ZIERIKZEESC11 NIEUWSBODE.
Dinsdag 18 September 1893.
Directeur-Uitgever J. WA ALE.
AANBESTEDING
AFSLUITING PASSAGE.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAGDONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
50ste JAARGANG.
No. 6360.
Advertentiën, van 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar •plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de „Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode"
Lijst van brieven, geadresseerd p.an onbekenden over
de 2e helft der maand Augustas 1893:
Van Zierikzee:
1. A. Grootenboer, Willemstad.
Van Brouwershaven:
2. A. Prinsen, 'a Gravenhage.
Opgaaf van brieven, geadresseerd aan onbekenden,
verzonden door het postkantoor te Bruinisse, over de
2de helft van de maand Angustus:
J. Stoutjesdjjk, Ouderkerk.
Kostelooze Koepok-inenting
en Herinenting
op Woensdusr den SO September e.k.,
des namiddags te één uur, in het gebouw voor lijders
aan besmettelijke ziekten, staande in de Sint Antonie-
oManhuisstvaat, Wjjk C No. 80.
van het leveren der benoodigde Söteoaiïcoleia ten
behoeve van enkele gemeente inrichtingen, voor het
winterseizoen van 1893/94, op Maandag; «tleii
S October o.Is., 's namiddags IS'/s ure, ten
Raad huize.
De voorwaarden liggen ter lezing op de Secretarie
der gemeente.
Bu rger-A vo n dschool.
De COMMISSIE VAN TOEZICHT op het Middelbaar
Onderwijs te Zierikzee maakt bekend, dat het examen
v r hen die wenschen toegelaten te worden tot de lessen
op de Burgerschool, zal plaats hebben op Zaterdag don 30
September e.k., des avonds te zes ure, en dat zij, die dit
examen wenschen af te leggen, zich daartoe vooraf in
persoon moeten aanmelden bij den Directeur der Hoogere
Bo-gerschool alhier, op Zaterdag den 23 September e.k.,
des avonds tusschen 7 en 9 ure.
Zierikzee, 8 September 1893.
Namens de Commissie,
RöELL, Secretaris.
Lijst van Benoembaren bij den
dienst der Brandweer.
WETHOUDERS van
De BURGEMEESTER
Zierikzee,
Gelet op art. 38 der Verordening tot voorkoming en
bluasching van brand, van den 4 April 1892;
maken bekend:
dat door hen voorloopig is opgemaakt de ljjst van bjj
de Brandweer benoembare ingezetenen, welke ljjst van
af den 13 September a.s. gedurende veertien dagen ter
Secretarie der gemeente voor een ieder ter inzage is
nedergelegd
Zjj, die meeneu niet benoembaar te zijn, op grond
van de bepalingen, voorkomende in art. 36 der voren
bedoelde Verordening, kunnen hunne bezwaren binnen
een en twintig dagen rA den 13 September a.s. schrifte
lijk indienen aan Burgemeester en Wethouders.
Artikel 36 luidt als volgt:
Benoembaar zjjn alle maoneljjke ingezetenen, die op
den eersten September hun vjjf-en-twintigste jaar hebben
volbracht en hun vjjf-en-vjjftigBte nog niet hebben
bereikt, met uitzondering van:
1*. de door het openbaar gezag aangestelde ambte
naren en beambten, die, ingevolge hunne Instructie,
bjj brand zich op eene bepaalde plaats bevinden
moeten of in de waarneming hun oer betrekking,
ter plaatse van den brand, ambtsplichten te
vervallen hebben;
2°. de schippers en varensgezellen, die door hun
beroep het grootste gedeelte van het jaar buiten
de gemeente verbljjf houden, en hen, die wonen
op een afstand van meer dan duizend meter
hemelsbreedte buiten de bebouwde kom der
gemeente;
3°. de militairen en schutters in werkeljjken dienst;
4°. het personeel aangesteld tot bediening der
gemeente-vloedplankenen
5°. hen, die volgens eene schrifteljjke verklaring van
eea der pltiatseljjfee geneesheeren, op grond van
lichaams- of zielsgebreken, ongeschikt zjjn voor
den dienst bjj de brandweer.
Zierikzee, den 11 September 1893.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Ch. W. VERME1JS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
De BURGEMEESTER van Zierikzee maakt bekend, dat
tengevolge van noodige herstellingen aan de brug over
<Io Zwemhaven bjj de Wandeling,
het verkeer van rij- en voertuigen over die brug tot nadere
aankondiging zal zjjn AFGEFLOTEN en
dat het vervoer van de Verrenieuwstraat naar de Nobelpoort
derhalve gedurende dien tijd uiot; kan plaats hebben
over het terrein der voormalige Binnenstoof (het Roode dorp).
Zierikzee, 13 September 1893.
De Burgemeester voornoemd,
Ch. W. VERMEIJS.
Frankrijk.
Parijs, 16 Sept. Naar de Figaro mededeelt zou
Cornelius Herz niet alleen zjjn bed, zjjn kamer, zjjn
hötel, maar zelfs Bournemouth 'nebben verlaten en zicb
sedert eenige dagen in Erankrjjk ophouden tot regeling
zjjner zaken.
