Ministers ongewijzigd zullen worden aan
genomen. In elk geval zullen deze begrootingen in
de beide Parlementen aanleidiug geven tot ernstigen
strjjd.
De burgeroorlog in Brazilië schijnt nu dan
toch eindeljjk voor goed geëindigd. Na een laatste
vergeefcche poging om zich van de stad Rio Grande
meester te maken, heeft Admiraal Mello met zijn
schip »Republiek", een der twee oorlogschepen,
die hen nog waren overgebleven, koers gezet naar
de kust van Uruguay en daar de wapens neer
gelegd. Door de Uruguayaansche soldaten werden
de Mello en de zijnen voorloopig op het grond
gebied gevangen genomen. De poging der Admiraals
Du Gauia en De Mello, om het wettige Vorstenhuis
weer op den troon zijner vaderen te herstellen,
is dus mislukt.
Nederland.
Olid-lleicrlailfl, 18 April. Door eenige
ingezetenen alhier wordt het plan gevormd in de
gemeente eene volksspaar- en voorschotbank op te
richten. Men acht het van groot belang, dat zulk
eene inrichting tot stand kome, om hen, die tijdelijk
geld noodig hebben en dit niet op geschikte wijze
kunnen verkrijgen, te helpen.
Het dool is niet winst te maken, maar door
onderlinge hulp elkander te gerieven. Daartoe moet
de op te richten bank tevens spaarkas zijn en
behooren alle eventuëele voordeelen geheel ten bate
van de deelnemers te komen. Wie lid der vereeniging
willen worden, moeten tevens een aandeel nemen,
dat voorloopig op vijftien gulden vastgesteld is.
VliN&iiijSen, 17 April. Naar men verneemt,
zal de binnenbetimmering van het bavenst"+:on
uitgevoerd worden onder leiding en naar teeKe-
ningen van de architecten Schil en Haverkamp te
Amsterdam.
Het station belooft nit- en inwendig een sieraad
onder de Nederlandsche inrichtingen van dien aard
te worden.
Het ongeluk den Belgischen zeeloods A. E.
Vileijn van Vlissingen overkomen, heeft zich volgons
nader verkregen inlichtingen, op de volgende wjjze
toegedragen
De afbaal-kotter No. 7, die nabij de Wielingen
is gestationneerd om schepen van loodsen te voor
zien of daarvan te halen, haalde ook Dinsdag met
hare roeiboot de loods Vileijn van eeno stoomboot
af, die hij van Vlissingen naar zee had gebracht.
Daar echter de loodsschoener No. 9 ter zelfder
boogie kwam, koersende naar Vlissingen, werd
besloten hem niet naar den afhaalkotter No. 7,
maar naar den loodsschoener No. 9 to brengen.
Door eene tot heden onbekende oorzaak word de
roeiboot van kotter No. 7, door den loodsschoener
No. 9 overzeild, met het gevolg dat de loods V.
bekneld geraakte tusschen den schoener en do boot
en een dor matrozen verdronk, de andere sprong
over op don schoener. De verdronkene moet onder
het schip doorgegaan zijn, en hot is daarom, dat
men niet spoedig genoeg bij hora kon zijn om hem
te redden; hij verdween in de diepte en werd niet
meer gezien.
Vlissingen, 19 April. Van 1 Mei af
komen alle treinen aan en vertrokken van het
havenstation. De spoorbaan tusschen Souburg
Vlissingcn-stad wordt opgebroken en eene dubbele
baan gelegd tusschen SouburgVlissingen-haven.
De a von d - exp r estr ei n en zullen te Vlissingen-haven
van 1 Mei af aankomen: 1°. de tegenwoordige treiu
van 9,40 n.m. te 10,36 n.m., 2°. idem van 9,48
n.m. te 11,20 n.m., 8°. idem van 9,22 n.m. te
11,30 n.m.
ChOCS, 19 April. Wie begrjjpt het?
