ZIEBIKZEESGHE NIEUWSBODE.
Dinsdag 16 Augustus 1892.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Zorg voor de openbare gezondheid.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
4-9ste JAARGANG. No. 8195.
Advertentiën, van 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte "berekend
Vrijwillige oefeningen in den
wapenhandel.
De BURGEMEESTER van Zierikzee
Gelet op het schrijven van den Generaal-Majoor, Bevel
hebber in de lilde Militaire AfdeoliDg te Breda van 9 Augustus
4892, No. 2;
Brengt bij dezen ter openbare kennis, dat jongelieden
van den ouderdom van 17, 48 en 19 jaar, die zich gedurende
het tijdvak van 4 October a.s tot 4 Maart 4893 vrijwillig
in de gemeente willen oefenen in den wapenhandel, uit
sluitend voor den dienst der Infanterie, zicli voor
den 18en Augustus 180S5 op werk
dagen tussclicn «les voormiddags
ÏO en «les namiddags 1 uur ter g-e-
meontc-Secretarie behooren aan te
meldeji.
In liet bijzonder worden op «le
jgelegenheïd tot ïiet «leelnesnen aan
«le kier* voor genoemde oefeningen
gewezen «le jongelieden, die inge-
schreveu zijn» voor «le lieliting «Ier
IV:itionale Militie voor 1893.
Nadere inlichtingen zijn ter gemeente-secretarie te
bekomen.
Zierikzee, den 10 Augustus 1892.
De Burgemeester voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
Waar de grenzen voor Staatsbemoeiing, of liever,
meer algemeen, voor het optreden van het openbaar
gezag, te trekken zijn, is ten allen tijde een lastig
vraagstuk geweest. Terwijl sommigen de openbare
besturen willen terugdringen van menig gebied, waar
hun optreden nuttig en noodig kan zijn, verlangen
anderen hunne tusschenkomst, waar die, naar onze
meening, meer goed dan kwaad zal doen. De laatste
richting heeft in de jongste tijden echter de meeste
aanhangers gewonnen. In ons vorig opstel toonden wij,
in verband met de armenzorg, het verkeerde daarvan aan.
Thans wenschen wij daarentegen te wijzen op een
aangelegenheid, waarbij, naar onze overtuiging, het
openbaar gezag zeer ernstig tot handelen verplicht is,
en vooral de gemeentebesturen een gewichtige taak
hebben te volvoeren.
Het belang der openbare gezondheid te behartigen,
ligt op den weg der overheid. Dat kan niet aan
bijzondere personen worden overgelaten. Wel bestaan
in enkele groote plaatsen Vereenigingen tot verbetering
der Volksgezondheid, of dergelijke, maar die vermogen
weinig anders dan de aandacht te vestigen op hetgeen
noodig is; zij missen de macht en de middelen om
dat zelve tot stand te brengen. Met bijzondere personen
is dat nog meer het geval, terwijl hetgeen zij zelf
zouden kunnen doen, niet zelden in dadelijken strijd
komt met hun rechtstreeksch eigenbelang, en vooral ten
platten lande, met de eischen van het bedrijf.
Het spreekt vanzelf, dat op deze dingen de aandacht
meer bijzonder gevestigd wordt, wanneer, zooals nu
met de cholera het geval is, er sprake is van de
mogelijkheid, dat eene besmettelijke ziekte ons komt
bedreigen, maar het is eene verkeerde meening, dat
alleen met het oog daarop gezondheidsmaatregelen
noodig zijn. Integendeelveel van hetgeen bij het
heerschen van besmettelijke ziekten nuttig en noodig
is, is ten allen tijde goed voor het bevorderen der
gezondheid en tot het tegengaan van de vatbaarheid
voor ziek worden in bet algemeen.
Wat daarvoor noodig is, hangt in vele opzichten van
plaatselijke omstandigheden af. maar enkele algemeene
aanwijzingen kunnen hier toch eene plaats vinden.
Een der eerst noodige en meest verwaarloosde zaken
is zorg voor reinheid. In dit opzicht vooral is het, dat
de openbare, veelal met bijzondere belangen, inzonder
heid met de eischen van het bedrijf in strijd komen.
De zorg om al wat tot mest maken dienen kan,
daarvoor te bewaren en aan te wenden, leidt er maar
al te licht toe, om stoffen, die weggeruimd moeten
worden, te bergen of te laten liggen op plaatsen, waar
zij schade kunnen doen. Hier moeten de gemeente
besturen regelend, desnoods dwingend optreden en
bepalingen maken, die bij de bewaring, het vervoer en
het verwerken van meststoffen in het algemeen, van
privaatstoffen in het bijzonder, moeten in acht genomen
worden. Hiertoe behoort ook de zorg voor goede
rioleering tot afvoer van vuil water, voor den be
hoorlijken afloop en eene goede doorstrooming van alle
watergangen, het opruimen van stilstaande wateren,
het te keer gaan van het verontreinigen der openbare
wateren en dergelijke maatregelen, die het verspreiden
van ziektekiemen en het ontstaan van kwade dampen
kunnen tegenhouden.
