ZIERIKZEESCDE S EI WSIt0I)E.
Donderdag 16 April 1891.
DE ZONDAGSWET.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per weekf 10,per jaar.
47ste JAARGANG. No. 5989.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cta.
meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar ■plaatsruimte berekend.
Algemeen Overzicht.
Aan het einde van ons vorig overzicht maakten
wij met een enkel woord gewag van de besluiten,
die genomen zijn op het te Parijs gehouden inter
nationaal mijnwerkerscongres. Kort hebben wij
toen den inhoud daarvan medegedeeld, doch omdat
het zeer waarschijnlijk is, dat hetgeen daar werd
besproken en besloten, niet spoedig zonder invloed
blijven zal, zoo komt het ons wenschelijk voor,
daarop thans even terug te komen. Het voorstel
omtrent de algemeene werkstaking luidt in zijn
geheel aldusHet internationaal mijnwerkerscongres,
op 31 Maart en volgende dagen te Parijs vergaderd,
is van oordeel, dat eene algemeene werkstaking
der mijnwerkers van Engeland, Frankrijk, België,
Oostenrijk-Hongarije en Duitschland noodig zou
kunnen worden, om den arbeidsdag van acht uren
te verkrijgen. Daarom noodigt het congres de Re
geeringen en de wetgevende vergaderingen dezer
verschillende landen uit, zich met elkander te ver
staan over de aanneming eener internationale con
ventie, met het doel om eene bijzondere wetgeving
te bestudeeren, welke op alle mijnwerkers van
toepassing zou zijn. Deze conventie, in aard overeen
stemmende met die, welke de Regeeringen op de
vraagstukken betreffende posterijen, telegrafie, spoor
wegen en scheepvaart hebben toegepast, zal ten doel
hebben door eene bijzondere wet den arbeidsdag
van acht uren in te voereu in alle particuliere en
door den Staat geëxploiteerde kolenmijnen. Het
oorspronkelijk voorstel bevatte nog een vierde alinea,
waarin aan een internationaal comité werd opgedra
gen, de algemeene werkstaking te organiseeren. Deze
aliuea werd echter weggelaten, omdat men vreesde,
dat het bedoelde comité, ingeval dat de Regeeringen
weigerden, zich verplicht zou achten dadelijk tot de
algemeene werkstaking over te moeten gaan, ook
al was men daarvoor nog niet gereed. Verder werd
er een voorstel ingediend, waarbij overwogen werd,
dat de tot stand gekomen solidariteit tusschen de
werklieden ia de kolenmijnen hun de verplichting
oplegt elkander wederkeerig te helpen, waarom de
Belgische delegatie, met het oog op de algemeene
werkstaking, die binnenkort in België moet uit
breken, het Congres uitnoodigt te verklaren, dat de
mijnwerkers van alle tot de vereeniging behoorende
landen met alle kracht en macht de Belgische mijn
werkers zullen ondersteunen, hetzij door ook den
arbeid te staken, hetzij door de productie der steen
kolen tot het strikt noodzakelijke te beperken,
hetzij door andere middelen, welke aan hun goed
vinden worden overgelaten. Dit voorstel werd,
onder luide toejuichingen, met algemeene stemmen
aangenomen. De feitelijke toestand komt dus hierop
neerEr moet komen een normale arbeidsdag van
8 uurwillen de Regeeringen die waarborgen,
erg willig, des te beter; zoo niet, dan zullen zij
daartoe worden gedwongen door eene werkstaking,
die in België begonnen, zich overal zal uitbreiden,
ten einde de behoefte aan brandstof zoo groot te
maken, dat de Regeeringen toegeven moeten. Be
langrijk was de beslissing, die de Belgische werk
lieden-partij nu te nemen had over de vraag of
men al dan niet dadelijk zou overgaan tot eene
algemeene werkstaking. Ofschoon verscheidene afge
vaardigden (er waren er een 500) voor de werk
staking op 1 Mei waven, waaronder de afgevaardigden
der Borinage, gelukte het toch aan den algemeenen
Raad der arbeiderspartij een voorstel te doen aan
nemen waarbij besloten werd tot uitstel der
werkstaking tot na de beslissing der Kamer omtrent
de Grondwetsherziening, met dit voorbehoud, dat
men niet wachten zou tot bet einde der zitting.
Men zal nu, bij geval de Kamers niet onmiddellijk
na het Paaschrecès de quaestie der Grondwetsher
ziening in behandeling nemen, de algemeene werk
staking uitstellen tot na de aanneming der begrooting,
doch dan ook krachtig handelend optreden. Hoezeer
over bet algemeen thans de arbeidsbeweging meer
dan ooit het vraagstuk van den dag is, blijkt wel
het meest uit hetgeen op dit gebied in de verschil
lende landen voorvalt.
In Engeland is thans de ofhciëele commissie
tot onderzoek van bet arbeiders-vraagstuk gevormd.