De antirevolutionairen in het district Hontenisse
zullen eenparig hunne stem uitbrengen op den
liberalen heer Mr. Van Deinse, voorstander van
het ontwerp-Tak, en in Goes stemmen zij op den
anti-liberalen tegenstander Savornin Lohman; zelfs
de anti-revolutionaire vrienden van het volk achter
de kiezers durven den heer Stigter niet aanbevelen
Niettemin is de partij Huvers voornemens te stemmen
op den heer D. Stigter.
De vergadering van ingelanden van den polder
»De Breede Watering" bewesten Iersekc, Woensdag
gehouden, werd door 62 personen bijgewoond. De
ontvangsten over het aanstaande dienstjaar werden
geraamd op f 111,149, de uitgaven op 100,564,
zoodat er ruim f 10,000 is voor onvoorziene uit
gaven.
Het dijkgeschot, berekend naar 4 het gemet,
bedraagt f 89,724; voor oeververdediging is uitge
trokken f 42,200.
Ter voorziening in ontstane vacatures werden
de volgende drietallen opgemaakt: M. de Bokx te
Goes, C. Smits te Baarsdorp en F. Buisrogge te
Kloetinpe; A. M. Peman Kakebeeke to Kloetinge,
J. Welleman te Kloetinge en J. Pijke to Goes;
J. Vermet te 's Heer Arendskerke, W. van Stee te
Baarsdorp en J. Kloosterman te Nisse.
De Woensdag alhier gehouden vergadering
van Burgemeesters, Secretarissen en Ontvangers in
Zeeland, werd door 27 leden van de 77 bijgewoond.
Voorzitter was Jhr. de Jonge van Ellemeet, burge
meester van Oost-Ifapelle.
Tot definitief voorzitter werd benoemd de beer
de Jonge van Ellemeet, tot Secretaris de heer
H. G. Hartman van Goes, tot. administrateur de
heer Z. D. v. d. Bilt La Mottbe van Goes, tot
commissaris de heer Cb. W. Vermeys van Zierik-ee.
Verder werden tot bestuursleden benoemd, de
heeren P. Laban uit Tolen, J. G. Gerritsen uit
Breskens, J. Dieleman uit Ternouzen, en voorts de
heeren J. H. O. Dominions, J. N. Elenbaas en
A. H. van Buren.
Door onzen commissaris vau politie is do
persoon ontdekt, die door middel vau valscbheid
in geschrifte een ingezetene alhier heeft opgelicht.
Het is zekere C. B., die op zijn last te Wemeldinge
gearresteerd en Woensdag gevankeljjk naar Middel
burg getransporteerd is. (G. Ct.)
Heinkengzaml, 18 April. Voor een lid
van den gemeenteraad moet herstemming plaats
hebben tusschen de HH. C. Remjjn Az., die 73 en
J. van Damme die 61 van 150 de geldige stemmen
verwierven. Jhr. C. B. M. van Cittern had 15 st
Tlkolen, 19 April. Heden avond had alhier
een ernstig ongeluk plaats, n.l.de vrouw van G.
geraakte in brand, doordat zjj eeno hangende
petroleumlamp, welke van binnen in brand Btond.
uit den hanger wilde lichten. De lamp spronj
terwijl zij zulks deed en de brandende petroleum
kwam in aanraking met hare kleeren. Op het geroep
vau hulp snelden eenige personen naar binnen en
wikkelden haar onmiddellijk in wollen dekens, zoo
dat zij alleen ernstige brandwonden aan beide armen,
handen en aan de keel heeft. Onmiddellijk werd
door dr. J. van de Bnrght geneeskundige hulp
vorleend.
In de woonkamer is ook het een en ander in
brand geraakt, doch door tegenwoordigheid van
geest van haar vader onmiddellijk gebluscht.
minveuiüiNC. 19 April. Aan deze gemeente
is een buitengewone Rijkssubsidie van f 2757,66
verleend, in zake den schoolaan- en verbouw, waar
mede dezer dagen een begin wordt gemaakt.
ÜCierikzee, 20 April. Bij Kon. besluit is
pensioen verleend aan W. C. Leeflang, wed.
