ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Donderdag 6 Februari 1890.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Algemeen Overzicht.
NIEUW STIJDUMGEN.
Yerschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1.30, franco per post
f 4.60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
46ste JAARGANG. No. 5806.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags
10 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Het is een der meest gelukkige verschijnselen van
den tegenwoordigen tijd, dat, waar bijna zonder
onderscheid erkend wordt, dat de maatschappelijke
positie der mindere klassen te wenschen overlaat en
zij billijkerwijze aanspraak maken op verbetering
van hun lot, het niet bij de erkenning dier billijkheid
blijft, maar werkelijk de hand aan den ploeg wordt
geslagen om verbetering aan te brengen. Vooral is
het toe te juichen, dat de verbetering der sociale
toestanden niet over wordt gelaten aan particuliere
krachten, die, hoe goed ook georganiseerd, toch niet
wedijveren kunnen met de macht van den staat,
maar dat het juist de regeeringen zijn, die, schier
allerwegen, open oog en oor hebben voor de grieven
der arbeidende klassen, om langs wettelijken weg
daaraan te gemoet te komen. Een der bewijzen, die
voor het bovenstaande zijn aan te halen, leverde
dezer dagen wederom de Keizer van Duitschland.
Zijn rijk vooral was in den laatsten tijd het tooneel
waar de strijd tusschen arbeidèrs werd gestreden
en vooral waren het de werkstakingen in de mijnen
in het vorige jaar, die menig gebrek aan het licht
brachten. Zooals men zich herinnert, heeft de
regeering toen eene commissie benoemd ten einde
te onderzoeken in hoeverre de mijnwerkers gelijk
hadden en wat er zou kunnen geschieden, ten einde
aan hunne rechtmatige grieven te gemoet te komen.
De Keizer echter, niet tevreden met dit officieele
onderzoek, doch begeerig om den toestand te leeren
kennen zooals zij werkelijk is, droeg zijn vroegeren
leermeester, den geheimraad Hinlzpeter, op, een
verslag uit te brengen omtrent den algemeenen
toestand in de mijodistrieten. Ten gevolge van dit
verslag en ook omdat Vorst Bismarck van den last
der binnenlandsche staatkunde gaarne voor een deel
werd ontheven, is thans tot minister van koophandel
in Pruisen benoemd Baron Berlepachopper-
president der Rjjnprovincie. De betrekking van
Minister van Koophandel heeft Vorst Bismarck tien
jaren vervuld; gedurende dit tijdvak echter waren
de afdeelingen mijnwerken en ijzersmelterijen ge
voegd bjj het departement van openbare werken.
Daar de Minister van Openbare werken echter thans
zooveel te doen heeft met de staatsspoorwegen zijn
deze afdeelingen gevoegd bijKoophandel. De be
noeming van Baron Berlepech tot Minister is daarom
zoo gewichtig omdat hij tijdens de groote werkstaking
der mijnwerkers in het vorige jaar zooveel heeft
bijgedragen tot de verkrijging van een vreedzame
oplossing daarvan. Persoonlijk stelde hij zich in
gemeenschap met de werkstakers, weigerde tegen
den drang van hooggeplaatste autoriteiten in, om
de hulp der militaire macht in te roepen en drong
bij de Regeeving aan op het volgen eener voorzichtige
en verzoenende handelwijze. Een Minister met
dergelijke anticidenten kan den mijnwerkers een
waarborg zijn, dat hunne belangen door de Regeering
niet uit het oog zullen worden verloren. Den Minister
wacht dadelijk de belangrijke werkzaamheid om
zich bezig te houden met de arbeidswetgeving, waar
die zal worden aangemeld met een ontwerp omtrent
het instellen van raden van nijverheid en verzoening.
Ondanks dit bewijs dat de Regeering aan hunne
eischen gehoor schenken wil, blijft het onder de
mijnwerkers verre van rustig. Te Essen zou Zondag
eene vergadering gehouden worden van alle vroegere
gedelegeerden der werklieden in de steenkolenmijnen
van Rijnland en Westfalen, ten einde te beraad
slagen over een gemeenschappelijk optreden in zake
de bekende eenheid der werkstakers. De politiek
blijft rustenalle afgevaardigden zijn bezig zich
gereed te maken voor den strijd, die bij de aan
staande verkiezingen zal gestreden worden.
Ook in Frankrijk blijft de arbeiders-wetgeving
aan de orde. Door een der afgevaardigden in de
Kamer is voorgesteld een ministerie van nationalen
arbeid te vormen. Daarin zouden naast een aantal
leden der Kamer en van den Senaat, allerlei
specialiteiten in zake arbeidskwesties zitting nemen
en deze commissie zou zich bezig hebben te houden
met de behandeling en oplossing van alle sociale-
en oeconomische vraagstukken. Voorwaar een
reuzentaak, waarvoor zelfs deze zeer groote en uit
verschillende bestanddeelen bestaande commissie
wel niet bekwaam zal bevonden worden. De Kamer
nam een voorstel aan om eene commissie van 33
leden te benoemen voor spoorweg-aangelegenheden
en verder verscheidene voorstellen aangaande de
eischen voor het verblijf van buitenlandsche werk
lieden in Frankrijk. Naar de laatste berichten mede-
deelen zou er eene oneenigheid zijn ontstaan tusschen
den Minister van Justitie en de heer Rouvier in
zake het instellen van eene vervolging tegen de
directeuren van het Comploir d'Escomte.
