ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Donderdag 1 Mei 1890.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1.30, franco per post
f 4.60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
46ste JAARGANG. No. 5841.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Bekendmaking.
DRANKWET.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie
rikzee maken bekend, dat bp hen een verzoekschrift
is ingekomen om vergnnning tot verkoop van sterken
drank in het klein, vanMai-inus Paase Mz.,
voor de beneden-voorkamer van het huis, staande in
het Witte IJstraatje, wijk C No. 99.
Zierikzee, den 30 April 1890.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris,
J. F. VAN DER LEK DE CLERCQ.
Hoe meer 1 Mei nadert., hoe meer men eenerzjjde
pogingen aanwendt om op dien datum eene beweging
onder de werklieden van gansch Europa te doen
slagen ten gunste van een arbeidsdag van 8 uren,
maar ook hoe ernstiger de maatregelen worden, die
door de verschillende regeeringen en besturen worden
genomen, ten einde die beweging binnen de perken
te houden. Want ofschoon van Fransche zijde vooral
uitdrukkelijk is verklaard, dat de betooging ten
gunste van den normalen arbeidsdag bij uitstek
vrede- en ordelievend zijn zal, zoo beebten de regee
ringen der verschillende landen aan deze verzekerin
gen weinig waarde en nemen hunne voorzorgen om
elk vergrijp, dat plaats hebben zou, met geweld te
koeren. Bij verscheidene regeeringen beeft bet een
punt van overweging uitgemaakt of men deze mani
festatie op 1 Mei al dan niet zou toelaten, doch
schier eenstemmig is men van oordeel geweest, dat
dergelijke volksuitingen niet moeten worden onder
drukt en men beter doet de beweging te leiden dan
te keei'en. Yan daar dat men er slechts op bedacht
is geweest om talrijke voorzorgsmaati'egelen te
nemen, ten einde bij eenige gebeurtenis onmiddellijk
krachtig op te kunnen treden. De ondervinding toch
heeft het geleerd, dat wanneer vele lieden uit den
werkenden stand bij elkander zijn om op vrede
lievende wijze het een of ander te doen, er slechts
eene kleine aanleiding noodig is, om de vredelievende
bedoelingen weg te doen vallen en ruw geweld in de
plaats van kalm handelen te doen treden. Vooral de
Regeering in FranKrijlc nam talrijke maatregelen
en beeft daartoe redenen. De betooging toch op
1 Mei valt in een periode van opwinding voor de
Parjjzenaars. De verkiezingen voor den gemeente
raad, die Zondag gehouden zijn, zullen op dien datum
bun beslag nog niet hebben gekregen, want door de
vele candidaten zal de uitslag lang worden vertraagd.
Eene verkiezing in Frankrijk wekt de gemoederen
daar te lande toch steeds erg op en daarbij gevoegd
de betooging, die boe kalm ook bedoeld toch steeds
eenige opwinding veroorzaken moet, maakten het
noodig maatregelen te nemen. Overigens verwacht
men, dat de verwachting van deze manifestatie zal
worden teleurgesteld. Overal hebben zich talrijke
werkliedenvereenigingen er tegen verklaard en meer
en meer neemt de handeling een sociaal-democratisch
karakter aan. Handelden de regeeringen naar ons
inzicht verstandig door zich niet tegen deze beweging
te verzetten, jammer is bet, dat de werkgevers zich
daar niet bij hebben aangesloten. Onderscheidene
patroons hebben verklaard, dat die werklieden, welke
aan de betooging op 1 Mei deel wenschen te nemen,
daarin niet zullen worden belemmerd, doch van dien
datum af dan uit hun dienst ontslagen worden. In
Duitschland vooral stijgt 't getal werkgevers nog
voortdurend, die zich tegenover elkander verbinden,
de werklieden, die op den 1 Mei het werk laten
liggen, te straffen óf door ben gedurende een aantal
dagen niet tot het werk toe te laten óf door ben
geheel te ontslaan. Te vreezen is het, dat dergelijke
handelingen aanleiding geven zullen tot werkstakin
gen. In OostcnrijK is men ook lang niet op zijn
gemak. Talrijke werkstakingen zijn daar uitgebx-oken
en nu de letterzetters van alle courantendrukkerijen
besloten hebben om op 1 Mei niet te werken, is de
schrik der regeering om het hart geslagen. Onmid
dellijk beeft zij door het legerbestuur doen onder
zoeken of er ook maati'egelen waren genomen om de
brug over den Donau te doen springen en nu laat zij
die bruggen dag en nacht bewaken. Onder al die
vrees omtrent 1 Slei en de gevolgen daarvan staat de
politiek bijna geheel stil.
Een bijzonderheid is wel het jammerlijk fiasco dat
de verbonden oppositie in Italië heeft geleden.
