ZIERIKZEKSCHK NIEUWSBODE.
Donderdag 9 Januari 1890.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1.30, franco per post
f 1.60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
46ste JAARGANG. No. 5794.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot d(
Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags w
10 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
't Zou wel bevreemding baren, wanneer ook wij
ditmaal niet bet onderwerp aanroerden, dat men
in alle dagbladen zoo zeer besproken ziet, en dat
ganscb Europa in den tegenwoordigen tijd bezig
houdt, n.l. het heerschen van de ziekte, die griep of
influenza genoemd wordt. Van uit Rusland over
gekomen, heeft zij hare slachtoffers in alle landen
van Europa gevonden, zoowel onder grooten als ge
ringen, èn vorsten èu onderdanen heeft zij aangetast.
Door haar is er stremming teweeggebracht in het
groote raderwerk der maatschappij, en overal wordt
haar invloed ondervonden. Gelukkig is het daarom,
dat naast de ongunstige gezondheidstoestand, die
thans in Europa beerscht, de politieke toestand zoo
veel te bevredigender is. De gebruikelijke nieuw
jaarsreceptiën zijn door vórsten en groote staatslieden
gehouden, en zooals dat telken jare geschiedt, heb
ben zij elk op hunne wijze hunne meeningen over
den staatkundigen toestand van Europa blootgelegd.
De Koning van Italië verklaarde dat het nieuwjaar
onder nog gunstiger voorteekenen begonnen was
dan het afgeloopene, en dat bij alle regeeringen het
vaste voornemen bestaat om den vrede te hand
haven. De President der Eransche Republiek uitte
dezelfde meening, terwijl ook Duitschland's Keizer
in zijn nieuwjaarsbrief aan den Rijkskanselier den
vrede verzekerd achtte. Opmerkelijk is verder in
deze nieuwjaarsreden nog datgene wat Hongarije's
premier Tizza zeidehij verklaarde dat het drievou
dig verbond, dat den vrede wil, sterker is dan
ooit, en de noodzakelijkheid van den vrede zoowel
door de vorsten als door de volken diep wordt ge
voeld. Omtrent de groote hangende vraagstukken,
is het nieuws bijster schaars, en men mag daaruit
de gevolgtrekking maken, dat de oplossing langs
diplomatieken weg zal verkregen worden.
Nu er dus over die groote vraagstukken weinig
te zeggen valt, houdt de politiek zich bezig met
ettelijke feiten, gering van beteekenis, elk op zich
zelf, doch die de aandacht toch ten volle waard zijn;
en dan komt in de eerste plaats dat er eindelijk in
Spanje een ministerieele crisis is uitgebroken.
Bekend is het, hoe de Spaansche premier Sagasta,
met allerlei tegenwerking te kempen had, en hoe de
oppositie de behandeling der begrooting, de invoe
ring van bet algemeen stemrecht enz. stelselmatig
tegenwerkte. Thans beeft Sagasta het ontslag van
alle Ministers aan de Koningin aangeboden, die dit
heeft aangenomen, doch Sagasta heeft uitgenoodigd
met baar over dezen crisis te beraadslagen. Men
vermoedt dat hem wederom de .vorming van een
nieuw Ministerie zal worden opgedragen, omdat de
Koningin het volste vertrouwen blijft stellen in de
liberale party
In Portugal heeft Koning Carlos de Cortes
geopend. In de troonrede wees hij op bet geschil
dat tusscben Engeland en Portugal aanbangig is
volgens hem bepaalt Portugal er zich slechts toe het
grondgebied op te eischen, dat het ontdekt heeft.
Hij hoopte dat de kwestie in der minne zal worden
geschikt, en alzoo de eensgezindheid zal worden
hersteld tusschen de beide regeeringen, die door
banden van vriendschap in eeuwenoude traditiën
aan elkander zijn verbonden. En inderdaad schijnt
hierop kans te bestaan, daar beide partijen genegen
schijnen eene gemengde commissie te benoemen,
die een onderzoek zal instellen op het betwiste
gebied zelf, en de grenzen van het Portugeesche en
Engelsche gebied zal afbakenen.