Tot de leden behoort o. a. Henrj Tast, de leider
der jongste werkstaking op de Schotsche spoorwegen.
Jammer, dat de Voorzitter niet heeft kunnen be
sluiten tot het opnemen in de commissie van den
Ierschen leider Michaël Davitt., op grond van zijne
heftigheid en zijn politiek verleden. Terecht is de
opmerking gemaakt, dat de politieke gevoelens der
verschillende leden hier niets toe- of af doet. De
vraag is slechts de commissie samen té stellen uit
zulke mannen, die werkelijk op de hoogte zijn der
verhouding tusschen kapitaal en arbeid.
In Spanje heeft de Minister-President Canovas
in den Senaat verklaard, dat het zeer moeielijk is
den duur van den arbeidsdag vast te stellen. Men
zou daartoe vooraf overeenstemming tusschen alle
volkereu moeten hebben verkregen en de groote
nijverbeidsmogendheden moeten voorgaan. Intusschen
heeft de Regeering besloten, ontwerpen in te dienen
op den arbeid van vrouwen en kinderen, terwijl
reeds een ontwerp op de Zondagsrust is ingediend,
waarbij bepaald wordt dat in elk geval de patroons
hunne werklieden tijd moeten geven tot vervalling
hunner godsdienstplichten. De betooging op 1 Mei
te Madrid wil de Minister echter niet toelaten.
Te Weenen willen niet minder dan 5000
bakkersknechts eene werkstaking beginnen ten
gunste van den 8-urigen arbeidsdag. De burgemeester
heeft reeds maatregelen genomen door met behulp
der bakkerij van het militairhospitaal veldbakkerijen
op te richten en met de bakkers buiten de stad
overeenkomsten te sluiten, teneinde de stad van
brood te voorzien.
Gelukkig, dat bij al die woelingen op sociaal
gebied, de politieke toestand in Europa zoo gun
stig is als ooit. Het is waar, zoo nu en dan,
zooals in de laatste week weer bet geval is, doen
zich enkele onheilsprofeten hooren, die spreken
van een gevaarlijken toestand. Hunne meeningen
gronden zich op allerlei kleinigheden en de uiting
er van heeft waarschijnlijk geen enkel ander doel
dan de beurs eenigszins te drukken. De voorgenomen
leening van Rusland, het concentreeren zijner troepen
aan de Oostenrijksche grens, een gevolg van een
lang aangenomen stelsel, en vooral het verleenen
eener ridderorde aan den President der Fransche
Republiek, werden als veege teekenen voor de rust
van Europa voorgesteld. Gelukkig, dat daartegen
over meer hechte bewijzen voor het tegendeel zijn.
Zoo is het tractaat tusschen Duitschland, Oostenrijk
en Italië weer vernieuwd en de Triple alliantie ook
na 1892 verzekerd. In het belang van Italië zal
de overeenkomst geheim big ven. Engeland heeft
aan Portugal een nieuw ontwerp voor een overeen
komst aangeboden en van de woelingen in Portugal,
waarover wij de voorgaande keer spraken, schijnt
niets waar te zijn. Zeker, ook zijn er dingen, die
minder aangenaam schijnen en die doen zien, dat
het ideaal van algemeenen vrede ook thans nog
niet is bereikt.
In Duitschland duurt de strijd tusschen
Bismarck en den Keizer nog steeds voort. De laatste,
we zagen het reeds, wenschte den eerste op zijn
jaardag geen geluk, terwijl nu het bericht komt,
dat de Keizer Bismarcks groote tegenstander, Graaf
Waldersee, op zijn jaardag een eigenhandig ge
schreven brief zond. Bismarck heeft nu besloten
de caudidatuur van den Rijksdag te aanvaarden
en dus den openlijken strijd met de Regeering aan
te binden.
Op Creta gaan de zaken weder verkeerd weer
is een oproer uitgebroken omdat de verwachte
amnestie niet is afgekondigd. Doch dit zijn zaken,
die, naar wij hopen, geen belangrijken invloed zullen
uitoefenen.
Ook de Keizer van Oostenrijk ziet de toestand
niet ernstig in. Bij de opening van den Rijksdag
constateerde de Keizer, dat alle Europeesche
Mogendheden den levendigen wensch aan den dag
leggen om met hare naburen in vrede te leven.
Alle Regeeringen hebben aan het Weener Kabinet
de verzekering gegeven, dat zij het handhaven van
den vrede als het hoofddoel van hun streven be
schouwen. Deze verzekeringen en goede verstand
houding mogen doen hopen op eene reeks van
vreedzame jaren, gedurende welke de wetgevende
macht ongestoord hare taak zal kunnen verrichten.
De Regeering zal trachten naar eene nieuwe regeling
der politieke en commerciëele betrekkingen met het
buitenland, in het belang van landbouw en nijverheid.
