XIIKIk/KCSCIIE NIEUWSBODE.
Donderdag 9 Februari 1893.
Directeur-Uitgever J. WA ALE.
RECLAMES.
NIEUWSTIJDINGEN.
Haagsche Brieven.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prys per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, 10,per jaar.
49ste JAARGANG. No. 6269.
Advertentiën, van 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnement5- of Advertentie-gelden gelieve meu te zenden aan de Administratie Zierilizeesche Nieuwsbode"
15 regels T'ö Cts. Elke regel meer 155 Cts.
Antwoord aan onze Correspondenten.
Gedurende dit jaargetijde zijn de lijders aan
rhumatiek, heupjicht, nierziekte, pijnen in den
rug en waterzucht talrijk, en natuurlijk zeer ver
langend om de beste middelen tegen deze kwalen
te vinden. Hebben zij SEQUAH's PRAIRIE
FLOWER beproefd De genezingen door dit
middel verkregen, wanneer 't gebruikt wordt in
verband met SEQUAH OLIE, zijn zoo treilend,
dat zij algemeene belangstelling verwekt hebben.
Het geneest eveneens slechte, spijsvertering, gal
achtigheid en hardlijvigheid. De gezondheid moet
niet verwaarloosd worden. //Een zorgelooze schild
wacht maakt het den waakzamen vijand gemak
kelijk" en ziekte zoekt altijd naar een nieuw terrein.
Verkrijgbaar bij C. J. W. SNABILIÉ, Drogist,
Steiger 35 te Rotterdam.
BEK ENDUAKINQ.
Belasting op de Honden.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee,
gelet op Art. 1 der Verordening op de invordering eener
belasting op de honden in deze gemeente;
MAKEN BEKEND!
dat, aanvangende den 13 Februari e.k., aan de huizen der
ingezetenen eene beschrijving zal worden gedaan, tot ver
zekering van de richtige invordering dier belasting, en
herinneren de belastingschuldigen, die bij de beschrijving
mochten zijn overgeslagen, aan hunne verplichting, om
binnen veertien dagen na die beschrijving, ten kantore van
den Gemeente-Ontvanger schriftelijk aangifte te doen.
Voorts herinneren zij een ieder aan zijne verp'ichting,
om bij de beschrijving alle noodige opgaven en inlichtingen
te geven.
Zierikzeb, den 7 Februari 1893.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Ch. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
België.
Onder de te Brussel gestolen juweelen waren er van
onschatbare waarde, o. a. uit de 15e eeuw. De politie
is nog niet verder gekomen met haar onderzoek,
hoewel een heer, vroeger consul van een der Ameri-
kaansche Staten, aangifte heeft gedaan en mededeeling
van 't signalement van twee heeren, die hjj, in een
tram op den Boulevard du Nord, met reistasBchen bjj
zich, in 'tPortugeesch had hooren zeggen: »Nu, ik
hoop, dat bjj de verdeeling van den buit een mooie
diadeem op onze portie zal komen".
De notaris E. F. M. A. Laulers, 64 jaar oud, is uit
Antwerpen voortvluchtig. Hg wordt verdacht zich aan
misbruik van vertrouweu te hebben schuldig gemaakt
en daardoor eene som van meer dan 100.000 francs
zich te hebben toegeëigend.
Brussel, 7 Febr. Er zjjn heden uit de Schelde
by Oudeuaerde de ljjken van 3 miliciens opgehaald.
Men weet niet ot zg door een ongeluk den dood in de
rivier gevonden hebben of dat zg ten gevolge van een
gevecht met elkaar in het water zgn geraakt.
Nederland.
Amsterdam, 6 Febr. Alhier zgn in de laatste
'24 uren twee afschuweljjke moorden gepleegd: een in
de Koestraat en een in de Spuistraat.
Ia de Koestraat woont sedert eenigen tjjd de karton-
werker Yan Raamsdonk met zgn vriend Bonk. Reeds
geruimen tjjd leefde Yan Raamsdonk in onmin met
zgn huisvrouw Anna Petronella Franke, die dan ook
niet de echteljjke woning met Yan Raamsdonk deelde,
maar gemeenzamen omgang had met den 38 jarigen
Hendrik De Sallis. Deze twee vervoegden zich nu
Zaterdagavond teu huize van Yan Raamsdonk.
Er werden scheldwoorden gewisseld en eindeljjk
kwam Bonk met Van Raamsdonk naar beoeden.
Eerst viel Van Raamsdonk op de vrouw aan en sloeg
hg De Sallis met een stok Op een oogenblik, dat De
Sallis struikelde, vloog Bonk op hem aan, trok een
mes en bracht hem verscheidene steken toe.