Nadrtt hjj door hulp van goede vrienden zjjn on
roerende goederen heeft te gelde gemaakt, is het zjjn
voornemen naar Amerika te vertrekken.
De Figaro vestigt de aandacht der regeering op een
en ander.
Een aardig naaistertje van 20 jaar, Alice H.,
stapte verleden Vrjjdagavond in den omnibus, Place-
Royale-Halle-nux-vins te Parjjs, om raar huis te gaan.
Tien minuten later stapte ook een knap jong mensch,
keurig gekleed, er in, en ging tegenover haar zitten.
Wat zou men in een omnibus anders doen dan naar
de aardige meisjes kjjken, die men tegenover zich heeft?
De knappe jonge man fixeerde zjjn overbuurtje zonder
verlegenheid; en jaffrouw Alice raakte onder den in
druk. De conducteur, die zoo iets wol eens meer ziet,
moest er om glimlachen. Maar toeu hij weer naar
buiten was gegaan, scheen de jonge man zjjn oogen
nog sterker te hebben laten werken, althans het
naaistertje kon den blik niet weerstaan en sliep in. De
jonge man was weldra aan de plaats zjjner bestemming,
stapte uit en ging een zijstraat in.
Toen men aan het eindpunt van de tram kwam,
sliep het meisje nog, en er was geen mogelijkheid om
haar wakker ta krjjgen. De conducteurs stelden alles
in het werk, totdat zjj eindeljjk het meisje in een
apotheek brachten, waar zij eerst va twee uren, na
het toedienen van allerlei middelen de oogen opende.
Alice zeide toen heel lief. dat ze erg moe was en graag
naar huis wilde. Van den jongman iB geen spoor
gevonden.
JDuitschland.
De toevloed van jonge geneesheeren, die op de
groote zeebooten aangesteld willen worden, is te
Hamburg tegenwoordig zoo groot, dat verscheidene
reederjjen in de gelegenheid zjjn scheepsdokters aan
te stellen zonder dat deze een honorarium verlangen.
Een der stoomvaartlijnen, die een scb'T'dokter
vroeg op bovengenoemde voorwaarden, ontving niet
minder dan 51 aanbiedingen.
België.
Een vreeseljjk ongeluk is Dinsdagnamiddag in een
groot jjzermagazjjn te Brussel gebeurd.
Een werkman, met name J. B. Jeuniau, in dienBt
van den heer Deleeuw, Lepelstraat, was in gezelschap
van een leerjongen naar het depót gegaan om er jjzer
te gaan halen.
Nauwelijks waren zjj eenig jjzer beginnen uit te
zoeken of een verschrik kei jjk geraas liet zich hooren;
de kolommen van een afdak stortten in en de talrjjke
jjzeren staven en balken, in het hangaar gelegd, stortten
met groot gedruisch in.
De aanzienlijke jjzermassa, welke men schat op meer
dan 400,000 kilogrammen, stortte tegen den muur
van het naburige huis.
Spoedig waren de brandweer en de genie aan het
werk om de ongelukkigen, die onder de ijzermassa
bedolven moesten zjjn, uit te graven.
Het duurde niet lang, of men zag een dezer on
gelukkigen Jeuniau gedeelteljjk liggen. De kant van
zjjn aangezicht, welke men kon bemerken, zag zwart
van het stof, er liep bloed uit zijn neusen uit zjjneooren.
Men slaagde er in den ongelukkige, die zich niet
bewegen kon, door middel van een buisje, wjjo te
doen drinken.
De jjzermassa had hem niet volkomen verpletterd,
omdat vele jjzeren voorwerpen steunden op balken,
die dwars in het magazjjn gevallen waren.
Het was onmogeljjk hem door het jjzer te naderen.
Men besloot het nu op een andere wjjze te beproeven.
Soldaten, geholpen door pompiers, die allen met den
bewonderenswaardigsten moed arbeidden, groeven eene
galer jj onder den grond en weldra hoorden zjj de stem
van Jeuniau. De ongelukkige uitte hartverscheurende
kreten.
Zijne beenen lagen onder een hoop jjzeren staven.
Hjj klaagde over hevige pjjnen en vroeg te drinkeD.
Intusschen waren verwanten van den ongelukkige
ter plaatse gekomen, die het hartverscheurend schouw
spel moesten aanzien.
Uren waren verloopen, om 2 uur 's namiddags had
het ongeluk plaats en eerst te acht uur kon het
lichaam van Jeuniau gedeelteljjk losgemaakt worden.
Zjjn broeder en schoonbroeder konden hem naderen en
met hem eon gesprek aanknoopoD. Men gaf hem koud
vleeschnat te drinken. Hij scheen eenigszins te bekomen,
en er bestond hoop op redding.
Maar, op het oogenblik dat de pompiers er in
slaagden hem heel en al van onder de pninhoopen te
halen, stierf de ongelukkige werkman. Hjj was 27
jaar oud en laat eene weduwe en vier minderjarige
kinderen na.
