Dinsdag 25 Maart 1890.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
De eene dienst is den
anderen waard.
NIEUWSTIJDINGEN.
ZIERIKZEE en ROTTERDAM
ADVERTENTIËN.
zierikzeesciie nieuwsbode.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 4.30, franco per post
f 1.60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 40,per jaar.
46ste JAARGANG. No. 5826.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 4 0 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
42 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Plaatsing van Kinderen op de School A.
Zitting van COMMISSARISSEN dier School in bet
Schoollocaal in den Wevershoek (Hoofd de onderwijzer
J. Th. Oosterman), op Woensdag den S6
Maart lü*ÖO, 's avonds '7'1/2 uur, tot bet ont
vangen en beoordeelen der aanzoeken om plaatsing van
kinderen op die School.
Bekendm a k i 11 g.
DRANKWET.
Da BURGEMEESTER en "WETHOUDERS van Zn-
rikzee maken bekend, dat bij hen een verzoekschrift
is ingekomen om vergunning tot verkoop van sterken
drank in bet klein, van: HEIVOJRIIiTJS
KOEVOETS, voor den winkel van het huis,
staande in de Verrenieuwstraat, Wijk B No. 113.
Zierikeee, den 21 Maart 1890.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris,
J. F. VAN DER LEK DE CLERCQ.
Er is in de afgeloopen dagen weder een en ander
in het licht verschenen, dat ons in staat stelt over
de ware verhouding van de anti-revolutionairen en
de r.-katholieken een juist oordeel te vellen.
Vroeger reeds hebben wij in een artikel Pro
gramma's" er de aandacht op gevestigd, dat men
aan de zoogenaamde programma's dier verbonden
tegenpartijen hoegenaamd geen waarde kan hechten.
Toen was het, wat dr. Schaepman in de zitting der
Tweede Kamer van 6 Dec. 1888, en de Maasbode
in haar nommer van 9 Febr. 1889 zeide, dat ons
daartoe aanleiding gaf. De doctor zei toen 0. a. dat
men io de verkiezingsstrijd, wel eens woorden sprak,
die teekenachtig zijn, die indruk maken, maar
die men niet zoo naar de letter moest opvatten. De
Maasbode erkende, dat er in de lente van 1888 zoo
veel geknoeid is met programma's, dat zij er liefst
niet meer van hooren wilde.
Thans wordt de ware beteekenis dier programma's
nog duidelijker. De beide genoemde partyen zijn het
nl. oneens over de afschaffing der dienst vervanging,
d. i. over den plicht voor ieder, die in de loting valt
om in persoon by de militie te dienen. De anti
revolutionairen zijn voor dat stelsel en plaatsen dat
uitdrukkelijk op hun programma. De r.-katholieken
schijnen er over het algemeen tegen te zijn, en op
het r.-katholiek' program kwam het dan ook niet
voor, maar er bleek oók niet uit, dat men tegen
de afschaffing der plaatsvervanging was. Nu willen
de partyen elkander overhalen, en kibbelen over de
beteekenis hunner programma's.
In dien strijd nu, verklaart de Tijdhet hoofd
orgaan der r.-katholieken»het program van room-
»sche zijde gesteld, had duidelijker kunnenen
»wij voegen er bij zich duidelijker moeten uit-
spreken. Althans toen het bleek, dat van een
gelijkluidend program niets kon komen. Maar
t>indien mede als ménagement tegenover de aan
hangers der anti-revolutionaire partij, die de af
schaffing der plaatsvervanging reeds in hun Program
7>van beginselen zageu opgenomen, bet woord
»vermeden werd, de gekozen uitdrukking gaf het
denkbeeld duidelijk genoeg weer. En dat ten minste
zeker wel voor de leiders der anti-revolutionaire
partij, die immers daarenboven mondelinge toe-
»lichting konden vragen." Deze verklaring komt
ons voor, de bijzondere aandacht te verdienen, niet
zoozeer om de op zich zelf wel opmerkelijke erken
ning van wat trouwens iedereen weet, dat de ver
schillen tusscben de beide partijen, om elkander te
believen (uit ménagement) bemanteld werden. Neen,
het merkwaardige in deze bekentenis van het r.-
katholieke hoofdorgaan is de openhartige mededeeling,
dat voor de leidersde zaak duidelijk genoeg was.
Met andere woorden wordt door de Tijd hier toch te
kennen gegeven, dat de leiders wel wisten, wat het
program te beteekenen had. Dat program diende
alleen en uitsluitend om de goedgeloovige schare
voor te lichten dat is, om baar te doen gelooven,
dat men niet alleen gezamenlijk de vrijzinnige party
wilde bestrijden, maar dat men ook als regeering,
verschillende zaken gemeenschappelijk tot stand kon
brengen. Op den grondslag van zulke valsche voor
lichting rust het bestaan van het bondgenootschap
van r.-katholieken en anti-revolutionairen en waar
zooveel tweedracht bestaat, durft men te spreken
van »de" rechterzijde, dat is van een samenhangende,
een geheel uitmakende meerderheid, en komen de
r.-katholieken er tegen op, als de anti-revolutionairen
volkomen terecht beweren, dat die meerderheid uit
twee op zich zelf staande helften bestaat!
