/lllllkZIIMIII NIEUWSBODE.
Zaterdag 4 October 1890.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
De laatste Kamerzitting.
NIEUWSTIJDINGEN.
FEUILLETON.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden ia f 1,30franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, ƒ10,per jaar.
47ste JAARGANG. No. 5907.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
42 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Zoo langzamerhand nadert liet tijdstip, waarop het
NederlaBdscbe kiezersvolk zich zal hebben af te vragen,
in hoeverre de verbonden partijen, die bjj de verkiezingen
van 1888 het vertrouwen wisten te winnen, de ver
wachtingen hebben vervuld, welke toen van hen
werden gekoesterd, in hoeverre het program der anti
liberale regeering tot verwezenlijking is gebracht.
Die vraag zullen voorzeker velen zich nu reeds
hebben gesteld bij de opening der laatste Kamerzitting
in het vierjarige tijdperk, waarvoor de kiezers de
mannen hunner keuze naar het Haagsche Binnenhof
hebben afgevaardigd.
- Bestaat er werkelijk reden tot voldaanheid, zelfs
voor hen, die in het tegenwoordig Ministerie de ver
persoonlijking zien van hun staatkundige beginselen?
Wij roeenen het te mogen betwijfelen.
Zij, wier voornaamste drijfveer om tot verandering
van het regeerings-régime mede te werken was, de
wensch dat de Staatszorg voor het onderwijs ook
uitgebreid zou worden tot de bijzondere scholen, zij
zjjn natuurlyk tevreden. Zij hebben kunnen zien hoe,
met medewerking der liberale partij, het Ministerie
der rechterzijde dit doel heeft mogen bereiken. Doch
er zjjn van de verandering in onze regeering andere
verwachtingen gekoesterd.
De liberalen hadden het geldelijk beheer van het
land gevoerd op eene wijze, die in het ergerlijke liep.
Nederland's finair^n, zoo heette het, waren alleen
weder terecht te brengen, wanneer men der rechterzijde
het roer in handen gaf. Dan zou het belastingstelsel
herzien en de druk voor de verschillende bestand-
deelen van het nationaal vermogen gelijk gemaakt
worden; de verhouding tusschen rijks- en geraeente-
financiën zou beter worden geregeld. Maar de rechter
zijde heeft het bij die beloften gelaten. De Minister
van Financiën, wiens voortvarendheid spreekwoordelijk
is geworden, deed tot voor korten tijd geen enkelen
stap, die blijk gaf, dat hij zich de vervulling der
gedane toezeggingen tot taak stelde en toen nog kwam
hij met de onzen lezers bekende ontwerpen, welke,
zooals wij onlangs aantoonden, in geen enkel opzicht
zullen blijken de toets van een degelijke behandeling
te kunnen doorstaan. De eenige ernstige poging, om
ons belastingstelsel afdoend te verbeteren, ging van
vijf liberale kamerleden uit, doch stuitte af op het
verzet der rechterzijde.
Met de andere beloften, bij de verkiezingen van
1888 gedaan, ging het niet beter. Zondert men de
defensie-quaestie uit, ten opzichte waarvan de regeering
met de legerwetten op den goeden weg is geraakt,
dan is het ganscha zoogenaamde program van actie
nog een onontgonnen arbeidsveld. Het kiesrecht is
nog niet op de grondslagen der nieuwe grondwet ge
regeld alleen een ruwe greep in het stelsel, de beruchte
Stedenwet, beoogt de bevordering van partijbelang.
De toegezegde herziening van het kiesrecht voor de
gemeenteraden is nimmer ingediend. Kamers van arbeid,
herziene handelstarieven, koloniale hervormingen, niets
van dat alles is verkregen.
En nu denke men niet, dat de tijd welke voor deze
zitting nog overschiet, de zaken wel in evenwicht zal
brengen. Die tijd toch is te kort en de laatste bijeen
komst der Staten-Generaal zal nog onvruchtbaarder
zijn, dan haar voorgangsters.
