ZIERIRZEESCHE MEI W S It OIIE.
Dinsdag 4 November 1890.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is ƒ1,30, franco per post
1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, ƒ10,per jaar.
47ste JAARGANG. No. 5920.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend
De aangeslagenen, die de verschenen
termijnen van den lloofdelijken Om-
Slag" en de voor het geheel reeds verschenen
Hondenbelasting nog niet hebben vol
daan, worden ten dringendste uitgenoodigd
het achterstallige aan te zuiveren.
Zierikzee, den 3 November 1890.
De Gemeente-Ontvanger,
OLIVIER.
KENNISGEVING.
Hiermede wordt ter kennis gebrachtdat door Zijne
Excellentie den Minister van Marine wordt uitgeloofd eene
premie, aan hem, die het eerste bericht aan een der
kustwachtposten overbrengt van eene in de nabijheid plaats
vindende strandinq of van een schip, dat zich in nood
bevindt.
DIT BERICHT KAN WORDEN AANGEBRACHT:
bij den Schipper der reddingboot te Borglisiuis,
Heer Burgemeester te Haamstede,
Opzichter der Kustverlichting te Westschouwen,
TipziclVar der kustverlichting te Noordschouwen,
Commissalrê-<b?r_ Loeésen te Brouwershaven.
Naar gelang de belangrijkheid van het bericht, van de
moeite en de omstandigheden waaronder het wordt aan
gebracht, zal toegekend worden
eene belooning van f 5 tot ,f 25.
De Inspecteur van het Loodswezen enz.
in het 4e en 5e district,
A. DE B RU IJ NE.
Denemarken.
In een lokaal voor openbare vermakelijkheden te
Weenen was in het vorige jaar eene Engelsche zangeres
werkzaam, Rosa Heath geheeten, die door jeugd en
buitengewoone schoonheid en bovendien door haar
kunst ten zeerste de aandacht trok. De achttienjarige
jonge dame reisde met haar ouders en niets kon te
haren nadeele worden gezegd.
In den afgeloopen zomer maakte de jeugdige kunste
nares een kunstreis door Zweden en leerde toen den
Zweedschen luitenant Leender kenner, die haar lief
kreeg en wienB liefde zg beantwoerdde. Van een
huweljjk kon echter niets komen door de hebzucht
harer ouders, die van 't geld leefden, dat de dochter
verdiende.
Het meisje werd voortdurend droefgeestiger en toen
zg dezer dagen te Kopenhagen optrad, werd zij, in de
zaal waar zij zich liet hooren, eensklaps krankzinnig.
De ongelukkige moest naar een hospitaal worden ge
bracht en in een afzonderlijke cel opgesloten; de ge-
neesheeren verklaarden, dat baar toestand ongeneeslijk
was. Nog niet achttien jaar oud en schoon als de dag,
zal de beklagenswaardige zangeres thans naar een
krankzinnigengesticht in Engeland worden overge
bracht, dat zg waarschgnlgk niet meer zal verlaten,
voor de dood haar uit haar Igden bevrjjdt.
Duitschland.
Tegenover de verklaring van Bismarck, dat hg om
redenen van gezondheid niet naar Berlijn is gekomen
om v. Moltke geluk te wenschen, is het van belang
te melden, dat iemand, die Bismarck te Varzin bezocht
heeft, thans van daar schrijft: Bismarck bevindt zich
in een voortreffelgken toestand. Zgn goede humor en
fri8ch uitzicht zijn een bewijs, dat het buitenleven hem
goed doet, en dat hij, naar het scbjjnt, zich geschikt
heeft in zgn ambteloos leven, Da zooveel jaren van
staatkundige werkzaamheid. Sinds langen tyd was er
van geen »interviewer" bjj hem iets te bespeuren, en
voorioopig is het geheel onzeker of Bismarck de aan-
staaode zittingen van het Heerenhuis zal bgwonen.
De landbouw boezemt hem bg-de gesprekken thans
meer belang in dan de politiekdoch hij arbeidt ijverig
met Lothar Biicber, die thans te Varzin is en met
zgn privaa.t-8ecretaris Chryaander aan zijoe Gedenk
schriften, die reeds een grooten omvang moeten hebben
gekregen, doch die voor hunne voltooiing nog een
geruimen tgd in beslag zullen nemen.
België.
Te Brngge had een werkman van 27 jaar zgn ver
loofde verloren. Om zich te troosten is hij nu getrouwd
met haar moeder, eene vrouw van 65 jaar.
't Huwelijk werd onder toeloop eener groote menigte
voltrokken.
Nederland.
Tilburg-, 31 Oct. Heden nacht ontstond er brand
in de meelfabriek van den heer H. Bruyelle en wel in
de afdeeling der graanzuivering in de oude fabriek.
Tusschen dit gebouw, dat met het woonhuis, kantoor
en magazgnen aaneengebouwd was en de nieuwe
fabriek, was eene open ruimte, zoodat laatstgenoemde
alleen tengevolge van de hitte eenige schade leed. Het
behoud van dit gedeelte is trouwens voornamelijk te
danken aan de windstilte, want bg het begin van den
fel nitslaanden brand konden de spuiten bg gebrek
aan voldoende water niets doen. Bg dezen brand is
gebleken hoe slecht men hier in dat opzicht gesteld
is: sommige spuiten hebben met sljjk en slootenwater
gewerkt.
