/lllllkZIISIIM NIEUWSBODE.
Zaterdag 19 November 1892.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Aan onze Abonné's
NIEUWSTIJDINGEN.
FEUILLETON.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, 10,per jaar.
49ste JAARGANG.
No. 6236.
Advertentiën, van 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot dos
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar 'plaatsruimte berekend.
in Noord-Amerika, de Transvaal en Indië
wordt nogmaals dringend verzocht het
door hen verschuldigde abonnementsgeld
ons te doen toekomen vóór 1 Januari a.s.
Bij niet ontvangst op dien datum, zal
de toezending van den Nieuwsbode worden
gestaakt.
De Directeur-Uitgever,
J. WAALE.
Opgaaf van brieven, geadresseerd aan onbekenden,
over de 2e helft van October, verzonden van het post
kantoor te Bruinisse en de daaronder ressorteerende
hulpkantoren, welke door tusechenkomst van genoemd
postkantoor kannen worden gereclameerd:
Van Oosterland
B van der Werf, Amsterdam.
Op verzoek van de inzenders nemen wij ook
dit als hoofdartikel op, ten einde onze onafhanke
lijkheid te bewaren.
Als hoofdartikel ir. het nummer van den Zierik-
zeeschen Nieuwsbode van 17 November j.l., komt
onder den titel van het vijfde wiel aan den wagen
een stuk voor, waaruit ten duidelijkste blijkt dat
de schrijver van dat stuk geen voorstander is
van den train.
liet zal wel niemand bevreemden, dat ons
comité gemeend heeft, een paar opmerkingen tc
moeten maken naar aanleiding van dat stuk, en
daardoor meer en ander licht in deze zaak te
ontsteken, ten einde hen, die wellicht met liet
gevoelen van den geachteu schrijver zouden mede-
gaan, in de gelegenheid te stellen de zaak van
twee kanten te bezien.
In het stuk wordt de weinige levensvatbaarheid
betoogd van een stoomtram en daarom uitgemaakt,
dat de tramindien hij komt, zal zijn en blijven
gedurende zijn kortstondig bestaan, totaal onnoodig
en doelloos.
Wat deze levensvatbaarheid te maken heeft met
de vraag of het in het algemeen
belang weiisclielijk is dat con
cessie verleend worde, is ons niet
recht duidelijk.
Het algemeen belang toch bestaat en dit zal
waarlijk voor deze streek wel door niemand ontkend
worden, want, daargelaten elke particuliere over
weging, is het toch van genoegzame bekendheid,
dat elke verbetering van communicatie is in het
algemeen belang.
Juist om de geldzaken (en hier komt het st.uk
voornamelijk op neer) van het algemeen belang
te scheiden, heeft ons comité de nota van kosten
voor den aanleg en exploitatie, ons door onzen
Ingenieur bij het ontwerp overgelegd, vooralsnog
niet aan Gedeputeerde Staten ingezonden.
Wij hebben, na inzage der begrootingen, de
overtuiging gekregen dat een stoomtram bestaanbaar
is, natuurlijk onder bepaalde voorwaarden, en hebben
daarop besloten concessie aan te vragen. Hadden
wij die overtuiging niet gekregen, dan ware het
immers dwaasheid geweest, de zaak verder voort
te zetten en mag men immers aannemen, dat ons
comité zulks dan ook niet zoude hebben gedaan.
Wij begrepen echter, dat ontijdige openbaar
making der cijfers tot verwarring aanleiding kon
geven en achtten het thans den tijd nog niet, nu
reeds mede te deelen op welke wijze het ontwerp
zeer goed tot uitvoering kan komen.
Uit het hoofdartikel nu blijkt ten duidelijkste
dat onze zienswijze juist was.