Eene zaak, die in de tweede plaats in aanmerking
komt en waarvoor de bijzondere personen in het geheel
niet zorgen kunnen, is goed, zuiver drinkwater. Dit
is een voornaam vereischte voor het behoud der ge
zondheid, voor het tegengaan van de verspreiding van
ziekten. In tal van plaatsen is daaraan een groot gebrek,
grooter dan men veelal denkt, omdat niet zelden
oogenschijnlijk heldere wateren met schadelijke stoffen
besmet zijn en de smaak insgelijks een onvertrouwbare
gids is, daar de voorbeelden niet zeldzaam zijn, dat
zuiver water door zoogenaamd flauwen smaak on
aangenaam is aan hen, die aan »hartiger", dat is
met zekere, niet zelden schadelijke zouten bezwangerd
water gewoon zijn. In sommige, vooral in veenstreken,
is het bekomen van goed, zuiver drinkwater, een zeer
moeielijk vraagstuk. Des te ernstiger is de plicht der
overheid, daarin te voorzien.
In de derde plaats dient er overal voor voldoende
geneeskundige hulp gezorgd te worden. Deze laat in
vele plaatsen te wenschen over. De neiging van de
meeste geneeskundigen om zich bij voorkeur in groote
plaatsen te vestigen, de onmogelijkheid om in vele
kleinere plaatsen alleen door de opbrengst der praktijk
een voldoend middel van bestaan te erlangen, maakt
het noodzakelijk, door het toekennen eener jaarwedde
van gemeentewege, zoo noodig en mogelijk in overleg
met naburige plaatsen, een bevoegd persoon te bewegen
zich ter plaatse te vestigen.
In vele gemeenten geschiedt dit reeds met goed
gevolg en naarmate het aantal geneeskundigen toeneemt,
zal het gemakkelijker worden, dit middel overal toe te
passen, waarvan de onvermijdelijkheid dadelijk in het
oog springt, als men zich voorstelt in hoe tallooze
gevallen snelle hulp een vereischte kan zijn en de
toestand van een zieke veelvuldige bezoeken van een
geneesheer vorderen kan.
liet gemis van een plaatselijk geneeskundige heeft
ook nog dit groote nadeel, dat het gemeentebestuur
alsdan de voorlichting mist van een man, die met
kennis van zaken kan aangeven, wat op het gebied
van gezondheidsmaatregelen noodig is.
En daar voorkomen beter is dan genezen, is het
dienstig aan de hand var. een deskundige voorzorgs
maatregelen te nemen en niet te wachten tot een
ziekte ontstaan is, om dan van verre een geneesheer
te roepen, die uit den aard der zaken met personen
en toestanden minder vertrouwd is.
Ziedaar enkele voorbeelden aangegeven, om in het
licht te stellen, hoe de zorg voor de openbare gezond
heid ligt op den weg van het openbaar gezag, hoe de
gemeentebesturen hier een ernstige roeping hebben,
waaraan, het moet erkend worden, te weinig wordt
voldaan. Eene vrij algemeene opvatting is, dat men
zulke maatregelen niet alleen eerst behoeft te nemen
met het oog op besmettelijke ziekten, wat verkeerd
gezien is, zooals wij boven zeiden; maar aangenomen,
dat het zoo ware en men alleen daarvoor maatregelen
zou willen nemen, dan moet men ze toch zoo spoedig
mogelijk nemen.
Want de meeste voorzorgsmaatregelen werken slechts
op tijd. De verontreiniging van den bodem, bijvoorbeeld,
werkt lang na, en als men eenmaal aan verdere ver
ontreiniging paal en perk gesteld heeft, zal het nog
jaren duren, eer men de gevolgen van vroegere
verontreiniging te boven is. Zoo men in goed
drinkwater wil voorzien, wdar baalt men dat eensklaps
van daan? En zoo men in eens een geneeskundige
wil aanstellen, heeft men hem dan ook maar dadelijk?
Wat men dus doen wil en doen moet in deze, men
doe het spoedig, want wie zal, als er eene epidemie
uitbreekt, de verantwoordelijkheid willen dragen van
niet in tijds gewaakt en gezorgd te hebben?
Transvaal.
In de Transvaal is een wet uitgevaardigd, waarin
alle arbeid op Zondag verboden wordt. De goudproductie
zal daardoor met een zevende verminderen, een bedrag
van 900.000 per maand. Maar President Krüger
heeft verklaard, dat hij den dag des Heeren voor geen
millioenen wil verkoopen.
Amerika.
Gedurende het, 31 Juli, afgeloopen jaar zjjn in de
Yereenigde Staten aangekomen 619,320 landverhuizers,
d. i. 63,824 meer dan gedurende het voorafgaande.
Daaronder zjjn 7254 Nederlanders.
Oostenrijk.
