ZIEBIKZEESCIIË KIEBVVSBOWE.
Donderdag 4 Juni 1891.
J. H. C. HEI
J. J. TI
J. J. VAK KERKWIJK,
Directeur-Uitgever J. WAALE.
BERICHT.
PASPOORTEN.
AFKONDIGING.
BEKENDMAKING.
J. II. C. Heijse.
ARIE SMIT.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, 10,per jaar.
47ste JAARGANG. No. 6009.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot c
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
De Nieuwsbode van 6 tlexer aal
Zaterdag namiddag worden uit
gegeven.
De Milicien-Verlofgangers der lichting
1S84 der gemeente Zierikzee kunnen
hunne Paspoorten ter Gemeente-Secretarie
komen afhalen.
Belasting: op <le Honden.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee maken
Bekenddat het primitief kohier der belasting op de hon
den van deze gemeente, voor het dienstjaar 1891, op heden
door den Gemeenteraad is vastgesteld en aan den Gemeente-
Ontvanger ter invordering gezonden.
Zierikzee, den 1 Juni 18yi.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Cii. W. V E R M E IJ SBurgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee maken
hekenddat de prijs van den aan die gemeente behoo
renden te verkoopen schorgrond uit het Dijkwater door
den Raad in plaats van op dertig cent, op vijftien cent
voor den Kubieken Meter is bepaald.
Zierikzee, den 2 Juni 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Ch. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Kiezers in het hoofdkiesdistrict
Goes!
De Liberale Kiesverenigingen in uw district
hebben tot candidaat voor de Tweede Kamer
gesteld, den heer
te Zierikzee.
Die keuze is eene zeer gelukkige, een onver
beterlijke te noemen. Al is de Heer HEIJSE
geen inwoner van uw district, voor weinigen maar
is hij een onbekende.
Als uitnemend en welsprekend redenaar heeft
hij zich vroeger meermalen in uwe streek doen
liooren.
Als lid van Gedeputeerde Staten van Zeeland,
dagelijks zich bezig houdende met allerlei zaken
die de welvaart van Zeeland ten nauwste raken,
is hij als zoodanig ook volkomen vertrouwd met -
en op de hoogte van de eigenaardige belangen der
gemeenten en polders in uw gewest.
Als groot grondeigenaar, persoonlijk belang
hebbende bij den landbouw en veeteelt, heeft hij
tegenover zijne pachters steeds getoond te zijn
een humaan man, die, waar de billijkheid het
medebracht, niet ^karig was in het toestaan van
pachtsverminderingen, en niet als zoovelen zich
hield aan de letter van het pachtcontract, al moesten
de pachters daardoor ten onder gaan.
Sedert jaren in Zierikzee gevestigd, en in tal
van betrekkingen, vooral van armenzorg, onderwijs
en liefdadigheid, zijne talenten] aan het publieke
belang ten dienste stellende, is hij aldaar alom
bemind en geacht om zijne groote hulpvaardigheid
en milddadigheid, waarop nooit te vergeefs een
beroep wordt gedaan.
Als gij dan als uw afgevaardigde wilt hebben,
kiezers, een bekwaam, welsprekend man van groote
werkkracht, die de belangen uwer gemeenten en
uwer polders ieder afzonderlijk even goed kent
als gij zelf, die zelf groot belanghebbende is bij
den welvaart van den landbouw, dan is de keuze
niet moeilijk. Dan zult gij niet kiezen Mr.
Keuchenius, op wiens bekwaamheid, vooral in het
houden van ellenlange redevoeringen, wij niets
willen afdingen, maar in daden is van die
bekwaamheid nooit heel veel gebleken.
Als vreemdeling, die nimmer in Zeeland ge
woond heeft, die er geen duim grond in eigendom
heeft, is hij volslagen onbekend met de belangen
van uwe polders en gemeenten en van den land
bouw en is hij evenmin door persoonlijk interes
daarmede verbonden.
Kortom, uwe belangen zijn niet de zijne.
De waarheid hiervan is voor elk uwer tastbaar,
want op de vraag: wat heeft Mr. Keuchenius
voor Goes gedaan in de jaren dat hij lid der
Kamer was? moeten zelfs zijne voorstanders het
antwoord schuldig blijven.
Maar dan zult gij w e 1 stemmen op den Heer
HEIJSE, die aan al de vereischten, voor uwen
afgevaardigde noodig, beantwoordt.
Daarom, kiezers, met moed ter stembus en
gestemd op den Heer H E IJ SE.
