Z1EBIKZEESCHE NIEUWSBODE. Donderdag 8 December 1892. m Benoeming van leden der vaste Raadscommissiën. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 49ste JAARGANG. No. 6244. Directeur-Uitgever J. WAALE. Advertentiën, van 13 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot de a Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Lpst van brieven, geadresseerd aan onbekenden, over de le helft der maand November 1892: Van Zierikzee: 1. Jacoba Courtoia. Van Dreiscbor 2. B. v. d. Werff, Amsterdam. Van Haamstede: 3. E. M. v. d. Velde, Leiden. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie rikzee brengen ter kennis van de ingezetenen, dat door den Raad dier gemeente, in zpne op den 5en dezer gebonden Vergadering, zjjn benoemd tot leden der vaste CommisBiën, bedoeld bp art. 54 der Gemeentewet, te weten: Voor de Strafverordeningen: de heerenMrs, FOKKER en Baron DE VOS VAN STEENWIJK. Voor de Fabricage: de beeren DE LOOZE, MULOCK HOUWER ei Mr FOKKER. Voor de Gasfabriek en de Straatverlichtingde heeren DE LOOZE, MULOCK HOUWER en S J OCHTMAN. Voor de Uitgraving en aflevering van ze'kasch: de beeren S. J. OCHTMAN en VAN DEN BOUT, en tot Commissarissen deiVischmarkt: de heeren S. J. OCHTMAN en MULOCK HOUWER Zullende de Commissie voor de Strafverordeningen worden gepresideerd door den Burgemeester, ingevolge de Wet; de Commissie van Fabricage door den Burge meester, en bp diens verhindering door den Wethouder OCHTMAN, en de Commissie voor de Gasfabriek en de Straatverlichtingen de Commissie voor de uitgraving en aflevering van zelkasch door den Wethouder OCHTMAN, en bp diens verhindering door den Burgemeester. Zierikzee, den 6 December 4892. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, Ch. W. VERMEIJS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. Algemeen Overzicht der* vorige week. Schreven we onlangs, met het oog op de vele moeilijkheden, die het ministerie in FrankrijK in den laatsten tijd heeft ondervonden, dat krakende wagens soms het langst duren; het blijk^ ook nu weer, dat er toch soms maar eene kleine oneffen heid op den weg noodig is, om het wrakke voer tuig ineen te doen vallen. Het ministerie, dat zoovele ernstige moeilijkheden heeft overwonnen, is gevallen door de Panama-quaestie, of liever door de gevolgen daarvan. Zooals wij reeds vroeger mededeelden, werd door de Kamer besloten eene enquête-commissie te benoemen, ten einde die zaak te onderzoeken, vooral met het oog op de be schuldigingen door een lid der Kamer uitgesproken, als zouden vele kamerleden gelden ontvangen hebben, ten einde de Panama-maatschappij te helpen. Voor de commissie van enquête verschenen, kon dit kamerlid echter geene bepaalde namen noemen, uitgezonderd' twee van thans reeds overledenen, doch kreeg de commissie tevens de zekerheid, dat er aanzienlijke geldsommen waren gebruikt voor doeleinden, waarvoor ze niet waren bestemd. Daar echter verscheidene opgeroepen getuigen öf weigerden te verschijnen öf wanneer zij verschenen waren, geen voldoende inlichtingen wenschten te geven, werd in de Kamer, door den Voorzitter der enquête-commissie, den heer Brison, voorgesteld, om hare macht uit te breiden, en meer in het bizonder den Minister van Justitie uitgenoodigd, eene lijkschouwing te gelasten van den overleden Baron de Reinack. Zooals onze lezers welen, liepen er reeds dadelijk na diens plotseling overlijden allerlei geruchten, als zou hij zich zelf hebben omgebracht, om geene inlichtingen te moeten geven, terwijl anderen beweerden, dat hij eenvoudig //zich verwijderd" had. Volgens den Voorzitter, zou het land eerst tot rust komen, wanneer eene lijkschouwing uitwees, of en op welke wijze dus de dood werke lijk was ingetreden. De Minister antwoordde, dat het hem diep leed deed op eene dergelijke vraag te moeten antwoorden. Het is, zeide hij, alsof er in Frankrijk geene rechtvaardigheid en geene regeering meer bestaat. Beweringen als daar worden uitgesproken, zijn eene ontkenning van alle recht. Dergelijke aanvallen