Kermend viel De Sallis neer en toen kwam de politie
toeschieten.
De verwonde werd in een brancard gelegd en naar
het Gasthuis gereden. De beide bewoners van de boven
woning van het perceel werden onmiddellgk door den
heer Stork, commissaris van politie, in arrest genomen.
Hendrik De Sallis is gisteravond te 8 uur in het
Gasthuis aan zijn wonden overleden.
Vóór zijn dood heeft hg nog de stellige verklaring
afgelegd, dat Diemand anders dan Bonk zgn moordenaar is.
Hoewel de boren van Yan Raamsdonk zeer gunstig
voor dezen getuigen, ia hg, volgens verklaring van
eenige anderen, de persoon, die Bonk heeft aangezet
tot de misdaad.
Nabjj de Raamsteeg op het stille gedeelte van de
Spuistraat, boven een tapperjj, woont Bedert geruimen
tgd Maria Van Erkens met haar zes kinderen. Ook
deze vrouw kon het op den duur niet vinden met haar
man, zoodat zg Bamen niet onder ééa dak verkeerden.
Yan dezen man, Yan Hoghen genaamd, had de vrouw,
die gunstig bekend staat, steeds veel te lijden, daar hg
haar op allerhande manieren plaagde en lastig viel.
Gisteravond nu klopte Yan Hoghen aan de woning
der vrouw.
De goede ziel was echter beneden hg een kranke
buurvrouw en ook hier zocht Van Hoghen haar op.
Hg begon haar te schelden en trok plotseling een
groot mes, waarmede hg haar een geweldigen steek
toebracht in de buikholte onder het hart. Toen vloog
hg de trap af, maar op het gillen der arme vrouw,
schoot de eigenares van het café toe en greep den
misdadiger. Deze kloeke vrouw zou ongetwijfeld het
slachtoffer van haar moedig optreden zgn geworden,
want aanstonds richtte de misdadiger het mes tegen
haar, onder de woorden >dan moet jjj er ook maar aan".
Gelukkig grepen op het juiste oogenblik eenige
voorbjjgangers den gewapenden arm van Van Hoghen
en werd hg door de politie gevat en aan de St.
Pieter8hal in arrest gebracht. Onmiddellgk snelden de
inspecteur Yan der Palts en de rechercheur Regnen
te hulp en werd de vronw, wier wonde door uitzakking
van de ingewanden zeer gevaarljjk was geworden, per
raderbaar naar het Gasthuis gebracht.
Het was hartverscheurend te zien hoe hevig de mede
deeling van het onheil, hun moeder overkomen, de
drie kinderen trof, die uit de kerk in de onderljjke
woning terugkeerden.
De ongelukkige vrouw leeft nog, maar de dood kan
elk oogenblik worden te gemoet gezien.
Velasen, 6 Febr. Van de drie lgken der slacht
offers van de spoorwegramp alhier zjjn er twee
gevonden: dat van den machinist Kloos en dat van
den machinist-leerling OoBterhout uit 's Hertogenbosch.
De duikers, welke de lgken zoeken, verdienen 20
's daags, benevens een premie van 10 voor het vinden
van elk ljjk.
Haarlem, 7 Febr. Reeds tegen een uur of elf
verzamelde zich aan het station alhier eene groote
menigte, die getuige wilde zgn van de begrafenis der
twee gevonden slachtoffers van de ramp te Yclzen, den
machinist Kloos en den leerling Oosterhout.
De eerste was reeds gisteren naar hier overgebracht
en kwam dus van zjjne woning, terwjjl de koets die
het overschot van Oosterhout bevaite, aan den Kruis
weg stond te wachten.
De treurige stoet, twee ljjk wagens achtereen, bewoog
zich, omstuwd door een belangstellende menigte, naar
het kerkhof, waar zich ook reeds honderden hadden
verzameld.
De beid6 kisten werden naast elkaar-in hetzelfde
graf neergelaten; leerling en meester rusten alzoo bijeen.
Da. Poolman sprak een diep gevoeld woord tot de
familie en de aanwezigen, waarop de liedertafel »Proza
en Poëzie" naar voren trad en een lied van Weber zong.
De vader van Oosterhout dankte hierop voor de
belangstelling, en de treurige plechtigheid was afge-
loopen.
Het ljjk van den derden omgekomene, den remmer
De Nijs, is nog niet gevonden.