Het totstandkomen eener," waterleiding zou vooral
voor zulke groote branden van groot gewicht zijn. De
voorraad in de magazgneD, die deze week met eene
groote hoeveelheid koren was aangevuld, is totaal
vernield. Uit het kantoor werd een en ander bjjtgds
gered. De heer Bruyelle moest door de brandweer
teruggedrongen worden bij eene poging om zich
nog in het kantoor te begeven. Alles ia herschapen
in een grooten rookenden en smeulenden puinhoop met
enkele hooge muren. De brand duurde onafgebroken
van half'tien tot drie uur in den ochtend. Alles was
op Amsterdamsche beurspolis verzekerd.
I£ottex*claui, 1 Nov. De oppasser der olifanten
in de Diergaarde, die zooala men zich herinnert, on
langs gekwetst werd doordien hij door een dezer dieren
tegen een hek gedrukt werd, is heden nacht in het
Ziekenhuis overleden. Toen hem het ongeluk over
kwam, was hg reeds lijdende aan eene kwaal; dit zal
er wel toe bggedragen hebben, dat de zaak zulk een
ernstigen loop heeft genomen.
Bram zoo heette de cornac is het slachtoffer
geworden van zijne liefde voor de kolossussen, met
welke hg zoo gemeenzaam omging en die zoozeer aan
hem gehecht waren. Hij had er steeds vermaak in, als
de dieren dartel waren en stoeiden, en het was uit
speelschheid, dat een hunner den ander een duw gaf,
waardoor het ongeluk werd veroorzaakt.
Kort te voren had Bram zgn 25jarig jubilé gevierd
als beambte der Diergaarde, in welke betrekking hg
steeds zgn plicht heeft gedaan. Hjj was het ook, die de
olifanten de kunstjes geleerd had, welke zg tot vermaak
der kinderen vertoonen.
Aan zgn zoon is thans de verzorging der olifanten
opgedragen.
Uit Voor no. In de plaats van den heer
Mr. H. Ph. de Kanter, die in het begin "dezer maand
naar Haarlem vertrekt, is tot voorzitter der afdeeliDg
»Yoorne" van de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw benoemd de heer M. C. Trouw, landbouwer en
wethouder te Nieuwenhoorn, die na eenige aarzeling
besloot deze betrekking voorioopig voor één jaar aan
te nemen.
In de vergadering van 24 October van het Hoog
heemraadschap Yoorne is tot Secretaris benoemd de
heer L. P. van den Blink en tot Penningmeester de
heer A. van Oudegaarden Jr., beiden van Brielle.
Te Hellevoetsluis bestaat reeds sedert vele jaren
eene Vereeniging tot oefening in het voeren van
debatten, die zich voortdurend in de gunst van het
publiek mag verheugen. Toen zg verleden week hare
gewone huishoudelijke vergadering hield, bleek uit
het verslag van den Secretaris, dat het aantal harer
leden tot 74 gestegen was. De contributie bedraagt
thans 2.25 per jaar. Tot het verdedigen van stellingen
hebben zich voor dezen winter reeds bereid verklaard
de heeren M. J. Mees, predikant te Haarlem, B. H.
Heldt, Ud van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
te 's Hage en Dr. H. A. van der Meulen, predikant te
Haastrecht. Omtrent andere verdedigers kon het bestuur"
nog niets met zekerheid mededeelen.
De heeren P. van Driel en H. D. Flik, onder
wijzers te Hellevoetsluis, hebben een cursus opgericht
voor onderwijzers en onderwijzeressen, die zich wenschen
te bekwamen voor het verlicht examen in de gymnastiek.
De cursus is aangevangen op Zondag 2 November j.l.
Het aantal deelnemers bedraagt reeds 19. De cnrsus
zal een jaar duren, terwjjl het leergeld op/5 per
kwartaal gesteld is.
Bg de Donderdag gehouden herstemming voor een
lid der Provinciale Staten tusschen de heeren Loeff en
Hermans, verkreeg eerstgenoemde ^52 stemmen, terwijl
de andere er 495 had, zoodat gekozen is de heer Loeff,
notaris te Zuidland, zjjnde de candidaat der Centrale
Liberale Kiesvereeniging »Voorne en Putten".
Miclcleltmrg:, 1 Nov. In eene heden avond
gehouden vergadering van de afd. Middelburg der
Vereeniging tot bevordering van Fabrieks- en Hand-
werks Dg verheid in Nederland, kwam ter sprake het
voorstel van het bestuur tot ontbinding der afdeeling
en collectief ontslag. De voorzitter, de heer P. D.
Koning, zeide, dat de reden die het bestuur tot dit
voorstel hadden geleid, was de geringe opkomst der
leden bij de algemeene vergaderingen meestal 5,
6 of 7 van de 116 leden en hg hieruit meende te
moeten verklaren, dat öf de leden niet ingenomen
waren met het bestuur öf er geen belang in de ver
eeniging gesteld werd. Na eenige besprekingen, waarbg
een lid verklaarde, dat al bezit de vereeniging Blechts
5 leden, zjj toch nog eene afdeeling vormt, kwam het
voorstel in stemming en werd het met algemeene
stemmen (ditmaal waren 18 leden tegenwoordig)", ver
worpen en dus besloten tot instandhouding der afdeeling.