Van het geschil tusschen Portugal en Engeland
lekt niet veel uit. Naar het schijnt wil het nieuwe
Ministerie het betwiste grondgebied eerst doen
ontruimen, opdat de juistheid der houding van
Portugal niet zou kunnen worden betwijfeld. De
oorzaak der moeilijkheden, Serpa Pinto, blijft voor-
loopig in Afrika zonder bijzondere zending en gaat
dus niet naar Amerika. Zijne terugkomst naar
Portugal wordt echter uitgesteld, omdat dit allicht
aanleiding geven zou om de kalmte, die langzamer
hand terugkeert, weder te verstoren.
Algemeen is in Spanje de vreugde over de
herstelling van den jongen Koning. Een plechtig
Te Deum is te Madrid in de kerk van Sint
Fransiscus gezongen, waarbij de Koningin en vele
leden der kamer, alsmede vele staatslieden tegen
woordig waren. Wat echter vooral opmerkelijk
isis de brief dien de bekende republikein
Castelar aan een hooge hofbeambte geschreven heeft,
waarin hij hem verzocht der Koningin-regentes uit
zijn naam geluk te wenschen met het herstel van den
jongen Koning. Gedurende de ziekte van den Koning
heeft hij tweemaal daags inlichtingen genomen
aangaande zijn toestand en hij voegt er den wensch
zijns harten by, dat hij mocht herstellen, hij, die nu
tweemaal Koning iseens door de wetten des lands,
ten tweede male door de Voorzienigheid.
De Vereenigde Staten van Noord-Amerika hebben
de nieuwe republiek van Brazilië erkend. Tevens
heeft het huis van afgevaardigden een ontwerp aan
genomen, waarbij besloten werd eene wereldtentoon
stelling te houden en waarbij de stad New-York
gemachtigd wordt om voor dat doel eene som van
10 millioen dollars te besteden.
Amerika.
Drie Amerikaansche tooneelgezelschappen zjjn ge-
ruimen tijd ingesneeuwd geweest op den Central
Pacific-spoorweg. De Howard Variety Company bracht
veertien dagen in een waggon door, onder schrikkelijke
ontberingen, daar de levensmiddelen zeer schaars
waren en brandstof eindelijk geheel ontbrak in de
felle koude.
Engeland.
Londen, 3 Febr. Parnell heeft zyn proces wegens
laster tegen the Times ingetrokken, daar de directie
van het blad vijfduizend pond schadevergoeding heeft
aangeboden. Parnell had oorspronkelijk honderdduizend
pond geëischt.
Er bestaat thans alle grond voor het vermoeden,
dat het Engelsche schip „Erin", 28 Dec. van New-
York naar Londen met goederen en vee vertrokken,
met man en muis is verongelukt. Een boot werd den
9 Jan. door den gezagvoerder van het te Bremerhaven
binnengekomen stoomschip „Creole" aangetroffen, waar
uit hy verscheiden zaken, gemerkt „Erin", heeft aan
boord genomen. In de nabijheid zag men veel wrak
hout en veehokken dry ven vermoedelijk was dat alles
van gemeld stoomschip afkomstig. De equipage bestond
uit 57 koppen en er waren 15 veedryvers ter verzor
ging der 500 stuks vee aan boord.
Italië.
By het doorbreken van een bastions-muur van het
fort St. Aoge te Rome, dat ter wille van een straat-
verbreeding gedeeltelyk wordt geslecht, heeft men den
cylindervormigen toren ontdekt, welken Paus Nicolaas V
omstreeks 1445 heeft laten bouwen. Het binnenste
van dien toren is een goed bewaard gebleven cel, vol
i steenen kogels van allerlei aard (er worden slechts
j weinig ijzeren gevonden) en met een deur uitkomende
in een gang, welke door den ringmuur rondom het
i fort liep. Men hoopt dat de geheele toren
te
worden.
voorschijn gebracht en dan in wezen gelaten z
Duitschland.
Te Essen is Zondag wederom eene vergadering ge
houden van gedelegeerden uit de mijnwerkers in
Westfalen en de Rijnprovincie. Er waren er slechts
weinig opgekomen. Volgens een voorloopig bericht is
het er vry onstuimig toegegaan, maar is tevens het
vooruitzicht op werkstaking aanmerkelijk verminderd.
Aan den eisch tot loonsverhooging werd namelijk wel
vastgehouden, doch blykens het verhandelde scheen
het ten slotte in de bedoeling te liggen, aan den eisch
zoodanige uitlegging te geven, dat er in alle geval
verhooging wordt verlangd voor mynwerkers, die
minder dan 5 mark per dag verdienen. Ook aan de
inkorting van werkt yd werd wel vastgehouden, maar
uit den geheelen loop der beraadslagingen kon men
reeds zieD, dat er weinig geneigdheid tot eene alge-
meene werkstaking bestond.