Zaterdag middag heeft een 19jarige leerling der
Hoogere Burgerschool met 5jarigen cursus te Haarlem
zich onder Bloemeodaal met een revolverschot van
het leven beroofd. De vermoedeljjke reden van die
daad is, dat de knaap niet overgegaan was van de
vierde in de vjjfde klasse der H. B. S.
Bergen oj> Zoom, 7 Febr. Gisteren werd
voor het front der drie bataljons alhier in garnizoen,
op plechtige wjjze de zilveren medaille voor 24 jaar
trouwen dienst uitgereikt aan den sergeant-majoor
J. S. Löwenstejjn van den etaf van het 3e regiment
infanterie.
Door de gezamenlijke adjudanten-onderofficier en
sergeanten-majoor van het korps werd den jubilariB
een stoffeljjk bewjjs van sympathie aangeboden.
Goes, 7 Febr. Naar de betrekking van directeur
en directrice in het gasthuis alhier hebben zich 60
gehuwde paren als sollicitant aangegeven.
Dat reizigers, anders gezegd commis-voyageurs,
nog al eens opsngdeu kunnen is bekend. Eenige van
die heeren zaten onder een potje bier een kaartje te
leggeo, toen een hunner een nieuweling vroeg: waarin
reist gjj mgnheer? En het antwoord luidde: in toren
hanen (anders gezegd in weerhanen). O, zei daarop de
vrager, dat win ik van je, want ik rei» in krupkanonnen
wilt gjj de monsters eens zien?
Het nieuwe sas aan den mond der haven heeft
niet den minsten last van de hevige vorst ondervonden.
De aanvaarding van de nieuwe sluisgebouwen iB af-
geloopen, de vereeniging der vleugelmuren met de
sluishoofden tot stand gebracht. Ook de kalkmuren zgn
aangeaard, maar de daarin aanwezige z.g. scheuren
zullen eerst in orde gebracht worden, als de grond
rondom het gebouw tot rust is gekomen.
Sedert 1 October wordt geregeld door de nieuwe
sluis geschut.
Haamstede, 8 Febr. Uitslag van de her
stemming voor een lid van den gemeenteraad alhier.
Getal kiezers 95, ingeleverde biljetten 70, van onwaarde
1 stem. Gekozen de heer M. de Bakker met 52 sta
Op den heer H. A. Geluk waren 17 st. uitgebracht]
Zierikzee, 8 Febr. De op gister plaats gehad
hebbende keuring van paardeD, ter opname in het
Ned. Paarden Stamboek, was de eerste in onze provincie.
Daar de Commissie niet voor den 15en dezer maand
met haar werk gereed komt, kan dus nog niets
omtrent den uitslag worden bekend gemaakt. Zoodra
die evenwel bekend is zullen wjj onzen lezers daarmede
direct mede in kennis stellen.
WEÊRKÜNDIGE WAARNEMINGEN
bjj 'a Rjjks-kustverlichting te Westenschouwen,
gedurende Januari 1893.
In 17 aftappingen werd 34 8 m.M. water verzameld,
de Banmin ontvingen dus 647280 M3. Sneeuw kwam
12 maal, hagel 5 maal, vorst 22 maal, dikmaals in
hevige mate, voor. Nevelachtig was het 24 maal,
mistig 19 maal, driemaal nam men een ring rond de
maan waar.
De luchtgesteldheid was: 18 maal helder, 3 maal
licht bewolkt, 11 maal bewolkt, 9 maal zwaar bewolkt,
22 maal betrokken, van heldere zonpige dagen dus
weinig sprake.
De wind varieerde als volgt: Noord 14 maal, N O.
1 maal, Oost 10 maal, Z.O. 4 maal, Zuid 15 maal,
Z.W. 14 maal, West 9 maal, N.W. 4 maal. 4 maal
sloeg de wind sterk door, vooral op den 21sten.
Dat het sterk gewinterd heeft, kan o. a. daaruit
bljjken, dat telkens wilde zwanen werden gezien, van
welke dieren er een tegen den toren zich dood vloog,
een andere, met de hand werd gevangen en men heden
er nog drie in de duinen zag strjjken.
De raad der gemeente 's Gravenpolder verleende
aan de naar Brouwershaven vertrokken onderwjjzeres,
mejuffrouw C. W. Janse, eene gratificatie van vjjf-en-
twintig gulden, wegens meerdere lesuren in het af-
geloopen jaar.
Aan het vergelijkend examen, schrifteljjk deel,
voor de betrekking van hoofd der school te Biervliet
namen Maandag zeven sollicitanten deel, waaronder
drie uit Zeeland.