Voorts wees de Keizer op den verkregen uitslag
van het vergelijk tusschen de Czechen en de
Duitschers. De Regeering zal eene hervorming van
het stelsel der directe belastingen voorstellen en ig
overtuigd van de noodzakelijkheid van de hand
having van het evenwicht in de begrooting.
MEU VVSTI.1 Dli\GE\.
Amerika.
De Engelsche reiziger "Washburton Pike is onlangs
van een zeer gevaarvolle en avontuurlijke Pool-expeditie
te Winnipeg teruggekeerd. Hg vertrok in Juni 1889
uit Calgary. Hg zeilde naar Athabasca en landde bg
Fort Resolution. Hier nam hg twee Indiaanscbe gid
sen in dienst en aanvaardde met hen den tocht naar
het Noorden. Hg kwam tot voorbjj de Viscbrivier,
waar Franklin's eerste Noordpool-expeditie verloren
ging. De expeditie had vele avonturen en eindelijk,
toen zjj de Yockonbergen in de richting van den
Stillen Oceaan wilden overtrekken, raakten zjj van
den rechten weg. Nadat zjj daar twaalf dagen onder
weg geweest waren, verklaarden de gidsen eindeljjk,
dat zg waren verdwaald. Er bleef nu niets anders
over, dan terug te keeren. Op den terugweg waren de
ongelukkige reizigers twee dagen lang geheel zonder
voedsel en de twee volgende weken moest9n zjj de
grootste ellende verduren, gekweld door honger, alsook
door de verschrikkelijke koude. Zjj moesten bonderden
mjjlen ver blootsvoets over een ijsvlakte marcheeren,
en toen zjj eindelgk gered werden, waren zjj bjjna
bevroren.
Zij waren toen door honger en koude zoo uitgeput,
dat zjj geheel hulpbehoevend waren en als kleine
kioderen gevoerd moestvn worden. Pike beschrjjft de
woeste landen," waarin hjj jacht maakte op muskus
ossen en andere dieren, als een uitgestrekt gebied van
kale rotsen. Er groeit daar een soort van mos, dat
door het wild gegeten wordt. Tusschen de bergen zjjn
vele meren, welker water tot op een diepte van 7 a
9 voet bevriest. In den winter is de temperatuur er
60° onder 0, maar in Juli en Augustus is het er zeer
warm. Zes maanden van het jaar heerscht er aan
houdende duisternis.
Pike is de eenige blanke, die na Franklin in die stre
ken is geweest. De reis werd bjjna geheel te voet ge
daan; de levensmiddelen voerde men mee op honden
karren. Als ruilmiddel werden vellen, ter waarde van
50 Amerikaansche centen (ƒ1.25), gebruikt.
New York, 11 April. Naar de Herald ver
neemt, zal de mijngravers-werkstaking eenen grooten
omvang nemen en rekenen de leiders der beweging er
op dat 300,000 arbeiders het werk zullen staken,
terwjjl hunne eiachen ondersteund zullen worden door
200,000 werklieden in andere takken van bedrjjf.
Engeland.
Door Fransche en Engelsche detectives zjjn Zater
dagavond vier beruchte internationale dieven gepakt,
die vóór 3 jaar twee millioen uit den postwagen
tusschen Ostende en Brussel, en 700,000 frs. uit den
spoortrein van Neuhaven naar Weenen stalen. De
indentiteit van den aanvoerder der bende, Pauwels, die
te Bristol een kasteel bezit, werd terstond vastgesteld.
De andere gearresteerden gaven valsche namen en
adressen op. Pauwels is reeds in Engeland en in
Frankrjjk veroordeeld geworden. De Engelsche politie
was er van onderricht, dat de bende groote waarden,
welke zich in eene vuurvaste kast op eene stoomboot
bevonden, ontvreemden wilde. Sleutels, waarmede de
kast was te openen, werden bjj Pauwels gevonden. De
dieven waren gewaarschuwd en ondernamen daarom
den tjjdens de overvaart voorgenomen aanslag niet.
Rusland.
Zondag avond is de Russische grootvorstin Michaël,
de moeder van deD in de laatste dagen veel besproken
jongen grootvorst Michaël Michailovitch, die zich door
zjjn huweljjk met de gravin Merenberg de ongenade
van den czaar op den hals haalde, op haar reis naar
de Krim te Karkoff plotseling aan een beroerte over
leden. De moeder trok zich de ongenade, waarin haar
zoon was gevallen, zeer aan. Persoonlijk zocht zjj den
czaar zachter te stemmen, doch ook zjj haalde zich
den toorn van haar keizerlijken neef op den hals, die
baar naar de Krim verbande. De overledene was de
jongste zuster van den groothertog van Baden en 52
jaar oud.
Frankrijk.
