ZIEilSZEESCIÏ! NIEUWSBODE.
Donderdag Juli 1891.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
AFKONDIGING.
NIEUWSTIJDINGEN.
Ter Herinnering.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30franco per post
1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
47ste JAARGANG. No. 6024.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Het HOOFD van het Gemeentebestuur te Zierikzee
maakt bekend, dat door den heer Provincialen In
specteur der Directe Belastingen te Middelburg is
executoir verklaard het kohier voor de belasting op
het Personeel dezer gemeentedienstjaar 1891/g»i
(wyk D), dat op heden aan den heer Ontvanger der
Directe Belastingen alhier wordt ter hand gesteld ter
invordering, en dat ieder verplicht is zijn aanslag op
den bij de wet bepaalden voet te voldoen.
Zierikzee, den 7 Juli 1891.
W. A. OCHTMAN, Weth. 1°. B.
Beschermde Diersoorten.
De BURGEMEESTER van Ziekikzee maakt bekend,
dat de heer Commissaris des Konings in deze -provincie
aanleiding heeft gevonden, weder ovelr te gaan tot
toepassing van het laatste lid van art. 2 van het
Koninklijk besluit d.d. 25 Augustus 1880 (Staatsblad
no. 164), evenals in 1890, voor de geheele provincie.
Dientengevolge worden de verbodsbepalingen tegen
het vangen, dooden en vervoeren van
de bonte kraai, de roek, de kanw, lcerkkauwtorenkauw,
torenka, de huismusch, de ringmusch, boom, berg- of
véldmusch, voor de gchcele provincie Zee
land opgeheven en zulks van 7 Juli 1891 tot
en met 81 Maart 1892.
Zierikzee, den 8 Juli 1891.
De Burgemeester,
W. A. OCHTMAN, Weth. RB.
Amerika.
Een treurig spoorwegongeluk heeft Vrijdagmorgen,
omstreeks 3 uur, nabij Ravenna, in Ohio, plaats gehad.
Naar men meldt, kwamen door de nalatigheid van een
wisselwachter, een personentrein en een goederentrein
met elkander in botsing. De gevolgen hiervan waren
verschrikkelijk.
Twee slaapwagens, en een gewone passagierswagen
geraakten in brand en werden een prooi der vlammen.
Van een anderen personenwagen kwam evenmin iets
terecht. Het aantal dóoden moet 27, dat der doodelyk
gewonden 6 bedragen, terwyl het aantal minder zwaar
gewonden zeer groot is.
Daar Vrijdag een feestdag in Amerika was, werden
met den trein, waarmede het ongeluk plaats had,
buitengewoon veel reizigers vervoerd.
De week werd besloten door een tweede spoorweg
ongeluk, dat Zaterdag op een afstand van 8 mjjlen van
Charleston, in West-Virginië gelegen, plaats had. Toen
namelijk een personentrein van de Kanawaka-Michigan-
lijn over de brug reed, stortte deze in. Twee personen
wagens en een goederenwagen vielen van een hoogte
van 30 voet naar beneden. Verscheiden personen 12
luiden de laatste berichten werden gedood en zeer
velen gewond. Daar zich echter in de pabyheid van de
plaats van het onheil geen telegraafkantoor bevindt,
kan omtrent het aantal dooden en gewonden nog niets
met zekerheid gezegd worden.
Engeland.
Londen, 7 Juli. Uit Mexico zijn ongunstige be
richten ontvangen. Naar het beet, iB aldaar eene
revolutie op handen, die gericht is tegen den staats
president Diaz (door zjjne tegenstanders bestempeld
met den naam van »Mexicaanachen Bilmaceda".) Vol-
genB die berichten moeten er in verscheidene van de
voornaamste steden groote hoeveelheden wapenen en
ammunitie gereed liggen. Naar het verder heet, gaan
er luide klachten op over dwingelandij van Diaz en
wordt by beschuldigd, in de laatste maanden twaalf
persoonlijke vijanden heimelyk te hebben doen om
brengen.
Rusland.
De bemanning van een Russisch schip is dezer
dagen aan een ontzettend gevaar ontsnapt, 't Vaartuig
was met 65 ton dynamiet geladen. Dicht bij de kust
van Bornholm werd het door een onweersbui overvallen.
De bliksem sloeg in een der masten en verbrijzelde
dien geheel. Een oogenblik zag de ontzettende equipage
een blauwen gloed over dek en schip spelen. Toen
doofde die en de lading bleef ongedeerd.
Italië.
Op het oogenblik wordt te Milaan druk gesproken
over de milddadigheid eener hertogin. Deze dame is
de hertogin Eugenie Bologuinen, welke al haar
kleinoodiè'n, die beroemd waren wegens hun groote
geldelijke- en kunstwaarde, heeft weggeschonken om
van de opbrengst een ziekenhuis voor arme lydende
kinderen te stichten.
Aanleiding tot die vrijgevigheid was de wensch,
troost te vinden voor de diepe droefheid, waarin de
dame door het overljjden van haar man en haar
zoontje werd gedompeld, die een maand geleden stierven.