De mazelen zgn hier ter stede epidemisch heer-
schende verklaard. Er zgn thans 160 lijders aan deze
ziekte.
Goes, 2 Nov. Onze winkelstraat bg uitnemend
heid, de Lange Kerkstraat, is een prachtige gevel
rjjker geworden. De herbouwde apotheek van de firma
Wed. Krol van den Hoek prgkt met een gevel, die
een sieraad van de straat mag genoemd worden. Yoor
winkelraam dient eene kolossale spiegelruit, als men
ze zelden grooter ziet.
De architect, de heer J. H. Hannink, en de aan
nemer de heer W. de Beste, hebben eer van hun werk.
Met de uitwendige verbouwing van het postkantoor
wordt nu goed gevorderd. Er is werkelgk groote kans,
dat het meerendeel van de thans levende Goeaenaars
hat nieuwe gebouw nog voltooid zal zien.
Het oude postkantoor, dat het Rjjk van de firma
v. d. Weert en Zonen in huur had, is tegen 1 Mei
a.s. voor 5000 verkocht. De heer F. Q. C. den
Hollander zal er zgn confectie-magazgn in overbrengen.
Pas is bekend geworden dat Gedeputeerde Staten
een verhoogd subsidie beschikbaar stellen voor uit
breiding van den stoombootdienst tusschen Middelburg
en Zierikzee, of van uit Sbavenisse wordt de wensch
vernomen, dat die stoombooten dan ook daar den
steiger zullen aandoen. Zeker om de route Zierikzee-
Middelburg te bekorten.
Eveneens is het met de tramplannen. Al zgn ook de
vooruitzichten voor- het tot stand komen van den
stoomtram EilewoutsdgkGoes nog niet zeer groot,
om de eenvoudige reden dat er nog niets zekers
omtrent bepaald is toch wordt al een balletje
opgeworpen om Hoedekenskerke als eindpunt van de
tramljjn te krggen, en dan zoo enpassant wil men van
dat dorpje eene zeebadplaats maken 1 Nu dat gaat in
eene moeite door.
Er worden zoo wat kasteelen in de lucht gebouwd.
Bg de vele van die luchtige gebouwen wil ik er
nog één voegen, eene totale wijziging n.l. van het
Spoorbootplan van Gedeputeerde Staten.
Wat doet toch die spoorboot in Middelburg? Wil
ik eens klappen wat hier gezegd wordt? De boot
vaart alleen naar Middelburg voor het gemak van de
leden van de Provinciale en Gedeputeerde Staten, die
op de Noordelijke eilanden wonen.
Het is toch de wensch van honderden, dat de Spoor
boot eenmaal werkelgk spoorboot worde, en om dat
te zgn, behoeft de boot niet verder te varen dan het
Catsche veer, terwgl zg dan ten behoeve van Noord-
Beveland tot het Cortgeenache veer zou kunnen door-
stoomen. Bij dezen dienst, die het personen- en
postverkeer zeer zeker ten goede zou komen, moest
dan een beter gemeenschapsmiddel tusschen Catsche
veer en 't station Goes in het leVen worden geroepen.
De afstand, dien de Spoorboot dan had af te
leggen, zou hoogstens een paar uur bedrageB, en onder
die omstandigheden kon dezelfde boot tweemaal per
dag varen. De kosten voor de uitbreiding van den
dienst, zooals die nu wordt voorgesteld, konden
grootendeels besteed worden voor de verbetering van
de communicatie tusschen 't Catsche veer en het station
Goes. Buiten om die stad henen, langs den Singel
zou eene uitstekende gemeenschapsweg te maken zgn.
Zal het er ooit van komen? Wel neen, de heeren
turen zich blind op ZierikzeeMiddelburg en zien
het dichterbg liggende over het hoofd.
Dat gaat wel meer zoo in de wereld.
Sclierpenisuse, 1 Nov. De 4e en daarmede de
laatste vergadering van het onderwgzersgezelschap
Tolen werd Vrjjdag 11. hier gehoaden. Zij was zeer
druk bezocht en werd gepresideerd door den heer
Mr. A. L. Bybau, arrondissements-schoolopziener.
Uitvoerige besprekingen werden gehouden naar aan
leiding van een schrgven van den heer Fabius, in
specteur van het lager onderwijs, over een geheel nieuw
idee op het gebied van onderwgs, nl. over de vroeg-
scholen, dat is het denkbeeld, om in den Zomer en
Herfat een echooltjjd van des morgens 6 tot 8 uur te
openen voor die leerlingen, welke tengevolge van veld
arbeid als anderszins de school niet kannen bezoeken.
H'^t 2e puot van bespreking gold de gymnastiek; in
1893 n.l. is het voor de gemeentebesturen verplichtend
ook dat vak te doen onderwjjzen; bet is dus zaak dat
het onderwijzend personeel zich voor dien tgd bekwaamt
voor een verlicht gymnastiek-examen; van regeeriogs-
wege scbgnt er eenig uitzicht gegeven te zgn op
fioancieelen steun voor het oprichten van cursussen
voor dit vak; door den heer Schoolopziener zal op
verzoek van den Inspecteur worden geadviseerd, dat,
ingeval er van twee cursussen sprake is, Tolen en St.