Parijs. Bjj een wijnhandelaar alhier kwam on
langs een welgekleed jonkman met zeer beschaafde
manieren, die zich voorstelde als de heer Morissot,
neef van den heer Waddington, Fransch Gezant te
Londen, en die namens zjjn oom een mooie bestelling
van champagne kwam doen.
De wjjnkooper, «eer verheugd over die bestelling,
vroeg den jonkman te dineeren, en toen zjjn gast aan
het dessert te kennen gaf wel provisie van het aan
zjjn oom geleverde te willen hebben, stond hjj hem
die onmiddellijk toe.
Er volgden nu nog verscheidene flinke bestellingen
van den gezant, welke alle behoorljjk werden afgeleverd.
De heer Waddington, meenende, dat de wjjn hem werd
toegezonden door een vereerder, die onbekend wenschte
te bljjven, nam de bezendingen dankbaar aan. Maar
toen de rekening kwam, verklaarde hjj niets besteld
te hebben en geen neef Morissot te kennen De jonk
man, die intusschen zjjn provisie opgestoken heeft, is
spoorloos verdwenen.
Duitschland.
Ook de Berlgnsche Academie van geneeskunde heeft
nu verklaard, dat Koch's tuberculine, geen afdoend
geneesmiddel voor longtering is, iu vele gevallen zelfs
doodeljjk kan zjjn en dat daardoor Koch's geneeswijze
wel ijverig verder bestudeerd, maar vooralsnog zeer
weinig toegepast moet worden.
Vrijdag ochtend moet in de Jacobstrasse te Aken
een moord gepleegd zjjn.
Een bakker en diens echtgenoote werden door een
paB in dienst genomen knecht aangevallen en zwaar
door bjjlslagen verwond. De man is reeds overleden,
terwjjl de vrouw in hoogst bedenkeljjken toestand naar
het ziekenhuis is overgebracht. Diefstal was de beweeg
reden.
De dader heeft de vlucht genomen naar de grens en
houdt zich vermoedelijk in Limburg op.
Men meldt uit Aken van 12 dezer:
De vermoedelijke moordenaar van den bakker Weiier
in de Jacobstrasse alhier is gisteren te Luik aange
houden. Het is een berucht individu, zekere Antoon
Dossin, geb. te Haren (Pruisen.)
Na in Duitschland te zjjn gedeserteerd, begon hg
een zwerversleven en heeft in Nederland en België
meermalen gevangenisstraf ondergaan.
Ook wordt hjj verdacht van een moordaanval op 3
Februari 11. in het »Hertogenwald" gepleegd.
De Duitsche regeering heeft vrjje uitlevering aan
gevraagd.
België.
Volgens den directeur van het observatorium te
Brussel, in dezen overeenstemmende met dat van Parjjs,
heeft men een koud en winderig, wellicht zeer regen
achtig voorjaar en dergeljjken zomer te wachten.
Nu, het eerste behoeft men niet te voorspellendat
ondervinden wjj eiken dag.
Nederland.
Capelle aan den IJsel. Als een bij
zonderheid kan worden medegedeeld, dat bjj den
landbouwer D. Molenaar, alhier, een schaap 5 lammeren
heeft ter wereld gebracht, allen levend.
Dalem. Ia het benedengedeelte van den Tieler-
waard, althans te Herwjjnen en Hulouw, doet zich
het verschijnsel voor, dat de meeste drachtige paarden
doode veulens werpen. Men vermoedt, dat dit in ver
band staat me^ eene tot heden minder bekende ziekte,
welke onder dé drachtige paarden voornamelijk heer-
schende is.
's Gravenhage, 14 April De Tweede Kamer
hervatte heden hare werkzaamheden.
Het herkozen lid voor Hontenisse, de heer Walter,
werd beëedigd, terwijl tot voorzitters der afdeelingen
zjjn gekozen de beeren Schimmelpenninck, Gleichman,
Van Delden, De Geer en Cremers.
Vrjjdag zjjn verschillende kleine ontwerpen aan de
orde. De voorzitter stelde voor Dinsdag volgende week
de legerwet te behandelen, welk voorstel de heer
Vermeulen bestreed. Volgens hem mist deze Kamer
den tjjd, de kalmte en de zedeljjke bevoegdheid om
zulk een belangrijk ontwerp in haar stervensuur vóór
de verkiezingen te behandelen.
En al kon het ontwerp nu afgedaan worden, de
uitvoering der wet zou toch door eene andere Kamer
moeten geschieden. De heer Vermeulen stelde daarom
voor, het ontwerp niet aan de orde te stellen.
De voorzitter wees op den wensch der Regeering tot
behandeling van het ontwerp, een wensch in de ope
ningsrede geuit en die zjj nog deelt; alle werkzaam
heden zjjn er trouwens op ingericht.
Na discussie en nadat de Minister van Koloniën
namens de Regeering op behandeling der legerwet
had aangedrongen, is het voorstel om Dinsdag tot die
behandeling over te gaan, aangenomen met 63 tegen
25 stemmen.