De gezamenlijke waarde der kleinoodiën wordt op
zeven en een halve ton gouds geschat.
Duitschland.
Opnieuw vond een ernstige spoorwegramp plaats.
Een van Berljjn naar Munchen bestemde trein is bij
Eggolstein ontspoord, vermoedelijk tengevolge van het
door bet water ondermynen der spoorstaven. Volgen9
officieele mededeeliDg is een vrouw gedood, zyn 6
personen zwaar en 6 aDdere licht gekwetst. Volgens
een andere opgave moeten 7 personen zwaar en 12
licht gewond zijn. De meeste gewonden werden direct
naar het hospitaal te Bamberg vervoerd.
België.
Uit Charleroi komt eene goede tijding. Door de
«ridders van den arbeid" zou, zoo althans melden bijna
alle clericale bladen, eenstemmig besloten zijn tot
hervatting van den arbeid door de mijnwerkers, die
nu reeds weken achtereen van alle arbeiders in de
verschillende takken van rij verheid, die de grève als
middel van pressie ten bate van de grondwetsherziening
hadden aangegrepen, alleen den arbeid zyn blyven
atakeD, zonder ook maar één enkelen hunner eiBchen
ingewilligd te zien.
Luxemburg-.
De groothertog van Luxemburg heeft de domeinen,
in zyn rijk liggende en het eigendom van wylen
Z. M. Koning Willem III, overgenomen voor anderhalf
inillioen gulden.
Nederland.
Amsterdam, 6 Juli. Tusschen de onderneming
van Van Gend en Loos en de maatschappij tot
exploitatie van staatsspoorwegen is eene overeenkomst
getroffen, waarvan samenwerking der beide onder
nemingen het gevolg zou zyn.
Op den avond van het vuurwerk te Amsterdam
was niemand thuis gebleven. Ook de bloemenwinkel
van Corona in de Kalverstraat was gesloten, want de
chef en het personeel waren eveneens naar het IJ
gegaan.
Omstreeks 12 uur werd aan den winkel zeer hard
gescheld. De juffrouw die oppassen moest schrikte,
daar zij niet begreep wie zoo laat nog wenschte toe
gelaten te worden. Zij stapte echter naar voren, deed
de deur op een kiertje en
Plotseling gooide een agent van politie de deur wijd
open: «Daar is de keizer!"
De juffrouw trilde op haar beenen, want terstond
stapten twee heeren in groote mantels gehuld binnen.
In den eersten herkende zy keizer Wilhelm.
De adjudant van Z. M. zei iets, doch de juffrouw
verstond hem niet; zij was de Duitsche taal niet
machtig. De agent speelde echter zoo goed zoo kwaad
het giug voor tolk, waarna de juffrouw begreep dat
de keizer een krans moest hebben. Toen de adjudant
echter de kleuren van bloemen en linten noemde, kon
de agent er zelfs niet meer uit wye worden.
Toen schreef de keizer zelf op een papier wat hij
verlangde.
Daarna stapte hij met den adjudant en den agent
in een gesloten rytaig, dat in de steeg stond te wachten.
Door deze daad krijgt de krans op het graf van
onzen Bestevaer zeker veel meer waarde.
Donderdag avood kwam iemand, die uit Amster
dam naar Haarlem moest, in een goederenwagen
terecht, met een dertigtal erg woelige gasten. Dat was
niet erg, want men moest bly zijn, weg te kunnen
komen. Maar welk een schrik beving onzen vriend,
toen hij bemerkte dat de wagen niet meeging, maar
los op de rails gestaan had. En tot overmaat van
ramp ontdekte bij, dat een van zyn medereizigers de
aardigheid had gehad de deuren dicht te schuiven en
deze konden niet meer open. Het gezelschap gevoelde
zich diep wanhopig, want de benauwdheid was af
schuwelijk, daar al die menschen opeengepakt zate"
als haringen in een ton. Eindelijk slaagden tien man
er met vereenigde pogingen in om de kast open te
maken. Gelukkig! Want anders zouden wij wellicht in
de droeve noodzakelijkheid geweest zyn, om een geheel
nieuwe soort van spoorwegramp te beschrijven «Dertig
menschen gestikt in een stilstaanden goederenwagen
Rotterdam, 7 Juli Door den heer J., wonende
aan de Korte Hoogstraat, was bij advertentie bekend
gemaakt, dat door hem eene portefeuille met 200
was verloren.
Gisteren ontving hy genoemde, som terug met een
.begeleidend schryven van dengeen die het verlorene
gevonden had.
Breda, 7 Juli. In de jongst gehouden zitting van
den gemeenteraad is besloten, den pry's van het gas
van 7 op 6 cent per kub. meter te brengen.
Alien (Noord-Brabant). EeD ontzettende ramp
heeft Woensdag onze gemeente in diepe verslagenheid
gedompeld. In weinig tyds toch werden döor hagelslag
alle te veld staande gewassen vernield. Hagelsteenen,
neen ijskegels, zoo groot als hoendereieren, vielen in
dichte massa's neer en maaiden rogge, haver, boekweit,
aardappelen, 't gras op de weiden, alles by den grond af.
