Zaterdag 28 November 1891. Directeur-Uitgever J. WAALE. B E R I C H T. NIEUWSTIJDINGEN. /intik/risdir nieuwsbode. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30franco per post ƒ1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, 10,per jaar. 48ste JAARGANG. No. 6085. Advertentiënvan 13 regels 30 Cts. meerdere regels 40 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar 'plaatsruimte berekend. In navolging van vele buitenlmdsche cou ranten zullen wij Advertentiënwaarop men bijzonder de aandacht wil vestigenaan het hoofd der eerste kolom opnemenvan 1—5 regels h 75 Cts., elke regel meer 15 Cts. Handels-adressen, eens per maand ge plaatsth f 5 per half jaar. He Directeur-Uitgever, J. WAALE. Ljjst van brieven, geadresseerd aan onbekenden, over de le helft der maand November 1891 1. Leen van den Berge, Amsterdam. 2. J. Maller, ReneBse. Van Dreischor: 3. J. Klompe, Rotterdam. Azië. Io de binnenwjjken van Jerusalem, een weinig ten weBten der stad op den weg naar Joppe, woont eene mrs. Alice E. Davis, die in haren vrjjen tjjd teekeningen maakt van de heilige plaatsen in den omtrek der stad, welke zjj Daar Amerika zendt, waar ze een goeden prjja opbrengen. Wat haar evenwel in dit land voornamelijk bekend gemaakt heeft, zjjn de albums van fraaie geperste bloemen, die zjj op de heilige plaatsen in Palestina verzamelt en smaakvol in albums rangschikt, waarbij de bloemen geheel hare natuurlijke schoonheid en kleuren behouden. Prof. Swing, van Chicago, heeft een van die albums, waarin bloemen zijo, geplukt op Rachel's graf, in den hof van Gethaemané, op den Olijfberg en andere heilige plaatsen. Hr-t fraaiste van al hare werken is een album, dat opzettelijk gemaakt is voor de jeugdige Koningin van Nederland. Het bestaat uit twaalf groote bladen van dik kaartpapier, waarop bloemen zoo gerangschikt zjjn, dat ze de spelonk van Machpels, Hebron en het graf van David, het graf van Joseph, Sichem en de bron van Jacob vooratellen. De omslag zal zjjn van oljjfhout met fluweel overtrokken, waarop van buiten het wapen van Nederland zal worden gegraveerd. West-Indië. Paramaribo, 1 Nov. De angst, die hier ter stede heerschte wegens het wegblijven van de «Prins Frederik Hendrik", die sedert Maandag verwacht werd, is gelukkig geëindigd door de aankomst van den stoomer op 29 Oct. Het schip vertrok op 8 Oct., 18 namiddags twee uur, van IJmuiden onder gunstige omstandigheden. De zee was kalm en het weer goed. Den volgenden dag werd Dungeness gepasseerd en kreeg men in het kanaal eene frissche koelte, die immer in kracht toenemende in den nacht tot storm overging, waarbjj vreeseljjke booge zeeën liepen, die het schip voor en achter overstelpten van water, 's Morgens van den lln sloeg een zware zee de bakboord salondeur in, waardoor eene groote hoeveelheid -water het salon, hutten en provisiemagazijn vulde. Men ban zich wel den toestand van de passagiers voorstellen, waaronder verscheidene vrouwen en kinderen zich bevonden. Terwijl de storm den 12a niet verminderde, kreeg men bovendien een hevige hagelbui uit het W. N. W., vergezeld van St. Elmusvuur aan de toppen der masten en nokken der raas. In den namiddag van den 16n begon de storm te verminderen, om, nadat St. Michiel den 18n 's namiddags gepasseerd was, voor prachtig mooi weer plaats te maken, dat tot de aankomst alhier is aangehouden. De passagiers roemen allen het gedrag en de kalmte van den kapitein en zjjne bemanning gedurende de reis, maar vooral tjjdens den storm. De kapitein bleef gedurende vier etmalen, toen de storm het hevigst was, trouw op zjjnen post en heeft daardoor ongetwijfeld het vertrouwen, dat terecht zijne passagiers in hem Btellen, niet weinig verhoogd. Oost-Indië. Van Kotta-Radja schrjjft