Prov. blad no. 15, geven Gedeputeerde Staten van
Zeeland aan de colleges van burgem. en weth. in onze
provincie kennis van het besluit van den raad van
St. Maartensdijk tot instelling van eeDe paardenmarkt,
jaarljjks te houden op den eersten Donderdag in de
maaod Juni.
Gemeentebesturen, die daartegen, in het belang hunner
gemeente, bezwaar hebben, moeten dit vóór 20 dezer
aan Gedeputeerde Staten mededeelen.
Onder Nieuwdorp verschaft de landbouwer M.
NieuweDhuizen aan een twintigtal arbeiders werk door
het laten spitten van bouwland bestemd voor het telen
van suikerbieten. De ondervinding moet hebben ge
leerd, dat de meerdere kosten van spitteo boven die
van ploegen dubbel worden vergoed door meerdere
opbrengst van het gezaaide of geplante. De arbeiders
zgn intus8chen genoemden landbouwer dankbaar voor
zjjne handelwjjze, daar lang niet alle vakgenooten tot
dezen goeden maatregel overgaan.
In hevige mate heerscht onder de kinderen te
Waalwjjk de aljjmhoest. Op één morgen werden er
zelfs 3 kinderen dood in de wieg gevonden.
Maaodag ochtend was men te HeerenveeD getuige
van een niet alledaagsche soort van werkverschaffing.
Een hoog bejaard en gegoed ingezetene, dezer dagen
overleden, had nameljjk bjj uiterste wilsbeschikking
bepaald, dat zjjn stoffeljjk overschot niet met een lijk
wagen, doch door honderd dragers naar het kerkhof
moest worden vervoerd, aan elk van welke 2 moest
worden uitgekeerd. Werkeljjk droegen of vergezelden
dan ook honderd arbeiders het ljjk.
De cokes-prjjzen in Den Hang zgn met 5 cents
verlaagd.
Er liggen thans ver over de 100 zeil- en sleep-
schepen in het kanaal door Zuid-Beveland, om zoodra
maar eenigszins mogeljjk naar Dordrecht op te varen
en verder hunne bestemming te bereiken.
»Voor het vaak miskende en lichtvaardig ver
oordeelde, door onverlaten geplaagde, door nieuwsgierigen
bemoeieljjkte, schier door niemand geholpene, door
bjjna ieder tegengewerkte, karig-beloonde, in den regel
met gevaar voor eigon leven zijn plicht vervullende
korps agenten van politie te Amsterdam", zjjn (volgens
het Hbl. vier) eenige extra giften ingekomen.
Te Utreoht had men bjj een ingezetene, die sedert
eenigen tjjd ziek i6, de beide kindereD, opdat de zieke
er geen hinder van zou hebben, opgesloten in
den kelder! Wel is het daar koud, doch dat is spoedig
verholpen! Fluks een pot inet vuur in den kelder
gebracht, steenkolen er om heen gelegd, de kelderdeur
dicht en alles is in orde.
Kort daarop vond men, Lij een toevallig bezoek in
dien kelder, deze vol kol/A-ump en de kinderen als
levenloos op den grond liggen. Niet dan met veel
moeite en bjj het eene kind pas na een paar uur,
gelukte het den dokter de kleinen weer tot bewustzijn
te brengen.
De bekende hardrijder G. Entjes te Schaaphok
(Slochteren) heeft in dezen winter 725 gewonnen.
Verkoopingen, Aanbestedingen, enz.
Door de vereenigiDg,Onderlinge Hulp" te Hoedekens-
kerke is opgedragen de levering van 22275 kilo
ammoniak superphosphaat aan de heeren Mulock Houwer
&Zn. te Zierikzee voor/7.17,/aper 100 kilo; 35850 kilo
superphoBphaat aan den heer P. de Koster voor/3.17
de 100 kilo; 11400 kilo chilisalpeter aan den heer
Salomonson te Rotterdam, voor 11.33 de 100 kilo;
2025 kilo peru-guano a 10.14 en 2025 kilo kainit
A 2.89 de 100 kilo aan den heer J. J. Kortman te
Rotterdam.
Burgh, 6 Febr. Door de landbouwvereeniging
alhier is op 4 dezer aanbesteed de levering van:
Superphosphaat, 14 °/o phosphorzuur, oplosbaar in
water. Aannemer M. C. Veretraate te Stavenisse voor
3.29 per 100 K G.
Chili-Salpeter, 15/1(i stikstof. Aannemer van
Nievelt Co. te Dordrecht voor 11,80 per 100 K.G.
Thomasphosphaat. Aannemer van Nievelt Co. te
Dordrecht voor 2,65 per 100 K.G.