Ziedaar dan de hoop en het vooruitzicht van den
landman, die door den afgeloopen harren winter toch
reeds zooveel heeft geleden, ten eenenmale vervlogen.
Ondanks al het doorgestane hield men nog het hoofd
op, en vol hoop en moed beschouwde men op veld en
akker de wonderen, door de natuur in de laatste dagen
gewrocht: men zou 'b mettertijd wel te boven komen.
IJdele hoop! want niets bleef thans gespaard.
"VTissiatfren, 6 Juli. De vyf zoontjes van den
Duitscheu Keizer kwamen heden te ruim 12 ure alhier
aan, en vertrokken ten 127s uur met de «Hohen-
zollern" naar Engeland.
De Commissaris de3 Konings bevond zich aan den
trein.
Middelburg, 7 Juli. Naar men meldt heeft de
verdachte van den te Yliasingen gepleegden kinder
moord, zekere M. de B., 21 jaar oud, geboren te
IJzendjjke, dienstbode, hare daad bekend. Teneinde de
geboorte te verbergen, moet zy het kind op wreede
wyze hebben omgebracht, door, na het te hebben
verworgd, het hoofdje van het lykje af te houwen en
te verbergen en het andere gedeelte van het lijkje in
stukken te snijden en in het privaat te werpen, terwyl
nog enkele gedeelten gevonden en met het hoofdje in
beslag genomen zyn.
Met de lykschouwiDg werden door de justitie belast
de heeren J. P. Vermaas, arts, en F. C. Stewart Schultz,
geneeskundige, beiden te Vhssingen.
De daderes is Maandag gevankelyk naar het huis
van bewaring alhier overgebracht.
Goes, 7 Juli. In den Zaterdag te Amsterdam
gehouden wedstrjjd der Koninklijke Nederl. zeil- en
roeivereeniging behaalde de heer G. H. Kakebeeke
met zijn jacht »Louise Francina" den tweeden prys.
De heer J. Goemans, leeraar in de Duitsche taal
en letterkunde aan de H. B. S. alhier, is in gelyke
betrekking benoemd te Zutfen.
De heer H. van Bommel van Vloten, arts, gaat
onze gemeente verruilen met Arnhem. Tydens de onge
steldheid van dr. A. Isebree Moens dienB plaatsver
vanger, ia by later zelfstandig hier opgetreden en heeft
zich een goeden naam als arts verworven. Zyn vertrek
is een waar verlies voor onze gemeente.
De zomerconcerten van ons muziekgezelschap
«Euphonia" worden niet byzonder door moeder natuur
begunstigd, hetgeen natuurlijk op het bijwonen daar
van door de leden geen voordeeligen invloed heeft.
En dat is jammer: het gezelschap maakt zoodanige
vorderingen, dat het wel waard is gehoord te worden.
Selier-penisso, 7 Juli. Aan de beurt van af
treding als leden van den gemeenteraad zijn de heeren
J. N. Oudesluis en C. D. Bolier.
In de gemeenten Scherpenisse en Poortvliet zyn
eenige varkens door de vlekziekte aangetast; enkele
dieren zyn er reeds aan gestorven.
Te Scherpenisse doet zich een geval van diphte-
ritis voor.
Ofschoon de verwachtingen voor een goeden oogst
op het eiland Tholen gunstig zyn, begint menig land
bouwer zich thans te verontrusten; nu eenige dagen
achtereen zware regens de veldgewassen hebben plat
geslagen en daarby den grond voortdurend nat houden;
voor het vlas is het zeer nadeelig dat het plat ligt
zon en licht kunnen nu de zaadbollen niet genoeg tot
rjjpheid brengen. De ervaring heeft ook geleerd dat
vele regens de aardappelziekte sterk bevorderen.
Stavenisse, 7 Juli. Door het bestuur der
waterkeering van het calam. waterschap «Stavenisse"
is voor een Waterbouwkundig Ambtenaar opgemaakt
de navolgende voordracht, om daaruit a.e. Vrydag eene
benoeming te doen: no. 1. de H.H. Blok, Cadzand, 2.
v. d. Klippe, Zierikzee, 3. van Oost, St. Maartensdijk.
Bruinisse, 7 Juli. In de heden gehouden ver
gadering van den gemeenteraad werd de begrooting
van het burgerljjk armbestuur over 1892 aangeboden
en eene commissie van onderzoek benoemd, bestaande
uit de heeren Z. Hoogerheide, C. Hage en W. Jumelet.
Voorts was ingekomen een verzoekschrift van Joh.
de Waal Gz. om, de eene zyde van zyn bouwland door
demping van een gedeelte sloot tusschen dat land en
gemeentegrond recht te mogen maken. Dit verzoek
werd voorwaardelijk toegestaan.
Ingevolge het Provinciaal blad No. 65 werden de
jaarwedden van burgemeester en secretaris behandeld,
Op voorstel van den voorzitter wordt besloten, wanneer
beide functiën in één persoon vereenigd mochten
worden, het volle tractement voor beiden bepaald,
onverminderd te behouden.