men aan het Bat. Randelsbl.: «Pastoor Verbraak is frisch en wel van zjjn dienst reis teruggekeerd en doet weer zjjn liefdediensten als voorheen. Het is waarljjk opmerkelijk, met welk een ijver en liefde een man van zjjn leeftjjd hjj is 5G jaar oud die daarenboven ongeveer 12 jaar in het niet altyd gezonde klimaat van Atjeh heeft doorgebracht, zich dag aan dag aan zjjn diensten wjjdt. Dat dwingt eerbied af, ook van andersdenkenden op godsdienstig gebied". Amerika. Een ingenieur heeft uitgerekend, dat het gewicht der tentoonstellingsgebouwen te Chicago, de stad onder den bodem zal doen verdwijnen 1 Oader Chicago stroomt namelijk het water van het Michigan-meer en nu acht bedoelde ingenieur de steunsels van het overwulfsel, waarop de stad is gebouwd, niet sterk genoeg om de reusachtige gebouwen te dragen, welke op het tentoon stellingsterrein rerryzen. Het geheel zal, volgens hem, op een gegeven oogenblik in de diepte verdwjjnen. In een brief uit Chicago schrijft de Amerikaansche correspondent van het Handelsblad: «De burgers, die geen tjjd hebben om drie letter grepen uit te spreken wanneer zjj het er met twee af kannen, spreken Chicago eenvoudig „Sjkoggo" uit, en zjjnzooals reeds gezegd, zeer ondernemend. Hun ondernemingegeest bepaalt zich echter niet tot het stelen van schoeneD, maar omvat eigenljjk alles. Onder nemingsgeest zit in de lucht in den vorm van het dichte rook floers door fabrieken veroorzaakt. Hjj ligt vingerdik op de buizen en op sommige plaatsen voet- dik op straat. Ondernemingsgeest schiep de millioenen- stad, die in 1834 nog niet was gestiebt, keerde de rivier om, hief de huizen op, verbouwde de geheele prachtige stad, nadat zjj in 1871 door brand vernield was. Hy legde de fraaie Ijjnrechto straten aan, bouwde de torenhooge huizen en riep de kabeltrams in het leven, waarover tramtreinen gestadig in «gemoedelijke" vaart op en neder vliegen. Hy trok hier 28 groote spoorwegmaatschappijen met een net van 80000 mjjlen by elkander, concentreerde hier den handel in de stapelprodncten van het Westen en schiep wereldfirma's, zooals Armour en Pullman, en reuzenvermogens. Ondernemingsgeest en energie Bchiep de geheele stad, die zich over 14 Eogelsche mylen langs de kust van het groote meer uitstrekt, met alles wat er in is. Het is onmogelyk in Chicago vaste indrukken te verkrygen, voordat men er een paar dagen is. Op bet oogenblik bestaan de mjjne nog voornamelyk in het bewustzyn, dat ik eene menigte fraaie rechte straten met vliegende trams zag, mooie winkels, eene ver schrikkelijke drukte, geëmancipeerde dames met kort geknipte harenpincenezlosse manieren en grbve, scherpe trekken, en mannen die tabak kauwen, nico- tineuze vochten afzonderen, steeds rennen of in en uit de vliegende trams wippen. Ik weet dat ik veel zag, dat eenig, «chicagoesque" is. Maar eene geregelde beschrijving kan ik u niet zenden, voordat ik wat aan al het geraas en gerommel, gewoel en gewemel, ge drang en gedreun van den Metropolis van het meer Michigan gewoon ben geraakt". Een paard van 100,000 dollars. De hengst St. Blaize is de vorige maand te New-York voor honderd duizend dollars, zegge 100,000 doll., by open- hare veiling verkocht. Engeland. Merkwaardige voorstellingen worden thans in het «Alhambra" te Londen gegeven, door eene Amerikaansche vrouw, Mrs. Annie Abbott genaamd, wier naam op de planken is «Little Georgia Magnet." Esn man houdt een stoel vast, Mrs. Abbott raakt dezen met hare vingers even aan en de man springt als dronken in het rond. Zjj houdt een stoel tusBcheu de open palmen harer handen en twee mannen zjjn niet in staat dien weg te nemen. Zjj licht zes mannen tegelijk op, zjj houdt een biljartkeu in de hoogte en zes mannen kunnen er geen