Zlllllk/IISIIII NIEUWSBODE.
Zaterdag 3 October 1891.
CATHARINA VAN RUSLAND.
nieuwstudingex.
FEUILLETON.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30franco per poBt
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week., f 10,per jaar.
48ste JAARGANG. No. 6061.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 CtB.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Lfist van Brieven, geadresseerd aan onbekenden, over
de le helft der maand September 1891:
1. Mej. D. Beusel, Rotterdam.
Van Kerkwerve
2. J. A. de Geus, Leiden.
Opneming van de Voetpaden.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Ziekik'/.ee brengen ter kennis van belanghebbenden, dat in
de aanstaande week van wege de gemeente eene
Aljjemeeue opneming;
zal worden gehouden van de VOETPADEN.
Zierikzke, den 1 October 1891.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Cu. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Onveiligheid Vaarwater.
De BURGEMEESTER van Zieiukzee brengt ter kennis
van Zeevarenden, die daarbij belang kunnen hebben, dat
de oefeningen met ongeladen schoktorpedo's in het Haring
vliet nabij Hellevoetsluis zijn geëindigd.
Zierikzke, den 2 October 1891.
De Burgemeester,
Cu. W. VERMEIJS.
De toekomst van Indiê's geld-
middelen^
De Indische begrooting is ingediend. In de
Memorie van Toelichting wordt de toestand der
Indische geldmiddelen //niet bevredigend" genoemd
en daar de gewone middelen ongeveer 4 millioen
beneden de gewone ontvangsten blijven en het niet
te verwachten is, dat, zonder afdoende maatregelen,
in dien staat van zaken verbetering zal komen,
zal men de juistheid van die uitspraak wel toe
stemmen.
Desniettemin stelt de Minister op den voorgrond
//als richtsnoer der te volgen financiëele politiek",
dat, mogen voor het moederland uit Indië geen
directe baten meer verlangd worden, van den
anderen kant eene gezonde verhouding meebrengt,
dat Indië zelfstandig in zijne uitgaven voorziet."
Men zou geneigd zijn bij den eersten aanblik
aan te nemen, dat hier het onmogelijke geëischt
wordt, vooral wanneer men daarbij leest, dat op
het gebied van bezuiniging gedaan is, wat men
van uit de centrale bureaux vermocht en voorts,
dat de eisclien der schatkist over het algemeen
zwaar op Indiê's inheemsche bevolking drukken
en weinig ruimte voor economischen vooruitgang
laten.
De Minister ziet echter kans zich uit die schijn
baar onoverkomelijke inoeielijkheid los te werken
en wel door tweeërlei soort maatregelen, die, in
haar algemeene strekking, onvoorwaardelijk toe
gejuicht verdienen te worden.
De eerste dier maatregelen kenmerkt zich door
zekere oorspronkelijkheid; wel is het kwaad, waar
tegen de Minister wil optreden, niet onbekend,
integendeel, van vele zijden herhaaldelijk aange
toond, maar het middel, dat de Minister er tegen wil
aanwenden, zagen wij althans tot dusver niet aan
bevolen. Na, zooals wij boven opmerkten, gezegd
te hebben, dat van uit de centrale bureaux
wel niets meer te doen zal zijn ter bevordering
van een zuinig beheer, zegt hij n.l.: //beproefd
zal echter nog moeten worden eene enquête, ge
leid door één man, berekend voor de taak en die
zich geheel daaraan wijden kan, bevoegd zich met
ieder college, met eiken persoon in aanraking te
stellen en om, waar hij dit noodig acht, met
eigen oogen te gaan zien; een enquête, die zich
zou uitstrekken tot de geheele organisatie van ons
bestuur, het geheele financiëel en materiëel beheer
en ten doel zou hebben om te komen tot de
kennis van al wat geconcentreerd, vereenvoudigd,
besnoeid en in verhouding tot Indiê's financiëele
krachten doelmatiger ingericht zou kunnen worden."
Wij gelooven, dat de Minister hier niet alleen
den vinger op een zeer wonde plek heeft ge
legd, maar tevens het juiste middel tot genezing
heeft aangewezen, mits het hem gelukke een man
te vinden, die voor zulk een taak berekend is.