zijn gericht op de regeering met een doel, waarvoor men niet wil uitkomen, maar dat duidelijk is. Alle bepalingen, welke bij overlijden en begrafenis zijn voorgeschreven, waren nauwkeurig vervuld. De dood was aan natuurlijke oorzaken toe te schrijven. De justitie had met de zaak niets te maken; alleen wanneer het overlijden aan misdaad werd toegeschreven, zou zij zich er mede bemoeien, en alleen wanneer er een gerechte lijke instructie werd geopend, zou er overgegaan worden tot opgraving van het lijk, maar zelfmoord is geen misdaad; hij zou de wet niet schenden. Intusschen ging de aandrang op lijkschouwing door en een langdurig debat werd er gevoerd en toen de Minister nog eens het woord nemen moest, verklaarde hij, dat onder zulke omstandigheden althans voor hein regeeren onmogelijk was en hij er genoeg van had. Meer wenschte hij niet te zeggen, nu de bedoelingen der regeering verdacht werden gemaakt. De voorgestelde motie//de Kamer, zich vereenigende met het verlangen der commissie van enquête om licht te verspreiden over de Panama zaak, gaat over tot de orde van den dag", werd aangenomen met 304- tegen 219 stemmen en diende het ontslag in bij den President, dat deze aannam. De heer Brison, voorsteller der motie en Voorzitter der enquête-commissie, werd door den President belast met de vorming van een nieuw ministerie, maar nadat hij van Dinsdag tot Donderdag getracht had de mannen, die hij noodig meende te hebben, te bewegen zitting met hem te nemen, heeft hij den President der Republiek doen weten, dat hij de opdracht niet vervullen kon. Thans zou aan den heer Perier de opdracht zijn gedaan, die reeds een onderhoud moet gehad hebben met den vroegeren Minister Ribot. Men gelooft, dat er thans kans van slagen bestaat, indien althans de kabinetsformeerder zich bepalen wil tot het samen stellen van een eenvoudig zuiverings-miuisterie en zich niet den eisch stelt een ministerie samen te stellen, dat bestemd is om lang aan het roer te blijven met een bepaald werkprogram. De algemeene beraadslagingen over het leger- ontwerp in den Daitschen Rijksdag zijn gesloten en het regeerings-voorstel gesteld in handen eener commissie van rapporteurs van 28 leden. Doch bij de debatten over de begrooting hebben de leden van den Rijksdag ruimschoots gebruik gemaakt van liunne bevoegdheid om het ontwerp opnieuw ter sprake te brengen. Zeer belangrijk vooral was de rede door den heer Richter gehouden, waarin de Rijkskanselier op scherpe wijze werd aangevallen. Op duidelijke wijze deed de leider der Duitsche vrijzinnigen uitkomen, dat, indien geschiedde wat zijne partij steeds had geëischt, n.l. de invoering van den tweejarigen dienstplicht, met al zijne gevolgen werd aangenomen, de militaire autoriteiten, door het ontstaan van den derden jaargang, het jaarlijksch recruten-contignent aanmerkelijk zouden kunnen verhoogen, zonder de legersterkte op voet van vrede te vermeerderen. Yoorts wees de heer Richter op de tegenstrijdigheden in de uitlatingen van den Rijkskanselier. De heer von Caprivi had vroeger gewaarschuwd om niet al te zwaartillend te zijn in militaire zaken, en maakte zich nu juist aan deze fout schuldig. Hij had het Duitsche leger voorgesteld als een zaak, verouderd en onsamen hangend. Hij noemde reusachtige cijfers voor de legersterkte van andere landen, maar vermeldde niet Duitschlands eigen militaire macht. Hij had op pathetischen toon eene vergelijking gemaakt tusschen de mannen van 1870—1871, die goed en bloed voor de eer van het vaderland hadden veil gehad, en het tegenwoordige geslacht, dat voor die eer zelfs geen geld overhad. Dit verwijt was onverdiend: Duitschlands leger was sedert 1870 verdubbeld, en in dien tijd waren voor militaire doeleinden 12 milliarden uitgegeven, waarvan slechts 3 milliarden door de Pransche oorlogsschatting waren gedekt. Onmiddellijk antwoordde Caprivi met groote warmte en overtuiging en gebruikte weer het beeld, dat de grondslag van het leger niet breed genoeg en de spits te wankelbaar