Zooals bekend is zou de oppositie te Napels bij monde
van den heer Magliani eene rede houden, waarin zij
hare meeningen uiteenzette. Alle leden van Senaat
en Kamer waren genoodigd. Een banket zou gehou
den worden, waartoe allen waren geïnviteerd, doch
slechts 21 leden der wetgevende vergaderingen waren
verschenen. Was de opkomst magei-, nog meer stelde
de gehouden redevoering te leur. Zeker, de heer
Magliani erkende de financieels moeilijkheden, waar
onder Italiü gebukt gaatdoch instede de oorzaak
daarvan te zoeken bij de triple alliantie, wat men
van de oppositie verwachten mocht, hield zjj deze
juist hoog en verklaarde het heil van Italië ook
afhankelijk te stellen van het behoud daarvan, wat
echter niet zou behoeven uit te sluiten dat er ook
met andere rijken nauwe vriendschapsbanden wer
den aangeknoopt. Om Italië eenigszins uit zijn
benarden financieelen toestand te redden wist de
spreker niets beters aan te wijzen, dan betere vei-
deelingen der belastingen en bezuiniging op het
leger. Yan zoodanige oppositie heeft Orispi niet veel
te duchten. Een verstandige zet heefl deze begaan,
door den President der- Fransche Republiek bij zijne
reis door de Zuidelijke provinciën van Frankrijk en
naar Corsika hartelijk te doen begroeten en hem de
vriendschapsbetuigingen van Italië voor Frankrijk
te doen toekomen. Deze reis van den President
Carnoij was een ware zegetocht. Vooral zijn bezoek aan
Corsika verwekte veel geestdrift. Hulde werd ge
bracht aan de nagedachtenis van Napoleon I. Aan
vankelijk meende men dit nu te moeten laten uit
haat tegen Napoleon IIIdoch terecht begreep men,
dat de nagedachtenis van den grooten Napoleon niet
lijden kan door de handelingen van zijnen naneef.
Door den Minister van Büitenlandsche Zaken in
FranKriJk is een belangrijk besluit genomen. Hij
heeft namelijk bepaald, dat zijdie uit vreemde
ouders in Frankrijk geboren zijn en zich bij hunne
meerderjarigheid er op beroepen dat zij vreemde
lingen zijn, ten einde zich aan den krijgsdienst te
onttrekken, nooit meer als Franschen kunnen worden
aangenomen.
In Pruisen zijn de zittingen van het Heeren
huis weder hervat. Trekken in den regel de beraad
slagingen van dit lichaam weinig de aandacht, thans
is iedereen vol verwachting of Bismarck werkelijk al
dan niet zal verschijnen en mededeelingen doen zal
omtrent zijn aftreden. Nog steeds blijft men in
Duitschland spreken over de houding die hij zal aan
nemen en of hij werkelijk zich zoover zou vergeten,
dat hij, die steeds oppositie voeren onvaderlands
lievend en in strijd met den eerbied voor den Keizer
heeft genoemd, daartoe zou overgaan. De Keizer is
weder aan het reizen. Na de vorige week een stand
beeld voor zijn grootvader te hebben onthuld, be
zocht hij Strassburg en bezocht nu o. a. zijn groot
moeder, die tot leniging der pijnen, die haar de
jicht veroorzaken, eene Duitsche badplaats bezocht.
Amerika.
Yerkoop van menschen bij opbod. Te Norfolk,
Amerika, heerachte onlangs veel opwinding. Twee
blanken zouden worden verkocht. Een oude wet van
Yirginia gelaat nl., dat zjj, die schuldig zijn aan on
verbeterlijke luiheid en dus daarom op landskosten in
de gevangenis willen blijven, op publieke verkooping
zullen worden geveild. De hoogste bieder mag dan
gedurende een bepaalden tjjd van buu diensten ge
nieten en heeft het recht bjj onwilligheid den sterken
arm der justitie voor lichamelijke kastijding te hulp
te roepen. De blanken te Norfolk wilden van dezen
verkoop van hun luie broeders niets weten, terwijl de
negers zich reeds verheugden op de vertooning, die
blanke heeren als beesten te zien verkoopen. Men
vreesde voor ongeregeldheden, maar 't kwam zoover
niet, omdat de veiling niet doorging. Op 't laatste
oogenblik hadden de blanke heeren hun diensten ver
huurd, om aan de veiling te ontkomen.
Frankrijk.
Een van de bekendste verzamelaars van Frankrijk,
Frédéric Spitzer, is overleden. Hjj was Hongaar van
geboorte en kocht als arme jongen, zonder kennis van
kunst, te Weenen toevallig een schilderij van Albrecht
Dürer, voor geringen prjjs, welke bjj met goede winst
aan een oudheidkenner overdeed. Hiermede had hjj
den grondslag gelegd voor een groot vermogen. Na
dertig jaar lang in Duitschland, Engeland en Italië
in kunstwerken en oudheden handel gedreven te
hebben, steeds het fraaiste dat hem in handen kwam
voor zich behoudende, vestigde hjj zich te Parjjs, waar
hp op den hoek der avenue Victor Hugo een prachtig
huis deed zetten, bpzonder ingericht voor zjjn verza
melingen. De waarde daarvan wordt thans op 14 mil-
lioen frs. geschat. Alles is uit de middeleeuwen. Op
werken na de Renaissance zag Spitzer neer en ook
de Renaissance zelf was in zpn oogen reeds een tjjd
van verval.