Niet omdat hij is liberaal, maar omdat hij is
daarenboven een bekwaam, werkzaam man, die
dezelfde belangen heeft als gij en aan wien gij
dus de behartiging uwer belangen het best
kunt toevertrouwen.
De stembriefjes dus ingevuld met den naam van
Liberale Kiezers in hei District Zierikzee!
Dinsdag 9 Juni e.k. is de dag, waarop de
stembus ons aan eene gewichtige proef zal onder
werpen. Dan toch zal uitkomen, of wij getrouw
zijn gebleven aan de beginselen, sedert tal van
jaren door ons beleden en voortdurend gehuldigd,
door het kiezen van den Heer
tot onzen afgevaardigde naar de Tweede Kamer
der Staten-Generaal.
Indien wij niet worden teruggehouden door
onverschilligheid omtrent de hoogste belangen van
ons land; indien lauwheid en laakbare gemakzucht
ous niet te huis doen blijven; indien, hetgeen lafhar
tig zou zijn, menschenvrees ons niet onzen kiezers-
plicht doet verzuimen; indien wij eenig besef
hebben van hetgeen onze afgevaardigde in al die
jaren heeft gedaan in het belang van ons district,
door de belangen van landbouwers en schipperij
te bevorderen en voor te staan, dan komen
wij liberalen allen getrouw ter stembus en kiezen
tot onzen afgevaardigde ons 'beproefd lid, den Heer
(Wij komen nader op deze candidatuur terug.)
- In Let hoofd kiesdistrict Middelburg bevelen
wij aan:
Het is een opmerkelijk verschijnsel, dat juist
op het eind der 19e eeuw, die zich bij voorkeur
heet de eeuw der beschaving en der verlichting,
zich voorvallen voordoen, die allerminst aan be
schaving en verlichting denken doen en die men
eerder plaatsen zou in de middeleeuwen, dan aan
het begin der 20e eeuw. Onder de zoodanige
behoort zonder twijfel de jodenvervolgingdie in
Duitschland vele verdedigers vindt, en die thans
in Dusland met alle gestrengheid wordt door
gevoerd. Men moge over de joden denken hoe
men wil, al hunne verkeerdheden breed uitmeten,
te loochenen valt het niet, dat zij, in welk land
ook geplaatst, hehooren tot de rustigste burgers,
die zich het minst inlaten met politieke zaken,
die ijverig zijn en bij wie dronkenschap en overspel
tot de minst voorkomende ondeugden behooren.
Voorzeker, den joden kleven gebreken aan; tegenover
de zooeven opgenoemde deugden staan grove
ondeugden, en begrijpelijk is het, dat daar waar
de handel zich bijna geheel in handen der joden
bevindt, dé overige bewoners des lands schade
daaronder lijden, en de regeering er op bedacht
moet zijn, zoodanige maatregelen te nemen, dat
de druk der Israëlieten niet al te overheerschend
wordt. Indien de beweging, die thans in Rusland
plaats heeftin deze overweging zijn oorsprong
vindt, is zij voorzeker niet af te keuren. Maar
de middelen, die zij aangrijpt om van de joden
bevrijd te worden, verdienen afkeuring. De feiten,
door de meest geloofwaardige getuigen mede
gedeeld, roepen de verschrikkelijkste gebeurtenissen
uit de historie terug in bet geheugen en behooren
gebrandmerkt te worden als eene beleediging van
alle menschelijke gevoelens. Joden, tegen wie
niet eene zweem van verwijt was, die rustig zich
met hunne zaken bezig hielden, werden 's nachts
van hun bed gelicht, met zweepslagen uit hunne
woningen verdreven, met ketenen beladen en in
de diepste ellende gestort. Vrouwen, jeugdige
meisjes en kinderen werden blootgesteld aan be-
leedigingen, die tot de onmogelijkheden geacht
zouden worden, waren zij niet door getuigen
gestaafd, ten volle geloofwaardig. Honderden familiën,
veijaagd uit hun huis en verstoken van dak en
toevlucht, waren genoodzaakt dagen en nachten
rond te zwerven op begraafplaatsen, gekweld
door den honger en blootgesteld aan het gure
weder. Vrouwen zijn bevallen in het open veld,
waar zij gestorven zijn aan uitputting. Zie, deze
middelen verdienen afkeuring, al begrijpen wij
de motieven. Het is nu eenmaal een uitgemaakte
zaak, dat de Russische regeering van meening
is, dat de joden niet toegelaten behoeven te
worden binnen de grenspalen van het Rijk, dat
hun verblijf in het land eene ontheiliging is van
den grond. Er bestaat bij de Russische staats
lieden dienaangaande eene diepgewortelde over
tuiging. Zij spruit niet alleen voort uit antipathie
tegen het ras, maar ook uit godsdienstig geloof.
