/I l lllkZI I SI Ili NIEUWSBODE.
Zaterdag 26 November 1892.
Directeur-Uitgever J. WA ALE..
Tweede Blad.
NIEUWSTIJDINGEN.
Brieven uit Rotterdam.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
49ste JAARGANG. No. 6239.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar 'plaatsruimte berekend.
-Nederland.
Amsterdam, 23 Nov. Op de Heerengracht by
de Heisteeg alhier, ten huize van den heer A. de V.,
had heden ochtend omstreeks til uur een droevig
voorval plaats.
De dienstbode Jannetje Nop was sedert eenigen tyd
door den weduwnaar harer zuster, Elbert vaD der Toorn,
met huwelijksaanzoeken achtervolgd, zonder dat zij
geneigd was aan die herhaalde aanzoeken gehoor te
verleenen. Dit verdroot den afgewezen minnaar zeer,
die daarom besloot zich te wreken. Daartoe begat fay
zich heden ochtend naar de HeereDgracht en wachtte tot
het meisje naar buiten swam. Toen dit omstreeks elt uur
het geval was, trad hij op haar tos, en lo9te na eeae korte
woordenwisseling drie revolverschoten op de onge
lukkige, die terstond neerzonk. Het bleek dat twee
der kogels haar hadden getroffen, een in de zyde, de
andere in de dij.
Yan der Toorn was terstond na het plegen der daad
Gerör~j)ë. Heisteeg weggeloopen en sprong op den Singel
ycirfjAe^Beulingsluis in het water. Eenige omstanders
l^ucfiteh den man op bet droge en stelden hem, daar
het onderwijl bateed was geworden waaraan by zich
schuldig had gemaakt, in handen der politie, die bemin
wezenloozeu toestand naar een politiebureau bracht.
Het meisje was onderwijl per raderbaar naar heb
gasthnis vervoerd.
Bergen op Zoom, 23 Nov. Op den 22en
November is na eene kortstondige ongesteldheid in het
ziekenhuis te Rotterdam overleden, de neer C. P. Rogier,
oud-iid der Prov. Staten van Noord-Brabant, en oud-
wethouder dezer gemeente. De overledene was een
der scheppers van de tegenwoordige alhier bloeiende
industrie, en algemeen geacht en bemind om zyoe gaven
van hoofd en hart. De gemeente verliest in hem een
zyner beste burgers.
Middelburg123 Nov. Zooals wy in ons
vorig ~no. onder de telegrammen melding maakten,
werd in de zitting van deo gemeenteraad breedvoerig
gediscussieerd over het verzoek vao Van der Veer c. s.,
in zake de werkeloosheid. De discussiën hebben tot
zulke beraadslagingen aanleiding gegeven, dat het
ons niet lust, die hier in het breede te vermelden.
Genoeg zjj het mede te deelen, dat vele leden meenden
en o. i. zeer terecht dat hy de man niet kan
zyn om de belangen der Middelbnrg6che arbeiders te
bepleiten. Van der Veer is toch met de belangen
evenmin bekend als om een echt Zeeuwsch spreek
woord te gebruiken «een kat in een vreemd pakhuis".
Het eir.d van al die beraadslagingen was dan ook dat,
zooals wy reeds mededeelden, het door Burgem. en
Weth. voorgestelde blanco-crediet om steenen te kloppen,
met 10 tegen 7 stemmeu alle ledeD waren tegen
woordig werd verworpen. De heer Koole noemde
Van der Veer niet de leider, maar de misleider der
werklied »-n.
Met 9 tegen S stemmen werd nog besloten tot
invoering van «ene progressieve inkomsten-belasting.
Aan den heer P. Zevenhuizen Az., sedert April 1878
opzichter by d« gemeente-fabricage, werd een pensioen
toegekend vu.d ƒ290 's jaars. Hierdoor is deze betrekking,
Waaraan eene jaarwedde van 1000 verbonden is,
weer opengevallen. Tot leeraar io de geschiedenis aan
het gymnasium werd benoemd de heer L. J. de Wilde,
die no. 2 op de voordracht Btond, met 11 stemmen. De
heer G. M. den Boer, leeraar aan de H. B. school te
Goes, bekwam 6 stemmen. Tot leeraar in de wiskunde
aan de Burger-Avondschool werd benoemd met 14 st.
de heer J. A. W. Baars, tydelyk leeraar in de wiskunde
aan de R. H. B. school alhier, de heer M. flertogs,
leeraar aan hes instituut voor middelbaar onderwys
hier ter stede, bekwam 3 stemmen.
Goes, 25 Nov. In plaats van den heer D. Stigter,
die naar elders vertrok, is benoemd tot kantonrechter-
plaatsvervanger jbr. W. E. L9we van NyenBtein,
burgemeester van 's Heer-Arendskerbe c.a.
Kleine kinderen zeggen de waarheid.
Tot groote verbazing van het publiek vertoonde
een groote Russische beer zyn kunsteD aan den ingang
van een stoom-vélocipè ie. Het ongure beest duikelde
over den kop, danste op de achterpooten, gryosde op
verschrikkelyke manier het publiek aan, klom zelfs
op een dubbele ladder. Het publiek, dat met open
mond zulk eene zeldzame dressuur aanstaarde, werd
eensklaps ontnuchterd toen een kleine jongeo, die zich
vlak in de nabjjheid van den beer durfde wagen,
eensklaps riep: voorzichtig vader, je stapt verkeerdI Ia
zyn pelsrok moest de beer meelachen.