Na de behandeling der poatwet is de Eerste
Kamer op re«jes gescheiden.
Vlissingen. Aan den heer B. H. Essen, zich
noemende en schrijvende Esser, directeur van het
postkantoor alhier, is een pensioen verleend van 1200.
Middelburg, 14 April. Door de arrondissements
rechtbank alhier is, ter vervulling van de vacature
van kantonrechter te Hulst, opgemaakt de navolgende
alphabetiscbe Ijjst van aanbeveling: mr. P. H. W.
van Alphen, griffier bjj het kantongerecht te Delft;
mr. F. J. N. van Dam, kantonrechter te OoBtburg en
mr. K. M. Phaff, griffier bjj het kantongerecht te
Haarlemmermeer.
Goes, 13 April. De aanbeveling ter benoeming
van een kommandant der d.d. Bchutterjj, in plaats van
wjjlen den majoor titulair Soutendam, bestaat uit de
volgende personen: Ph. M. v. d. Mandere, maj. tit. der
rust. schutterijW. van Djjk, auditeur bjj den schutters
raad, J. J. Ochtman; oud-officier bjj de schutterjj.
Zondagavond is op initiatief van drie kerkeraads-
leden eene vereeniging tot stand gekomen tot verbetering
van het gezang bjj de godsdienstoefeningen. Directeur
zal zjjn de organist, de heer Kooiman, en een twintigtal
personen hebben zich reeds opgegeven. lederen Zondag
avond zal in de kerk gerepeteerd worden.
De kerkeraad is de zaak zeer genegen, en niet ten
onrechte. Ook elders mocht dit voorbeeld wel navolging
vindenwant het kerkeljjk gezang is meestal alles be
halve liefeljjk.
Het bestuur bestaat uit de heeren Duvekot, de Best,
van de Weert, van Melle en Ossewaarde.
Bruinisse, 13 April. In de afgeloopen week
werden nog van hier verzonden ongeveer 500 ton
mosselen naar België en 200 balen naar Engeland.
Met de garnalenvisscherjj werd een aanvang gemaakt.
Brouwershaven, 14 April. Bg den heer
G. A. de Kater, Eogelsch consul alhier, zjjn ter uit
reiking van wege de regeering van Br. Canada ont
vangen de Gouden Medaille voor den schipper J. de
Korte en 20 dollars voor ieder der 4 roeiers van de
reddingboot Prins Hendrik" der Zuid-Hollandsche
Reddingmaatschappij, als belooning voor hunne op 18
October 1890 gedane redding der equipage van het
op den Banjaard gestrande Nuova öcotinsche schip
»Dunrobin".
Zierikzee, 15 April. De Volkspartij aan de
Zaanstreek (Bond van Algemeen KieB- en Stemrecht,
Soc.-Democr.enz.) heeft Zondag eene vergadering
gehouden tot het stellen van een candidaat voor
de Tweede Kamer. Voorgesteld werden de heeren
Ds. W. Bax te Zaandam (rad.) en Gerhard te Amster
dam (80c.-dem.) Na langdurig debat werd gekozen de
heer Bax.
Bg kon. besluit zjjn benoemd tot dgkgraaf van
het waterschap Onrustpolder J. L. Marcussetot ge
zworen van het waterschap Baarland c. a. A. Brogge-
man; tot dijkgraaf van het waterschap Oud-Kempens-
hofstedepolder N. Kodde; tot gezworen van het waterschap
Oud-Wolfaartsdjjk A. Op 't Hof.
De heer J. E. W. H. baron d'Olne, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal voor het district
Roermond, is te Keulen overleden.
Uit Gersau wordt gemeld, dat Hare Majesteiten
de Koningin en de Koningin-regentes, niettegenstaande
het minder gunstige weder, veel van de buitenlucht
genieten, en met haar gevolg kleine tochten maken
in de omstreken van Gersau.
Hare Majesteit de Koningin-regentes heeft hare tevre
denheid te kennen gegeven over het hotel-Muller en
is in het algemeen met het verbljjf te Gersau zeer
Door een beambte van de Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen, op de ljjn Groningen-
Meppel, is Maandag proces-verbaal opgemaakt tegen
den oud-Minister Keuchenius, ter zake van het zonder
geldig plaatsbewijs zich bevinden in den spoortrein.
In de Landb. Ct. komt de volgende mededeeling
voor:
Voor eenigen tjjd ontving een ingezetene van Har-
lingen een flinke aal, die, opengesneden, een klein
balletje aan de ingewanden had. Dit werd opengemaakt
en daaruit kwamen een menigte jonge aaltjes, ter
lengte van eene speld en nog iets dunner. De beestjes
waren springlevend en de eigenaar heeft er nog een
paar uren eenige in 't leven gehad.
Het ljjdt dus geen twjjfel of de aal brengt levende
jongen ter wereld.