Het vervolgen der joden is bij de Russische
regeering een dogma geworden en het is zaak
de vervolgden nu te helpen dit land te verlaten.
De Czaar is vast besloten Petersburg, Moskou en
Odessa van joden te zuiveren. Bij honderden
verlaten zij het lander moet een uitweg ge
vonden worden. Baron Hirsch te Parijs is daaraan
werkzaam. Gladstone heeft een brief geschreven,
waarin hij de maatregelen tegen de joden hekelt;
de geheele beschaafde wereld zal het tot haar
plicht rekenen, de verdrukte joden uit Rusland
naar een andere woonplaats te voeren, mits er
dit is te hopen, dat de Russische regeering er toe
besluiten kan, tijd te laten om maatregelen te
beramen. Ontegenzeggelijk zullen de Russen zelf
de nadeelige invloeden ondervinden, die een
plotseling vertrek van alle joden uit het land
onvoorwaardelijk met zieh moet slepen. Nu
reeds dreigt de voorgenomen tentoonstelling te
Moskou, die voornamelijk gehouden werd om de
betrekkingen met Frankrijk inniger te maken, in
duigen te vallen. En niet alleen de vervolging
der joden schijnt in Rusland aan de orde, ook
de Protestanten leven er niet rustig meer. Een
nieuw bewijs voor de dweepzieke onverdraag
zaamheid, welke daar heerscht, wordt geleverd
door het feit, dat twee Evangelische predikanten
in Koesland door den Russischen Senaat zijn
veroordeeld tot acht maanden gevangenisstraf,
omdat zij hunne catechisanten vermaand hadden
aan de Evangelische kerk getrouw te blijven.
Een derde predikant werd naar Siberië verbannen.
Deze huisvader van acht kinderen doodde zich
in vertwijfeling door vergif. De twee eerstgenoemde
predikanten wendden zich tot den Czaar om
genade, maar deze verscherpte de straf nog en
verbood dat zij voortaan in de Oostzeeprovinciën
een geestelijk ambt mochteü uitoefenen. Gunstig
steekt bij deze houding van den Paus te St. Petersburg,
de houding van den Paus te Rome af. Deze
heeft een open oog en hart voor de kwalen en
gebreken, die de hedendaagsche maatschappij aan
kleven en wil vooral het zijne toebrengen om
de steeds meer en meer dringende arbeidskwestie
op te lossen. Te dien einde heeft hij eene encycliek
rondgezonden over den torstand der arbeiders.
Dit stuk, waaraan door den Paus zeer veel zorg
en tijd is besteed, werd reeds in 1888 begonnen
schier onafgebroken heeft de Paus er aan
Hij heeft bijna alle wetenschappelijke
autoriteiten op sociaal gebied geraadpleegd en de
resultaten van de aldus verkregen mededeelingen
en beschouwingen hebben hem gediend tot het
samenstellen dezer verhandeling. Aan den vorm
van het stuk is niet minder zorg besteed dan
aan den inhoud. Het is bekend, hoe Leo XIII
op het stuk van stijl, bouw en woordenkeus zeer
nauwkeurig is. Geen moeite is hem te veel, waar
het op veranderen en verbeteren aankomt. De
encycliek was reeds sedert maanden gereed; doch
de Paus heeft, alvorens haar het licht te doen
zien, den lsten Mei willen laten voorbijgaan. Wat
nu de verhandeling zelve betreft, zij wordt verdeeld
in drie deelen: in de eerste plaats bevat het
een bestrijding der socialistische grondbeginselen;
in de tweede plaats eene uiteenzetting der taak,
welke de kerk heeft te vervullen, waar het geldt
de maatschappelijke nooden te lenigen en in de
treurige toestanden der arbeidende klasse ver
betering te brengen; terwijl het ten slotte handelt
over de menschelijke hulpmiddelen, die aanstonds
tot oplossing der sociale quaestie moeten worden
te baat genomen.