Het is mogelijk, dat de persoonlijke dienstplicht,
of de afschaffing der plaatsvervanging nog niet tot
eene breuk tusscben de beide partijen leidt. De
onderhandelingen op den grondslag van het beginsel,
dat de eene dienst den anderen waard is, zijn ge
opend. Geef mij en ik zal u wederom geven, zoo
laat de Secretaris van den Noord- en Zuid-Holland-
schen Bond van Roomsch-kalkolieke kiesvereni
gingen zich hooren. Van dien secretaris is nl.
eene verklaring verschenen, waarin hij de anti
revolutionairen wil overhalen om met de r.-katho
lieken mee te doen in zake den persoonlijken dienst
plicht. Daarvoor stelt hij vooreerst eene omzetting
der Eerste Kamer in bet vooruitzicht en wijst hij er
voorts op, dat de r.-katholieken de anti-revolutio
nairen helpen willen om te bekomen dat aan de
zoogenaamde Vrije Universiteit (van dr. Kuyper)
het recht verschaft worde om de studenten tot doctor
te bevorderen en aan die doctoren dezelfde rechten
toe te kennen als toegekend zijn aan hen, die bij de
Rijks-universiteiten of bij die te Amsterdam gepromo-
vetrd zijn. Zijne mededeeling is inderdaad v^n
zooveel belang en zoo onvoorzichtig, daar zij
de verbonden partijen openlijk in de kaart laat zien,
dat wij zeer wel begrijpen, waarom het bestuur van
den Bond dadelijk heeft medegedeeld, dat die ver
klaring alleen van den secretaris is uitgegaan en
niet van het bestuur. Het heeft de verantwoordelijk
heid voor die onthulling van zijn secretaris van zich
trachten af te schuiven. Wij leeren uit die verklaring
toch, dat men den nieuwen minister van binnen-
landsche zaken niet gebonden acht door de toezeg
ging van zijn voorganger, dat hij geen nieuwen
aanval zou doen op de Eerste Kamer. Mei de
Savornin Lobman kan men opnieuw stormloopen
tegen de liberale meerderheid van de Eerste Kamer,
zegt hij. Wat wordt er op deze wijze van de
homogeniteit van het Ministerie, wat van de
solidariteit van opvolgende regeeringspersonenmet
andere woorden: van de overeenstemming op hoofd
punten van regp.eringsbeleid, die tusscben de leden
van een ministerie moet bestaan, en van de ge
bondenheid. van opvolgende ministers aan de beloften
hunner voorgangers, vooral wanneer voorganger en
opvolger van ééne richting zijn? Tot welk onzedelijk
geknoei kan het geen aanleiding geven, als een
minister, om zich aan de vervulling van lastige be
loften te onttrekken, enkel met een ambtgenoot of
geestverwant stuivertje wisselen behoeft te spelen
Dat is echter het minst belangrijke in het opstel
van den ijverigen secretaris, die aan de groote klok
hing, wat misschien bestemd is geweest om binnens
kamers afgehandeld te worden. Hij biedt de hulp
der r.-katholieken aan in den strijd voor wat hij de
»rechten der Vrije Universiteit" noemt, mitsdeanti-
revolutionairen »door toegeven", helpen om »het
struikelblok van den verplichten persoonlijken dienst"
uit den weg te ruimen.
Kan men zich stuitender gekonkel denken Of wij
onzen rang onder de volken van Europa zullen kun
nen handhaven, door een krachtige weerbaarheid
tegenover buitenlandscbe vijanden, door een voor
treffelijk hooger Onderwijs op het gebied des
geestes, dat schijnt er niet toe te doen. Of de anti
revolutionairen al overtuigd zijn, dat persoonlijke
dienstplicht noodig is, om ons land verdedigbaar te
maken en ons volk in staat te stellen zijn onafhanke
lijkheid en zelfstandigheid te handhaven, dat
maakt niets uit, door toegevendat is door niet mee
te werken tot de invoering van den persoonlijken
dienstplicht moeten zij dat beginsel, dat zij noodig
achten voor hun vrienden, wien het een struikelblok
is, uit den weg ruimen.
