ZIERIKZEESCHE IIEÜWSBODE.
Dinsdag 14 April 1891.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Eene valsche leuze.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
47ste JAARGANG. No. 5988.
Advertentiënvan 43 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Zoo iemand, dan heeft dr. Kuyper de gave, indien
uien dit woord voor zulk een zaak bezigen mag, van
in blinkende woorden leuzen te smeden, die pak
ken", die indruk maken, die in staat zijn de menigte
mee te sleepen.
Zulk een klinkend woord, zulk een valsche leuze
treffen wij ook weder aan in het stuk, dat als
nieuw verkiezingsprogram", als program van
actie" dienst moet doen en in de Deputatenvergade-
ring op 12 Mei te Utrecht te houden, zal behandeld
worden.
Dat program zelf, gelegd naast het program van
actie van 1887/8, levert nog al verschil op, en op
de vraagof het een grondslag leveren kan voor
gemeenschappelijk handelen met de r.-kath. bond-
genooten, zal wel niet anders dan met een twijfelend
schouderophalen te antwoorden zijn. De Tijd maakt
althans reeds een veelbeteekenend voorbehoud .om
trent de drie eerste punten.
"Wij hebben nu echter meer bepaald het oog op het
eerste punt: «Voortzetting van de poging om een
einde te maken aan de overheevsching, waarmee het
liberalisme, bijna heel deze eeuw lang, ons christen
volk verdrukt heeft, en bij vernieuwing dreigt te
verdrukkenen zulks door, in zoover onze begin
selen dit gedoogen, het thans zittend Kabinet te
steunen."
Wij zullen die woordenreeks niet ontleden, en
geen rekenschap vragen van alle onjuistheden, die
zij bevat; niet vragen bijv. wat eene «overheer-
sching" is, waarmee men het Christenvolk «ver
drukt"; noch wat men onder «het liberalisme"
verstaan moet, dat van die overheerscbing gebruik
maakte; noch welke «schakeeringen" van het
liberalisme bet waven, die «een eeuw" lang in staat
waren tot bedoelde overheerscbing. Inderdaad,
klinken doet het luide en schel genoegde over
heerscbing, waarmee het liberalisme een eeuw lang
ons Christenvolk heeft verdrukt," en als het maar
klinkt en maar indruk maakt, wat heeft men dan te
vragen naar zin en beteeken is Als het volk wil
bedrogen zijn, waarom zou men het dan niet een
beetje bedriegen?
Onzerzijds wenschen wij naast dit eerste nommer
van het anti-revolutionair ontwerp-program, een
ander getuigenis te plaatsen, niet van een of ander
liberalist, die 't voor eigen deur wenschte schoon te
vegen, maar voor Kuyper's bondgenoot in den
strijd tegen het liberalisme, van dr. Schaepman; niet
in een gemoedelijk uurtje of in een onbewaakt
oogenblik aan zijn lippen ontsnapt, maar te
midden van den feilen verkiezingsstrijd gesproken
niet aan een vriend in het oor gefluisterd, of door
een bekwamen en hardnekkigen tegenstander afge
perst, maar geheel vrijwillig en uit eigen
beweging, ten aanhoore van duizenden luide ver
kondigd
Den 2 Maart 1888 trad dr. Schaepman te Utrecht,
in dezelfde stad waar dr. Kuyper zijn valsche leuze
door zijne deputaten zal laten bekrachtigen, als ver-
kiezings-redenaar op, en sprak daar met de open
hartigheid, die hem eigen is, gewagende van den
kerkelijken strijd op staatkundig gebied, de volgende
merkwaardige woorden, die verdienen van Oost tot
West, van Zuid tot Noord herhaald te worden,
overal, waar men van «verdrukking van het Chris
tenvolk" durft gewagen.
«Wat ons katholieken betreft, wij hebben met den
kerkelijken strijd zeer weinig te maken. Wij ver
langen voor onze kerk niet meer dan zij heeft. Wij
erkennen ten volle, dat onze rechten gewaarborgd
en onze vrijheden volkomen geëerbiedigd zijn. In
dit opzicht brengen wij hulde aan het Nederland-
sche volk.
Dat is andere taalEn is dat niet de waarheid?