De Weener politie zoekt een man, laatstelijk Daar
den naam German Plitz, graanhandelaar, luisterende,
die er zjjn werk van maakt mooie meisjes te trouwen,
om die daarna in harems te Konstantinopel te verkoopen.
Eea jong inei&je uit Weenen wist-uit ;sen harem te
ontvluchten en is thans onder de hoede van de
Russische en Oostenrjjksche gezantschappen te Konstanti
nopel. Het spoor van den man, die reeds meer meisjes
naar Turkjje voerde, is nog niet te ontdekken.
Te Weenen heeft zich een gepensioneerd ambtenaar
met de moeder van zjjn kinderen en de kleinen zelf
willen vermoorden. Singer, zgn 4-jarig dochtertje en
2-jarig zoontje zgn dood. De vrouw en het jongste kind
van 11 dagen zjjn in het gasthnis opgenomen en zullen
waarschjjnljjk in het leven blgven.
Duitschland.
Een zeer betreurenswaardig ongeluk heeft te Neisze
plaats gehad. Bjj een zwemoefening met het pak aan
en den ransel op den rag, zonken plotseling 15 man
van het 23e regiment infanterie in de diepte weg. Slechts
8 hunner werden gered; de overige soldaten verdronken.
Zjj behoorden tot de 200 vrjj willige zwemmers van
het 63e en 23e regiment infanterie, die onder bevel
van majoor HeinriohB proeven van bekwaamheid in het
zwemmen moesten afleggen. Enkele Duitsche bladen
schrjjven dit treurig voorval toe aan fouten en nalatigheid
van de zjjde der overheid en wijzen er op, dat een
onderzoek zeer gewenscht is, daar het volk recht heeft
te weten hoe in tjjd van vrede zeven zjjner zonen bjj
een oefening den dood kunnen vinden.
Een later bericht meldt, dat de ramp onder de oogen
van eenige officieren plaatB had, die het •gevecht-
zwemmen" wilden zien. Een der zwemmers stond op
het punt te zinken, toen hjj zich aan een ander vast
klampte, dien hjj medetrok. Om dit te verhoeden, greep
ook deze een ander vast, zoodat op deze wjjze 10 personen
naar de diepte gingen. Toen men hen uit het water
haalde, waren nog slechts 3 hunner in leven.
Berljjn, 13 Ang. De Reichsanzeiger bevat heden
avond het bericht, dat de Keizer, op voorstel van
Caprivi, het plan van eene wereldtentoonstelling te
Berljjn heeft verworpen. In de motiveering der ver
werping ia niets nieuws. De Rijkskanselier verklaart
zich tegen de tentoonstelling, dewijl de overwegende
meerderheid der Duitsche industrieelen, in het bjjzonder
de groote industrieelen, tegen het plan was en alleen
dan krachtig er aan wilde deelnemen, indien de tentoon
stelling om andere dan znivere njj verheids-redenen
moest worden ondernomen.
De meeste regeeringen van den Duitschen Bond, en
onder haar ook Pruisen, hebben, buiten alle staatkundige
overwegingen, van zuiver staathuishoudkundig stand
punt oordeelend, het plan der tentoonstelling afgekeurd.
Een jong Frankforter, die in 1887 te Peet een
ouden heer uit den Donan redde, werd dezer dagen
verrast met het bericht, dat die heer overleden was
en hem benoemd had tot eenig erfgenaam van zgn
vermogeD, 230.000. De erfliter had in zjjn testament
de aanteekening gemaakt, dat de jaren na zgn redding
de gelukkigste van zgn leven zgn geweest.
België.
Het Landjuweel te Antwerpen.
De stoet, welke de te Antwerpen gevestigde
akademie van Oudheidkunde, ter glegenheid der 50ste
verjaring harer stichting (in 1842) heelt ingerioht en
welke Zondag 14 dezer de eerste maal is uitgegaan,
is zonder tegenspraak een der merkwaardigste, welke
in België, dit klassieke land van maskeraden en op
tochten, nog ooij; te zien waren.
Zooals meD, ook in het buitenland, reeds vrjj algemeen
weet, besloot gezegde Akademie, op voorstel van den
bekenden geleerde en schrjjver dr. Max Rooses,
conservator van het Plantjjn-Moretushnis te Antwerpen,
niets minder dan den beroemden stoet der rederjjkers,
uit Noord en Znid, welke in 1561 te Antwerpen aan
het Landjuweel deelnamen, zoo getrouw en prachtig
mogeljjk, na te bootsen.
Veertien prijzen van 2200 tot 4200 frank worden
uitgeloofd.
Zonder overdrjjviDg mag men zeggen, dat van Juni
tot heden minstens 300.000 frank door de veertien
deelnemende maatechappjjen aan het boawen van
wagens, het vervaardigen van vlaggen en blazoenen,
voorts aan coBtumesen muziekinstrumenten is uitgegeven.
Al die volks- en burgerjongens, welke van deze kringen
deel maken, hadden tot hun allerlaatst vrjj oogenblikje
toe veil voor het welslagen van het ontworpen kunst
feest.