Maar, als zij zoo trouwe vrienden zich toonen, zal
hun loon niet uitblijven. De r.-katholieken zullen als
prijs voor dé toegefelijkheid der anti-revolutionairen
mee strijden voor de rechten der zoogenaamde
Vrije Universiteit, dat is, zij zullen medewerken om
een gereformeerde instelling van hooger onderwijs,
onverschillig of zij dat goed of kwaad vinden,
met de Staats-hoogescholen en de gemeente-univer
siteit te Amsterdam gelijk te doen stellen.
De Stand, heeft niet dadelijk aan het uitgeworpen
aas gebeten, maar het aanbod ook niet onvoorwaar
delijk en met verontwaardiging verworpen. Zij beeft
integendeel zich ook verscholen achter de omstandig
heid, dat het aanbod maar van den bovenbedoelden
secretaris afkomstig is. Als het van «bevoegde zijde"
komt, zal men het dan in overweging nemen? Of
zal men er in ieder geval op bedacht zijn, dat de
edelmoedigheid der roomschen tegenover de vrije
universiteit haar weldra nopen kan om niet minder
edelmoedig te zijn tegenover een roomsche
hoogescbool
Van den loop der onderhandelingen zal men, nu
de leiders" opgeschrikt zijn, wel niet veel meer
vernemen, maar het is intusschen goed dat ons volk
wete, hoe onder het tegenwoordige stelsel over zijne
belangen onderhandeld wordtwete dat men de ge
wichtigste zaken niet naar hun aard en naar den
eisch van 's lands belang beoordeelt, maar ze be
schouwt als middelen om over en weer partijbelangen
te dienen en elkander over en weer genoegen
te doen.
Amerika.
Het comité voor de wereld-tentoonstelling te Chicago
bepaalde, dat de tentoonstelling April 1892 zal worden
geopend.
Engeland.
Te Londen verschenen voor den rechter Richard en
George Davies, 19 en 17 jaar oud, beschuldigd hun
vader te hebben vermoord. Deze, een even slecht echt
genoot als vader, werd door hen op weg naar huis van
den wagen geworpen en gedood. Eerst beweerden zij,
dat vreemden hen op weg hadden aaDgevalleD, maar
later legden de broeders verklaringen af, waarin zij
hun schuld erkenden en getuigden, dat zy vooral uit
medelijden met'bun moeder eo zusters tot de misdaad
kwamen. De jury oordeelde hen schuldig onder aan
beveling voor gratie, maar de rechtbank veroordeelde
hen ter dood. Van verschillende zijden zal echter het
verzoek om gratie der jury worden ondersteund.
Een bedrogen echtgenoot, zekere Heer Forshaw,
verkreeg dezer dagen in het Londenache Gerechtshof
voor echtscheidingen, behalve de inwilliging van zijn
eiach tot verbreking van den huwelijksband nog een
schadevergoeding, ten bedrage van p. st. 2000 24,000),
een bedrag, dat de persoon, die het huwelijksgeluk
hielp verwoesten, binnen 14 dagen moet betalen.
Rusland.
Een nieuw staaltje van de uiterst willekeurige wyze
waarop de joden in Rusland behandeld worden, wordt
uit het stadje üunav-tzi gemeld. Dit stadje ligt in
het begunstigde district waar joden nog mogen wonen.
Men ontdekte echter, dat een gedeelte van het stadje
gelegen is op laüd, dat aau een dorp behoort, en volgens
de wet van 1883 mogen joden niet in dorpen wonen.
Nu is het juist in dit gedeelte der stad, dat de huizen
staaD, welke bewoond worden door de joden, en aan
dezen is dus gelast te verhuizen. Iets dergelyks ge
beurde te TchioniBhlia, dat in 1840 tot een stad werd
gemaakt en door vele joden bewoond wordt. Die plaats
is onlangs weder tot een dorp gemaakt tengevolge
waarvan de joden aanzegging kregen otn te verhuizen.
Daardoor zijn 100joodache gezinnen eensklaps behoeftig
geworden. Protesten en verzoekschriften konden niets
baten.
De moeilijkheden, welke Russische autoriteiten voor
de joden scheppen, zijn legio. Zoo mogen o. a. op
gymoasiën of scholen onder de leerlingen niet meer
dan 10 percent Israëlieten zijn.
Het was, zei hij, een zieke bloedverwant, die zijn
testament wilde maken. Het bleek echter, dat het
daarvoor reeds te laat was, daar de zieke gestorven
was, terwyl zyn erfgenaam hem naar den notaris droeg.
Duitschland.
Frankrijk.
Bij een notaris te Nivelles kwam oolaDga een
man aanzetten, die een anderen man op zyn rug droeg.
De tweede prijs in de lotetij voor de
ïSchlossfreiheid" te Berlyn, om den keizer in zijn paleis
een vrij uitzicht op de Spree te verschaffen (400.000
Mark) is getrokken door 20 telegraafboden te Berlijn.