Nederland.
Amsterdam, 29 April. De hoofdprijs der 4de
klasse der Staatsloterij, groot 25,000, is gevallen op
een geheel lot, onderling gespeeld door 20 personen,
waarvan 13 werkelooze diamantslijpers.
Het aandeelen-kapitaal der Amsterdamsche
Schouwburg-maatschappij, 40 aandeelen ƒ2500 ieder,
is volteekend.
Vlissingon, 30 April. Heden morgen is Koningin
Victoria en gevolg per Victoria and Albert" naar
Port Victoria vertrokken.
Middelburg, 29 April. Voor de Rechtbank
alhier werd heden ochtend behandeld de zaak tegen C. Z.,
oud 18 jaar, dienstbode te Terneuzen, beklaagd dat zjj
op 20 Januari j.l. te Terneuzen in de woning harer
ouders is bevallen van een kind van het vrouweljjk
geslacht, hetwelk kort na de geboorte is overleden,
en dat zjj daarna dat kinderlijkje, met het oogmerk
om de geboorte van dat kind te verhelen, op 1 Febr.
j.l. of omstreeks dien tjjd heeft geworpen in den
regenbak van genoemde woniDg.
In deze zaak waren van wege het O. M. 2 getuigen
en een deskundige gedagvaard.
De beklaagde erkende den 20n Januari ten huize
van haar stiefvader bevallen te zjjn van een levend
kind, dat echter den volgenden dag overleden bleek
te zjjn. Zij heeft het ljjkje verstopt onder haar bed
en daar geruimen tjjd verborgen. Toen op het eind
van de maand Januari de politie bp haar in huis
kwam, heeft zjj, uit vrees dat het ljjk ontdekt zou
worden, het in den regenbak geworpen.
De officier van justitie, ambtenaar van het openbaar
ministerie, toonde uit de verklaringen der getuigen
en de bekentenis van bekl. aan, dat het ten laste
gelegde feit wettig en overtuigend is bewezenhjj
vorderde daarom schuldigverklaring van beklaagde
aan het verbergen van een lijk met het oogmerk om
de geboorte te verhelen en eischte hare veroordeeling
tot eene gevangenisstraf van 14 dagen.
Uitspraak heden over acht dagen.
Goes, 29 April. De zomerbpeenkomst van bur
gemeesters, secretarissen enz. op de beide Bavelanden,
zal plaats hebben 10 Juli te Hoedekenskerke, bp welke
gelegenheid een watertochtje voor de leden zal worden
georganiseerd. De heeren J. J. Ramondt, Z. D. v. d.
Bilt La Motthe en J. H. O. Dominicus vormen de
commissie tot het tot stand brengen van een pensioen-
of uitkeeringsfondB aan de nagelaten betrekkingen van
overleden leden of ook van leden, die op de eene of
andere eervolle reden hunne betrekking moeten neer
leggen. Deze commissie zou zich waarschjjnljjk reeds
van hare taak hebben gekweten, had zjj niet de be
handeling afgewacht van de pensioenwetten in de
Tweede Kamer. Nu daarbjj de gemeente-ambtenaren
zjjn buitengesloten, zal de commissie zich wenden tot
de zusterverenigingen in de provincie om te trachten
tot overeenstemming voor het geheele gewest te ge
raken.
Tot bestuurslid werd herkozen de heer P. Dekker,
burgemeester van Wemeldinge.
Een belangrjjk punt van bespreking was de bedelarij
ten platten lande en de middelen tot beperking daar
van. Men weet, hoe onbeschaamd de bedelarp daar
plaats heeft. Orgeldraaiers, kjjkbastvertooners, legio
bedelaars-kooplui overstroomen de dorpen en veroor
zaken grooten last. In overweging werd o. m. gegeven,
dat de diaconiën en bnrgerljjke armbesturen zouden
laten werken, het weigeren van toestemming aan orgel
draaiers enz. om de gemeente af te loopen; het nood
zaken van die bedelaars-leurders tot het nemen van
patent. Voorts moesten B. en W. af en toe de inge
zetenen bjj publicatie uitnoodigen om geen giften aan
de deuren uit te reiken.
Een lid betoogde de noodzakelijkheid dat de gemeente
besturen de vergoeding voor de moeite, verbonden aan
de volkstelling, zouden vorhoogen.
De wen8cbeïjjkheid werd uitgesproken, dat de drank
wet zoodanig werd aangevuld, dat ook strafbaar gesteld
wordt het zich in kenneljjken staat bevinden op iedere
andere publieke plaats dan de openbare straat alleen.