Van de keuze van dien man hangt alles af; hij
moet niet alleen een uitgestrekte kennis en een
ruimen blik, maar tevens een krachtig, doortastend
karakter bezitten en tegen de taaie, passieve kracht
eener eeuwen heugende bureaucratische traditie
opgewassen zijn Inderdaad is hier een man noodig.
En vooral geen commissie! Zoo het al mogelijk
blijken mocht meer dan één man te vinden, die
de noodige eigenschappen in zich vereenigt, on
mogelijk zal het wel zijn, twte,, zulke mannen tot
samenwerking të brengen. Het eenig middel trou
wens om in deze iets gedaan te krijgen is: iemand
met de taak te belasten, die er niet tegen op ziet
Gordiaansche knoopen door te hakken, maar dan
ook iemand, wien men daartoe een zwaard in de
hand geeft.
Met groote belangstelling zullen wij het verder
verloop dezer zaak volgen wij netnen in elk ge
val reeds met genoegen kennis van 's Ministers
plannen in deze; zij toonen, dat hij weet waar
het hem schort en dat hij er niet tegen opziet
eene koe bij de horens te vatten!
Gelukt het op die wijze de uitgaven te ver
minderen, dat is niet voldoende; de inkomsten
moeten daarentegen toenemen. Ook daarvoor slaat
de Minister o. i. den goeden weg in, door te be
ginnen met aan de Indische financiën een hechter
grondslag te geven. Dat doel wil hij bereiken door
het voortbrengend vermogen van Indië te ver
sterken en te dien einde tot ontwikkeling der
hulpbronnen vereischte werken te ondernemen. In
dien geest is reeds dadelijk 3,105,000 op de
begrooting gebracht voor bevloeiingswerken en
worden bovendien belangrijke uitgaven voor be
vloeiingen in de Solo-vallei en voor verbetering
der gemeenschapsmiddelen in uitzicht gesteld. Wij
zouden zeggen: dat is ons uit liet hart gegrepen,
maar hoe moet het met de financiën bij al die
Klannen Al levert de vereenvoudiging, die de
linister beoogt, eene belangrijke bezuiniging op;
al werkt de mede in zijne plannen liggende
decentralisatie in dezelfde richting; al gelukt het
hem, om, zooals hij ook al voornemens is, spoedig
de middelen te versterken, dat alles zal niet vol
doende zijn om liet belangrijk tekort op de mid
delen te dekken en nu zullen, al wordt voor de
bedoelde werken geleend, de gewone uitgaven door
rente en aflossing nog stijgen!
Die opmerking is juist, maar vooreerst wijst de
Minister er op, dat de uitgaven voor de bevloei-
ingen //eene voldoende directe bate aan de schat
kist zullen opleveren".
Doch al ware dat niet zoo, dan zullen de in
directe voordeelen groot zijn; dergelijke werken
toch vermeerderen het voortbrengend vermogen
van den grond en maken evenals de verbete
ring der gemeenschapsmiddelen de welvaart
algemeener en grooter, en hebben dus ten gevolge,
dat de belastingen meer opbrengen, zonder de
bevolking zwaarder to drukken. Zeer terecht mag
de Minister derhalve zeggen, dat hij aldus aan Indiê's
financiën een //hechter grondslag" geeft.
Dat daartoe ook behoort het vergemakkelijken der
gelegenheid voor Europeesch kapitaal, Europeeschen
ondernemingsgeest, Europeesche kunde, bekwaam
heid en volharding, om in Indië een ruim en
voordeel brengend arbeidsveld te vinden, en dat
dit ook op den duur èn tot bevordering der
algemeene welvaart èn tot het ruimer vloeien der
bronnen van inkomst voor de schatkist leiden zal,
zij hier ter loops aangeteekend, omdat wij nog
een ander punt meer opzettelijk hebben te be
spreken.
x-
Men zal de tegenwerping makenwordt hier
niet goed geld naar kwaad gesmeten? De dadelijk
te doene belangrijke uitgaven staan vast en of
zij in den vorm van indirecte baten de vereischte
vruchten zal geven, blijft af te wachten. Eu op
welken grond wilt gij dan voor Indië leenen, als
nu de begrooting de rente en aflossing niet dragen
kan, en de kans of zij dat eenmaal doen kan, nog
zoo onzeker is?