Als de begrootingen afgedaan zijn, is het nieuwjaar
en dan scheiden ons nog maar slechts vijf maanden
van den dag der verkiezingen, den 2den Dinsdag in
Juni. Daarvan zullen de legerwetten het leeuwendeel
vragen, en het moet gezegd, wanneer met de be
handeling dezer ontwerpen het goede doel bereikt
wordt, dat elk vaderlandslievend Nederlander ter harte
moet gaan dan zal er voor ons allen ruimschoots
reden zijn tot dankbaarheid.
Maar dan moet er toch met nadruk op gewezen
worden, dat er van al die andere beloften in deze
zitting niets meer komen kan. En dat de regeering
dit zelf begrepen heeft, toont de magere Troonrede,
bij de opening der Kamerzitting gehouden. Die stort
vloed van woorden verborg een zeer onbeteekenenden
inhoud van algemeenheden. Een wet op de verveningen,
de regeling der bevoegdheid om als officier of machinist
aan boord van koopvaardijschepen dienst te doen,
vormen met de aangekondigde maildienst-regeling en
de leenings-ontwerpen in verband met de onlangs
aangenomen spoorwegwet een klein, geheel, dat te allen
tijde en onder iedere regeering als aanvulling van den
gewonen wetgevenden arbeid zou kunnen gelden.
Het eenige punt, dat met het program van actie
in verband staat, is de toegezegde indiening van wets
voorstellen tot herziening van de personeele belasting
en van den zout-accijns.
Doch als deze ontwerpen even practiscb zijn inge
richt als de belastingvoorstellen, welke wij sedert
eenige weken kennen, voorspellen wij hun, als zij nog
in behandeling komen (wat wij betwijfelen) een
droevig lot.
De Troonrede is dan ook geen stuk, om lange be-
schouwingen aan vast te knoopen. Zij kan alleen een
middel meer zijn om den kiezer te doen inzien, dat
er in 1888 veel beloofd is geworden, waarvan de ver
vulling nog lang op zich zal kunnen laten wachten.
Wat er tot stand gekomen is, zou, behoudens misschien
de schoolwet, ook door een liberale regeering wel zijn
verricht en van de overwinning bij de stembus is dus
ten slotté niets overgebleven dan de zekerheid, dnt zij,
die hun verwachtingen hadden gesteld op dit Ministerio,
zich door groote woorden hebben laten bepraten.
Amerika.
De sedert eeuwen uitgebrande vulkaan Mombacho
in Nicaragua is plotseling weder begonnen te werken
en de daaromheen gelegen vijf steden zjjn door een
aardbeving half verwoest. De inwoners hebben ontzet
de vlucht genomen en de Regeering zond troepen
derwaarts, daar dieven en roovers misbruik begonnen
te maken van die omstandigheid. Donderdag werd te
New-York bericht ontvangen, dat er zware rook
wolken uit den ouden krater begonnen op te stijgen.
Engeland.
Londen, 1 Oct. De kotter >Isabella", te Hartle
pool thuisbehoorend, onder Hedley aan het paarlen
vis8chen op de kust van Nieuw-Guinea, is uitgemoord
door de inwoners, die het schip deden stranden. Het
is niet bekend of dit geschiedde op de Nederlandsche kust.
Oostenrijk.
Weenen, 1 Oct. Keizer Wilhelm is heden
ochtend te 9 uur alhier aan het rijkversierde station
van den Noorderspoorweg aangekomen, waar Keizer
Franz Josef in Pruisische generaalsuniform zjjnen
hoogen gast opwachtte. De begroeting was kort maar
harteljjk; de keizers omhelsden elkaar, waarna de
voorstelling van eenige personen volgde. Keizer Wil
helm, in de Oostenrjjksche huzaren-uniform gekleed,
liep langs de gelederen der eérewacht, welke hem de
militaire eerbewijzen bracht. De keizers reden in een
met vier paarden bespannen en een voorrijder vooraf
gegaan open rjjtaig door de met vlaggen, bloemen,
wapenborden, bewimpelde masten enz., rjjk versierde
PraterBtrasse en Ringstrasse. In deze laatste straat
staan op korten afstand van elkaar twintig triomf
bogen, wat een inderdaad grootschen indruk maakt.