Berlijn, 22 Maart. Volgens de National Zeitung
vordert de arbeidersconferentië goed, en hebben de af
gevaardigden hunne tevredenheid uitgedrukt over den
verzoenenden geest, waarin de beraadslagingen door
Duitschland geleid zijn, zoodat tot dusver geen enkele
wanklank vernomen is.
Ook graaf Herbert von Bismarck heeft aan zijn
verzoek om ontslag eepe uitvoerige motiveering toe
gevoegd. Jammer genoeg schijnt er weinig uitzicht op
te bestaan, dat de woordelijke inhoud der brieven van
de beide Bismarcken, waar-n zij ontslag vragen, offi
cieel zal worden openbaar gemaakt. Merkwaardiger
wijze heeft ook nog geen enkel Duitsch blad het gewaagd
den wensch daartoe uit te spreken.
Nederland.
Amsterdam, 22 Maart. Christina Goedvolk,
de weduwe van Jut, beiden bekend uit het verschrik
kelijke drama dat nu 15 of 16 jaar geleden te's Hage
werd afgespeeld, stond gisteren voor de Amsterdamsche
rechtbank terecht, wegens diefstal van twee parapluie's
en een stukje zeep uit den Franschen bazar iD de
Reguliersbreedstraat. De beklaagde heeft 12 jaren in
het tuchthuis doorgebracht, en dus, zegt het O. M.,
ruimschoots den tijd gehad om na te denken over de
gevolgen van een vergryp tegen de maatschappij. Dies
werden 2 jaar gevangenisstraf tegen haar geëischt. In
i een humaan en gemoedelijk pleidooi, dat indruk
j maakte, toonde de toegevoegde verdediger, mr. Frank
j van Lennep, aan, hoe de vrouw als het ware door
j den vloek der misdaad achtervolgd werd. Twaalf lange
jaren verbleef zij in den kerker. Zij gedroeg zich daar
voorbeeldig en kreeg by haar ontslag een extra-toelage.
Vriendeljjke en barmhartige lieden trachtten haar een
onderkomen te verschaffen en zoo gelukte het der
vrouw door zwaren maar eerlijken arbeid, gepaard aan
voorbeeldige zuinigheid en ingetogenheid, en onder
een aangenomen naam den kost te verdienen. Door
een toeval, een noodlottig toeval, kwam echter een
rechercheur van de Amsterdamsche politie voor eene
andere zaak informaties inwinnen in het huis, waar
de vrouw het laatst diende. De rechercheur trof in
het huis een ouden bekende aaD, zijn tong geraakte
los, en zoo verhaalde hij dat de eenvoudige, stille
dienstbode, Christina de Graaf, eigenlijk de vrouw van
Jut was. De meesteres, hoezeer ook met de dienstbode
ingenomen, beduidde haar dat zij een anderen dienst
moest zoeken; in de buurt werd bekend wie zij was
en daarmede was haar beBtaan gebroken. Zij kon niet
op straat komen of ze werd achtervolgd en nagejouwd
en aan haar rampzalig verleden herinnerd. Wanhopig
door die vervolging, zag zij geen anderen uitweg meer
dan dezen: terug te keeren naar de gevangenis, die
zij in 1888 verlaten had. De pleiter hoopte dat de
rechter met die feiten zou rekening houden en een
barmhartiger oordeel over de arme vellen, dan het
O. M. gedaan had.
Eene opmerking van den verslaggever moge hier
bare plaats vinden. Zoo menigmaal wordt, en zij, die
de terechtzittingen by wonenmoeten verklaren
terecht, geklaagd over dikwerf onbeleidvolle hande
lingen der Amsterdamsche politie. Indien de mede
deeling van mr. Van Lennep (deze had ze ook weder
van een ander) juist wordt bevonden, mag niet ontkend,
dat de bewuste rechercheur, zij het ook te goeder trouw,
een rampzalige daad heeft verricht door te spreken,
daar waar het maatschappelijk belang gebood te
zwjjgen. Het ban toch nooit op den weg der politie
liggen om door onbescheidenheid een veroordeelde te
verhinderen tot het goede in te keeren. Een onder
zoek mag hier in geen geval achterwege blijven.
Te Amsterdam heeft zich een commissie uit de inge
zetenen gevormd, die zich met een adres tot Burgemeester
en Wethouders heeft gewend, waarbij wordt medegedeeld,
dat zij den onlang9 afgebranden stadsschouwburg weder
weDscht op te bouwen en dat zij zal trachten de daar
voor benoodigde gelden (geraamd op 900,000) door
middel eener geldleening tegen lage rente bijeen te
brengen, terwijl verzocht wordt dat door de gemeente
de rente en aflossing der leening tot een bedrag van
22,500 's jaars zal worden gewaarborgd. Een en ander
onder bepaling, dat de gemeente aanstonds eigenares
zal worden van het te stichten gebouw en de com
missie dit gedurende 100 jaren van de gemeente zou
in gebruik nemen,alles op een wijze, waardoor de
stadsschouwburg zou worden herbouwd, zonder dat
daarvoor nieuwe lasten op de burgerij worden gelegd.