Staveuisse, 24 Nov. De drukte met de levering
van suikerbieten alhier is thans afgeloopen. Ruim 5
millioeD K G. bieten werden er hier van de haven naar
de verschillende fabrieken verscheept. In enkele weken
was de ganeche drukte gedaaD. Er zyn enkele dagen
geweest, dat er ruim 300 voer per dag op de weegbrug
gewogen werden. Ze waren alle gecontracteerd op ƒ11
per 1000 K.G. De opbrengst ia dit jaar zeer bevredigend
geweest, beter dan men in de laatste jaren gewoon was.
Benoemd tot stationschef te Dedemsvaart, de heer
M. Host van Stavenisae, thans onderchef te Dordrecht.
Bruiulsso, 24 Nov. In de vorige week verzond
men vau hier, 150 ton mosselen naar Rotterdam, 500
naar België en 600 balen Daar Eogeland en Duitschland.
De aanvoer van mosselzaad bedroeg ongeveer 300 toD,
dat tegen 40 70 ct. per ton werd verkocht.
Door het naar beneden vallen van een petroleum
lamp ontstond gisterenavond in de Ned. Herv. kerk
een begin vao brand. Door spoedig aangebrachte bulp
(de avondgodsdienstoefening zou joist beginnen) mocht
het gelukken het brandgevaar onmiddellyk te stuiten.
Brouwershaven, 23 Nov. In de heden
alhier gehouden vergadering van den Raad dezer
gemeente werd o. m. eervol ontslag verleend aan
mej. S. J. Vi9ser, als onderwijzeres aan de openbare
school alhierwegens benoeming als zoodanig te
Vlaardingeoin hare plaats werd benoemd mej. Corn. W.
Janse, onderwyzeres te 's Gravenpolder, die met
mej. K. C. Kievit van Yerseke op de voordracht stond;
de 8uppletoire kohieren van den Hoofdelyken Omslag
en der belasting op de honden werden vastgesteld;
en werden ter tafel gebracht de stukben tot het ver
krijgen der noodige vergunning voor den aanleg van
een stoomtramweg van Brouwershaven naar Steen
bergen, welke door Ged. Staten waren medegedeeld,
ook om het gevoelen io te winnen van den Raad
over de aanvraag, in het bjjzonder over de vraag of
het in het algemeen belang wenechelyk is eene
vergunning te verleenen.
De uitslag der behandeliog van het laatste onder
werp was, dat de Raad zich eenparig vereeoigde met
het advies van Burgem. en Weth., die slechts op
eokele punten werd aangevuld en als zyn gevoelen
uitsprak, dat hy de totstandkoming van genoemden
tramweg, het personen-, goederen- en brievenvervoer
in aanmerking genomen, in het algemeen belang
hoogst wesechelijk en noodzakelijk acht; dat hy
deze niet alleen voor Brouwershaven in het byzonder
als eene zeer dringende behoefte, als een levenskwestie
beschouwt, maar ook voor alle andere gemeenten dezer
eilanden en ook voor het eiland Goeree en O verflikkee;
dat toch in deze streken herhaaldelijk groote
behoefte, vooral in de laatste jaren, is gevoeld aan
eene verbinding met den vasten wal, ouafhanbelyb van
mist en ijsgang, waarbjj het brieven- en pakketten-
vervoer niet, zooals onder deze omstandigheden
tegenwoordig geschiedt, meermalen het gevaar loopt
te verongelukken, en waarvoor de stoombootverbindiug
dikwijls onvoldoende bleek te zyu; dat de behoefte
aan betere verbinding ook buiten deze eilanden bestaat,
daar men toch uit Holland gewoonlyb slechts ééamaal
daags deze eilanden kan bereiken. Hij beschouwt
het ongerief en het nadeel onberekenbaar, dat al sedert
jaren door het gemis dier verbinding is berokkend van
eene njjvere en zeer ontwikkelde bevolking van ongeveer
26000 zielen, waarom het een bescheiden eisch mag
genoemd worden, dat eene dergelijke bevolking, die,
iu tegenstelling van nagenoeg alle andere streken van
ou8 laud, zoovele jaren in isolement heeft doorgebracht
en in den tegenwoordige» tyd van groote concurrentie
als haren vurigen wensch te bennen geeft, dat in dezen
treurigen toestand ten spoedigste verandering kome.
Brouwershaven, 25 Nov. Gisteren avond
werd alhier een telegram ontv-ngen van de kustwacht
Goeree, dat een groot stoomschip aan den grond zat
op den Ooster. Dadelyk werd do reddingsboot der
Zuid-Hollandsche Maatschappij tot redding van schip
breukelingen gereed gemaakt tot vertrek, doch eer dit
gebeurde, kwam reeds bericht, dat het schip vlot was,
de j Alexandre" heette en geladen was met stukgoederen.
Eenigen tyd later kwam weder beriohtvan de kust
wacht Wester-Schouwen, dat in zee staaklichten,
richting Scherm, gezien werden, waarop genoemde
reddingsboot nu werkelyk vertrok en tot op heden
voormiddag 11 uur nog niet is teruggekeerd. Ook de
alhier aanwezige blazers, hoogaartsea enz., vertrokken
zeewaarts.