Rozendaalsch rood Klaverzaad, 85 kiemkracht en
98 °/0 zuiverheid. Aannemer D. J. van der Have te
Kapelle bjj Goes voor 0,99 per K.G.
Lucernezaad, 94Vs °/o kiemkracht en 99'/s zuiver
heid. Aannemer D. J. van der Have te Kapelle bjj
Goes voor 0,95 per K.G.
LANDBOUW.
De algemeene vergadering der afd. Noordbeveland
van de Maatschappjj tot bevordering van Landbouw
en Veeteelt in Zeeland, gehouden te Cortgene den 6
Februari 11., werd bezocht door 22 leden,
De notulen werden onder dankbetuiging aan den
Secretaris goedgekeurd.
Aan de orde is de rekening over 1892, uit welke
rekening bljjkt, dat er een nadeelig saldo is van/26,995.
De aftredende penningmeester, de heer P. H. van
Lis, die door gevraagd ontslag aftreedt, wordt door
den voorzitter, den heer G. J. van de Linde, dank
betuigd voor zjjne diensten als zoodanig en hoopt dat
de heer Duclaux als penningmeester, de voetstappen
zal drukken van zjjn voorganger.
Alsnu volgt de begrooting over 1893 en wordt in
ontvang en uitgaaf vastgesteld op 299,19.
Onder de uitgaven komt ook voor eeD post van 15
alB premiën voor de te houden stieren keuring.
Eindelgk wordt nog besloten om de benoodigde Chili
salpeter in vereeniging met >Landbouwbelang" aan te
besteden.
RECHTSZAKEN.
De rechtbank te Rotterdam heeft de Friesche »mil-
lioeoenjuffrouw" Trjjntje de Jong wegens diefstal van
eiernetjes, toebehoorende aan een ouden tobbert, met
wien zjj in een logementje in de 2e Lombardatraat
aldaar logeerde, tot 3 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
KERKNIEUWS.
Zondag werd in de Christeljjke Geref. Kerk te
Biezelinge bevestigd ds. J. Contant (beroepen uit
Alkmaar), door ds. W. Kaptejjn van GoeB, met den
tekst Je8. 62: 6, 7.
In den namiddag deed ds. Contant zjjne intreerede
naar aanleiding van 1 Joh. 1: 3.
Het kerkgebouw was zoo vol, dat zelfs geen staan
plaats te krjjgen was.
Yoor de meer dan 360 vacante predikantsplaalsen
in de Ned. Herv. Kerk is nog maar één candidaat
beroepbaar, nameljjk dhr. R. A. Laats, cand. te Ottoland
bjj Gorkum.
's Gravenhage 6 Februari.
//Vitriool" is de titel van de schilderij, die
dezer dagen in verschillende groote steden des
lands is tentoongesteld. Ook in de residentie
was ze gedurende de laatste weken te bezichtigen
en de photographiscke kunst heeft er copiën van
gemaakt in alle afmetingen. Het onderwerp van
deze groote schilderij is de wraakoefening van
eene verguisde vrouw, op haar verleider. Terwijl
deze een garde-officier op een buitenverblijf een
trap naar het donkere bosch afdaalt aan den arm
van een jong meisje van goeden huize, dat hij lieve
woordjes toefluistert staat onderaan de trap, verscholen
achter de balustrade in de schaduw, een andere jonge
vrouw, de verlatene, met van haat verwrongen gelaats
trekken en flikkerende oogen, gereed om den
vrocgeren minnaar het bijtend vocht in 't gelaat
te werpen, dat hem zoo niet dooden, toch voor
eeuwig zal brandmerken. De figuren zijn bijna
levensgroot, treffend van kleur en vorm. Onbetwist
baar heeft dit toch waarde. Daar men het
intusschen ziet bij kunstverlichting, ook des daags,
is het zeer moeielijk te beslissen of het bij gewoon
daglicht hetzelfde effect zou teweeg brengen.
Het feit zelf dat zoodanig onderwerp werd gekozen,
bewijst, al wist men dit niet reeds uit tal van
processen in de Fransche hoofdstad, dat het
zwavelzuur tegenwoordig een wapen der jaloersche
of verstooten vrouwen in Frankrijk is geworden,
zooals vroeger de dolk of het vergift.