Onzeker is, naar onze zienswijze, de kans in
gcenen deele. Wij zijn vast overtuigd, dat dit de
eenige, maar ook de ontwijfelbaar goede en zekere
weg is. oin Indië tot welvaart te brengen en .daar
door ook 'de Indische geldmiddelen op d'eugde-
lijken grondslag te vestigen. Maar, het zou o. i.
verkeerd zijn, als men zich in deze aan over
haasting schuldig maakte. Men moet zich den tijd
gunnen om af te wachten, dat het zaad, hetwelk
men nu uitstrooit, ontkieme, dat de jonge plant
opwasse en vruchten zette, en eerst wanneer die
vruchten gerijpt zijn, moet men zo willen oogsten.
Wil men het doel te haastig bereiken, dan zou
men zich in het geval kunnen brengen der vrouw
die de kip slachtte, welke haar gouden eieren legde.
Zij wilde de gouden eieren te spoedig bezitten en
vond niets.
Daarom moet men er o. i. niet tegen opzien, de
leeningen te sluiten op naam van Nederland, en
zal het wellicht noodig kunnen zijn, dat Nederland
in den aanvang ook voor de rente en de aflossing
zorge. Op den duur komt dat wel terecht, doch,
al mocht dit niet het geval zijn, dan zouden wij
ons niet hebben te beklagen, want in de dagen
toen Indië overschotten leverde, heeft het Moeder
land daarvan met alle vrijmoedigheid gebruik
gemaakt om zijne eigen schulden te verminderen,
en op breede schaal spoorwegen aan te leggen.
Indien het Moederland dus nu aan Indië de midde
len verschaft, tot zijne ontwikkeling noodig, zou
dat nog niet meer zijn dan een eerlijk verschul
digde wederdienst. Het zal daartoe echter niet
behoeven te komen. De hulpbronnen van Indië zijn
rijk genoeg om het in staat te stellen in zijn
eigen behoeften te voorzien. Als maar de wagen
daar eenmaal in de goede richting aan het loopen
is gebracht, gaat hij verder van zelf, en dat wij
de yoede richting volgen, als wij den weg inslaan,
dien de Minister ons voorstelt te bewandelen, staat
bij ons boven allen twijfel verheven.
Rusland.
Tengevolge van den in Rueland heerschènden hon
gersnood, is in verscheidene Zuidelijke gouvernementen
het rooven en moorden aan de orde van den dag.
Vooral in don Kaukasus, heeft men daar veel onder te
Ifiden. Troepen hongerig en bedelend volk trekken
door de bosschen en loeren op de reizigers en over
vallen dorpen, om naar hartelust te plunderen en
te rooven.
De omgeving van Jelisawatpol is't zwaarst getroffen.
In de dorpen van die streek komen iederen dag
rooverbenden met hun opperhoofden, vallen op de
hofsteden aan, vormoorden de mannen, jagen de
vrouwen weg en nemen dan bezit van alles. In de
vorige week werden to Brody op die wfi«e twee
familiën vermoord uit tien en twaalf volwassen mannen
bestaande. Een bende van ongeveer vjjftig roovers viel
ben aan en nam, na de 22 mannen neergesabeld en
de vrouwen en kinderen verjaagd te hebben, alles wat
hun slachtoffers in voorraad hadden in bezit en ver
heugden zich daar ongestoord in, tot alleB was opgegeten.
Daarop trok de bende verder.
Den vorigen Dinsdag werd, op een uur afstand van
Jelisawatpol, een diligence op klaarlichten dag door
een troep roovers aangevallen. Ec zaten uitsluitend
vrouwen en meisjes in. Daar de bandieten nagenoeg
geen geld of kostbaarheden bg de ongelukkigen von
den, werden zjj afschuwelijk mishandeld en later ver
moord. Onder de bevolking heerscht groote ontsteltenis
over deze voorvallen.
Italië.
