11. III k MM. IIE NIEUWSBODE. Donderdag 28 September 1893. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 50ste JAARGANG. No. 6364. Directeur-Uitgever J. WA ALE. Advertentiën, van 13 regels 30 Cte. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode" Herhalings-Onderwijs. Aan ouders en voogden wordt medegedeeld, dat de herhalingsschool zal worden geopend met Maandag 2 Oetoloex*, en dat de kinderen, die van dit onder wijs willen gebruik maken, zich moeten vervoegen: De meisjes Vrijdaji' September te O xixxx* aan school B (hoofd de heer P. van der Have); de jongens Vrijdag; 39 September te 7 uur aan school A. (hoofd de heer J. Th. Oosterman). Zierikzee 15 September 1893. De Voorzitter der Plaatselijke Schoolcommissie. RÖELL. Algemeene Schouwing op de Vloedplanken. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee, Gelet op art. 8 der Verordening, houdende maatregelen tegen de gevolgen van hooge vloeden binnen deze gemeente; MAKEN BEKEND: dat de bij dat artikel bedoelde Algemeene Schouwing op de Vloedplanken met alles wat daartoe behoort, zal worden gehouden op Maandag <ïen 2 October e.lc., aan te vangen te cén uur des namiddags. Zij herinneren de belanghebbenden aan het voorschrift der Verordening, dat de vloedplanken of kistingen alsdan moeten zijn builen gebracht en geplaatst. Zierikzee, den 19 September 1893. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, Cn W VEEMEIJS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. NIEUWSTIJDINGEN. Indië. De Java-bode schip ft in zjjn mail-overzicht het volgende: De berichten uit Atjeh zjjn zoo mooi, dat men onwillekeurig baüg is voor eeu adder onder het gras. Zonder slag of stoot hebben op vriendelijk verzoek van Toekoe Oemar de moslemins van Mad Amin het onneembare Kaloet verlaten, de sterkste vesting ooit in die streken gezieD, door een Atjehschen Van Coehoorn omringd met een aarden wal, natunrljjke paggers van ongekende breedte, grachten, wolfskuilen en andere verdedigingsmiddelen, waarvan een reeks van zeven poorten den toegang afdoot. Het is niet denkbaar dat vrees den vjjand deze sterkte heeft doen verlateD, waar bp die tegen ons zoo dapper had verdedigd en de onzen er voor had zien afdeinzen, en daarom wordt het waarschijnlijk geacht dat Toeboe Oemar met de partjj der moslemios eene sohikkiog heeft getroffen, waarvaD de bijzonderheden ons niet bekend zjjn. Wel is bekend dat de geesteljjke pattjj heeft doen aanzeggen, dat de strjjd van Atjehers onderling aan de gevallenen den hemel niet verzekert, geljjk dit de oorlog tegen ons doet, waaruit men moet opmaken dat zjj naar verzoening streeft, en ook weet men dat Toekoe Oemar aanzienlijke voorraden peper bezit, die hp gaarne wil uitvoeren en te gelde maken. Maar met dat al zjjn thans uit de landstreek tusschen Ketapan Doea en het gebergte de benden verdreven, die daar den strjjd tegen ons onderhielden, en hebben wjj er Kesoemba-Bsekit Daroe, Boekit Tring, Tjot Goë en Kaloet bezet, terwjjl, naar de berichten lniden, Anagaloeëng spoedig zal volgen. Wat zullen wp er meê doen? Het zal wel niet in de bedoeling liggen onze geconcentreerde linie uit te breiden en voorloopig zal dus wel enkel de gelegenheid worden aangegrepen om do strook van 1000 meter buiten de linie schoon te kappen: Kaloet wordt met den grond geljjk ge maakt. En wat er met Toekoe Oemar gebeuren zal, is wellicht aan ons bestuur zelf nog niet helder. Oeneraal Depkerhof heeft den naam van een gelokkig man te zjjo, de omstandigheden zullen dus misschien wel verder aanvullen wat met goed beleid achjjnt begonnen. Transvaal. Met 17 tegen 5 stemmen besloot de Transvaalsche Volksraad op voorstel van Generaal Smit, doch niet dan Da een heftige bestrjjding, 100 pond sterling beschikbaar te stellen voor een steen op het graf van President Thomas Burgers. Amerika. Volgens een telegram uit Chicago aan het iV. Wiener Tagebl. moet eeu vreeset jjke wolkbreuk een gedeelte der gebouwen van de Worlds fair vernield hebben. Het glazen dak van de kunstgalerp zou o. a. ingestort zjjn en tal van kunstwerken moeten daarbjj beschadigd en verscheidene personen gekwetst zjjn. De directeur van de technische school te Sheffield, die Chicago bezocht, deelt mede, dat daar vele joDge dames-studenten op de tentoonstelling als >kellnerinnen" werkzaam zijn, ton einde geld te verdienen om baar studiën voort te zetten. "Wnslxinjs;tt>n, 25 Sept. Stewart beeft in den