De cijfers, die de schrijver thans geeft en ver
klaart volstrekt niet uit de lucht gegrepen te zijn,
zijn zeer willekeurig gesteld en steunen volstrekt
niet op goede gegevens. Vermoedelijk zijn zij,
voor zooveel mogelijk, overgenomen uit eene aan
vrage van de lieeren I. de Meulemeester Co.,
die concessie gevraagd hebben voor een stoom
tramweg van Brouwershaven naar Rozendaal, daarbij
tevens onderstellende dat de lijn thans 52 K.M.
lang wordt, wat in werkelijkheid
Slechts 45 JK.üf. ÏS, maar wij behoeven
er slechts op te wijzen dat het ontwerpI. de
Meulemeester Co. niet voldoende uitgewerkt
was en dat derhalve ook deze raming van kosten
niet aangehouden mag worden. Evenzoo zijn de
in het artikel genoemde jaarlijksche exploitatie
kosten willekeurig en zonder volledige kennis van
het ontwerp, opgemaakt.
Het komt ons niet wenschelijk of raadzaam
voor, de in ons bezit zijnde ramingen te noemen,
maar tocli kunnen wij de verzekering geven dat
de in het hoofdartikel genoemde cijfers te hoog
zijn gesteld. Daarenboven staat op den voorgrond
dat ile tram, alleen dan levensvatbaarheid heeft,
wanneer voldoende subsidie gegeven wordt door
Rijk, provincie en gemeente, waardoor liet aanleg-
kapitaal belangrijk zal verminderen.
Rn wat nu de vermoedelijke ontvangst betreft
't blijkt ons ten duidelijkste dat de memorie van
toelichting door den schrijver niet voldoende is
gelezen, waar hij onderstelt, dat ook gerekend
wordt op vervoer van landbouwproducten en van
vee. Zal dit al gebeuren, voornamelijk bij ijsgang
en mist, dan meenen wij hierop nu nog niet tc
mogen rekenen. Wij willen gaarne gelooven dat
de drie snelvarende stoombooten op Rotterdam,
voor liet personenverkeer geduchte concurrenten
zijn midden in den zomer en wanneer het lang
durig oponthoud aan de tnsschenveeren onbetee-
kenend is, maar in den winter zullen slechts
weinigen een lange reis met plotseling opkomende
mist risqueeren, wanneer men weet:
1°. dat de tram drie a vier maal per dag
gelegenheid biedt om in Holland te komen;
2°. dat naar de K.M. berekend een
retour Xiertkzee—Rotterdam, 2dc
klasse, slechts ongeveer vijf gulden
kosten zal;
3°. dat de tram van Zierikzee naar Rozendaal
slechts 2 u. 35 min. noodig heeft en dus tot
Rotterdam hoogstens 3s/4 uur tijd gevorderd wordt.
De personen, die van buiten naar Rotterdam
moeten, zullen, zoo ze al met de boot gaan, zich
met de tram naar Zijpe laten brengen, waardoor
de reis goedkooper wordt en korter duren zal.
Dat geen concurrentie met de Spoorboot in het
leven zal geroepen worden behoeft na het boven
staande geen betoog, omdat de aansluitingen te
Goes meestentijds allertreurigst zijn en do reis,
op die wijze gedaan, belangrijk duurder wordt.
Tijdens ijsgang zal de verbinding uitsluitend
met de tram geschieden, want en dit is van
beteckenis liet Zijpe is altijd over te komen,
ook bij den strengsten winter. Hoogstens gedurende
enkele uren van den dag kon in den zeer strengen
winter van 1890 op '91 het Zijpe niet overgestoken
worden en dat nog wel terwijl men er nog niet
op ingericht is.
Toch zouden wij een fout begaan hebben, indien
wij op bovenstaande onderstellingen alleen, op een
groote ontvangst gerekend hadden. Wij geven het
den schrijver van liet hoofdartikel gaarne toe, dat
liet althans in het eerste jaar, schier een onmogelijk
en ondenkbaar geval is, indien op deze wijze
100,per dag werd ontvangen, maar de tram
heeft ook zooveel niet noodig om goed bestaanbaar
te zijijL Bovendien worden daarbij door den schrijver
nog de grootste ontvangsten weggelaten. Rekent
hij het postverkeer niet, dat de tram toch zeker
niet zal onthouden worden, daar deze regelmatig
aankomt en de kortste verbinding vormt? en waar
het vooral op aankomt: Heeft het locaal verkeer
het verkeer in de eilanden zelf, voor hem absoluut
geen waarde? Wil de schrijver wel gelooven, dat
de Donderdagen hier drukker marktdagen zullen
worden, en dat velen met de tram zullen komen;
dat vele Zierikzeeënaars van de gelegenheid ge
bruik zullen maken om eens naar Schuddebeurs
te gaan? Is het hem bekend dat ook het oostelijk
gedeelte van Overflakkee aansluiting op het tram-
wegnet zal verkrijgen; dat St. Philipsland thans
geen enkele communicatie heeft, en dat de zuivel
fabrieken hun melk door den tram gedeeltelijk kunnen
doen aanvoeren? Heeft hij er wel eens aan gedacht,
dat bij verbetering der communicatie, het vee hier
in Zierikzee zal opgekocht worden en dus veemarkten
hier zeer goed bestaanbaar zijn niet alleen, maar
buiten twijfel in bloei zullen toenemen?