Gelukkig dat het nog lang niet algemeen is,
en ons land in dit opzicht althans de Fransche
mode niet navolgt. Des te meer aandacht heeft
getrokken het proces in de afgeloopen week
voor de Haagsche rechtbank gevoerd, waarin de
vitriool een hoofdrol speelde. Ditmaal was het
aangewend, niet door een versmade minnares,
maar door een man, een man op jaren, een man
die in de rechterlijke wereld als kautonrechter
vroeger een eervolle plaats had ingenomen. En
hij gebruikte het niet om zich te wreken op het
gewezen voorwerp zijner liefde, maar op een klein
aanvallig kind, dat belletje trok. Inderdaad
er is reden toe om te vragen: hoe is het mogelijk?
En dat deze lafhartige daad de verontwaardiging
wekte is zoo natuurlijk mogelijk.
En toch, hoeveel leed men ook hebbe met
het arme kind, dat hoogstwaarschijnlijk zijn leven
lang een ooggebrek zal houden, ten slotte is de
tragische afloop van deze geheele geschiedenis ook
geschikt om medelijden te wekkeji voor den be
drijver van de daad. Immers, de man dié zich
aldus vergreep, heeft tot driemaal toe gepoogd
door eeu aanslag op zijn leven zich te onttrekken
aan den smaad eener veroordeeling, en ten slotte
is hij heden naar het krankzinnigengesticht moeten
worden overgebracht. Zietdaar dan twee slacht
offers, een klein kind en een man op jaren,
eenmaal met een eervol ambt belast, van buren-
plagerij. Want dat is de aanleiding geweest.' De
man, die rustig woonde in een huis aan het Be-
zuidenhout, werd telkens lastig gevallen door
buurmeisjes die in den tuin speelden. Toen hij
ten slotte weigerde de ballen, waarmede ze speelden,
terug te geven als ze' over de heining werden
geworpen, werd hij stelselmatig gesard en geplaagd,
trok men belletje aan een lijntje over den weg
gespannen en lachte men hem uit als hij machte
loos stond tegenover de kleine onverlaten. Nu
bedacht hij een list, wapende zich met een spuitje
dat hij met het bijtend vocht vulde, om de klee
deren te verbranden, en het ongeluk wilde dat
een kleine dreumes, die er op uit was gezonden
om nu eens rechtstreeks aan de bel te trekken,
het vocht in zijn oog kreeg. Nu blijft het onbe
grijpelijk waarom de man niet inkt, olie, azijn
desnoods nam en juist dat ongelukkige scherpe
goedje, maar niettemin ziet men hieruit toch hoe
een welbesteed leven wordt vernietigd door de
sarrende plagerij van kinderen. Er is iets tragisch
in, dat hij, die een on bezorgden ouden dag wilde
doorbrengen na volbrachte arbeidstaak, door buren-
plagerij gedreven werd tot misdrijf, poging tot
zelfmoord, dood of krankzinnigheid. Ik verdedig
de handeling volstrekt niet, maar ik beklaag den
man, die in strafbare onbezonnenheid het slacht
offer werd van kwade bengels. En waarom
vooral? Omdat men in ons Haagje moet bedekt
zijn met een harnas van geduld en lijdzaam
heid om niet tegenover kwajongensstreken op
te treden zoo niet met het wapen der vitriool,
dan toch met zijn knuisten of stok. Vooral in
de buitenwijken is men overgeleverd aan de lieve
jeugd, die haar vrijen'tijd besteedt om glazen in
te gooien, tuinen te vernielen, belletje te trekken
en veel meer andere kunsten uit te halen, die
eigendom en leven in gevaar brengen. Op straat,
om niet te spreken van papieren die u worden
op den rug gespeld of van slijk en vuilnis dat
bij voorkeur op lichte damesjaponnetjes wordt
''gesmeten hebt ge u te hoeden voor de kata
pulten, de kleine schier onzichtbare werktuigen,
waarmede men u op vrij verren afstand een hard
voorwerp van klei of steen in 't gezicht schiet,
of voor de onbesuisde haudwagenbeheerders, die u
zonder vorm van proces in de geasphalteerde
straten onhoorbaar over het lichaam rijden,
zoogenaamd bij ongeluk. In huis zijt gij, in de
buitenwijken, schier nooit veilig; al wat slenterende
kwajongens kunnen uitdenken om kwaad te doen
staat u te wachten, zonder mededoogen voor zieken
of zwakken. En leegstaande huizen: ze worden,
als de blinden niet behoorlijk zijn gesloten, niet
alleen van alle vensterruiten beroofd, die tot mik
punt dienen van de jeugdige schutters en nu
zegt men nog wel dat wij geen oorlogszuchtigen
aard bezitten op klompen of sloffen, maar ze
worden geheel uitgeroofd. Al wat van hout, steen
of ijzer beweegbaar is, wordt vernield en vernietigd,
en er zijn woningen, die lang leeg hebben gestaan,
die er uitzien als ruïnes uit den ouden burchttijd.