Wat er gesmeed en getimmerd, geboetseerd en
geschilderd, geborduurd en genaaid, aan liederen en
muziekstukken geleerd en gerepeteerd, in de manéges
en rgbanen der stad geleerd is geworden, gedurende
deze tien laatste weken, is eenvoudig onbeschrijflijk.
Willen wjj, om ons een klein denkbeeld te vormen
van deze bedrjjvigheid, even met een onzer Znid-
Nederlandsche dagbladschrjj vers een enkele dezer
vereenigingen aaD het werk gadeslaan?
Antwerpén's Rubenskring liet, op een open grond
van meer dan 800 vierk. meter oppervlakte, de werk
plaatsen optimmeren, waar zjjne eigen leden, bijgestaan
door de Skalden, een kring rau jonge schilders en
beeldsnijders, een vjjftal wagens vier praal- en een
antieke vrachtwagen, met'al het daartoe behoorende
schilder- en beeldwerk, in gereedheid brengen.
•De onkosten dezer wagenB mogen op minstens
25,000 fr. beraamd worden. Moesten alle verdiensten
van tijd, werkloon en materialen bekostigd worden,
dan zou de eerste, het tooneel door de eeuwen heen
voorstellende, meer dan 19 a 20,000 fr. bedragen.
•Deze laatste wagen is reusachtig. Hij is 8 Meter
hoog, evenveel lang en 4 breed.
•Wat de coBtnmen betreft, deze zgn grootendeels
geleverd door het huis Verstraete en muntten uit
zoowel in pracht en luister, als in juistheid van
teekening; men mag ze op 5000 fr. schatten, zonder
die mede te rekenen en ze zgn talrjjk, welke
door de personen zei ven, die ze dragen, znllen bekostigd
worden. Onder de kostbaarste roemen wjj: de Prins,
de Dekens, de Rederjjkers, de zinnebeeldige personages,
het gevolg van Qainten Matsjjs, enz. Sommige kostumen
zullen 600 tot 700 frs. kosten.
Het getal personen dat Antwerpen's Rubenskring
heeft vertegenwoordigd, zal van 3 tot 400 beloopen,
benevens een 125-tal paarden, welke met de wagens
een stoet van 500 M. straatlengte hebben gevormd".
Eene andere eenvoudige tooneelmaatschappjj, »Hoop
en Liefde", besteedde aan hare wagens niet minder
dan 30000 frank!
De volksmassa is fabelachtig groot. Reeds sedert
meer dan veertien dagen is in de voornaamste hotels,
ja tot zelfs in de grootste koffiehuizen, welke gewoonljjk
geen logement verstrekken, op alle kamers door het
publiek als 't ware beslag gelegd, terwjjl in al de
straten, waar de optocht voorbjj ging, haast geen
beschikbaar balkon of venster onverhoord is gebleven.
Op de ljjn Antwerpen—Brussel alleeD waren tegen
Zondag 14 dezer niet minder dan veertig bijzondere
treinen ingericht, terwjjl, om od gelukken te vermijden,
een groot aantal reizigerstreinen, zoowel internationale
als andere, niet aan het Ooststation, maar bjj uit
zondering in het Zuid- of ook in het Stuivenbergstation
stoppen.
Er is ook spraak van, dat H. M. de Koningin-
Regentes en H. M. Koniogin Wilhelmina der Neder
landen den laatsten uittocht van de maskerade, den
21en dus, zouden bjjwonen.
Koning Leopold heeft op het balkon van het paleis
Meir den Landjnweelstoet zien voorbjjtrekken.
(Zie telegram,).
Nederland.
Haarlem, 12 Ang. Men zal zich herinneren,
dat ongeveer 5 jaar geleden in den Hout een moord
aanslag plaats had, door een zekeren Hoogerbeets ge
pleegd op de dienstbode Rika Weyland en den heer
Balabrega, waarvan de aanleiding was, dat deze laatste
liefdesbetrekkingen had aangeknoopt met genoemd
meisje, waarop ook Hoogerbeets verliefd was. Hooger
beets werd door de rechtbank tot 5 jaar gevangenis
straf veroordeeld, en Balabrega huwde met het meisje,
dat hem na een jaar twee kinderen schonk, doch
zelve in het kraambed overleed. De vader leefde met
die twee kinderen liefderjjk tot gisteren avond, toen
hjj, waarschjjnlgk in eene vlaag van krankzinnigheid,
een der kinderen wurgde en dit ook het tweede
trachtte te doen, doch hierin werd verhinderd door de
overige hnisgenooten.
De jonge man meldde zich zelf bjj de politie aan
bjj is dadeljjk gearresteerd en voorloopig naar het
huis van bewaring overgebracht.
Noch de politie, noch de justitie weet iets uit hem
te krjjgen.
Een later bericht meldt over deze zaak nog het
volgende:
B., werkzaam aan de duinwatermaatschappjj, was
goed voor zjjne kinderen, en iederen middag kon men
hem, van het kantoor komende, met de twee kleinen
op den echoot voor de ramen zien zitten met hen
dollende en stoeiende dat het een lust was om te zien.