Tegen deze aanvulling kan niemand bezwaar hebben.
Op Hemelvaartsdag zal hier gehouden worden de
algemeene vergadering van den Nederl. jongelingsbond.
O.a. zal de vraag overwogen worden of een lid der
vereeniging tevens heilssoldaat kan wezen. Bovendien
wil men eene leening sluiten om aan de jongelings-
vereenigingen gelden te verstrekken tot het bekomen
van een eigen lokaal.
Reeds sedert eenigen tjjd zjjn de materialen aan
gevoerd voor den bouw van het lokaal voor het heils
leger, maar met den bouw is men nog niet begonnen.
Vreemd is het zeker, dat de eigenaar der gebouwen
van het heilsleger iseen Israëliet. Deze ver
huurt de stichtingen voor 10°/o van de waarde aan
de vereeniging gedurende minstens 10 jaar, waarna
deze gebouwen zjjn eigendom bljjven.
Einde April, en nog niets vernomen van de te
verwachten verbouwing van het postkantoor, terwjjl
de huur van het bestaande nog dit jaar eindigt. Reeds
sedert een jaar is het Rjjk eigenaar van het gebouw
waar het nieuwe post- en telegraafkantoor zal ge
vestigd worden. Ingenieurs en inspecteurs hebben dus
ruim den tpd gehad om ^erlei plannen uit te broeden,
maar de broedperiode schjjnt van bpzonder langen
duur te zpn!
Door B. en W. is het recht om straatvuil, beer
enz. op te halen gegund aan P. Dirkse, voor eene som
van 45 per jaar.
Dat de buren van z.g. bierhuizen meer overlast
kunnen hebben dan van inrichtingen met vergunning.
Een oorverdoovend leven kan meu daar soms tot half
den nacht waarnemen. Er wordt gesprongen, getierd
en dat alles onder den invloed van bier Men zegt
dat men in sommige bierhuizen uit een trekpot thee
verkoopt per kopje, welke thee veel overeenkomst
heeft met cognac, maar die dan toch als thee uit een
kopje gedronken wordt.
Men vertelt van iemand, die sedert geruimen tpd
onthouder is gewordeD, en die daarom uitsluitend bier
huizen frequenteert. Maar zjjne vrouw klaagt er over
dat haar man tegenwoordig heel dikwjjls boven zjjn
bier thuis komt en wat erger ishet kost hem tegen
woordig veel meer geld dan vroeger bjj de vergunning.
Het programma is verschenen van de feestviering
bjj gelegenheid van het 25-jarig jubilé onzer H. B. S.
Eene réunie van leeraren en oud-leeraren zal het her
denkingsfeest meer dan gewonen luister bijzetten,
terwpl vele oud-leerlingen, thans in onderscheidene
betrekkingen nuttig werkzaam, hunne opwachting
zullen maken aan de inrichting, waar zjj de eerste
schreden leerden zetten op het pad der wetenschappen.
Aangenaam is het te vernemen, hoevelen zich de
Goesche H. B. S. nog herinneren.
Door de zorgen der tegenwoordige leerlingen zal
het gebouw inwendig netjes versierd worden, en vele
ingezetenen zullen door het uitsteken der driekleur
van hunne belangstelling doen bljjken.
Aan toespraken zal natuurljjk geen gebrek zijn.
P.S. Ik vergat te melden, dat dit programma
nog slechts bestaat in de verbeelding.
Bruinisse, 28 April. De pogingen alhier aan
gewend tot oprichting van een musschengilde, hebben
het gewenschte gevolg gehad. Ruim dertig leden traden
tot het gilde toe; da geringe contributie, 25 cent, zal
zeker nog wel meerderen doen toetreden. Ieder lid
verbindt zich per jaar 50 musschen te leveren en die
aan den boekhouder ter hand te stellen, elke ont
brekende nruach te verlengen door eene boeto van
5 cent. Het bestuur bestaat uit de heeren J. Uil,
voorzitter, H. Okkerse Pz., vice-voorzitter, J. van den
Berg Az., secretaris-penningmeester en A. van der Est,
boekhouder.
Bi-ouwershaven, 28 April. In de alhier
gehouden raadsvergadering deelde de heer Mr. A. D. H.
Kolff zjjn gevraagd eervol ontslag als Burgemeester
dezer gemeente mede; zoomede ^irerd daarna mede
gedeeld het ingediend ontslag als Wethouder en
Raadslid door den heer J. W. Gast, wegens vertrek
naar de gemeente Duivendjjke. Beide heeren namen
vervolgens afscheid van den Raad en werden beiden
door den heer J. van der Bent namen3 de vergadering
dank gezegd voor de aan de gemeente bewezen diensten.
Vervolgens werd o. m. benoemd tot tjjdeljjk Weth.
en tot Ambtenaar van den Burgerl. Stand de heer
J. van der Bent en werd besloten opnieuw aan te
stellen een onderwjjzer op eene jaarwedde van 450.