Senaat zjjn fameus voorstel ingediend. Hjj viel daarbjj Cleveland op het scherpst aan. Wp moeten dadeljjk verzet aanteekenen, zeide bjj. Als wjj Cleveland's uit latingen en wetBschennis onaangevochten laten voorbjj- gaan, zullen wjj herhalingen daarvan krjjgen, en dan zal er misschien geen ander redmiddel tegen te vinden zjjn dan omwenteling. Engeland. T,nn<Ir>n. 25 Sept. De Times verneemt uit Alexin- drië, dat er te Suez 44,232 pelgrims zjjn doorgetrokken op weg naar Mekka, waarvan er slechts 30,388 terug keerden. Deze cijfers toonen aaD, dat er, na aftrek van de te Mekka achtergebleven handelaars, ruim 25 pCt. van deze pelgrims stierven. En dit betreft slechts een enkel contingent van bedevaartgangers, ongerekend de sterfte in de andere contingenten, die gezamenlpk vermoedeljjk 200,000 menschen omvatten. Da werkloozen te Londen hebben den lord-mayor een deputatie gezonden, om hem te verzoeken, zjjn invloed bjj de regeeriog te gebruiken, opdat deze een crediet van twee millioen pond sterling toesta, om de kaaien van de Theems te verlengen en forten rondom Londen te bouweD. Da lord-mcyor heeft de deputatie doen begrjjpen, dat deze werken Dutteloos waren. Da mjjnwerkers uit Derbyshire zjjn er in geslaagd, een leenicg van 16000 pond sterling te sluiteD, waar door de staking nog 14 dagen volgebou len kan worden. Sedert 14 dagen hebben de stakers niets van den Bond getrokken. Te Sturton is op een vergadering, bijgewoond door 20.000 mjjnwerkers, besloten tot het uiterste vol te houden en in .geen loonsvermindering toe te stemmen. Ia een tinmjjn te Daleoath in Corn wales zjjn, tengevolge van het instorten van een gangacht werklieden levend begraven. Nadat een geheelen nacht was gewerkt, hoorde men een der acht mannen zingende ongelukkige zong een psalm. Op de vragen antwoordde bij, dat hjj het licht van de werklieden zag. Ook met twee andere der levend begravenen werd gesproken; een verklaarde, dat hp lucht genoeg had om 't nog een tpdlang uit te boaden, maar dat hjj zoo was ingesloten door rotsblokken dat hjj geen vin kon roeren. Een ander kon eenige stappen op en neer loopen. 't Zou nog geruimen tjjd duren eer men de menschen kon naderen. Van den man die psalmen zoDg was in geen 4 uur gehoord, zoodat men vreest dat hjj is gestikt. Waar- schjjnljjk zullen er maar 2 van de 8 levend worden te vooreohjjn gebracht. Een later bericht meldt, dat slechts één man gered is. Spanje. Miaxlxricl, 24 Sjpt. Hadenmorgen, gedurende de groote parade, die plaat9 had ter eere van den jaardag van de prinses van Assurië, is maarschalk Martinez Campos bjjna het slachtoffer geworden vaneen aanslag. Twee bommen zpn tusschen de pooten van zpn paard geworpen, zoodat dit gedood werd, terwpl de maar schalk slechtB licht gewond is aan de dp en tengevolge van den val van zjiü paard den linkerschouder ge kneusd heeft. Zpn adjadant, generaal Castelli, generaal Molina en twee agenten van politie zjjn licht gewond, twee voorbpgaDgers gedood. Da bom was met dynamiet en schroot geladen. Stukken er van zpn op 50 meter afstand gevonden. De misdadiger is gearresteerd. Hjj zeide, dat men op het dorp Sans zpn anarchistische denkbeelden kent. Frankrijk. Een liefdesdrama is te Parjjs afgespeeld in de rue du Faubourg St. Martin. Een jong handelsbediende van 22 jaar, Georges Jurat, behoorende tot een zeer geachte familie uit Moulins, was smoorlpk verliefd geraakt op een chanteuse, die den prozaïschen naam van Antoinette Chacaton droeg, doch zich gewoon lp k Lucienne d'O.émont liet noemen, onder welken naam zjj ook steeds voor het voetlicht verscheen. Sedert geruimen tjjd waren er tusBchen Georges Jurat en Lucienne d'Orémont verschillende scèoes voorgevallen, totdat dezer dagen de laatste met haar neef, de vrouw van dezen en een zjjner vrienden 's nachts om halfeen een café bezocht op dea hoek van de rue Cbateau- Landon en van den faubonrg-Saint-Martin, waar zjj nog al veel vertering maakten. Zjj wisten niet, dat zjj al lang gevolgd waren geworden door Georges Jurat, die eensklaps het café binnenkwam en Lucienne verzocht hem te volgen. Het meisje scheen besluiteloos, doch haar neef stond op en kwam tusschen beiden, haar verbiedend met hem mede te gaan. Nog enkele malen deed Jurat een poging, doch telkens met hetzelfde resultaat, zoodat Jurat zich eindeljjk verwjjderde. Maar toen tegen 1 uur Lucienne en haar gezelschap het café verlieten, wierp Jurat, die al