"VTissing-en, 22 Maart. Naar wy vernemen zal
in de maand April de juiste dag is nog niet
bepaald het monument onthuld worden, hetwelk
geplaatst is op het graf van den dapperen held Jacob
Hobein, en zal voor dat doel overkomen óf het muziek
corps van het 3de regiment iufanterie te Bergen-op-Zoom
öf het muziekcorps van de marine te Den Helder.
Een plotseling sterfgeval vond Vrijdag avond op
de openbare straat te VlissiDgen plaats. Een bejaard
persoon, op weg naar de R. K. kerk, werd op een
stoep zittende gevonden en toen men informeeren wilde
of hem iets was overkomen, bleek het leven reeds
geweken te zijn. Waarschijnlijk was hij door eene
beroerte getroffen.
23 Maart. Het gebouw van>Het
Leger des Heila" had het heden hard te verantwoorden.
In den laatsten tijd werden de oefeningen niet meer
bijgewoond door mannen of vrouwen, doch alleen door
aankomende jongens en meisjes, die de oefeningen niet
bezochten uit beginsel, maar om »schandalerij" uit te
halen. Vrijdagavond moest wegens het rumoer dat er
gemaakt werd het gebouw door de politie ontruimd
worden, en trok men al zingende door de stad. Heden
was het echter erger, er werden niet minder dan 42
ruitjeB ingeworpen; er werd tegen verschillende personen
proces-verbaal opgemaakt, en was het 'a avonds verboden
op de Hoogstraat waar het gebouw is te blyven
staan en was men verplicht door te loopen.
Goes, 23 Maart. Hoera, voor de stoomzuivelfabriek.
Brood voor tal van nyvere handen, die aan de fabriek
werk vinden. Puike, zuivere, onvervalschte natuurboter.
De boeren leveren al bunne melk af aan de fabriek
en halen de afgeroomde melk weer terug om jong vee
te mesten. Daardoor is eene ongekende levendigheid in
den handel in joDg vee. De boeren maken uitstekende
zaken en de fabriek rendeert flink, en zij kan niet
alle afnemers voorzien, zoo groot is de vraag naar
prima natuurboter der Goesche roomboterfabriek. Zoo
zal het misschien zjjn over eenige tientallen van jaren.
Thans verneemt men totaal niets van het tot stand
komen der fabriek.
Ja, toch wel iets, maar 't is niet bemoedigend. De
melkboeren in en rondom Goes verkoopen liever hunne
melk voor 8 cent per liter aan de ingezetenen, dan
voor 47a cent per liter aan de fabriek. Dat is nu
misschiet! heel dom van de boeren, maar onnatuurlyk
toch zeker niet.
En de boeren, die op meer of minder grooten afstand
van Goes wonen, tweemaal naar de fabriek te laten
komen, eens om de melk te brengen en eens om de
afgeroomde te halen geen denken aan, me lieve
mensch! En dan die boter, die de boerin niet zelf
klaar gemaakt heeft, wie zou die lusten. Wel eten
onze boeren bijna nooit iets anders dan ikrupvet",
maar de boter moet toch goed wezen 1
Het zal, vreezen wij, lang duren, eer de eerste steen
voor de Goesche roomboterfabriek zal. worden gelegd.
Een babbelaar- of brokbenfabriek zou eer in een
bepaalde behoefte voorzien 1
Terneuzen, 22 Maart. De heer B. Kieboom
alhier had gisteren het voorrecht zyn 80sten geboorte
dag te vieren. De waardige grijsaard, een der gerech
tigden tot het dragen van het Metalen Kruis, ontviDg
des avonds een bezoek van het ScberpschutterBCorps
»Voor Vaderland en Koning," dat eenige salvo's ter
zjjner eere loste, terwijl de vlaggen uit vele particuliere
woningen ter zijner eere wapperden.
Door het breken van eeu ketting, waarmede uit
het Engelsche stoomschip «Mascotte" ruw ijzer werd
gelost, kreeg een matroos van dat stoomschip een
hoeveelheid ruw yzer tegen de beenen, met het onge
lukkig gevolg, dat een zijner beenen zoo gekwetst
werd, dat men vreest, dat afzetting noodzakelijk zal
worden. De ongelukkige is in het ziekenhuis alhier
opgenomen.
Als een bewys, dat ook hier de nieuwe manier
om huizen in elkaar te zetten is doorgedrongen, kan
dienen, dat gisteren middag de scheidsmuur tusschen
twee in aanbouw zijnde huizen totaal is ingestort, ge
lukkig zonder iemand lichamelijk nadeel te berokkenen.