Hij droeg aan het hoofd eene zoo breede wonde dat
men er gemakkei jjk eene vuist kon in leggen; daaren
boven was gansch zjjn been verpletterd.
Het ljjk van den leerjongen werd later gevonden.
Nederland.
Amsterdam, 16 Sept. Eon buitengewoon Politie
blad bevat de volgende bekendmaking:
De officier van justitie alhier bericht, dat 15 Juni j.l.
te Maedentead bjj Londen is getrouwd zekere Hendrik
de Jong, geboren te Weesperkarbpel, 32 jaren, schilder,
korten tjjd hofmeester op EngelBche schepen (zich uit
gevende voor dokter), met Sara Anna Jnett, 25 jareD,
middelmatig lang, spreekt uitsluitend Engelsch, althans
geen Hollandsch, was vermoede!jjk gekleed met licht
bruin manteltje en japon; dat De Jong met haar op
zjjn huweljjksreis naar Holland is vertrokken en met
haar te Arnhem heeft gelogeerd iü Sluishotel, zjjnde
hjj 7 Juli j.l. van daar met haar vertrokken; vermoede
lijk zjjn heiden kort daarna gezien tusschen Heelsum
en Renkam; de vrouw is toen spoorloos verdwenen.
Op 1 Augustus da.v. heeft De Jong, alhier, voor
gevende dokter te zjjn, relation aangeknoopt met
Maria Sybilla Schmitz, 40 jaren, zwaar gebouwd, donker
uiterlijk, pooneyhaar, vermoedelijke kleeding: donkere
rok, witte blouse met zwarte streepjes, buitengewoon
groote pofmouwen, kraag van hetzelfde, zwarte hoed,
van voren met twee zwarte veereD, zwarte kanten
mantel. De Joog was gekleed met donkerblauwe broek
met satjjnen streepjes, wit flanellen vest met strepen,
zwart jacquet, donkergrjjze demisaison, omgeslagen
boord met punten, hoogen zjjden hoed of slappen vilten
hoed met deuk. Op 15 Aug. j 1. is De Jong met die
vrouw over Rotterdam naar Londen vertrokken, om zoo
hjj voorgaf baar daar te huwen. Op 21 Aug. jl. is hjj
met Maria Sybilla Schmitz naar hier teruggekeerd,
heeft met haar gelogeerd in het hotel «Rotterdam",
Weesperplein, en vervolgens in bet logement van Van
Gelder, Damrak, nit welk hotel bjj op 31 Aug. met
haar is vertrokken naar BusBnm, alwaar zjj beiden aan
bet station het laatst gezien zjjn. Ook deze vrouw is
Bpoorloos verdwenen.
De Jong is in hechtenis. Misdaad tegen het leven
der vrouwen is waarschjjoljjk.
Omtrent de zaak, waar bjj De Jong ia betrokken,
worden nog de volgende Dieuwe bjjzonderheden mede
gedeeld
De Jong beweert dat Marie Jnett er met een rjjken
Amerikaan van door gegaan is en wel van Arnhem per
stoomboot naar Duisburg. De onmogelijkheid dezer
bewering is voldoeode gebleken, daar die boot dien
zomer niet heeft gevaren. De Jong is vermoedeljjk,
door eene huweljj fes-advertentie, in kennis gekomen
met juffrouw Mary Sybilla Schmitz, die met hare zuster
in de Jan Steenstraat woonde en gestoffeerde kamers
verhuurde. Hjj onderhield met die juffrouw brief
wisseling van uit het café «Neuf" in de Kalverstraat.
Later, in Augustus, heeft hjj met haar eenige dagen
gelogeerd in een logement op het Weesperplein en in
de allerlaatste dagen van dezelfde maarid in het loge
ment van Van Gelder op het Damrak, aiwanr deze
week door den inspecteur der recherche Van de Patte-
laar en eon rechercheur een koffer met k'enren van
De Jong en juffrouw Schmitz in beslag werd genomen.
In den koffer bevond zich mede een klein model spade
met een niet langen steel, die wellicht, als zjj spreken
kon, veel zon kaDnen openbaren.
De in beslag genomen kleedingstukken van de ver
miste juffrouw zjjn door hare zuster herkend.
De Jong, die in de cel zit, weigert alle inlichtingen,
geeft af en toe voor aamborstig te zjjn, maar is
overigens kalm en tameljjk brutaal.
Alles wat juffrouw Scbmitz bezat, hare meubels en
kleedingstukken, zjjn alhier door De Jong verkocht
en grootecdeels opgespoord in de baart van de Jan
Steenstraat en Sweelinckstraat.
Het onderzoek, in verband met de geheimzinnige
verdwjjning van twee vrouwen van den zich noemenden
dr. De Jong, in de omstreken van Baasum ingesteld,
heeft tot geen resultaat
's Gravcii3iag;e, 16 Sept. De zitting der Staten-
Generaal is door den Min. van Binnenl. Zaken, Mr. Tak van
Poortvliet, gesloten met de volgende toespraak:
«Mijne Heeren!