beweging in brengen. Niemand kan Mrs. Abbott bij de hloote armen oplichten, maar zjj wordt zoo licht als een veer, als men een zakdoek tusscben hare armen en de handen legt. In een gesprek met een reporter heeft Mrs. Abbott verklaard, dat zjj reeds op G of 7-jarigen leeftjjd hare wonderbare vermogens gewaar werd, maar eerst later ontdekte, dat ze baar geheel verlateD, zoodra zjj op den grond komt. Zjj moet hout of glas onder zich hebben, geen karpetten of metaal. Hoe sterker de persoon is, met wien zjj zich te meten heeft, hoe sterker zjj wordt. Zjj werkt ook genezend. Eens zag zjj in een winkel een klein meisje, dat gilde van de pjjn bjj het doorboren harer ooren. Mrs. Abbott ging naar het meisje, sprak er mede en hield hare handen vast. Eerst nadat zij het meisje weder losliet, bemerkte de kleine dat de operatie bad plaats gehad. Zjj kan alle rheu- matische pjjnen wegnemen. Den Prins van Wales heeft zjj dezer dagen van een zware hoofdpjjn genezen. Iemand, wiens hoofd door haar betast wordt, voelt geen pjjn zoolang hjj wel is, maar is by ziek, dan gevoelt hy een schok. De Prins van Wales kreeg zulk een schok en werd genezen van zjjn hoofdpjjn. ï)e genees kundigen begrjjpen er niets van, zegt Mrs. Abbott. Haar temperatuur en haar pols blijven gedurende en na de voorstellingen onveranderd en zjj voelt zich zelfs merkbaar sterker na afloop van deze. Haar echtgenoot vergezelt haar en introduceert haar bjj het publiek. Eene oplossing van de merkwaardige verschijnselen is nog niet gegeven. Natuurlyk denkt men allereerst aan toepassing van electrische krachten, maar zelfs Edison moet getuigd hebben dat, als dit al zoo is, hjj er toch niets van begrypt. Servië. Yoor eenige dagen is in het dorpje Borkau in Servië een gruwelijke moord gepleegd. Yier zwart gemaakte mannen drongen des nachts by den koopman Mladen Ducandjija in. De vrouw, die verschrikt de inbrekers tegemoet ging, werd met geweerkolven ge slagen, zoodat zjj bewusteloos op den grond viel. De koopman had zich achter het bed verscholen, werd echter ontdekt, waarop de inbrekers den sleutel van zjjn geldkist verlangden; toen de koopman weigerde werden hem beide ooren afgesneden; toen bjj nog weigerde den sleutel te geven, sneden de roovers hem de wangen af; toch hield de ongelukkige vol, waarop de onmenschen hem mqt messen in het onderljjf staken. Door het geraas van een naderenden wagen, verschrikten de roovers en vluchtten; Ducandjija wilde ben achtervolgen maar stortte bij de deur dood op den grond. De moordenaars hadden bjj hun haastige vlucht eeD revolver, eeo tascbje en een muts vergeten, waar door het mogeljjk was, hunne namen uit te vorscben en hen gevangen te Demen. Zjj bekenden, maar noemden een koopman uit dezelfde plaats, een concurrent van den vermoorde, als aanstoker. De beschuldigde Mirosoff Stefanowit8ch was bjj de laatste verkiezing voor den Skoepschtina candidaat, maar werd niet gekozen, voor namelyk door de agitatie tegen hem door den ver moorden Ducandjija in het leven geroepen. Rusland. Thans is aan 't licht gekomen op welke wjjze de nihilisten een paar jaar geleden bjj Borki het ongeluk met den trein, waarin de Czaar met zjjn familie was gezeten, hebben veroorzaakt. Een nihilist was als koksjongen werkzaam in den waggon, waarin de maal- tjjden voor de keizerlijke familie bereid werden. De keuken-waggon reed na het rangeeren te Losowo vóór den salonwagen, en de koksjongen, die nauwkeurig wist wanneer de Czaar in het eetsalon was, wierp een bom onder den salonwagen. Men beweert, dat door den luchtdruk tengevolge van de zeer sterke ontploffing het plafond van den keizerljjken waggon zoo hoog opgeheven is kunnen worden, en ook dat de kleine groot-vorstin Olga met haar gouvernante, die zich in een anderen waggon bevonden, zoo ver weggeslingerd konden worden. Deze koksjongen was Padlewski ge- heeteD, die later generaal Seliwerstow vermoordde, toen deze den nihilist en zjjn medeplichtigen te Parjjs op het spoor was. Te controleeren is de juistheid van deze mededeeling niet, maar zjj komt uit kringen, welke ervan op de hoogte kunnen zjjn. Nederland. 