dien tjjd in de duisternis zich had versoholen gehouden, zich plotseling op haar, greep haar om den hals, als wilde bjj haar omhelzen, en sneed haar met een mes de keel af. De ongelukkige was terstond een Ijjk. Jurat beproefde te vluchten, doch dat werd hem belet. Hjj werd aan de politie overgegeven. Het ongelukkige meisje, dat aan het tbóitre Van Nevers verbonden was, was evenals Jurat te Moulins geboren, waar beiden elkander in hun jeugd hadden leeren kennen. Nederland. .A.xixsteir<la.ixx, 26 Sept. Gisteren kwamen twee patroons (zoogenaamde eigen bouwers) hunne in aan bouw zjjnde woningen in de Jan Steanstraat in oogenscbouw nemen. Tot groote verbazing van hun werkvolk werden zjj echter beiden in de gjjzeling gebracht. Nog dageljjks zpn sommige leveranciers de dupe van lieden, die, zonder het minste fortuin te bezitten, grond en bouwmaterialen op crediet ontvangen, te voldoen uit een te sluiten bypotheek. Valt deze laatste tegen, dan worden de huizen niet voltooid en de grondeigenaar laat dan execnteeren. Utrecht, 25 Sept. Omstreeks 2 uur Zondag morgen hoorde een agent van politie, die in de Boter- atra t surveilleerde, dat in de Ljjnmarkt hulp werd geroepen. Toen bjj zich derwaarts spoedde zag hjj een j >ngen man, die een bail nabjj het eene oog bad, terwjjl een tweede jongeling, die zwaar in de borst vei wond was en sterk bloedde, spoedig op 6traat bewusteloos ineenzeeg. Dadeljjk werd de gewonde met behulp van anderen naar het hoofdbureau van politie overgebracht, doch de reeds zieltogende man overleed daar weldra. De overledene is een ongehuwd 23-jarig oppassend werkman, die het beroep van jjzerdraaier uitoefende. Terstond ging de politie op onderzoek uit en arres teerde kort daarop in een slecht befaamd huis twee arbeiders, zjjade twee gebroeders, die even te voien met genoemde jeugdige mannen in aanraking moeten zjjn geweest. Graveiilxagre, 25 Sept. Door de rechercheurs van politie Biegel en Van Soolingen is Zaterdagavond in de Naaldwjjkschestraat alhier aangehouden C. L. W. R., verdacht van zich te hebben schuldig gemaakt aan misdrjjven tegen de zeden. De man, gehuwd en 24 jaren ond, is naar het huis van bewaring overgebracht en heeft reeds bekend. 'ss Gravenhage, 26 Sept. Tweede Kamer. Bij de lieden gehouden beraadslaging over het ontwerp-adres van antwoord op de troonrede, werd in de eerste plaats door den heer De Meijier gewezen op het gemis eener toe zegging, betreffende de herziening van de personeele be lasting, door den Minister van Financiën toch zoo nadrukkelijk noodig geacht en indirect toegezegd. De heer Van Kerkwijk sprak zijn leedwezen uit over het lang uitblijven der afschaffing van de tollen, terwijl de heer A. van Dedem protesteerde tegen de te gunstige vooi-stelling, welke in de troonrede gegeven wordt van den toestand van den landbouw, van handel, scheepvaart en nijverheid. De heer Pyttersen, hoewel ook zeer verlangend naar de herziening van de personeele belasting, wilde eerst de kieswet afgedaan zien, omdat hij vreesde voor eenig verband tusschen kieswet en belasting. De heer Bahlmann drong mede aan op spoedige indiening van een wetsontwerp tot herziening van het personeel, waarvoor "hij desnoods den Minister de tollen als equivalent wilde laten. De heer De Beaufort (Amsterdam) lid der commissie van redactie van het adres, verdedigde dit en wees er op, dat het adres niet anders is dan een weerklank op de troonrede en geen punten kan aanvoeren, welke in die troonrede niet besproken worden. De Minister van Financiën verdedigde de financiëele paragraaf in de troonrede en deed uitkomen, dat waar gezegd wordt, dat 's Rijks geldmiddelen voldoende zijn en geen nieuwe belastingen noodig zijn, dit niet in zich sluit dat ook belastinghervormingen niet noodig zijn of achterwege zullen blijven. Nogmaals verzekerde de Minister aan zijn wetsontwerp tot herziening van het personeel te zullen doorwerken dat reeds voor 29 pCt. gereed is. Na repliek van de verschillende sprekers worden de algemeene beraadslagingen gesloten en komen de paragrafen aan de orde. Het gehcele adres is aangenomen met 65 tegen 1 slem, die van den heer A. van Dedem. Wegens de tegenwoordigheid van den Minister van Financiën in de Eerste Kamer zal de onteigeningswet ten behoeve der Duinwaterleiding te Haarlem vóór de suiker- accijnswet behandeld worden. De vergadering is daarna gesloten. Op Scheveningen heerschte Zondag veel