Geldt niet wat dr. Schaepman daar omtrent de r.-
katholieken getuigde, van elke godsdienstige ge
zindte? Waar geniet men meer vrijheid, waar
wordt elks godsdienstige overtuiging meer geëer-
biedigd, waar wordt elks recht om God te dienen
op zijne wijze beter gehandhaafd dan in ons vader
land? Maar wellicht ziju het alleen de r.-katholieken,
die in zoo gnnstigen toestand verkeeven? Eilieve,
heeft dr. Kuyper dan niet in volkomen vrede zijn
Vrije Universiteit gesticht en verrijzen niet overal
de kerken der doleerenden Doch de afgeschei
denen, de chr. gereformeerden zijn toch weleer
vervolgd, en men werpt ons dat nu nog dagelijks
voor de voeten. Eilieve, geschiedde dat in de dagen
van de overheersching van het liberalisme, of
heerschte toen dezelfde geest, die in 1853 «het libe
ralisme" op zijde drong, omdat dit de volledige
vrijheid van het r.-kath. kerkgenootschap tot een
feit hielp maken, dezelfde geest, die heden ten
dage de in geloofszaken vrijzinnig denkenden, gaarne
uit de kerk zoude willen dringen? De geest der
conservatieven en der protestantsch kerkelijken, uit
welke laatste de partij van dr. Kuyper is voortge
komen? Neen, niet het liberalisme heeft »ons Chris
tenvolk" vei'drukt. Wat men verdrukking gelieft
te noemen is niet anders dan de zorg, dat zij die
zich bij voorkeur «ons Christenvolk" noemen, de
rechten van andersdenkenden evenzeer eerbiedigen
als de hunne geëerbiedigd worden. Het liberalisme
heeft de vrijheid van godsdienst, de vrijheid van ge
weten volmaakt, de laatste hinderpalen doen vallen 1
«Het liberalisme", de vrijzinnige beginselen, te
beschuldigen van onderdrukking van ons Christen
volk, mist zeker ten eenenmale allen grond. Zoo al
de liberalen, de vrijzinnige partij, niet altijd de
vrijzinnige beginselen geheel tot hun recht hebben
doen komen, dan moet men dat den aanhangers dier
beginselen, niet aan die beginselen zeiven wijten,
die indei'daad alle gedachte aan onderdrukking van
eenige minderheid uitsluiten, en aan welker toe
passing wij te danken hebben vrijheid van denken
en gelooven; vrijheid van spreken en belijden; de
vrijheid der drukpers en het recht van vereeniging;
kortom dat wij leven in een atmosfeer van vrijheid,
zooals in geen tweede land ter wereld gevonden
wordt
Waartoe dan die valsche leuze?
Is het de toepassing van den regel, die dr. j
Schaepman in dezelfde hierboven aangehaalde rede
stelde, dat, naar zijne meening, «in den verkiezings
strijd alle u'apenen geoorloofd zijn?
Dan moeten wij herinneren, dat hij er bijvoegde
dat toch niet ieder wapen geschikt is voor
iedereen."
En dan komt het ons voor, dat scheeve voorstel
lingen en valsche leuzen ongeschikte wapenen zijn
in handen van hen, die zich boven anderen, in het
bezit van «de waarheid" roemen, en die het recht
meenen te hebben, meer dan anderen, als verdedi
gers van godsdienst en geloof op te treden, die zich
bij uitnemendheid «ons christenvolk" noemen. En
als zij niet van die «ongeschikte wapenen" gebruik
willen maken, als zij der waarheid hulde willen
doen, dan moeten zij met dr. Schaepman getuigen,
dat, (dank zij de heerschappij der vrijzinnige begin
selen in Nederland), hunne rechten gewaarborgd en
hunne vrijheden volkomen geëerbiedigd zijn. En
het is wederom dr. Schaepman, die wij sprekende
invoeren, en dien dr. Kuyper en zijne volgers konden
en moesten naspreken als zij oprecht wilden zijn:
«Wij, die het weten en betreuren dat in Nederland
de volkomen eenheid, de hoogere eenheid des geloofs,
die de natie als een stralenkrans omgeeft, niet
bestaat, wij weten ook, dat het recht voor allen
geëerbiedigd moet worden tot eiken prijs, dat wij
geen recht op een eigen bestaan zouden hebben, als
wij niet de vrijheid van anderen eerbiedigden."
'tls zoo, de «eenheid des geloofs", die dr. Kuyper
wenscben zou, is een andere, dan die welke dr.
Schaepman zich voor den geest stelde, maar juist
daarom moet, naar den eisch van het liberalisme, niet
de een verdrukt worden ter wille van den ander,
maar ieders recht worden geëerbiedigd, opdat ieder
zijn eigen bestaan kunne handhavenInderdaad,
dr. Schaepman, al heeft hij niet al de gevolgen juist
getrokken, heeft volkomen naar waarheid den grond
aangegeven, waarom «het liberalisme" wil, dat
ieders godsdienstige overtuiging geëerbiedigd worde,
en de Staat zich van alle inmenging op dit gebied
onthoude. Door dit als «verdrukking" te brandmer
ken, toont dr. Kuyper, dat hij zelf verdrukken wil,
dat isnaar dr. Schaepman's juiste verklaring, het
recht op eigen bestaan verbeuren zou, door niet de
vrijheid van anderen te eerbiedigen.
Griekenland.
Uit Athene wordt gemeld dat er opnieuw onlusten
zijn uitgebroken op Creta, omdat de amnestie, welke
verwacht werd, uitgebleven is. Verscheiden nieuwe
gewapende benden, waaronder eene zoogenaamde
«heilige", begonnen de Turksche troepen aan te vallen.