Zïexrikzee, 28 April. In de heden avond ge
houden vergadering van het Departement Zierikzee
der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, zjjn ge
kozen tot leden van het Hoofdbestuur de H.H. C. J. H.
Djjkmans te Amsterdam en prof. dr. W. Koster te
Hilversum.
Herkozen werden als commissaris der Spaarbank de
heer J. H. C. Hejjse en als commissaris der Lees
bibliotheek mr. Horch.
Tengevolge van het bedanken van den heer J. Th.
Oosterman als bestuurslid, werd in zjjne plaats gekozen
de heer J. A. de Bruyne, terwjjl tot afgevaardigde ter
aanstaande. Algemeene Vergadering te Amsterdam,
werd benoemd dr. J. Helder.
Benoemd tot havenmeester te Ellewoutsdpk de
heer Anth. Loop aldaar.
Door den heer J. van der Bel, hoofd der school
aldaar, is tegen 1 Juni a.s. ontslag als zoodanig aan
gevraagd.
Het gerechtshof te 's Gravenhage heeft in hooger
beroep vrijgesproken D. v. d. W. te Kruiningen, be
klaagd van door het openen van den afsluitboom aan
den spoorweg, den dood veroorzaakt te hebben van
M. Mol.
Bij vonnis van de arrondissementsrechtbank te
'8 Gravenhage is gisteren F. Domela Nieuwenhuis ver
oordeeld om aan den heer v. R. te betalen eene som
van vjjftig gulden als schadevergoeding wegens een
artikel door den eersten in het dagblad Recht voor
Allen geschreven, en door welk artikel de heer v. R.
zich gelasterd en beleedigd achtte. De rechtbank heeft
beslist, dat het geïncrimineerde artikel beleedigend is
voor den heer v. R-, mitsdien F. D. N. veroordeeld
tot het betalen van bovengenoemde schadevergoeding
en tevens gelast, dat het vonnis zal worden aange
plakt aan het raadhuis te Amsterdam en aan dat te
's Gravenhage.
Naar men verneemt hebben de pogingen om in
Den Haag op te richten eene landbouwbank tot ver
schaffing van krediet aan landbouwers tot een gunstigen
uitslag geleid.
Zierikzee, 29 April. Zooals door verschillende
advertentiën bekend gemaakt is, houdt het bestuur
van de afdeeliüg »Zeeland" der vereeniging >IIet Neder-
landsch Paarden-Slamboekbjjgestaan door eene Jury,
in alle deelen van onze provincie keuringen van fok-
paarden tot opneming in de stamregisters. Aangezien
deze maatregel allo paardenfokkers ten goede komt,
moest de aanbieding zoo ruim mogeljjk zpn. Wjj hopen
dat velen tot de overtuiging komen, dat het bjj houden
van goede stamregisters dringend noodzakelijk wordt,
te meer daar het volgens deskundigen een feit is, dat
ons paard op veel hoogeren trap zou staan, wanneer
de aandacht op dit punt vroeger was gevestigd ge
worden.
Landbouwers en paardenliefhebbers in Schouwen-
Duivelandtoont op 2 Mei dat het u waarljjk ernst is,
dat gij tot verbetering van ons paard wilt mede
werken.
Ten overvloede herinneren wij nog, dat alle paarden
aan deze keuringen kui»Qn deelnemen, ook wanneer
voorat geen aangifte plaats had.
De aflevering van de bjj de nationale militie,
voor de lichting van dit jaar, in te ljjven manschappen
uit deze provincie zal geschieden op de plaatsen,
dagen en uren als volgt:
Dinsdag 6 Mei des middags 12 uren, na aankomst
der Zeeuwsche Spoorboot, die te 9 uren van Zierikzee
zal vertrekken, die der gemeenten, gelegen in Schouwen,
Duireland en Noord-Beveland.
Donderdag 8 Mei te Tholen in het voorportaal van
het raadhuis, des voormiddags te 9 uren, die der ge
meenten gelegen in de eilanden Tholen en St.Philipsland.
Zierikzee, 29 April. In de gisteren avond ge
houden zitting van den gemeenteraad waren afwezig
de heeren Six en Zuurdeeg, de eerste met kennisgeving.
Na de voorlezing en goedkeuring der notulen van
het verhandelde in de voorgaande twee vergaderingen,
worden medegedeeld vjjf brieven van Gedep. Staten
houdende goedkeuring van raadsbesluiten, welke voor
kennisgeving werden aangenomen.
Een voorstel van Burgem. en Weth. tot wjjziging der
gemeente-begrooting voor 1890, noodig om het aandeel
uer gemeente in de kosten der voorziening ia de
oeverafschuiving aan het Westhavenhoofdalsmede
de kosten der herstelling van het Sas te dekken, wordt
tot onderzoek en verslag gesteld in handen van de
heeren Moolenburgh, Schneiders en van Manen.