Een paar posten voor grondbelasting en dykgeschot,
respectievelijk ƒ0,59 en ƒ0,71, te min begroot, worden
door af- en overschrijving aangevuld.
Op een adres van mej. J. Verhage, onderwyzeres in
handwerken, om ontheffiag van locaalhuur, daar zij
van af primo Juli het door haar gebruikte gemeente
lokaal niet meer zal gebruiken, werd gunstig beschikt.
Ziorilczeo, 7 Juli. Het aantal ridders van het
Metalen Kruis 1830—1832 alhier is wederom met één
verminderd door het overlyden op 87ijarigen ouderdom
van P. de Wijs in het St. Cornelia-Liefdehuis.
De heer A. A. Vorsterman van Oyen te 's Gra-
venhage heeft ook het plan gevormd een boekdeel uit
te geven van allen de namen der oud-strijders, 1830—
1832, die thans nog in leven zyn, zy worden daarom
verzocht aan genoemden heer schriftelijk te willen
opgeven hunne juiste namen, datum van geboorte,
van indiensttreding en der expiratie van dienst en
in welken rang of graad dezelven verlaten is (voor
zoover hem die nog niet gezonden zijn). Op rang of
maatschappelijke positie zal natriurlyk voor dit doel
niet gelpt worden, alleen beoogt de samensteller vol
ledigheid.
Het plan bestaat voorts om tijdens de reüaie-dagen
in Augustus eene tentoonstelling in de hofstad te
houden van schilderyen, portretten in olieverf, platen,
boeken, alsmede andere voorwerpen in verband met
1830-32.
Onnoodig zal het echter wel zyn historie-platen of
in druk verschenen portretten in te zenden, daar de
hoogst merkwaardige verzameling daarvan bij de feest
viering in October 1881 te Amsterdam tentoongesteld
en aanmerkelijk aangevuld door den heer A. J. Nijland
te Utrecht is toegezegd.
Zjj, die in het bezit zyn van andere merkwaardige
voorwerpen, worden beleefd uitgenoodigd hiervan zoó
spoedig doenlyk schrifteljjk opgaaf te willen zenden
aan den heer A. A. Vorsterman van Oyen.
WEÊRKUNDIGE WAARNEMINGEN
by 's Rijkskustverlichting te Westenschouwen,
gedurende Juni 1891.
In elf aftappingen verzameld 39,1 m.M. regen, de
Bannen ontvingen dus 727260 M3.
.Nachtvorst, en wel in zoo sterke maté dat daardoor
de appel- en peerenboom veel schade leed, kwam 1
maal, weerlicht, donder 7 maal voor, doch slechts
ééamaal trok de bui hier kort langs; een ring om de
zon werd tweemaal, dauw viermaal waargenomen; de
luchtsgesteldheid was 9 maal helder, 7 maal ljcht
bewolkt, 16 maal bewolkt, 20 maal zwaar bewolkt en
buiig, 16 maal betrokken, terwyl van de dertig dagen
de kim 25 maal in meer of mindere mate nevelachtig
of mistig was. De windkracht was, dooreengenomen,
gering, de richting 10 maal Noord, 5 maal N.O., 12
maal Oost, 4 maal Z.O., 7 maal Zuid, 7 maal Z.W.,
8 maal WeBt en 2 maal N.W.
Als bijzonderheid kan worden gemeld, dat den 27en
een waterhoos in zee werd gezien en vooral dén 6en,
7en, 9en, lOen en llen de temperatuur zeer laag was.
Pensioen is verleend aan W\ J. Bije of Beye wed.
J. Tig'gon, wachter by de kustverlichting op. West-
Schouwen, ad ƒ67; J. H. van Sighem wed. W. Satter,
hulpsluismeester aan het kanaal Van Terneuzen ad
ƒ122 'sjaars.
Bjj kon. besluit is beroemd tot burgemeester van
Ellewoutsdijk E. A. van der Bent, secretaris diet ge-
Bij Kon. beBl. is benoemd tot directeur van het
telegraafkantoor en brievengaarder te Wemeldinge,
J. Vink, thans in gelijke betrekking te Cortgene.
Voor de betrekking van onderwyzeres aan de
openbare lagere school te Oost- en Weit-Souburg
hebben zich tien sollicitanten aangemeld.
Bij Kon. besluit van 4 Juli is benoemd tot notaris
binnen het arrondissement Middelburg, ter standplaats
de gemeente Vliasingen, C. J. A. Fercken, thans notaris
te Terneuzen.
Onder 's Heerenhoek is, by het graven van eene
gleuf voor het fondament van een geoouw, een zilverén
rijksdaalder gevonden van het jaar 1775. Het fraaie
muntstuk verkeerde in alle opzichten nog in gaven
toestand.
Uit de dierenwereld. Dezer dagen bemerkte de
heer J. te Wissekerke, dat zich vleermuizen ophielden
achter de kroonlyst boven het kozijn zijner voordeur.