Hjj was in ééa woord een liefhebbend vader.
Er worden allerlei dingen met betrekking tot het
vreeseljjke voorval verteld; maar de eenvoudige waar
heid is, dat de man na den dood van zjjne vrouw leed
aan vlagen van melancholie en dan dagen achtereen
niet sprak.
Zoo was het ook weder geweest de laatste vier dagen.
Wel stoeide en speelde bij thnis komende met zjjne
aanvallige kinderenwel ging hjj 's avonds uit om op
de kermis verpoozing te zoeken (zoo was hjj b.v.
Donderdag avond tot 10 uur in een sociëteit, waarvan
hjj lid was), doch spreken deed hjj bjjna tot niemand.
Reeds op het concert, dat in de sociëteit werd gegeven,
schijnt hjj met het verschrikkelijk denkbeeld te hebben
rondgeloopenwant na ten 10 uur van daar te zjjn
weggegaan, heeft hjj eerst beneden in zgn kamer een
brief aan zgn familie geschreven, waarin hjj, zonder
juist te zeggen wat bjj zou doen, haar bezwoer niet
te onderzoeken welke redenen hem tot de verschrikke
lijke daad hebben verleid. Hierop is hjj naar de
slaapkamer der kinderen gegaan en heeft het eene
jongetje geworgd.
Waarschjjnljjk van zjjoe vreeseljjke daad verschrikt,
is hjj de dour uitgeloopen en heeft bjj zich bjj een
inspecteur van politie als moordenaar van zjjn kiod
aangemeld. Wegens de groote kalmte, waarmede hjj
deze mededeeling deed, twjjfelde de inspecteur aan de
waarheid en zond zgn adjunct-inspecteur naar het
hnis van den vader, om te onderzoeken wat er van
het verhaal waar was. Niemand der hnisgenooten had
iets bemerkt; zoodat, toen men op eens voor het ver
schrikkelijke feit stond, zusters en vader als verpletterd
waren. Het medelijden met den ongelukkigen jongen
man en de familie is algemeen.
B. blijft in de gevangenis zwjjgen. Geen woord komt
hem over de lippen omtrent het vreeseljjke feit door
hem gepleegd. Dat men hier te doen heeft met een
psychiatrisch raadsel, hetwelk alleeD zal kunnen worden
opgelost door een geneesheer voor krankzinnigen, is
de algemeene meening.
I>or<lreelxt. Niet steeds is de liefde bestendig
van duur. Dit moest ook ondervinden zekere B. P. De J.,
oud 25 jaren, die als milicien van het 4e regiment inf.
was gedeserteerd en zich na dien tjjd in gezelschap
van Maria T., oud 27 jaren, wonende te Zierikzee, had
opgehouden en samen de kermissen bereisd. Hjj wist
zich al dien tjjd onherkenbaar te maken en door het
vak van hardlooper uit te oefenen, zjjne aanhouding te
voorkomen. Maar plotseling kwam er in 's maDs positie
een onwelkome verandering. Zjjne gezellin wenschte
zich oiet langer met hem op te honden, maar hem te
verlaten. Hierop besloot hjj zich vrij willig ter beschik
king te stellen van de autoriteiten, doch verlangde dat
Maria T. ook hare rekening met de justitie zou vereffenen,
daar hij anders zou verraden, dat zjj nog 3 maanden
gevangenisstraf, haar wegens diefstal door de Rechtbank
te Zierikzee opgelegd, moest ondergaan. Het eind van
de historie was, dat beiden hunne schreden naar het
bureau van politie alhier richtten, alwaar zjj natuurljjk
direct gehoor kregen, waarvan het gevolg was, dat de
hardlooper ter beschikking werd gesteld van den
garnizoens-commandant en zjjne ontrouw geworden
gezellin naar de gevangenis overgebracht werd.
Mï«TGell>ur*gf, 13 Aug. Dr. Mezger zal heden op
zjjne villa »Irma" te Domburg aankomen en daar tot
18 September verbljjven. Alsdan keert hjj weder naar
Wiesbaden terug.
Als bijzonderheid meldt men dat Donderdag op
de graanmarkt te Middelburg nog een partjj tarwe van
den oogst van 1890 is verhandeld. Zjj was van puike
kwaliteit, waardoor zij tot hoogen prijs werd verkocht.
MicUleltmirg?, 14 Aug. In sommige bladen werd
voor eenige dagen medegedeeld, dat de Koninginnen
in het aanstaande jaar een bezoek aan Zeeland's hoofd
stad zouden brengen. Wjj kunnen echter van bjjporsonen,
die zulks het eerst konden weten, inlichtingen te
hebben ingewonnen, genoemd bericht dat geheel uit
de lucht gegrepen moet zijn, tegenspreken.