Engeland.
ILoncleu, 11 April. Kooverstammen uit Kachyen
hebben de Chine,esche handelskaravaan aangevallen
tusschen Mannoong en Mawaing. Er ontstond een lange,
verbitterde strjjd, waarbjj aan beide kanten groote
verliezen werden geleden. De Engelschen zonden troepen
om de karavaan te helpen, terwijl de Chineeache over
heden aanboden eene expeditie uit te zenden tegen de
rooverstammen, ten einde den handelsweg veilig te
maken.
Uit Lissabon verneemt de Times dat de Eogelsche
gezant een nieuw voorstel voor een Anglo-Portugeesch
verdrag ontvangen heeft, hetwelk hjj aan lord Salisbury
gezonden heeft.
De samenstelling van de «Royal Labour Com
mission" vindt algemeene goedkeuring, ook in de
organen der arbeidersparty.
Oostenrijk.
Weenen, 11 April. Bjj de opening van den
Rijksraad constateerde do Keizer dat alle Europeesche
mogendheden den levendigen wensch aan den dag
leggen om met hare naburen in vrede te leven. Alle
regeeringen hebben aan het Weener Kabinet de ver
zekering gegeven, dat zij het handhaven van den vrede
als het hoofddoel van haar Btreven beschouwen. Deze
verzekeringen en goede verstandhouding (zeide de Keizer)
mogen ons doen hopen op eene reeks van vreedzame
jaren, gedurende welke de wetgevende macht onge
stoord hare taak zal kunnen verrichten. De regeering
zal trachten naar eene nieuwe regeling der politieke
en commercieele betrekkingen met het buitenland, in
het belang van landbouw en ny verheid. Voorts wees
de Keizer op den verkregen uitslag door het vergelijk
tusschen de Czechen en de Duitschers. De regeering
zal op dien weg zoeken voort te gaan. De Keizer be
pleitte de noodzakelijkheid der handhaving van het
evenwicht in de begrooting en kondigde ten Blotte
eene hervorming van het stelsel der directe belastingen
aan.
Het gesprokene betreffende het vreedzame karakter
van den Europeeschen toestand werd levendig toege
juicht, evenals ook 's Keizers aansporing tot eendrachtige
samenwerking om de geschillen tusschen de partyen
ait den weg te ruimen. De Keizer werd by zjjn binnen
treden en heengaan zeer toegejuicht.
Frankrijk.
Prins Jéröme Bonaparte heeft in zyn testament het
verlangen te kennen gegeven, om in Frankrijk begraven
te worden, in de kapel van den Heiligen Hieronymus,
in bet Hotel der Invaliden, en wel in eene kleine crypt
tegenover de kapel van den Heiligen Jozef, naast het
graf van Napoleon I.
Voor het geval dat de regeering daartoe geen ver
gunning wil geven, wenscht de prins te rusten in een
kelder, gehouwen in eene rots in de golf van Ajaccio,
welke rots de baai beheerscht. Eene pyramide van
graniet zal er opgericht worden om zijn graf aan
te wijzen. «Daar", zegt bij in bet testament, «zullen
de golven tegen rojjn graf klotsen, een beeld van mjjn
leven dat zoo veelbewogen was."
Victor is, gelijk men weet, door Jéröme onterft en
Louis door den vader als het hoofd der familie aange
wezen. Doch Louis heeft afstand gedaan van alle
bevoorrechting en zyn broeder erkent als hoofd der
familie. In dien zin heeft Victor alvast gehandeld.
De executeuren-testamentair zyn daardoor in een moei
lijken toestand geplaatst. Om uitvoering te geven aan
den uitersten wil van Jéröme moeten zjj zich verzetten
tegen het optreden van den door den vader verwensch-
ten zoon; en door dezen te laten begaan, volbrengen
zij niet den plicht hun door Jéröme opgelegd. Men
denkt dat dit geval nog tot verwikkelingen van
teederen aard kan leiden.
De rechtbank van Tvetot heeft Vrijdag den abt
Deheulle tot zes dagen gevangenisstrat veroordeeld,
omdat bjj op den kansel de Regeering en een landswet
had gehekeld. De rechtbank heeft echter de uitvoering
van het vonnis geschorst, krachtens de dezer dagen
afgekondigde wet van den heer Béranger, waarby, naar
het voorbeeld van België, den rechtbanken de bevoegd
heid verleend is, om in geval van eerste veroordeelingen
de opgelegde straf vyf jaar te schorsen en alleen bjj
recidive binnen dien tijd toe te passen.
Te Parys, waar sedert de afkondiging een tachtig
personen voor de eerste maal veroordeeld zyn, is van
deze bevoegdheid door den rechter slechts ten aanzien
van zeBtien hunner gebruik gemaakt, en dan nog alleen
op aandrang der advocaten, en niet zonder tevenB de
straf zwaarder te maken dan anders vermoedelijk ge
schied zou zyn, ongetwijfeld in de hoop, dat zulks de
betrokken personen te zekerder op den goeden weg zal
honden.