In Denemarken is het ook eindelijk tot een
uitbarsting tusschen de Regeering en de Tweede
Kamer gekomen. Jaren lang maakte deze laatste de
afdoening van zaken onmogelijk, daar zij een anti-
regeer ingsgezinde meerderheid heeft. De Regeering,
gesteund door een meerderheid in de Eerste Kamer,
heeft nu de Tweede Kamer ontbonden, daar de be
handeling der begrooting, niet voor den wettelijken
termijn, 28 dezer, zal kunnen zijn afgeloopen. De
nieuwe verkiezingen zijn nu bepaald op 21 dezer.
Vreemd is de tijding, die over Creta wordt ver
nomen. Wederom wordt daar gevochten, en de
toestand wordt weder ernstiger. Thans echter heet
het dat de Czaar, na lang weifelen, tusschen het
groote gewicht, dat Rusland bij het behoud van den
vrede heeft, en de sympathie, die bij voor de Cre-
tenzers gevoeld, besloten heeft, om, indien de Griek-
sche Regeering de bewoners van Creta werkelijk
hulp verleenen wil, Griekenland te steunen. Vreemd
is dit bericht echter, vooral na de verzekering dat ook
Rusland het behoud van den vrede wil, want door
zich te mengen in de oneenigheid tusschen Creta en
Turkije, wordt het behoud van den Europeeschen
vrede werkelijk in de waagschaal gesteld.
Bulgarije heeft reden om over den gang der
zaken tevreden te zijn. Engeland heeft een handels
traktaat met dit land gesloten, en daardoor het
bewijs geleverd, dat het de Regeering van dit land
erkent. Dat Rusland dit met leede oogen aanziet, is
verklaarbaar, en dat de Russische bladen vuur en
vlam spuwen, evenzeer. Zij beweren dat het traktaat
ongeldig is, zoo lang het niet is bekrachtigd door
den Sultan, als leenheer van den Vorst van Bulgarije.
Een moeielijk geval voor den zieken man te Con-
stantinopel, die zich daardoor weder tusschen
Rusland en Engeland ziet geplaatst.
De werkstaking in de steenkolenbekkens in
België breidt zich uit, en het gebrek aan steen
kolen doet zich ernstig gevoelen. Alle pogingen om
tot eene schikking te komen, zijn mislukt.
Ook in Londen duurt de strijd tusschen de gas-
werkers en de maatschappij nog steeds voort; de
onderhandelingen stuiten af op den eisch der werk
stakers, dat de maatschappij de vreemde, door haar
in dienst genomen werklieden, zal ontslaan.
Azië.
Volgens de Record deed de geleerde Bryennios,
Aartsbisschop vanNicodemië, een belangrykeontdekking
in de bibliotheek te Damascus. Hij zou daar Damelijk
den oorspronkelijken tekst van het Nieuwe Testament
gevonden hebben, vermoedelijk afkomstig uit de 4de
eeuw, derhalve even oud als de vermaarde Codex Si-
naiticus, waarop het ontdekte handschrift gelijkt,
ofschoon het nog onzeker is, of de beide teksten geheel
gelijkluidend zijn, dan wel of de te Damascus gevonden
tekst volkomen zelfstandig is.
Amerika.
Een correspondent van Daily Neios verhaalt dat
Woensdag avond te St. Louis een draad der electrische
geleiding bij den hoek eener straat naar beneden viel.
Eenige minuten later passeerde daar een zekere heer
Smith met zijne vrouw en een hondje. Het laatste
raakte aan den draad en werd dadelijk gedood. De
dame liep naar het hondje, trapte op den draad en
werd eenigen afstand bewusteloos weggeslingerd. De
heer Smith kwam zijne vrouw te hulp en kreeg even
eens een Bchok. Er kwam een oploop en een ander
man raakte aan den draad en werd eveneens bewus
teloos. Een brandwacht, die te hulp kwam, kreeg een
hevigen schok. De dame was in zulk een ernstigen
toestand, dat zij naar het hospitaal moest gebracht
worden. Een paard, dat op een draad trapte, werd
gedood en vele kleinere ongelukken hadden plaats.