Een timmerman, die 't geval onderzocht, schepte 4 a,
500 jongere en oudere vleermuizen uit die schuilplaats.
Wie zyne vrouw lief heeft laat ze thuis. Te
Heinkenszand trouwde dezer dagen een jonkman met
het voorwerp zijner keuze en den volgenden dag ver
trok hij naar Noord-Amerika zonder zijne wedernelft.
Door de Zuid-Hollandsche maatschappij tot red
ding van schipbreukelingen te Rotterdam zal dit jaar
te Cadzand een mortierstation worden opgericht,
waarvoor subsidies werden verleend door de afgevaar
digden van de waterschappen der Sluis aan de
Wielingen en Cadzand. De directeuren der maatschappij
doen een beroep om geldelyken steun op allen, die
het welmeenen met hunne pogingen.
Men meldt
Jhr. mr. M. A. de Savornin Lobman, benoemd tot
adjunct-commies by het departement van koloniën, is
een zoon van den afgetreden gouverneur van Suriname,
en is met zyn vader, dien hij bij diens vertrek naar de
WeBt gevolgd is, op reis naar bet moederland. Vandaar
dat de benoeming eerst ingaat met 15 Juli.
Men verzekert, dat H. M. de Koningin-Regentes
voor verreweg het grootste gedeelte alle koBten van de
ontvangst van het Duitsche keizerpaar draagt en dat
die kosten niet minder dan 300.000 beloopen, - welk
bedrag ongeveer geheel aan den handel en de nijver
heid ten goede komt.
Omtrent het geschenk door de Koningin-Regentes
aan Hunne Duitsche Majesteiten bij hun bezoek aan
ons land aangeboden, kan men nader vermelden, dat
dit bestaat uit e&n tegeltafereel van groote afmeting,
voorstallende iDa Schuttersmaaltijd" van Van der Helst.
Het werd op bevel van H. M. aan de fabriek der
heeren Joost Thooft Labouchere voor dit doel ver
vaardigd en door den plateelschilder, den heer L. Se jf,
geschilderd. Het geheel is gevat in eene zware ebben
houten lijst.
Het tafereel werd daags vóór de aankomst der hooge
gasten aan het paleis te Amsterdam met zware roode
draperie opgesteld en mocht de bijzondere goedkeuring
van de Koningin-Regentes verwerven.
De poppententoonstelling in het >Kurhaus" te
Scheveniagen, werd op den openingsdag bezocht door
681 en Zondag door 1432 personen. Vooral des avonds,
by verlichting, maakt de tentoonstelling, door de
weerkaatsing der bonte kleuren in de talrijke spiegels,
een vroolyk en schitterend effect. De uitstallingen van
Saugniot te Parijs, die by de opening nog niet gereed
waren, werden Dinsdag j.l. tentoongesteld.
Bij besluit van den minister van financiën en den
commissaris des koniDgs in de provincie Zuid-Holland
werd goedkeuring verleend tot het uitgeven van 15000
loten in de te houden verloting van poppen, alle
aangekocht onder de geëxposeerde voorwerpen, voor
namelijk onder dé bekroonde.
De Noordbrabanter bevat een verslag van de ver
gadering der R. K. kiesvereeniging te Stratum, waarin
de heer J. F. Smits van Oyen, burgemeester te Eind
hoven, voor het district van dien naam candidaat werd
gesteld.
Op die vergadering werd o. a. de voorloopige can-
didatuur van dr. Schaepman besproken; uoch de
voorzitter sloot daarover de beraadslagingen, omdat de
candidaat niet vier dagen vóór de vergadering door
vier leden was gesteld; en een der leden maakte de
opmerking: «Wé zijnne niks Scbaepmansachtig". Later
verkreeg de heer Mutsaers het woord, om zichtte
verklaren, waarom hy de benoeming voor Waalwijk
aangenomen had.
Tegenover den heer Smits van Oyen zijn toch nog
de volgende candidate gesteld, de heeren: dr.
Schaepman, mr. D. H. u den Acker, advocaat te
Eindhoven, Louis Houben, rd van den gemeenteraad
van Eindhoven en dr. Gyrat\ arts te Valkénwaard.
Uit Heerenveen schrijft ia.. n:
Zondagmiddag heeft de Volkv >artij in Scboterland
alhier eene langdurige vergaden, g gehouden, naar
aanleiding van het besluit van het kicscomité om voor
de aanstaande verkiezing geen candidaat te stellen.
In deze vergadering heerschte volstrekt geen een
stemmigheid, maar over het algemeen vond het besluit
van het comité niet veel bjjval. Volgens sommigen
maar voor de waarheid van dat gerucht kunnen we
niet instaan zou ten slotte besloten zyn alsnog de
caüdidatuur Domela Nieuwenhuis te proclamceren.
Uit de ter vergadering gedane mededeelingen is ge
bleken, dat de candidaat der anti-revolutionairen, de
heer P. van Vliét Jr., de candidatuur in Schoterland
niet heeft aangenomen dan nadat hy zich vergewist
had, dat de heer Domela Nieuwenhuis geene candidatuur
begeerde. Tegenover den laatste wilde by niet optreden.