Duitscliland.
Het bezoek van den Duitschen Keizer aan den Elzas
zal in het einde van deze maand plaats hebben. De
Keizer, die 26 dezer een groote revue te Karlsruhe zal
houden over de Badensche troepen, vertrekt van daar
over Straatsburg naar Metz, waar men bevel heeft
gegeven verschillende appartementen van het stadhuis
in te richten voor een bezoek van den vorst, dat drie
dagen zal duren. Behalve een officieele ontvangst der
stedelijke en gewestelijke autoriteiten, gevolgd door
een gala-diner, zal de Kei «er zich uitsluitend met
inspectie der forten en versterkingen bezig houden, en
zich persoonlijk overtuigen of de voorraden en de uit
rusting voldoende zijn om onverwachts een beleg te
kunnen wederstaan. Het aangekondigde bezoek op het
kasteel d'Urville, eigendom des Keizers, is een byzaak.-
Nederland.
Amsterdam, 11 April. In de heden gehouden
algemeene vergadering van de «Liberale Unie" werd
van half elf tot half een beraadslaagd over een voorstel
van Prof. Buys c.s. om het bekende manifest niet te
behandelen, als te veel afdalende in bijzonderheden
van wettelijke regeling, maar tot de kiezers een woord
te richten, waarin den wensch wordt uitgesproken naar
regeling van kiesrecht, ook voor den werkman, van
belastinghervorming, van invoering van leerplicht, tot
voortgaande ontwikkeling van het stelsel van vrijen
arbeid in Indië en van administratieve rechtspraak.
Daartegen verzetten zich de heeren Duparc van
Leeuwarden, Yan Hamel en Levy van Amsterdam,
Stigter van Goes en de bestuurders Fockema Andre®
en Drucker, waarna het voorstel Buys verworpen werd
met 61 tegen 21 stemmen.
Na de pauze kwam het manifest aan de orde. De
heeren Cuperus van Zutphen en Horn van Schiedam
willen eene nadere uitlegging van kiesbevoegdheid
uit de paragraaf weglaten, en die aan den wetgever
overlaten.
De heer Meesters van Steenwyk wilde aan de kiezers
zeggen, waarin de hervormingen bestaan, terwijl hy
de alinea om bedeelden enz. uit te sluiten uit de
paragraaf wenschte te lichten.
De heer mr. Levy betoogde tegenover den heer
Cuperus de wenschelykheid dat het manifest de kies
bevoegdheid toelichtte op grond van het elastieke der
bepalingen in de grondwet op dit punt. Hy bestreed
alle amendementen en wilde de paragraaf ongewijzigd
aannemen.
Een amendement van den heer Van Hamel om, in
plaats van meerderjarige, te lezen mannelyke Neder
landers, die den by de wet gevorderden leeftyd bereikt
hebben, nam het beBtuur der «Unie" over.
De heer Van de Rivière uit Dordrecht wenschte
geheime invulling van het Btembiljet, en uitsluiting
van hen die niet in Btaat zijn zelf in hun onderhoud
of in dat van hun gezin te voorzien.
Ook deze twee amendementen nam het bestuur over.
De heer Drucker lichtte de paragraaf toe, maar trad
daarby echter in een bestrijding der amendementen.
Hjj zeide dat het bestuur met het woordje «aanstonds"
bedoelde dat by het opmaken van de kieswet dadeljjk
zoover worde gegaan als de grondwet toelaat.
Hierna ging men tot stemming over, allereerst over
het sub-amendement Cuperus tot weglating der laatste
alinea omtrent persoonlijke invulling van het stembiljet
in het lokaal der stemming. Dit werd verworpen.
Het amendement-Hom tot weglating van de derde
en vierde alinea uit de paragraaf betreffende de kies
bevoegdheid werd aangenomen met 52 tegen 29
stemmen.
Door deze aanneming verviel het amendement
Meesters.
Een amendement-Cattie om in die paragraaf op te
nemen dat het de taak der liberale party is dat de
uitbreiding van kiesrecht het eerst aan de orde worde
gesteld, werd verworpen en daarna de gewyzigde kies
recht-paragraaf aangenomen.
Bezoek der Koninginnen te Amsterdam.
Er heeft zich te Amsterdam een commissie gevormd,
welke aan het eerste bezoek, dat de beide Koninginnen
op het einde van Mei aan de hoofdstad des lands
zullen brengen, een eenigszinB feestelijk karakter wenscht
te geven.