drukte bij het bezoek van H. M. de Regentes aan het Kurhaus. Uit vele gebouwen in de omgeving wapperde de driekleur. Het Kurhaus, in feestdos, was geheel ter ontvangst der hooge bezoekster ingerichtde concertzaal was herschapen in een Oranjezaal; er prijkten prachtige plantengroepen met de bustes der Koninginnen. Jongejuffrouw Ruys, dochtertje van den commissaris van het Kurhaus, bood H. M. de Regentes een ruiker aan. Hare Majesteit werd ontvangen door den directeur-generaal en de commissarissen Patijn en Ruys. Op artistieke wijze versierd met spiegels, terwijl een ver gulde stoel er als zetel voor H. M. was geplaatst, was de directieloge voor de Regentes ingericht. Na een half uur in de concertzaal vertoefd en enkele zalen van liet gebouw bezichtigd te hebben, vertrok de Hooge Bezoekster met haar gevolg. Bergen oj> Zoom, 26 Sept. Zondag middag heeft alhier eene brutale inbiaak met diefstal plaats gehad in de armenschool van den heer Van Goethem. De dief heeft, na eerst de gordijnen gesloten te hebben, blijkbaar met een breekijzer alle kasten en lessenaars opengebroken en alles nauwkeurig nagesnuffeld. Ontvreemd werd f 2 uit de kas van de schoolspoor bank, waarvan een grooter bedrag toevallig een paar dagen te voren gestort was op de postspaarbank. Voorts vernielde Je in'ore^K eene kostbare viool van een der onderwijzers en eenige'-'n postzegels, terwijl hij van zijn bezoek verder kennis gaf op een der schoolborden, met de belofte spoedig te zullen terugkeeren. Oosttotii-gf, 23 Sept. Voor de betrekking van secretaris en ontvanger dezer gemeente, op eene jaar wedde van ƒ700, hebben zich 10 sollicitanten aangemeld. "VlissiiJg-exi, 26 Sept. Terwjjl de Vlieaingeche lood88choener No. 10, schipper E Jansen, Vrjjdag voormiddag in het Eogelsche kanaal ter hoogte van de Royal Sovereigns kruisende was, had een der op varenden van dat vaartuig, de matrooB W. Swart, buiten boord eenig scheepswerk verrichtendehet ongeluk door het breken van het touw, waarop bjj zat, in zee te vallen. Onder het schip doorgaande dreef hjj spoedig een heel eind af en verkeerde hjj weldra in levensgevaar, daar hjj niet, of slechts weinig zwemmen kon. De schoener wendde oomiddelljjk en de jol met de noodige bemanning werd in allerjjl te water gelaten, terwjjl een paar reddingsboeien werden uitgeworpen. Toen de jol den drenkeling genaderd was, was hjj reeds zinkende en kon men hem nog juist van pas by de haren grjjpen en binnen boord trekken. Aan boord van den schoener gebracht, was de man reeds geheel bewusteloos, doch door het toepassen van de in dergeljjke gevallen voorgeschreven maatregelen, gelakte het, hoewel eerst na verloop van een half uur, hem weer geheel bjj te brengen. Daar bjj dit ongeval de twee reddingboeien, gemerkt ♦Loodswezen Vlissingen No. 10", zjjn verloren geraakt, behoeven, de betrekkingen der equipage van bedoelden loodBsehoener zich niet ongerust te maken, wanneer die voorwerpen wellicht later opgevisebt worden en daarvan in de bladen meldiüg gemaakt wordt. Vlissiugeu. Op de nachtmailboot «Prinses Marie", welke Maandagmorgen alhier binnenkwam, iB, terwjjl zjj te Queensborough binnen lag, twist ontstaan tusschen den lampenist Broekert, wonende te Middelburg, en den matroos v. d. W., wonende alhier die zoo hoog liep dat v. d. W. een mes B. in 't aangezicht gooide, waardoor deze een vrjj ernstige wonde tusschen de oogen bekwam. Hjj ontving nog te Q ïeenaborough heel kundige hulp, terwjjl de dader aan boord in arrest gesteld en bij aankomst der boot alhier direct door do politie van boord gebaald werd. Zjj zpn beiden gehnwd. MMdeltmrgr, 23 Sept. Burgem. en Weth. stellen den raad voor, het droogie>r »Prins Hendrik" dat voor 26000 is aangekocht door de Kon. Maatschappjj De Schelde" te VlisBingen, voor dien prjjs te naasten. Woensdag vergadert de gemeenteraad o.a. ter benoeming van een hoofd voor de meisjesschool D, drie leeraren aan de Barger-Avondschool en ter behande ling van een voorstel van Burgem. en Weth. tot het aangaan van eene geldleeniDg. De heer K. J. Dhujj alhier, leerling van de Rjjks- kweekschool voor onderwjjzers, geboortig uit Noord- welle, is benoemd tot onderwjjzer aan eene openbare lagere school te Amsterdam. Met het bouwen van de nieuwe staatsscholen H en I op het OoBtkerkplein alhier is men reeds heel ver opgeschoten. Reeds wordt volop aan het binnen werk gearbeid. De scholen zullen niet geopend worden