Overal waren de tribunes met menschen gevuld, die
de keizers met geestdrift toejuichten. De muziekkorpsen
Bpeelden bjj het voorbijrijden het Pruisische volkslied.
De stoet werd geopend door het rjjtuig, waarin de beide
keizers gezeten waren, en daarachter volgden zes rijtuigen
met twee paarden, waarin de aartshertogen Albrecht,
Wilhelm, Rainer en het gevolg zaten. De burgemeester
reed in het stedelijke gala-rytuig. De stoet reed lang
zaam door de versierde straten en, onder het voort
durend gejuich van het tallooze publiek, naar den
Hof burg.
Frankrijk.
Brand in het hippodroom te Bordeaux. Gisternacht
is het groote hippodroom te Bordeaux door brand
geheel vernield. De brand ontstond na de voorstelling
in dat gedeelte van het gebouw, waar de machines
voor de electrische verlichting zjjn opgesteld. Hoewel
spoedig pogingen in het werk werden gesteld om het
vuur te bedwingen, mocht men hierin niet slagen en
bleven van het fraaie gebouw slechts de naakte muren
over. Op twee paarden en twee apen na, konden alle
dieren in veiligheid worden gebracht. Een hert, dat
kunsten verrichtte, ontsnapte en rende den boulevard
op, tot grooten schrik der verzamelde menigte. Een
slachter doodde het.
Twee personen werden licht gewond een derde werd
door een paard gebeten. Het hippodroom was voor
300.000 verzekerd, waardoor de schade echter niet
gedekt is. De impressario alleen verliest 37.500. De
Alfred-troep, de bekende acrobaten, ljjden een verlies
van ƒ10000 aan costuums.
Gevaarljjke liefdezusters, Eenige avonden geleden
ontmoette een vrouw uit de FraDsche gemeente Beaucè,
op weg naar hnis, twee liefdezusters, die zjj juiBt
goedenavond wilde wenschen, toen zjj plotseling door
de beide vrouwen aangegrepen, mishandeld en ten
slotte ook van haar portemonnaie beroofd werd, waarop
de vrouwelijke schelmen vluchtten. Weldra werd het
in de geheele streek bekend, aan welke mishandelingen
de vrouw was blootgesteld geweest, en bleek het, dat
de zoogenaamde liefdezusters gewone straatroofsters
waren, die reeds verscheidene steden in het departement
hadden bezocht en vele personen hadden beroofd.
Thans is het der politie gelukt de beide vrouwen
te arresteeren op het oogenblik, dat zjj een kerk te
Argentré wilden binnen gaan.
Duitschlancl.
Gedurende de twaalfjarige werking der socialisten
wet in Duitschland werden 892 volwassen personen
(onder welke 504 huisvaders met 973 kinderen) uitgezet,
315 vereenigingen ontbonden, 1168 bladen vlugschriften
en boeken onderdrukt en gezamenlijk 731 jaren, 2
maanden en 8 dagen voorloopige en definitieve gevan
genisstraf door socialistische aangeklaagden ondergaan.
JBelgï<
ie.
Ook in België schjjnen minder betrekkingen dan
liefhebbers er voor te bestaan. Voor dertig plaatsen
als klerk bij den spoorwegdienst, waarvoor de jaar
wedde in onze munt 700 gulden bedraagt, waren 380
candidaten, waaronder verscheidene meesters in de
rechten.
Nederland.
Gmvonha^e, 1 Oct. In de afdeelingen
van de Tweede Kamer is heden het onderzoek aan
gevangen van de Indisohe begrooting voor 1891.
Tot rapporteurs zyn benoemd de heeren Mackay,
Keucheoius, Smidt, Van Asch van Wjjk en W. van
Dedem.
's Gravonhage, 1 Oct. Het gerechtshof be
handelde heden in appèl de zaak tegen een Veorenaar,
beklaagd van weigering van visitatie door de commiezen,
maar door de Middelburgsche rechtbank ontslagen van
rechtsvervolging.
Het openbaar ministerie eischte vernietiging van
het vonnis en veroordeeling van beklaagde tot 8
dagen gev. straf. Uitspraak 9 October.