was. Maar het gelukte hem niet zijne hoorders warm te maken of te overtuigen. Toch vermeerderen de kansen voor de aanneming van het ontwerp, vooral door de houding van Bismarck. Yeel wordt er gesproken over de bewering van Bismarck, als zou hij het bewuste telegram, waardoor den Fransch- Duitschen oorlog ontstond, opeigen verantwoordelijk heid hebben afgezonden, omdat de Koning van Pruisen toen te besluiteloos was. Wat een treurig figuur maakt thans Bismarck, die alle pogingen aanwendt om de uitbarsting van dien grooten krijg aan zich zelf toe te schrijven, en hoeveel nobeler zou hij zijn, wanneer hij kon aantoonen alles in 't werk te hebben gesteld, om zooveel bloedvergieten te hebben voorkomen. NIEUWSTIJDINGEN. Oost-Indië. De Vrgdag uit Oost-Indië ontvangen mail is gedateerd 4 Nov. Volgens bet verslag over Atjeh, loopende van 11 tot en met 24 Oct., werden in Groot Atjeh. slechts een enkele maal onze posten te Siroen, Boeki-Karang, Pakang-Kroeng Tjoet en Lamieh beschoten, zonder dat ons daardoor verliezen werden toegebracht. Met het openk ippen van het voorterrein nabjj de posten Lambaroe, Lamreng, Lampeneroet, Siroen en Boekit- Karang werd voortgegaan, waarbjj de tot dekking der kappers uitgezonden detachementen meermalen genood zaakt waren eenige salvo's af te geven om het vnnr des vjjands tot zwjjgen te breDgen en dezen te verhinderen naderbg te komen. Op 13 October geraakten een brigade maréchaussee tusschen Lamteh en Sebang slaags met eene vermoedelijk uit sluiters bestaande bBnde, welke met bebnlp van een uit Lamteh gezonden patrouille werd verdreven; bedoelde brigade bekwam bjj deze gelegenheid 6 licht gewonden. Op den 11 n October overleed Toekoe Laksamana, radja van Edjoeng. Het weder was over het algemeen regenachtig en koelde gezondheidstoestand over het algemeen gunstiger. Het gemiddeld ziektecpfer bedroeg per dag 9 tegen 12 en dat van de beri-beri 9 tegen 8 gedurende den vorigen verslagtjjd. Het sterftecijfer was stationair. De Bataviasche correspondent van het Soerab. Hbl. heeft genoeg van den toestand in AtjeK »Er is, naar mjjn inzien schrjjft hjj maar ééa middel om Nederland voor de Atjeh quaestie in agitatie te breDgeo en het tot een beëindiging van den ramp zaligen toestand te brengen, het is nl. dezeLaat het Nederlandsche volk de oorlogskosten betalen, dan zal het in agitatie komen en de oorlog Bpoedig gedaan zjjn. Zoolang Ned.-Indië goed- of kwaadschiks de dubbeltjes moet opbrengen tot dekking der oorlogs kosten, zal de zelfzucht in Nederland ook gehuldigd big ven. België. Antwerpen, 6 Dec. Ongeveer zestig liberale en socialistische vereenigiügen namen gisteren avond deel aan de manifestatie ten gunste van het algemeen kiesrecht. Te half negen begaven zich de betoogers in optocht, met de Bpelende muziekcorpsen, naar het stadhuis. Overal hoorde men socialistische liederen ziügen. Ontelbaar vele banieren en vaandels met allerlei toepasselijke opschriften en fakkels luisterden den stoet op. Een ontzagljjke menigte was op de been en vele menschen zag men voor de vensters der huizen de betoogers met zakdoeken toewuiven, terwijl herhaaldelijk de kreet >Leve het algemeen kiesrecht" weerklonk. Nederland. Gravenhage, 6 Dec. De koloniale reserve, die, gewapend met het nieuwe infanteriegeweer, binnenkort naar Indië vertrekt, zou heden (Woensdag) ochtend half twaalf achter het koninklijk paleis voor H.H. M.M. de Koningin en de Koningin*Regentes in oogenschouw worden genomen. Botterdam, 6 Dec. Diefstalkroniek. Op den Visschersdjjk werden heden morgen een theestoof en ketel ontvreemd. Een jongen uit de Tuindersstraat stal gisteravond uit een winkel in den HaDg een half kilo Bpeculaas. De jeugdige dief werd door den knecht van den winke lier gegrepen en aan de politie overgeleverd. Een agent van politie arresteerde heden morgen een jongen, die gisteravond van eeu uitstalling op den Scaiedamschendjjk eenige zeemleeren lappen heeft ontvreemd. Door de politie werd gisteravond in de Kipstraat op aanwijzing van een