Vrij zeker zal dan ook de Volksparty, hetzij by de
eorste stemming, hetzij by de herstemming, op den heer
Van Vliet hare keuze vestigen. De liberalen moeten
er dus op rekenen, dat hun een zware stryd wacht.
Voor de vier vacante plaatsen by de opleiding
van adspirant- administrateurs bjj de koninklijke
Nederlandsche marine te Willemsoord, hebben zich 27
jongelieden aangemeld.
De werkstaking te Kailenburg houdt nog steeds
aan. Van beide kanten is men niet geneigd, toe te
geven. Eakele sigarenmakers hebben zich een patent
verschaft en werken nu voor zich zeiven. Door den
beèr Dresselhuys zijn "in enkele dagbladen andere
sigarenmakers gevraagd. Ook liggen verschillende
fabrieksgeréedscbappen aan het station, om eerstdaags
vervoerd te worden naar andere fabrieken.
Het bestuur van de afdeeling Kuilenburg van den Ned.
sigarenmakers- en tabaksbewerkersbond heeft in een
sqhryven aan de burgerij van Kuilenburg haar ver
langen uiteengezet en steun en medewerking gevraagd.
Onder Tilburg heeft ook de vorige week de
hagel een enorme sGhade aangericht, waarvan men
zich een denkbeeld vormen kan als men het volgende
leest. De hagelsteenen vielen in stroomen en met
donderend geraas néder, alles vernielend wat niet te
sterken weerstand bood. Steenen grooter dan een ei
vond men er by hoopen en men kon ze zelfs uren na
de verwoesting met emmers opscheppen. Er is geen
huis of er zijn ruiten stukgeslagen. Op een fabriek
bedraagt het getal vernielde ruiten 3000; en er zyn
velé fabrieken waarvan 150Ó tot 2500 ruiten stuk zijn.
Niet één dakvenster is gespaard. De prachtige be~chii-
derde ramen der kerk® op het Heike zijn aan de
noordzijde totaal stuk en de schade beloopt aan dat
gebouw ƒ5000.
De glazenmakers hebben reeds zendingen glas van
buiten ontvangen, daar de voorraad te Tilburg ver
bruikt is; daarby werken zij nacht en dag door. Zelfs
pannen hebben geen weerstand kunnen bieden; op
sommige daken zijn groote verwoestingen aangericht.
De instroomende regen heeft aan vele machinerieën
op fabrieken onberekenbare schade toegebracht. Alleen
de schade aan gebouwen, door het breken van ruiten
enz. toegebracht, wordt op ƒ30000 geschat. Een on
herstelbare schade ondervonden echter de hoveniers en
landbouwers. De velden, die prachtig stonden, zyn als
het ware kaal geschoren, de boekweit, haver en rogge
als 't ware weggemaaid. Heesters en planten liggen
platgeslagen en de grond in tuinen is bezaaid met
vruchten, die zoo veel beloofden. Men verneemt dat
meer dan drie uren in den omtrek de hagelslag zulke
vernielingen heeft aangericht, dat de schade over het
geheel honderdduizenden guldens bedraagt.
Ia de Navorscher van Juli geeft Johan Winkler
verklaringen van de uitdrukkingen «Zwygen als een
mof" en «Moffen en poepen". Hij citeert een aardig
versje, gevonden onder aanteekeningen van dr. Ver
meulen, vroeger bibliothecaris te Utrecht:
«Als de mof komt in het land,
«Dan geeft hij iedereen de hand;
«Hy licht zij o hoed,
>Ea strijkt zijn voet
«Eo doet de heele wereld goed!
«Maar komt de mof tot hooger stand,
«Dan geeft hij niemand meer de hand
«Hij licht geen hoed,
«Hij strijkt geen voet,
«En doet geen armen drommel goed!"
Het Gedenkteeken, gewijd aan den volks
geest in 1830 en 1831op den Dam
te Amsterdam.
De Belgische revolutie was uitgebroken, Koning Willem I
deed een beroep op zijne trouwe onderdanen en riep hen te
wapen. Nauwelijks was deze roepstem gehoord, of men zag
met zeldzame geestdrift het volle aan de roepstem des Konmgs
gehoor geven. Ouden van dagen, jongen van jaren, snelden
te wapende vrouwen spoorden hunne mannen, de moeders
hunne zonen aan naar het zwaard te grijpen. Op het
platteland deed de bevolking dan de schutters en vrijwilligers
uitgeleide, alsof zij naar een feest en niet naar een slag
veld trokken. In sommige plaatsen, waar het garnizoen
naar de grenzen was getrokken, en schildwachten coodig
waren, werd de dienst waargenomen door grijsaards, die
hun geweer nauwelijks konden dragen, en als het koud
was, zich eene warme stoof op post moesten laten brengen.