voor het volgend jaar September. Goes, 26 Sept. De veemarkt was zeer druk en de handel levendig, 144 koeien en 3 veulens stonden aan de lijn. Tot amanuensis aan de II. B. S. is uit een groot aantal sollicitanten henoemd J. Hoogestegen, gediplomeerd oud-leerling der burger-avondschool. Het puikje van alle polders is de Goesche. Polder- lasten, dijkgeschot en hoe die gelden anders mogen heeten, worden daar nooit betaald, omdat de eigendommen van den polder voldoende zijn om alle uitgaven te bestrijden niet alleen, maar zelfs aan de eigenaren nog eene uitkeering te doen. Tot 4882 ontvingen de ingelanden geregeld ieder jaar geld toe. Van 18821892 heeft men veel uitgaven gehad voor verbeterden waterafvoer, waardoor de uitkee- ringen ophielden. Dit jaar werden de ingelanden weder verblijd met eene uitkeering van 4 gulden per Hektare. Icrseke, 24 Sept. In de heden gehouden raads vergadering was alleen het raadslid Sauer afwezig. De notulen van twee vorige vergaderingen werden voor gelezen en goedgekeurd. De voorzitter maakte den raad bekend, dat bjj zich verplicht gevoeld had eene ver gadering te beleggen, ten einde van gedachten te wisselen over de aanstaande kermis. Hjj had alle maatregelen genomen om geen gevaar voor cholera te doen ontstaan. Alle vreemdelingen moeten voorzien zjjn van gezondheidspassen. De heer Van Hirmelen stelt voor, om de kermis later te honden- De heer J. Sinke is tegen de kermis, omdat ze noch financieel, noch moreel voordeel aanbrengt. De heer Van Oeveren wil de kermis voor dit jaar afschaffen, want de tjjden zjjn nu te ernstig. De heer Cupé-jj wil de kermis op den gewonen tjjd, maar dan geen enkel kraam of spel toelaten buiten Zuid-Bevelaüd. Alleen wil bjj toestaan muziek in de herbergen. Het voorstel van den heer Van Harmeien om de kermis later te houden wordt verworpen, evenals het voorstel van den heer Van Oeveren om dit jaar de kermis niet te honden. Het voorstel van den heer Cupéi-jj wordt aangenomen. De vergadering wordt daarna gesloten. Zierilizeo, 26 Sept. In de op heden gehouden tereohtzitting der arroDdissements-rechtbank heeft de heer mr. D. J. Wolfson, vroeger advocaat en procureur bjj den Hoogen Raad der Nederlanden, te 's Hage, de bjj de wet gevorderde eeden afgelegd als advocaat- procureur bjj de rechtbank alhier. Voor boofd der openbare Bchool te Koudekerke is, uit de ruim vjjftig sollicitanten, een alphabstische voordracht opgemaakt, bestaande nit de heeren H. Jougfpier, hoold der openbare school te Heinkenszand, H. Mejjler, onderwjjzer aan de rjjksleerschool te Middelburg, C J. Reisinger, hoofd der openbare school te Haamstede, T. Trompet, onderwjjzer aan de openbare school te Zilk en Veecaten en M. Vader, hoofd der openbare school te Kleverskerke. Met 1 Oct. benoemd tot kommies verificateur bjj '8 rjjks belastingen, de kommies 43 kl. G. J. Beren schot te Hinsweert, wien Winterswjjk als standplaats is aangewezen. De collecte voor de «Scholen met den Bijbel" bracht dit jaar op ie Tnolen met -Schakerlo 31,99. De Steenbergsche Bnikerfabriek zal 30 Sept. en de suikerfabriek te Oadenbosch 2 October de campagne aanvangen. Zierikzee, 27 Sept. Ia het belang der nering doenden vestigeo wjj de aandacht erop dat de termjjn voor den berjjk van maten en gewichten op 1 October e.k. eindigt en het wfmscheljjk is dat men, ook al zjjn de maten en gewichten ter jjk of herjjk aangeboden, zich overtaige dat ze werkeljjk gejjkt zjjn. Uit Eist wordt geschreven: Een akelige geschiedenis brengt hier vele gemoederen in beweging. De dochter van W. J. Van Laar aan den Franschenweg, die als min elders woonachtig ie, had haar kind bjj haar vader tegen 5 per week uitbesteed. De kleine werd ziek en stierf Dinsdag 12 September, zonder dat zjj geneeskundig behandeld was, daar de vrouw van Van Laar maar al te goed wist dat haar kleinkind »betooverd" was en dus de weteosobap toch niet kon baten. De kleine wa9 betooverd; dit bleek te meer, toen bjj het sterven een groote «Everdes" uit het ljjkje kwam. De tooverheks ot liever heksen waren volgens de grootmoeder de vrouw van S. Drost en hare dochter. Beiden moesten heksen van de ge- vaarljjkste soort zjjn, waot waar andere toovenaarsters niet van hunnen etoel kunnen oprjjzen, indien daar onder vliertakken zjjn gebonden, was de dochter van Drost bjj een koffievisite, van zulk een stoel opgestaan als had de vlier alle kracht verloren. Vrouw Van Laar had nu