juffrouw een meisje aangehouden, dat uit het mandje van een dienstbode een pakje met boterletters had ontvreemd, zonder dat de meid, die met iemand in druk geBprelc was, het had bemerkt. Door de politie is hedenmorgen een man opgespoord, die zich vóór veertien dagen heeft schuldig gemaakt aan het stelen van een paar zakken steenkolen uit een in de Nieuwehaven liggend Bchip. Berken-op-Zoom. 6 Dec. Heden namiddag om l'/s uur arriveerde alhier de nieuwbenoemde burgemeester, de heer Mathon. Aan het station werd Z.Ed.Aehtb. per rjjtuig op gewacht door eene deputatie uit den gemeenteraad, waarna hg naar het raadhuis werd gereden, alwaar hjj in eene buitengewone vergadering van den gemeenteraad werd geïnstalleerd. Na afloop hiervan werden de verschillende ambtenaren der gemeente en de officieren der schutterjj en van het garnizoen- aan ZEd.Achtb. voorgesteld, de harmonie •Eendracht maakt macht" voerde gedurende dien tjjd op de markt vóór het raadhuis, de volksliederen en eenige andere muziekstukken uit. Eene groote menigte belangstellenden bewoog zich den geheelen namiddag op de markt en door de straten, die een vrooljjken aanblik opleverden door de talrjjke vlaggen, die schier van elke woning wapperden. Op verzoek van den nieuwbenoemden burgemeester waren alle andere betuigingen van ingenomenheid met zjjne komst achterwege gelaten. De heer Mathon is oud-officier der K. N. Marine en versierd met het ridderkrnis 4de klasse der Militaire Willemsorde. Middelburg, 5 Dec. De commissie tot werk verschaffing alhier werd de vorige week verbljjd doordat haar circa f 1300 aan haar geld en vele goederen werden geschonken. Een sleperswagen reed door de stad, ditmaal getooid met een Oranjevaandel, waarop «Werkverschaffing" te lezen stond. Die wagen braoht, gedurende vier dagen, 's middags en 'a avonds, steeds tweemalen daags, heel wat goe deren aan. Blikken bassen bjj duizenden, flesschen bjj honderden, schoenen bjj dozjjnen, parapluie'a en wandelstokken in groote hoeveelheid, stoelen, lampen, jjzeren potten en pannen, jaBsen, broeken, japonnen, een ongeloof el jjke massa hoeden, en wat dies meer zjj. Het zal nu weder de taak der commissie zijn van drie stoelen twee, en van twee paar schoenen een paar te laten maken. Waarde te hergeven aan hetgeen nu waardeloos is. Daartoe waren de vorige week reeds 16 menschen aan 't werk. Dat cjjfer zal deze week ruim verdubbelen. Yerseke, 6 Dec. Ia de raadsvergadering van heden avond waren de heeren Saner en Yan Oeveren afwezig. Op voorstel van den voorzitter worden de Staatsbladen, welke geen betrekking hebben op de gemeente ;Yerseke, niet meer in den Raad voorgelezen. Op het verzoek aan den Minister van Waterstaat, Handel en Njjverheid om vrgdom van port te ver- krjjgen voor de aanvrage om consenten, is afwjjzend beschikt. Ingekomen eene dankbetuiging van den onderwjjzer Eekman voor de verhooging van zjjn tractement. Aan de onderwijzeres mej. M. C. van Overbeeke wordt tegen 1 Februari eervol ohtslag^R^qpt^öf zooveel vroeger als er in de vacature zal 'zgn voorzien. De voorzitter stelt voor, om twee onderwijzeressen voor schooi 1 op te roepen, op eene jaarwedde van f 550. Dit voorstel wordt met algemeene stemmen aangenomen, evenals het voorstel om het tractement van de aanwezige onderwijzeressen op 1 Januari ook tot 550 te brengen. Tlxolen, 6 Dec. Er heerachte in de bewaarschool op Sint-Nicolaasdag wederom eene groote blgdschap, daar de dames van Stapele en Augustgn zich begverd hadden, eenige gelden bjjeen te zamelen, om de kinderen een aangeuamen dag te bezorgen. Reeds dagen te voren waren de kleinen in verwachting, daar zjj zich het vorige jaar herinnerden, hoe heerljjk zjj waren onthaald, en ook dit zou weder het geval zjjn. 