A. Hogenboom of Hoogenboom, lichtwachter bij
'sRjjks kustverlichting, ad f 135.
Akte-Examens in Zeeland. Woensdag geëxami
neerd 6 vrouwelijke candidaten. Toegelaten zijn
de dames J. R. Robijn, H. G. Giljam, beiden van
MiddelburgW. A. Bolland van GoesJ. W. v. d.
Swalrne van Heinkenszand en G. W. Bot van
Vlissingen.
Voor de vrjje- en orde-oefeningen werden ge
ëxamineerd S vrouwelijke candidaten. Toegelaten
werden de dames E. S. Kok van Zaamslag en E.
Korsten van Middelburg.
Voor de nuttige handwerken werden geëxami
neerd 8 vrouwelijke candidaten. Toegelaten werd
mej. E. Korsten van Middelburg.
Donderdag geëxamiuoerd 6 vrouwel. candidaten.
Toegelaten de dames M. C. Schnurkamp van Vlis
singen en A. M. Tjibben van Wemeldinge.
Voor de vrjje- en orde-oefeningen werden ge
ëxamineerd 8 vrouwelijke candidaten. Toegelaten
de dames J. R. Robijn en H. G. Giljam, beidon
van Middelburg, en J. van de Swalme van Hoin-
kenszand.
Voor de nuttige handwerken geëxamineerd 2
vrouwelijke candidaten. Toegelaten do dames J. R.
Robijn van Middelburg en W. A. Bolland van Goes.
Aon de Rjjks-Universiteit te Leiden is het
candiduats-examon in dc taal- en letterkunde van
den Oost-Indischen Archipel afgelegd door den
heer A. A Fokker.
De beer J. Vermeulen, directeur der rijks
hoogero burgerschool to Middelburg, heeft zjjn
eervol ontslag als zoodanig aangevraagd.
Benoemd tot directeur van het telegraaf
kantoor te Vlissiugeu, de beer D. van Gigch, thans
te Gorinchom.
De verkiezingen zjjn nog lang niet ten einde
Volgens artt. 106 en 107 der Kieswet moet do
gokozene in één of meer districten over de al of
niet aanneming zich vorklaren binnen drie weken
ha den dag, waarop hij het bewijs heeft geteckend,
dat hij een afschrift van het proces-vorbaal van
zijne benoeming heeft ontvangen. Dat bewijs moet
hjj bij het bokomen van het afschrift afgeven.
Laat hij drie weken zonder kennisgeviug voorbij
gaan, dan wordt hjj geacht dio benoeming niet aan
te nomen.
Als iemand gekozen is en tevens elders in her
stemming komt, vervalt do herstemming, wanneer
de gekozene de benoeming aanneemt. Dan moet
binnen 14 dagen een nieuwe keus geschieden.
Wegens de vele dubbolo keuzen en herstemmingen
zal de afloop van het vorkiezingswerk nog ten
minste een maand in beslag nemen. Als de nieuwe
Kamer op 16 Mei bijeenkomt, zal zij wellicht nog
niet voltallig zjjn.
Te Bergen op Zoom is bij do gehoudene
veiling van de gebouwen, oesterput, perccelen enz.
van de maatschappij »de Paarl", (firma Swaan en
Dorrepaal) geen enkel bod ingekomen.
Te Bergen op Zoom is een eerste geval van
pokziekte geconstateerd bjj de wed. v. d. B. in de
Koepelstraat. De ljjderes was voor eenige dagen
uit Rotterdam gekomen.
Dat is een koopje voor heeren jachtliefhebbers!
Door den ontvanger der registratie en domeinen
zijn te Zevenbergen 40 Hectaren jachtveld voor
een termijn van vijf jaren verpacht en toegewezen
aan J. v. B. voor.... een dubbeltje of 10 Cts.
por jaar.
In Zuid-Holland zijn, voor zooveel ofliciëel
bekend is, in Maart niet minder dan 417 gevallen
van pokken voorgekomen. Daarvan kwamen 252
gevallen voor te Rotterdam, 80 te 's Gravenbago
en 23 te Barendrecht; do overige 62 gevallen zijn
verdeeld over 18 verschillende gemeenten.