Wat den staatkundigen toestand in Europa be
treft, ook deze week is er wederom niet veel
nieuws. Een nieuw conflict met Engeland heeft
Portugal gehad in Afrika. Natuurlijk spuwden de
Engelsche bladen dadelijk weer gal en verlangden
niets minder dan dat Engeland onverwijld zou
optreden, nu duidelijk was gebleken, dat het niet
in staat was de vrijbuiters op de kust van
Mozambique in toom te houden. Voorbarig is
dit oordeel in allen deele. Men weet nog niet
met zekerheid te zeggen, van wie de botsing
uitging, van Engelsche of van Portugeesche zijde,
en vast staat het feit, dat het een wedloop is
van Engelschen, Portugeezen en Boeren, wie daar
het meeste land zal verkrijgen. Gelukkig zullen
de onderhandelingen tusschen Engeland en Portugal
onder het gebeurde niet lijden.
Engeland.
Londen, 2 Juni. De keizer van Duitschland en
zjjn gemalin worden 4 Juli 's namiddags te Port
Victoria in de nabijheid van Sheerness verwacht. Aldaar
worden zij ontvangen door den prins en de prinses
van Wales, den hertog en de hertogin van Connaught
en andere voorname persoonlijkheden. Onmiddellijk
wordt de reis naar Windsor vervolgd, waar zjj tot 9
Juli vertoeven als gasten der koningin. Op dien dag
heeft het vertrek naar Buckingham-palace plaats en
den 14en Juli zal het keizerlijk echtpaar Londen ver
laten, waardoor het bezoek officieel geëindigd is. Terwyl
de keizerin dan nog een drietal weken te Cowes bljjft,
scheept de keizer zich te Portsmouth op zjjn jacht in.
Begin Augustus keert de keizer terug om de regatta
by te wonen, die vier dagen duurt.
De gladBtoniaan Bunn is gisteren te Paisley tot lid
van het Parlement gekozen met 4145 stemmen tegen
2807, die op den candidaat der unionisten waren uit
gebracht.
Het Lagerhuis heeft by tweede lezing het ontwerp
over de robbenvangst in de Behring-Zee met algemeene
stemmen goedgekeurd en daarna het rapport behandeld
over het ontwerp tot aankoop van grond in Ierland.
Turkije.
Konstantinopel, 1 Juni. Heden nacht is de
Oost-trein bij Tcherkesskoi door roovers overvallen, die
eerst eene ontsporing teweegbrachten en vervolgens een
in den trein zich bevindend reisgezelschap van Stange,
bestaande uit Duitschers en eenen Engelschman, in
gevangenschap medegevoerd hebben. Zij vorderden
een losgeld van 200,000 franken en om dit te ver
schaffen werd een der gevangenen, de bankier Israël
uit Berlijn, losgelaten.
De Duitsche gezant Von Radowitz ontving dien
tengevolge van het ministerie van buitenlandsche zaken
machtiging om over het geëischte bedrag te beschikken,
onder voorbehoud van verhaal op deTurksche regeering.
Hierdoor werd heb gevaar, waarin de gevangenen
verkeerden, zooveel als mogelyk was afgewend. Behalve
Israël, bevinden zich in gevangenschap Oscar Greger,
de grondbezitter Moquec uit Seigelsdorff, Oskar Kotsch
uit Zoerbig en de treinbegeleider Preundinger. De
andere reizigers werden nitgeplunderd en daarna onge
moeid gelaten.
Frankrijk.
Het proces tegen Mevr. Weiss is Zaterdag afgeloopen
voor het Gerechtshof te OraD en de geschiedenis der
«giftmengstcr van Ain Fezza" is met een zeer tragisch
slot besloten. Zy werd door de gezworenen schuldig
bevonden, onder aanneming van verzachtende omstandig
heden, en veroordeeld tot 20 jaren dwangarbeid,
welk vonnis waarschijnlijk door President Carnot tot
5 jaren verzacht zou worden. Maar de vrouw, die in
het eerst door kruis of munt" liet beslissen of zy
Roques al dan niet als minnaar zou aannemen en
later zoozeer in de macht van dien minnaar geraakte,
dat zy geen wee-stand bieden kon aan zjjn aansporingen
om haren man te vermoorden, heeft in haar wanhoop
zelfmoord gepleegd, waartoe zij reeds eenmaal een
mislukte poging deed.
Zy had terstond na hare veroordeeling gezegd, dat
zy hare kinderen van haar verlossen en een eind aan
haar leven maken zou.
Men nam allerlei voorzorgen om dit te beletten;
men liet haar onafgebroken bewaken, maar zy wist
hare bewaaksters te verschalken en met vergif, dat zy
in haar zakdoek had verborgen, haar voornemen te
volbrengen. In haar cel werd een brief gevonden, met
het opschrift: »Aan mijn zoon, als hij 15 jaar oud
zal zjjn."
