Z1EBIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Donderdag 8 December 1892.
m
Benoeming van leden der vaste Raadscommissiën.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
49ste JAARGANG.
No. 6244.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Advertentiën, van 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot de a
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Lpst van brieven, geadresseerd aan onbekenden, over
de le helft der maand November 1892:
Van Zierikzee:
1. Jacoba Courtoia.
Van Dreiscbor
2. B. v. d. Werff, Amsterdam.
Van Haamstede:
3. E. M. v. d. Velde, Leiden.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie
rikzee brengen ter kennis van de ingezetenen, dat
door den Raad dier gemeente, in zpne op den 5en dezer
gebonden Vergadering, zjjn benoemd tot leden der vaste
CommisBiën, bedoeld bp art. 54 der Gemeentewet,
te weten:
Voor de Strafverordeningen: de heerenMrs, FOKKER
en Baron DE VOS VAN STEENWIJK.
Voor de Fabricage: de beeren DE LOOZE, MULOCK
HOUWER ei Mr FOKKER.
Voor de Gasfabriek en de Straatverlichtingde heeren
DE LOOZE, MULOCK HOUWER en S J OCHTMAN.
Voor de Uitgraving en aflevering van ze'kasch: de
beeren S. J. OCHTMAN en VAN DEN BOUT,
en tot Commissarissen deiVischmarkt: de heeren
S. J. OCHTMAN en MULOCK HOUWER
Zullende de Commissie voor de Strafverordeningen
worden gepresideerd door den Burgemeester, ingevolge
de Wet; de Commissie van Fabricage door den Burge
meester, en bp diens verhindering door den Wethouder
OCHTMAN, en de Commissie voor de Gasfabriek en de
Straatverlichtingen de Commissie voor de uitgraving en
aflevering van zelkasch door den Wethouder OCHTMAN,
en bp diens verhindering door den Burgemeester.
Zierikzee, den 6 December 4892.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Ch. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Algemeen Overzicht
der* vorige week.
Schreven we onlangs, met het oog op de vele
moeilijkheden, die het ministerie in FrankrijK
in den laatsten tijd heeft ondervonden, dat krakende
wagens soms het langst duren; het blijk^ ook nu
weer, dat er toch soms maar eene kleine oneffen
heid op den weg noodig is, om het wrakke voer
tuig ineen te doen vallen. Het ministerie, dat
zoovele ernstige moeilijkheden heeft overwonnen,
is gevallen door de Panama-quaestie, of liever door
de gevolgen daarvan. Zooals wij reeds vroeger
mededeelden, werd door de Kamer besloten eene
enquête-commissie te benoemen, ten einde die zaak
te onderzoeken, vooral met het oog op de be
schuldigingen door een lid der Kamer uitgesproken,
als zouden vele kamerleden gelden ontvangen hebben,
ten einde de Panama-maatschappij te helpen. Voor
de commissie van enquête verschenen, kon dit
kamerlid echter geene bepaalde namen noemen,
uitgezonderd' twee van thans reeds overledenen,
doch kreeg de commissie tevens de zekerheid, dat
er aanzienlijke geldsommen waren gebruikt voor
doeleinden, waarvoor ze niet waren bestemd. Daar
echter verscheidene opgeroepen getuigen öf weigerden
te verschijnen öf wanneer zij verschenen waren,
geen voldoende inlichtingen wenschten te geven,
werd in de Kamer, door den Voorzitter der
enquête-commissie, den heer Brison, voorgesteld,
om hare macht uit te breiden, en meer in het
bizonder den Minister van Justitie uitgenoodigd,
eene lijkschouwing te gelasten van den overleden
Baron de Reinack. Zooals onze lezers welen, liepen
er reeds dadelijk na diens plotseling overlijden
allerlei geruchten, als zou hij zich zelf hebben
omgebracht, om geene inlichtingen te moeten geven,
terwijl anderen beweerden, dat hij eenvoudig //zich
verwijderd" had. Volgens den Voorzitter, zou het
land eerst tot rust komen, wanneer eene lijkschouwing
uitwees, of en op welke wijze dus de dood werke
lijk was ingetreden. De Minister antwoordde, dat
het hem diep leed deed op eene dergelijke vraag
te moeten antwoorden. Het is, zeide hij, alsof er
in Frankrijk geene rechtvaardigheid en geene
regeering meer bestaat. Beweringen als daar worden
uitgesproken, zijn eene ontkenning van alle recht.