Op 17 dezer zijn te Rotterdam weder 20
nieuwe gevallen van pokken voorgekomen.
Eene valsche munters-bende heeft jaren
achtereen te Rotterdam huisgehouden en eerst voor
korten tijd is baar bestaan aldaar ontdekt.
Het hoofd der bende was zekere Schapira, die
met nog een paar andere Israëlieten uit Gallicië
er een beroep vau maakte om nagemaakte Oosten-
rijksche en Russische bankbiljetten voor ruim de
helft der waarde van echte te verkoopen. Vertrouwde
agenten reisden alles af en kozen met arglist en
sluwe voorzichtigheid hunne slachtoffers. Vonden
zij iemand, die door geldzucht niet ongenegen was
met hen in relatie te treden, dan toonden zij hem als
monsters eenige echte biljetten. Het slachtoffer
liet zich dan gewoonljjk spoedig vangen. Hij werd
ter meerdere veiligheid uitgenoodigd met eenige
duizenden guldens naar Londen te kotnon, om daal
de biljetten in ontvangst te nemen.
De oplichters zorgden er echter voor dat do
koopers niet naar de Engelsche hoofdstad kwamen,
maar wachtten hen te Rotterdam reeds op. Aldaar
kwam dan Scbapira op het tooneel, die den kooper
naar de eene of andere stille herberg bracht, waar
de zoogenaamde valsche biljetten tegen baar geld
zouden overhandigd worden. Boven en onder het
pakket bevonden zich dan eenige echte biljetten,
terwijl zich in het midden niets dan slechte na
maaksels bevonden.
Was de kooper niet wantrouwend en nam bjj
het pak ongezien naar huis, dan was de slag ge
slagen. Maar ook al werd het bedrog dadelijk iu
de herberg ontdekt, dan zorgde Schapira er wel
voor, dat hij bet geld niet behoefde terug te geven.
Dan verschenen zijne medeplichtigen, als politie
dienaars verkleed, en namen het pakket en het
geld in beslag. Daarbij werd dan Schapira, die
deed, alsof hjj doodsbenauwd was, quasi in hechtenis
genomen en daar het bedrogen slachtoffer ook
goede redenen bad om niet met politie in aanraking
te komen, pakte deze intusschen zoo spoedig mogelijk
zjjne biezen, en wachtte er zich natuurlijk wel voor,
aangifte van het bedrog te doen.
Aldus hadden de oplichters jaren lang vrij spel,
totdat eindelijk door een toeval de zaak aan het
licht kwam. Een persoon nameljjk, wien in een
spoorwegcoupé door een dier agenten dergelijke
bankbiljetten waren' aangeboden, hoorde den ver
leider op slimme wijze uit en deelde toen, wat hjj
te weten kwam, aan de Weener politie mee, die
op hare beurt de Rotterdamsche politie met de
feiten in kennis stelde, waarop Schapira en consorten
gevangen genomen wei-den. Hanne uitlevering is
thans door de Oostenrjjksche regeering aangevraagd.
Te Krimpen a/d. Lek werd dezer dagen door
een heèr uit Rotterdam aan W. M. den Ouden en
zjjne vrouw aldaar, het zeldzame aanbod gedaan
om afstand van hun kind te doen, een allerliefst
knaapje van ongeveer l'/j jaar.
Niettegenstaande hun f 13,000 werd aangeboden
en de menschen tot de arme werkende klasse
behooren, besloten zjj toch het knaapje niet af te
staan.
Door A. J. Weekhout, tuinier te Krimpen a/d.
IJse!, zyn op Maandag 16 dezer de eerste nienwe
aardappelen van den kouden grond aangeboden
aan H. M. de Koningin-Regentes.
Een matroos werd in een inrichting aan den
Zeedjjk te Amsterdam door een 6-tal dametjes,
onder aauvoering van zjjn uitverkorene, in een kast
van 6 tot 10 uur opgesloten gehouden en daarna
met de traditioneele haarspelden netjes geteekend.