Rotterdam. Donderdag nam een pakhnisbaas
aan de Wijnstraat alhier sjouwerlieden aan, waarop hjj
door arbeiders, die niet waren aangenomen, daar de
man reeds volk genoeg had, werd aangevallen en op
het hoofd geslagen. Des avonds in zyn woning aan
den Schied. Dyk thuiskomende, klaagde de man over
hoofdpjjn, doch er werd weinig acht op geslagen. Het
ongemak hield aan en nam zoozeer toe, dat Zaterdag
de geneesheer B. C. werd ontboden. Diens hulp was
echter te laat ingeroepen: reeds des avonds was de
lyder dood. De politie heeft zich thans met de zaak
bemoeid en de weduwe gelast, dat het ljjk niet mag
begraven worden, vooraleer een gerechtelijke schouwing
heeft plaats gehad.
Uit Voorn©. Zondag 28 September j.l. werd te
Nieuwesluis de centrale vergadering gehouden van de
liberale kiesvereeniging »Voorne en Puiten" tot het
stellen van twee candidaten voor de Provinciale Staten.
Van veertien afdeelingen waren afgevaardigden ter
vergadering opgekomen. Die van Geervliet kon evenwel
niet toegelaten worden, aangezien zyne afdeeling niet
gehandeld had volgens het reglement. Na tot stemmen
overgaande, bleek het, dat er 157 stemmen konden
uitgebracht worden. Hiervan werden er uitgebracht
111 op den heer J. W. Hein van Roekan je, 73 op den
heer Loeff, 52 op den heer A. Hermans, 44 op den
heer Visser, 20 op den heer Veenenbos, 8 .op den heer
Wejjerse en 6 op den heer Drost. Het resultaat dezer
stemming was alzoo: le dat de heer J. W. Hein van
Rockanje de candidaat der vereeniging was en 2e dat
er eene herstemming moest plaats hebben tusschen de
heeren Loeff en Hermans. Nadat deze gehouden was,
bleek het, dat de heer Loeff 111 stemmen en de heer
Hermans 46 stemmen op zich vereenigd had, zoodat
de candidaten der liberale kiesvereeniging zyn: J. W.
Hein van Rockanje, burgemeester van Nieuw-Helvoet,
Nieuwenhoorn en Rockanje en C. M. Loeff, notaris te
Zuidland. Verder werd door het lot beslist, dat de heer
Loeff zou optreden in de plaats van den heer de Kanter
(aftreding 1895), en de heer Hein in de plaats van den
heer van Andel (aftreding 1892). Nadat de voorzitter
een ieder opgewekt had om alle persoonlijke sympa-
thiën en antipatbiën te laten varen en als 66a man
te stemmen op de gestelde candidaten, werd de verga
dering gesloten.
De vereeniging >Nut en Vriendschap" te Nieuw-
Helvoet hield deze week hare gewone jaarljjksche,
huishoudelijke vergadering. Uit het verslag van den
penningmeester bleek, dat de ontvangsten over 1889/90
128,74 bedroegen, terwjjl de uitgaven J 58,90 beliepen,
zoodat er een batig slot is van 69,84. Als bestuurs
leden werden herkozen de heeren Hein, Spandonk, Arie
Touw Cz. en P. van den Ban Sr., die zich allen deze
keuzo lieten welgevallen. Verder werd bepaald, dat de
eerste leesavond dezen winter zj.1 gehouden worden
op Donderdag 30 October, waarbjj dan als spreker zal
optreden de heer J. W. Hein, tenzjj het bestuur zoo
gelukkig mocht zjjn voor dien avond te engageeren
den heer Roldanus, hervormd predikant te 'a-Hertogen-
boach.
Ook te Oudenhoorn heeft zich eene afdeeling
gevormd van de liberale kiesvereeniging »Voórne en
Putten". Uit de. 14 leden, die al dadeljjk zjjn toege
treden, is een bestuur benoemd, bestaande uit de heeren
C. E. Taassen, W'. Noorderraeer on C. N. Nelemans.
De bibliotheek van den Nederlandsehen Protes
tantenbond te Brielle bevat meer dan 600 werken,
waaronder van de nieuwste schrjjvers. lederen winter
wordt door bet bestuur van den bond een ieder in de
gelegenheid gesteld van deze leesinrichting gebruik
te maken. Leden van den bond betalen daarvoor slechts
1 cent per deel, niet-leden 3 cent per deel.