Zoo de gemeenteraad zgn stem verleend, zal de
vereeniging »Uit het Volk Voor het Volk", de ver
jaardag van Koningin Wilhelmina, op 31 Augustus,
op eenigszins feestelg ke wjjze vieren. Het plan bestaat,
om op de Groote Markt een muziektent te plaatsen,
waarin volksconcerten zullen gegeven worden, terwjjl
's avonds die tent met lampions zal verlicht worden
en bovendien geïllumineerde slingers te doen uitgaan
van deze tent naar de verschillende op de Groote
Markt uitkomende straten.
De vereeniging tot bevordering van het vreemde
lingen-verkeer op Walcheren is door een algemeen
geacht en kunstminnend ingezetene, een huis op de
Groote Markt geschonken, welk huis zal ingericht
worden voor informatie-bureau voor vreemdelingen.
Er zal een concierge in geplaatst worden, terwjjl de
bestnarBleden van buiten daar zitting znllen houden,
om de vreemdelingen inlichtingen, als adressen voor
Bigaren te koopen, hotels, koffiehuizen en beziens
waardigheden, mede te deelen. De kosten van aankoop,
zoowel als de geheele inrichting van bedoeld hnis,
gaat geheel buiteD bezwaren van de kas der ver
eeniging. Algemeen houdt men het er voor, dat het
een geschenk is van denzelfden kunstminneoden inge
zetene, die Middelburg het gebouw van het Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen en een geheel nienw
Kunstmuseum heeft geschonken.
De Floralialentoonstelliug van de vereenigiog
•Uit het Volk Voor het Volk", zal gehouden worden
in het Schuttershof, op 8 en 9 September. Evenals
voorgaande jaren, zal deze tentoonstelling gesloten
worden met een groot avond-concert en vuurwerk in
den tain van het Schnttershof.
Hier ter stede hoort men algemeen zeggen, dat
de Maatschappjj tot Expl. van Staatsspoorwegen nog
het plan heeft een pleiziertrein naar Rotterdam te
laten loopen en wel op Donderdag 25 Augustus e.k.
Voor de waarheid van genoemd bericht kunnen wn
evenwel niet instaan, omdat het nog Diet officiéél
bekend is.
De lust tot bouwen in onze stad schjjnt weer
bjjzonder groot te zijn, althans op de Loskade is men
bezig om naast de aldaar staande heerenhnizen een
nieuw te plaatsen, daarachter op het terrein van de
Eigen Haardstraat is men ook aan het bouwen, op
het Hofplein wordt een nieuwe kerk en een huis
gebouwd, in de Segeerstraat heeft men het daar ledig
staande plein gebruikt voor bouwterrein, een blinde
muur in de Lange St. PieterBtraat ie vervallen en
zgn twee huizen daargesteld. Men ziet dus hieruit ten
duideljjkste, dat de bonwlust nog al groot is.
Heden namiddag ten 2 ure zou in den Buiten
tuin eene matinéa-musikale plaats hebben door twee
Belgische muziekgezelschappen. Op het bepaalde nar
was de tuin vrjj goed bezet en steeds kwamen er meer
muziekliefhebbers, doch wie niet kwamen waren
bedoelde gezelschappen, zoodat iedereen ten zeerste
werd teleurgesteld. Naar de oorzaak van deze zonder
linge verschijning werd door iedereen te vergeefs
gevraagd.
Zui<l-I5evel»ri<l. Was tot voor weinige jaren
gebrek aan geneeskundige hulp hier eene algemeene
kwaal, zoodat er slechts ééne geneeskundige was voor
onderscheidene plattelandsgemeenten, thans is daarin
eene groote verbetering gekomen. Moest men vroeger
op grooten afstand den dokter gaan halen, door den
grooten toevoer van artsen heeft men tegenwoordig
vaak in de nabjjheid geneeskundige hulp. Hadden tot
voor weinige jaren alleen de voornaamste gemeenten
het voorrecht een dokter te bezitten en moesten de
kleinen zich vergenoegen met de kruimkens, die van
de tafels der rjjken vielen, nu hebben alle gemeenten
van den tweeden en zelfs enkele van den derden
rang een eigen dokter. De toestand is nog verbeterd
door de benoeming van den heer AL. F. Dejjer te
Hontenisse tot arts te Ovezande, waardoor ook het
midden van Westeljjk Zuid-Beveland in het bezit is
van een geneeskundige.
Of nu het vet niet van den pot gaat voor de heeren
artsen? Wel mogeljjk, maar het publiek profiteert
er van.
Voor de onderwjjzers en onderwijzeressen komen er
weer eeDige kraaltjes vet op de soep. Op traktementen
van 400 en 450 doet zich geen enkele, op 500
een of twee sollicitanten op, zoodat de gemeente-
bestaren tot verhooging der jaarwedden zullen moeten
overgaan. Tot dit laatste besluiten de vroede mannen
slechts noode en alleen in geval van vacature. Zou
het niet verstandiger zjjn het personeel dat men heeft
en dat men dus kent, door eene verhooging van salaris
tot blgven te nopen, dan door het geven van 50
meer bjj vacature vreemden te lokken?