't Was aardig om te zien, hoe de kinderen, allen zindel jjk gewasachen en ge bleed (eere aan de ouders), met mandjes aan de hand naar school gingen en vroolgk de deur instapten, waar alles voor hun gebracht werd, wat hun heerljjk smaakte, en bovendien nog een prentenboek, hetwelk zjj met gejuich ontvingen. Ook werden aan de meest be- hoeftigsten kleedingstnkken uitgereikt. Allen gingen opgeruimd' huiswaarts en de ouders gevoelden zich zeer dankbaar voor het genoegen hun kinderen weder aan gedaan, en brengen hunnen dank toe aan de dames, welke dezen dag tot een waren feestdag hadden gemaakt. JBrninisse, 6 Dec. De belangrjjkste posten op de begrooting dezer gemeente voor 1893 zjjnAls ontvangsten: restant goed slot over 1890 ƒ2036,38; inkomsten gemeente eigendommen 1543.79opcenten op 'srjjka directe belastingen ƒ3339,81; hoofdeljjke omslag ƒ4500; heffiagen voor 't gebruik van open bare werken en inrichtingen 4878,871/3; andere belastingen enz. ƒ395; inkomsten van verschillenden aard 4585,637!; andere ontvangsten ƒ829. De uitgaven zjjn hoofdzakelijk voorBestuur ƒ2878,30; kosten plaatselijke belasting ƒ461,24 735 kosten van onderhoud, aanleg enz. ƒ1289,60; idem ƒ172; kosten van politie, straatverliohting enz. 1513,20; genees- kundige^ dienst ƒ900; armwezen ƒ550; bosten lager onderwjjs 5846; renten en aflossingen 5220,31 andere uitgaven 1368,80; onvoorziene uitgaven ƒ1109,037,. Het totaal der inkomsten is ƒ21308,49 en dat der uitgaven 21308,49. Alhier werden op de Fairbank 6731000 KG. suikerbieten gewogen en op de haven ingeladen. Op de steigers aan de Noord- en Zuidzjjde van den polder, werden omstreeks 450000 K.G. vervoerd. Een getal van 72 vaartuigen kwam in de haven laden. Zierikzee, 6 Dec. De behandeling der bezwaar schriften tegen het kohier van den hoofdeljjken omslag over 1892, werd in de heden gehouden raadsvergade ring met gesloten deuren voortgezet. Afwezig waren de heeren W. A. Ochtman, S. J. Ochtman en de Vos van Steenwgk. Na heropening der openbare vergadering, werd deze onmiddellijk na omvraag door den Voorzitter gesloten. Men schrjjft aan de Middelb. Ct. uit Zierikzee: Toen alhier in het begin dezes jaars bekend werd dat de heer J. H. C. Hejjse zich weldra metterwoon te Middelbarg zou vestigenkwam bjj zjjne talrijke vrienden en bjj de nog talrjjker schaar dergenen, die hg aan zich verplicht had, het begrgpelgk verlangen op om den heengaande een stoffel jjk teeken van toegenegenheid en achting te schenkeDeen verlangen, dat nu bevredigd is geworden door den aankoop van een geschikt huldeblgk, bestaande uit een kostbare bronzen groep op een eierljjk bewerkt marmeren tafeltje. Was dit geschenk uit den aard der zaak een fabrikaat van bnitenlandschen oorsprong, heb eraan toegevoegde albnm ia uitsluitend een voortbrengsel van Zierikzeesche kunstnjjverheid. Zelden zagen wjj fraaier werkstuk op dit gebied dan genoemd albnm, wanneer men teveos in 't oog houdt dat het geen machinaal maar handenwerk is. Op het en relief bewerkte plat aan de voorzjjde rust het gemeentewapen van Zierikzee, de zwarte leeuw op het rood veld, en het titelblad, een schoon in kleuren door onzen stadgenoot F. B, Stroobant uitgevoerd pennewerk, bevat de opdracht. Dan volgt de breede reeks der gecalligrafeerde namen van allen, die aan het geschenk hebben bjjgedragen. Inderdaad, de firma S. Ochtman en Zoon alhier, hoewel toch op het gebied van bindwerk reeds gunstig bekend, heeft ditmaal iets buitengewoon schoons geleverd; en hoewel we begrjjpen, dat slechts vak mannen de kunstvaardigheid en zorg, aan dit album besteed, geheel kunnen waardeereo, toch zal ook de leek getroffen worden door zulk eene zeldzame vereeniging van kunstrjjke bewerking en goeden 8 maak. Het geschenk zal zeker den heer Heijse eene hoogst welkome gedachtecis zijn van de talrjjke vrienden en vereerders, die hjj te Zierikzee hseft achtergelaten. WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN bjj 's Rgksfeustverlichtiog te Wester-Scuouwen, gedurende de maand November 1892. 