Daarbjj is door Burgem. en Weth. voorgesteld, om te
gelde te maken van het kapitaal ten name der ge
meente ingeschreven op het Grootboek der 2l/« °/o
Nat. Schuld een nominaal bedrag van ƒ50.000 met
bepaling, dat deze som zal worden geredintegreerd,
door gedurende 30 jaren jaarljjks een bedrag van
ƒ1400 reëel aan te koopeo.
Deze wjjze om de benoodigde som van 40.200 te
bekomen, komt aan Burgem. en Weth., die zich ook in
betrekking hadden gesteld met de Maatschappij voor
Gemeeute-Crediet, omtrent het aangaan eener geld-
leening, als de meest voordeelige voor de gemeente voor.
Ter behandeling van het kohier van den hoofdeljjken
omslag voor 1890, gaat de openbare vergadering in
een beslotene over.
Na de heropening wordt op voorstel der commissie
de ontworpen wjjziging der gemeente-begrooting voor
1890, met de daarbij behoorende voorstellen van
Burgem. en Weth. goedgekeurd.
Daarna wordt vastgesteld het kohier van den hoof
deljjken omslag voor 1890 op 21933.45 (27/io van
het belastbaar inkomen).
Aangehouden wordt de behandeling van:
1°. een verzoek van het bestuur van het Waterschap
Schouwen, om met de gemeente eene schikking aan
te gaan omtrent de kosten der gemaakte voorzieningen
aan den Leverdjjk;
2°. een schrjjven van het bestuur van den Adriana
Johanna-polder, omtrent den onderhoudsplicht van
den dam aan het Verste Sas, met voorstel van Burgem.
en Weth. om aan dat bestuur te kennen te geven,
dat de gemeente Zierikzee niet verplicht is tot onder
houd van - of aanleiding heeft tot het verhoogen van
dien djjk, doch dat zjj er geen bezwaar tegen heeft,
dat die verhooging door het polderbestuur of anderen
geschiedt.
Ter visie van de leden worden gelegd, de ingekomen
verslagen over 1889 van het Lager- en Midlelb.
Onderwjjs.
Door Burgem. en Weth. wordt aangeboden het
verslag van den toestand der gemeente over 1889, dat
zal worden gedrukt «n aan de leden rondgedeeld.
Tot leden der Commissie voor de zaken der Schnttery
worden herbenoemd de heeren Schneiders en de Looze
en tot plaatsvervangende leden de heeren van Manen
en Six.
Tot leden der Commissie, in wier handen zullen
worden gesteld de in te komen bezwaarschriften tegen
de kohieren van den hoofdeljjken omslag voor 1890,
worden benoemd de heeren van Manen, S. J. Ochtman
en Six.
De rekening van het pensioen- en weduwenfonds
der gemeentebeambten, sluitende met een goed Blot
van /147.78s, wordt goedgekeurd.
Aangehouden wordt nog een verzoek van C. G.
Cannoo om een stuk gemeentegrond in gebruik te
mogen hebben, waarvoor hjj genegen is uitbaggeringen
van de brakke gracht te doen, met voorstel van
Burgem. en Weth., om dit voor een jaar, by wjjze van
proef, toe te staan.
De Voorzitter schorst daarop de vergadering tot
Woensdag 30 April, 's namiddags 21/a uur.
Zicuriltzee, 30 April. De gemeenteraad ver
gaderde heden middag te half 3, ter afdoening van
enkele in de vorige vergadering nog aangehouden
zaken. Afwezig was de heer Goemans met kennis
geving.
De ingekomen rekening van het Burgerl. Armbestuur
over 1889, werd tot onderzoek en verslag gesteld in
handen van de heeren Six, de Crane en Fokker.
Op voorstel van Burgem. en Weth. werd besloten
tot het doen eener at- en overschrijving op de ge
meente-begrooting voor 1889 en tot het verleenen van
afschijjving van hoofdeljjken omslag, wegens vertrek
uit de gemeente aan W. M. van der Plank voor
3,21 en de wed. J. van der Bjjl voor f 0,46.
Aan J. Douw wordt verlenging van huur voor 10
jaar toegestaan van eene oppervlakte gemeentegrond
in het Lange Groenendal, tegen den thans bestaanden
huurprjjs van 1,50.
Aangenomen worden de voorstellen van Burgem.
en Weth. om:
1°. toe te staan het vroeger vermelde verzoek van
C. G. Cannoo, omtrent het baggeren in de Brakke
gracht, voor 1 jaar bjj wjjze van proef;
2n. aan den Sasmeester, in beschikking op het door
hem ingediende verzoek, over 1889 eene toelage te
verleenen van 64, hem voor het vervolg een mini
mum-jaarwedde van f 450 te verzekeren en de door
hem voor huishuur genoten toelage te doen vervallen;
3°. om op het verzoek van het bestuur van den
Adriaua Johanna-polder te kennen te geven, dat de
gemeente niet tot verhooging van den langs dien
polder loopenden dijk gehouden is, doch er geen be
zwaar tegen heeft, dat die verhooging door den polder
of anderen geschiedt.