Aan de orde is het verpachten van »oppervrnchten",
d. z. appels, peren en pruimen. Heeft men over de
kereenboomgaarden reden tot tevredenheid, de opbrengst
van andere vruchtboomen zal beneden het middel
matige blgven. Peren zgn er heel weinig en appelen
niet heel veel.
Wat ook aan de orde van den dag is: het bevorderen
van de landverhuizing naar Noord-Amerika. Allerlei
agenten en agentjes spiegelen den menschen gouden
bergen voor in Dakota e. a. streken van het westelijke
werelddeel. Zjj brengen de menschen zelfs tot op de
boot. Hoe gemakkeljjk niet waar? En geheel belange
loos. Men heeft zich maar te vertronwen aan A, B
of C, en men komt van zelf waar men wezen wil,
maar A, B en C blgven zelf thuis.
Een dezer agenten is de heer Zontman, die de
emigratie bevordert naar de Sant-Lonis-vallei, drie
dagen en drie nachten sporens van New-York. In deze
vallei is zoowat het land van belofte, het land dat
van melk en honig overvloeit. Is het niet om te water
tanden, een boer met een kapitaaltje van drie duizend
galden, maakt na aftrek van alle kosten, eene jaar-
ljjksche winst van 6492,50 (niet 64,92s, maar
ƒ6492,50 (zetter let s. v. p. goed op de Over
dreven? Volstrekt niet, want volgens den heer Zontman
doet een Hollandsche boer in die vallei, Toni te Linde,
het er nog niet eens voor: »de grond kan meer
opbrengen".
(Wie helpt mjj aan 3000, en ik ga dadeljjk
naar da nooit volprezen Sant Lonis-vallei).
Belastingen kent men in dien heilsstaat niet, even
min als vrouwen. Wie altijd volgens den heer
Zoutman eene vrouw wil hebben', moet er eene
meebrengen»er loopt er niet een los".
Terwjjl ik dit schrjjf, loert mjjn vrouw over
mjjn schouder, en zegt: het Ijjbt wel of die
mynheer Zoutman van dolle honden spreekt in
plaats van vrouwen).
De godsdienst is uitsluitend Presbyteriaansch, d. w. z.
gereformeerd.
(Voor roomschen, jodeD, modernen is daar
dus gelukkig geen plaats, dat vind ik een
zegen 1)
Dat er vele aanvragen uit Zeeland zjjn om naar
zulk een Dorado te mogen verhuizen ie natuurljjk;
dat er volgens den heer Zoutman in deze nog weinig
beslissingen genomen zgn, vind ik jammer, en dat
geen der vertrekkenden zich ooit znllen beklagen
willige ooren te hebben verleend aan het zoote geflnit
van den lokvogel, is wenscheljjk!
Ellewoudsd jj k. De verjaardag van den am
bachtsheer, den heer J. C. van Hattem, op Woensdag
jl. was voor de geheele gemeente een ware feestdag.
Reeds vroeg in den morgen waren bjjua alle woningen
met vlaggen getooid, zelfs van den toren wapperde de
driekleur.
De feestvreugde werd niet weinig verhoogd, toen
het Goesche harmonie-gezelschap arriveerde, dat ex
presseljjk voor dezen dag was overgekomen. De ver
schillende nommers, die werden uitgevoerd, liepen goed-
van stapel en toen het gezelschap des avonds bjj
fakkellicht een tocht door de gemeente deed, was oud
en joDg op de been.
Ook de minder met aardeche goederen bedeelden
waren niet vergeten; want zjj waren door den am
bachtsheer in de gelegenheid gesteld, zich volop te
goed te doen aan krentenbrood.
Het pas opgerichte schuttersgilde hield dien dag ter
eere van bet feest van den ambachtsheer, tevens
beschermheer der vereeniging, zjjne eerste schieting.
In aanmerking genomen, dat enkelen nog nooit den
boog hanteerden, mogen de schatters over han werk
tevreden zjjn.
De eerste maal werd de hoofdvogel geschoten door
P.. Smallegange en de tweede maal door G. Geense Mz.
De meeste punten werden behaald door P. Mol.
Door eene rnime gift daartoe in staat gesteld, waren
de werkende leden langen tjjd gezellig bjjeen.
Goes, 44 Aug. We zijn gelukkig uit den brand I
Naast een bazar, hebben we reeds voor eenigen tijd een
dertigcentsbazaar, en nu is er een concurreerende bazar
bijgekomen.
Als 'tnu niet goed wordt in Goes, zal het ten minste
niet aan het aantal bazars liggen I
Door mej. Maria Pilger uit Heidelberg is hier voor
groote en kleine dames een cursus geopend in filigrain-werk.
Te oordeelen naar wat daarvan in eene winkelkast was
tentoongesteld, zijn de vervaardigde artikelen alle even
smaakvol, terwijl de condities voor de deelneming aan deze
cursus zeer billijk zijn gesteld.