Oud-Beierland, 2 Oct. Heden is alhier in
den ouderdom van 71 jaar overleden de heer mr. A. van
"Weel, cand.-kantonrechter, sedert 3 Juli 1849 lid der
Prov. Staten, sedert 15 September 1858 notaris, dijk
graaf van den polder Ond-Beierland, Moerkerken,
Crom-Strijen en de Groep, Groot-Zuid-Beierland,
Nieuw-Beierland, Nieuw-Piershil en Oud-Piersbil, en
lid van den gemeenteraad.
Vlissingpen, 1 Oct. De Engelsche barge »Ellen
Smeed", gez. Austin, van Antwerpen Dinsdag naar
zee vertrokken, lag heden nacht met verlies van den
top zjjner mast en zjjn tuig over boord bjj Westkapello
ten anker, sein doende voor assistentie. Het vaartuig
is heden voormiddag door eene sleepboot van daar
gesleept en alhier in de haven gekomen om de schade
te herstellen.
Goes, 2 Oct. De heer W. J. van den Bosch, ge
boren te Goes, is benoemd tot directeur der stoom-
zuivelfabriek te Hemrik bjj Heerenveen,
Wanneer zou de fabriek te Goes in werking komen
Allerlei ongelukken in een week. Uit vrees dat
de burgerjj zich aan overdadig gebruik van varkens-
vleesch zou schuldig maken, hebben de slagers met
aandoenlijke eenstemmigheid de prjjs van hunne waar
met 10 cent per Kilo verbfoogd.
Dinsdag kreeg de knecht, die op het slot Oostende
belast is met het in- en uitspannen van paarden, een
ongemakkelyken slag van een dier dieren.
Op denzelfden dag was de dolle rjjder K. oorzaak,
dat hy met zyn rjjtuig, waarin vier perBOneD, omsloeg.
Gelukkig bekwam het rjjtuig meer letsel dan de
passagiers.
Goes, 3 Oct. Io de heden gehouden vergadering
van den gemeenteraad, is den heer J. F. Bax eervol
ontslag verleend als gemeente-geneeskundige, ingaande
1 December a.s. of zooveel vroeger als in de vacature
zal zjjn voorzien.
De gemeente-rekening over 1889 wordt vastgesteld
in ontvangst op 105666,59, in uitgaaf op f 101333,62
en alzoo met een goed slot van 4332,97.
Ierseke, 2 Oct. In de vergadering van den ge
meenteraad van Dinsdag avond werd medegedeeld, dat
de Metalen Kruis-ridders A. Kosten en P. Machielse
alhier, door Burgem. en Weth. zyn voorgedragen voor
de gratificatie van 10 van de vereeniging voor
oud-strijders.
Ingekomen van Gedep. Staten de goedkeuring 1°. van
de vaststelling der jaarwedde van do onderwijzeres
aan school 2 op 400 met 2 verhoogiDgen ad 25;
2°. van"het stellen van een persoonlijken borgtocht
voor den tydeljjken gem.-ontvanger en 3°. van de
tjjdeljjke geldleening ad 2000.
Een verzoek van den tegen 1 Oct. eervol ontslagen
onderwijzer Polderman om toekenning der gratificatie
van ƒ25, waarop by voor dit jaar geen recht had,
omdat hjj op 9 Oct. in dienst is getreden, werd in
gewilligd.
Een voorstel van Burgem. en Weth. tót verhooging
der begrooting voor 1890 met 2600 in ontvang en
uitgaaf (voornamelijk wegens de tjjdelyke geldleening)
werd door den Raad goedgekeurd.
Tot onderwijzeres aan school 2 werd benoemd mej.
K. E. Kievit van 's Gravenpolder met het lot tegen
mej. C. E. Eckebns te Goes.
De begrooting voor 1891 werd goedgekeurd in ont
vang en uitgaaf op ƒ23318.075, geheel overeenkomstig
het voorstel van Burgem. eu Weth.