'S Graveuhaffe, 26 Nov. Het gerechtshof bevestigde heden het vonnis der rechtbank te Middel burg, waarbjj M. C. de B., dienstbode te Vlissingen, wegens kinderdoodslag werd veroordeeld tot achttien maanden gevangenisstraf. Rotterdam, 26 Nov. Het hoogste bod voor den Grooten Schouwburg met de daarbjj behoorende gebouweD, welke gisteren in veiling is gebrachtis f 76000. Dit bod is gedaan door den heer M. Zaajjer, architect alhier. Breda, 26 Nov. Hoogstwaarscbjjnljjk zal onze stad een zjjner bekende straatfiguren verliezeon.l. «gekke Giel". De jeugd noemde hem zóó, doch het is te betwjjfelen of het woord gekke" wel goed is gekozen, want werd hem gevraagd op zjjn bedeltochten «Giel, wat hebt ge liever, eeD cent ol een boterham", dan antwoordde hjj: «hoch, juffrouw, geeft een boter ham en legt de cent er op". Zijn verjaardag vierde hjj wel tienmaal per jaar; kwam men hem op zulk een dag tegen, dan wa9 het: «meneer, ik ben vandaag 63 jaar houd, maar nog kras hó, denk is omme hasje- blief, hik zal voor je bidden". Weigeren deed hjj niets en toch kon men niet zeggen of hjj reeds veel had opgehaaldaangezien hjj er een paar buitenmodels zakken op na hield. In den regel keek men naar de mouwen van zjjn blauwen kiel; waren die opgezet, dan kon men zich verzekerd houden, dat hy al heel wat ontvangen bad. De mouwen nl. sloten om de pol8, en het ontvangene ging boven in de bjjzonder wjjde mouwen. «Gekke Giel" is nu als ziek opgenomen in het stedelijk ziekenhuis. Men vond bjj hem 100,57l/2, waarvan 30 in kwartjes tusschen zijn das zat, de rest in oude zakken, die hij op zjjn borst droeg. Breda bezit nu nog een tweetal specialiteiten op het gebied van straatfiguren, en wel «Janus" en «de muis". Aan deze twee hebben de Bredanaars nog meer dan te veel! Oxinuekeii, 24 Nov. Alhoewel wjj reeds aardige koude dagen achter den rug hebben en dit jaargetijde ons aan heel wat anders doet denken, vinden wjj in den tuin van den heer G. v. A. alhier, de aardbei- planten in vollen bloei. Bergen op Zoom, 24 Nov. Van hier zond men heden een rekest aan den Minister van Water staat, on Jerteekend door 103 belanghebbende personen. Het zjjn allen schippers, gewoon de Zeeuwsche stroomen te bevaren, zoowel uit deze stad, als van naburige plaatsen: Bruinisse, St. Annaland, enz. Zjj vragen daarin aan den Minister eene vluchthaven op het Krammer, omstreeks Oude Tonge. Zjj wjjzen er op dat tot heden op deD geheelen weg van de Kil tot het kanaal door Zuid Beveland nergens zulk eene wjjkplaats gevonden wordt, zoodat wanneer storm hen overvalt, ze nergens eene veilige ligplaats kunnen opzoeken. Het nieuwe vaarwater voor Oude-Tonge houden ze voor de aangewezen plaats in het voordeel der schip- perjj, die daarvan dan met het minste tijdverlies zou kunnen gebruik maken, zoo de nood aan den man komt. Want als de schippers met tjj uit Holland of Zeeland komen, kunnen zjj het meeBt allen tot op de hoogte van Oude-Tonge brengen. Daar er door de regeering voortdurend zulke loffeljjke maatregelen genomen worden om het leven der menschen in fabrieken en werkplaatsen te beveiligen, is het het vaste vertrouwen dat de Minister ook geneigd zal zjjn genoemde vluchthaven te doen maken, in het belang der veiligheid van het leven der duizenden schippers die de Zeeuwsche stroomen bevaren. Micldelbuxrg;, 26 Nov. Door de rechtbank alhier werd gisteren