Iütusschen was er Zaterdag te Eschweiier, in de
Rijnprovincie, insgelijks eene vergadering gehouden,
doch uitsluitend van mijnwerkers der mijn Nothberg,
die tot de werken der Eschweiler Mynvereenigiug be
hoort. Daar de directie de gestelde eischen niet had
ingewilligd, werd alsnu in de vergadering besloten,
het werk aldaar te staken.
Berlyn, 3 Febr. De Keizer ontving heden den
fabrikant Friedrich Krupp in een langdurig gehoor en
zal morgen by het parlementaire diner ten huize van
prins Bismarck den voornaamsten fabrikant in de
Saar-streek, vry heer Von Stumm, ontmoeten. Deze
laatste is kort geleden reeds in het geheim op
Friedrichsruhe bij Bismarck geweest. Het is duidelyk
dat de Keizer persoonlyk met de aanzienlykste indus-
trieelen over het arbeidersvraagstuk wenscht te spreken.
De Keizer heeft eene opmerkelijke toespraak gericht
tot de kadetten in de groote militaire kadettenschool
te Lichterfelde. Hy zeide o. a. dat in den tegenwoor-
digen ernstigen tijd aan ieder officier zware plichten
zyn opgelegd. De officieren behooren zich door eenvoud
en matigheid te onderscheiden, en alle weelde te ver
mijden. Onbehoorlijke gedragingen tegen onder
geschikten, waarover den Keizer in den laatsten tyd
herhaaldelyk klachten ter oore zyn gekomen, worden
door hem ten strengste afgekeurd. Een officier behoort
lankmoedig en geduldig te wezen, niets onredelijks te
verlangen, en steeds indachtig te zyn dat hy door een
onberispelyken levenswandel de tegenwoordig zoo vaak
aangevallen wordende monarchie behoort te steunen.
Te Markaustad, naby Leipzig, stierven onlangs
achter elkander plotseling de burgemeester en zyn
echtgenoote. Het is thans gebleken, dat beiden met
arsenicum zyn vergiftigd en wel door hun eeoige
dochter, die tegen den zin harer ouders betrekking
had aangeknoopt met een toooeelspeler en door deze
misdaad de tegen hare verbindtenis aangevoerde be
zwaren uit den weg heeft willen ruimen.
Nederland.
Gravenhage, 3 Febr. Naar wy vernemen
zal er een reorganisatie plaats hebben van de Departe
menten van Binnenlandsche Zaken en van Waterstaat.
Eerstgenoemd Departement zal het deel der land-
bouwaangelegenheden, thans nog onder zyn beheer,
overdragen aan Waterstaat.
Aan dat Departement zou dan een afzonderlijke
afdeeling voor Landbouw worden ingesteld, met een
Landbouwraad in den geest van het college voor zee-
visscheryen, als permanent raadgevend lichaam.
De bekrachtiging der spoorwegovereenkomsten zou
voorts de noodzakelijkheid doen geboren worden van
een speciale afdeeling Spoorwegen, verdeeld in een
technisch en administratief bureau.
4 Febr. De Ministerraad is heden wederom in een
langdurige buitengewone vergadering byeengeweest.
In Den Haag worden natuurljjk reeds namen ge
noemd van opvolgers des Ministers Keuchenius, indien
deze, zooals waarschijnlijk is, uit het Kabinet treedt.
Behalve de heeren Dr. Wynmalen, die als politiek man
geheel onbekend is, en de heer Van Nunen, de con
troleur met verlof, die voor een der katholieke districten
zitting heeft, is er reeds sprake van het lid van den
Raad van Indië, den beer W. P. Groeneveldt, die gezegd
wordt tot de anti revolutionaire richting te behooren.
Dat alles zyn echter losse geruchten.
In politieke kringen verzekerd men dat de 8
afwezige liberale leden tegen de begrooting van Koloniën
zouden gestemd hebben.
De Hooge Raad heeft den heer J. J. van Kerkwyk,
lid van de Tweede Kamer, benoemd om, in plaats van
wylen baron Yan der Goes van Dirkxland, op te treden
als mede-arbiter in bet geschil tusschen den Staat en
de Holl. Spoorwegmaatschappij over de stationsge
bouwen op de spoor weglyn naar den Hoek van Holland.
Terneuzen, 2 Febr. Heden werd alhier eene
jeugdige dienstbode gevangen genomen, verdacht van
kindermoord op haar pasgeboren kind. Het verduisterde
lykje werd door de politie gevonden in een regenbak.
Gravenpolder, 4 Febr. Het is tegen
woordig alhier lang niet rooskleurig. De influenza, die
zoo goed als geweken kan worden beschouwd, is oor
zaak geweest, dat het musschengilde eenigen tyd op
den achtergrond is geraakt; deze omstandigheid heeft
evenwel niet kunnen voorkomen, dat er nog onaange
naamheden hebben plaats gevonden, en wol, doordat
de tweede bode, die ook lid is, met de premie is gaan
stryken, welke premie hem evenwel, volgens de meening
van anderen, niet toekwam; men kan begrypen, dat
dit door velen kwaljjk is genomen.