Zïerikzee, 24 Nov. De vergadering der Liberale
Kiesvereeniging, die gisteren avond ten 8 ure ten
huize van Mej. de wed. Kanaar gehouden werd, bestond
met de vier bestuursleden uit 59 personen. Op de
Agenda kwamen de drie volgende punten voor:
Reglements-herzieningAanvrage rechtspersoonlijkheid
Benoeming Afgevaardigden Liberale Unie. Het bestuur,
dat een concept-reglement had gemaakt, had tevens
zorg gedragen, dat ieder der leden der Kiesvereeniging
intijds daarvan een afdruk had ontvangen, zoodat allen
op de hoogte konden zyn van de wyzigingen, die
werden voorgesteld. Alvorens tot de benandeling der
20 artikelen over te gaan, vroeg de Voorzitter, de heer
J. A. de Bruyne, wie in het algemeen iets over de
wyzigiDg van het reglement in het midden had te
brengen. De heer Mc. Fokker vroeg en erlangde daarop
het woord en begon met te wjjzen op het verbaDd,
dat er bestaat tusschen de Reglements-herziening en
de aanvrage om rechtspersoonlijkheid. De laatste toch
kan niet verkregen worden zonder goedkeuring der
statuten, en de oude statuten verdienen inderdaad her-
zieoing. Uit het Concept blykt echter, dat het bestuur
bjj de wyziging vooral het oog heeft gehad op de
mogelybe uitbreiding van het kiesrecht. De uitbreiding
toch, die men aan het Bestuur wenscht te geven, door
het aantal leden van 4 op 12 te brengen, en van 8
wykcommissarissen te spreken, geeft daarvan bljjken.
Beter ware het daarom eerst af te wachten wat er van
de kiesrecht-uitbreiding komt en daarna het reglement
te herzien. Ook de heer Legemaat heeft aanmerkingen
op het Concept, waardoor de Liberale Kiesvereeniging
van karakter zou veranderen. De Voorzitter maakt den
heer Fokker opmerkzaam op het vroegere comité van
bystand, dat ofschoon niet officieel io de statuten ge
noemd, toch eenigazins overeenstemt met de voorgestelde
wijkcommissie. Het voorstel van Mr. Fokker om de
Reglements-herziening uit stellen wordt daarop aan
genomen met 38 tegen 21 stemmen. De benoeming van
afgevaardigden ter Liberale Unie wordt besprokeu door
de heeren CalleDfels, Mr. Fokker, Dr. Stoel en Mr. van
Geuns, maar heeft tot resultaat, dat niemand benoemd
wordt. Niemand is toch genegen naar de vergadering
der Liberale Unie op te gaan, en ook over het mandaat
aan de afgevaardigden te geven, loopen de meeningen
uiteen. Terwyl toca Dr. Stoel en Mr. van Geuns het
wenschelyk achten, dat de Liberale Kiesvereeniging
van Zieribzee zich uitsprebe over het Kiesrecht-ontwerp
van den Minister Tak van Poortvliet en zich in hoofd
zaak er voor dan wel tegen verblare, merkt Mr. Fokker
op, dat juist in dezen eerst dient te worden uitgemaakt
wat hoofdbeginselen en wat by zaken zjjD, en dat het
toch niet wel aaDg&at, dat de kiesvereenigiDgen den
afgevaardigden voor de Tweede Kamer de wet voor
schrijvende, hen feitelyk aan banden leggen. De
meerderheid blykt het ten Blotte met Mr. Fokker eens
te zyn en eene principieele bespreking van de voor
gestelde Kieswet, waarover de Liberale Unie een prae-
advies had gegeven, wat door den Secretaris Jhr. RöjII
werd voorgelezen, werd tot later uitgesteld. Nadat
Mr. Fokker ten slotte nog aan het bestuur ter over
weging had gegeven eenige noodzakelijke bepalingen
om in het te wyzigen reglement op te nemeD, sloot
de Voorzitter de vergadering, ouder mededeeling, dat
in de eerstkomende bijeenkomst misschien een ot meer
vacatures in het bestuur ter sprake zullen komen.
Bjj het naar huis gaan hoorden wy door sommigen
de opmerking maken, dat wy wel te huis hadden
kannen blyven, daar er feitelyk niets gedaan was:
geen reglement was herzien, geen rechtspersoonlijkheid
aangevraagd, geen benoeming geschied; waarop iemand,
die bljjkbaar een optimist was, verklaarde, dat bjj de
vergadering met geuoegen had bygewoond, met genot
zyn glas beiersch had gedronken en zelfs niet genoeg
had gekregen van de voorlezing van het prae-adviea
der Liberale Unie, dat juist, omdat het oud-nieuws was,
hem vrjjatelde van de verplichting om te luisteren, en
in de gelegenheid stelde de ernstige gezichten der
luisterende liberalen op te nemen en aan dezen regel
uit een oud rympje te denken:
>We zaten bjj elkaar en we keken zoo raar".
25 Nov. Naar men ons uit Amsterdam bericht,
belooft het eerste Afdeelings- Muziekfeest der «Maat-
schappy tot bevordering der Toonkunst" 1892/3, op
morgen avond, schitterend te zyn. Uitgevoerd wordt
«Paradies und Peri van Schumann", met >Pia von
Sicherer", «Redingins", «Gerda Reinders", «Messchaert"
en «Litzinger", benevens het koor der Zangvereeni-
ging 300 leden sterk en het volledig orchest
van het Concertgebouw, alles onder de bezielende
leiding van Röatgeas. Amsterdam staat aan de
spits van de muzikale beweging in Nederland en heeft
Rotterdam met zyne opgeheven opera en opera-orchest
ver overvleugeld; daar moet men by uitvoeringen der
afdeeling een 20 a 25 meesters uit 's Hage en Utrecht
ter hulpe roepen en kan men zich verheugen in café-
chantant-rauziek, met eene dameskapel en acrobaten
in Tivolil
Zierikzoe, 25 Nov. Bjj Kon. besluit is benoemd
tot commissaris vau politie in deze gemeente de heer
J. Groede, thans inspecteur van politie te Ddventer.
{Dit is alzoo de tweede Deventerkoek die wij in
Zierikzee ontvangen).