Deze commissie, bestaande uit een 40-tal aanzienlijke
ingezetenen van Amsterdam, Leden van een der Kamers,
Gedeputeerde Staten, van deD Raad en Magistratuur,
enkele hoofdofficieren, enz., heeft tot voorzitter den
burgemeester dier gemeente; ondervoorzitter is de heer
Jac. Aukorsmit, lid van den Gemeenteraad Penning
meester de heer W. J. Geertspma, lid der Tweede
Kamer secretaris, Jhr. Mr. C. J. Den Tex, lid van den
Raad.
Zjj heeft een circulaire verspreid, waarin wy o.a. het
volgende lezen:
«Hoewel H. M. de Regentes, met het oog op den
rouw, Haar stellig verlangen heeft te kennen gegeven,
dat bjj deze gelegenheid geen openbaar feestbetoon
zal plaats hebben een verlangen dat wjj eerbiedigen,
zyn de ondergeteekenden van oordeel, dat dit eerste
bezoek van de beide Koninginnen aan de Hoofdstad
door de ingezetenen van Amsterdam moet worden aan
gemerkt als een heugeljjbe gebeurtenis, welke ook als
zoodanig gevierd behoort te worden.
«Ten einde deze viering, voor welker algemeen
karakter ook op andere wijze zal worden gezorgd, voor
te bereiden, hebben de ondergeteekenden zich tot eene
commissie gevormd, en het plan ontworpen van eene
vocale en instrumentale muziekuitvoering in de Nieuwe
Kerk, welke uitvoering het karakter zal dragen van
eene plechtige begroeting van de Koninginnen door en
namens ingezetenen van de hoofdstad. Verder stelt de
commissie zich voor, de verpleegden en bedeelden van
alle gezindten in de feestvreugde te doen deelen, door
huD, als feestgave, een extra uitdeeling, by voorkeur
van levensmiddelen, te verstrekken.
«Zal echt9r eene dergelijke viering der hoofdstad
waardig zjjn, dan is daarmede eene vrjj aanzienlijke
som gemoeid, welke wjj door bijdragen van particu
lieren zouden wenschen bjjeengebracht te zien.
«Met het oog daarop komen wjj thans tot u en
vragenHeeft bet plan, dat wy u korteljjk ontvouwen,
uwe sympathie, stelt ons dan door eene ruime geldeljjke
bjjdrage in staat dit te verwezenlyken.
«Beleefd verzoeken wy u, uwe inschrijving vóór 15
dezer te doen toekomen aan een der leden van onze
commissie, en bjj voorkeur aan den heer W. J. Geert-
sema, Heerengracht 54."
's Gravenhug;e, 11 April. De Eerste Kamer
heeft heden de Suikerwet aangenomen met 30 tegen
9 stemmen en de Postwet zonder stemmen.
Vlissingen, 11 April. De heer P. J. Wjjken-
burger, een stadgenoot, werkzaam op een der vélocipède-
fabrieken te Arnhem, heeft Donderdag de reis van
Arnhem tot hier per vélocipède in den tjjd van 18
uren afgelegd. Hjj vertrok uit Arnhem des morgens
om 3 uur en arriveerde alhier des avonds om 9 uren.
De afstand van Arnhem per spoor bedraagt 5 uren en
te voet 43 uren.
Middelburg, 11 April. In eene heden alhier
gehouden vergadering van aandeelhouders in de«Middel-
burgache Maatschappjj van Stoomvaart" werd door den
directeur verslag uitgebracht over het jaar 1890 en,
na de verplichte storting in het reservefonds, het
dividend over dat jaar vastgesteld op 4 pet.
Tot commissaris werd herbenoemd de heer W. J.
Vrijdag ochtend was de anders stille Singelstraat
alhier een oogenblik in rep en roer.
Een paard, dat sedert jaar en dag op de meest kalme
wjj ze de vruchten van vee, veld en akker langs de
huizen voorttrok, en na enkele stappen rustend ge-
woonljjk in een dommeligen toestand verkeerde, scheen
opeens door een of andere oorzaak met jeugdig vuur
bezield te wordeD. Het dier schudde fier zjjn manen,
kromde trotsch den anders neerhangenden hals en liep
in voor hem woeste vaart met den beladen wagen de
Spanjaardstraat uit en de Singelstraat in.
Misschien ontzet door zjjn eigen vlugheid zag het
dier niets en niemand en een arme petroleum-veriter
ondervond dit op zeer Bchadeljjke wjjs, wjjl zjjn vehikel
met al wat er zich op bevond met de straatsteenen
kennis maakte. Briquetten, kachelhout etc. werd her
en der verspreid en een blauwachtig petroleum-stroompje
vloeide door de goten.
Intu8schen was ook een deel van den inhoud van
den wagen, die door het paard werd medegesleept, op
de straat geraakt. Eenige Arnemuidsche dames, die
ons 'smorgens meermalen vergasten op schoone solo's,
vonden het zonde en jammer die kosteljjke «erepels"
te lang op de straat te laten liggen en verklaarden
die voor goeden buit. Zjj rekenden echter te weinig
op den boer, die met argus-oogen rondblikte waar
zjjn eigendom bleef en de lieftallige dochteren Eva's,
weldra op de vingerB tikkend, nu juist niet in salontaai
tot teruggaaf van het gestrandjutte bewoog.