Maartensdijk of Scherpenisse de best gekozen gemeenten
voor dat doel zgn, doch ingeval er maar aan één ge
dacht wordt, om dan op een van de twee laatste de
keuze te doen vallen. Na deze twee onverwachte uit
voerige discussiën kwamen er eerst laat de twee punten
van de agenda aan de orde, die respectievelijk door
de heeren Beneker en Avé werden ingeleid: »Kwak-
zalverjj op onderwijsgebied" en »De Polamédes" van
Vondel. Zeker tengevolge van het late uur werd aan
deze twee opstellen niet zooveel bespreking géwgd, als
anders het geval zou zijn geweest; de inleiders ontvingen
den dank van den Voorzitter en de vergadering werd
gesloten.
Stavenisse, 2 Nov. Volgens den alhier van
wege het Kon. Ned. meteorologisch Instituut te Utrecht
geplaatsten regenmeter viel er in October 11. niet minder
dan 147 m.M. regen, verkregen in 16 aftappingen, wat
voor onze gemeente geeft eene hoeveelheid van 1775760
M3. of 17757600 HL. water. De meeste regen in een
etmaal viel van 26 op 27 October, zjjnde 32,5 m.M.
De hoogste barometerstand in genoemde maand was
77,7 c.M., de laagste stand 74,6 c.M.
Bruinisse, 3 Nóv. BgnaTad onze gemeente een
droevig ongeval te betreuren gehad. Vrjjdag 1.1. had
een onzer schippers het ongeluk op de Veermansplaat
met het uitwerpen van de kor over boord te slaan.
Doordien de. kor in zijn oliejas vasthaakte, scheelde
het maar weinig of bg ware verdronken. Reeds was
hg zoo verkleumd en stjjf van koude, dat hg zich-
niet kon ontkleeden en aanvankelgk ook niet spreken
kon. Door tjjdig aangebrachte hulp had het gebeurde
gelukkig geen andere ernstige gevolgen.
Ziex*ilraee, 1 Nov. Gaarne vestigen we de
aandacht van leden van Rederijkerskamers, liefhebbera
op gebied van voordragen en in 't algemeen beoefenaars
der niterljjke welsprekendheid op den in ods blad
aangekondigden wedstrjjd in 't voordragen, uitge
schreven door de Rederijkers-Vereeniging »Concordia"
alhier, ter gelegenheid van de viering van haar tien-jarig
bestaan op 30 Dec. a.s.
Van harte juichen we het voornemen van *Con-
cordia" toe.
De vrjje voordracht toch, die moeiljjke, maar ook
zoo schoone kunst, welker beoefening voorheen enkel
en uitsluitend het doel onzer Kamers van Rhetorics."
was, is in den laatsten tjjd wel wat op den achter
grond geraakt. Ia de noordeljjke provinciën van ons
vaderland leest men nog vaak van wedstrijden in
't reciteerenmaar in Zeeland heugt het ons niet
ooit van een melding te hebben kunnen maken. Toch
zjjn er onder onze lezers nog mannen en jongelieden,
die in engeren kring als voordragers naam hebben
gemaakt. Tot hen richten we het woord. Komt op,
waagt u in 't strijdperk der kunst en ziet wie van
u het Zeeuwsche Championschap in 't voordagen mag
verwerven.
Naar we vernemen zal de jury bestaan uit de heeren
J. Th. Oosterman, F. P. Visser en Jacques Frank.
Er zullen twee verguld-zilveren en twee zilveren
medailles worden uitgeloofd.
Het Bestuur van Concordia" zal met de directie
der Zeeuwsche Spoorboot-Maatschappij een schikking
zien te treffen tot gemakkeljjke verbinding.
De voorwaarden voor den wedstrgd worden op
aanvrage gratis toegezonden door den Secretaris der
Vereeniging.
Door ingelanden van den Oostpolder te Krabben-
djjke is de volgende voordracht opgemaakt voor ge
zworen van den polder: C. C. Wabeke te Krabben-
djjke, M. Wabeke te Waarde en C. C. Welleman te
Krabbendijke.
Tot onderwijzer te Zeeuwsch-Clinge (school aan
de Gravenstraat)'is benoemd de heer P. J. Loonen te
Waalwjjk.
De voordracht voor onderwijzeres aan de openbare
school te Nisse bestaat uit de dameB J. van Weele,
onderwijzeres te Nieuwdorp, M. C. van den Eode,
volontaire te Wolfaartsdgk en R. J. Heerma van Voss,
tgdelijke onderwijzeres te Amersfoort.
Als tgdeljjk onderwijzer te Hoedekenskerke is
benoemd de heer P. C. Maat, afkomstig van de kweek
school te Middelburg en sinds Juli 1889 onderwijzer
zonder vaste betrekking, wonende te Eilewoutsdgk.
De heer A. A. Beekman te Zutphen is benoemd
tot directeur der Hoogere Burgerschool te Schiedam.