Wanneer al dit verkeer slechts ongeveer 80 a
90 gulden opbrengt, is, wanneer natuurlijk de
subsidies worden verleend, die werkelijk niet te
hoog worden aangevraagdde zaak gered en
clc tram levensvatbaar.
Gelooft de schrijver na deze mededeelingen nog,
dat het algemeen belang niet medebrengt, den
aanleg van den bewusten stoomtramweg?
Wij vertrouwen het tegenovergestelde en twijfelen
er niet aan of de meeste ingezetenen van Schouwen
eu Duiveland zullen volmondig het alg'emeen
belang- van het tot stand komen
van den tram erkennen en bovendien
overtuigd zijn, dat alle gemeenten in Schouwen
en Duiveland, zonder onderscheid, bij het tot stand
komen van den tram, hetzij dan in meerdere of
mindere mate, belang hebben.
Het Comité tot het verkrijgen van concessie
voor de kortste verbinding van de eilanden
Schouwen en Duiveland met den vasten wal
door middel van een Stoomtram,
Cu. W. VERMEIJS, Voorzitter.
C. J. HOCKE HOOG EN BOOM, Secretaris.
Oost-Indië.
Het op 1 Oct. te Atjeh gebeurde wordt in de Jav. Ct.
aldus verhaald:
Bljjkens een van den civielen en militairen gouver
neur van Atjeh en Onderhoorigheden ontvangen
telegrafisch bericht is den len dezer maand een aanvang
gemaakt met het schoonkappen op groote schaal van
het voorterrein tusachen Lambaroe en Lamreng en zyn
de troepen, die op genoemden datum daartoe buiten
de linie trokken- en stelling namen, in een hevig
gevecht met den vyand gewikkeld, waarbjj aan onze
zjjde G militairen sneuvelden en 29 militairen zoomede
een dwangarbeider gewond werden, terwgl een Boe-
gineesch militair, die getroffen en nedergevallen was,
later werd vermist. Bovendien werden zwaar verwond
de le luitenants der infanterie S. A. Drjjber, voor
wien echter hoop beBtaat op herstel, en P. C. M. A.
Koolboom, die sedert overleed. De toestand der overige
gewonden is gunstig. Na afloop van het gevecht keerden
onze troepen ongehinderd terug. Nopens de verliezen
van den vjjaod is nog geen opgaaf ontvangen. Met
het schoonkappen van het terrein wordt voortgegaan".
Eng-eland.
De lord-mayor van Londen is der meening toegedaan,
dat de nood onder de werkeloozen niet buitengewoon
groot genoemd kan worden. Hjj wil in ieder geval
geen iuschry vingen te hunnen voordeele openstellen,
zoolang hem de juiste gegevens nog ontbreken.
Duitschland.
Te Lubben werd de 28-jarige opperjachtmeester
Zürner op straat door den fabrieksarbeider Drogula
doodgeschoten. De arbeider had eenige dames, die door
Zörner begeleid geworden waren, beleedigd, waardoor
de strijd was ontstaan.
Do dader werd gevaDgen genomen; hg had vroeger
reeds terechtgestaan wegens het steken met een mes.
België.
Antwerpen, 17 Nov. De quarantaine voor
schepen, onverschillig van welke plaats van herkomst,
iB afgeschaft. De schepen zullen enkel een geneeskundig
onderzoek ondergaan.
Nederland.
's Graveuhage, 16 Nov. Gistermiddag werd
het hofje van Yosveld in de Groote Btraat in rep en
roer gebracht door hevig gillen van een paar vrouwen,
die bloedend vluchtten, achtervolgd door een in die
buurt ongunstig bekend staand persoon.