Geslaagd bjj het eximen M. O. voor het boek
houden, de heer P. van Stappen te 's Hage, geb. te
Zierikzee.
Te 's Hertogenbosch is heden geslaagd voor het
examen van apothekers-bediende, de heer A. van de
Poll te Middelburg.
Te Oude Tonge is uit het Spui opgehaald het ljjk
van den landbouwer C. M., wonende te Den Bommel.
Men schrijft ons uit Coljjnsplaat: In uw bericht,
omtrent dea brand bjj de» heer van Langeraad, meldt
u, dat de brandspuit van Cortgene het eerst op de
plaats des onheils was. Dat is onwaar. De brandspuit
vau Colynoplaat was het eerst aanwezig en gaf het
eerst water
Aanbestedingen, Verkoopingen, enz.
Aan het gebouw vau het gewestelyk bestuur werd
heden voormiddag in het openbaar aanbesteedhet
herstellen of vernieuwen van eenige provinciale
waterstaatswerken en wegen in Zeeland met hun
onderhoud gedurende den tyd van drie jaren, ingaande
1 Januari 1893.
Ingeschreven werd voor de verschillende perceelen
als volgt
le perc. (straatweg ZieribzeeZjjpe) raming t 6980,
de heeren fl. C. v. d. Eude te Zierikzee voor f 6089,
J. Limmera te Zieribzee voor f 6350, J. C. Bolier te
Bruinisse voor f 6327, M. v$p der Linden te-Zierikzee
voor f 6479 ëh A. van Popering te Bruinisse voor
f 6693; 2e perc. (veordam en steiger te Zype) raming
f 505, de heeren J. C Bolier voor f 467 en A. van
Popering voor f 492; 3e perc. (steiger, toegangsweg
en wachthuisje bjj Staveuisse) raming t 571, de heeren
L. Moerland te Staveuiese voor t 369,50, B. J. van
Bezooijen te St. Maartensdyk voor f 479 en D. Roze-
mond te Stavenisae voor t 499; 4e perc. (grindweg
langs Wolfaartsdyk) raming f 3742 en 5a perc. (veerdam,
steiger, enz. te Wolfaartsdijk) raming f 359, hiervoor
waren geen biljetten ingeleverd; 6i perc. (straatweg
Goes'a Gravenpolder) raming f 2470, de heer J. de
Jonge te Biezelinge voor f 1997; 7e perc. (steiger enz.
te Hoedekenskorbe) raming f 360, hiervoor waren
geen biljetten ingeleverd; 8a perc (veerdam, steiger,
enz. te Catscheveer) raming f 1370, de heer S. Blok
te Cortgene voor f 1200. Voor het 4e, 5a. 6a, 7e en 8e
perc. te zamen schreven in de heeren S. Blok te
i Cortgene voor t 7648, C. de Wilde Az. te Kattendjjke
I voor f 8195, J. Lindenberg te Wemeldinge voor f 8287,
j A. Foudraine te Goes voor f 8297, J. de Jonge te
i Biezelinge voor f 8656 en P. Dronkers ta Kapelle
voor f 8780; 9e perc. (veerdam, heuvel, op- en afrit
en wachthuisje te Camperland) raming f 530, de heer
N. .Niauwdorp te Wissenkerke voor t 448; 10e perc.
(steiger, veerdam, enz. te Cortgene) raming f 1131.
Hiervoor waren geene biljetten ingeleverd.
Middelburg;, 24 Nov. In het hotel «de Com
merce" alhier werd heden door het dagelyksch bestuur
der Viaacheryen op de Schelde en Zeeuwsche Stroomen,
ten overstaan van den Notaris A. M. Tak, ten einde
gebracht de openbare verpachting van 203 perceelen
schelpdieren visschery, gelegen langs don oever van
Noord-Be veland in de Zand kreek, de Piet, het Schenge,
het Sloe, het Veergat en de Ooster-Schelde.
De onderscheidene perceelen brachten de bij ieder
hunner genoemde sommen op, perceel: 154 f 46, 155
f 60, 156 f 71. 157 f 110, 158 f 165. 159 f 245, 160
f 155, 161 f 205, 162 f 150, 163 f 150, 164 f 100, 165
f 40, 166 t 5, 167 f 3, 168 t 1, 169 t 3, 170 t 14.
171 f 50. 172 f 68, 173 f 22, 174 f 15, 175 t 9, 176
f 9, 177 f 1. 178 f 4, 179 f 28, 180 f 33. 181 t 6,
182 f 18, 183 f 12, 184 f 7, 185 f 10, 186 f 36, 187
t 11, 188 t 64, 189 f 17, 190 f 32, 191 f 71, 192 f91.
193 f 46, 194 f 6, 195 f 12, 196 f 24, 197 f 365, 198
f 495, 489/ f 5, 489i f 165, 489J f 77, 489m f 7 en
489n f 20,
Het totaal der opbrengst van de geheele verpachting
is 19.468.