Daarbjj wordt 25 toegestaan aan een bewaarschool-
houder alhier, onder voorwaarde dat bjj daarvoor 10
behoeftige kinderen kosteloos zal opnemen. Het salaris
van den gem.-opzichter werd verhoogd van ƒ200 tot
ƒ350 waartegenover zyne emolumenten komen te
vervallen. De H. O. bedraagt ƒ8000, de aflossing van
Bchuld 4250, de renten 1584,50.
Zondag morgen^Jwerden een tiental knapen door
de politie aardig verrast. Een paar dagen te voren
hadden ze, in plaats van kermis te gaan houden, hun
intrek in de gevangenis moeten nemen, doch ze hadden
eenvoudig maar gedaan alsof ze nergens af wieten. De
politie heeft ze Zondag morgen eensklaps ontnuchterd
en naar Middelburg getransporteerd.
Maandag morgen genoot de jeugd een prettig
uurtje. Eenige kindervrienden hadden van tien tot
elf uur de caroussel afgehuurd en nu kon ieder be
neden de 12 jaar van de gelegenheid gratis profiteeren.
We kunnen begrjjpeo, dat de jeugd die gelegenheid
niet liet voorbygaan. Genoten de kinderen, ook de
kindervrienden zullen zeker schik gehad hebben, toen
ze de jengd met bljjde gezichten zag draaien.
De kermispret is weder afgeloopen. Gelukkig
hebben zich de tooneelen van eene week vroeger met
de kermis niet herhaald, zoodat alles rustig is geweest.
Hoewel het op die dagen Heilskerk was, heelt niemand,
behalve de aanhangers, er zich mee ingelaten, zeker
omdat men het to druk had met kermishouden.
Aanstaanden Woensdag zal de Commissaris des
Konings onze gemeente bezoeken, en van elf uur af
voor een ieder te spreken zyn.
Verleden week is hier een kalf geslacht, dat
altjjd de moedermelk had genoten. Het beest, dat 12
weken oud was, woog 107 Kilogram.
St. Maartensdijk, 2 Oct. Als eeu zeldzaam
heid kan van hier gemeld worden, dat de echtelieden
Jacob van Zetten en Pieternella Bazen, Zondag a.s. den
dag zullen herdenken, waarop zjj voor 25 jaren beiden
voor de derde maal in den echt traden. Dit huweljjk
had tengevolge, dat dit oudrenpaar de taak te ver
vullen had om kinderen uit vjjf verschillende huwe
lijken groot te brengen. Rekent men hier nog bij, dat
Eene Beisherinnering.
Uit het Fransch.
Het was mij onmogelijk om den' slaap te vatten
gedurende den eersten nacht, dien ik doorbracht
op eene Algiersche boerderij. De ongewone omgeving,
de vermoeienissen van de reis, bet gehuil der
jakhalzen, alles werkte samen om mij onrustig te
maken, en niet bet minst eene drukkende, afmat
tende hitte, die een gevoel van benauwdheid veroor
zaakte, alsof de neteldoeksche gordijnen van mijn
ledikant, die de muskieten moesten weren, tevens
allen toevoer van lucht afsloten.
Nauwelijks was de dag dan ook aangebroken, of
ik stond op, om mijn venster te openen. Naar buiten
ziende ontdekte ik hoe de geheele natuur gehuld
was in een zwaren zomernevel, aan den gezicht-
-einder bjj afwisseling zwart of lichtrood getint, niet
•ongeljjk aan een optrekkenden kruitdamp boven
•een bloedig slagveld.
Heen blad bewoog zich in den weelderigen, zuide
lijken lusthof, die zich aan mijne blikken vertoonde.
Hier, op bet volle Zuiden, uitgestrekte wijngaarden,
die den besten wijn ter wereld beloofde; ginder,
in meer beschaduwde plaatsen, al de vruchtboomen
uit gematigde luchtstreekverder, onafzienbare
rijen van steeds kleiner wordende mandarijn- en
oranjeboomeo, maar overal, dezelfde doodscbe stilte,
die onbeweeglijkheid in de natuur, welke een
naderend onweör voorafgaat. Zelfs de bananen met
hunne lichtgroene pluimen, die door den minsten
ademtocht in beweging gebracht worden, verhieven
hun gevederde toppen zwijgend en rechtstandig in
de zwoele lucht.