Zierïltizee, 3 Nov. Als naar gewoonte hield de
Afdeeling Zierikzee der Maatschappij tot bevordering
der Toonkunst" 1.1. Zaterdag hare jaarljjksche alge
meene vergadering en als naar gewoonte was deze
uitermate slecht bezocht. De rekening der Afdeeling
zelve met die der Zangvereenigiig en Zangschool,
werden ter tafel gebracht en goedgekeurd, evenals de
begrooting van bet seizoen 1890/91. De H.H. Mr.
Schneiders van Grejjffenswerth ea Mr. J. C. van der
Lek de Clercq, respectievelijk Voorzitter en Onder-
Voorzitter der Afdeeling, hadden hun ontslag ingediend
en werd die met leedwezen vernomen en verleend. De
Penningmeester, aan de beurt van aftreding zg ode, werd
herkozen en in de plaats van de heeren Schneiders
van Grejjffenswerth bd van der Lek de Clercq werd
gekozen Jhr. Mr. J. W. C. de JoDge van Eliemeet,
terwijl de heer Ezerman weder door het Bestuur voor
1890/91 als directeur der Zangvereeniging was aan
gesteld. Van de voergenomen uitvoering of uitvoeringen
door de Zangvereeniging in het afgeloopen jaar kwam
niets tot stand, tengevolge van de zéér onvolledig ge
houden oefeningen der leden, veroorzaakt door absenties,
bekende ziekten, enz. enz. In de plaats daarvan ont
haalde het Bestuur de leden en hunne dames op twee
Soirées of Concerten, die algemeen genoegen gaven.
Voor de Zangschool waren ingeschreven een 20tal
leerlingen en begint de cursus 1890/91 met een 18- A
20tal. Ten slotte werd aanbevolen dat men zich zoude
beg veren aaowinst te doen van nieuwe leden der Af
deeling en nieuwe leden der Zangvereeniging, welke
aan versterking behoefte heeft, daar eenige leden met
der woon de stad verlieten en een paar hadden bedankt.
In 1852/53 opgericht, beleeft de Afdeeling in 1892/93
haar veertigjarig, bestaan en behoort tot eene der
oudsten in ons vaderland. Van de oprichters zjjn er
nog 5 in leven.
Het volgend adres is gezonden aan de Tweede
Kamer
Geeft met verschuldigden eerbied te kennen;
het Hoofdbestuurder Vereeniging van Landbouwers,
die suikerbieten verbouwen", goedgekeurd bg K. B.
van 12 Juni 1890;
dat het met leedwezen heeft kennis genomen van
het wetsontwerp nadere bepalingen bevattende omtrent
den accjjns op de suiker, door Z. E. den Minister van
Financiën bjj de Staten-Generaal ingediend;
dat deze regeling, mocht zjj wet worden, op den
landbouw een nieuwen ongemotiveerden druk zal
leggen
dat toch de snikerfabrikanten, bij de thans bestaande
verhouding tusschen hen en den suikerbietenverbouwer,
de meerdere opbrengst van den suiker-accgns geheel
of voor een groot deel op hem zullen verhalen, door
den pi ij s der beetwortelen te verlagen;
dat alom deze belasting indirect zal geheven worden
van den landbouw, die in de tegenwoordige gedrukte
tijdsomstandigheden eer op vermindering dan op
vermeerdering van lasten vermeent aanspraak te mogen
maken.
Redenen waarom het Hoofdbestuur der »Vereeniging
van Landbouwers, die suikerbieten verbouwen",
UEdelHoogmogenden eerbiedig maar dringend verzoekt,
Uwe goedkeuring aan bovenbedoeld wetsontwerp te
willen onthouden.
Hetwelk doende,
Het Hoofdbestuur voornoemd
De Voorzitter,
(i. g) S. LAKO,
De Secretaris,
(i. g.) F. A. ROVERS.
Steenbergeh, 28 October 1890."
Eenzelfde adres is ook door de N.-Br. Maatschappij
van Lahdbouw bij de Tweede Kamer ingediend.
Zferilizee, 3 Nov. Dezer dagen waren wij in
de gelegenheid een kijkje te nomen in de alhier
bestaande volksbibliotheek. Evenals vorige jaren kunnen
wg constaieeren, dat deze inrichting meer en meer aan
de vereischten, waaraan deze moet beantwoorden, vol
doet dank zij de verschillende gevers, die vele nieuwe
en degelgke boeken bijeenbrachten. Volgens achter
staande advertentie zal de bibliotheek geopend worden
op Donderdag a.s. Wg vertrouwen dat zeer velen ook
in-, dezen winter-van dezo gelegenheid zulten profiteerec,
daar net des avonds gezamenlijk lezen van nuttige en
aangename boekwerken een heilzamen invloed uitoefent
op het huisgezin en alzoo op de maatschappij.
Vereeniging van Burgemeesters en Secre
tarissen op Schouwen en Duiveland.
Najaarsvergadering gehouden op Zaterdag 1 November
1890, op het Stadhuis te Zierikzee.