«Gewichtige maatregelen kwamen in het afgeloopen
zittingsjaar met Uwe medewerking tot stand.
»In de behoeften van 's lands dienst werd op onbe
krompen wijze voorzien.
«Overeenkomsten tot regeling der handelsbetrekkingen
met Spanje, tot bescherming van den industrieelen eigen
dom en tot tegengaan van misbruiken, voortvloeiende uit
den verkoop van sterken drank op zee, werden door U
goedgekeurd.
«liet Nederlanderschap en ingezetenschap werden over
eenkomstig de gewijzigde bepalingen der Grondwet, opnieuw
•In verschillende onderdeelen van ons burgerlijk recht en
der wetgeving op de uitoefening van de geneeskunde en
het geneeskundig Staatstoezie-1 werd verbetering aan
gebracht.
«Tot versterking onzer oorlogsvloot zijn maatregelen
genomen.
«Een wet tot heffing eener vermogensbelasting is vast
gesteld.
«De belasting op de ongebouwde eigendommen en de
accijns op 't zout werden billijker en gelijkmatiger geregeld.
«Ook werden schadelijke rechten en heffingen afgeschaft,
of verminderd.
«Een belasting op bedrijf en andere inkomsten verkreeg
de goedkeuring der Tweede Kamer en is thans aan de
overweging der Eerste Kamer onderworpen.
«Ditzelfde is het geval rnet de nieuwe wetgeving op het
faillissement en de surséance van betaling.
«In den toestand van verschillende kleine rivieren werden
verbeteringen ontworpen.
«Overeenkomsten omtrent de geregelde stoomvaart
verbinding met Nederlandsch-Indië kwamen tot stand.
«Tot den aanleg van belangrijke openbare werken, welke
de algemeene welvaart in Nederlandsch-Indië kunnen ver-
hoogen, werd het besluit genomen.
«De regeling van het kiesrecht voor de Tweede Kamer
der Staten-Generaal en de Provinciale Staten maakte een
onderwerp uit van overweging der Tweede Kamer. Deze
bracht haar beraadslaging daarover niet ten einde.
«De Koningin-Weduwe-Regentes heeft mij opgedragen U,
Mijne Heeren, Haren dank te betuigen voor den ijver en de
toewijding, door U opnieuw betoond, ter bevordering van
's lands belangen.
«Door de Koningin-Weduwe-Regentes daartoe gemachtigd,
verklaar ik deze zitting der Staten-Generaal in naam der
Koningin te zijn gesloten".
Oude Touge, 15 Sept. Ds gemeenteraad alhier
besloot beden de kermis voorloopig uit te Btellen tot
Donderdag 5 October.
Eeu vermoedeljjk geval van cholera te Den Bommel
leidde tot dit besluit.
Hulst, 16 Sept. Als een bewijs dat de aardappeloogst
in dit gedeelte van onze provincie ook dit jaar weer zeer
gunstig is, kan dienen, dat er hier van af de maand Juli,
alleen naar België per spoor zijn vervoerd ongeveer 7,300,000
K.G. aardappelen of ongeveer in het geheel 1300 waggons.
Breskens, 16 Sept. Door den stoomtram Breskens—
Maldeghern werd in Augustus j.l. ontvangen f 6931,36ll2,
tegen f 6608,55 '/2 in dezelfde maand van 1892. Van af
1 Januari werd ontvangen f 41706,8s1/! en gedurende het
zelfde tijdstip van het vorige jaar f 36594,44 >/2.
Oostbui-":, 16 Sept. Wij vernemen omtrent den
moord te Marolleput nog de volgende bijzonderheden, die
de vermelding wel waard zijn. Hec moet gebleken zijn dat
het waarheid is, dat Lampier op den avond van den moord
des avonds 9 uur over den Kruisdijk onder de gemeente
Groede is gezien door eene vrouw, die hein ook herkende.
Bij de lijken der drie vrouwen gebracht, zeide hij, wijzende
op het lijk zijner vrouw: «Dit is Roos (Rosalia Bert), die
zal ik laten begraven, maar de andere twee moet de «pastor"
(hij is katholiek) maar voor zorgen". Het gezicht der drie
vreeselijk verminkte lijken, waarvan ieder koud werd,
maakte overigens geen diepen indruk op hem.
MlcUleltrnvg;, 16 Sept. De inspecteur der rijks-
veldwacht, de heer K. J. W. van Geuns, heeft heden met
eene toespraak, aan den brigadier-majoor A. Overduin de
zilveren medaille der Oranje Nassau-orde uitgereikt.