uitspraak gedaan in de Vrjjdag behan delde zaak tegen N. J. C, koopman alhier, beklaagd van het opzetteljjk koopen van door misdryf verkregen goederen. Dit betrot eene party lood, die te Zierikzee verkocht was en aldaar in beslag genomen werd. De rechtbank verklaarde C. Bchuldig aan heling en veroordeelde hem tot 3 maanden gevangenisstraf en in de kosten. De eisch van het openbaar ministerie was veroor deeling tot een jaar gevangenisstraf, terwjjl de ver dediger, de heer mr. D. J. de Witt Hamer, tot vryspraak had geconcludeerd. Door den heer C. van der Bent c.s. alhier, zal met ingang van 15 December een vraebtgoederen- stoombootdienst geopend worden tusschen Middelburg Ylissingen— Antwerpen—Brussel vice versa. Bjj een aanvankeljjk slagen zullen twee nieuwe stoomscbepen worden aangeschaft en de dienst, welke voorloopig eenmaal 's weeks zal plaats hebben, tot tweemaal per week worden uitgebreid, 't Is te hopen, dat zjj, die in dit gedeelte onzer provincie en België, waar de booten aanleggeo, deze booten, zoowel in hun belang, als in dat der provincie, ten krachtigste zullen steunen. Goes, 24 Nov. Dat onze najaarsveemarkten in belangrijkheid eer toe- dan afnemen, kan bljjken uit de aantallen runderen, schapen en biggen, die dit jaar werden aangevoerd. Vooral de eerste, op 10 Nov. de z. g. beste toondag was dit jaar heel belangryk. De beestenmarkt had het voorkomen van eene veemarkt in eene HollaDdsche stad. Het langwerpig vierkante plein, was aan alle zjjden door eene dubbele rjj koeien omringd; ook de tweede was druk bezocht, maar de derde, begunstigd door goed weder, was zoo druk als een «beste" maar wezen kon. En niet alleen koeien bezoeken de veemarkten bedryven van allerlei aard ziet men op de straten uit oefenen om een centje te verdienen. Sequah in 't klein ontbreekt natuurljjk ook niet, en de laatBte toondag (24 Nov.) viel zelfs de eer te beurt van een bezoek door de oud-vaderlandsche Jan Klaaaaen-Kast. Gewoon lijk bepaalt zich de gelegenheid om «met de beenen van den vloer" te gaan tot den eersten der toondagen. Dit jaar werd zelfs op den derden toondag gedanst, wat volgens sommigen iets buitengewoons is, en bewjjst voor een druk bezoek. De Sequah in miniatuur heeft uitmuntend slag om zjjne waren aan den man te brengen. Zjjne fleschjeB voor scheurbuik ea tevens voor schele hoofdpjjn, voor uitvallen van het baar en tegeljjk goed tegen het lendenschot, die fleachjes, een ware weldaad voor de lijdende menschheid, werden grif verkocht it een kwartje. Een rjjke kon zelfs niet voor een gulden krjjgen1 Maar een arme ook niet meer dan één. Gaf hjj aan één persoon twee fieschjes dan was de voorraad te gauw op, en wie weet hoevelen reikhalsden naar de heil aanbrengende middelen van dezen onnavolgbaren es culaap. Bij ongeluk of met opzet brak een fleschje en kwam de inhoud op de straat terecht. Sequah verzekerde daarop den omstanders, dat als de natuur wilde mee werken dit plekje het volgend jaar wel met gras zou bedekt zijn. N.B. gras op de keien 1 Den eersten toondag 10 Nov. telde men 380 stuks groot en klein hoornvee, 17 schapen, 1 geit en 50 biggen. Den tweeden op 17 Nov. 287 stuks groot en klein hoornvee, 9 schapen, 1 paard en 50 biggen. Den derden op 24 Nov. 172 stuks hoornvee, 2 paarden, 11 schapen en 30 biggen. Zooals gewoonljjk was op den eersten marktdag de handel het levendigst, maar dit jaar was die ook op den laat9ten toondag zeer belangryk. Een handelaar hier ter stede leverde aan winkeliers ten platten lande tot vrjj groote bedragen. Hjj kon dit gerust doen omdat een vermogend familielid een crediet-brief tot zeker maximum had verleend. Natuurlyk werd gezorgd, dat het totaal van het gecrediteerde de borgstelling niet overschreed. Eenige