Den 16en September 11. werd onder Poffabro
Friaanco (Noord-Italië), zekere Maria Raman, 4$ jaar
oud, na een ziekte van tien maanden overleden, be
graven. Een half uur daarna beweerden verschillende
personen gejammer en kreten in het graf te hebben
gehoord en ondankB het verzet van den ambtenaar
van den burgerljjken stand, die vergunning tot de
begrafenis verleend had, werd de kist te voórschfiu
gehaald en geopend. Men vond het lichaam in geheel
andere houding dan toen het gekist werd, met opge
trokken knieën enz.
De bovenbedoelde ambtenaar en een kapelaan, die
het had helpen kisten, worden gerechtelijk vervolgd.
Frankrijk.
Te Oourbevoie (Parijs) heeft een chirurgfin-majoor,
Martin, in een wgnhuis met twee revolverschoten een
tandmeester, Marthóni, vermoord. De chirurgijn was
bfizonder bevriend met de vrouw van den tandmeester,
die haar man, na het noódige uit de kaB te hebben
medegenomen, had verlu'tende moordenaar is gevlucht.
Duitschland.
Boi'liju, 30 Sept. De Paus moest Woensdag
onmiddellijk, nadat hg de groote mis gelezon had, op
voorschrift van zfiu ljjfarts Ceccarelli iets versterkends
gebruiken. Volgens de verklaring van den bekenden
hoogleeraar Baccelli zou z. i. de toestand van groote
afmatting bfi den Paus niet direct bezorgdheid behoeven
te wekken. Leo Xfll kan nog verscheidene jaren leven
doch groote inspanning, zooals die van gisteren, moet
hjj vermgden.
België.
Bru&sel, 30 Sept. Vier arbeiders, werkzaam op
het kerkhof, zagen omstreeks half twaalf generaal
Boulanger naar het graf van Mad. Bonnemain gaan.
Esn kwartier later viel het schot. Boulanger hield het
pistool in zjjne hand geklemd. De kogel was dwars
door het hoofd gegaan. Het lfik is naar het hotel van
den generaal vervoerd.
Brussel, I October. Heden avond wordt het
ljjk van Boulanger gekist, op het bevel van den ge
neesheer, wegenB de snel toenemende ontbinding.
Uit Parfis zfin een aantal teekenaars en p'aotogr&fen
alhier aangekomen, en van het uitwendige van de
woning van Boulanger, van het kerhof van Eisene,
van de graftombe van »mad." Bonnemain en van den
generaal op zgn sterfbed worden schetsen en repro
ducties genomen.
Kapitein Driant, schoonzoon vau den generaal, heeft
uit Tunis geseind, dat hjj wegens den verren afstand
de begrafenis niet kan bjj wonen. De echtgenoote van
den generaal, die stil te Versailles leeft, heeft op het
doodsbericht niet geantwoord. Aan graaf Dillon is geen
bericht gezonden kannen worden, omdat diens verblijf
plaats onbekend is.
De 86-jarige moeder van Boulanger, die met haren
zoon samenwoonde, is nog onbekend met zgn dood;
zjj meent dat hjj plotseling op reis gegaan ia en is
geraakt, dat hjj geen afscheid genomen heeft. De
oude vrouw, die kindscb is en o. a. nog altfid meent
dat haar zoon minister is, beeft gisteren uit geraakt
heid geweigerd iets te eten. Zjj vermoedt niet, dat in
de kamer naast haar salon haar zoon op zijn dood
bed ligt.
Sedert een kleine 14 dagen heeft de generaal her
haaldelijk van zelfmoord gesproken. Bjj zijne familie
aan tafel deed hjj zich opgewekt voor, maar zoodra
bjj weer alleen was, verviel hg terstond in droefgees
tigheid. In de vorige week werd hg in zgno werkkamer
door een kamermeisje verrast, juist dat hg een ge
laden revolver aan het voorhoofd bracht; toen werd
dus zjjn toeleg door een toeval verhinderd.
De begrafenis zal burgerlijk zjjn en waarschijnlijk
Zaterdag plaats hebben. De overledene heeft verzocht
begraven te worden met het portret en den haarlok
van mad. Bonnemain, die op zgn lgk gevonden zjjn.