Tydens een en ander zijn beslag kreeg werd het
>perd", dat gelukkig geen verdere ongelukken veroor
zaakte, tot staan gebracht. Nadat de buurvrouwen aan
hunne respectieve stoepen staande de zaak nog zoowat
een uur hadden bediscusieerd, gingen ook die hare
woningen binnen en keerde de Singelstraat tot zijne
rustige rust terug.
MUlclelfourg;, 11 April. Donderdag a.s. zal in
de vergadering der liberale kiesvereeniging «Eendracht
maakt Macht" alhier alB spreker optreden de heer
jhr. mr. A. J. Rethaan Macaré te Haarlem.
13 April. Van de kerkeraad der Chr. Ger. Gem.
alhier (afd. Langedelft) is een verzoek ingekomen bjj
den gemeenteraad om de kermis op Zondag af te
schaffen. Hoewel reeds verscheidene malen op deze en
andere adressen tot geheele afschaffing telkens met
groote meerderheid van stemmen (meestal één voor)
alwjjzend werd beschikt, komt toch nog ieder jaar
een dergelyk verzoek in. Het mooiste is evenwel, dat
do kermiB op Zondag zoo wat niets beteekent, daar
zjj niet eerder -aanvangt dan 's avonds 8 uur, dus op
bet uur, dat alle kerken reeds uit zyn, terwjjl boven
dien nergens buiten een tent of in een caroussel muziek
gemaakt mag worden en het zich bepaalt tot het ver-
koopen van artikelen, door de kramers opgestald, dus
tot hetzelfde, hetgeen enkele winkeliers ook doen,
nl. het verkoopen op Zondag, maar nu niet in winkels
maar in kramen. (Daar zal hem dus het stuitende in
zitten, daar er geen andere oorzaak voor te vinden is.)
Of denkt de kerkeraad van bedoelde gemeente soms,
dat door het afschaffen der kermis op Zondag, de
drukte in de koffiehuizen, waartoe het zich des avonds
veel bepaalt, zal verdwjjnen? Wjj gelooven neen,
wij weten zeker van niet. Mocht de raad evenwel hun
verzoek inwilligen, het zou geen kwaad kunnen, de
liefhebbers van kermishouden ondervinden er geen
schade door, daar zjj zulks toch niet doen op Zondag.
Goes. 12 April. De tram-omnibusdienst station
Goes—'s Heer-Hendrikskinderen—'s Heer-Arendskerke
Heinkenszand—'8 Heerenhoek—Borsele v.v. is tot
stand gekomen. Vier malen per dag bestaat gelegenheid
tot eene retourreis tegen een zeer billijk tarief.
Het materieel ziet er zeer netjes uit, en voor den
ondernemer hopen we, dat de zaak bljjken zal levens
vatbaarheid te bezitten.
Colijnspla.a.t. Woensdagmiddag zou een boeren
knecht huiswaarts rjjden met zjjn paard bespannen
voor een huifkar, toen op eens het bovenste gedeelte,
den bak met huif, achterover viel. Het paard bleef
gelukkig stilstaan. Spoedig waren eenige personen
aanwezig, die de kar overeind hielpen brengen, zoodat
de knecht nu, na den bak goed te hebben vastgemaakt,
zijn weg zonder verdere ongevallen kon vervolgen.
St. Maarteiis<lijlt, 10 April. Op de heden
alhier gehouden veemarkt waren aangevoerd 139 stuks
hoornvee en 20 biggen, benevens 10 stieren, die aan
eene keuring onderworpen werden door eene commissie
uit de op het eiland Tholen bestaande vereeniging
«de Njjverheid". Uit de 2jaiige stieren werd de premie
toegekend aan «Adolf", eigenaar J. C. Westerweel te
St.-Maartensdijk, welke echter van de premie afzag,
om de verbindende voorwaarde van het dier nog 6
maanden te moeten houden. Alsnu kwam voor deze
premie in aanmerking de stier van den heer Chr.
Hartogh van Scherpenisse. Voor den besten eenjarigen
stier werd de premie toegekend aan een exemplaar,
waarvan de heer J. Hage Cz. te Scherpenisse eigenaar
is. De handel in hoornvee was slap, wegens de
gedrukte stemming der prijzen. Voor jaarlingen werd
besteed van ƒ70 tot ƒ95; voor 2jarige ossen en
vaarzen (weivee) van ƒ130 tot 150; voor idem (vette)
van ƒ140 tot ƒ175; voor 3jarige ossen van ƒ240 tot
ƒ250; voor melkkoeien van ƒ180 tot 220; voor
kalfvaarzen van ƒ170 tot ƒ200; voor vare koeien van
ƒ140 tot ƒ170; biggen van 12 13 weken werden
verkocht voor 10.