Dergelijke aanvallen zijn gericht op de regeering
met een doel, waarvoor men niet wil uitkomen,
maar dat duidelijk is. Alle bepalingen, welke bij
overlijden en begrafenis zijn voorgeschreven, waren
nauwkeurig vervuld. De dood was aan natuurlijke
oorzaken toe te schrijven. De justitie had met de
zaak niets te maken; alleen wanneer het overlijden
aan misdaad werd toegeschreven, zou zij zich er
mede bemoeien, en alleen wanneer er een gerechte
lijke instructie werd geopend, zou er overgegaan
worden tot opgraving van het lijk, maar zelfmoord
is geen misdaad; hij zou de wet niet schenden.
Intusschen ging de aandrang op lijkschouwing door
en een langdurig debat werd er gevoerd en toen
de Minister nog eens het woord nemen moest,
verklaarde hij, dat onder zulke omstandigheden
althans voor hein regeeren onmogelijk was en hij
er genoeg van had. Meer wenschte hij niet te
zeggen, nu de bedoelingen der regeering verdacht
werden gemaakt. De voorgestelde motie//de Kamer,
zich vereenigende met het verlangen der commissie
van enquête om licht te verspreiden over de Panama
zaak, gaat over tot de orde van den dag", werd
aangenomen met 304- tegen 219 stemmen en
diende het ontslag in bij den President, dat deze
aannam. De heer Brison, voorsteller der motie en
Voorzitter der enquête-commissie, werd door den
President belast met de vorming van een nieuw
ministerie, maar nadat hij van Dinsdag tot Donderdag
getracht had de mannen, die hij noodig meende
te hebben, te bewegen zitting met hem te nemen,
heeft hij den President der Republiek doen weten,
dat hij de opdracht niet vervullen kon. Thans zou
aan den heer Perier de opdracht zijn gedaan, die
reeds een onderhoud moet gehad hebben met den
vroegeren Minister Ribot. Men gelooft, dat er
thans kans van slagen bestaat, indien althans de
kabinetsformeerder zich bepalen wil tot het samen
stellen van een eenvoudig zuiverings-miuisterie en
zich niet den eisch stelt een ministerie samen te
stellen, dat bestemd is om lang aan het roer te
blijven met een bepaald werkprogram.
De algemeene beraadslagingen over het leger-
ontwerp in den Daitschen Rijksdag zijn gesloten
en het regeerings-voorstel gesteld in handen eener
commissie van rapporteurs van 28 leden. Doch
bij de debatten over de begrooting hebben de
leden van den Rijksdag ruimschoots gebruik gemaakt
van liunne bevoegdheid om het ontwerp opnieuw
ter sprake te brengen. Zeer belangrijk vooral was
de rede door den heer Richter gehouden, waarin
de Rijkskanselier op scherpe wijze werd aangevallen.
Op duidelijke wijze deed de leider der Duitsche
vrijzinnigen uitkomen, dat, indien geschiedde wat
zijne partij steeds had geëischt, n.l. de invoering
van den tweejarigen dienstplicht, met al zijne
gevolgen werd aangenomen, de militaire autoriteiten,
door het ontstaan van den derden jaargang, het
jaarlijksch recruten-contignent aanmerkelijk zouden
kunnen verhoogen, zonder de legersterkte op voet
van vrede te vermeerderen. Yoorts wees de heer
Richter op de tegenstrijdigheden in de uitlatingen
van den Rijkskanselier. De heer von Caprivi had
vroeger gewaarschuwd om niet al te zwaartillend
te zijn in militaire zaken, en maakte zich nu juist
aan deze fout schuldig. Hij had het Duitsche
leger voorgesteld als een zaak, verouderd en onsamen
hangend. Hij noemde reusachtige cijfers voor de
legersterkte van andere landen, maar vermeldde
niet Duitschlands eigen militaire macht. Hij had
op pathetischen toon eene vergelijking gemaakt
tusschen de mannen van 1870—1871, die goed
en bloed voor de eer van het vaderland hadden
veil gehad, en het tegenwoordige geslacht, dat voor
die eer zelfs geen geld overhad. Dit verwijt was
onverdiend: Duitschlands leger was sedert 1870
verdubbeld, en in dien tijd waren voor militaire
doeleinden 12 milliarden uitgegeven, waarvan slechts
3 milliarden door de Pransche oorlogsschatting
waren gedekt. Onmiddellijk antwoordde Caprivi
met groote warmte en overtuiging en gebruikte
weer het beeld, dat de grondslag van het leger
niet breed genoeg en de spits te wankelbaar was.
Maar het gelukte hem niet zijne hoorders warm
te maken of te overtuigen. Toch vermeerderen de
kansen voor de aanneming van het ontwerp, vooral
door de houding van Bismarck. Yeel wordt er
gesproken over de bewering van Bismarck, als zou
hij het bewuste telegram, waardoor den Fransch-
Duitschen oorlog ontstond, opeigen verantwoordelijk
heid hebben afgezonden, omdat de Koning van Pruisen
toen te besluiteloos was. Wat een treurig figuur
maakt thans Bismarck, die alle pogingen aanwendt
om de uitbarsting van dien grooten krijg aan zich
zelf toe te schrijven, en hoeveel nobeler zou hij
zijn, wanneer hij kon aantoonen alles in 't werk
te hebben gesteld, om zooveel bloedvergieten te
hebben voorkomen.