De akte van overigden is heden ochtend 11 uur
opgemaakt door deu burgemeester van Eisene.
Nederland.
Amsterdam, 1 Oct. De Kroonprins van Italië
is beden avond omstreeks half zes per extra trein van
den Oosterspoorweg alhier aangekomen en heeft zgn
intrek genomen in het »Doelent0tel". Voor den Prins
zjja de vertrekken ingericht, vroeger door Prins Hendrik
steeds betrokken. Beide zfiu gemeubeld met geel
satgnen stoelen en prjjken met fraaie portretten van
den vroegeren bewoner. Ook voor den Italiaanschen
gezant bg ons bof, markies Spinola, zgn vertrekken
GESCHIEDENIS
(Vertaald uit het Mtngelech.)
I.
Het was een koude winteravond. Akelig gierde
de wind door de boomen en de sneeuw viel in dichte
vlokken neder. Haastig vervolgde daarom de oude
pastoor Skovronski, na een bezoek aan zfin zuster
afgelegd te hebben, die niet ver van Marten burg
woonde, zfin weg en bereikte weldra den zoom van
het bosch, dat in de nabfiheid zijner woonplaats lag.
Doch wat deed hem daar op eens zfin paard in
houden! Was dat niet bet hulpgeschrei van een
kind, dat zfin oor bereikte? Terstond steeg bjj af en
trachtte te ontdekken, vanwaar deze klaagtonen
konden komen.
Maar toen bjj niets vond, dat zfin vermoeden kon
bevestigen en hij ook het angstgeschrei niet meer
hoorde, meende hij, dat zfin gehoor hem bad misleid
en reed daarom verder. Plotseling echter hield zijn
paard, Biaska genaamd, op en noch liefkozingen,
noch strenge aansporingen van zfin meester konden
het trouwe dier bewegen, voort te gaan. Daar be
merkte de oude man voor zich eene hoogte, met
sneeuw overdekt en welke de oorzaak scheen te zijn
van de ongewone handelwijze van zijn paard. Hij
steeg nu ten tweeden male af en bemerkte tot zfin
groote verbazing, dat die hoogte een in linnen ge
wikkeld kind was. Voorzichtig nam hij het in zfin
armen en wie beschrijft zfin vreugde, toen bij be
merkte dat het nog leefde?
Nauwkeurig onderzocht hfi nu, of zich niemand
in den omtrek bevond, welke, door omstandigheden
genoodzaakt, misschien dit kind hier had nedergelegd,
ten einde hulp te zoekenmaar niet de minste aan
wijzing vindende, die het verblfif van menschen
aanduidde, zoo riep de eerwaardige grfisaard met.
luider stemme uit: Indien gij, wien dit kind toe
behoort, mij thans niet hoort, zoo ga in vrede;
maar in naam van den goeden God verklaar ik,
dat het mij een plicht zal zfin, voortaan dit kind
als mijn eigen te beschouwen
Toen besteeg de edele man zfin paard, wikkelde
zorgvuldig het kind in zfin mantel en na een vluggeu
rid kwam hfi, ofschoon veel later dan gewoonlijk, bjj
zijn nederige woning aan.
Lieve Hemel, mijnheer Skovronski!" klonk de
stem van eene oude vrouw, die de teugels greep,
toen hfi afsteegwat kan u toch zoo lang opge
houden hebben Ik heb mij allerlei ongelukken voor
den geest gekaalddat uw zuster Alexina ziek was,
dat Biaska zfin poot had gebroken of dat gij over
vallen was door de Kozakken
»Neem dit kind, Frederika!" was het antwoord
van den ouden man en hij legde het in hare armen.
Verwondering deed haar voor een oogenhlik ver
stommen, maar spoedig rolden haar een menigte
vragen over de lippen. »Een kind, mijnheer? Een
kind En waar hebt gij het gevonden Wat zullen
wij er mede doen? Wie moet daar zorg voor dragen
en wie zal het opvoeden?"
»Gfi, Frederika was het antwoord van den ouden
man, terwijl bij haar in huis volgde.