Zaterdag 1 Febr. j.l., 's morgens 6 uur, werd
alhier brandalarm gemaakt voor een brand, die was
uitgebarsten op een hoekje buiten het dorp. Er werd
dapper op de trompet geblazen, zoodat de brandweer
spoedig op de plaats des onheils tegenwoordig was.
Sctieirpeniisse. De Vereeniging »Tot Nut en
Ontspanning" hield op Vrijdag 31 Jan. hare 3e ver
gadering in het loopende winterseizoen. Als redenaar
trad de heer Sauer van Wemeldinge op; zyn schoon
opstel Uithangborden", maakte bij de hoorders den
meest gunstigen indruk.
In de voorloopige vergadering is aangenomen om
in het begin van Maart het 25jarig bestaan der ver-
eenigiDg feestelyk te herdenken en tevens om voor
het jaar 1890 een toelage aan het muziekgezelschap
V. I. O. S. toe te staan.
□Cholen. Voor de betrekking van onderwijzeres
aan de openbare school alhier, jaarwedde 450, hebben
zich elf sollicitanten aangemeld.
Zierikzee, 5 Febr. Tot 3en onderwijzer aan de
Chr. School alhier, is benoemd de heer A. Boot. Deze
benoeming gaat in met primo Januari dezes jaars.
De commissie ter bevordering en ter aanmoedi
ging van de verbetering der paardenfokkerij in Zeeland
zal hare zittingen houden te Middelburg en te Cortgene
6 Febr., te Goes, Tholen, Oostburg en Hulst reep. 7,
8, 11 en 12 Febr., terwijl de datum voor de keuring
te Zierikzee nog niet vastgesteld is.
Aangegeven zijn: te Middelburg 7, te Cortgene 2,
te Goes 7, te Tholen 8, te Oostburg 10, te Hulst 21
en te Zierikzee 23 paarden. Totaal 78 paarden.
Men scnryft ons uit IJzendyke:
Even over de grenzen langs den steenweg van Water
vliet Daar Bouchoute, onze communicatieweg naar
Zeeuwsch-Vlaanderen, viel Zaterdag een bloedig drama
voor.
Een landbouwer leefde in onmin met zijn zwager,
had dientengevolge een beduidende gevangenisstraf te
ondergaan, die bjj evenwel naar zijne verklaring zou
weten te voorkomen.
Gewapend met een revolver, achtervolgde by zjjn
zwager. Deze vluchtte in een huisje en verschool zich
achter een kist. De woestaard droog binnen en schoot
verscheidene malen op den vluchteling, die slechts door
een paar revolverkogels in de beenen getroffen werd.
De aanvaller ging naar buis, nam afscheid van zjjne
vrouw, greep een tweeloop, onlangs gekocht, en ver
brijzelde zich de hersenpan. De zelfmoordenaar stond
in zijne omgeving als een lastig mensch bekend. In
huis was hy een goed echtgenoot en vader.
Naar men met zekerheid verneemt is tegen een
onderwjjzer te Wolfaartsdjjk (Oudelande) proces-verbaal
opgemaakt wegens mishandeling van een der leerlingen
op de openbare school aldaar.
Te Ooltgensplaat wordt het aantal influenza-ljjders
op 3 a 400 geschat.
Zierikzee, 5 Februari.
WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN
by 's Rykskustverlichting te Westenschouwen,
gedurende Januari 1890.
18 regendagen van de 31, een meer dan vochtigen
dampkring, van tyd tot tijd iets natte sneeuw, slechts
vier dagen (de eersten der maand) zwakke vorst;
geen wonder dat de schaatsen op de zolders roesten,
't menschdom g/iofluenzeerd door influenza werd.
Uit de 18 aftappingen bleek, dat we hier 56.9 m.M.,
de Bannen alzoo een zoopie van 1058340 M3. klaar
hemelwater hebben ontvangen, wat, door de onbekwame
keelgaten dier lichamen, niet kan verzwolgen worden,
zoodat dan ook de meters hooger liggende bouwgronden
op de duinen, in véél slechter conditie verkeeren dan
de laagliggende gronden in Schouwen.
Daarenboven was Januari ryk aan mist, vry ge
fortuneerd aan storm, waarvan de hevigste op
26/27 wederom menschenlevens en schatten roofde.
Door den Minister vaa Koloniën zjjn de heeren
L. Nieuwdorp, J. Brouwer en P. K. van Gemert gesteld
ter beschikking van den Gouverneur Generaal van
Nederlandsch-Indië, om te worden benoemd tot op
zichter 3e kl. bjj den Waterstaat en 's lands burger-
ljjke openbare werken daar te lande.
Naar wjj vernemen, zegt de Avondpost, is op een
verzoek om gratie, gedaan door den student P., die
veroordeeld werd wegens bet tweegevecht met den
luitenant der jagers d'A. v. G., door Zjjae Majesteit
afwijzend beschikt.