maanden geleden kreeg bewuste winkelier eene vrjj aanzienlyke bestelling van armbesturen. De afnemer overtuigden zjjn Goeachen leverancier, dat voor deze bestelling geen borgstelling noodig- was; het armbestuur zou hem, leverancier, voldoen en onze Goesenaar gaf den crediet-brief terug. Na de levering moest bjj eenigen tjjd op zjjn geld wachten, en toen dit wachten hem wat heel lang duurde, sprak hjj den president van het armbestuur aan, omdat het toch niet betameljjk is zoolang met betalen te wachten. Tot zjjn verbazing vernam hy, dat het bestelde on- middelljjk was voldaan, en nog hooger steeg zjjne verbazing toen hjj dienzelfden avond schriftelyk kennis kreeg dat zjjn afnemer was gefailleerd. De voordracht ter benoeming van een leeraar in de geschiedenis aan de H. B. S. te Goes, luidt als volgt 1°. M. G. de Boer te Groningen; 2°. M. ten Bouwhujjs te 's Gravenhage3°. H. G. Harkema te Oosterhout. Iorselte, 26 Nov. In de heden gehouden raads zitting, die door 10 leden werd bijgewoond, was o. a. van Gedep. Staten ingekomen de kennisgeving, dat de goedkeuring van het besluit tot het aangaan eener goldleening groot 12250 is verdaagd. Tot gemeente-vroedvrouw werd benoemd mejuffrouw Miltenburg—Beerens te ZuidzaDde, die met de dames Telle—Steketee te Zierikzee en Yan Westen te Warder op de voordracht stond. Omdat zich na 2 oproepingen slechts één sollicitant naar de vacante betrekking van hoofdonderwijzer had aangemeld, werd besloten behalve de hoofdonderwjjzers- acte, tevens een acte voor Engelsch te eischen en dan het salaris op 800 te bepalen. "W issenl?erlï©. De collecte voor den hagels- nood-commissie in Noord-Brabant heeft in deze gemeente ruim 26 opgebracht. Een elfjarige jongen te Camperland had onlangs de aardigheid om een vjjf of zesjarig kind achter e.®n. waf?0n f® binden. Gelukkig echter werd het feit tjjdig door den voerman opgemerkt, zoodat het kind met den schrik vrjj kwam. Tegen den bengel, die reeds meer reden tot klachten gaf, schynt proces-verbaal te zjjn opgemaakt. TIxolen, 26 Nov. Woensdag avond hield de vereeniging «Door oefening volmaakter", haar tweede vergadering. Was de eerste slecht bezocht, met deze was zulks het tegendeel, wat voornamelyk te wjjten was dat Tholen's Zangkoor voor het eerst eenige nummers op deze vergadering ten beste zou geven. Na de gewone huishoudelijke werkzaamheden werd door den heer Avé eene lezing gehouden «het Oude en het Nieuwe Orgel van Cremer", terwjjl in de pauze Tholen's Zangkoor, bestaande uit 28 werkende leden, onder leiding van den heer van den Broek zich liet hooren. De lezing zoowel als het zingen, viel zoo in den smaak dat aan het daverend applaus bjjna geen einde kwam. De Yoorzitter bedankte dan ook allen die hadden meegewerkt deze vergadering zoo uitnemend te doen slagen, haalde verschillende voorbeelden aanhoe muziek in staat is zelfs wonderen te verrichten en hoe men in kleine plaatsen als Tholen met samenwerking van verschillende vereenigingen veel goeds, nuttigs en aangenaams ten gehoore kan brengen. Sta-veiiisse. Naast de bestaande herhalings school wordt met 1 Dec. a.s. tot 1 Maart alhier ook een avondschool voor dagleerlingen der hoogste klasse opgericht. De leeftjjd van 16 jaar, tot op welke de leerlingen vroeger de openbare school mochten bezoeken, is eenigen tjjd geleden veranderd in 14 jaar, doch nu weder gebracht op 15 jaar. Donderdagavond had alhier de eerste vergadering met dames voor dezen winter plaats der vereeniging «Nut en Genoegen". Na aanneming van nieuwe leden, werd benoemd in de plaats van wjjlen den heer J. N. Broodman, als secr.