Heden middag werd op de algemeene begraafplaats
alhier ter aarde besteld het stoffelijk omhulsel van wijlen
den heer mr. N. J. C. Snouck Hurgronje. Op den dooden-
akker waren tal van autoriteiten en hooggeplaatste personen
aanwezig om den dierbaren afgestorvene de laatste eer te
bewijzen. Onder hen merkten wij op de Commissaris der
Koningin, de heer mr. W. de Brauw, de heeren Fokker,
lid der Eerste en Hennequin en Lucasse, leden van de
Tweede Kamer, zeer vele leden van de Provinciale Staten
uit Walcheren en Zeeuwsch-Vlaanderen en drie leden van
het Gedeputeerd College, de burgemeester, secretaris en
ontvanger der gemeente, leden van den gemeenteraad en
nog tal van andere personen. Voor de geopende groeve
schetste de Commissaris der Koningin in eenige welsprekende
woorden het groot verlies dat Zeeland lijdt door het afsterven
van dien scherpzinnigen, algemeen ontwikkelden en energieken
man. Een man, bjj wien nooit of niemand tevergeefs om
raad kwam, en dat waren er velen, want door zijn uit
gebreide kennis van de toestanden onzer provincie, die hem
zoo lief was, was hij als het ware een vraagbaak. Het moge
tot troost strekken voor de bedroefde familie, op zoo'n
werkzaam leven te kunnen terugzien. De oudste zoon van
den overledene dankte namens de familie, allen op het
kerkhof aanwezig, voor de eer zijn onvergetelijken vader
bewezen.
En hiermede was de droeve plechtigheid afgeloopen en
gingen allen heen, overtuigd dat een man ten grave was
gedaald, wiens plaats moejelijk zal zijn te vervullen.
De firma Adolph Bröcke Co. heeft in de Segeerstraat
alhier een manufacturen- en modezaak geopend, die zeer
zeker de aandacht zal trekken, zoowel van stadgenoot als
vreemdeling. Voor een zeer groote spiegelruit is de étalage
als het ware in een tuin herschapen en doet het eenieder
reeds duidelijk zien, dat deze firma de kunst van étaleeren
zeer goed verstaat.
Ook de firma Robijn Co. in de Langodelft heeft weer
eene buitengewone uitstalling voor de drie spiegelruiten.
Hieruit blijkt ook ten duidelijkste dat uw vroegere stad
genoot met concurrente firma's ook in dit opzicht zeer goed
kan concurreeren.
De heer G. A. Vorsterman van Oijen, benoemd tot
secretaris van de Zeeuwsehe Maatschappij van Landbouw,
heeft van Gedep. Staten vergunning gekregen die betrekking
te aanvaarden.
De 18-jarige zoon van den landbouwer Meulenberg te
Ierseke, die verdacht werd de hofstede van zijn vader in
brand gestoken te hebben, moet reeds bekend hebben hier
van de schuldige te zijn.
Middelburg, 19 Sept. De oftderwjjzersverga-
dering, Zaterdag alhier in het café—Verseput gehouden,
was buitengewoon druk bezocht. Ruim 50 dames waren
opgekomen om de bespreking, door mevr. Gravelofcte
Pontier van 's Gravenhage over het onderwjja in de
handwerken, aan te hooren.
En die dames hebben zich die moeite niet beklaagd.
Het bestuur der vereeniging zal het leerplan enz.
laten drukken en het kosteloos beschikbaar stellen
voor haar, die zich daartoe bjj den secretaris te Goes
aanmelden.
De aftredende secretaris de heer A. van Schelven te
Goes, werd met bjjna algemeene stemmen herkozen,
terwjjl als bestuurslid gekozen werd de heer A. de
Jager, hoofd der leerschool te Middelburg.
Don heer G. A. Voreterman van Oyen te Aardenburg
koos men tot Voorzitter.
Drie heeren schoolopzieners, n.l. Mr. C. de Wit
Hamer, Mr. J. v. d. Lek de Clercq en Pb. v. d. Manden,
woonden de vergadering bjj.
Goes, 18 Sept. Onze gemeente-secretarie, de beer
H. G. Haitman Jz., heeft te Antwerpen een voordracht
gehouden in eene vergadering van gemeente-secretarissen
in het Vlaamsche gedeelte van België. Men wil nu
trachten aan het taal- en letterkundig congres, dat
het volgend jaar te Antwerpen zal gehouden worden,
eene afdeeling toe te voegen voor de belangen der
gemeente-administratie. De heer Hartman voornoemd
en de heer C. Brants, secretaris van Etterbeek, zullen
dit plan trachten te verwezenlijken.
Yerselke, 17 Sept. De heer P. C. Maat te
Ternenzen, op Dinsdag 5 Sept. door den Raad benoemd
tot onderwjjzer aan school I alhier, heeft Vrjjdag 15
Sept. voor zjjne benoeming bedankt. Doordien ééo der
benoemde onderwijzeressen aan school II ook hare
benoeming niet heeft aangenomen, is er nog één
vacature voor onderwjjzer en één voor onderwijzeres,
beide op eene jaarwedde van ƒ550.
De afgeloopen week is bjj een ingezetene alhier
een papegaai uit zjjne koe: ontvlucht. Alle pogingen
om het dier te lokken of te vangen waren vergeefsch.
Verscheidene dagen heeft men het dier nog gezien;
des nachts sliep het in de bovenste takken der hoogste
boomen, zoodat er van vangen geen sprake was. Men
vermoedt dat bet dier van koude omgekomen is.