De mededeel in g, dat de heer Cuypers belast is
geweest met de teekening voor eene nieuwe reeks
muntbiljetten, kleiner dan het bestaande, kan men
aanvullen door het bericht, dat de proefdruk sinds
eenigen tjjd reeds gereed is en door den minister goed
gekeurd. Waarschjjnlyk zullen niet voor het einde des
jaars deze muntbiljetten in omloop gebracht worden.
Nog steeds worden oud model muntbiljetten bygedrukt.
Een buitenkansje had een der reizigers, die
tjjdens den brand in »Café Suisse" te Amsterdam,
daar logeerde, en o.a. zjjn gouden horloge met gouden
ketting, ter waarde van ƒ200, verloor. Maandag
middag bjj het opruimen van het puin is het horloge
met den kettiDg teruggevonden. Beide voorwerpen
waren volkomen onbeschadigd en hadden noch door
de vlammen, noch door het puin iets geleden.
By den gemeenteraad van Dordrecht is ingekomen
een begrootingsplan voor electrische straatverlichting.
Met inbegrip van den aanleg onder den grond zouden
de kosten hiervan komen op ƒ157,000, terwijl de
jaarljjksche exploitatie met aflossing 19,000 zou
bedragen.
Naar aanleiding van het bericht dat de heer
J. Koch, slachtoffer van de ramp bjj Ruinerwold, epne
schadevergoeding zoude hebben bekomen van 50,000,
deelt mr. Rutgers van der Loeff in de Prov. Gr. Crt.
mede:
De heer Koch beeft, op een aanbod van de maatschappij
om hem eene vergoeding van drie duizend gulden uit
te betalen, zjjne rechten op vergoeding aan de be
slissing der rechtbank te Utrecht onderworpen. Hjj
eischte daar 25,844.70, en die eisch is gevolgd door
een gerechteljjk aanbod, om hem reeds thans 4252,50
en over de eerstvolgende 5 jaren een bedrag, succes
sie velyk en bjj gedeelten te voldoen, van 3000 uit
te betalen. De rechtbank zal nu hebben te beslissen
of zyn eisch overdreven, of het aanbod voldoende is.
Een niet alledaagsch geval heeft zich by het
garnizoen te Leeuwarden voorgedaan. Een milicien-
sergeant, die bjj herhaling bjj oefeningen was weg
gebleven, onder voorwendsel, >er geen trek meer in te
hebben", is, wegens het niet nakomen der verplichtingen
aan zjjn graad verbonden, terruggesteld tot milicien
soldaat en overgeplaatst naar Groningen.
In het begin van 1889 kreeg een kind te Mont-
foort al spelende een stopnaald op onbekende wjjze
in het lichaam, welke men niet vermocht daaruit te
verwijderen. Verleden Donderdag, dus bjjna een jaar
daarna, kreeg het kind aan de tegenovergestelde zjjde
van de plaats, waar de naald het lichaam was binnen
gedrongen, plotseling een gezwel, dat na korten tjjd
doorbrak en waaruit de naald geheel verroest weder
te voorschjjn kwam.
Oogetwjjfeld zullen velen zich het moedig gedrag
herinneren van schipper L. Nieman, die met zjjne
varensgezellen Laurens Spui, Johannes van Drimmelen
en Johannes Brandenburg, bjjgestaan door den kapitein
van de sleepboot »Zuid-Holland" Thijs Klop, op den
28sten November van het vorige jaar de bemanning
van het Engelsche stoomschip »Yoxford," gestrand op
de Maasvlakte, het leven redde.
Lang bad men gewacht of de Regeering aan deze
edele mannen een huldeblijk zou aanbieden, maar toen
dit op zich liet wachten en bet jaar 1889 ten einde
spoedde, nam de heer Jbr. E. van Heemskerck van Beest
het initiatief en wendde zich, door middel van een
ingezonden stuk in Het Vaderland, tot het Nederlandsche
volk, om de handen ineen te "slaan en den braven
varensgezellen een aandenken te vereeren.
Allerwege vond de heer Yan Heemskerck bjj val. Yan
Noord en Zuid, Oost en West, zoowel uit ons land als
uit het buitenland kwamen giften en bijvalsbetuigingen,
tot zelfs uit Petersburg, van waar een aldaar gevestigd
Nederlander een bjjdrage zond vergezeld van een toe-
passeljjk gedicht.
In de feestelijk versierde zaal van het lokaal »Dili-
gentia" te 's Gravenhage had Yrjjdag middag de uit
reiking van de huldeblijken plaats. Zeer vele dameB
en heeren waren daarbjj tegenwoordig.