-penningm. der vereeniging de heer J. A. Beneker. Als Bpreker trad op de heer W. C. Crucq, die tot onderwerp had: Teun de plaggendief of de Bchrik van het dorp. Eenige voordrachten, waaronder ook van den heer C. de Jonge te St. Philipsland, die enkele weken ge leden in den Provincialen Wedstrjjd te Zierikzee met een 2en prjjs voor voordragen bekroond werd, hield het publiek eenige uren gezellig bijeen. Zierikzee, 26 Nov. Yoor het kantongerecht alhier stond gisteren terecht de heer A. G., grond eigenaar, wonende te Gent, aan wien was ten laste gelegd, dat hij tweemalen gejaagd had in de duinen van Haamstede zonder vergunning van den eigenaar der jacht. Uit de getuigenverklaringen bleek, dat hjj eens aange troffen was jagende op konijnen en eenige dagen later had geschoten op een snip. Door den ambtenaar van het O. M. werd gevorderd veroordeeling van 2 geldboeten van 20 elk, voor hem en zjjn knecht, die mede terecht stond. De verdediger van de beklaagen, Mr. A. J. F. Fokker, begon met te zeggen, dat eenige maanden geleden de mare rondging door de duinen, dat zich aldaar een der Belgische heeren had neergezet, die zonder zich aan bedreigingen te storen, kalm dageljjks konynen jaagde, tot niet gering leedvermaak van vele land bouwers, maar tot groote ergernis van den ambachts heer van Haamstede. Toch gingen er maanden voorbjj eer deze door zijnen jachtopziener proces-verbaal liet opmakenwel een bewjjs, dat ook de ambachtsheer zich in zjjne rechten niet zoo heel sterk voelde. Pleiter zette vervolgens in het breede uiteen, dat de feiten hebben plaats gehad op de eigendommen van den heer A. G., liggende in den Westeren Ban van Schouwen, en toonde aan door oude acten uit de 16e en 17e eeuw, dat de Heerljjkheid van Haamstede niet bevat den geheelen Westeren Ban. Dit jachtrecht van den ambachtsheer van Haamstede wordt door den beklaagde pertinent ontkent. De Heerljjkheid van Haamstede sluit niet in zich het jachtrecht op den Westeren Ban. Ware dat zoo, dan zou de ambachts heer ook bejagen het daarin gelegen domein, dat echter door den Staat als jacht verpacht wordt. Wel wordt een gedeelte van den Westeren Ban door den ambachtsheer bejaagd, doch niet als heer, maar als eigenaar van den grond, op dezelfde wjjze dus als de beklaagde bejaagt zjjne eigendommen. De voorgangers van den beklaagde hebben die gronden indertyd vrjj van jachtrecht als vrjj allodiaal goed verkregen en de beklaagde iB dus tot de jacht gerechtigd. Beweert de heer van Haamstede jachtrecht te hebben, dan moet hjj zulks voor den burgerljjken rechter bewyzen. De verdediger, die zich op een aantal arresten en oude stukken beriep, concludeerde dus, dat de strafvervolging zou worden geschorst, daar het hier een punt van burgerljjk recht betrof. Namens den ambachtsheer van Haamstede, die zich bjj monde van Jhr. Mr. J. W. D. Sch. Boejje civiele party had gesteld, werd dit in het breede bestreden en mede met beroep op de titels van eigendom van den tegenwoordigen ambachtsheer, uit deze eeuw afkomstig, betoogd, dat de Heerljjkheid van Haamstede omvat de geheele gemeente en dus ook den geheelen Westeren Ban en gevorderd als schadevergoeding eene som van 50. Na re- en dupliek, waarbjj de verdediger nog opmerkte, dat de ambachtsheer niet had overgelegd zjjn verlei- brief noch eenigeD titel van vóór 1794 en dat zeker uit de eigen toelichting van den advocaat van den ambachtsheer gebleken was, dat diens rechten alles behalve duideljjk waren en vaststonden, en er dus ODgetwjjfeld hier was een geschilpunt van burgerljjk recht, werd de uitspraak bepaald op Woensdag a.s. Door den kantonrechter te Zierikzee werd Maan dag 11. vonnis gewezen in het geding tusschen den heer F. J. v. d. V. contra T. S. en C. J. V., daarbjj de gedaagden veroordeelende om aan den eischer te

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1891 | | pagina 1