vrouw Drost en haar dochter verweten, dat zjj de oorzaak van den dood van het kind waren en te dier zake werd vrouw Van Laar voor den bnrge- taeeBter van Reenen gehoord. Aan een berichtgever deelde de verbolgen grootmama o.a. mede, dat zjj den burgemeester zou verzoeken om het ljjkje van het kind te mogen doen opgraven en laten opereeren om te kannen zien, welke hekserjj9Q er nog meer in zouden zitteD. Zjj geloofde Btellig, dat de burgemeester haar zulks zou toestaan. Meer dan twintig jaren geleden werd onder Heem stede een man vermoord. Als schuldig daaraan werden tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld zjjne vrouw Hendrika Ras en zekere Pieter van Tongeren. Nadat nu eenige maanden geleden de vroaw volledige gratie van hare straf had bekomen, is thans by koninkljjk besluit de straf van den man verwisseld in twintig jarige tuchthuisstraf. XankDe Jong. De Jong, die thans vele verhooren ondergaat, trekt de aandacht door de wjjze, waarop hjj alle getuigen zooveel mogeljjk op weg helpt en door de gemakkeljjk- heid, waarmede hjj antwoordt. Zjjo de getuigen bjjv. niet zeer zeker in hun verklaringen, dan herinnert hy hun enkele bjjzonderheden, waaraan zjj met juistheid de omstandigheden herkennen, die by hun ontmoetingen hebben plaats gehad. SlechtB over een tweetal datums is er geen redelyk antwoord uit hem te krjjgen en dat zjjn die, waarop de misdaden vermoedeljjk aan de beide vrouwen zyn voltrokken. De opgaven die by, omtrent zyn verblyf op die datums, deed, zyn bewezen onjuist te zyn; dat heeft de justitie voldoende aan het licht gebracht; maar waar hy toen wel geweest is, dat kwam helaas nog niet tot opheldering; en de beschuldigde praat daar met de grootste sluwheid omheen. Dat men m6t een meer dan gewoon geslepen individu te dobn heeft, bljjkt uit de herinnering, die de N. R. Ct nit zyn verleden geeft. Dd Jong toch heeft als portier in een tweetal krank zinnigengestichten gediend en zich die gelegenheid ten nntte gemaakt, om zich volkomen als een krankzinnige te leeren voordoen. Dat redde hem reeds eens uit de handen van de justitie, maar een volgend maal heeft men hem terdege onderzocht; o. a. had de tegenwoordige professor Nolen hem onderbanden. De Jong sloeg allerlei gekkenpraat uit; deed zoogenaamd een poging tot zelfmoord, ontkleedde zich geheel, plakte aan zyn kleeren en verscheurde die; maar hoe meesterljjk by zyn rol ook speelde, de beide doctoren lieten zich niet misleiden, en besloten hem eens bloot te stellen aan koude stortbaden en hem met water en brood te voeden. Dat hielp. In weinig tjjds was De Jong zoo volkomen by zyn verstand, dat er g9en twjjfel daaromtrent meer over bleef. Hy ging toen over in de rol van berouwhebbend zondaar; doch dat hielp hem niet; men zette hem in de gevangenis, omdat hy, zooals wy reeds mededeelden, zyn schoonmoeder had opgelicht. Men zal begrypen dat de taak, om nit dezen sluwen booswicht een afdoend antwoord te krygen, dan ook lang niet gemakkelyk is. De justitie is er in geslaagd om zoo wat de geheele garderobe der beide vermiste vrouwen bjjeen te krygen. Overigens wordt er druk gezocht. De plaats waar men het ljjk van juffrouw Schmitz meent te zullen vinden is de driehoek tusschen Baasum, Laren en Huizen, een tameljjk moeste streek, waar men thans jjverig aan het zoeken is, geprikkeld door de belooning vaD 100, die voor het aanwjjzen van het ljjk is uitgeloofd. Het regent letterljjk berichten over de quaestie en vooral te Hilversum is men mild met mededeelingen omtrent juffrouw Sohmitz, die daar zeer bekend was, en die niet overal een gunstigen indruk schjjnt gemaakt te hebben. In den omtrek van de plaats, waar men vermoedt dat het miBdrjjf heeft plaats gehad, en waar ook het geluid, waarover veel gesproken en geschreven wordt, vandaan kan zyn gekomeo, zjjn verschillende voor werpen gevonden, die wel pleiten voor de nauwkeurigheid waarmede men zoekt, maar nog niet bewjjzen, dat het gevondene werkeljjk van beteekenis is. Zoo heeft men een lapje zwarte kant aan een boomstruik gevonden, op welke vondst men de ver onderstelling bouwt, dat De Jong de vermoorde vroaw over de struiken heeft gedragen en haar op eenigen afstand van de plaats der misdaad heeft begraven. Men heeft in de nabyheid van het st-uikje, waaraan dat lapje kant gevonden werd, ook indrukken van voet stappen waargenomen, bljjkbaar van een man afkomstig. Een andere vondst is die van een