Alvorens tot de uitreiking over te gaan schetste de
heer Van Heemskerck nog eeus de stranding van de
•Yoxford" op de Maasvlakte; hoe de equipage van het
stoomschip in nood verkeerde; de vrucbtelooze pogingen
door de reddingboot aaugewend om het schip te naderen,
den strjjd met de elementen en hoe schipper Nieman
met zjjn blazerschuit, gesleept door de stoomboot
•Zuid-Holland", er eindelijk in slaagde de bemanning
van de »Yoxford", bestaande uit 23 koppen, behouden
te Maassluis binnen te brengen. Het was een strjjd op
leven en dood, die daar op den 28sten November op
de Maasvlakte gestreden werd; een kampen tegen de
elementen en dit alleen uit liefde tot den evenmensch,
zonder eenig winstbejag. In treffende kleuren teekende
de heer Van Heemskerck de redding en bracht daarbjj
in herinnering de talrijke menschenlevens door schipper
Nieman reeds bjj vorige schipbreuken aan de golven
ontworsteld. Aanhoudend werden den dapperen redders
door de aanwezigen harteljjke ovaties gebracht.
Het aandeoken dat daarna aan de varensgezellen
werd uitgereikt bestaat uit een zilveren tabaksdoos
met het opschrift:
»Hulde aan(naam) wegens zjjn manmoedig
gedrag bij het onder stormweder met levensgevaar
redden van 23 schipbreukelingen van het Engelsche
stoomschip »Yoxford", gestrand op de Maasvlakte den
28sten November 1889, aangeboden door eenige ver
eerders".
Aan de keerzjjde draagt de doos eene afbeelding
van het stoomschip.
Een enveloppe met inhoud van waarde vergezelde
het aandenken.
In eenvoudige doch harteljjke bewoordingen bedankte
schipper Nieman de aanwezigen en den heer Yan
Heemskerck, waarna de burgemeester van Maassluis,
namens heD, nogmaals het woord richtte tot den heer
Van Heemskerck voor het door hem in deze genomen
initiatief.
Een driewerf »Leve de vyf" werd aangeheven en
daarmede eindigde eene plechtigheid, die aan menig
damesoog een traan ontlokte, die menig mannenhart
sneller deed kloppen.
Door Z. M. is de bronzen medaille en een loffeljjk
getuigschrift toegekend aan L. Spuy, J. van Drimmelen
en J. Brandenburg, deel ufïmakende van de bemanning
der blazerschuit ODder schipper L. Nieman, wegens
het met levensgevaar redden op 28 November 1889,
van de opvarenden van het op de Maasvlakte gestrande
Engelsche stoomschip »Yoxford".
Bjj Kon. besluit is Leendert Nieman te Maassluis,
benoemd tot broeder in de orde van den Nederland-
schen Leeuw.
Donderdag morgen liep de visschersboot >N.-Dame-
de-Lourdes," van Gravelines, de haven van Duinkerken
bionen, met vijf man aan boórd, deel makende van de
bemanning van een Hollandschen driemaster, die in
zee vergaan was.
Deze driemaster is de »Jantje," van Delfzijl, 400
ton metende, kapitein Doompaul. Dat schip was op
reis naar Cardiff met eene lading hout. De bemanning
bestond uit 11 koppen.
Om 5 uur 's moreens bevond zich de Jantje" op
eenige mijlen ten Noordwesten van Duinkerken; als
een speelbal der woedende golven werd het schip heen
en weer geslingerd, toen opeens eene monsterachtige
golf de brug wegsloeg, en de stukken op de bakboord
zijde geslingerd, deden het schip geheel op zjjde hellen.
Geen kans ziende het schip weer recht te brengen,
gaf de kapitein bevel de booten in zee te laten. Dat
ging niet zonder de grootste moeite en verscheidene
matrozen werden door de golven in zee geslagen en
verdwenen. De kapitein, die op de plaats stond, waar
vroeger de brug was, werd door eene golf in zee ge
slagen, welke tevens het schip geheel deed kantelen.
Slechts 5 mannen hadden in de booten kunnen plaats
nemen; de overigen, de kapitein, de eerste en tweede
stuurman, de kok, de zoon van den kapitein en de zoon
van eenen zeeman waren verdwenen.
Meer dan eens meenden de schipbreukelingen op
hunne beurt door de zee te zullen verzwolgen worden.
Eindeljjk, om 8 uur 's morgens, bemerkten zjj een zeil,
zjj deden noodsignalen en weldra kwam de »N.-Dame-
de-Lourdes" hun ter hulp.
Met veel moeite konden zjj de van koude versteven
schipbreukelingen opnemen en zjj waren gered.
Tot hiertoe zyn nog geene ljjken op het strand ge
vonden.
Dat niet alleen aan onze kusten, maar ook in
het hooger gelegen deel des lands waterrotten en
helden gevonden worden, bljjkt uit het volgend voor
val: Terwjjl zekere P., te Bergen, na afloop der kermis
zjjn meisje huiswaarts geleidde, vernam hjj eensklaps
een geluid als van iemand, die om hulp riep en zich
aan de eene zjjde van den weg in de sloot bevond.
Na zich overtuigd te hebben dat hjj zich niet bedroog,
is zjjn besluit genomen, en na een koelberaden: Wacht
effekens, Grietje!" begeeft onze held zich ter
en bemerkt, hoewel het stikdonker is, iemand
aan den slootkant, met de eene hand zich vasthoudende
aan den kant, met de andere wanhopig in de leege
ruimte grjjpende en telkens roepende: »Ik kan er niet
by, ik kan hem niet krjjgen." De inmiddels toege
schoten P. neemt geen tjjd ter bezinning, maar met
de vraag: »Waar? waar is hjj?" plompte hjj te water
en bemerkt terstond een hoed, die nog boven drjjft.