21 regendagen; in 15 aftappiDgen 52,8 m.M. water. De Bannen ontvingen dus 982080 M3. De waterstand aldaar is dan ook bjjzonder hoog, en steeg van af 1 October tot 1 December 0,51 M. Nevelachtig was het 13 maal, meer of minder zwaar mistig 25 maal, van den 8sten tot den 29aten werd aanhoudend mist over zee en land gezien, wat niet belette, dat de lucht vaak boven waarneembaar was, zooals bljjkt uit de omstandigheid, dat men noteerde: 11 maal helder, 7 maal licht bewolkt, 12 maal bewolkt, 9 maal zwaar bewolkt, buiig, en 19 maal betrokken, terwjjl 2 maal een ring rond de maan werd gezien. De windrichting was: 2 maal N., 2 maal N.-O., 5 maal O., 11 maal Z-O., 16 maal Z.-W., 7 maal W., 9 maal N.-W., en sloeg slechts 1 maal krachtig door. Yorst kwam 2 maal voor. Bij Kon. besluit is, met ingang van 1 Januari 1893, benoemd tot directeur van het telegraafkantoor te Apeldoorn, F. Allen, thans directeur van het post en telegraafkantoor te Zevenbergen. Tot directeur van den stoomtram Ylissingen Middelburg is benoemd de heer Carpreau te IJzendjjke. Bjj kon. besluit is benoemd tot rjjksontvanger te Eede G. A. Meerdink te 's-Gra venpol der. Het contingent in de lichting 1893 der nationale militie is voor Zeeland op een aantal ingeschrevenen van 2061, vastgesteld op 537. Ia het laatst der vorige week werd onder Cortgene twee achtereenvolgende dagen eene groote klopjacht gehouden. Op den eersten dag werden geschoten 128 hazen en op den tweeden 139 hazen met 17 geweren. Maandag nacht te half een uur brak in het midden van de bebouwde kom te Zevenbergen een hevige brand uit, die een schrikwekkend aanzien had, daar over een groot gedeelte dier gemeente de vonken en stukken vuar over de daken vlogen. De brand was ontstaan in de landbouwschunr van de wed. P. van de Noort, welke gevuld was met hooi, stroo, granen enz. en in een oogenblik tjjds tot aan den grond toe afbrandde. De brandweer wist een belendend perceel, nameljjk een pakhuis, gevuld met steenkolen, pek, teer enz. gelukkig te behouden; anders waren de gevolgen niet te overzien geweest. Een schoolmeester van den ouden stempel woont te Edens in Friesland. Den 15en November j.l. vierde de heer S. Hardenberg, rustend onderwgzer, zjjn 96en verjaardag. Da oude heer is nog kras en sterk van liohaam; alleen zjjn gezicht en gehoor zjjn minder goed. Nog helder van gi-eat, is bjjzonder merkwaardig zjjn tronw en sterk geheugen, welks diensten hem ook nog op dezen leeftjjd bg big ven. Geboren in hetzelfde huis, dat bjj nog bewoont, werd bjj reeds zjjn vaders opvolger te Edens op 16-jarigen leeftjjd, nadat bg eenmaal voor het examen was gedropen. Hardenberg iB nog een veteraan van de onde garde; bjj zjjn paedagogiscben arbeid oefende hjj indertjjd het eerzaam beroep van schoenmaker nit. En naar luid der overlevering leverde de onderwijzer- schoenmaker sterk werk. Mede door de bemoeiingen van kerkvoogden te Edens, geniet de waardige grjjsaard een on bezorgden ouderdom. KERKNIEUWS. Bruinisse, 6 Dec. Door het kiescollege alhier it tot ouderling der Ned. Herv. Kerk gekozen de heer G. Otte, in de plaats van den heer M. Krjjger, die, hoewel herkozeD, bedankte. Tot diaken werd herbenoemd de heer J. Otte. RECHTSZAKEN. »s Gtravonliagf4 Dec. Niet zelden gebeurt het dat personen met een donker verleden onder een valschen naam dienst nemen bjj de koloniale troepen, jaren onder dien naam dienen en Boms sneuvelen. Een varensgezel P. d. B., die eenige maanden geleden ook beproefde om zich onder een valschen naam te Harderwijk te laten aanwerven, liep door een eigen- aardigen samenloop van omstandigheden in de val en had zich heden voor de arrond.-rechtbank alhier te verantwoorden. P. d. B. was als marinier weggejaagd en kon dus noch als koloniaal noch als plaatsvervanger, of hoe dan ook, meer in militairen dienBt komen. Het geluk of, als men wil het ongeluk diende hem. Hjj vond in de Gravenstraat te 's Gravenhage een paspoort met certificaat van goed gedrag, eigende zich dat toe, ging daarmede naar den commissaris van politie der le afdeeling, gaf aldaar voor, C. S. te heeten te wiens naam het door hem gevonden paspoort stond vroeg en verkreeg een bewjjs van goed gedrag van de burger lijke autoriteit en ging naar Harderwgk om zich te laten aanwerven. Tqt zoover ging alles