Zierilxzee, 13 April. Krachtens art. 125 der
militiewet zulleningevolge beschikking van den
Minister van Oorlog, bij het 3e regiment infanterie
onder de wapenen worden geroepenlichting 1887
van 17 Augustus tot 29 Augustus; lichting 1888 van
7 September tot 19 September en lichting 1889 van
21 September tot 3 October.
Door den Minister is verder bepaald dat de verlof-
gangeis, voor wie de opkomst op Maandag is gesteld,
indien zjj gevestigd zijn in gemeenten van waar zjj
niet in één dag hun garnizoen kunnen bereiken, des
Zondags niet behoeven te reizen.
Voor de betrekking van onderwijzer te Koewacht,
tegen een jaarwedde van f 450, hebben zich 2 sollici
tanten aangemeld.
Een koopman te Tilburg zou aan den inboedel
van een failliet te Schiedam verschillende goederen
(stoelen, gaskroon enzter bedrieglijke verkorting van
de rechten der crediteuren hebben onttrokken.
De rechtbank te Rotterdam verwees na informatiën
de zaak naar de terechtzitting, maar bekl. beweerde,
dat hjj van den failliet te vorderen had een bedrag
van ƒ300, waarvoor hy door bedoelde meubelen, die
volgens schatting eene waarde van circa ƒ300 ver
tegenwoordigden, zich wilde dekken, terwijl bij vol
strekt niet wist, dat er kans op een faillissement bestoud.
De reentbank verklaarde den bekl. schuldig aan
het misdryf, bedoeld bjj art. 344 al. 1, Wetb. van
Strafrecht, en veroordeelde hem tot eene gevangenisstraf
van 1 maand, terwjjl het Openb. Min. veroordeeliog
had gerequireerd tot een jaar.
Mr. Jos. van Raalte, van Rotterdam, als verdediger
optredende, betoogde in een uitvoerige rede, de feiten
behandelende, dat de elementen van bedoeld misdryf
niet aanwezig waren. Bekl. wist niet, dat er kans
bestond binnenkort op faillissement van zyn debiteur
bedriegeljjke verkorting van de rechten der credi
teuren had niet plaats gehad; beide deze feiteljjke
beweringen lichtte pleiter aan de hand der proces
stukken en de getuigenverhooren uitvoerig toe. Doch
ia de crediteur, die zich dekt voor zjjn vordering, al
stond het feitelyk gedeelte vast, strafbaar volgens art.
344 al. 1, is dat hier iü deze omstandigheden het geval?
Breedvoerig trachtte pleiter op juridieke en feiteljjke
gronden aan te toonen, dat deze vraag ontkennend
behoorde te worden beantwoord. Hjj concludeerde dus
tot vrjj spraak.
Het .Openb. Min. was stellig overtuigd, dat de
vereischte elementen aanwezig waren en toonde dat
aan uit de feiten met het oog op de waarschuwingen,
die bekl. had ontvangen, den spoed waarmede de
goederen zjjn vervoerd, de geheimzinnigheid waarmede
is gehandeld. Na eenige juridieke beschouwingen kwam
spreker tot bevestigende beantwoording der gestelde
vraag.
Z.E.G.A. requireerde tot bevestiging van het vonnis.
Uitspraak 18 April.
In het dorp Oudehome (Friesland) heeft, naar
bericht wordt, het volgende plaats gehad. Een vee
houder was aan een timmerman ƒ60 schuldig, waar
onder ook rente. De schuldenaar wilde geen rente
betalen en de crediteur stelde zich toen tevreden met
ƒ55, mits hjj dadeljjke betaling erlangde. De eerste
stemde hierin toe, telde ƒ20 op de tafel en deed
daarop zjjne portefeuille open om, zoo het heette, het
overige met bankpapier te betalen. Hjj verzocht den
crediteur inmiddels de rekening te quiteeren, waaraan
deze voldeed, maar er kwam geen papier voor den
dag. De veehouder wist echter de gequiteerde rekening
in handen te krjjgen en gaf deze aan zyn vrouw, om
ze nog eenB goed na te zien. De vrouw verliet de
kamer, maar kwam niet terug. Op een listige manier
wiBt de veehouder vervolgens zjjnen tegenstander buiten
de woniDg te krijgen en grendelde daarop de huisdeur.
Aanvankeljjk verklaarde de veehouder aan de politie,
dat hjj de geheele schuld had voldaan, hetgeen de
quitantie kon bewijzen, maar later heeft bjj zjjne daad
bekend. Er is proces-verbaal opgemaaktmaar de
man is met zjjne vrouw intusschen naar Amerika ver
trokken.
Te Bellingwolde zjjn nog altjjd 3 maréchaussées,
ten einde te waken tegen het over de grenzen trekken
der geruchtmakende bende Zigeuners. De troep is 105
man sterk en in het bezit van 8 honden en 4 beren.