NIEUWSTIJDINGEN.
Oost-Indië.
De Vrgdag uit Oost-Indië ontvangen mail is
gedateerd 4 Nov.
Volgens bet verslag over Atjeh, loopende van 11 tot
en met 24 Oct., werden in Groot Atjeh. slechts een
enkele maal onze posten te Siroen, Boeki-Karang,
Pakang-Kroeng Tjoet en Lamieh beschoten, zonder dat
ons daardoor verliezen werden toegebracht. Met het
openk ippen van het voorterrein nabjj de posten
Lambaroe, Lamreng, Lampeneroet, Siroen en Boekit-
Karang werd voortgegaan, waarbjj de tot dekking der
kappers uitgezonden detachementen meermalen genood
zaakt waren eenige salvo's af te geven om het vnnr
des vjjands tot zwjjgen te breDgen en dezen te
verhinderen naderbg te komen.
Op 13 October geraakten een brigade maréchaussee
tusschen Lamteh en Sebang slaags met eene vermoedelijk
uit sluiters bestaande bBnde, welke met bebnlp van
een uit Lamteh gezonden patrouille werd verdreven;
bedoelde brigade bekwam bjj deze gelegenheid 6 licht
gewonden.
Op den 11 n October overleed Toekoe Laksamana,
radja van Edjoeng.
Het weder was over het algemeen regenachtig en
koelde gezondheidstoestand over het algemeen
gunstiger.
Het gemiddeld ziektecpfer bedroeg per dag 9 tegen
12 en dat van de beri-beri 9 tegen 8 gedurende den
vorigen verslagtjjd. Het sterftecijfer was stationair.
De Bataviasche correspondent van het Soerab. Hbl.
heeft genoeg van den toestand in AtjeK
»Er is, naar mjjn inzien schrjjft hjj maar ééa
middel om Nederland voor de Atjeh quaestie in agitatie
te breDgeo en het tot een beëindiging van den ramp
zaligen toestand te brengen, het is nl. dezeLaat het
Nederlandsche volk de oorlogskosten betalen, dan zal
het in agitatie komen en de oorlog Bpoedig gedaan
zjjn. Zoolang Ned.-Indië goed- of kwaadschiks de
dubbeltjes moet opbrengen tot dekking der oorlogs
kosten, zal de zelfzucht in Nederland ook gehuldigd
big ven.
België.
Antwerpen, 6 Dec. Ongeveer zestig liberale
en socialistische vereenigiügen namen gisteren avond
deel aan de manifestatie ten gunste van het algemeen
kiesrecht. Te half negen begaven zich de betoogers
in optocht, met de Bpelende muziekcorpsen, naar het
stadhuis. Overal hoorde men socialistische liederen
ziügen. Ontelbaar vele banieren en vaandels met
allerlei toepasselijke opschriften en fakkels luisterden
den stoet op. Een ontzagljjke menigte was op de
been en vele menschen zag men voor de vensters der
huizen de betoogers met zakdoeken toewuiven, terwijl
herhaaldelijk de kreet >Leve het algemeen kiesrecht"
weerklonk.
Nederland.
Gravenhage, 6 Dec. De koloniale reserve,
die, gewapend met het nieuwe infanteriegeweer,
binnenkort naar Indië vertrekt, zou heden (Woensdag)
ochtend half twaalf achter het koninklijk paleis voor
H.H. M.M. de Koningin en de Koningin*Regentes in
oogenschouw worden genomen.
Botterdam, 6 Dec. Diefstalkroniek. Op
den Visschersdjjk werden heden morgen een theestoof
en ketel ontvreemd.
Een jongen uit de Tuindersstraat stal gisteravond
uit een winkel in den HaDg een half kilo Bpeculaas.
De jeugdige dief werd door den knecht van den winke
lier gegrepen en aan de politie overgeleverd.
Een agent van politie arresteerde heden morgen een
jongen, die gisteravond van eeu uitstalling op den
Scaiedamschendjjk eenige zeemleeren lappen heeft
ontvreemd.
Door de politie werd gisteravond in de Kipstraat op
aanwijzing van een juffrouw een meisje aangehouden,
dat uit het mandje van een dienstbode een pakje met
boterletters had ontvreemd, zonder dat de meid, die
met iemand in druk geBprelc was, het had bemerkt.
Door de politie is hedenmorgen een man opgespoord,
die zich vóór veertien dagen heeft schuldig gemaakt
aan het stelen van een paar zakken steenkolen uit een
in de Nieuwehaven liggend Bchip.