goed. Daar echter de cholera te 's Gravenhage heerschte, werd de beklaagde te Harderwgk ter observatie in het hospitaal opgenomen en daar herkend als iemand die nit den dienBt was weggejaagd. Na die ontdekking ontvlnchtte bekl. uit het hospitaal, ging te voet naar Frankrjjk om aldaar dienst te nemeo, werd echter niet aangenomen en keerde naar Nederland terug om een bewjjs te halen van vrjjstelling voor den dienst om te kunnen gaan varen. Hg werd toen gearresteerd en had zich heden te verantwoorden. De beklaagde bekende volkomen het hiervoren om- schrevene. Het O. M. vorderde, ter zake van diefstal en valsch- heid in geschrifte, de veroordeeling van den beklaagde tot 1 jaar gevangenisstraf. De toegevoegde verdediger, mr. Ph. R, Feitb, conclu deerde wat den ten laste gelegden diefstal betreft tot vrjjspraak, omdat de elementen voor den diefstal ont breken. Wel zjjn de elementen voor verduistering aanwezig, maar die is niet ten laste gelegd. Ten aanzien van het tweede pu it der aanklacht riep pleiter de clementie van de rechtbank in, daar bekl. door eene onbezonnenheid ongelukkig was geworden. Als marinier dienende ter Sumatra's-westkust, had bg het ongeluk een korporaal met wien bjj een nacht aan het passagieren was geweest een klap te geven en was daarvoor door den krjjgsraad gestraft met 4 jaren gevangenisstraf, met ontzegging van ooit weer in Nederlandschen militairen dienst te komen. Een toeval deed hem een goed paspoort vinden en daarin zag hjj een redmiddel om zich er weer bovenop te werken en zjjne vroegere fout uit te wisschen. Uitspraak heden over 8 dagen. Op 22 November 1891 had te Naarden de bevesti ging van- den nieuwen predikant plaatB. Ook de heer P. de Graaf behoorde tot de kerkgangers. Dit had bljjkbaar de aandacht van ééa of meer oneerljjke lui getrokken en hen tot een misdrjjf verlokt: althans toen dien avond de vrouw van den heer De Graaf thuiskwam, vond zjj de deur van de kamer opengebroken en het kabinet opengerukt, terwjjl de trommel met effecten verdwenen was. Het onderzoek in loco bracht aan het licht, dat de dief of dieven over het achterhek geklommen moesten zjjn, de openstaande keukendeur binnen gegaan en verder deur en kabinet opengebroken hebben. De schade voor De Graaf beliep ƒ30,000 en zoo zeer trokken hg en zjjne vrouw zich dit verlieB van hun geheele vermogen aan, dat beiden in Januari 11. twee dagen na elkander stierven. Door den heer SanderB te Amsterdam werd de politie gewaarschuwd, dat drie dagen na den diefstal, onder beurstjjd, toen hjj zelf niet thuis was, twee mannen, waarvan een als boer gekleed, een stuk Oostenrjjksch effect ter inwisseling hadden aangeboden, hetwelk zjjn bediende als afkomstig van den diefstal te Naarden herkende. Op diens vraag, bet achter te laten tot mjjnheer zou komen, namen zjj het echter mee terug en zeiden alleen terug te zullen komen, doch dit deden zij niet. Het onderzoek der justitie bracht nu een zekeren Cornelia Johannes van Wegen, toentertjjd kastelein te Naarden, in verdenking van bg de zaak betrokken te zjjn geweest en de bediende Bruin van den heer Sanders, zoowel als dieDs echtgenoote, herkenden in hem een van de twee personen, die er met het gestolen stuk waren geweest. Doch Van W. ontkende of wist aan andere diDgen een uitleg te geven, zoodat men noch hem, noch zekeren Hermanns Eeen werkman, iets bewjjzen kon. Aldus bleef de zaak rusten. Den 6 Juli 11. kwam de scheepsmakelaar Kroes te Groningen bjj den waarnemenden commissaris van politie aldaar vertellen, dat hjj 's middags een persoon met gestolen effecten op zjjn kantoor zou krjjgen. Hjj was dien ochtend met hem in kennis gebracht, en toen had de man hem coupons ter verzilvering aangeboden met 10 pet. provisie. De politie hield den man, zekeren Pieter van Rosmalen, natuarljjk aan. Dadeljjk gaf Van R. na op, dat de coupons afkomstig waren van de te Naarden gestolen effecten. Hg bad ze van zekeren H. E- overgenomen om ze te verzilveren. Doch toen hjj in Amsterdam gekomen whb, deelde hjj meê, ze