Sta-venisse. In de Zaterdag 11. te St. Avmaland
gehonden vergaderiog van de afdeeling Tbolen en
St. Philipsland van den Bond van Ned. Onder^werd
het Bestuur, bestaande uit de H.H. J W. H. F. Bujjze,
J. A. Beneker en L. J. Soeters, bjj acclamatie her
benoemd. Na afloop van verschillende huishoudelijke
zaken werd behandeld de brochure: «Onze Bezwaren",
van punt 1 tot en met 5. De vergadering sprak als
hare meening nit, dat het onderwjjs in Ned. taal voor
namelijk stellen moet bevatten, dat het onderwjjs in
Vaderl. Geschiedenis moet vervangen worden door
onderwjjs in Geschiedenis, dat bij het onderwjjs in
kennis der natuur gezondheidsleer moet worden inbe
grepen en dat bjj de invoering van sjöld het weuscheljjk
is, dat dit onderwjja ra de gewone schooluren wordt
gegeven. Het voorgestelde omtrent do «Opleiding",
bestaande uit eene wetenschappelijke en daarna eene
praktische en theoretische vak-opleiding, droeg de
goedkeuring der vergadering weg. De wenBcheljjkheid
van de invoering van verplicht herhalings- en voort
gezet onderwjjs werd uitgesproken. Omtrent punt IV,
handelende over de onderlinge verhouding der onder
wijzers aan ééne inrichtiog, sprak de vergadering alsnog
geen beslissend^ oordeel uit. Aangenomen werd het
impératief voorschreven van schoolvergaderingen, die
door alle onderwijzers moeten worden bjjgewoond. Nog
werd aangenomen een amendement op punt Y, hande
lende over het aantal leerlingen voor één onderwjjzer.
In plaats van het voorgestelde aantal 36 werd aan
genomen 48 leerlingen per onderwjjzer in 2 klassen of
afdeelingen. Ia zake voorstel—Dalen werd besloten
eene nadere formuleering af te wachten, terwjjl nog
werd aangenomen door het zenden van propaganda
nummers het ledental der afdeeling te trachten te
vergrooteu. Ü9 volgende vergadering zal 28 October a.s.
weder te St. Annaland gehouden worden.
Bx-uinisse, 16 Sept. Voor de vrjjwillige oefening
in den wapenhandel hebben zich een twintigtal
jongelingen alhier aangemeld.
In de beide voorgaande weken werden van bier
verzonden 2400 ton mosselen naar België en Frankrjjk,
2000 balen naar Engeland, Duitschland eu Holland.
Aangevoerd werden 800 ton zaad van Hellevoetsluis
en ongeveer 300 ton van de Zeeuwsehe banken.
Zierikzee, 18 Sept. Zaterdag 1.1. hielden de
onderwijzers in dit arrondissement hun gewone drie-
maandeljjkache vergadering. Vóór de pauze fungeerde
de heer Bastmejjer als voorzitter. Nadat een lid der
vereeniging er op gewezen had, dat't wenscheljjk ware,
dat de leden op 't bepaalde uur ter vergadering aan
wezig zjjn, verbonden de leden zich daarvoor zooveel
mogeljjk te zorgeu. De heer Bastmejjer gaf nu een kleine
aanwjjziog over de behaudeling der tiendeelige breuken.
Na de pauze trad de heer S. v. d. Wejjde, onderwjjzer
aan school B alhier, als spreker op over «Aanschou-
wingsonderwjj8". Spreker begon er op ie wjjzen, dat
't op de meeste scholen nog slecht gesteld ia met dit
onderwijs, daar 't helaas nog niets andera is dan «plaat
vertellen". Vreemd, ja on geloof el jjk schjjnt 't, maar
spreker bewees dat er onderwjjzers zjjo, die aan-
schouwingsonderwjjs geven, zonder dat ze ooit de een
of andere handleiding daarvoor opslaan, ja zelfs, dat
ze niet wisten dat er een bandleiding bij eene serie
platen bestond. Spreker beweerde, dat de bestaande
bandleidingen o. a. die van Versluis, Scheepstra en
Walstra, Ykema, Critas (Douma), 6dz. veel goeds be
vatten, doch niet allen getrouw aan hun beginsel
bljjven om van wezenljjke voorwerpen, dus van aan»
schouwing uit te gaan, door te spoedig te vervallen
in 't zoogenaamde plaatvertellen. Wat anders te denken
van Versluis, die zegt: «Kinderen, die een goede
bewaarschool (men vindt er op dit eiland niet veel)
hebben bezocht, hebben op de school aanschouwings
onder wjja niet meer noodig". De platen van Scheepstra
en Walstra, zegt spreker, geven geen geschikte volgorde
in voorstellingen voor de leerlingen, daardoor wordt
de overgang vau voorwerp tot plaat zeer moeielijk, ja
zelfs onmogeljjk. De aanschouwing moet 't geheele
onderwjjs doordringen, wil dit gunstige resultaten geven
en hoewel dit een oude waarheid is, schjjnen veel
onderwjjzers en boekenschrjjvers haar niet te willen
aannemende laatsten zouden dan geeD leeslesjes in
schoolboeken schrjjven, wier iahoud zeer dikwjjlsboven
't begrip der onderwjjzers ligt. Na de zeer leerzame,
zaakrjjke en degeljjke lezing van den heer Van der
Wejjde ontstond er debat, waaraan de heeren Kok,
(voorzitter), Bastmejjer, v. d. Have en v. d. Garde deel
namen. Sprekers erkenden allen de waarheid van het
gesprokene, doch beweerden, dat de inleider zjjn
beginsel te ver wilde doorvoeren. Alles aanschouwen,
waarover gesproken wordt, ia nu eenmaal onmogeljjk
en voor de school te kostbaar. Dat de inleider wel
wat overdreef, willen we niet ontkennen. Overdrjjving is
echter niet altjjd af te kenren, want er moet dikwjjlB
heel veel gezegd worden om sommigen uit hun dommeligen
slaap wakker te schudden. Zeker iB het dat de heer
v. d. Wejjde een goeden weg heeft aangewezen en dat,
zoo er onder zjjo hoorders mochten zjja, die lust
gevoelen om later hun tjjd te verbenzelen met plaat
vertellen, er Dog wel eeDs aan de lezing van den in
leider gedacht zal wordeo.