Berken-op-Zoom. 6 Dec. Heden namiddag
om l'/s uur arriveerde alhier de nieuwbenoemde
burgemeester, de heer Mathon.
Aan het station werd Z.Ed.Aehtb. per rjjtuig op
gewacht door eene deputatie uit den gemeenteraad,
waarna hg naar het raadhuis werd gereden, alwaar hjj
in eene buitengewone vergadering van den gemeenteraad
werd geïnstalleerd.
Na afloop hiervan werden de verschillende ambtenaren
der gemeente en de officieren der schutterjj en van het
garnizoen- aan ZEd.Achtb. voorgesteld, de harmonie
•Eendracht maakt macht" voerde gedurende dien tjjd
op de markt vóór het raadhuis, de volksliederen en
eenige andere muziekstukken uit.
Eene groote menigte belangstellenden bewoog zich
den geheelen namiddag op de markt en door de straten,
die een vrooljjken aanblik opleverden door de talrjjke
vlaggen, die schier van elke woning wapperden.
Op verzoek van den nieuwbenoemden burgemeester
waren alle andere betuigingen van ingenomenheid met
zjjne komst achterwege gelaten.
De heer Mathon is oud-officier der K. N. Marine en
versierd met het ridderkrnis 4de klasse der Militaire
Willemsorde.
Middelburg, 5 Dec. De commissie tot werk
verschaffing alhier werd de vorige week verbljjd doordat
haar circa f 1300 aan haar geld en vele goederen
werden geschonken.
Een sleperswagen reed door de stad, ditmaal getooid
met een Oranjevaandel, waarop «Werkverschaffing" te
lezen stond.
Die wagen braoht, gedurende vier dagen, 's middags
en 'a avonds, steeds tweemalen daags, heel wat goe
deren aan.
Blikken bassen bjj duizenden, flesschen bjj honderden,
schoenen bjj dozjjnen, parapluie'a en wandelstokken
in groote hoeveelheid, stoelen, lampen, jjzeren potten
en pannen, jaBsen, broeken, japonnen, een ongeloof el jjke
massa hoeden, en wat dies meer zjj.
Het zal nu weder de taak der commissie zijn van
drie stoelen twee, en van twee paar schoenen een paar
te laten maken. Waarde te hergeven aan hetgeen nu
waardeloos is.
Daartoe waren de vorige week reeds 16 menschen
aan 't werk. Dat cjjfer zal deze week ruim verdubbelen.
Yerseke, 6 Dec. Ia de raadsvergadering van
heden avond waren de heeren Saner en Yan Oeveren
afwezig. Op voorstel van den voorzitter worden de
Staatsbladen, welke geen betrekking hebben op de
gemeente ;Yerseke, niet meer in den Raad voorgelezen.
Op het verzoek aan den Minister van Waterstaat,
Handel en Njjverheid om vrgdom van port te ver-
krjjgen voor de aanvrage om consenten, is afwjjzend
beschikt.
Ingekomen eene dankbetuiging van den onderwjjzer
Eekman voor de verhooging van zjjn tractement.
Aan de onderwijzeres mej. M. C. van Overbeeke wordt
tegen 1 Februari eervol ohtslag^R^qpt^öf zooveel
vroeger als er in de vacature zal 'zgn voorzien.
De voorzitter stelt voor, om twee onderwijzeressen
voor schooi 1 op te roepen, op eene jaarwedde van
f 550. Dit voorstel wordt met algemeene stemmen
aangenomen, evenals het voorstel om het tractement
van de aanwezige onderwijzeressen op 1 Januari ook
tot 550 te brengen.
Tlxolen, 6 Dec. Er heerachte in de bewaarschool
op Sint-Nicolaasdag wederom eene groote blgdschap,
daar de dames van Stapele en Augustgn zich begverd
hadden, eenige gelden bjjeen te zamelen, om de kinderen
een aangeuamen dag te bezorgen. Reeds dagen te voren
waren de kleinen in verwachting, daar zjj zich het
vorige jaar herinnerden, hoe heerljjk zjj waren onthaald,
en ook dit zou weder het geval zjjn. 't Was aardig om
te zien, hoe de kinderen, allen zindel jjk gewasachen en
ge bleed (eere aan de ouders), met mandjes aan de hand
naar school gingen en vroolgk de deur instapten, waar
alles voor hun gebracht werd, wat hun heerljjk smaakte,
en bovendien nog een prentenboek, hetwelk zjj met
gejuich ontvingen. Ook werden aan de meest be-
hoeftigsten kleedingstnkken uitgereikt. Allen gingen
opgeruimd' huiswaarts en de ouders gevoelden zich zeer
dankbaar voor het genoegen hun kinderen weder aan
gedaan, en brengen hunnen dank toe aan de dames,
welke dezen dag tot een waren feestdag hadden gemaakt.