Te Amsterdam zjjn reeds de eerste penlvx-uchten
aan do markt geweest.
Dinsdag middag stoeiden eenige schooljongens
in Klarendal te Arnhem. Een der jongens, gewoon
te stompon met zjjne vuisten en een duim vooruit,
raakte een zoontje van Peters, wonende in de Beek
straat, in de mildstreek. Thuis gekomen, zwol do
plek op, en 's avonds was do knaap overleden.
De reden van do invrjjhoidstelling van Van der
Goorbcrg, beklaagd van mishandeling van den per
soon R., in het Alexandersveld te 's Hage stervende
gevonden, is gelegen in het feit, dat bij eene nader
ingestelde lijkschouwing omstandigheden aan den
dag zjjn gekomen, waardoor het onmogeljjk is den
dood een onmiddellijk gevolg to noemen van de
mishandeling, ja zelfs verband tusschen do mis
handeling en den dood te zoeken.
Men verzoekt ons bet volgende te plaatsen:
Hot >Vlaamsch Grievenkomiteit van Antwerpen"
ter verdediging der Nederlandsche taalbelangen
in België richt eenen dringenden oproep tot de
Vlaamsche en Hollandsche deelnemers aan de wereld
tentoonstelling van 1894, opdat zij voor de opschriften
hunner uitstallingen en voor hunne berichten r
het publiek zoo niet uitsluitend, dan toch bjj voor
keur het Nederlandsch zouden gebruiken.
Autwerpen, meent gemeld komiteit, is eene echte
Nederlandsche stad de Vlaamsche en Hollandsche
tentoonstellers zullen zulks jniet vergeten en zullen
ook voor hunne taal denzclfden eerbied betoonen,
als vreemde volkeren voor hunne eigene spraak
steeds koesteren.
Wij ondersteunen ten krachtigste deze gegrondo
opmerking.
Volgens de statistieken, opgemaakt naar de volks
optelling van 18i>0, spreekt de groote meerderheid der in
woners van België Nederlandsch. Vermits deie laats ten met
de Noordnederlandcrs veruit het grootste getal bezoekers
zullen uitmaken, hebben de tentoonstellers er alle belang
bij, dit bericht iu acht te nemen.
Hccrliosdi en haar stichter.
Jacob van 't Lindenhout is de zoon van een
wèlgestcld landbouwer uit Beuningen, in de Betuwe,
afstammeling vau een zeer oud geslacht. Een zijner
voorvaderen behoorde tot het leger van Graaf
Lodcwjjk van Nassau na den veldslag op de Mooker-
heide. De knaap had eene gelukkige jeugd; ofschoon
van zwakke gezondheid, die heiu afzondering oplel,
was hjj vau levendigen aard. Voor drie dingen
interesseerde hjj zich bijzonder: lo. voor het geheim
zinnige, 2o. voor de machinerie en 3o., als Gladstone,
voor het boomenvellen. Omtrent de verschillende
proeven, in deze drie vakken van menscheljjk weten
cn kunnen door Jacob genomen, wordt ons bericht,
dat de knaap, bij eene mislukte poging tot bet
vervaardigen van eene machine, dankbaar was, daar
het hem van lieverlede duideljjk werd, dat het
dwaas en oudeugend is eeuwigdurende werken
te willen maken. Indien dus het machine-scheppings
vermogen bij Jacob aanwezig ware geweest
hetgeen blijkbaar faalde dan zou het eene
scheppingskracht zjjn geweest, die den taud des
trjds trotseerde. Ook omtrent het derde vak, het
boomenvellen, vernemen wjj veel wetenswaardigs.
Hoe zwak ook van gezondheid, de bijl werd
gehanteerd, en groot was het genot van den knaap
onder den arbeid. Do reuzen moesten het ten laatste
opgeven en ploften ncör. Ik wilde", schrijft Jacob,
>er over heerschen."