Te New-York is een der stations van Edison's
electrische verlicbting-maatschappjj afgebrand, waar
door eene schade van 240,000 wordt geleden. De
oorzaak van dezen brand wordt eveneens aan gebrek
kige inrichting der geleidingen toegeschreven.
Voor een slachterswinkel in St. Paul, in Noord-
Amerika, hing onlangs aan een yzeren haak een half
varken, dat er awheel smakelijk uitzag. Op zeker
oogenblik kwacjjmond door de straat, kreeg het
lekkere brokje aï" net oog en snelde er op toe om
bet vol begeerte te besnuffelen. Nauwelijks was zijn
neus in aanraking met het varken, of bjj uitte een
kreet van smart en holde jankend weg. Een tweede
bond, die een oogenblik later kwam, onderging het
zelfde lot. Ook hij werd als door de hand van een
geest teruggesliogerd, klemde de staart tusschen de
pooten en rende als een razende heen.
Toen ook een derde en vierde hond het lot van hun
voorgangers deelden, kwamen zeer veel menschen voor
den winkel staan en beschouwden vol wantrouwen en
schuwen eerbied het na zijn dood zoo gevaarlijke
zwyn. Een der eigenaars van den winkel, die achter
het fijne van de zaak wilde komen, ging ten slotte op
het varken toe, taakte het aan en stoof evenzeer, als
door een monster gestoken, achteruit; bjj had een ge
weldigen, electrischen slag gekregen. Een onderzoek
toonde namelijk, dat een draad van een electrische
lamp met den ijseren haak, waaraan het varken hing,
in aanraking was gekomen, waardoor het dier geheel
met electriciteit geladen was geworden.
Engeland.
Engeland is i»og steeds een der landen van groote
erfenissen. Dit bleek weer in 1889. Er stierven 9 per
sonen, die ieder meer dan 6,000,000 nalieten, 27, die
meer dan 3,000,000 »waard" waren, en verder een
groot aantal edelen, landeigenaars, kooplieden en fa
brikanten, wier erfenis meer dan 100,000 p. st. bedroeg.
De bankier Charles K. Norman (van Baring Brs.) liet
10,896,000, sir Daniel Gooch, voorzitter van den Great
"Westernspoorweg ruim 7,840,000 na.
De rijkste der overledene pairs was de graaf van
Leven and Melville voor een bedrag van f 6,310,692.
Op hem volgen de graaf van Radnor met f 3,452,576;
graaf Portman met 2,929,204, enz. Bovenaan de lijst
van andere landeigenaars stond Lady OssiDgton, die
4,928,000 naliet; kolonel Tomline, met ƒ4,243,116 en
nog een 6-tal anderen, wier erfgenamen allen meer dan
200,000 p, st. ie verdeelen hadden.
Yan de fabrikanten lieten Wm. J. Cookson ruim
7,000,000, Julius Behrens te Manchester f 5,043,804,
mevr. Platt 4,944,000 en anderen ruim f 3,00U,000 na.
James Jamison, een brouwer te Dublin, verblijdde
zijne erfgenamen met bijna 6 millioen gld. De voor-
beeldigsten van alle erflaters waren iotusschen John
Rylands en sir William Pearce, millionDairs, d. w. z.
in ponden sterling. Zjj vermaakten onderscheidenlijk
aan de erven 30,398,064 en f 12,828,000.
Tot de groote erfenissen behoorde ook die van ko
lonel Mao Murdo, den bekenden ondernemer van den
Delagoa spoorweg: 4,779,360.
Zes erflatingen van buitenlanders in Engeland waren
van belang. De voornaamste daarvan waren graaf
Greffulhe met bijna 8,000,000 en Theodora Darthez
met bijna 4 millioen.
Een deputatie der Zuid-Londensche gaswerkstakers
hield overleg met de directeuren der gas-maatschappij,
hetgeen echter vruchteloos bleef. Het hoofdbezwaar
schijnt altijd hierin te bestaan, dat de directeuren
weigeren de nieuw aangeworven werklieden te ont
slaan, hetgeen de werkstakers blijven eischen. De
bemanningen van twee steenkolenschepen voor de
Zuid-Londensche gas-maatschappij, liggende op de
Theems naby Greenwich, weigerden Zondag dienst.