België.
Men schrjjft uit Antwerpen:
De gevolgen van den strengen winter zjjn voor onze
haven niet onbelangrjjk te noemen.
In 1890 kwamen hier binnen in de maanden Januari—
April 1438 schepen, te zamen inhoudende 1,435,804,000
K.G. diverse goederen, en verlieten onze haven 1441
schepen met 1,444,889,000 K.G.
In hetzelfde tijdsverloop in 1891 bezochten onze
haven slechts 1273 schepen met 1,325,895,000 K.G., en
was de uitvoer 1.326,388,000 K.G. in 1278 vaartuigen.
Men ziet dus het aanmerkelijke verschil, hetgeen
hoofdzakelijk Vlissingen, doch ook Gent en
is ten goede gekomen.
De schade, aan de stad toegebracht gedurende de
stremming van scheepvaart, wordt zonder overdrjjving
op 500,000 francs per tlag geschat. Het is dan ook
hoofdzakelijk hieraan te wjjten, dat de dokwerkers
niet geneigd zjjn het werk te staken, daar hun de
gedwongen staking in den afgeloopen winter nog te
versch in het geheugen ligt.
Nederland.
A.pelcloox*n, 1 Juni. Zaterdagavond 6.45 kwam
aan het Paleis Het Loo de extratrein uit Rotterdam,
waarin HH. MM. de Koninginnen en gevolg gezeten
waren.
Door een onweersbui met veel regen waren er weinig
belangstellenden by het Paleis.
Op het perron waren de heer Yan Stejjn en de heer
I. A. Van Hasselt, burgemeester van Apeldoorn. HH.
MM. stapten direct in het gereedstaande rjjtuig en
reden naar het Paleis.
Te 9.10 arriveerde de ,extra,treiri, waarin zichd&-
Groothertogin van SakserTWeimar Eisenach en gevolg
bevonden.
H.M. de Koningin-Regentes en de heeren Yan Stejjn
en I. A. Yan Hasselt waren op het perron. Voor de
aankomst van den trein onderhield H.M. zich nog even
met genoemde heeren.
H.M. omhelsde by aankomst HD. schoonzuster, en na
de heeren gegroet te hebben, stapte H.M. met hare
hooge gast in het rijtuig en reed naar het Paleis.
's Gravenhag-e, 2 Juni. De Eerste Kamer is
opgeroepen tegen Maandagavond 15 Juni.
Rotterdam, 1 Juni. Door de gemeente zjjn aan
het politie-personeel alhier, tot belooning voor de
buitengewone diensten op Zaterdag jl., de volgende
belooningen toegekend: Aan de agenten der verschil
lende klassen 50 ct.; aan de onder-inspecteurs, daaronder
ook begrepen zjj die van 9l/2 tot nm. 5y2 uur te paard
hebben gezeten 1 en aan de inspecteurs van politie
1.50, benevens een nieuwen cylinderhoed.
Rotterdam, 2 Juni. Namens HH. MM. de
Koninginnen werd aan de equipage der salonrader-
stoomboot «Merwede I" eene gift van 150, en aan
het buffetpersoneel van de firma Poortman eene van
f 50 ter hand gesteld.
Da havenmeester alhier heeft dank betuigd aan
de eigenaars en kapiteins der stoombooten, die deel
hebben uitgemaakt van de flotiile, die HH. MM. de
Koninginnen op Zaterdag 30 Mei aan de grens der
gemeente heeft opgewacht, en den optocht door de ge
meente Rotterdam medemaakte.
Door hunne handelingen zjjn de opstelling aan de
grens en de optocht zoodanig geslaagd, dat HH. MM.
van Hoogstderzelver byzondere ingenomenheid met deze
flotiile heeft bljjk gegeven.
Gisteren bewoog zich gedurende den geheelen
dag eene onafzienbare volksmenigte aan de Wilhel-
miuakade, ten einde nog het een en ander in oogen-
schouw te nemen, dat gediend had voor de ontvangst
van H3. MM. de Koninginnen. De wacht werd den
geheelen dag gehouden door 2 onder-inspecteurs en
20 agenten, onder commando van een inspecteur van
politie.
De twee veerbootjes aan de Veerkade hadden druk
werk, om al de nieuwsgierigen te brengen en te halen.
Het aantal personen, die gisteren den gedenksteen
hebben bezichtigd, wordt geschat op 50,000.