Door de gemeente Clinge werd eenigen tijd ge
leden de aanbesteding van het maken van een keiweg
niet goedgekeurd, wijl de inschrijvers allen boven de
raming waren. Naar wij vernemen is dit zoo hoog
noodige werk thans onderhands aangenomen door den
heer C. v. d. Hooft alhier voor 43000.
Door den gemeenteraad te Sas van Gent is be
sloten een onderzoek in te stellen naar de koBten voor
den aanleg van een telephoonlijo, hetzij langs Axel en
Zaamslag, hetzij langs het kanaal in verbinding met
Terneuzen.
Sta-venisse, 23 Maart. In den afgeloopen nacht j
(van Zaterdag op Zondag) heeft alhier in de kom der
gemeente een vreeselijk schandaal plaats gehad. Bij
den gemeenteveldwachter zijn van de 3 ramen aan de
voorzijde van het huis 11 groote ruiten ingegooid,
terwijl de achterdeur was gebarricadeerd. Zoowel door i
de bewoners van het pand als door de buren is slechts
een klap gehoord, zoodat de veronderstelling niet ge- j
waagd is, dat een 3tal personen deze schanddaad ge- j
zamenlijk verricht hebben. Vóór een der ramen werd
een gedeelte van een houten hamer gevonden. De eene
roep in de gansche gemeente is, dat de snoodaards hun
meer dan welverdiende straf niet zullen ontgaan. Moge
de sterke arm hen spoedig aan de bevoegde macht
overleveren, want deze laffa wraakneming zoo er
al van wraaknemiog tegenover iemand in politiedienst
sprake moge zijn is te laag, opdat de bedrijven
ongestraft zouden mogen blijven.
Zieirilczee, 24 Maart. Door Gedep. Staten van
Zeeland is vastgesteld het door de navolgende ge
meenten dezer provincie te dragen aandeel in de
lichting voor de nationale militie in dit jaarBrou
wershaven 4, Bruinisae 6, Burgh 2, Gbjyneplaat 5,
Cortgene 2, Dreischor 4, Duivendijke en Ellemeet
samen 2, Eikerzee 2, Haamstede 4, Kerkwerve 3,
Nieuwerkerk 2, Noordgouwe 1, Noordwelleen Seroos-
kerke samen 1, Oosterland 5, Oud-Vosmeer 4, Ouwer-
kerk 2, Poortvliet 6, Renesse 3, Scherpenisse 5, St.
Annaland 8, St. Maartensdijk 9, St. Philipsland 5,
Stavenisse 5, Tholen 7, Wissekerke 7, Wolfaartsöijk
8, Zierikzee 19, ZoDnemaire 4.
Bij het personeel der rijksveldwacht is aangesteld
tot rijksveldwachter 3e klas (jachtopziener) J. B. Raes,
gepasporteerd maréchaussée, thans veldwachter der
gemeente Philippine (standpl. Kapelle); en zijn ver
plaatst met; 3 April. a.s.D. Buurman (brigadier
titulair) van 'eHeer Arendskerke naar Borsele; P.
Buteijn (id.) van Grypskerke naar's Heer Arendskerke;
P. Schut van Muntendam naar Grijpskerke; J. Kooij-
man van Brouwershaven naar Amsterdam en J. Visser
van Amsterdam naar Brouwershaven.
In een vacante Zuidbevelandsche gemeente moest
onlangs een predikant van den ring optreden. Vóór
hy zich naar den predikstoel begaf, ontving hij echter
een mondelinge boodschap, waarby hem, namens den
kerkeraad, verzocht werd niet alleen nu niet, doch ook
Toortaan niet meer voor de gemeente op te treden
omdat bij zich aan de misdaad schuldig maakte
van Uilenspiegel te lezen.
Het adres van den Ned. Vrouwenbond tot ver-
hoogiog van het zedelijk bewustzijn is bij de Tweede
Kamer ingediend met 38,432 handteekeningen, 18,208
van mannen en 20,224 van vrouwen, uit ongeveer 160
gemeenten in ons vaderland.
Behalve de afdeelingen van den Vrouwenbond en van
de Ned. Vereeniging tegen de prostitutie, die het ver
zoek ondersteunden, namen ook andere corporatiën
aan het petitionnement deel.
Volgens mÏDisteriëele aanschryving zal het niet
blijvend gedeelte der lichting van 1889 op 30 April
en het blijvend gedeelte dier lichting op 13 September
in het genot van onbepaald verlof worden gesteld.
iUeTTk nie uw s.
Ds. Heldring, predikant by de Ned. Herv. gemeente
te Middelburg, heeft voor de benoeming tot directeur
van het gesticht voor vallende ziekte te Haarlem
bedankt.