Bruinisse, 24 Nov. Bjj de Dinsdag gehouden
aanbesteding van steenkolen voor de openbare school
was de eenige iuschrjjver de heer D. van den Berge Az.,
voor f 122.85, idem voor de secretarie dezelfde voor
33,60.
Voor leveriog van petroleum drie inschry vers, minste
de heer St. Jameiet Mz, voor 7 den H.L.
Voor leverantie grondstof voor het onderwys in de
handwerken aan de openbare school drie inschryvers,
minste de heer A. Chr. van den Berg voor 103,20.
VII.
Rotterdam, November 4892.
Men mag zich tegenwoordig wel eens afvragen of de
overheid recht heeft over het volk eene voogdij uit te
oefenen om het te dwingen in deze of geene richting.
Daar heeft men b.v. hier weder de vraag opgeworpen
om de kermis af te schaffen. Die kermis is verouderd,
werkt de onzedelijkheid in de hand en is een hoogst on
gepast volksvermaak, zoo zegt men. Wanneer dit alles zoo
ware, wat ik voor mij nog niet in alle opzichten kan
beamen, dan staat toch hier tegenover, zou ik denken, dat
de overgroote meerderheid der bevolking dit vermaak wil.
Ik heb er vroeger reeds op gewezen hoe de geheele
bevolking aan het kermisvermaak deelneemt, enkelen op
ongepaste, de meerderheid op gepaste wijze. Daar heeft
men den kermis-Zaterdag. Dat is een dag en avond van
uitgelatenheid en niet ten onrechte noemt men dien den
«gekken Zaterdag". Maar op dien dag wordt zelfs de beurs
hier gesloten en de stad heelt na 12 uur 's middags het
aanzien van een feestdag. Gewerkt wordt er dan niet meer,
de winkels sluiten in één woord het is een algemeene
Nu willen sommigen dat de wijze overheid zal zeggen
halt! uit met die pret. Ik denk dat zij hier wel verstandiger
zal wezen en zich op het standpunt zal blijven plaatsen,
zooals tot nu toe, dat de overheid niet noodeloos de
burgerij moet beletten in wat zij blijkbaar wil.
Er zijn er, zooals ik zeide, die het anders willen. Daar
zijn wel een stuk ol negen adressen bij den gemeenteraad
ingekomen met enkele duizende handteekeningenmet
verzoek de kermis af te schaffen. Afschaffers, vrome
jongelingen, kerkeraden, ze loopen altegader storm op de
kermis.
Aan het cijfer der onderteekeningen behoeft men in dit
geval geen overdreven gewicht te hechten. Dat heb ik
altijd geweten hoe het met zulke adressen gaat, rnaar
ditmaal heb ik het toevallig weer gemerkt. Ik had bij een
boekverkoopei' toevallig eene lijst zien liggen met hand
teekeningen over het anti-kerraisadres. Ik sloeg daar zoo
zonder opzet een oog in, en zag den naam van een mijner
buren prijken. Misschien twee weken later komt er een
nieuw adres. Ik zeg komt: want de ondernemers van dit
stuk hadden de zaak grandioos opgevat. Zij lieten huis aan
huis ailoopen door een besteller hetgeen niet wegneemt
dat zij, met al die moeite en kosten, nog geen 150U hand
teekeningen hebben opgedoken. En dat is toch niet veel
als men een stad met meer dan 2U0,000 inwoners
af hengelt.
Goed dan, op zekeren avond (men ziet men kon het over
dag niet meer af) wordt bij mij gescheld en komt de
dienstbode boven met de lijst ter teekening onder het
anti-kermisadres. Ik maakte van de gelegenheid gebruik,
niet om mijne hand teekening te zetten, maar om de reeds
geschreven namen zoo eens door te loopen. En ziedaar,
daar vond ik dezelfde handteekening van denzelfden
buurman, van wien ik daar straks sprak. Dat is dus eene
manoeuvre die aan het tooneel doet denken, waarbij men
dezelfde figuranten iu andere pakjes in eindelooze rijen
over de planken laat deflleeren. Als de ijveraars dat kunstje
nu ook op deze adressen hebbeu toegepast, en ik acht ze
in staat op alle negen adressen hun naam te schrijven,
dan wordt de toch al schrale iurduk nog poverder.
Maar al hadden zich 5000 echte en enkelvoudige hand
teekeningen onder de anti-kermisadressen opgehoopt, dan
geloof ik toch niet dat men daarmede het doel zal
bereiken. Het gemeentebestuur zal over eenige maanden,
als de menschen wat bekoeld zijn, wel een advies uit
brengen, om de zaken te laten zooals zij zijn.
Ik zeg, als de menschen wat bekoeld zijn. Want ze
hebben zich werkelijk van de wijs laten brengen door het I
geschetter van radicalen en socialistische schreeuwers, i
Men weet dat op kermis-Zaterdag van dit jaar de
socialistische horlogemaker Ockeloen, (volgens heigeen ik
van hem gehoord en gezien heb een slechts half toerekenbaar
persoontje), een agent van politie heeft doodgeschoten. De i
Nieuwe Rolt. Courant heeft toen, in eene welverdiende
en alom indrukwekkende strafrede, betoogd dat deze moord
een gevolg was van de aanhoudende ophitsingen in j
socialistische geschriften en vergaderingen.
Hoewel die conclusie toch nogal voor de hand lag,
hief het welbekende orgaan vau malcontenten, De Amster
dammer. een groot geschrei aan over dit artikel. Neen,
schreeuwde het uit. neen Nieuwe Rollerdamsche Courantl
dat is niet waar! Niet de socialisten zijn schuld van dezen
moord, maar gij zelfomdat gij niet al sinds jaren
lang uw invloed hebt aangewend om een eind te maken
aan die kermis van Rotterdam, berucht in den lande om I
hare zedeloosheid, hare brooddronkenheid, hare afschuwelijk-
beid.