Ook heden zjjn de versierselen aldaar nog aanwezig,
doch morgen zullen zjj verwjjderd worden.
"Vlissingen, 30 Mei. De R.-Katholieken in dit
district hebben tot candidaat voor de Tweede Kamer
gesteld de heer mr. C. I. A. Hejjdenrijck, lid van den
Raad van State en oud-lid van de Tweede Kamer.
Stavenïsse, 2 Juoi. Volgens den alhier ge
plaatsten regenmeter van wege het K. N. Meteorologisch
Instituut te Utrecht, viel er in Mei l.l. 83.5 m.M.
regen, tegen 45.5 m.M. in Mei van het vorige jaar.
De hoogste barometerstand was 76.3 c.M., de laagste
74.7 c.M.
Brninisse, 2 Juni. In de vorige week werden
ruim 200 ton mosselen naar België verzonden. De
garnalenvisscherjj was niet bjjzonder voordeelig.
Zieriliziee, 3 Juni. Gisteren avond had in de
Concertzaal, van acht tot elf ure, de vergadering der Liberale
Kiesvereeniging plaats, in welke Mr. H. Smeenge, lid dei-
Tweede Kamer, als spreker optrad. De zaal was Hink bezet.
De meerderheid der aanwezigen bestond uit liberale stad-
genooten, er waren echter ook geestverwanten van buiten
de stad en enkele anti-revolutionairen van hier. Nadat de
spreker door den voorzitter Mr. Moolenburgh aan de ver
gadering was voorgesteld, begon bij met de opmerking,
dat hij 't nuttig achtte, dat volksvertegenwoordigers zich
nu en dan onder het volk begaven, en niet maar alleen
als afgevaardigden voor de kiezers van hun district het
woord voerden. Hij had daarom, ofschoon in een geheel
andere provincie danJZeeland woonachtig, gaarne aan de
.uitnoodiging om hier te spreken voldaan. Met het oog op
den gesvichtigen dag der verkiezingen die nabij is, wilde
spreker zijn wensch niet ontveinzen, dat, welke ook de
uitslag bij de stembus zij, een ander Ministerie aan het
bewind mocht komen. Van de samenwerking van katholieken
en anti revolutionairen was toch geen heil te verwachten.
Met volle waardeering van het goede dat bij hen te vinden
is en dat zij gedaan hebben, en met erkenning van de
fouten die gevonden worden bij de liberalen, achtte spreker
toch alleen laatstgenoemde partij in staat om te regeeren.
Hij hoopte dan ook aan te toonen, dat de liberale partij
bij machte was om in het vierjarig tijdperk, dat ons
wacht, als regeeringspartij op te treden.
Spreker trad daarop in een doorloopende vergelijking
van hetgeen door dit anti-liberale Ministerie was beloofd
en was gedaan. Hij deed dit telkens met verwijzing naar
feiten en voerde telkenmale bekende anti-liberalen sprekende
in, met name de heeren Alexander van Dedem en Bahlmann.
Hij verklaarde zich een vurig voorstander van leerplicht en
wilde het kiesrecht zoover mogelijk zien uitgebreid als de
grondwet toeliet. Hij wilde echter niet algemeen stemrecht
als eenig of eerste punt op het werkprogram geplaatst
zien. Dit achtte hij een fout der radicalen, van welke
partij hij op dit oogenbltk geen heil verwachtte, daar zij
te eenzijdig waren, te oordeelen naar het feit, dat zij de
heeren Kerdijk en llartogh als Kameroandidaten hadden
losgelaten. Ook aan het belastingwezen en de behoefte
aan wetten op sociaal gebied wijdde spreker na de pauze
zijn aandacht, terwijl hij eindigde met op geestige wijze
in het licht te stellen, dat, waar de anti-liberalen den
liberalen verwijten: «Waarom hebt gij niet meer gedaan
in het belang van liet volk, toen gij het roer in handen
had?" ook andersom de vraag gedaan kon worden:
«Waarom zijn vooruitstrevende anti-revolutionairen in gebreke
gebleven den liberalen behulpzaam te zijn, waar conservatieve
liberalen hunne geestverwanten in den steek lieten?"