Het voorstel vau Burgem. en Weth. om aan het
bestuur van het Waterschap Schouwen, naar aanleiding
van een brief, bevattende een voorstel tot schikking
omtrent het onderhoud aan den Leverdjjk, te kennen
te geven, dat de gemeente bereid is de voor de ver
betering van dien djjk gebruikte grond gratis aan het
Waterschap af te staan, mits het voor het vervolg
alle onderhoud daarvan op zich neemt, wordt aau-
gehouden.
Aan de orde werd daarna gesteld, het vroeger ver
melde adres van den heer D. Q. Mulock Houwer,
houdende bezwaren tegen het besluit van den Raad,
waarbij hem eene tegemoetkoming werd toegekend
voor de geleden en nog te ljjden schade aan zjjne
steenfabriek tengevolge der afsluiting van het Sas.
De heer Six stelde dadelijk de motie voor om ten aan
zien van dit adres over te gaan tot de orde van den
dag. Deze motie werd aangenomen met 11 stemmen.
De heer Houwer hield zich buiten stemming.
De Voorzitter, die morgen zjjn betrekking van archi
varis in Zeeland zal aanvaarden, nam daarop in eene
harteljjke toespraak als Burgemeester afscheid van den
Raad. Hij herdacht wat in de laatste jaren in de ge
meente was tot stand gekomen en bracht een woord
van dank aan de leden van den Raad, de Wethouders,
den Secretaris en verdere ambtenaren en ingezetenen
der gemeente, voor de door hem ondervonden welwil
lendheid en steun gedurende zjjn Burgemeesterschap.
De heer W. A. Ochtman, Wethouder, dankte als tolk
der vergadering den Voorz. voor het door hem ge
sprokene en voor hetgeen door hem gedurende 30 jaar
eerst als Secretaris, later als Burgemeester voor de
gemeente ia verricht; hjj gaf de verzekering dat zjjn
heengaan zoowel den Raad als tal van ingezetenen
leed doet en wenschte hem in zjjn nieuwen werkkring
alle goeds toe.
Nadat de Voorz. hiervoor had dank gezegd en nog
den wensch had uitgesproken dat de bloei der ge
meente zal mogen voortduren, sluit hjj na omvraag
de vergadering.
Heden avond werd Z.Ed.Achtb. in het Hotel »Van
Oppen" door de leden van den Raad een diner aan
geboden, waarbjj, naar wjj vernemen, door het Harmonie-
gezelschap «Kunst en Eer" eene serenade zal worden
Zieiriliasee, 30 April. Naar wjj vernemen is
de heer Willem van Zuylen Zondagavond door eene
ongesteldheid overvallen, die hem het reizen in de
eerste 14 dagen onmogelyk maakt.
De voorstellingen van Vriend Fritz gaan dus voor
eerst niet door.
Acht uur werken.
Omtrent dit vraagstuk, waarvoor men een betooging
op 1 Mei in alle landen tracht uit te lokken, maakt
een Berlynech blad eenige belangrjjke opmerkingen.
Het begint met de betuiging, dat ieder, die het in
ernst met de werklieden goed meent, hun gaarne een
kortoren werkdag gunt. De keizer heeft het in zjjn decreet
van 4 Februari als een der doeleinden genoemd, waar
naar men moet streven. De groote vraag is echter of
het doel door wetteljjke maatregelen is te bereiken en
of dezelfde bepalingen voor alle takken van ny verheid
mogeljjk zjjn. Zoo ja, dan is nog alleen de arbeidsduur
te bepalenzoo neen, dan is elke regeling, van hoeveel
uren ook, onvruchtbaar.
In Duitschland hebben de hoofden der socialisten
steeds een zeer voorzichtige houding tegenover net
vraagstuk aangenomen, eo zich in hun voorstel van
1885 tot een arbeidsduur van 10 uren daags bepaald.
Zjj begrepen, dat de loonsquaestie er nauw mee samen
hangt.
In de verschillende landen zjjn bovendien de toe
standen niet geljjk. Omstreeks 1885 is de eisch van 8
'Uren voor 't eerst in Amerika opgedoken en van daar
naar Engeland gekomen, bepaaldeljjk bjj de steenkolen-
mjjDen, waar de werklieden feitelyk reeds zoolang
onder den grond arbeidden en die gewoonte door de
wet willen hebben bekrachtigd.
De openbare meening zag er echter gevaar in en
ook de leiders der radicalen, alB Mundella en Brad-
laugb, waarschuwden tegen inmenging der wetgevende
macht in den arbeidstjjd van volwassenen. Ook Glad
stone en zjjn aanhang hebben er zich tegen verklaard.