Deze is snel bemachtigd en wordt dan ook terstond
aan den zich op den kant bevindenden minder moed
volle overgereikt. Met een tweede: Waar is hjj dan?"
staat hjj gereed nogmaals een duiking te ondernemen,
toen hem van den kant wordt toegeroepen: >Het
behoeft niet meer! Ik heb hem al; 't was mjjn
hoed maar."
Te Zwyfel (Fr.) geraakte een voor een kar ge
spannen paard op hol. Toen men het dier eindeljjk
gegrepen had en in een stal bracht, wist het razende
dier daaruit te ontkomen en holde voorbjj al de koeien
naar de woonkamer, waarvan de deur open was en
verdreef van daar al de ontstelde huisgenooten, uit
gezonderd een zieke, die op een'top den vloer gespreid
bed lag en richtte er verschrikkelijke verwoestingen
aan. De zieke wist nog kruipende in een kelder te
vluchten en op deze wjjze te ontkomen. Door het slaan en
steigeren van het onstuimige ros vloog het vuur van
den haard en deed het reeds het beddegoed branden.
Goede raad was duur. Men sloeg een der vensters in,
bluschte daardoor met eenige emmers water den brand
en trachtte vervolgens den lastigen gast met een langen
stok ie verdrijven, hetgeen dan ook eindeljjk gelukte.
De kamer bood, zooals te denken valt, een tooneel aan
van de grootste verwarring en verwoesting. Niets was
er heel.
Omtrent de grensquaestie in Suriname en het den
Czaar aangeboden scheidsrechterschap weet de Koln.
Zeitung te melden, dat het geschil loopt over de vraag
welke van de twee boven-armen van de Maroni-rivier,
de Lawa of de Tapanahoni, de grens tusschen Neder-
landsch- of Franscb-Guyana vormt, eene vraag van
gewicht, wegens de goudvelden welke er tusschen liggen.
Zoo stelde Nederland de qua»9tie, maar Frankrijk wenscbt
ten onrechte, zpgt de K. Z. uitspraak over de
verdeeling van het terrein.
Toen het bleek dat de strydende partyen 't niet eens
waren over het omschrijven van het geschilpunt, kon de
Czaar haast niet anderB doen dan zjjne bemiddeling
weigeren.
Marten Van Gjjpie is dood. Deze Marten, eigen-
ljjk Timmerman geheeten, te Loosdrecht woonachtig,
kon met volle recht als een buitengewoon excentriek
man beschouwd worden. Wanneer men hem zag met
een zwaren, gouden ketting omhangen, het hoofd ge
dekt met een eigengemaakte, wollen pruik van buiten
gewone afmetingen en versierd met een hanekop en
een hanestaart, dan waB aanstonds merkbaar, dat die
man geheel anders was dan ieder ander. En dat was hjj.
Niettegenstaande hjj een vry aanzienljjk kapitaal
bezat, heeft hjj de laatste tien jaren, als een dier ge
leefd. Nimmer kwamen de luiken of ramen zjjner woning
open of had hjj vrouweljjke hulp voor de besturing
zjjner huishouding en het onderhoud zjjner kleederen.
Verder bezat hjj nog een treurige kenmerkende eigen
schap. Hjj scheen zich als levenstaak te hebben gesteld,
op groote schaal proeven te nemen, welke der sterke
dranken het menschelyk lichaam Jen langsten tyd
achtereen kan verdragen.
De geheele apotheek is hjj dan ook rond geweest van
ouwe klare af tot anjjs met suiker toe. Nu eens een
kan rum per dag en dan eene zelfde hoeveelheid
dubbele anisette. Rood met suiker of pons, in welke
volgorde kon hem niet schelen, maar gebruikt heeft
hij het. En wanneer hjj dan in een toestand verkeerde,
die volgt op het gebruik van sterken drank met maten,
dan gevoelde hjj zich gedrongen, zyn hart in een
godsdienstig lied uit te storten, een gebrul, zoo hevig,
dat men het, geaccompagneerd door het gehuil zjjner
honden, zelfs op eenigen afstand van zjjn woning
hooren kon.
Op 23 Januari vertrokken van Vlissingen per
Durban Castle" naar Durban, om van daar naar »De
Fonteinen" nabjj Johannesburg te reizen, een •Ober-
steiger", twee »Steigers" en achttien mynwerkers, allen
Duitscher8.
Zjj zijn in dienst van de Nederl. Zuid-Afrikaansche
Spoorweg-maatschappjj, om bjj de exploitatie van de
eerste op groote schaal ingerichte steenkolenmjjn in de
Transvaal werkzaam te zjjn, onder leiding van den
aldaar reeds bjjna twee jaar vertoevenden mjjningenieur,
de heer L. Bühuer.
In deze maand vertrekt, als boekhouder dier mjjn,
de heer K. H. Schadd Jr. van Amsterdam, naar de
zelfde plaats.