Ongelukkigerwijze is mej. Pilger op een voor haar on-
gunstigen tijd hier gekomen, omdat de meesten uit den
stand, waaruit zij leerlingen moet trekken, om den zomer
of om de vacantie overal zijn, behalve te Goes.
St. Manrtenstljjk. De kwestie of de heer
P. Charpentier zijn zetel als raadslid zal mogen behouden,
kan thans als opgelost beschouwd worden, en wel in een
voor den heer Charpentier gunstigen zin. Op het door den
voorzitter aan Hare Majesteit ter vernietiging voorgedragen
raadsbesluit van 2 Juli j.l. is binnen den bij de wet
gestelden termijn geen antwoord ontvangen. Dit raadsbesluit
betrof de benoeming van den heer P. van Damme als
onderwijzer, aan welke benoeming de heer Charpentier
heeft deelgenomen en waarvan de uitslag der gehouden
stemming van dien aard was, dat zijn stem van invloed
heeft kunnen zijn op de benoeming. Door den voorzitter
is aan het raadsbesluit reeds uitvoering gegeven.
Noordwelle, 15 Aug. Onze gemeente heeft
Woensdagmorgen een groot verlies geleden door het
overljjdec van een harer achtenswaardigste leden. De
heer K. J. D'Hojj, hoofd der school, overleed dien
morgen plotseling tengevolge van eene hartverlamming.
Ruim 40 jaren was hjj jjverig werkzaam om nuttige
kennis en zaden van dengd in de harten en hoofden
zjjner leerlingen aan te kweeken.
Zaterdagmiddag had de plechtige begrafenis plaats.
Ten sterfhuize nam Ds. van Ketel het woord en
schetste in een bezielende toespraak het leven van den
gestorvene, als dat van een man van edel karakter,
die nederigheid aan eenvoud wist te paren. Zjjn Eerw.
herdacht den overledene als liefhebbend echtgenoot,
als zorgvolle vader, als oprecht vriend, die steeds met
last en jjver in maatschappeljjke betrekkingen en in
kerkelijke bedieningen een nauwgezette plichtsbetrachter
was. Ten drie ure werd de doode naar zgn laatste
rustplaats gedragen, waar, bjj de geopende groeve, de
EdelAchtb. Heer Burgemeester van Noordwelle een
woord van liefde en toegenegenheid wjjdde aan den
overledene. Niet zonder weemoed verklaarde hg een
laatste hulde te brengen aan den humanen man, den
kondigen en practischen onderwgzer, die gedurende
een 40-tal jaren ijjne beste krachten wjjdde aan de
vorming, de opvoeding der jeugd.
•Rust zacht medeburger van Noordwelle, opvoeder
der jeugd, vriend van ons allen, rast zacht, gjj die
een nuttig en welbesteed leven achter u hebt!
Daarna nam de heer du Clanx, hoofd der school te
Eikerzee, namens het onderwjjzersgezelschapafd.
•Westelijk Schouwen", het woord. Id een krachtige
toespraak, herinnerde spreker aan de teedere liefde, de
ware vriendschap, die er bestond gedurende de lange
reeks van jaren, dat de te vroeg gestorven ambts
broeder lid was van het gezelschap. Moge het zaad,
geachte vriend, in uw leven met milde hand door u
uitgestrooid in de harten der jeugd, ontkiemen en
goede vruchten voortbrengen. De jengd verliest in u
een voortreffelijk onderwgzer, do gemeente een geacht
medeburger en wjj een gewaardeerd ambtsbroeder en
vriend, wiens nagedachtenis bjj ons allen Bteeds in
herinnering zal blgven!
Een der familieleden bedankte de sprekers voor de
laatste eer, den overledene bewezen.
Zierikzee, 45 Aug. De stoomboot »Stad Zierikzee"
vertrok gister morgen met pl. m. 300 passagiers van hier
naar Antwerpen en keerde heden morgen alhier terug.
Voor het le gedeelte van het notarieel staats
examen te '8 Gravenhage is o. a. geslaagd de heer
D. Hakkert te Tholen.
Voor de akte Fransche taal 1. o. is te 's Gravenhage
met goed gevolg geëxamineerd mej. N. L. Voorbeytel
van Ritthem.
Tot lid van den djjkraad van den calamitensen
Leendert Abrahampolder is benoemd de heer C. van
der Maas te Cats.
Tot onderwjjzeres aan de Christelijke nationale
school te Sluis is benoemd mejnffr. J. Bal te Veere.
Voor de betrekking van hoofd van die school hebben
zich 14 sollicitanten aangemeld.
Omtrent de onlangs te Nieuw-Helvoet gevestigde
sardjjnenfabriekde eenige in ons landverneemt
De Tijd het volgende:
De fabriek iB opgericht door de maatschappy »Het
Haringvliet" en staat onder directie van den heer
E. graaf van Bjjlandt. De aanvoer van de zeebliekjes
laat in den laatsten tgd weinig te wenschen over,