De Voorzitter, de heer Ch. W. Vermeijs, opent de ver
gadering en heet de aanwezigen welkom. Hij deelt mede
de poging aangewend door het bestuur om het ledental te
vergrooten en dat zich bereids 5 heeren als leden hebben
aangemeld. De notulen der vorige vergadering worden
gelezen en goedgekeurd. De Voorzitter herdenkt vervolgens
de verliezen, die de Vereeniging heeft geledenin de eerste
plaats door het vertrek van den heer Mr. J. F. van dei-
Lek de Clercq, Secretaris en een der oprichters van de
vereeniging, die zich als zoodanig zeer verdienstelijk heeft
gemaakt, waarvoor hem een woord van dank toekomt en
in de tweede plaats door het overlijden van den heer J.
Hoogenboom Bz., oudste lid dezer vereeniging.
De begrooting voor 1891 wordt in ontvang en uitgaaf
vastgesteld op f 46, waarbij na eenige discussie besloten
wordt het verhandelde op de vergadering te doen drukken
en daarvan aan de leden een exemplaar toe te zenden.
De volgende zomervergadering wordt bepaald, en zal
gehouden worden te Schuddebeurs.
Aan de orde is het voorstel van den heer G. Alings
Sevenhuijsen, om deze vereeniging te doen toetreden als
lid van de Nederlandsche Vereeniging voor Gemeentebelangen,
welk voorstel door hem wordt toegelicht. De Voorzitter
zegt, dit voorstel niet te kunnen steunen en er tegen zal
stemmen, op grond dat hij zich niet kan vereenigen met
den werkkring dier vereeniging, het gering aantal leden
tot uitvoering van haar besluiten en het niet raadzaam
acht, dat onze vereeniging zich met dergelijke zaken bemoeit,
hetgeen bestreden wordt door de heeren M. Bolle, A. van
der Weijde en den Voorsteller. Het voorstel in stemming
gebracht, wordt verworpen met 6 tegen 4 stemmen.
Vervolgens komt aan de orde de bespreking van de wijze
waarop schoolgeldhefïing of betaling geschiedt van de be
staande vrijstellingen en van de rangschikking der ouders
vau de schoolgaande kinderen in de klassen van ver
mogenden, min- of onvermogenden, ingeleid en toe
gelicht door den heer Sevenhuijsen. Na ampele discussie
over de bepaling van het schoolgeld per jaar, per
maand of per week en al of niet vooruitbetaling en
vrijstelling van de arbeidende klasse, stelt de Voorzitter
voor, dat ieder gemeentebestuur een en ander regele,
zooals hem het meest geschikt voorkomt, met welke motie
men zich vereenigt.
Thans is aan de orde de bespreking van de wenschelijk-
heid eener betere verbinding van Schouwen en Duiveland met
den vasten wal en de vraag op welke wijze deze het best
zal zijn te verkrijgen, in verband zoowel met het financieel
belang van de concessie-aanvragers, als met de belangen
van de inwoners dezer streken, ingeleid en toegelicht door
den heer C. Bosman, die daaromtrent zegt zulks niet zonder
schroom te doen, daar over dat thema reeds zoolang, zoo
dikwijls en zooveel is gesproken, zonder dat dit tot eenig
resultaat heeft geleid.
Hij betoogt de wenschelijkheid eener snellere verbinding
en het groote gewicht voor landbouw, handel en nijverheid
en dat de ondervinding ook hier geleerd heeft, dat onvol
doende gemeenschapsmiddelen der streek den landbouw doen
kwijnen. Hij is van gevoelen dat de beste route zou zijn
Brouwershaven, Noordgouwe, Zierikzee, Nieuwerkerk, Zijpe,
Sint-Philipsland, Steenbergen, Roozendaal met stoomboot
verbinding over het Zijpe en dat later wanneer het bleek
dat deze lijn voldeed, een zijlijn zou kunnen worden aan
gelegd van Haamstede naar Brouwershaven of naar Zierik
zee. Dat daarbij moest gevolgd worden het systeem van de
Société nationale des Chemins de fer Vicinaux in België,
welk systeem hij nader verklaart.
Het gevoelen omtrent de genoemde beste route en stoora-
bootverbinding over het Zijpe wordt niet gedeeld door den
heer M. Bolle, die liever als uitgangspunt zou nemen Burgh-
sluis en verder door zoo vele gemeenten mogelijk overal
emplacementen te maken tot h»t laden van landbouwpro
ducten met een stoompont over het Zijpe, te beginnen met
smal spoor en wagens, die op gewoon spoor konden verzet
worden.
Hieromtrent en over den financieelen steun ontstaat eene
levendige discussie, waaruit blijkt dat ook Zierikzee en hare
ingezetenen gaarne elke poging zal steunen om eene zoo
danige verbinding tot stand te brengen, wanneer niet te
veel van de financieele krachten geëischt wordt en waarbij
men eindelijk besluit den algemeenen wensch uit te spreken
dat spoedig eene ernstige concessie-aanvrage tot hot aam-
leggen van een stoomtram moge worden gedaan oin deze
streken, zoo vruchtbaar voor den landbouweene betere
verbinding met den vasten wal te bezorgen en hieraan zoo
veel mogelijk ruchtbaarheid te geven.