Scheppen van vergankeljjke, op godsdienstigen
grondslag gevestigde werken en ze beheerscken
ziedaar de twee hoofdfactoren uit Jacob's bestaan,
ook waarneembaar in zijne latere Neerbosch-stichting.
Aanvankelijk was de leer- en leeslust bij Jacob van
't Lindenhout slechts matig ontwikkeld. Eerst na
zyn vijftiende jaar komt de lust om te weten en
te leeren bjj hem boven. Een periode van ongeloof,
van vrij onderzoek, treedt inde Bijbel wordt
vergeten; omkeer wordt daarin gebracht door den
dood van zjjn eonigen broeder. Als hjj daarna zjjn
Bijbel weder opneemt, vindt hij op bijna elke
bladzijde van dat Boek zjjne veroordoelinggeschreven.
»Als een eenzame musch op het dak voelt hij
zich in zjjn vreeselijken gemoedsstrjjd. Voor 't
onderwijs opgeleid, keert hjj tot de boerderij van
zyn vader terug. Daar echter neemt zjjn zielestrjjd
van dag tot dag toe, en deze zal niet eer bedaren
vóór hij door Bunyan's Pelgrimsreis en Hoffmann's
Geschiedenis der Zending onder de Heidenen zich
van zjjne ware roeping zal zijn bewust geworden.
Wij vinden den twintigjarigen jonkman als
colporteur van Bijbels en andere christelijke ge
schriften terug. Dan wordt hij Evangelist, en in
dat ambt doet hij vele zielkundige ervaringen op
en komt ook met vele arme weezen in aanraking,
wier treurige toestand hij leert kennen. Uit de
begeerte het lot dier onvermogende, ouderlooze
kinderen te verzachten en te leiden, ontstaat in de
lente van 1863 het plantje der weesinrichting, dat,
na 31 jaren tot een forschen boom gewassen, thans
volgens Mr. J. N. van Hali's April Gidsartikel
uit zyn kracht is gegroeid eu dringend een
snoeimes behoeft. De conclusie is deze: Neerbosch
is als weesinrichting in paedagogisch en hygiënisch
opzicht veroordeeld, maar de persoon van haren
stichter is een leuk Christen, vroolijk en bedrijvig,
en zyn vroomheid is van dezelfde soort. Hij heeft
volharding, werkkracht, toewijding en een vast
geloof iu eigen beginselen. Om echter eene inrichting
als Neerbosch met 1100 weezen naar eisch te besturen,
daartoe behoort nog iets anders dan oen vast
geloof en een goede wil. Daartoe behoort wettelijke
regeling en strenge Staats-contröle van en op de
1 -Q ons vaderian(i
v. h. N. v. d. D.)
AanbestedingenVerkoopingen enz.
llciiOSSO, 18 April. Ten overstaan van Notaris
Mr. J. A. Bolle werden ten verzoeke van den heer
C. W. Hanse te Duivendijke verkocht:
Een 1-jarige merrie voor f 116, koeien voor f\9C.
f 170, f 142 en f 179; kalfvaarzen voor f 160 en
f 129; jong vee voor f 140, 136, f 126, 127,
157, 117, f 142, f 115, f 102, f76, f84, fr'
f 56, f 68, f 60, f 65, 30 on f 18een stier
bracht f 182 op en een mestput van pl. m. 150
voer f 402.
Alles buiten 10 onkosten.
Te Rozendaal (N.-Br.) heeft de heer Ter Haar,
rjjks-landbouwleeraar to Goes, in het lokaal van de
sociëteit Burgerkring", zijne eerste landbouwlezing
over zuivelbereiding gehouden, ten aanhoore van
een groot getal leden der verschillende landbouw-
vereenigingen van Noord-Brabant.
Spreker gaf vooraf eene beschrijving van de be-
standdeelen der melk, om daarna de vraag te be
antwoorden: hoe gemolken, gekarnd en boter bereid
moet worden, daarbij menigen nuttigen wenk ten
beste gevende en de landbouwers opwekkende den
ouden sleur, die bjj de boterbereiding in deze pro
vincie nog te vaak wordt gevolgd, af te leggen.