pakje linnengoed, met verschillende vlekken, die evengoed roest- als bloedvlekken kannen zyn, maar dat er zoo haveloos uitzag, dat het niet aan Da Jong, die als een heer gekleed is, kan hebben behoord. Er zjjn zulk een massa gissingen, verklaringen en opmerkingen in dezen, dat de justitie door dat alles zich wel niet op het dwaalspoor zal laten brengen, maar toch met de uiterste behoedzaamheid haar moeiljjk werk moet voortzetten. Naar de jongste mededeelingen wordt Da JoDg telkens meer in het nauw gebracht door den heer Batelt, die hem slag op slag bewijst, dat zyn opgaven niet jaist zyn. Ia de buurt van Wolfheze wordt druk gezoebt naar het lijk van de Eogelsche dame. Eenige ontdekkingen in die buurt doen die hoop voeden, dat het onderzoek daar niet vruchteloos zal zyD. Zoo zyn daar een Eogelsche en een Hollandsche courant gevonden; de laatste met de dagteekening van 4 Juli. Maandag werd in dezen omtrek, waar ook enkele menschen in dien tjjd een sterke lyklucht hebben meenen waar te nemen, het onderzoek nauw keurig voortgezet. Uit inliohtiugeD, door het Ilbld. te Maidenhaid, de eerste woönplaats van De Jong's Eogelsche vrouw, ingewonnen, bljjkt het volgende: De Jong, die hof meester was op een schip, varende tusschen de Nederlandsche havens en Middlesbrough, geraakte aan boord in moeilykheden, naar men zegt door het smokkelen van sigaren en werd tot gevangenisstraf veroordeeld. In de gevangenis werd bjj ernstig ziek, zoodat bjj naar het hospitaal te Middlesbrough vervoerd moest worden, waar hjj voor oppasseres een 25 jarig meisje, Sarah Anna Juett, had, wier ouders in goeden doen zyn en te Maidenbaid wonen. De jonge dame, die een aardig uiterlyk had, trok de aandacht van De Jong en zjj waren bljjkbaar spoedig op elkaar verliefd. Eenige dagen later stelde De Jong haar voor met hem te trouwendit werd aangenomen. Tegen het eind van November werd De Jong uit het hospitaal ontslagen; hjj ging naar Nederland en het meisje zag hem niet weder vóór April jl.zjj schreven elkander echter. Hjj zeide haar toen, dat hjj van plan was haar dadeljjk te trouwen; op eenen Meidag kwam bjj te Maidenhaid en werd hjj aan hare ouders voorgesteld. Zjjn gedrag gaf in het algemeen geen aanleiding tot verdenking, sïecats verlegde of verloor hjj aliyd zjjne beurs en leende by steeds geld van den vader van het meisje en anderen, hoewel hjj voorgaf veel geld te hebben en eigenaar van een hotel in Nederland te zyn. Den 15den Juni werd het jonge paar in St. Luke's Church, Northtown, Maidenhaid, getrouwd. Na de plechtigheid, toen het jonggetrouwde paar juist voor de huweljjliBreis zou vertrekken, ontdekte De Jong, dat hjj zjjne beurs verloren had. Zjjne vronw gaf hem 5 p. st. en baar vader schreef een cheque van 20 p. at. op eene bank in die plaats. Onder het wegryden, riep het meisje haren vader toe, dat hjj met een dag of twee bet geld zou terug hebben, doch sedert dien tjjd heeft De Jong altjjd ontkend, dat hjj dat geld ooit ontvangen heelt. Naderhand kwam De Jong met juffrouw Schmitz te Londen. De Jong bracht een bezoek aan de familie Jnett, en voordat hjj nog iets zeggen kon, vroeg de moeder hem, waar hare dochter was. De JoDg antwoordde, dat zjj van hem weggeloopen was >en er met een dikken Amerikaan van door was gegaan". Hjj huichelde een zoo groot verdriet, dat de familie hem moest troosten, daar zyn gedrag aan zyn verhaal een ecbjjn van waarheid gaf. De verregaand brutale wjjze, waarop De Jong zjjne laidjes wist te exploiteeren en om den tuin te leiden, bljjkt nog uit het volgende: In de tweede helft van Augustus vervoegde zich bjj den kruier Kolk in de Sweelinckstraat een heer, voor gevende Schmitz te beeten, met het verzoek een inboedel ten verkoop af te halen in eene woning van de Van Woastraat, alwaar bjj met 2 zusters woonde. Hjj gaf voor, hulponderwijzer aan de openbare school, van den heer Michelsen te zjjo, dezelfde school die door het dochtertje van den kruier bezcoht wordt. Op het zeggen van bet dochtertje, dat zy hem niet kende, antwoordde bjj, dat dit niet vreemd was, aangezien hy in de hoogste klasse werkzaam was. Als reden voor den verkoop gaf hjj op zjjne verhuizing naar Den Haag, alwaar hy tot hoofdonderwjjzer" aan da hoogere burgerschool benoemd was. Van zjjne zuster trad de eene in het huweljjk met een Engelschen dokter en de andere ging inwonen bjj familie te Breda. De krnier, die ook eene Boort van verkooplokaai