Ter herinnering aan dit zeldzame blijk van vaderlands
liefde, van deze schoone bladzijde uit onze geschiedenis, werd
besloten in de hoofdstad op den Dam een gedenkteeken op
te richten. Den 27 Augustus 1856 werd het gedenkteeken
onthuld. De afdeelingen van het «Metalen Kruis" schaarden
zich rondom het monument; de Koning en Prins Hendrik
kwamen uit het Paleis, onder luide hoerah's der verzamelde
menigte. De heer Van Dam van Isselt, lid van het hoofd
bestuur der vereeniging «Het Metalen Kruis", hield eene
toespraak, waarin hij onder anderen de zorg voor de be
waking en bescherming van het gedenkteeken opdroeg aan
het stedelijk bestuur.
De akte van opdracht, geteekend door het hoofdbestuur
van de vereeniging »IIet Metalen Kruis", luidt als volgt:
»Het hoofdbestuur van de vereeniging «Het Metalen Kruis"
aan heeren burgemeester en wethouders en verdere leden
van den gemeenteraad van Amsterdam.
«Naar des Konings wensch is onder toevoorzicht van het
hoofdbestuur der vereeniging «Het Metalen Kruis" in de
hoofdstad des Rijks een gedenkteeken opgericht, gewijd aan
den volksgeest in de jaren van 1830 en 1831.
«Bij de onthulling vau dit gedenkteeken is onze taak
volbracht.
«Onder betuiging van erkentelijkheid voor de onder
steuning en voor de medewerking, die wij van den aanvang
af hebben ondervonden van het gemeentebestuur van
Amsterdam, dragen wij, namens de vereeniging «Het Me
talen Kruis", de zorg voor de bewaking en voor de bescherming
van onze herinneringzuil met volkomen vertrouwen over
aan de heeren burgemeester en wethouders en verdere leden
van den Raad, overtuigd, dat zij prijs stellen op het wel
verdiende voorrecht, dat een der pleinen van de hoofdstad
voor het laatste nageslacht de gedachtenis zal bewaren van
den echt vaderlandschen geest, die in 1830 en 1831 het
Nederlandsche volk bezielde."
Nadat dit gedenkteeken was onthuld, nam Zijne Majesteit
Koning Willem Hl het woord en sprak onder anderen deze
woorden«Moge dit feest er toe leiden, dat de band van
trouw, van eensgezindheid en liefde, die het edele Neder
landsche volk aan zijn geboortegrond en aan zijne Vorsten
verbindt, worde versterkt en bevestigd.
«Daartoe drage het gedenkteeken bij, dat aan den volks
geest van 1830/31 door Ons wordt toegewijd, en dat ook
door mij zal worden begroet met«Leve het Vaderland
Vervolgens hield het hoofd van het stedelijk bestuur eene
rede ter overneming van het gedenkteeken.
Het monument is ontworpen door den heer Tetar vau
Elven; het oefstuk en de zuil zijn van hardsteen; terwijl
het beeld der Eendracht uit zandsteen is gehouwen door den
heer Royer.
De Staatscourajit van 1 Juli jl. bevatte de volgende
mededeeling: HH. MM. de Keizer en de Keizerin van
Duitschland zullen morgen omstreeks den middag te Amster
dam aankomen. Dit bezoek van HH. MM. wordt door II. M.
de Koningin-weduwe, regentes eu door de Nederlandsche
natie op hoogen prijs gesteld."
Tengevolge dezer mededeeling begaf ik mij naar den Dam
en zag met groot leedwezen, dat het gedenkteeken van den
volksgeest van 1830 en '1831 onkenbaar was gemaakt door
het gemeentebestuur, dat toch op zich had genomen de
zorg voor de bewaking en de bescherming van dat monument,
opdat een der pleinen van de hoofdstad voor het laatste
nageslacht de gedachtenis zou bewaren van den echt vader
landschen geest, die in 1830 en '31 het Nederlandsche volk:
bezielde. Voor zoover ik zulks door de saamgepakte menigte
zien kon, was het voetstuk met graszoden bedekt, de zuil
met dennengroen omgeven, en het beeld der Eendracht met
klatergoud besmeerd. Het was een wanstaltig geheel, dat
mij in herinnering bracht, hoe ik veel jaren geleden bij
den intocht van een nieuwbenoemden burgemeester op een
dorpje in Noord-Brabant iets dergelijks had gezien. Het
gedenkteeken moge geen artistieke waarde bezitten, het is
in overeenstemming met den geest des tijds, waarin het
vervaardigd werd, eenvoudig en solide.
Hoe ganseh anderen indruk zou het monument hebben
gemaakt op den Keizer, een militarist, als men de gelden
tot onkenbaarmaking van het gedenkteeken besteed, had
gebruikt, om uit alle deelen van het land Mttalenkruisridders
te laten komen, in hunne nationale kleederdracht rondom
het monument geschaard.
Wanneer men bedenkt, hoe onlangs op eene vergadering
in de hoofdstad verklaard werd, dat het onverschillig was,
of men Duitsch of Nederlandsch was, dan zou zulks voor
het tegenwoordig geslacht eene opwekking en vingerwijzing
zijn geweest, om in dagen van gevaar als één man te wapen
te. snellen.