Deze persoon, sedert een drietal jaren, ah koloniaal
nit Indië teruggekeerd, had nl. reeds meermalen by
zyn moeder, die in genoemd hofje woont, twist gezocht,
doch tot handtastelijkheden was 't tot nog toe zelden
gekomen.
Gisteren echter, wetende dat zgn zuster en haar vryer
voor eenige dagen bg zgn moeder waren komen in
wonen, had hij een scheermes weten machtig te worden
en kwam hij onverwacht by zgne moeder aankloppen.
Alvorens hjj echter zoover gekomen was, vluchtte zyn
zuster, die hem zag aankomen, en in onmin met hem
leefde, het hofje uit, doch struikelde over een voor
werp dat in den weg stond, zoodat baar broer haar
geheel in zgn macht had. De woestaard ontzag zich
niet het meisje, dat niet den minsten weerstand kon
bieden, eenige diepe sneden aan het hoofd toe te brengen.
Nog echter niet voldaan zgnde, verwondde hjj daarna
zjjn oude moeder en zjjn aanstaanden zwager, waarna
hjj zich verwjjderde, om eenige oogenblikken later
terug te keeren, kenneljjk met even slechte misschien
wel met nog slechter bedoelingen. Althans in dien
tusBchentjjd had hjj er een borrel op genomen, en
moet zich in de herberg, waar hjj zulks deed, in dien
geest hebben uitgelaten. Bg zjjne terugkomst in het
hofje, werd hjj echter door een politieagent gegrepen,
die, geholpen door eenige burgers, den woestaard naar
het commissariaat overbrachten.
De drie gewonden werden tegen den avond, na in
het Ziekenhuis te zgn verbonden, eveneens naar het
commissariaat geleid, teneinde een verhoor te ondergaan.
Rotterdam, 17 Nov. Heden overleed alhier
kapitein P. Wierikx, indertjjd een der guDBtigst be
kende gezagvoerders in de passagiersvaart op Ned.-Indië,
voornameljjk met de »Noach I" en andere schepen der
reederjj van wjjlen Fop Smit Jr.
Uit Voorne. Te Nieuw-Helvoet werd deze week
de gewone jaarljjksche vergadering gehouden van
leden en begunstigers van het ondersteuningsfonds bjj
ziekte en ongelukken. Nadat de Secretaris-Penning
meester verslag had uitgebracht over den toestand en
de verrichtingen van het fonds gedurende het afgeloopen
jaar bleek het, dat de financiën in een gunstigen
toestand verkeeren. De meeste leden, zoo niet alle,
kregen den indruk, dat do zaak levensvatbaar was en
dat men met nieuwen moed op den ingeslagen weg moeBt
voortgaan. Toch mag niet verzwegen worden, dat nog
velen op zich laten wachten om zich als lid te laten
inschrjjven. Onder de redenen, die daarvoor werden
opgegeven, mochten wjj er geene hooren, die steek
hielden. Ook het aantal begunstigers kon in eene
gemeente als deze veel grooter zjjn. Het bestuur van
het fonds bestaat thans uit de heeren J. Visser, R. IC.
van Bendegom, F. van den Ban, Joh. Lammerse en
J. van Rjj.
Gecommitteerde ingelanden van het waterschap
»De Noordsluis" hebben met 12 tegen 9 stemmen
besloten in het aanstaande voorjaar over te gaan tot
de stichting van een stoomgemaal. Do kosten zjjn
begroot op ongeveer 60,000 gulden, waarvan jaarljjks
1500 gulden afgelost zullen worden. Deze kosten, als
mede die voor het onderhond, zullen gedragen worden
door de polders van Oost-Voorne en Rockanje, die te
zamen genoemd waterschap uitmaken en ruim 3200
H.A. beslaan.
Verleden week werd 's Konings rivierjacht »Leeuw"
bjj inschrjjving verkocht. Toen de bus geopend werd,
bleken er 17 liefhebbers te zjjn. Het laagste bod bedroeg
2000 galden, het hoogste 6365 gulden. Aan den in-
achrjjver van dit bod, den heer J. de Vos te Amsterdam,
werd het jacht dan ook gegund.