De voordracht van den Spreker was eenvoudig en dui
delijk; hij behandelde zijn onderwerp met groot gemak, op
bezadigde en humane wijze. Daarvoor werd hem dan ook
niet maar hulde gebracht door het stormachtig applaus bij
het einde, en door de verschillende bijvalsbetuigingen die
herhaalde malen zich uitten; maar ook door een anti
revolutionairen tegenstander, den heer Mulder, hoofd dei-
Christelijke school alhier. Deze begon met den Spreker dank
te zeggen voor de bezadigde wijze waarop hij gesproken
had, en had alle lof over voor de absentie van politieken
hartstocht, die in de rede van den heer Smeenge door
straalde. Toch ging hij als anti-revolutionair natuurlijk
volstrekt niet mede met den Spreker. Met verwijzing naar
het bekende Gids-artikel van Prof. Buijs, Rumor in Casa
meende hij dat deze hoogleeraar terecht had aangetoond
dat het huidige Ministerie de vergelijking met anderen best
kon doorstaan; ook scheen het hem toe dat de Spreker
niet genoeg onderscheiden had, het program van actie en
het regeeringsprogram, en verwees hij ten slotte naar de
Eerste Kamer, die voor het meerendeel liberaal is. De wijze
waarop de heer Mulder sprak was even humaan als die van
den heer Smeenge, waaraan laatstgenoemde dan ook op
zijn beurt hulde bracht. Toch weerlegde hij onzes inziens
de bezwaren, door den heer Mulder in het midden gebracht,
op degelijke wijze, en eindigde hij met aanhaling van de
spreuken: goed Zeeuwsch, goed rond, en: ik worstel en ik
blijf hoven, den aanwezigen liberalen toe te roepen dat zij
zich niet vergenoegen moesten met de gedachte dat zij in
het kiesdistrict Zierikzee de bovendrijvende partij zijn, rnaar
zorg moeten dragen dat bij de stembus op 9 Juni hun
candidaat, de heer Van Kerkwijk, met groote meerderheid
van stemmen herkozen werd, op eervolle wijze de over
winning behalende.
Door den raad der gemeente Ellemeet is den 1
Juni jl. tot onderwijzeres aan de openbare lagere school
aldaar benoemd, mejuffrouw M. Holm, van Middelburg.
Men schryft ons het volgende, wat de R.-Katho
lieken wel ter harte mogen nemen, daar het is voort
gevloeid van een hunner leiders:
De heer G. A, Vorsterman van Ojjen hield te Zaamslag
Woensdag eene politieke lezing, waarin hy het vele
goeds, door de liberale party tot stand gebracht, ter
sprake bracht, om daarna te geraken tot het tegen
woordig Ministerie, wat van al hetgeen op haar
program voorkwam zoowat niets heeft uitgevoerd.
Van de gelegenheid tot debat en dit is de hoofd
bedoeling van mjjn schrijven werd o.a. gebruik
gemaakt door den heer A. Luteyn uit Axel (anti-rev.),
die o.a. zeide, dat deze regeering van hetgeen op haar
program stond niet veel tot stand heeft kunnen
brengen, omdat zy te veel tegenstand ondervond van
de liberale Eerste Kamer, die de begrooting van
Koloniën van den Minister Keuchenius en de Steden-
wet enkel uit partyzucht heeft verworpen.
De heer F. Kerstens, pastoor te Terneuzen, kwam
er tegen op, dat deze regeering veel tegenstand onder
vonden heeft van de liberale party. Integendeel, deze
partij de liberale heeft veel gedaan voor het
welzijn des lands; in de Kamer heeft zy tegenover deze
regeering eene loiale oppositie gevoerd. Z. i. was de
begrooting van Koloniën terecht verworpen en de
Stedenwet niet verworpen uit partijzucht, maar wegens
een technisch gebrek. Hjj meende, dat, zoo eene regeering
van alle partyen mocht samenwerken, van de liberale
party het meest ie verwachten was tot bevordering van
het stoffelijk welzijn des volks.
De neer Van Oyen bracht hulde aan dezen spreker,
die den'heer Luteijn reeds genoeg had geantwoord en
hij meende, dat hy hem vooral niet van repliek be
hoefde te dienen, du dit op zoo loffolyke wyze was
geschied door een politiek tegenstander.
Naar aanleiding hiervan roepen wy den katholieken
kiezers in het district Goes toe
«Neemt een voorbeeld aan het gezegde van den
«heer Kerstens, die terecht vond, dat de begrooting
«van Koloniën van den Minister Keuchenins, de can-
«didaat der anti-revolutionairen in uw district, was
«verworpen. Kiest daarom met ons den man, diezoo'n
«eervolle loopbaan achter zich heeft en de rechten
«des volka in hare behoeften kent; kiest met ons den
«heer J. H. C. HEIJSE eo niet den doleerenden oud-
«Minister Keuchenius, die bewezen heeft niet in staat
«te zjjn te regeeren en dan ook niet kan dienen voor
«een volksvertegenwoordiger, als deel uitmakende van
>de regeering des lands."