Bebel heeft voor een jaar, op het Parjjsche congres,
uitdrukkeljjk er op gewezen, dat niet alle landen geljjk
staan en dat 8 uren enkel voor Engeland en Amerika
goed zjjn, maar verder in Europa vooreerst ten hoogste
aan 9 of 10 uren te denken valt. De algemeene werk
liedenvergadering van Zwitserland, onlangs te Olten
bjj Bern gehouden, heeft slechts op de verlaging van
11 tot 10 uren aangedrongen. De aansluiting der
Duitsche socialisten bjj den wensch van het Parjjsche
congres laat zich daarom alleen verklaren uit het -
streven, om door een populaire leus tal van werklieden
te lokken, die tot nu toe ver zjjn gebleven van de
sociaal-democraten.
Het doel van dezen iB geenszins de bescherming van
den werkman tegen bovenmatigen arbeid, maar de be
reiking van iets geheel anders: een andere regeling
der loonen. Toen in 1885 het voorstel over den werk
dag van 10 uren in den Ryksdag werd behandeld,
heeft men dat doel duidelijk uitgesproken. Door den
kortoren arbeidsduur zal de ny verheid behoefte krjjgen
aan meer handen; een groot getal werkeloozen zal
worden opgeroepen en het zal deo fabrikant dan niet
meer zoo gemakkeljjk vallen tegenover eischen van
loonBverhooging zich te verdedigen door het werven
van andere arbeidskrachten, die dan niet meer beschik
baar zullen zjjn. Dan eerst zal de arbeid over het
kapitaal de overwinning behalen.
Is die berekening echter juist? Men gaat daarbjj
uit van de stelling, dat de werkman voor 8 uren
arbeida hetzelfde loon zal behouden als vroeger voor
10 of meer uren. De zaak feomt neder op behoefte aan
meer werklieden of vermeerdering der vóörtbrengingfiJ"
kosten met 20 tot 30 percent. Wie zal dat betalen
De fabrikant zal het op de verbruikers moeten verhalen,
maar de ervaring leert dat bjj stjjgende prjjzen het
verbruik in ongeveer geljjke mate afneemt. De produc
tie moet dus ook weder verminderen en op wie zal
dat ten slotte neörkomen? Op de werklieden hetzjj
door afdanking, hetzjj door lager loonen.
Tegen de werking van economische wetten helpt
geen betooging. Laat de toestand van eenig bedrjjf een
kortoren werkdag zonder lager loon toe, dan is de
eisch der werklieden gegrond; maar die toestanden
laten zich niet bjj de wet regelen en elke dwang zal
ten nadeele komen van de arbeiders zeiven en van het
algemeen belang. Wellicht zal eenmaal de tjjd komen,
dat als algemeene regel een werkdag van acht uren
mogeljjk is, maar thans is het nog een onoplosbaar
vraagstuk. Zal het eenmaal worden opgelost, dan moet
het geleideljjk geschieden, niet met groote sprongen,
zooals dan ook de arbeiders in Zwitserland zich be
perken tot vermindering van de elf uren, die nu bjj
de wet daar (behoudens tal van uitzonderingen) zjjn
bepaald, op 10 uren. Wat nu beproefd wordt, is dan
ook niets anders dan een soort van monstering van
getalsterkte dergenen, die zich bjj het denkbeeld in
het algemeen aansluiten. Maar dat denkbeeld zelf is
thans volkomen onuitvoerbaar, ook naar het oordeel
van de leiderB der Duitsche socialisten.
L ANDBOU W.
Ten bewjjze dat de varkensteelt en mesting in deze
streken niet onbelangrijk is, deelen wjj mede dat in
de vorige week door den heer M. Hoogenboom te
Noordwelle, aan den slager A. Schell te Zierikzee zjjn
afgeleverd 21 vette varkens, die te zamen een gewicht
hadden van 2971 kilo's; een daarvan woog 302 kilo.
KERKNIEU W S.
Beroepen bjj de Herv. Gem. te Ellewoutsdijk ds. H.
DamBté te Etten-Leur.
Bedankt voor het beroep naar de Herv. Gem. te
Ter Neuzen door Ds. H. Wissing te Niekerk.
Naar uit Sliedrecht bericht wordt, is aldaar de
rust, na de komst van ds. Lief tink, niet teruggekeerd.
Integendeel. Thans is er opgericht een «Vereeniging
tot bestrjjding van het ongeloof", in welker bestuur
verschillende kerkeraadsleden en ook ds. van Oosterzee
zitten. Het doel moet zijn het stichten van een lokaal,
waarin ds. van Oosterzee en andere predikanten van
zijn richting zullen kunnen optreden, wanneer deze
geen dienst hebben te verrichten in de kerk, tot wier
instandhouding en bloei zjj volgens plicht en geweten
werkzaam zjjn.
Zondag nam Da. R. O. C. Aitton afscheid van
zjjn gemeente te Baarland, naar aanleiding van Jesaja
40 vers 26, le gedeelte.
Aanbestedingen, Verkoopingen, enz.
Bjj de openbare verkoopiDg, dato 28 April 1890*
1
b