Oud-Iïeierlaud, 15 Nov. De rechtercommis
saris te Dordrecht heeft heden de politie alhier gehoord
over de tegen haar ingebrachte beschuldigingen, als
zoude zjj zich tjjdens de ongeregeldheden op 3 en 5
dezer aan strafbare handelingen hebben schuldig
gemaakt.
Vlissingyeii, 17 Nov. De socialist Van der Veen
zal een request voor de werkeloozen alhier opmaken
en Dinsdagavond door hen laten teekenen, waarna
het aan den gemeenteraad zal worden ingezonden.
Goes, 17 Nov. Heden slaagden te 's Hertogenbosch
voor het examen voor apothekersbediende de dames
P. D. C. van Schelven en C. J. E. Massee, beiden
van GoeB.
De dag, waarop de heer Borgesius hier zal
optreden ter bespreking der kieswet-ontwerpen, is
vastgesteld op 23 Nov. e.k. De heer Mr. Troelstra nit
Leeuwarden zal hier eveneens die ontwerpen bespreken.
Daar laatstgenoemde de socialistische beginselen is
toegedaan, zal diens inleiding nog al wat van die des
heeren Borgesius verschillen.
Woensdagmorgen kwam Z.Ex. de Commissaris
der Koningin hier aan 't station. Een gereed staand
rjjtuig voerde hem naar eenige dorpen en te ongeveer
drie uur was hg weer hier. Aan het stadhuis werd
bjj ontvangen door Burgemeester en Wethouders.
Aan de audiëntie namen slechts weinigen deel, o. a.
een paar officieren der d.d. schutterjj.
Een bezoek werd gebracht aan do groote kerk. Of
dit ook in verband moet gebracht worden met de
reeds sedert lang in de pen zgnde restauratie van het
trotsche gebouw, zal de tjjd moeten leeren.
Begeleid door Bnrgem. en Weth. bezocht Z.Ex.
(Naar liet. Fransch van Albert Cim).
IV.
Den volgenden Zondag, die juist de uitgaans
dag voor de heeren Nestor Richefeu en Théodule
Lardenois was, stapten onze twee pillendraaiers
een half uur na elkander in den trein en gingen
de een naar Genève, de ander naar Bern.
Beiden droegen zorgvuldig in een zakje van hun
portefeuille of van hun portemonnaie een micros-
copisch-klein rond doosje met liet bewuste pilletje,
het leven of den dood. Bij het uitgaan van
het station voelde Richefeu, ondanks de zeer ge
gronde vrees, een hevigen honger en ging daarom
in een der beste hotels in de rue du Mont-Blanc,
huurde er een kamer en zette zich aan de table
d'höte, waar hij het ontbijt rijkelijk eer aandeed.
Hij stak vervolgens een sigaar op, een echte hnvaua,
en ging wat op het terras van een café op de
Grand-Quai uitrusten.
Nadat hij zich eerst vast en onherroepelijk had
voorgenomen, om zoodra hij te Genève uit den
trein was gestapt, zich van de verschrikkelijke
onzekerheid te ontslaan en zich met zijn lot te
vereffenen, deed hij nu alle moeite om die angstige
gedachte te verdrijven, zich zelf te misleiden en
in een roes zijn leed te vergeten: hij was besloten
om zoo lang mogelijk liet verschrikkelijk oogen-
blik achteruit te schuiven.
Het was onverhoopt mooi weer; een heldere,
zonnige nazomerdag. Bemoedigd, om zoo te zeggen
ondanks zichzelf, en opgevroolijkt door de fijne flesch
pommard, waarmee hij zijn dessert had besproeid,
door de kop koffie en de glaasjes chartreuse, die
hij gebruikt had en ook wel wat door den prachtigen
namiddag, de schitterende toilletjes, die zijn oog
voorbij zweefden, de slanke tailletjes, de bekoorlijke
gezichtjes, door het prachtige meer, dat onmetelijk
azuren en zilveren veld, dat zich als een spiegel aan
zijn voeten uitstrekte, onder den indruk van geheel
dit verkwikkelijk tooneel, dit tooverachtig panorama,
gaf Nestor Richefeu zich aan een zoete bedwelming
over en smaakte al het geluk van te leven.