Maar waakt de politie dan niet? Hoe ter
wereld kan een betrekkelijk klein korps agenten,
dat nog vele vaste straat- en wachtposten moet
bezetten, op voor 't verkeer gevaarlijke hoeken bij
scholen en openbare gebouwen, waken tegen al
dergelijke streken. Zijt ge uw eigen rechter, dan
al gebruikt ge uw handen in plaats van
vitriool wordt ge misschien gelyncht door de
moeders dier veelbelovende spruiten, die zich nooit
anders om hun kroost bemoeien dan om het te
verdedigen tegen driftige heeren, die den kwaad
doeners een pak ransel gaven. Hebt ge het
geluk een delinquent te pakken en een politie
agent er bij te halen, dan vordert deze bewijs
dat dit nu de wezenlijke dader is. Anders kan
er niets aan de zaak worden gedaan. Daar het
wettige bewijs bijna nooit te leveren is, tenzij gij
plezier hebt met twee getuigen dag en nacht de
wacht te houden, hebben de bengels vrij spel en
zijn wij Hagenaars overgeleverd au bon plaisir
van de kinderen des volks. Hoe erg het kwaad
is, kan o. a. ook hieruit blijken, dat nergens ter
wereld de brandweer zoo tallooze malen door een
fopper wordt opgeroepen. Hoeveel malen de chef
ook gewaarschuwd heeft en gewezen op liet gevaar,
indien inmiddels op een andere plek werkelijk
brand ontstaat, er schijnt niets aan te doen. Zoo
zullen wij ten slotte nog als de stad der baldadig
heid bekend gaan worden.
Was het baldadigheid, een kwajongensstreek
of iets anders, toen dezer dagen een sergeant
van de grenadiers en jagers een hoofdofficier
grievend beleedigde, door hem de hand te weigeren,
die deze aan al zijn ondergeschikten toestak bij
zijn vertrek? Ik betwijfel het. De bedoelde hoofd
officier was onder de lagere militaire rangen
slecht gezien, omdat hij, wat men noemt, de
menschen negerde. Bij zijn heengaan roept hij.
al de onderofficieren op, om afscheid van hen te
nemen en drukt hen ieder de hand. Allen doen
het, één echter treedt twee passen terug en
weigert de uitgestoken hand te vatten. Inderdaad,
een bewijs van onbeleefdheid dat hem zal heugen.
Want niet enkel provooststraf wacht hem, maar
waarschijnlijk erger, daar hij op dit oogenblik
vergeten had dat die hoofdofficier wel heenging,
maar nog niet was vervangen en onbeleefde
bejegening van inferieuren tegenover superieuren in
den dienst streng wordt gestraft. En toch moet
men den jongen man bewonderen, want hij toonde
karakter. Het is waar, ons allen zal het wel eens
overkomen zijn, dat wij in 't burgerleven een
hand moesten drukken, die we liever zouden
hebben ter zijde geschoven, maar verplichten kan
niemand ons daartoe en hij, die de hand geeft
aan iemand dien hij bepaald veracht, zou in de
burgermaatschappij als een lafaard worden uit
gekreten. En nu zou'men vergen van een jong-
mensch, wiens eergevoel door den militairen dienst
zoo sterk wordt opgewekt, dat hij de hand drukke
van een superieur, dien hij niet hoogacht, dien hij
misschien redenen had te verachten. Dit gaat,
mijns inziens, al te ver. Maar hoe dan, zult ge
misschien vragen, zoudt gij dan niisbillijken dat
een officier bij zijn heengaan zijne ondergeschikten
hartelijk vaarwel zegt Volstrekt niet. Waar ik
tegen op kom is, dat dit geschiedt aan de zijde
der ondergeschikten door dwang. Indien gij of
ik iemand dien gij niet de hand wilt drukken,
ook niet in 't publiek beleedigen, dan ontloopt ge
hem. Maar die onderofficieren werden gekomman-
deerd om afscheid te komen nemen. Dit is
't juist wat den militairen dienst zoo onmogelijk
maakt voor menschen met warm bloed en driftigeu
aard. Zij zijn gedoemd niet alleen om te ver
dragen, maar om te doen wat strijdt tegen hunne
oprechte overtuiging. En juist daarom vrees ik
dat de algemeene dienstplicht in ons land zoo
moeielijk ingang zal vinden. Juist de koppigheid
in goeden zin, die ons volk kenmerkt, is zoo
moeielijk overeen te brengen met de bedilzucht
en de tyrannie in den dienst. Het spreekt van
zelf dat militairen aan tucht moeten gewennen,
maar waarom ze tot huichelaars gevormd? Waar
om niet moet het eenvoudig medegedeeld dat
die hoofdofficier op dat uur, hier of daar, van
ieder zal afscheid nemen die het verlangt?