Vervolgens wordt na eenige discussie goedgekeurd het
besluit van het bestuur om de contributie der dezer dagen
toegetreden leden te doen ingaan met 1 Januari a.s.
Ten slotte brengt de heer Johs. der Weduwen nog ter
sprake de te verhoogen subsidie tot f 24000 voor eene
tweede boot van Zierikzee op Middelburg; hij zou gaarne
gezien hebben dat deze boot Schouwen en Duiveland eene
betere verbinding bezorgde met het spoorwegnet en daartoe
naar Wemeldinge of Vlake voer, waardoor voor goederen
de lastige weg van Catsche Veer naar Goes vermeden werd.
Hierop wordt hem geantwoord, dat de te verleenen sub
sidie ook gegeven wordt ten bate van de inwoners van
Noordbeveland en veel hooger zou dienen te zijn om eene
particuliere maatschappij te noodzaken eene andere route
te volgen.
Niets verder aan de orde zijnde wordt de vergadering
door den Voorzitter gesloten na dankbetuiging aan de aan
wezigen voor hunne tegenwoordigheid.
Zierikzee, 3 Nov. In de heden namiddag ge
houden vergadering van den gemeenteraad, waarbg
afwezig was de heer Mr. J. Moolenburgh (met kennis
geving) werden medegedeeld twee brieven van Gedep.
Staten, ten geleide van het door ken goedgekeurde
le suppletoir kohier van den hoofdelgken omslag voor
1890 en van een raadsbesluit tot beschikking over
den poBt voor Onvoorz. Uitg. der loopende begrooting,
welke voor kennisgeving werden aangenomen.
Aan den beer Mr. J. F. van der Lek de Clercq,
wordt op zgn verzoek wegens vertrek naar elders
eervol ontslag verleend als lid der Plaatselijke School
commissie, onder dankbetuiging voor de aan de
gemeente bewezen diensteo.
Wordt medegedeeld, een brief van den beer jhr. Six,
betreffende het door hem gehouden onderzoek naar
den invloed dien het achterwege bljjven der geregelde
spuiingen van het. Sas op de diepte der haven zou
uitoefenen. Daaruit big kt, dat het behoud van het
Sas ten zeerste aan te bevelen is, daar anders door
de gemeente voor het diephouden der haven, veel
grootere uitgaven zouden moeten worden gedaan dan
deze 8pui-inrichting kost.
Wordt besloten den heer Six 'sRaads dank te be
tuigen voor het door hem gedaan belangrgk onderzoek»
Op voorstel van Burgem. en Weth. wordt afschrij
ving van hoofdelgken omslag over 1890 verleend aan
Mr. J. P. N. Ermerins voor 45 en aan de elders
gevestigde erven van Mej. M. de Koning voor6,74s.
Voor kennisgeving wordt aangenomen een brief van
den heer S. J. Ochtman, waarbg hg kennis geeft,
zgne benoeming tot lid der Commissie voor de zaken
der Schutterjj aan te nemen.
Tot plaatsvervangend lid in die Commissie wordt
daarna benoemd de heer van den Bout.
Vastgesteld wordt met eenige wgzigingen eene door
Burgem. en Weth. ontworpen Instructie voor den
Gemeente- Secretaris.
Daarna gaat de openbare vergadering, op voorstel
van den heer Zuurdeeg, in eene beslotene over.
Bg heropening der vergadering stelde de heer Fokker
voor eene vernieuwde oproeping voor de betrekking
van secretaris te doen en daarbjj als vereischte to
stellen den graad van Dr. in de rechten. In andere
plaatsen, o.a. te Deventer, was dit ook gedaan. Na
het gesprokene in de besloten zitting wenscht hg zgn
voorstel niet verder te motiveeren.
De heer Boeije bestreed dit voorstel.
Alsnu wordt overgegaan tot de benoeming van een
gemeente-Becretaris.
Bg de daarop gehouden twee vrjje stemmingen ver
kregen de heeren J. Snellen te Het Bildt 6, J. A.
Legemaat 5 en Mr. Tak 1 stem.
Bg de daarop gevolgde herstemming tusschen beide
eerstgenoemden, verkreeg de heer J. Snellen, Commies
ter secretarie te Het Dildt 6 en J. A. Legemaat, com-
mieB ter secretarie alhier en secretaris der gemeenten
Nieuwerkerk en Ouwerkerk 5, terwgl 1 st. in blanco
was. Zoodat eerstgenoemde is gekozen.
Voorts is ingekomen een verzoek van A. van Gastel,
Dir. der stoomboot de >Schelde", om ten opzichte
zgner boot, als met schroef be weging, de bepaling om
trent den tgd van bet bevaren der haven te brengen
op 13 minuten.
Op voorstel van Burgem. en Weth. wordt dit voorstel
gesteld in handen der Commissie voor de Straf
verordeningen.
Na een gesloten zitting, wordt besloten aan P. van
Duivendjjke de gemeentegrond, waarop zgne werf is
geplaatst, na opmeting, in erfpacht af te staan tegen
den gewonen prjjs.
Hierna sluit de Voorzitter de vergadering.
Nederland verdeeld?