Nauwel'jks..was de venijnige Amsterdammer op'dtèr-wijs
van wal gestoken of Standaard en Reclit voor Allen
haalden met wellust die mooie rêdeneering aan als een
bewijs hoe diep gezonken het Rotterdamsche mensehdom
wel is. En, zooals te verwachten was, (want dat is allemaal
verwant!) ons «humoristisch" weekblaadje Abram Prikkie
dat steeds zijn kracht zoekt in het bezwadderen van alle
gevestigde instellingen, van het koningschap tot de
schutterij, eu het «artistieke" weekblad van De Amster
dammer kwamen met huiveringwekkende platen vau de
Rotterdamsche kermis voor den dag.
Dat heeft de hoofden van onze kribbenbijters warrn
gemaakt, en verrukt over deze uitvinding, dat niet een
socialist, inaar de kermis een agent van politie vermoord
had, heeft men berekend: dat zou we! eens een mooie
gelegenheid zijn om onzen slag te slaan. En toen is het
geadresseer begonnen, waarvan ik weinig resultaat ver
wacht en hoop.
Niet dat ik voor mij zulk een hartstochtelijk kermis-
ganger ben, hoewel ik gaarne belijd dat ik, toen ik een
20-jarige jongen was, mij dikwijls allerkostelijkst heb
vermaakt, maar omdat ik weet en begryp, dat de over
groote meerderheid der burgerij de kermis wenscht te
behouden.
Als men zooveel te zeggen heeft tegen de kermis, dan
moet ik toch vragen wat men dan wel heeft te vertellen
van de vastenavondfeesten in België en Duitschland. Ook
daar is men uitgelaten en vroolijk, misschien op eene
andere wijze, maar de zeden van het eene volk zijn toch
die niet van het andere. Ik wil rnaar zeggen: algemeene
pretdagen, waarbij alle standen zich verbroederen om in
vreugde den tijd door te brengen, heeft men in alle landen.
Bij ons zijn dat de kermissen.
Het is uitstekend goed te begrijpen dat menschen op
zekeren leeftijd, met aardschc middelen gezegend en met
fijne beschaving bedeeld, van de kermis mets willen weten
en bij voorkeur in den kermistijd den Rijn gaan opzoeken.
Maar men moet toch ook denken om die tienduizenden,
die niet weten wat kunstgenietingeu zijn, die dag in dag
uit sloven voor hun brood, en die veten dat zij met
kermis door allerlei extratjes in staat zullen zijn, ook eens
van de partij te zijn. Die groote massa hangt aan de
kermiè en ik zou het daarom een hoogst gevaarlijk onder
nemen achten, als het gemeentebestuur thans met geweld
dit volksvermaak wilde beletten.
Zooals ik hierboven zeide, ik verwacht dit evenwel niet.
Dit moet ik er ten slotte nog over zeggen, dat het wel
onze aandacht verdient dat radicalen, socialisten en
kerkelijke drijvers ééne lijn spannen tegen de kermis. Dit
kan niet verwonderen. De eersten zijn dwepers op maat
schappelijk-, de anderen op kerkelijk gebied. Terwijl de.
laatsten verlangen dat het mensehdom zich onophoudelijk
zal bezighouden met zijne «verdoemelijkheid", zouden de
eersten gaarne zien dat ieder maar zooveel mogelijk dacht
aan zijne ellenden en nooden en het betere leven van anderen
benijdde. Beide soorten kunnen het niet uitstaan dat de
rnensch zich nu en dan eens aan vreugde overgeeft. Beide
zijn onnatuurlijk.
Zooals ik u vroeger heb medegedeeld, is de zaak der
schouwburgloten thans in de taaie periode van een burgerlijk
proces. Van alle houders is slechts één ter terechtzitting
verschenen. De zaak zal nu in het volgende jaar beslist
worden. Hoe, dat is nu de groote vraag. Vermoedelijk
zal de rechtbank beslissen dat het waarborgkapitaal voor
de loten, dat onder beheer van drie aangewezen personen
berust, en dat zoo zoetjes aan met de rente tegen dat de
beslissing valt, wel bijna tot een 3 ton zal zijn aangegroeid,
moet worden uitgekeerd aan de lotenhouders. Het is
natuurlyk niet denkbaar, dat de rechtbank dat geld zoo
maar ter beschikking van dezen of genen houder van vele
loten zal stelleD, maar dat er een rechterlijk toezicht zal
ingesteld worden.
Din rijst de vraag wat men met het geld zal doen. Men
kan pondspondsgewijs aan elk lotenhouder de waarde van
zijn lot in geld doen uitbetalen, hetgeen dan 60 a 70 cents
per stuk zal zijn. Maar men kan ook anders doen. Men
kan inet die 3 ton de loterijleening laten voortbestaan,
met verminderde prijzen of andere voorwaarden. Ik kan
u wel zeggen dat dit denkbeeld niet alleen velen toelacht,
maar dat de plannen reeds kant en klaar daarvoor ont
worpen zijn.