JBrninisse, 6 Dec. De belangrjjkste posten op
de begrooting dezer gemeente voor 1893 zjjnAls
ontvangsten: restant goed slot over 1890 ƒ2036,38;
inkomsten gemeente eigendommen 1543.79opcenten
op 'srjjka directe belastingen ƒ3339,81; hoofdeljjke
omslag ƒ4500; heffiagen voor 't gebruik van open
bare werken en inrichtingen 4878,871/3; andere
belastingen enz. ƒ395; inkomsten van verschillenden
aard 4585,637!; andere ontvangsten ƒ829.
De uitgaven zjjn hoofdzakelijk voorBestuur ƒ2878,30;
kosten plaatselijke belasting ƒ461,24 735 kosten van
onderhoud, aanleg enz. ƒ1289,60; idem ƒ172; kosten
van politie, straatverliohting enz. 1513,20; genees-
kundige^ dienst ƒ900; armwezen ƒ550; bosten lager
onderwjjs 5846; renten en aflossingen 5220,31
andere uitgaven 1368,80; onvoorziene uitgaven
ƒ1109,037,.
Het totaal der inkomsten is ƒ21308,49 en dat der
uitgaven 21308,49.
Alhier werden op de Fairbank 6731000 KG.
suikerbieten gewogen en op de haven ingeladen. Op
de steigers aan de Noord- en Zuidzjjde van den polder,
werden omstreeks 450000 K.G. vervoerd.
Een getal van 72 vaartuigen kwam in de haven laden.
Zierikzee, 6 Dec. De behandeling der bezwaar
schriften tegen het kohier van den hoofdeljjken omslag
over 1892, werd in de heden gehouden raadsvergade
ring met gesloten deuren voortgezet.
Afwezig waren de heeren W. A. Ochtman, S. J.
Ochtman en de Vos van Steenwgk.
Na heropening der openbare vergadering, werd deze
onmiddellijk na omvraag door den Voorzitter gesloten.
Men schrjjft aan de Middelb. Ct. uit Zierikzee:
Toen alhier in het begin dezes jaars bekend werd
dat de heer J. H. C. Hejjse zich weldra metterwoon te
Middelbarg zou vestigenkwam bjj zjjne talrijke
vrienden en bjj de nog talrjjker schaar dergenen, die
hg aan zich verplicht had, het begrgpelgk verlangen
op om den heengaande een stoffel jjk teeken van
toegenegenheid en achting te schenkeDeen verlangen,
dat nu bevredigd is geworden door den aankoop van
een geschikt huldeblgk, bestaande uit een kostbare
bronzen groep op een eierljjk bewerkt marmeren
tafeltje.
Was dit geschenk uit den aard der zaak een
fabrikaat van bnitenlandschen oorsprong, heb eraan
toegevoegde albnm ia uitsluitend een voortbrengsel
van Zierikzeesche kunstnjjverheid.
Zelden zagen wjj fraaier werkstuk op dit gebied
dan genoemd albnm, wanneer men teveos in 't oog
houdt dat het geen machinaal maar handenwerk is.
Op het en relief bewerkte plat aan de voorzjjde rust
het gemeentewapen van Zierikzee, de zwarte leeuw op
het rood veld, en het titelblad, een schoon in kleuren
door onzen stadgenoot F. B, Stroobant uitgevoerd
pennewerk, bevat de opdracht. Dan volgt de breede
reeks der gecalligrafeerde namen van allen, die aan
het geschenk hebben bjjgedragen.
Inderdaad, de firma S. Ochtman en Zoon alhier,
hoewel toch op het gebied van bindwerk reeds gunstig
bekend, heeft ditmaal iets buitengewoon schoons
geleverd; en hoewel we begrjjpen, dat slechts vak
mannen de kunstvaardigheid en zorg, aan dit album
besteed, geheel kunnen waardeereo, toch zal ook de
leek getroffen worden door zulk eene zeldzame
vereeniging van kunstrjjke bewerking en goeden
8 maak.
Het geschenk zal zeker den heer Heijse eene hoogst
welkome gedachtecis zijn van de talrjjke vrienden en
vereerders, die hjj te Zierikzee hseft achtergelaten.
WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN
bjj 's Rgksfeustverlichtiog te Wester-Scuouwen,
gedurende de maand November 1892.
21 regendagen; in 15 aftappiDgen 52,8 m.M. water.
De Bannen ontvingen dus 982080 M3. De waterstand
aldaar is dan ook bjjzonder hoog, en steeg van af 1
October tot 1 December 0,51 M.