Het is niet alleen in Frankrjjk dat men zich bezig
houdt met de gebeurtenissen, die in Nederland kunnen
voorkomen, wanneer Koning Willem IH het hoofd
neerlegt; maar ook in Rusland, waar men zich be
kommert over de pretentiën, die Duitachland op Neder
land wil doen gelden.
De Novoj'e Vremja bevat over dit punt een artikel,
dat tameljjk donker gekleurd is. Wg deelen het hier
onder mee, zonder juist al de sombere voorspellingen
te gelooven, die er in opgenomen zgn. 't Is in alle
geval belangrgk odzö lezers er mee bekend te maken:
»Voor Nederland zgn zegt de Novoj'e Vremja
donkere dagen aangebroken. Volgens r.«t officieel uit»
gebrachte advies der geneesheeren, is Koning Willem
III niet meer" in staat zich met ernstige zaken bezig
te houden en moet dus de hoogste leiding des lands
in rechte, in banden van een regentschap overgaan,
met Koningin Emma aan het hoofd.
Daadzakelgk zal de gang van zaken niet anders
zjjn dan hg in den laatsten tjjd was. Reeds sedert^ge-
ruimen tgd was de gezondheidstoestand des konings
zóódanig dat hjj niet in staat was, zich met eenigszins
ingespannen aandacht met regeeringszaken te bemoeien,
en zgn deel aan de landsregeering bepaalde zich tot
de bekrachtiging en onderteekening der hem door de
ministers voorgelegde besluiten.
sThans is de voortduring van dezen fictieven toe
stand niet meer mogeljjk, en het bekend worden van
den werkelijken gang der zaken, begint reeds als
voorwendsel te dienen voor eene anti-dynastieke be
weging De bekendmaking van het advies der dokters
doet eene instelling van het regentschap in de eerst
volgende dagen verwachten.
>Geljjk wjj reeds onlangs opmerkten, zal het eerste
gevolg van dezen maatregel zgn, de noodzakelijkheid
een aizonderlgk regentschap voor hel Groothertogdom
Luxemburg in te stellen. Volgens sommige geruchten
zou de hertog van Nassau niet genegen zgn ten
tweeden male het regentschap te aanvaarden, en deze
weigering zou heel verklaarbaar zgn, nadat hjj da
eerste maal bijna onmiddellijk na zgnen intocht ver
plicht is geweest Luxemburg weer te verlaten.
»Het Nederlandsche regentschap zal dus eene andere
combinatie moeten uitdenken, en dit schgnt niet ge
makkelijk, daar men tegelgkertgd vermgdea moet te
Berljjn misnoegen te wekken, en bjj de inwoners van
Luxemburg vrees Toor het behoud hunner onaf hanke-
ljjkbeid te doen ontstaan.
»In Nederland zelf kan eveneenB de formeele instel
ling van het regentschap niet nalaten ongerustheid
voor de toekomst te doen ontstaan. De leeftjjd der
erfgename van den troon is zóódanig, dat er nog ge
durende langen tgd geene mogelijkheid zal bestaan
voor een constitutioneel ministerie, op eene parlemen
taire meerderheid gegrond, om het rjjk te regeeren,
gelijk Eogeland sedert de troonsbeklimming Tan
Koningin Victoria geregeerd wordt, door een afwisselend
conservatief en liberaal bewind.
»Eer8t meet gedurende verscheidene jaren de onbe
stemde delicate toestand doorleefd worden, waarin elk
land zich tjjdens een regentschap bevindt, en vooral
een regentschap met eene vrouw aan het hoofd. Niemand
kan er voor instaan, dat gedurende dit tgd per k dit
kleine en zwakke koQinkrjjk geen zware beproevingen
zal moeten doorworstelen en zich niet in de noodzakelgk-
heid zal zien, zgn wezenljjke zelfstandigheid op te
offeren om zijn internationale onafhankelijkheid dejurf
te bewaren.
»Door de noodlottige macht der gebeurtenissen is
Holland reeds laDg, sedert den dood van den Prins van
Oranje, als offer voor Duitschland aangewezen. De over
tuiging, dat vroeg of laat dit historische noodlot zich
vervullen zal, verklaart het geduld waarmee te Berlgn
de noodwendige oplossing tot nu toe verwacht is ea
nog verwacht wordt.
>Zoolang Koning Willem III de teugels van het
bewind in handen bad, heeft de Duitsche regeering
zich wgselük van elke inmenging onthouden. Het is
toegelaten te betwijfelen dat zg zich pok, tgdens een
regentschap, van alle inmenging verwgderd zal houden
de teere Luxemburgscbe regeeringskwestie zou daartoe
licht als voorwendsel kunnen dienen. In alle gevalle
breekt er een tjjd perk aan, waarin de mogendheden,
die belang hebben bij de handhaving der onafhankelijk
heid van Nederland, genoodzaakt zullen zjjn, zeer
nauwlettend den gang der zaken in dat land na te
gaan."
Aanbestedingen, Verkoopingen, enz.
St. MaarteiiSclU1*» Ten overstaan van den
Notaris T. Wagtho van Tholen, werd j.l. Vrijdag alhier
bjj eerste publieke .veiling ingezet 19,9^,25 H.A. Bouw
en Weiland, gelegen onder de gemeenten St. Maartensdgk
en Poortvliet.