Ik sprak deze week iemand, die meer dan duizend
schouwburgloten in zijn bezit heeft, en die bij kris en kras
i verzekerde dat hij nu genoeg had van al dat gezeur, en
j dat hij nooit zijne medewerking tot eene nieuwe lotery
zou geven. Deze vriend had n.l. op eenige verkoopingen en
vau particulieren de loten voor een bagatel gekocht en zou
het nu wel aardig vinden als iiij b. v. zoo duizendmaal 40
cent op zijn partij verdiende. Maar zulke houders behooren
tot de uitzonderingen. De meesten hebben 2, 3 lootjes, in
de hoop er iets op te verdienen door het trekken van een
prijsje.
Ik mag niet onbescheiden wezen en namen noemen; ik
zal alleen maar het feit vermelden dat bij de schouwburg
commissie stapels brieven zijn ingekomen uit alle deelen
van ons land van inenschen die 1, 2 lootjes bezitten en
toch zoo dringend vroegen de loterij niet af te breken.
Daar was het eene arme weduwe, hier een daglooner, dan
weder een onderwijzer (minimum-lijder), die hunne geheele
levensgeschiedenis vertelden, met die van hunne kinderen
incluis, om toch vooral te doen begrijpen hoe goed aan lien
zoo'n extratje van eenige honderde of duizende guldens zou
zijn besteed. Ze zouden toch zoo gaarne met hun lootje,
waarvoor ze toch eerlijk een rijksdaalder betaald hebben,
een kansje houden. De menschen waren aan het verkeerde
adres. De schouwburgvereeniging is ontbonden en heelt met
het waarborgkapitaal niets te maken. Ik vermeld het dan
ook alleen als een bewijs dat het plan van sommigen om
de schouwburgloterij in nieuwen vorm te doen herleven,
bij de meeste houders wel de grootste sympathie zal vinden.
Eerst na de rechterlijke beslissing zal hieromtrent iets meer
te vertellen zijn.
Wij zija hier gelukkig aan eene lievige cholera-epidemie
ontkomen. Dankbaar inoet erkend worden dat de gezondheids-
commissie met ongewone voortvarendheid is opgetreden en
j dat het bezit van eene leiding van gefiltreerd Maaswater
j daarbij uitstekend heelt gebaat. Want wat de geleerden
ook zeggen en hoeveel verschil er tusschen hen ook bestaat,
j zij zoowel als de ieeken erkennen dat de vijand hoofdzakelijk
in het water zit. De meeste gevallen zijn hier dan ook
i voorgekomen bij schippers of bij menschen, die eenvoudig
j het gewone rivierwater toch maar bie/en drinken.
Men ziet thans nog alom in onze stad op groote biljetten
j de waarschuwing: «kookt uw drinkwater en uw melken
j vrij algemeen wordt aan die waarschuwing gevolg gegeven.
Maar toch zijn en blijven er onverbeterlijke fatalisten, die
zich aan al die waarschuwingen niet storen. Doe daar nu
eens wat tegen. Men kan evenwel wiskunstig zeker zijn dat
als hier nu nog, zooals een 25 jaar geleden, het ongezuiverde
Maaswater werd gedronken door alle inwoners, de epidemie
ons evenals vroeger zou geteisterd hebben. Op sanitair
gebied hebben wij werkelijk reuzenstappen
Uw blad vragen, ter aanvulling van myn vorigschry ven?
Op de verschillende ad. ^ssen van hier, om hun
tuesche e komst in te roepen tot het verkrygen eener
aan billyke eischen voldoende verbinding van ons
eiland met den Brabantschen wal, mochten we vóór
eenige dagen de volgende beschikking van HH. Gede
puteerde Staten dezer Provincie ontvangen
«Dat de bevordering eener Stoomboot-verbinding van
«Overflafekee met den Noord-Brabantschen wal, eerst
«dan een onderwerp van overweging zal kuDnen uit-
maken, wanneer eene uitbreiding vau het epoorweg-
tramnet op Noord-Brabantech territor tot de Zeeuwsche
«Stroomen jzal zyn verzekerd".
Ik heb dus niet te veel gezegd, met te beweren dat
het zaak ie spoedig een aanvang te maken met het
aanleggen van de tramverbinding Schouwen en Daive-
l'ind rjilipsland SlaakdamSteenbergen, omdat er
rregronde verwachting gekoesterd mag woiden, dat
Fiakbee dan een Stoomboot-verbinding krygt van
Oade Tonge naar den Slaakdam, eq deze verbinding
das ae rentabiliteit van genoemde onderneming zeer
zou verhoogen.
Met beleefden dank,
Uw Dw. Dr.,
ör. W. J. ABENDS.
Oüde Tonge, 23 November 1892.
Geachte Redactie!
Ondergeteekende, door geringe wetsbennis riet
wetende ot het ambt van Burgemeester vereenigbaar
is met dat van Directeur van een tram, io zoo vry
door dezen uwe opiüie te vragen.
Een plattelands Burgemeester.
(Wy kunnen hierop antwoorden, dat o. a. in
Zeeuwsch Vlaanderen ook een burgemeester
directeur van eeo tramweg-maatechappy ie).
MARKTBERICHTEN.
Ingezonden Stukken,
Geachte heer Redacteur!
Mag ik U vriendelijk nog om een kleine ruimte in
Dordrecht, 24 November.