Nevelachtig was het 13 maal, meer of minder zwaar
mistig 25 maal, van den 8sten tot den 29aten werd
aanhoudend mist over zee en land gezien, wat niet
belette, dat de lucht vaak boven waarneembaar was,
zooals bljjkt uit de omstandigheid, dat men noteerde:
11 maal helder, 7 maal licht bewolkt, 12 maal bewolkt,
9 maal zwaar bewolkt, buiig, en 19 maal betrokken,
terwjjl 2 maal een ring rond de maan werd gezien.
De windrichting was: 2 maal N., 2 maal N.-O., 5
maal O., 11 maal Z-O., 16 maal Z.-W., 7 maal W., 9
maal N.-W., en sloeg slechts 1 maal krachtig door.
Yorst kwam 2 maal voor.
Bij Kon. besluit is, met ingang van 1 Januari
1893, benoemd tot directeur van het telegraafkantoor
te Apeldoorn, F. Allen, thans directeur van het post
en telegraafkantoor te Zevenbergen.
Tot directeur van den stoomtram Ylissingen
Middelburg is benoemd de heer Carpreau te IJzendjjke.
Bjj kon. besluit is benoemd tot rjjksontvanger te
Eede G. A. Meerdink te 's-Gra venpol der.
Het contingent in de lichting 1893 der nationale
militie is voor Zeeland op een aantal ingeschrevenen
van 2061, vastgesteld op 537.
Ia het laatst der vorige week werd onder
Cortgene twee achtereenvolgende dagen eene groote
klopjacht gehouden. Op den eersten dag werden
geschoten 128 hazen en op den tweeden 139 hazen
met 17 geweren.
Maandag nacht te half een uur brak in het
midden van de bebouwde kom te Zevenbergen een
hevige brand uit, die een schrikwekkend aanzien had,
daar over een groot gedeelte dier gemeente de vonken
en stukken vuar over de daken vlogen. De brand
was ontstaan in de landbouwschunr van de wed.
P. van de Noort, welke gevuld was met hooi, stroo,
granen enz. en in een oogenblik tjjds tot aan den
grond toe afbrandde. De brandweer wist een belendend
perceel, nameljjk een pakhuis, gevuld met steenkolen,
pek, teer enz. gelukkig te behouden; anders waren
de gevolgen niet te overzien geweest.
Een schoolmeester van den ouden stempel woont
te Edens in Friesland. Den 15en November j.l. vierde
de heer S. Hardenberg, rustend onderwgzer, zjjn 96en
verjaardag. Da oude heer is nog kras en sterk van
liohaam; alleen zjjn gezicht en gehoor zjjn minder
goed. Nog helder van gi-eat, is bjjzonder merkwaardig
zjjn tronw en sterk geheugen, welks diensten hem ook
nog op dezen leeftjjd bg big ven.
Geboren in hetzelfde huis, dat bjj nog bewoont, werd
bjj reeds zjjn vaders opvolger te Edens op 16-jarigen
leeftjjd, nadat bg eenmaal voor het examen was
gedropen. Hardenberg iB nog een veteraan van de
onde garde; bjj zjjn paedagogiscben arbeid oefende
hjj indertjjd het eerzaam beroep van schoenmaker nit.
En naar luid der overlevering leverde de onderwijzer-
schoenmaker sterk werk. Mede door de bemoeiingen
van kerkvoogden te Edens, geniet de waardige grjjsaard
een on bezorgden ouderdom.
KERKNIEUWS.
Bruinisse, 6 Dec. Door het kiescollege alhier
it tot ouderling der Ned. Herv. Kerk gekozen de
heer G. Otte, in de plaats van den heer M. Krjjger,
die, hoewel herkozeD, bedankte. Tot diaken werd
herbenoemd de heer J. Otte.
RECHTSZAKEN.
»s Gtravonliagf4 Dec. Niet zelden gebeurt
het dat personen met een donker verleden onder een
valschen naam dienst nemen bjj de koloniale troepen,
jaren onder dien naam dienen en Boms sneuvelen.
Een varensgezel P. d. B., die eenige maanden geleden
ook beproefde om zich onder een valschen naam te
Harderwijk te laten aanwerven, liep door een eigen-
aardigen samenloop van omstandigheden in de val en
had zich heden voor de arrond.-rechtbank alhier te
verantwoorden.
P. d. B. was als marinier weggejaagd en kon dus
noch als koloniaal noch als plaatsvervanger, of hoe dan
ook, meer in militairen dienBt komen. Het geluk
of, als men wil het ongeluk diende hem. Hjj vond
in de Gravenstraat te 's Gravenhage een paspoort met
certificaat van goed gedrag, eigende zich dat toe, ging
daarmede naar den commissaris van politie der le
afdeeling, gaf aldaar voor, C. S. te heeten te wiens
naam het door hem gevonden paspoort stond vroeg
en verkreeg een bewjjs van goed gedrag van de burger
lijke autoriteit en ging naar Harderwgk om zich te
laten aanwerven.