De 17jarige zoon van den heer J. Hartmans, lid
van den gemeenteraad te Groot-Weisden-Margraten
(Limburg), geraakte Maandag door hef op hol slaan
der paarden onder eene mestkar en werd op de plaats
gedood.
De trein van ruim halftwaalf, die Zaterdagavond
van Amsterdam naar Rotterdam vertrok, was reeds in
beweging, toen een net gekleed heer aankwam, die
nog met den trein meewilde. Hjj trachtte, ofschoon
gewaarschuwd, de coupé te openen,' hetgeen hem ook
gelukte, doch toen hjj wilde instappen, geraakten zjjne
beenen bekneld tusschen de treeplank en den wagen,
waardoor die lichaamsdeelen zwaar gekneusd werden
en hjj bewusteloos werd weggedragen. Hg is naar het
Binnengasthuis overgebracht.
De heer W., die naar Heemstede op weg was, waar
hjj zjjn buiten heeft, is na weinige uren overleden.
Onder de lotelingen voor de nationale militie,
die Maandag te 's Hertogenbosch aan de keuring werden
onderworpen, bevond er zich één die eene lengte had
van slechts 1.08 M., zonder de schoenen gemeten.
De vader van dit in alle deelen evenredig en zelfs
fraai gebouwde ventje, dat geheel en al het uiterlgk
heeft van een aardig koaapje van omstreeks zes jaar,
verhaalde, dat zijne 21-jarige dochter het onzen lote-
ling maar drie vingersbreed in lengte afwon.
Zoowel de moeder als de vader van deze twee
miniatuurmenBchen zjjn van normale grootte.
Aan de hand van vader verliet de loteling de zaal
van de nationale militie.
Dat men zelfs in de kerk nog niet eens tegen
zakkenrollers of dieven beveiligd is, ondervond Zon
dagmorgen zekere M. O. te Utrecht. Bjj het uitgaan
der R. K. Kerk aan de Biltstraat, aldaar, kwam de
man n&meljjk tot de treurige ontdekking, dat een
benendigen dief hem tjjdens de godsdienstoefening van
zjjn zilveren horloge met dito kettiog had beroofd,
zonder dat bjj er iets van had bemerkt.
Yrgdag is te Scbarl (Fr.) een zeventig-jarig man
op hoogst treurige wjjze om het leven gekomen. Bjj
den bouw van een huiB was hjj bezig een put te graven.
Toen hjj op eene diepte van 20 voet gevorderd was,
stortte eensklaps de put in en werd hjj onder bet
mulle zaDd bedolven. Eerst na vier uren gravens kon
men zjjn Igk uit de diepte wegdelven.
KERKNIEUWS.
Bedankt voor Bruinisse, door ds Y. Bootsma van
Zoetermeer-Zegwaart.
Beroepen naar Ylissingen ds. H. H. Barger te
Ylaardingen.
Aangenomen het beroep bg de Herv. gemeente te
Axel door Da. J. B. Th. Hugenholtz te Zuid-Beierland.
Te Coljjnsplaat werd Zondag morgen de heer
J. H. Hulscher van Reeuwjjk alB predikant bevestigd
door den heer G. E. Meloen van Kloetinge, naar aan
leiding van 2 Timotheus IV, vers 1, eerste gedeelte.
In den namiddag deed de heer Hulscher zjjne intrede
en had tot tekst Hand. IV, vers 12.
Ingezonden Stukken.
Nu er in zekere plaats van Nederland zooveel te doen
is om de Zondagswet, is het niet kwaad hier eens te ver
tellen wat die wet eigenlijk inhoudt.
Zij dateert van den lsten Maart 1815, dus uit den tijd
toen Nederland geen Koninkrijk was en Willem I nog als
Souverein Vorst regeerde. De wet behelst slechts zeven
artikelen van dezen inhoud:
lo. dat op Zondagen en op erkende Christelijke feest
dagen niet alleen geene beroepsbezigheden zullen mogen
worden verricht, welke den godsdienst zouden kunnen
storen, maar dat in het algemeen geen openbare arbeid
zal mogen plaats hebben, dan in geval van noodzakelijkheid
en met schriftelijke toestemming van het gemeentebestuur.
2o. dat op deze dagen, met uitzondering van geringe
eetwaren, geene koopwaren hoegenaamd, op markten,
straten of openbare plaatsen zullen mogen worden uitge
stald of verkocht en dat kooplieden en winkeliers hunne
waren niet zullen mogen uitstallen noch met opene deuren
verkoopen.
3o. dat gedurende den tijd voor openbare godsdienst
oefening bestemd, de deuren der herbergen en andere
plaatsen waar drank verkocht wordt, liggende in de kom
der gemeente, zullen gesloten zijn, en geene spelen, als:
kolven, balslaan, enz. zullen plaats hebben.