VERKOOPIN G E 1ST, enz.
Vrydag zyn door den heer W. Pelle te Yerseke voor
zyn principalen publiek verkocht:
6000 groote oesters ad f 33, 100.000 le soort zaai-
oesters ad f 13 10, 100 000 dito ad 12.60, 70.000
dito ad 12.70, 38.000 dito ad 12.60, 95.000 dito
ad 10.10, 75.000 2e soort ad ƒ7, 50.000 dito ad 5.95,
75.000 dito ad ƒ6.10, 100 000 3e Boort ad ƒ4.05,
40 000 dito ad 2 60, 7000 twijfelaars ad 22.17,
11.000 dito ad 21.52, 60.000 2e soort zaaioesters ad
ƒ4.05, 40.000 dito ad f 6.30, 40.000 3e soort ad 2 45,
30,000 le soort zaaioeaters ad 9.10, alles per 1000,
is samen f 8015.21.
Voor onkosten werd 10 °/0 bedongen.
Een gemetselde en bevloerde oesterput met loodsen
steiger te Yerseke voor de som van ƒ2110 en voor
onkosten 127a
Ingezonden Stukkon.
Paardenfokkory.
Ren bericht uit Heusden, waaruit blijkt, dat de aldaar
gevestigde Afdeeling der Maatschappij van Landbouw, twee
prijzen, elk van 75 gulden, beschikbaar heeft gesteld voor
éëu-jarige hengstveulens, is van te groote beteekenis voor
de paardenfokkerij in onze provincie, om er niet in 't bij
zonder de aandacht van belanghebbenden op te vestigen.
Terecht heeft genoemde Afdeeling ingezien, dat de aan
koop van geschikte volwassen dekhengsten, op belangrijke
bezwaren stuit. Uitmuntende inlandsche hengsten treft men
niet zoo veelvuldig aan, terwijl de van buitenlandsch in-
gevoerden, meestal niet aan de eischen voldoen. Over 't
algemeen munten deze uit door schoone vormen, doch laten
in stand, sterkte der beenen en in den draf, veel te wenschen
over en zijn zij in den regel niet zwaar genoeg gebouwd
voor ons land.
Het paard, dat hier gewenscht wordt, is het landbouw'
koetspaard en zal het op dien naam aanspraak kunnen
maken, dan behoort het te bezitten: een forschen lichaams
bouw met schoon voorkomen, zuivere steilte beenen, goede
hoeven, soliden stand, een verheven, ruimen, vierkanten
draf, terwijl kleur en temperament mede in aanmerking
moeten worden genomen. Van den hengst, die aan deze
voorwaarden voldoet en tevens van onberispelijke afstamming
is, kan met vrij groote zekerheid wat goeds verwacht worden.
Mist hij echter eene der gemelde eigenschappen, zoo moet
hij als ongeschikt ter verbetering van ons paardenras be
schouwd worden en doet men in dat geval beter, zijn toe
vlucht te nemen tot een tamelijken hengst van inlandsche
geboorte.
In het buitenland worden de goede paarden niet dan tegen
hooge prijzen van de hand gedaan, zoodat de hengstenhouder,
wil hij eene behoorlijke winst maken, het dekgeld betrekkelijk
hooger moet stellen, waartegen de meeste boeren echter,
zeer ten onrechte, bezwaar maken. Het gevolg hiervan is,
dat men zich hengsten moet aanschaffen van minder prijs
en, zooals van zelf spreekt, van minder goede hoedanigheid.
De paardenfokkers dragen hierdoorde schuld van het slechte
gehalte der dekhengsten.
Van de buitenlandsche hengsten is er dus, zoolang de
houdei-s van fokmerriën aan eer. laag dekgeld blijven hechten,
niet veel heil te wachten.
Door aankoop voor gezamelijke rekening, of van Staatswege,
waarbij over flinke sommen kan beschikt worden, en door
het heffen van een voldoend dekgeld, Icon er een spoedige
verandering ten goede verwacht wordpn.
Onder de gegeven omstandigheden echter moet een an
deren weg worden ingeslagen, die wel is-waar niet zoo
snel werkt, doch op den langen duur tot een bevredigend
resultaat kan leiden.
Wanneer men de transporten paarden beschouwt, die
hier door buitenlanders, vooral voor Fransche rekening,
worden aangekocht, dan ontdekt men daarbij soms ruins,
waarvan het te bejammeren is, dat zij niet voor de voortteling
zijn bewaard gebleven. Menig uitstekend hengstveulen wordt
te vroeg gecastreerd; reeds voor dat liet door paardenkenners
of hengstenhouders is opgemerkt, wordt liet voor de teelt
onbruikbaar gemaakt. Dit nu te voorkomen, is het streven
der Afdeeling Heusden en ook de Afdeeling Almkerk werkt
in gelijken zin.