>0, zie eens mijnheer!" riep deze uit, »welk een
lief meisje het is. Zij kan nog slechts een jaar oud
zfin. Zie eens, als zij hare groote, donkere oogen
opslaat, met welk een verbaasden blik zjj rondziet!"
De pastoor glimlachte en na eenige blokken op
den haard geworpen te hebben, begon hij zfin een
voudig avondmaal en verhaalde zfin oude dienst
maagd, op welke wijze hfi het kind had ontdekt.
Frederika vond het inderdaad vreemd, dat Biaska
om die reden had geweigerd voort te gaan, maar
Skovronski merkte aan, dat paarden een edel instinct
hebben en dat, mochten zjj ooit op hunnen weg een
menschelfik lichaam, hetzij dood of levend, ont
moeten, zij dit nooit zullen aanraken. Op de vraag,
welken naam men het kind geven zou, kreeg de
pastoor een almanak en zeide: »Het is heden 25
November of Cathavina-dag. Wfi zullen haar daarom
Catharina noemen."
Frederika legde nu het kind ter ruste en spoedig
daarna zocht ook de brave pastoor zfin legerstede
op, om na een verkwikkenden slaap te trachten,
iets naders omtrent het bestaan zijner vondelinge
te vernemen.
Hij hoopte dit doel bereikt le hebben, toen men
hem den volgenden morgen mededeelde, dat een
hoer, die in een huisje aan den zoom van het bosch
woonde, des nachts door een geweldig leven was
ontwaakt; een zwaar lichaam viel tegen zijn deur
en daarna hoorde hfi een akelig gekreun. Maar de
lafaard, te bang om te onderzoeken wat het was,
bleef rustig liggen en vond bjj het aanbreken van
den dag een dooden soldaat voor zfin woning. De
pastoor begaf zich nu naar dien hoer en doorzocht
de hut, waarin het Ifik gebracht was; doch het
eeuige, wat hfi bij den ongelukkige vond, was eeu
deel van een brief, waarin zinspeling werd gemaakt
op: »de kinderen". Hfi vermoedde, dat de arme
soldaat hfi deze strenge koude was overgekomen en
het kind in de sneeuw bad nedergelegd in de hoop,
daardoor de verstijfde ledematen te verwarmen. Hfi
was toen naar de stad gegaan om bijstand, maar
weldra begaven hem de krachten en bezweek hfi
door kou en ellende.
Skovronski liet het lijk op een behoorlijke wfize
begraven en bewaarde zorgvuldig den onvolledigen
brief, welke juist bjj de woorden: kinderen, lieve
kinderen" geëindigd was. Maar vau dien tijd af
zorgde hfi voor zfin pleegkind als een liefderijk adel
en in dat huis, waar zoo veel liefde woonde, groeide
de kleine Catharina in eenvoud en onschuld op.
Jaren waren voorbijgegaan en C'athaiina, die in
middels tot een aardige, flinke meid was opgegroeid,
stond de oude Frederika bij ia het huishouden. Zij
was het, die deu ouden man zfin leven veraange
naamde en als des avonds zfin dagwerk volbracht
was, zong zij voor hem met een zachte, volle stem
de schoonste liederen. Ongestoord waren deze jaren
in vrede en zoet geluk voorbij gesneld en had niet
een zware ziekte haren weldoener aangetast, waar
aan hij bijna bezweek, dan ook zou niets die geluks
zon hebben kunnen doen verdwijnen. Maar toen was
haar jeugdig hart met smart vervuld; niets troostte
haar dan de gedachte, den kranke bij te staan eu
juist toen was het, dat zij door de innige liefde,
welke zij voor den ouden man koesterde, een be
drevenheid toonde, welke haar zelfs de taak van
ziekenverpleegster niet te zwaar maakte. Met op
offering van alle9 wijdde zij zich geheel aan het ziek
bed en niets kon haar geluk verhoogen, toen de
brave pastoor van zfin ziekte genas en zich weer
evenals voorheen met alle liefde aan de opvoeding
van zfin pleegkind kon wijden. Maar, helaas bun
geluk was slechts van korten duur.