Algemeene dienstplichtde Minister Seyffardfc
heeft dien aangekondigd. Fel in de Eerste Kamer
belaagd door den heer de Savornin Lobman, om
dat hij het ontwerpBergansius niet had over
genomen, verklaarde de Minister niet te begrijpen
hoe men hem verweet den persoonlijken dienst
plicht te weigeren, daar hij toch den algemeenen
dienstplicht dacht in te voeten. De persoonlijke
dienstplicht naar het modelBergansius, liet de
helft van het volk vrij. De algemeene dienstplicht
eischt van allen dienst, maar niet allen in de
kazerne. Minister Seyffardt wil een groot deel
tot schutters maken. Of zijne plannen ooit ver
wezenlijkt zullen worden, wie zal het zeggen? Ze
hangen af van het lot der kieswet en deze bevindt
zich in een allervreemdste positie. Terwijl vooruit-
strevenden van alle richtingen haar noodwendigheid
bepleiten, heeft zij mede in alle partijen den
conservatieven geest weer wakker geschud en het
vroeger zoozeer bespotte conservatisme begint het
hoofd krachtiger dan ooit op te steken getuige
het petitionnement van den Haag uitgegaan. Óf
de kieswet mislukt of slaagt, in elk geval zal
zij de partijen in den lande weder tot de twee
groote hoofdgroepen hebben teruggebracht, die
in vroegeren tijd zoo vurig streden. Of dit
zittingjaar ons de beslissing zal brengen Het
is niet te denken, want, indien binnen eenige
dagen het afdeelings-verslag zal verschijnen, dan
is de behandeling dezen zomer nog volstrekt
niet zeker. Mocht de kieswet mislukken, dan
wacht ons een verlammenden strijd van jaren.
Elk district zal dan eerst moeten worden omgezet
stukje voor beetje; bij elke partiëele verkiezing
zal de vraag zijn: voor of tegen ruime kiesrecht
uitbreiding. En inmiddels zal de wetgevende
arbeid worden gestuurd zonder koers, geslingerd
door de stormen, nu eens uit vrijzinnigen, dan
weer uit behoudenden hoek en met de bijna
zekere toekomst om te pletter te slaan op de
onwrikbare rots van den volkswil.
Ingezonden Stukken.
Mijnheer de Redacteur I
In uw nummer van 7 Februari werden we weder
eens verkwikt met de ideeën van een musschenvriend.
Ik kan mg voorstellen dat iemand met eeD tuintje,
versierd met eenige bloemen en heesters, het getjilp
van dat aardige grauwe vogeltje iu de lente heel
aardig vindt, doch wie een moestuin er op nahoudt,
zal wel een andere toon aanslaan, als hjj bemerkt dat
die lieve diertjes hem zoo ving at zjjn, dut het zaad
iü de lente nauweljjks aan de aarde is toevertrouwd,
of alles wat de hand tot het vorkrjjgen van ver
schillende groenten heeft uitgestrooid, door bedoelde
vogeltjes wordt weggekaapt.
Dat het echter vaak bljjkt dat die heeren, welke
slechts op het papier eenigszins nfet land- en tuinbouw-
aangelegenheden bekend zgn, slechts een onpractisch
oordeel dienaangaande kunnen uitspreken, is ook in
dat schrijven weêr op te merken, daar men de musch
ook nog ten onrechte als kerseneter wil proclameereD.
Als zoodanig pleit ik voor hem en geef daarvan de
schuld aan de spreeuwen, die ook al evengoed, vooral
in Zuid-Beveland, eene strenge vervolging hebben
uitgelokt.
Wanneer de bekende spreuk: »De ondervinding is
de beste leermeesteres", van kracht bljjft, dan geloof
ik dat de schoolsche wjjsheid in zake eene uitspraak
over het al dan niet nuttige van verschillende vogel
soorten al zeer weinig vertrouwen verdient, daar het
juist de plattelandbewoner en grondbebouwer is, die
hieromtrent een oordeel kan uitsprekendaar do
belanghebbende het best weet hoe bjj voomameljjk
in de nabjjheid van dorpen en gebouwen, niettegen
staande zijn optreden met oude jassen en broeken en
andere schrikbeelden, het grootste gedeelte der halmen
door het bezoek dier zoo nuttig verklaarde vogeltje»