Tarwe. Jarige puike Z., VI. en Overra. f 6,a f 6,50
Dito goede f 5,50 a f 6,
Nieuwe puike Zeeuwsche, VI. en Overm. f 6,50 af 7,40
Dito goede f 6,— a f 6,40
Dito mindere en blauwe f 5,50 af 6,
Dito zomer f 5,30 a f 5,80
Dito Canada f 5,a f 5,50
Rogge. Zeeuwsche, Vlaarnsche en Overm. f 5,20 a f 5,70
Gerst. Winter-, Zeeuwsche en Vlaarnsche f 4,50 a f 5,
Dito dito gestort f 5,30 a f
Dito dito Overmaassche en Flakkeesche f 4,20 a f 4,50
Dito Zomer-, Zeeuwsche en Vlaarnsche f 4,af 4,50
Dito dito Overmaassche en Flakkeesche f 4,a f 4,20
Chevaliergerst f 5,a f 5,50
Haver, (lange) f 2,70 a f 3,50
Dito (dikke) f 4,— a f 4,50
Paardenboonen f 6,a f 6,30
Duivenboonen f 6,a f 7,
Witteboonen f 8,a f 8,30
Bruineboonen f 7,50 a f 8,50
Oostburg;, 23 November.
Ter Graanmarkt van heden was de aanvoer zeer ruim
bij uiterst beperkte vraag. De prijzen liepen dan ook voor
nagenoeg alle artikelen lager.
Men besteedde heden voor:
Nieuwe Tarwe f 5,25, f 6,a f 7,—
Nieuwe Rogge f 5,f 5,25 a f 5,40
Nieuwe Wintergerst f 4,f 4,50 a i 4,75
Nieuwe Zomergerst f 3,75, f 4,a f 4,25
Haver f 3,—, 1 3,25 a f 3,50
Paardenboonen f 5,75, f 6,a f 6,20
Groene Erwten f 7,f 7,50 a f 8,25
Middelburg, 24 November.
Ter Graanmarkt van heden was de kooplust, bij vrij
goeden aanvoer van de meeste artikelen, niet levendig.
Nieuwe Tarwe f 6,50 a f
Rogge f 5,50 a f
Zomergerst f 4,50 a 1
Witteboonen f 8,a f
Bruineboonen f 8,a f 8,25
Paardenboonen f 6,25 a f 6,50
Tuinboonen f 6,50 a f 6,75
Kleine Groene Erwten f 9,50 a f ,-i-
Koolzaad f 9,a f
Versche Boter per kilo. f 4,25 a 1 4,35
Eieren per 400 stuks f 5,
Goes, 22 November.
Slechts tot verlaagde prijzen van alle artikelen ging ietsom.
Nieuwe Tarwe f 5,80 a f 6,25
Rogge f 4,90 a f 5,45
Wintergerst f 4,30 a f 4,60
Zomergerst f 4,a f 4,20
Haver f 3,a f 3,20
Kookertwen f 8,25 a f 9,
Bruineboonen f 7,25 a f 8,
Boter per K.G. f 4,18 a 1' 4,25
Eieren per 400 stuks f 5,40 a f 5,60
Zierikzee, 24 November.
Bij zeer ruimen aanvoer doch weinig kooplust bleef veel
onverkocht, en moesten de meeste artikelen om tot zaken
aanleiding te geven lager worden afgegeven.
Nieuwe Tarwe f 6,30 a f 6,50
Goede en Mindere soort f 5,25 a f 6,
Rogge f 4,75 a f 4,85
Chevalier f 4,25 a f 5,40
Zomergerst 1 3,85 af 4,40
Wintergerst f 4,40 a f 4,30
Groene Erwten f 8,a f 8,25
Bruineboonen f 7,a f 7,50
Witteboonen f 6,50 a f 7,
Lijnzaad i 9,50 a f 40,50
Zierikzee, 24'November.
Veemarkt. Aangevoerd 35 Ossen, 5 Graskalvers. Handel
tamelijk vlug. 3jarige Ossen van f 420—f 435, 2jarige Ossen
van f85f440, 4'/jjarige Ossen van f50—f80, Graskalvers
van f 20f 30.
Schapenkoppen volop voorhanden.
Bur^erlyke Stand ■van Zierikzee.
geboren:
19 Nov. Een dochter van W. Bartels en N. Telle.
Een dochter van C. S&man en M. Berrevoets.
20 dito. Twee zoons van J. de Vos en L Anker.
22 dito. Een dochter van A. van Lmgeraad en E.
Rom«yo. 23 dito. Een dochter van C. L. van Vessem
en F. WillemBe.
gehüwd:
22 Nov. F. W. Plaum, 25 j., jm. en M. Appels, 22 j., jd.
J. M. Plaum, 27 j jm. en C. Appels, 26 j., ja. 23
dito J. Wet.ting, 25 j-, jm- «n A. va.» Schendel, 24 j.
jd. L. Kouters, 23 j., jm. en C. Kryger, 23 j jd.
overleden:
19 Nov. M. van Oavereo, 91 j-, Wedutfe van J.
Mulder. J. Snaauw, 18 j., ongeh. s. 23 dito. M.
vau der Wert, 58 j., ongeh. d. 24 dito. M. Th. Hag-,
7 w., d.
ais levenloos aangegeven:
19 Nov. Een zoon van W. Bartels en N. Telle.
TELEGRAMMEN.
'es Graveuhage, 25 Novnmber.
Tweede Karper. Ingekomen eene overeenkomst met
de Exploitatie- en Zuidermaatschappyen van het locaal-
spoor Sittard—Herzogenrath. Aangenomen de
hoofdstukken der Indische begrooticg, waarin de poet
30,000 voor de proel vau de opiemregie. Het debat
is aangevangen over de verbetering van het west gat
Soerabuja. Aan de orde ia gesteld de perequatie der
grondbelasting.