Omtrent de werken aan den hoofdspoorweg van
genoemde Maatschappjj (de lijn, welke Pretoria met
de haven van L uireMjo Marques moet verbinden), ver
neemt het H blad, in verband met het telegraphisch
bericht dat de Portugeesche spoorweg thans tot de
grenzen der Zuid-Afrikaansche Republiek gereed is,
dat reeds op 1 November 11. de eerste spade in den
grond is gestoken en dat sedert dien dag eenige
bonderden Kaffers werkzaam zjjn aan het maken van
de spoorbaan tusschen de grenzen en de Komati-rivier.
Dat baanvak, slechts drie kilometer lang, zou wegens
de uit zeer harde steensoort bestaande rotsen, veel
oponthoud kunnen veroorzaken, wanneer het begin der
werkzaamheden ware uitgesteld tot den aanvang van
het volgende gunstige jaargetjjde (Mei a.s.); daarom
is met de aannemers Clark en Wirth een contract
gesloten voor het maken van een baanvak.
Zoo gezondheidsredenen dezen aannemers de voort
zetting van het werk niet beletten, zal terstond bjj
den aanvang van het werk der heeren Yan Hattum
en Co. (aannemers van 100 kilometer spoorweg) het
spoor tot aan de Komati-rivier kunnen gelegd worden.
Het voornemen bestaat, in Maart van Amsterdam
al het houtwerk te zenden voor een hulpbrug over
die rivier, om, in afwachting van het gereedkomen
der steenen Lindhoofden en pijlers en van het stellen
van den jjzeren bovenbouw (bjj de firma L. J. Enthoven
on Co. te 's Hage in bewerking), het Bpoor op den
linkeroever van die rivier te kunnen doortrekken.
In Maart zullen 100 a 150 man (meest Nederlanders)
en 5 a 6000 ton spoorwegmateriaal naar Lauren$:o
Marques scheep gaan.
Eenige duizenden Kaffers zullen dan het grondverzet
kunnen verrichten, terwjjl aan de Europeesche werk
lieden het ambachtswerk (skilled labour) wordt op
gedragen.
Alhs wordt, volgens het Hbld., in het werk gesteld,
om binnen den kortsten tyd een exploiteerbaar gedeelte
van den met ongeduld verlangden spoorweg gereed
te krjjgen.
Ingezonden Stukken.
Aan Zolandus!
Gaarne wil ik gelooven, dat ge goed op de hoogte zijt
van de locale toestanden; wat ge daarmee echter bedoelt,
is mij niet duidelijk. Meent ge daarmee te zeggen goed
bekend te zijn met de postale behoeften van de verschillende
gemeenten op Schouwen, Duiveland, Tholen, Noord- en
Zuid-Beveland, dan straalt van die kennis al bedroefd weinig
door in uw stukje in het vorige nummer dezer courant.
Gij schijnt niet eens het doel te begrijpen, waarnaar in deze
aangelegenheid moet worden gestreeld.
Elk postvervoer te water heeft voor onze eilanden zijne
eigenaardige bezwaren. Hier heeft men tegen groote slikken
te worstelen, daar met een koppig havenhoofd en eene
nog lastiger haven. Bij mistig weer, sterken wind en ijsgang
is elk vervoer te water aan groote vertraging blootgesteld;
sommige veren kunnen dan niet worden aangedaan en zijn
de stoombooten soms genoodzaakt de reisroute te wijzigen.
Van het meeste belang is het, dat de post op vaste tijd
stippen aankomt; aanmerkelijke vertraging en het wegblijven
eener post kan in handel en verkeer groote stoornis teweeg
brengen en daarom moet worden gestreefd naar eene
postverbinding van Schouwen en Duiveland met den vasten
wal, waarbij het vervoer te water zoo kort mogelijk zij.
En daarvoor komen allereerst in aanmerking de veren
Stavenisse—Viane en Anna-Jacobapolderhet Zijpe. Bij het
eerste veer, waarover sedert tal van jaren het vervoer plaats
vindt, is het mogelijke bereikt, en de zorg der administratie
en der beambten, met de overbrenging belast, mag voor
beeldig worden genoemd, Des ondanks behooren in den
winter te late aankomst en het wegblijven eener post niet
tot de zeldzaamheden. En waar zich nu eene betere ge
legenheid als het andere veer voordoet; waar men in vijf
minuten of iets langer van het Zijpe den vasten wal kan
bereiken; waar de overtocht geen belangrijk oponthoud
wegens ijsgang, mist of stormweer ondervindt, ben ik van
gevoelen, dat de post-administratie dien weg dient te volgen.
Alsdan zullen het tegenwoordige vervoer Zierikzee
Bruinisse en dat naar St. Philipsland vervallen, uit welke
vrijvallende kosten gemakkelijk de postgemeenschap op het
eiland Tholen kan worden onderhouden. Wel is waar is er
onder Steenbergen nog een eind slechte weg, doch weldra
zal, naar ik hoop, die modderpoel tot het verledene be
hooren. HOLL AN DUS.