Nadat de Voorzitter den inleider zjjn dank betuigd
had voor de flinke uiteenzetting zjjner leziDg sloot hjj
de vergadering.
Bjj het Z-terdsg te Breda gehouden examen voor
de hootd-acte is o.a. geslaagd Mej. A. N. Voorbejjtel te
Rittbem.
Voor de betrekking van hoofd der school te
Koudekerke (Walcheren) hebben zich rnim 50 sollici
tanten aangemeld.
Vau 's rjjkswege zjjn op de perceelen in de
OoBter-Schelde 40,000 Fransche oesters, die zich daar
op bevonden, vernietigd.
Zierikzee, 18 Sept. Naar wjj vernemen heeft
de heer Van Meteren het voornemen om met do H.H.
Van Lier te Amsterdam eene overeenkomst aan té
gaan tot het geven van drie Tooneelvoorstellingen
gedurende het aanstaande seizoen in de «Concertzaal"
alhier.
Of aan dit voornemen gevolg zal worden gegeven,
hangt natuurljjb geheel af van den steun die de heer
v. M. voor zjjne onderneming zal vinden. Doch hierop
hebben wjj alle vertrouwen, daar de bewoners onzer
stad en omstreken tooneelliefhebberB zjjn en hiervan
nog gedurende de jongste kermis door het drukke
bezoek aan den Schouwburg der H.H. Van Lier bewjjzen
hebben gegeven en wjj meenen dus te mogen vorwachten
dat de aan te bieden inteekenljjsten daarvan de bljjken
zullen leveren.
De Cholera.
In de laatste dagen kwam te Hansweert gelnkk'g
geen enkel geval van cholera asiatica voor. Het g
neesknndig persoonlek onderzoek aaD boord der
binnenkomende schepen geschiedt echter nog geregeld.
Meu is thans druk bezig met bet plaatsen van een
planken omheining rondom de barak, waardoor deze
geheel van alles wordt afgesloten.
Aanbestedingen, Verkoopingen, enz.
Te Borsele werd Zaterdag ten overstaan van de
notarissen v. d. Kloes en Tak verkocht de hofstede
«Susanna Maria", groot 49 H.A. 62 A. 10 c.A. tiendvrjj
bonw- en weiland.
Verschillende koopers werden eigenaars van grootere
of kleinere stukken. De hofstede bracht op 42486.
Sta/veuisse. Dat er nog ongehoorde prjjzen
voor landhuur alhier betaald wordeD, bleek bjj de
gisteren alhier gehoudeu publieke verpachting voor 7
jaren van de landerjjen, toebehoorende aan de Arm
besturen te dezer plaatse. Als hoogste som werd
geboden ƒ48 per 39.24 Are, onverminderd de odkosten
van den Notaris, het gelag en het alhier gebruikeljjke
bodeloon.
Dreischor, 16 Sept. Afloop aanbesteding kunst
mest van 44,000 K.G. Superpbosphaat van 14 °/o:
Iman J. van der Have, 3,32; A. J. van Breen
(aannemer), 3,30; C. van Westen Pz., 3,31g;
E. Hoefling, 3,59; alles per 100 K.G. eu franco wal
Dreischor.
L ANDBOU W.
Als bekroningen voor roomafscheiders roet stoom
kracht zjju op de Tentoonstelling der Holl. Maatschappjj
van Landbouw te Amsterdam toegekend eene 1ste prjjs
aan wed. J. C. Massee Zoon te Goes, voor nieow
balanóe centrifuge III.
Voor roomafscheiders met handkracht, lste prjjs aan
Boeke Huidekooper te Groningen, en 2de prjjs aan
wed. J. C. Massee Zoon te Goes.
RECHTSZAKEN.