houdt, gaf gevolg aan de lastgeving, en de inboedel is op den 26 Augustus verkocht, in tegenwoordigheid van De Jong zelf, die, om den kooplust van het publiek aan te wakkeren, jjverig met de cognacfleach rondging. De gezusters Schmitz had De JoDg toen reeds onder allerlei bedriegeljjke voorspiegelingen naar eene ge meubelde woning in de Van Wouetraat doen verhuizen. Aangezien bjj de afrekening door de koopers niet alles voldaan en hnn een of meer dagen uitstel werd ver leend, verscheen De Jong den volgenden dag weder bjj Kolk, en zoo eiken dag, behalve op 31 Auguetus. Wel zag de kruier hem weder den lsten September en eiken dag daaraanvolgende tot dien zjjner arrestatie. De kruier moet reeds door de justitie zjjn verhoord. Een bediende in bet café Krasnapolskj, die eenen schoolkameraad van De Jong is geweest, is door eenen berichtgever van het übld ondervraagd. ♦Ongeveer 18 jaar geleden", vertelde deze bediende, was ik met Hendrik de Jong op eene openbare school te Weesp, waarvan de heer Hoflind hoofdonderwijzer was. Ik ging veel met hem om, en De Jong was toen onder zjjne makkers zeer gezien. Hjj was altjjd even vroolyk en opgernimd en onderscheidde zich onder ons, knapen, door een degelyk karakter; daar was geen valschheid in te bespenren. ♦Later, na onze schooljaren, ging ik naar Amsterdam en verloor ik De Jong nit het oog, tot ik hem in 1883 weder aantrof in het Hotel Indië, hoek Van Baerlestraat en P. C. Hooftstraat, waar hjj toen portier was. Hy was vóór dien tjjd reeds naar Iudië geweest, doch vrat bjj daar toen uitgevoerd heeft, weet ik niet. ♦Ik heb De Jong na '83 weder uit het oog verloren, tot ik twee jaar geleden eenen brief van hem ontving uit Britsch-Iodië, en in Maart van dit jaar een brief kaart uit Calcutta, waarin hjj meldde dat het hem goed ging en hy thans landschapschilder was. Het zal in het laatst van Mei, begin Juni van dit jaar geweest zyn, dat ik mjjn vroegeren schoolmakker weder ontmoette en wel bjj Krasnapolsky Hjj gaf zich toen nog altjjd uit voor landschapschilder. Io h6t laatst van Juni ontmoette ik hem daar weer. Hjj zeide toen niet genoeg geld te hebben en verzocht my een klein bedrag om naar Baarn te gaan, waar hjj zeide een villa te moeten schilderen. Ik gaf hem het geld, doch heb het nooit terug gehad. Wel heb ik er bem later een paar malen naar gevraagd, doch dan hield hjj zich van den domme, en eindeljjk vroeg ik er maar niet meer om. Den 29an Augustas kwam hjj weder by Kras. Aan gezien ik den len Sjptember voor boodschappen naar Zaandam moest en het dien dag juist de laatste dag der Zaandamsche kermis was, stelde De Jong voor, my daarheen te vergezellen. Ik had daai niets tegen, en de afspraak was dat wjj elkaar dien dag in bet café van den heer Oudenniel, hoek Prinsengracbt en Nieuwe Leliestraat, zouden ontmoeten. Dit is dien dag dan ook geschied des middags te l'/a aur* Wjj zjjo toen in gezelschap van mjjnen schoonvader naar de Zaandammer boot gegaan en daarmede te 3 uur naar Ziandam ver trokken. Mjjn schoonvader en ik bleven daar tot vjjf uur; De Jong wilde wel dat wjj ook nog zonden bljjven, doch wjj deden dit niet en keerden naar Amsterdam terug. De Jong zeide dat hjj nog wat bleef omdat hjj misschien zjj oen slag uog wel kon slaan", doch waarop die uitdrukking doelde, weet ik niet en vroeg ik ook niet. Hoe lang De Joug te Zaandam gebleven is en wat bjj daar deed, weet ik r.iet; wel dat hjj dieu dag eene goed gevulde porteihonnaie bjj zich had". Heeft hjj u nooit over zjjne vrouw gesproken?" Neen, mynheer; ik heb nooit anders geweten of hjj was een vrjje jongen. Wel heb ik hem in bet begin van Maart op eenen avond bjj Stroetman in de Graven straat ontmoet met eene darue, die ik van het portret herkend heb, Sarah Juett te zyn geweest, doch bjj zeide my toen dat het zjjn meisje was eo dat die te Hiarlem woonde. Dit geloofde ik niet, omdat die dame niets dan Engelsch sprak; later hebben wjj nooit meer over trouweo gesproken. ♦Den 5rn of 6en September heb ik hem voor de laatste maal bjj Kras gezien". ♦Maakte De Jong op dien len September, dat dus de dag moet geweest zjjn volgende op dien waarop hjj Maria Schmitz zou hebben vermoord, op u geen eigen- aardigen indruk?" Volstrekt niet; hy zag er even vroolyk en opgeruimd uit als altjjd, was spraakzaam en er was niets byzonder# aan hem op te merken".

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1893 | | pagina 1