De Keizer zou gezien hebben, dat niet slechts onze voor
ouders alles voor hunne vrijheid ten besie wilden geven,
en daarvoor onder anderen tachtig jaar tegen Spanje krijg
voerden, maar dat ook het tegenwoordig geslacht hec
vaderland lief heeft, en mannen in eere houdt, die blijken
van vaderlandsliefde hebben gegeven. Zulk een volk, dat de
vrijheid boven alles lief heeft, kan wel tijdelijk voor de
overmacht zwichten, het kan nooit worden te onder gebracht.
Wel verre van het monument onkenbaar te maken, had
men het in al zijnen eenvoud moeten laten. Op dit gedenk
teeken zijn toepasselijk de woorden, die een Franschman
eens voor eene andere zaak bezigderS'il n' existait pas,
ii fallait 1' inventer."
De oudstrijders, versierd met het Metalen Kruis of de
Citadelmedaille, zullen weldra den 60en verjaardag vieren
van dén tiendaagschen veldtochtlaat de natie dan toonen,
dat het op hoogen prijs stelt de diensten door hen aan h®t
vaderland bewezen. Het Nederlandsche volk zij gedachtig
aan de woorden, die de Keizer sprak, toen hij vóór zijn
vertrek uit Amsterdam op de schoone graftombe, die door
onze voorouders ter eere van De Ruyter is opgericht, een
krans legde en onder anderen zeide, dat al is een land klein,
het toch een groot land is, indien het zijne groote mannen
eert.
s Gravenhage, 6 Juli 1891.
J. J. VAN KERKWIJK.
KERKNIEUWS.
Da. K. W. Vethake, predikant by de Ned. Ger. Kerk
(doleerende) te Arnhem, is, op zyo verzoek, ontslagen
als predikant bij die kerk. Ds. Vethake keert naar de
Ned. Herv. Kerk terug.
Beroepen bij de Ned. Herv. gemeente te Zuidzande
ds. H. A. Ludwig te Zuid-Scharwoude.
Beroepen by de Ned. Ger. gemeente te Rozenburg
ds. F. H. J. Wolff te Axel.
BedanKt voor de beroepen naar Kattendijke eu
Borsele door den heer W. Magendans, cand. te
Slyk-Ewyk by Nymegen.
LAN DBOU W.
Uitzichten voor den oogBt in Rusland.
Uit olficieele Russische kringen ontvangt de B. B. Ct.
de volgende telegrafische mededeelingen
De roggeooget zal sterk onder het gemiddelde blyven
daarentegen valt voor wintertarwe op een bijna ge
middelden oogst te rekenen. Da uitzichten voor het
zomergraan zyn tot nog toe onbestemd het schijnt
echter zich in normalen toestand te bevindeD. Uit het
Zuidwesten Kiew komen zeer goede berichten.
Men verwacht daar een middelmatig goedeu oogst
van tarwe en rogge. De uitzichten voor den beet-
worteloogst zyn prachtig. Deze olficieele mededeeling
bevestigt opnieuw, dat de in de laatste dagen aan de
beurs te Berlijn verspreide ongunstige berichten
sterk overdreven waren. In de den Ssten der vorige
maand openbaar gemaakte officieele berichten omtrent
het gewas te velde in geheel Raslaod, wordt er bij
zondere nadruk op gelegd, dat voor Rusland de oogst
der zoruertarwe, waarvan het uitgezaaide driemaal zoo
groot is als van wintertarwe, van veel meer beteekenis
is dan die van wintertarwe.
LANDBOU WBELANG.
Toen over eenige jaren deze Vereeniging werd opgericht,
met het doel te beantwoorden aan haar motto, bleek spoedig
dat dit doel trof. Bij een zeer nederig begin ontwikkelde
zij zich spoedig en mocht zich verheugen in steun en mede
werking van verscheidenen. Niet alleen was het oogmerk
om in de eilanden Schouwen en Duiveland door beter en
van elders aangevoerd zaaigraan zoowel de hoedanigheid
als de opbrengst te vermeerderen, maar in niet mindere
mate om aan de landbouwers dezer eilanden een nieuwe
uitweg te openen voor hunne producten. Immers reeds
spoedig bleek het, dat er de goede bodem en de met zorg
bewerkte granen opgemerkt en gewaardeerd werden, ook
in andere streken. De tentoonstellingen namen grootere
afmetingen aan als gevolg van grooteren afzet buitenaf tot
goede prijzen. Eene voorwaarde vooral trad hier op den
voorgrond, n.l. dat geleverde zaaigranen niet alleen van puike
hoedanigheid moesten zijn, maar ook zeer zuiver, zoodat de
volgende vrucht geene planten opleverde, die van afsvijkende
qualiteit waren. Wie herinnert zich niet hoe vele teleur
stellingen worden opgedaan met de zoogenaamde Engelsclie
tarwe bij directen invoer 1 Hoe vele soorten kwamen daarin
voor? Hoeveel moeite kostte het niet daaruit eene zuivere
soort te verkrijgen? En juist dat zuivere is de hoogste
voorwaarde, bij eene goede variëteit, van welk soort graan
ook, die men moet trachten te bereiken.