Tqt zoover ging alles goed. Daar echter de cholera
te 's Gravenhage heerschte, werd de beklaagde te
Harderwgk ter observatie in het hospitaal opgenomen
en daar herkend als iemand die nit den dienBt was
weggejaagd. Na die ontdekking ontvlnchtte bekl. uit
het hospitaal, ging te voet naar Frankrjjk om aldaar
dienst te nemeo, werd echter niet aangenomen en
keerde naar Nederland terug om een bewjjs te halen
van vrjjstelling voor den dienst om te kunnen gaan
varen. Hg werd toen gearresteerd en had zich heden
te verantwoorden.
De beklaagde bekende volkomen het hiervoren om-
schrevene.
Het O. M. vorderde, ter zake van diefstal en valsch-
heid in geschrifte, de veroordeeling van den beklaagde
tot 1 jaar gevangenisstraf.
De toegevoegde verdediger, mr. Ph. R, Feitb, conclu
deerde wat den ten laste gelegden diefstal betreft tot
vrjjspraak, omdat de elementen voor den diefstal ont
breken. Wel zjjn de elementen voor verduistering
aanwezig, maar die is niet ten laste gelegd.
Ten aanzien van het tweede pu it der aanklacht riep
pleiter de clementie van de rechtbank in, daar bekl.
door eene onbezonnenheid ongelukkig was geworden.
Als marinier dienende ter Sumatra's-westkust, had bg
het ongeluk een korporaal met wien bjj een nacht aan
het passagieren was geweest een klap te geven en was
daarvoor door den krjjgsraad gestraft met 4 jaren
gevangenisstraf, met ontzegging van ooit weer in
Nederlandschen militairen dienst te komen. Een toeval
deed hem een goed paspoort vinden en daarin zag hjj
een redmiddel om zich er weer bovenop te werken en
zjjne vroegere fout uit te wisschen.
Uitspraak heden over 8 dagen.
Op 22 November 1891 had te Naarden de bevesti
ging van- den nieuwen predikant plaatB. Ook de heer
P. de Graaf behoorde tot de kerkgangers. Dit had
bljjkbaar de aandacht van ééa of meer oneerljjke lui
getrokken en hen tot een misdrjjf verlokt: althans
toen dien avond de vrouw van den heer De Graaf
thuiskwam, vond zjj de deur van de kamer opengebroken
en het kabinet opengerukt, terwjjl de trommel met
effecten verdwenen was.
Het onderzoek in loco bracht aan het licht, dat de
dief of dieven over het achterhek geklommen moesten
zjjn, de openstaande keukendeur binnen gegaan en
verder deur en kabinet opengebroken hebben. De
schade voor De Graaf beliep ƒ30,000 en zoo zeer trokken
hg en zjjne vrouw zich dit verlieB van hun geheele
vermogen aan, dat beiden in Januari 11. twee dagen
na elkander stierven.
Door den heer SanderB te Amsterdam werd de politie
gewaarschuwd, dat drie dagen na den diefstal, onder
beurstjjd, toen hjj zelf niet thuis was, twee mannen,
waarvan een als boer gekleed, een stuk Oostenrjjksch
effect ter inwisseling hadden aangeboden, hetwelk zjjn
bediende als afkomstig van den diefstal te Naarden
herkende. Op diens vraag, bet achter te laten tot
mjjnheer zou komen, namen zjj het echter mee terug
en zeiden alleen terug te zullen komen, doch dit deden
zij niet.
Het onderzoek der justitie bracht nu een zekeren
Cornelia Johannes van Wegen, toentertjjd kastelein te
Naarden, in verdenking van bg de zaak betrokken te
zjjn geweest en de bediende Bruin van den heer Sanders,
zoowel als dieDs echtgenoote, herkenden in hem een
van de twee personen, die er met het gestolen stuk
waren geweest. Doch Van W. ontkende of wist aan
andere diDgen een uitleg te geven, zoodat men noch
hem, noch zekeren Hermanns Eeen werkman, iets
bewjjzen kon. Aldus bleef de zaak rusten.
Den 6 Juli 11. kwam de scheepsmakelaar Kroes te
Groningen bjj den waarnemenden commissaris van
politie aldaar vertellen, dat hjj 's middags een persoon
met gestolen effecten op zjjn kantoor zou krjjgen. Hjj
was dien ochtend met hem in kennis gebracht, en toen
had de man hem coupons ter verzilvering aangeboden
met 10 pet. provisie. De politie hield den man, zekeren
Pieter van Rosmalen, natuarljjk aan.
Dadeljjk gaf Van R. na op, dat de coupons afkomstig
waren van de te Naarden gestolen effecten. Hg bad
ze van zekeren H. E- overgenomen om ze te verzilveren.