4o. dat geene openbare vermakelijkheden, alsschouw
burgen, publieke danspartijen, concerten en harddraverijen
op die dagen zullen gedoogd worden, behalve met verlof
van het gemeentebestuur en dan alleen na het eindigen
der godsdienstoefening.
5o. dat de gemeente-politie zorg zal dragen, ten einde
alle hinderlijke bewegingen en gerucht in de nabijheid van
kerkgebouwen en in het algemeen alles wat de eeredienst
zou kunnen hinderen, te beletten.
De twee laatste artikelen eindelijk bevatten de straf
bepalingen.
Men ziet dat de wet zeer kort en beknopt en in zeer
algemeene bewoordingen gesteld is.
Zeer juiste en duidelijke bepalingen, die ten allen tijde
gerechtvaardigd zijn en behouden moeten blijven, als die
in artikelen 4 en 5, vindt men er in naast zeer vage voor
schriften als in artikelen 1 en 2.
Wat beteekent openbare arbeid bijvoorbeeld in artikel 1
Moet daar onder worden verstaan zoowel het beploegen
van land, het verrichten van timmer- of metselwerk (dat
er zeker onder valt) als het poetsen van de belknop dcor
de zindelijke dienstmaagd in den vroegen morgen, als het
oprijven van zijn aan straat gelegen tuintje door den
rentenier, die wil dat als de menschen Zondags middags
gaan wandelen, zijn tuin er netjes uitziet, als het afdweilen
van een stoep, wanneer een hond deze met een cadeautje
vereerd heeft?
Valt onder no. 2 zoowel de winkelier, die des Zondags
op de gewone wijze zijn stoep en ramen vult met uitstal
ling zijner voorhanden artikelen (en dit mag zeker niet)
als degeen die niet uitstalt, maar toch zijn winkeldeur
niet afsluit en den gaanden en komenden man helpt, als
degeen die, omdat hij geen gordijnen of luiken heeft, het
niet verhinderen kan dat op Zondag zoo goed als op een
gewonen dag te zien is wat achter zijne ruiten prijkt?
Al deze vragen lost de wet niet opzeker mag men wel
zeggen, dat het de bedoeling van de wet niet is te ver
bieden dergelijke dingen, die niemand hinderen. Maar of
zoo iets onder de Zondagswet valt, daarvoor zijn bij de
algemeene bewoordingen, waarin de wet vervat is, geen
bepaalde grenzen te stellen en alleen de rechter zal bij
ieder feit moeten uitmaken, of dit valt onder de Zondags
wet of niet.
De handhaving dier wet is in de eerste plaats opgedragen
aan de gemeentelijke politie en daar de burgemeester het
hoofd dier politie is, zal het dus van hem in de eerste
plaats afhangen hoe de wet wordt toegepast.
Doet hij dit met gematigdheid en verstand, dan zal nie
mand daardoor eenige last of schade ondervinden; maar
hij kan ook door kleingeestige of letterlijke opvatting dier
artikelen, de menschen op honderdlei manieren kwellen en
benadeelen.
Want als men ziet hoevele personen van buiten des
Zondags morgens in de stad hunne inkoopen komen doen,
dan is het zeker een groote benadeeling voor de winkeliers,
wanneer zij eens gedwongen worden op straffe van gever
baliseerd te worden, dien morgen hunne winkeldeuren op
slot te houden.
En een groote kwelling is 't gewis, wanneer de oude
juffrouw, die haar glazen laat zeemen om beter de voorbij
gangers te bekijken, of de meid, die de stoep dweilt, of
zelfs de vader, die op een mooien wintermorgen zijn jongste
in een prikslee rijdt, allen bedreigd worden met
proces-verbaal, wegens het verrichten van openbaren arbeid
op Zondag. Zeer waarschijnlijk zou in zulke gevallen de
rechterlijke macht uitmaken, dat het zeer wel mag en de
Zondagswet daardoor niet overtreden wordt, maar de menschen
hebben intusschen, al werden zij vrijgesproken, de schrik
van hun proces-verbaal beet en zijn misschien nog de
kosten van een advokaat kwijt.
Doch zooals wij reeds zeiden, of die wet verstandig of
dwaas wordt toegepast, dat berust geheel en al bij den
burgemeester. Hij heeft dat geheel iu zijn macht en hij is
daarvoor alleen verantwoording schuldig aan zijn chef, den
Minister. Niet aan den gemeenteraad; deze heeft daar
over niets te zeggen en kan niets verhinderen van hetgeen
de burgemeester verbiedt. De leden van den raad kunnen
klagen en morren met de rest, zij kunnen den burgemeester
niet ter verantwoording roepen en niet toestaan, wat de
burgemeester naar aanleiding van de Zondagswet meent
te moeten verbieden.