Aan de andere zjjde der grenzen drong bjj den bout
handelaar P. een der vrouwen met een paar kinderen
de woonkamer binnen en roofde een pas gekookt stuk
vleesch, terwjjl de kinderen zwjjgend voor den a&rd-
appelpot plaats namen en doodbedaard van den inhoud
begonnen te eten.
Te Sappemeer beeft in het midden van den nacht
een brutale inbraak plaats gehad.
Omstreeks 12 uur werd de dienstmeid van den land
bouwer Jan Bouman verschrikt wakker. Tot haar niet
geringe ontsteltenis bevinden zich bjj hare legerstede
twee vermomde personeD. Zjj wil om hulp roepen, maar
wordt daarin verhinderd door een der kerels, die haar
bet mes op de keel zet en onder vreeseljjke bedrei
gingen haar waarschuwt geen gedruisch te maken. De
beide kerels mishandelen daarna hun slachtoffer op
weerzinwekkende wjjze, en laten zich daarna door haar
de plaats aanwjjzen, waar de worsten verborgen zyn.
Nadat zjj zich hiervan een groot gedeelte hebben toe
geëigend, nemen zjj in allerjjl de vlucht door het glas
raam, dat zjj, om zich ingang te verschaffen, bljjken
verbryzeld te hebben.
Den volgenden morgen werd de politie tjjdig met
het gebeurde in kennis gesteld, maar de daders is men
nog niet op 't spoor.
HET PANORAMA
iu <1© Sociëteit „Ous Genoegen".
Zooals wij voorspelden, heeft dit Panorama gedurende
de eerste dagen der opening een druk bezoek gehad.
Parijs en hare tentoonstelling was dan ook zeer
interessant om te bezien. Voor hen, die er geweest
waren, was het een aangename berinnering, diegenen,
die dat genot niet hadden mogen smaken, konden
zich thans verlustigen in den aanblik van hetgeen
daar te zien is en was. Algemeen was dan ook de
bewondering der fijne photografiön en der keurige
lichteffecten.
En thans gaan wij naar Zwitserland. Nu, de afstand
is tegenwoordig niet zoo heel groot meer. Nu worden
we verplaatst uit het land der kunst en weelde naar
dat der natuur. Zwitserland met zijne bergen en dalen,
met zijne gletschers en sneeuwvelden, maar ook met
zijne prachtige gezichten, wordt nu op zeer aanschouwe
lijke wijze voorgesteld en wij vertrouwen, dat ook
deze afdeeling een niet minder druk bezoek zal hebben.
AanbestedingenVerkoopingen, enz.
Ten overstaan van deu Notaris Mr. J. A. Bolle werden
op 10 dezer te Reoesse in het openbaar verpacht, de
landerjjen toebehorende aan het Burgerlijk Armbestuur,
de Hervormd»- Kerk en de Gemeente, voor bet tjjdvak
van 1892- 1899.
6 H.A, 27 A. 60 c.A. Bouw- en Weiland van het
Armbestuur brachten op 378 per jaar. Vorige
pachtsom 400.
6 H.A. 02 A. Bouw- en Weiland van de Kerk 393,
tegen ƒ415 vorige jaren.
4 H.A. 30 A. 90 c.A. Bouw- en Weiland van de
Gemeente voor 296, zijnde 10 minder dan de
vorige jaren.
K K 14 K N I E U W S.
Ds. J. van Belkum, pred. bjj de Herv. Gem. te Zie-
rikzee, beroepen te Rustenburg (Transvaal), nam j.l.
Zondagnamiddag voor een talrjjk gehoor afscheid van
eerstgenoemde gemeente met eene rede naar aanleiding
van 2 Tim. 2 8.
Na het uitspreken van den zegen werd den scheiden
den leeraar toegezongen Psalm 121 4.
Beroepen tot predikant bjj de Ned. Herv. Gem. te
Stavenisse, de heer Dr. J. A. van 't Hooft, pred. te
Nootdorp.
Beroepen bjj de Ned. Herv. Gem. te Zandvoorfc,
ds. J. Ossewaarde te Sluis.
Beroepen bjj de Ned. Ger. Gem. te Middelburg,
ds. J. D. v. d. Velden te Maasland.
Heden had voor Goes eene ongewone plechtigheid
plaats. Door ds. Kielstra, predikant bjj de Doops
gezinde gemeente te Middelburg, werd n.l. aan een vijftal
personen bet sacrament van den doop toegediend.
Begrjjpelyk is bet, dat e n overgroot aantal nieuws
gierigen was opgekomen om deze plechtigheid by te
wonen.
Ook voor het godsdienstonderwijs van wege de Doops
gezinde gemeente en den Protestantenbond bestaat nog
al sympathie. Bjj bet begin van den nieuwen cursu»
zyn acht nieuwe leerlingen toegetreden.
I