In het hoofdkieBdistrict Oostburg is een katho
lieke kiesvereeniging opgericht en daarin bpsloten bij
de aanstaande verkiezing voor de Tweede Kamer een
eigen candidaat te stellen. Met bjjna algemeene stem
men is als zoodanig geproclameerd mr. L. Stevens te
Amsterdam.
Zieril^zee, 3 Juni. Heden werd alhier de ge
wone jaarljjksche Paardenmarkt gehouden. Deze neemt
in belangrykheid toe, getuige het groot aantal personen
dat per Btoombooten of andere gelegenheid werd aan
gevoerd. Ook het getal paarden vermeerdert jaarlyks,
zoodat heden 123 stuks aau de lyn waren, waaronder
zeer schoone exemplaren in verschillend genre. Ver
scheidene vreemde kooplieden waren aanwezig; de
handel was vrij levendig en de prijzen liepen van
ƒ100 tot ƒ550. De paardenfokkerij en de verbetering
van het paardenras neemt hier bepaald toe, daar onze
landbouwers meer en meer gaan inzien, dat ook in
dien tak van handel verbetering van hun bestaan te
vinden is.
De aan deze markt verbonden verloting van paarden
enz. neemt een hooge vlucht. Nog slechts enkele jaren
bestaande en in den beginne slechts een paar
duizend loten kunnende plaatsen, is dat cijfer thanB
tot ruim 8000 geklommen. De Commissie is daardoor in
staat gesteld 10 paarden, een smaakvol rjjtuig benevens
tal van andere voorwerpen, zoowel voor luxe als voor
dagelijksch gebruik, aan te koopen. De aanblik der
pry zen levert een aangenaam gezicht en natuurlijk is
door de bezitters van loten reeds menige keuze gedaan.
De Verloting zal heden avond plaats hebben in het
lokaal van den heer Verwer, na afloop waarvan door
het Muziekgezelschap «Kunst en Eer" in den smaak-
vollen tuin van genoemde Sociëteit een Concert zal
worden gegeven.
Aangenaam is het ons te kunnen constateeren, dat
deze verloting veel voordeel oplevert voor nering
doenden in deze stad, terwyl ook door haar vele
personen worden opgewekt in de ledige uren des
winters snjjwerk enz. te vervaardigen, dat dan zoo
mogelyk door de Commissie wordt aangekocht.
Zoodoeude wordt het nuttige aan het aangename
verbonden.
In de Maandag door den gemeenteraad te Borssele
gehouden vergadering is besloten tot begrinting van
den weg leidende van het dorp naar het stoomboot-
veer, indien daarvoor een renteloos voorschot uit de
provinciale fondsen wordt verkregen en van wege de
provincie een geschikte aanlegplaats voor de stoom
booten van den dienst op de Wester-Schelde wordt
gemaakt. Het doel der wegsverbetering is derhalve de
bevordering van een steiger of ponton, waaraan zoo
groote behoefte bestaat en waarnaar zoo langen tijd
begeerig is uitgezien.
Voor het veerpersoneel en de vele reizigers is het te
hopen dat eene gunstige beschikking zal worden ge-
Men meldt uit Zuid-Beierland: In den afgeloopen
nacht zij o door eenige visschers van schokkers, groote
baldadigheden aan den Nieuwendjjk gepleegd; zy
hebben aan verscheidene woniDgen ruiten stuk geslagen,
pannen van de daken gegooid en heiningen vernield.
Eén van hen sloeg met een paal, onder het uitbraken
van de hevigste vloeken en bedreigingen, by vele
ingezetenen tegen de deuren en woningen, zoodat deze
hunne woningen niet durfden verlateniemand, die de
deur opende, kreeg een slag op den arm.
Eindelyk kwamen eenige ingezetenen, met Btokken
en geweer gewapend, waarop de visschers de vlucht
namen. Zy werden achtervolgd tot aan de Hitsereche
kade, alwaar twee der visschers in eene vergunning
verborgen waren. Eenige bleven aldaar de wacht houden,
terwyl anderen de hulp van den gem.-veld wachter gingen
inroepen, welke beide visschers in een kamertje, met
klompen aan, op bed vonden. Tegen hen is proces
verbaal opgemaakt.
Heden voormiddag heeft de rijksveldwachter van
Piershil, met den gem.-veldwachter, in loco onderzoek
gedaan.