Doch toen hjj in Amsterdam gekomen whb, deelde hjj
meê, ze niet van E.f doch van Van Wegen te hebben
ontvangen. Van W. bleef alle schuld ontkennen en
gaf op, het in Amsterdam destjjds vertoonde stuk in
Utrecht te hebben gekocht van een man, dien bg niet
bg naam kende, doch dien hg te Utrecht zou kunnen
aanwgzen. Daarop ging de rjjksveldwacht met hem
daarheen, doch van het aanwgzen kwam niets.
Voor de 5e kamer der Amsterdamsche rechtbank
stonden deze week terecht Pieter van Rosmalen en
C. Job. Van Wegen, beklaagd van heling, de eerste
van 5 stukken, de tweede van één Oostenrjjksch
metalliek. Van R-, die eerst alles bekend heeft, begon
ter terechtzitting zjjne verklaringen gedeelteljjk te
herroepen. Van W. houdt echter staande, dat allen
liegen, om hem er in te helpen. Bjj het getuigen verhoer
was juffr. Sanders veel vager in hare verklaringen, na
zooveel tjjd. Zjj durfde nu niet meer stellig zeggen,
dat zjj het stuk, door v. W. aangeboden, zelf heeft gezien.
Niettemin houdt na het hooren van 20 getuigen
mr. v. d. Does de Willebois in zjjn requisitoir de
schuld van beide bekl. staande en eischt tegen elk
hunner 18 maanden gevangenisstraf.
Mr. Lammers pleit verzachtende omstandigheden voor
v. R., en mr. K. J. Philips poogt in epn uitvoerig plei
dooi aan te toonen, dat zjj a oliëot moet worden
vrijgesproken, of anders ontslagen van rechtsvervolging.
Uitspraak over 14 dagen.
Haagsche Brieven.
's Gravenhage, December.
Wat een drukte was er op de straten Men kon des
middags tusschen 2 en 5 uur ternauwernood meer
door Spui en Yeenestraten heenkomen. Het koop
lustig pantoffelparade-minnend publiek was in
deze dagen weder meester van het terrein. De
winkels stalden uit dat het een liefhebberij was te
zien en des avonds werden de oogen verblind door
al dat schitterend gas- en electrisch licht voor de
winkelruiten. Jammer dat de St.-Nicolaastijd altijd
samenvalt met den druksten parlementairen tijd.
Want op het Binnenhof zijn de surprises niet altoos
van de aangenaamste en ze konden wel eens de
genoegens van het feest van den goeden Sint totaal
bederven.
Daar hebt ge nu b.v. de motie, verleden week
in eene avondzitting aangenomen, betreffende de
Gouvernements-koffiecultuur? Zoudt ge meenen dat
de Minister van Dedem die surprise lief vond Maar
evengoed als zoo menig ander die met Sinterklaas
een pakje openend, daarin een turf vindt, toch maar
een vriendelijk gezicht zet, zoo moest ook de
Minister wel faire bonne mine mauvais jeu en
zeggen: «dank u wel, 'tis juist wat ik verlangde".
Nu is inderdaad die motie geen vijandelijke geweest.
Eigenlijk heeft de Minister zelf verklaard, dat hij
principiëel bet volkomen met den heer van Houten
eens was, dat er een einde moet komen aan het
Staatsmonopolie, wat de koffie betreft, en dit lag
dan ook geheel in 's Ministers richting, daar hij
vroeger altoos het belang van den inlander voorop
heeft gesteld en de inlander tegenwoordig van de
Staatscultuur al bitter weinig profiteert. Maar toch,
als men Minister is en men ziet geen kans zijn
eigen denkbeelden terstond uit te voeren, en men
zoekt naar middeltjes om zijn eigen geweten tot
rust te brengen, zooals gedaan zijn door den
Minister bij deze begrooting, toen hij voorstelde om
een bijslag te verzekeren aan sommige koffieplantende
inlanders dan is het niet pleizierig dat nog wel
door bevriende hand een motie wordt voorgesteld,
die u dwingt tot bandelen en die u voert op een
weg, dien ge vooreerst nog een beetje links wilde
laten liggen. Met andere woordener is geen
sprake van en er kan ook geen sprake van zijn om
de gouvernements-koffiecultuur van den eenen dag
op den andere op te heffen. Voor het oogenblik
brengt ze veel te veel op en zijn de Indische
middelen van een te groot deel van die koffie-
opbrengsten afhankelijk. Noch van Houten, noch
van Dedem wenschte dat ook. Maar terwijl laatst
genoemde door kunstmiddeltjes toe te passen haar
wilde bestendigen en krachtiger maken, zoolang
het kon, hield de heer van Houten de vaan op