Ten slotte sprak hij een woord ten gunste der
oprichting van roomboterfabrieken in vereeniging,
zooals er reeds verschillende in Noord-Brabant en
Limburg bestaan cn ruime bate afwerpen.
Na afloop van de lezing stelde de firma wed.
Mossee Zoon, uit Goes, belangstellenden in de
gelegenheid om de machines, benoodigd voor de
zuivelbereiding, in werking te zien.
n e i HTS» r: i\
Xicrikzur. 20 April. Door het Kanton
gerecht alhier zjjn de navolgende vonnissen gewezen,
wegens
Het doen plaatsen van een voorwerp op een
waterkeerenden dijk in Zeeland:
P. D., woonplaats onbekend, tot f 3, subs. 2 dagen.
Jachtdelict
H. B. te Serooskerkc, tot f 20, subs. 4 dagen
en verbeurdverklaring van het niet in beslag ge
nomen geweer of te betalen f 10, subs. 2 dagen.
Overtreding arbeidswet
J. G. te Noordgouwe, tot 2 X f 3> subs. 2 X
2 dagen.
Overtreding Schelde-reglement
M. de W., huisvrouw van P. H., C. de R. Jd.
E. v. d. B. Jd., W. v. d. H., J. v. d. H. Wz., A
v. d. H. Wz., P. v. G. Jd., M. v. d. B. Jd., allen
te Bruinisse, E. v. d. H. Ch.Lz., C. L. B. P.Jz.
L. I. Pz. te Cliuge, ieder tot f 3, subs. 1 dag.
Als schipper niet in acht nemen van de wettelijke
voorschriften, vastgesteld tot voorkoming van aan
varing of aandrijving:
A. V., P. K., II. de R. en J. v. d. B. Wz., allen
te Bruinisse, ieder tot 5, subs. 2 dagen.
Zonder daartoe gerechtigd te zijn, laten loopen
van vee op weiland:
L. G. te Noordwelle, tot f 5, subs. 2 dagen.
J. A. K. te Duivendijke, tot 10 en 3, subs.
3 dagen elke boete.
Aangespannen honden geleiden, niet voorzien van
muilkorven
D. V. te Kerkwerve, tot f 3, subs. 1 dag.
Overtreding politie-reglement te Renesse:
L. C. B. te Eikerzee, tot f 1, subs. 1 dag.
Overtreding politie-reglement te Zierikzee:
P. L., te Zierikzee, tot 1, subs. 1 dag.
In staat van dronkenschap verkeerende, hande
lingen verrichten, waarbij gevaar voor leven of
gezondheid van derden bestaat:
C. d. O. te Duivendijke, tot 7 dagen hechtenis.
M. H. te Nieuwerkerk, tot f 10, subs. 3 dageu.
Openbare dronkenschap bjj eerste herhaling:
J. C. v. d. V. te Zierikzee, tot 7 dagen hechtenis.
A. K. te Zièrikzee, tot 2 X 3 dagen hechtenis.
J. K. te Middelburg, tot 3 dagen hechtenis.
Openbare dronkenschap
W. H. te Haamstede, C. T. te Bergen op Zoom,
J. C. te Zierikzee en A. R. te Zierikzee, ieder tot
f 3, subs. 1 dag.
Qravenhase, 19 April. Het hof deed
heden uitspraak in de bekende zaak der afpersing
jegens een paar bejaarde vrouwenwonende te
's Heer Hendrikskinderen, nabij Goes, gepleegd door
A. R. en J. F. B. v. E.twee personen uit Goes,
thans te 's Gravenhage woonachtig, en voor dit
feit door de rechtbank te Middelburg veroordeeld
ieder tot 7 x/2 jaar gevangenisstraf, onderaanneming
van verzwarende omstandigheden.
Het hof bevestigde dit vonnis.
In zake A. v. S., logementhouder te Brouwers
haven wogens mishandeling tot gevangenisstraf
veroordeeld, veranderde het hof die straf in f 20
boete.