Reeds voor zoog-hengstveulens worden in beide afdeelingen
premiën uitgeloofd, waarna de bekroning voor jaarlingen
volgt en sluit men allengs aan met de keuringen, van wege
de provincie uitgeschreven. Op deze wijze voortgaande, zül-
len de gunstige gevolgen niet uitblijvende hengstenhouder
vindt er betere gelegenheid door, eene goede keuze uit de
jonge hengsten te doen en zoodoende in liet bezit te komen
van een fokdier, dat hem op volwassen leeftijd betrekkelijk
weinig gekost heeft, terwijl ook de fokker-verkooper er niet
slecht bij varen zal.
Te wenschen ware het, dat dit voorbeeld meer algemeen
in ons land gevolgd werd, aangezien de paardenfokkerij er
in hooge mate mede gebaat wordt. Hulde daarom aan de
vereenigingen, die in deze het initiatief genomen hebben.
Intusschen mag niet uit het oog worden verloren, dat
het loffelijk streven dier afdeelingen, alsmede de gewaar
deerde bemoeiingen van het Provinciaal Bestuur in Noord-
Brabant, als niet afdoende moeten worden aangemerkt, indien
het aan medewerking van de zijde der fokkers ontbreekt.
De hengst alleen is niet in staat een goede nakomelingschap
te verwekker., ook de merriën die voor de fokkerij worden
bestemd, behooren van uitmuntende kwaliteit te zijn.
In het tegenwoordig stelsel van fokken moet eene groote
wijziging worden gebracht. Vuil de beste merriën kunnen
goede veulens verwacht worden; eene middelmatige of
slechte merrie, brengt slechts bij uitzondering iets goeds voort.
De fokker, die zijn belang gued begrijpt en door ervaring
wat geleerd heeft, zal alleen de goede merriën voor de
voortteling kiezen en hiervan minstens een paar veulens
trachten te verkrijgen, alvorens die van de hand te doen.
Op die manier blijft hij in een goed ras; daarbij zal hij er
niet tegen op zien, den besten hengst te doen dienen, al
kost de reis daarheen, wat tijd en moeite en in geen geval
schrikt hem een hooger bedrag aan dekgeld af, daar de
ondervinding hem bewezen heeft, dat het uitgegeven geld,
later in de waarde der afstammelingen, ruimschoots vergoed
wordt. Ook staat het bij hein vast, dat de houders van
goede hengsten, deze dieren onmogelijk kunnen aanhouden,
zoo zij niet een behoorlijk dekgeld in rekening kunnen
brengen.
Laten de hoeren echter het hek aan den ouden paal
hangen, blijven zij op den ouden voet voortstrompelen, ach
ten zij elke merrie voor de voortteling geschikt worden de
goede merriën te vroegtijdig verkocht en gaan zij een
uitstekenden hengst om het hooger dekloon voorbij, dan
is er noch van den goeden wil der afdeelingen, noch van
het provinciaal reglement op de paardenfokkerij in Noord-
Brabant, eenig blijvend suceès te wachten en kunnen alsdan
de jaarlijksehe bijdragen beschouwd worden, als te zijn,
nutteloos besteed. Wil men daarentegen de goede bedoelingen
der genoemde vereenigingen, vruchten zien afwerpen; wenscht
men liet provinciaalreglement en de jaarlijksehe subsidie
op den duur behouden te zien, dan de zaak ilmk aangepakt,
zooals dit reeds door sommige veehouders in de provincie
geschied. Wij hebben prachtige vruchtbare weilanden, ge
schikt om een sterk en schoon paard te fokken, dat in
den vreemde aftrek kan vinden. Aan ons alleen dus de
schuld, indien het doel niet bereikt wordt!
Mijn dank M. d. R. voor de afgestane plaatsruimte.
Uw Dw. Dn.
A. J. VLAMINGS.
's Bosch, Maart 1890.
DIENST
EN TUSSCHENGELEGEN PLAATSEN.
Maart 1S90.
Van Zierikzee:
Van Rotterdam
Woensd.26 'smorg. 7,45 u.lDi«srf. 25 'smorg. 11,u.
Vrijdag 28 7,20 iDond. 27 10,30 x>
Zondag 30 8,30 jZaterd. 29 10,45»
De Directeur,
A. van GASTEL.
5 Op Woensdag den 26 Maart,
hopen wij met onze Ouders:
JACOB de FOUW
SARA MAAT
hunne lOjarigc Echtvereeniging in
1 welstand te vieren.
Hunne dankbare Kinderen en
Behuwdkinderen.
2< Kats, den 25 Maart 1890.
Onclei*trou>v<l
MARINUS SLAGER, Weduwnaar
en
ANNA LAURINA BEVELANDER, Weduwe*
Poortvliet, 21 Maart 1890,
1