niet van E.f doch van Van Wegen te hebben ontvangen. Van W. bleef alle schuld ontkennen en gaf op, het in Amsterdam destjjds vertoonde stuk in Utrecht te hebben gekocht van een man, dien bg niet bg naam kende, doch dien hg te Utrecht zou kunnen aanwgzen. Daarop ging de rjjksveldwacht met hem daarheen, doch van het aanwgzen kwam niets. Voor de 5e kamer der Amsterdamsche rechtbank stonden deze week terecht Pieter van Rosmalen en C. Job. Van Wegen, beklaagd van heling, de eerste van 5 stukken, de tweede van één Oostenrjjksch metalliek. Van R-, die eerst alles bekend heeft, begon ter terechtzitting zjjne verklaringen gedeelteljjk te herroepen. Van W. houdt echter staande, dat allen liegen, om hem er in te helpen. Bjj het getuigen verhoer was juffr. Sanders veel vager in hare verklaringen, na zooveel tjjd. Zjj durfde nu niet meer stellig zeggen, dat zjj het stuk, door v. W. aangeboden, zelf heeft gezien. Niettemin houdt na het hooren van 20 getuigen mr. v. d. Does de Willebois in zjjn requisitoir de schuld van beide bekl. staande en eischt tegen elk hunner 18 maanden gevangenisstraf. Mr. Lammers pleit verzachtende omstandigheden voor v. R., en mr. K. J. Philips poogt in epn uitvoerig plei dooi aan te toonen, dat zjj a oliëot moet worden vrijgesproken, of anders ontslagen van rechtsvervolging. Uitspraak over 14 dagen. Haagsche Brieven. 's Gravenhage, December. Wat een drukte was er op de straten Men kon des middags tusschen 2 en 5 uur ternauwernood meer door Spui en Yeenestraten heenkomen. Het koop lustig pantoffelparade-minnend publiek was in deze dagen weder meester van het terrein. De winkels stalden uit dat het een liefhebberij was te zien en des avonds werden de oogen verblind door al dat schitterend gas- en electrisch licht voor de winkelruiten. Jammer dat de St.-Nicolaastijd altijd samenvalt met den druksten parlementairen tijd. Want op het Binnenhof zijn de surprises niet altoos van de aangenaamste en ze konden wel eens de genoegens van het feest van den goeden Sint totaal bederven. Daar hebt ge nu b.v. de motie, verleden week in eene avondzitting aangenomen, betreffende de Gouvernements-koffiecultuur? Zoudt ge meenen dat de Minister van Dedem die surprise lief vond Maar evengoed als zoo menig ander die met Sinterklaas een pakje openend, daarin een turf vindt, toch maar een vriendelijk gezicht zet, zoo moest ook de Minister wel faire bonne mine mauvais jeu en zeggen: «dank u wel, 'tis juist wat ik verlangde". Nu is inderdaad die motie geen vijandelijke geweest. Eigenlijk heeft de Minister zelf verklaard, dat hij principiëel bet volkomen met den heer van Houten eens was, dat er een einde moet komen aan het Staatsmonopolie, wat de koffie betreft, en dit lag dan ook geheel in 's Ministers richting, daar hij vroeger altoos het belang van den inlander voorop heeft gesteld en de inlander tegenwoordig van de Staatscultuur al bitter weinig profiteert. Maar toch, als men Minister is en men ziet geen kans zijn eigen denkbeelden terstond uit te voeren, en men zoekt naar middeltjes om zijn eigen geweten tot rust te brengen, zooals gedaan zijn door den Minister bij deze begrooting, toen hij voorstelde om een bijslag te verzekeren aan sommige koffieplantende inlanders dan is het niet pleizierig dat nog wel door bevriende hand een motie wordt voorgesteld, die u dwingt tot bandelen en die u voert op een weg, dien ge vooreerst nog een beetje links wilde laten liggen. Met andere woordener is geen sprake van en er kan ook geen sprake van zijn om de gouvernements-koffiecultuur van den eenen dag op den andere op te heffen. Voor het oogenblik brengt ze veel te veel op en zijn de Indische middelen van een te groot deel van die koffie- opbrengsten afhankelijk. Noch van Houten, noch van Dedem wenschte dat ook. Maar terwijl laatst genoemde door kunstmiddeltjes toe te passen haar wilde bestendigen en krachtiger maken, zoolang het kon, hield de heer van Houten de vaan op

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1892 | | pagina 1