Van tijd tot tijd evenwel trokken zijn wenk
brauwen zicli plotseling samen, een rilling doorliep
zijn leden en schudde hem wakker: de afschuwelijke
gedachte was eensklaps weer bij hem opgekomen,
was hem als een zwaard door de ziel gegaan.
Bastavan avond zullen we zien na liet
diner Ik heb nog den tijdWaartoe zich
voor den tijd te kwellen? Dat is dom!
Laat ons er niet meer aan denken Laat ons
eens opstaan! Hop!
En voor afleiding stond hij op en wende zich
in 'tgewoel der wandelaars; met een sigaar tusschcn
de lippen doolde hij de kaden langs.
Tegen zeven lire kwam hij weer aan zijn hotel
eu hoewel hij niet veel eetlust voelde, nam hij
plaats aan tafel en alleen weer om zijn geest wat
op te wekken, zich te versterken, dwong hij zich
om te eten en deed zoo veel hij kon de schotels
en de wijnen eer aan. Hij verliet het laatst de
eetzaal en oordeelde, dat er ditmaal niet meer te
talmen viel, dat het oogenblik gekomen was om
zich op zijn kamer op te sluiten, en
Maar terwijl hij dit bij zich zelf liep te over
leggen, had hij zonder het te weten den dorpel
van het hotel overschreden en bevond zich reeds
aan de andere zijde der straat.
Een aanplakbiljet trof zijn oog. Ruitengewone
voorstelling La Vie Parisienne...
door de acteurs van het theatre des Variétés van
Parijs
Als ik daar eens heen ging? Ik kan nog wel
tot van avond wachten In ieder geval kan ik
morgen vroeg naar Chévremont terug Voor
één keer zal vader Picliancourt er niets van
zeggen Altijdals ik niet de ongelukkige
ben. Brrr!
In de komedie maakte hij kennis met twee
lieve dames, wie hij in een pauze een paar grogjes
aanbood en die hem na afloop voorstelden met
hem te gaan soupeeren. Hij kwam laat in zijn
hotel terug of zeer vroeg, zoo men wil, aangezien
het eerste morgenlicht aan den horizon zweefde.
Zijn hoofd woog als lood; het brein was koortsig
verhit en brandde alsof men kokend lood in
de hersenholte had gegoten. Toch herinnerde hij
zich Met kleine doosje was daar, in een zakje
van zijn portefeuille. Hij moest zich ora 't leven
brengen Wat zouden anders zijn collega's
Lardenois en Cabrillat wel zeggen Bovendien had
hij er een eed op gedaan Hij moest zijn eed
houden, toonen uat hij geen lafaard was!
Neen, hij was niet bang, en het bewijs I
Hij nam het pilletje en slikte het door.
Een uur later werd Nestor Richefeu, die zich
geheel gekleed op bed had geworpen en onmiddellijk
in slaap was gevallen, door hevige krampen en
wreede ingewandspijnen gewekt.
Dadelijk kwam de herinnering bij hem boven
De waarheid drong zich plotseling aan hem op
Groote God! Ik ben het! Vergiftigd! Ver
loren! O, mijn God!
En hij begon te brullen als een bezetene.
De bedienden uit het hotel snelden toe. Spoedig
zond men om een dokter.
De pijnen schenen toe te nemen, de toestand
verergerde snel.
Toen de dokter kwam, lag Nestor Richefeu bijna
zonder kennis neder, bij wijlen door hevige schokken
geschud, met schuim op de lippen, benauwde
ademhaling, het voorhoofd en het gelaat en het
geheele lichaam bedekt met zweet.
Een der kelners vertelde, dat die //reisiger"
tegen den morgen was thuis gekomen, dat hij hem
op de trap had hooren struikelen, als iemand, die
niet gezond van hersens en van beenen was, dat
het eenvoudig eeneen vuile maag, een
indigestie was.
Een zeer hevige indigestie, ja, voegde de
dokter erbijmaar met vergiftiging gepaard
En naar verschillende verschijnselen oordcclende,
dat dit vergif opium moest zijn, schreef hij de aan
gewezen afdrijvende en tegenwerkende middelen voor»