Voor de rechtbank te 's Bosch stond de vorige week
terecht Gjjsb. v. Gelder, 30 jaar (thans in voorloopige
hechtenis als vermoedeljjk medeplichtige aan den
moord op wachtmeester Hoekman gepleegd), beschuldigd
van eene poging tot moord op den heer E. de BrujjD,
opzichter in de fabriek van den heer A. Jurgens te Osch.
Zooals bekend is, werd genoemde De Bujjn in het
begin van den verleden winter, 17 November 1892,
tegen 4 uur 's morgens naar de fabriek gaande, door
een schot groveu hagel op 12 meter afstand zoodanig
getroffen in den linkerarm, in de linkerzjjde, iD den
linkerlong en in de spieren en zenuwen van den
linkerarm, dat hjj enkele weken rust moest houden.
De beklaagde, bjjgenaamd «de Gyp", die arbeider
en gepensionneerd Oost-Indisch militair is (bjj geniet
300 pensioen per jaar) heeft een veelbewogen leven
achter den rug.
Kenschetsend voor 's mans karakter ia k6t feit dat
hjj indertjjd een Atjeher, die hem in Indië aanviel,
eenvondig den neus heeft afgebeten.
Getuige Da Brujju verklaarde dat onaangenaamheden
ontstaan zjjn, toen hjj op last van zjjn patroon de lui
in de machinekamer aaDzeide, dat de overuren niet
meer betaald werden. Hjj had den bjj naam van den
Sfcjjloor. Hjj zegde gewaarschuwd te zjju door de vrouw
van Piet van Haaren. To8n heeft hjj wel voorzorgen
genomen, omdat hjj dacht een pak slaag te zullen
krjjgen, maar was niet bedacht op een schot. Van
Gelder had geen reden om op hem te schieten. Wel
was hjj een half jaar voor November bjj hem geweest,
maar hjj had hem toen gezegd: kom maar eens terug
als er meer werk is. De nachtwacht Bavers, die hem
'8 morgens kwam halen, liep op ongeveer 2 meter van
hem af. Get. nam dat als een gewoon vorschjjnsel op.
Zjjn hand kon hjj nog niet goed gebruiken. Er waren
40 50 korrels in zjjn arm en rug. Hjj verklaarde
nog dat hjj het vorig jaar gedreigd is met steenen
gegooid te worden.
Hst verhoor van de overige getuigen gaf een treurig
beeld van de erbarmeljjke toestanden in Osch. Reeds
geruimen tjjd schjjnt er een wrok bjj het werkvolk
der boterfabriek tegen den opzichter De Bcujjn te
hebben bestaan en werd er een complot gesmeed om
dien man dood te schieten. Van Gelder behoorde niet
tot het werkvolk der fabriek en had met den opzichter
eigenljjk niets uit te staan, maat daar hjj bekend
stond als een voortreffelijk schutter, ontving hjj bjj
wjjze van premie van zjjn verschillende kameraden,
die bjj de firma Jurgens werkten, ieder een kwartje
per week, zjjnde het geld dat hun in den laatsten tjjd
in plaats van den borrel, dien zjj vroeger ontvingen,
boven hun loon werd uitgekeerd. Daarvoor zou Van
Gelder in den vroegen morgen van 17 November den
opzichter, als deze naar de fabriek ging, in de zoo
genaamde passage afwachten en met zjja jachtgeweer
een sohot op hem lossen.
Aldus geschiedde, doch door een wonderdadig toeval
bleef het slachtoffer behouden.
De voornaamste leden van dit ellendige complot
waren zekere Westerveld, Adrian as van Grien, Gerard
Vos en Tinus Hendriks. Da eersta en laatste zjja
voortvluchtig.
De beklaagde ontkende alle schuld en het O. M.
vond het, met het oog op de niet-verecbijoiog van den
getuige Hondriks, raadzaa,m de verdere behandeling
der zaak voor onbepaalden tjjd te schorsen.
De rechtbank nam in dien geest een beslissing.
De instructie in zake den moord op den wacht
meester Hoekman te Osch is gesloten. Men kan nu duB
binnenkort de behandeling der zaak voor de rechtbank
tegemoet zien.
KERKNIEUWS.
Beroepen te Sirjansland de candidaat J. Wartena
te Gouda.
Beroepen te Wesep ds. Bokma, predikant bjj de
Ned. Herv. Gem. te Bruinisse.
Beroepen te Hoek (bjj Ternenzen) ds. P. de Back
te Oostkapelle.
Aan ds. G. J. Wejjenberg, pred. bjj de Geref.
Gem. te Middelharnis, is wegens voortdurende ongesteld
heid eervol emeritaat verleend.
De heer dr. D. C. Tbjjm, pred. in Den Haag, is,
bljjkens kennisgeving van den kerberaad der Ned. Herv.
Gemeente aldaar, door het classicaal bestnnr voorloopig
in zjjne bediening geschorst.
Zeetijdingen. Zierikzee.
AANGEKOMEN:
17 Sept. «Doric", kapt. Goodman, van Plymouth naar
Dordrecht.