De eenige waarborg die men heeft als ooit een burgemeester,
de menschen door eene onjuiste en onverstandige toe
passing der Zondagswet het leven moeilijk maakt en ieder
die zijn bevelen niet opvolgt, laat verbaliseeren, is deze,
dat de- officier van justitie zegt: verbaliseer maar op, ik
vervolg toch niet, en de rechter: ik spreek ze vrij, al
worden ze vervolgd, want de feiten vallen niet onder de
Zondagswet. Die meent niets tegen de Zondagswet te doen,
moet dus niet al te bang zijn van eene bedreiging met proces
verbaal, want al wordt hij geverbaliseerd, daarmede is nog
niet gezegd, dat hij werkelijk iets strafwaardigs gedaan-
heeft en veroordeeld worden zal.
De moraal van dit alles, waarde lezer, is dus:
Niet ieder deugt voor burgemeester.
Zeeuwsch-Vla anderen.
JAN PAKAAN NOMMERO DRIE.
Mijnheer de Redacteur l
In uw blad van Zaterdag 11 April 11. komt een in
gezonden stuk voor van een geschotplichtig droomer in een
van Zeelands polders.
Hoewel de tijd reeds lang voorbij is, dat er een bijzondere
waarde werd gehecht aan droomen en ik met droomers
niets op heb, zoo geeft den onbekenden droomer toch zoo
duidelijk te verstaan welke polder hij bedoelt, en is zijn-
drooin zoo weinig vleiend voor het bestuur, dat ik, die de
eer heb lid te zijn van het College van Hoofdingelanden,
hierop met een enkel woord protest aanteeken.
De droomer zegt in zijn droomerij, dat hij zag »18 ver
tegenwoordigers enz., besluiteloos onder den indruk der
woorden huns voorzitters en mogelijk in angst hem te mis
hagen, voor het meerendeel uit een eigendommelijke gewoonte
hun voor laten klinken" enz. "Waarlijk, het moet er in
die vergadering al zéér treurig en ellendig hebben uitge
zien en dat hij wil doen uitkomen, dat het in de algemeene
vergaderingen van Schouwen aldus toegaat, en de Hoofd
ingelanden daar zitten om alles te prijzen en te loven wat
hun voorzitter zegt en op al wat hij voorstelt ja en amen
te zeggen, dit, Mijnheer de Redacteur, gaat te ver en werpt
een blaam op dit College, die ik niet stilzwijgend kan laten
voorbijgaan. Wordt er dusdanig gehandeld, dan roep ik den
geschotpliehtigen droomer toe, wees dan ten minste wakker
en droom niet als de stembus u oproept; schudt uw mede
stemgerechtigden wakker en komt in grooten getale op
om u Hoofdingelanden te verkiezen, die zelfstandiger en
beter zijn en er een eigen oordeel op na houden. Wij
hebben een hoogst bekwamen en zeer werkzamen voorzitter,
die al zijne krachten (en die zijn vele) inspant, om nuttig
te zijn voor het waterschap; en dat er veel van wat door
hem wordt voorgesteld (zij het dan dikwerf niet zonder
ernstige discussiën) wordt aangenomen en goedgekeurd, is-
duidelijk en waar; doch dat niet alles onvoorwaardelijk
wordt aangenomen en goedgekeurd, is eveneens waar; ja,
dat er zelf van de Hoofdingelanden voorstellen uitgaan, die den
polder duizenden besparen, dit is iets, waarover de droomer
niet schijnt gedacht te hebben, ja. hem wellicht onbekend
is. Wanneer de inzender niet altijd droomende is en heldere
oogenblikken heeft en de algemeene vergadering komt bij
wonen, dan zal hij daar hooren en zien dat de Hoofdinge
landen er een eigen oordeel op na houden en daar niet
zitten als ledepoppen.
Het was alleen, Mijnheer de Redacteur, dat ik plaatsing
voor deze regelen verzocht, om tegen dat gedeelte van het
ingezonden stuk protest aan te teekenen; wat aangaat de
voorgestelde verhooging der traktementen van den ingenieur
en der dijkbazen, hierover wensch ik nog geen oordeel uit
te spreken en houd ik de beslissing in deze voor mij tot
de algemeene vergadering.
Dankzeggend voor de afgestane plaatsruimte,
M. HOOGENBOOM,
Hoofdingeland van het Waterschap Schouwen.
STOOMBOOTEN
Stad Zierikzee en Zeeland.
STOOMBOOTDIEN 8T
April lïSOl.
Van ZIERIKZEE: Van ROTTERDAM:
Dond. 46'«morg.
7,30 u.
Dond. 16
smorg
n»—
u.
Vrijdag 17
8,—
Vrijdag 17
44,—
Zaterd. 48
8,
Zaterd. 18
14,—
Zondag 19
9,- D
Zondag 19
D
11,
Maand. 20
8,— D
Maand. 20
11,30
Dinsd. 21
8,—
Dinsd. 21
11,30
Woens. 22
8,—
Woens. 22
44,—
De Directeur,
JE». O. OLIVIER.