Eenige oogenblikken bleef ik verdiept in de be
schouwing van dezen merkwaardigen plantengroei,
die de gewassen van alle luchtstreken, omvatte,
welke in den vreemden bodem ieder op hun eigen
tijd bloeide en vrucht droegen.
Tusschen de golvende korenvelden en een dicht
boschje van eiken en kurkboomen boorde ik het
kabbelen van een glinsterend beekje, een verkwik
kend geluid op zulk een drukkend heeten morgen.
Terwijl ik aldus deze fraaie aanplantingen bewon
derde, en getroffen werd door de volmaakte orde,
die overal heerschte op deze schoone landhoeve, in
Moovschen bouwstijl opgetrokken en omringd door
uitgestrekte terrassen en goed onderhouden stallen
en voorraadschuren, dwaalden mijne gedachten on
willekeurig 20 jaren terug naar den tijd, toen de
tegenwoordige bewoners zich in deze vallei van Sabel
waren komen vestigen, en er niets vonden dan een
bouwvallige gouvernementsloods, en een oKbe-
bouwden bodem die slecht misvormde palm- en
mostikboomen voortbracht.
Alles moest ontgonnen, alles aangelegd, alles
gebouwd worden.
Met hoeveel had men niet te kampen 1 Elk oogen
blik dreigden opstanden der Arabieren, zoodat men
de ploeg met de wapenen verwisselen moest.
En dan 1 Allerlei ziekten, oogontsteking, koortsen,
mislukte oogsten, verliezen door gebrek aan ervaring,
en eindelijk onophoudelijke tegenwerking van een
bekrompen en steeds afwisselend bestuur.
Wat eeu arbeid, welk een inspanning, en tbans
nog, welk een voortdurende waakzaamheid nu de
kwade tijden voorbij zijn, en de welvaart gevestigd
schijnt.
Ook op dezen morgen waren de eigenaar en zijn
vrouw het eerst van allen opgestaan, en niettegen
staande het vroege uur hoorde ik hen reeds in de
ruime keukens, die zich gelijkvloers bevonden,
bevelen geven voor het ontbijt der reizigers.
Spoedig daarop hoorde men eene klok slaan, en
zag ik de verschillende arbeiders de weg afkomen.
Wijngaardeniers uit Bourgogne, ICabijlsche arbeiders
in lompen gehuld en met de roode muts op bet'
hoofd, Turksche grasmaaiers met bloote beenen,
werklieden van Malta en Lucca, eene woeste,
moeielijk te regeeren bende.
De meester, die voor de deur zijner woning stond,
gaf aan ieder op korten, strengen toon bevelen voor
het werk van dien dag, daarna verdiepte bij zich
in eene aandachtige beschouwing van de lucht,
waardoor zyne bezorgdheid blijkbaar opgewekt werd.
Mjj voor het venster bespeurende riep bij my toe
Slecht weêr voor den oogst, wij krijgen de Sirocco."
En inderdaad, toen de zon hooger steeg, deden
zich van tijd tot tijd benauwende, gloeiende wind
vlagen gevoelen, alsof in het Zuiden de deur van
een brandenden oven open en toe geslagen werd.
Men wist niet waar zich te bergen, wat met zich
zelf aan te vangen. Uitgestrekt op de matten onder
de binnengalerjj gebruikten wij onze koffie, maar
ons ontbrak de moed om te spreken of ons te
bewegen. De aanmechtige honden zochten verlichting
op de steenen van den vloer.
Het ontbijt versterkte ons een weinig, 't was een
vreemdsoortige maaltijd, welks meest uiteenloopende
gerechten in overeenstemming waren met de in
voortbrengselen zoo rijke en Gotische natuur, die
ons omringde. Karpers, forellen, vleesch van het
wild zwijn en het stekelvarken, Turksche boter en
Grieksche wijnen, vijgen en bananen, kortom alle
mogelijke natuurproducten.