De maatschappij heeft maatregelen genomen om de
onwilligen te vervangen.
De vereenigiDg van spoorwegbeambten is voornemens
aan alle spoorwegbesturen in het Vereenigd Koninkrijk
de volgende eischen te stellenlo. weekloon, in plaats
dagloon, voor alle vaste werklieden; 2o. een werkdag
van 10 uren en van 8 uren hoogstens voor wissel-
wacbters en anderen, van wien bjjzonder ingespannen
arbeid gevorderd wordt; 3o. 25 pet. extra loon voor
overwerk en 50 pet. voor Zondagsarbeid.
Turkije.
De slavenhandel in Turkije afgeschaft! Of het
Turksche Rijk ook beschaafd wordt! Een wet van
deze strekking in 10 artikelen is 15 Dec. uitgevaardigd.
Er wordt uitdrukkelijk in gesproken van zwarte
slaven: is dat om de blanke Circassische dameB uit te
zonderen? De wet zelf maakt een uitzondering voor
huisbedienden, die met hun meesters reizen, en voor
zeelieden op koopvaardijschepen. Voor hen moeten hun
meesters een kaart hebben als in Nederland de arbeids
kaarten, en de matrozen moeten als zoodanig op de
monsterrol vermeld staan, hy gebreke waarvan zij als
vrij worden beschouwd en een vrijheidscertificaat
erlangen. Slavenhandel zal gestraft worden, de eerste
maal met een jaar, de tweede maal met twee jaar
gevangenisstraf, met strafverzwaring wanneer handel
gedreven wordt in kinderen of jongelieden, of als de
slaven verminkt" zijn.
Hongarije.
Een proces, dat 470 jaren geduurd heeft, werd deze
week te Neutra ten einde gebracht. Het liep over de
nalatenschap van een in 1419 overleden bisschop van
Neutra. Zijne bezittingen bleven lang in handen van
de Turken, maar toen dezen uit het land verdreven
werden, gingen de erfgenamen van den bisschop
elkander de nalatenschap opnieuw betwisten. Deze
bedroeg aanvankeljjk ettelijke millioenen, maar door
verschillende omstandigheden in den loop der eeuwen,
vooral door de proceskosten, viel er thans nog maar
22,000 gulden te verdeelen, die aan 2000 erfgenamen
werden toegewezen.
Rusland.
In zake de Riaschsk Wasma en Morschansk
Sysran spoorwegen meldt een telegram uit St. Peters
burg dat het minister-comité besloten beeft tot de
voorloopige uitbetaling aan de aandeelhouders in deze
in het bent van den staat overgegane ljjnen, en tot
de verwisseling der aandeelen tegen staatsobligatien.
Op de aandeelen wordt de rente per 2 Juli 1889 in de
verhouding van 8 Rb. lö'/a bop. Met. voor 2 aand.
125 Rb. betaald. De betalingen vinden plaats van 2
Januari 1890 af.
Duitschland.
Berlijn, 7 Jan. De krachten van Keizerin
Augusta zijn aan het afnemen en baren groote bezorgd
heid. De Keizer, de Keizerin, de Groothertog en de
Groothertogin van Baden vertoeven onafgebroken aan
het ziekbed.
Berlijn, 7 Jan. De Keizerin-weduwe Augusta is
heden middag te 4- uur 30 minuten overleden.
(Maria Louisa Augusta Catharina, geboren den 30n
September 1811, dochter van Karei Frederik, groot
hertog van Saksen-Weimar, den lln Sept. 1829 gehuwd
met den lateren Keizer Wilhelm I.)
België.
Brussel, 7 Jan. In den afgeloopen nacht is het
»Théi\tre de la Bourse" door brand geheel vernield.
Tusschen 21/» en 3 uur is d^ br^nd uitgebroken in de
machinekamer. De geheele örusselsche brandweer en
bovendien van sommige voorsteden was ter plaatse.
Yan den schouwburg is niets dan de muren overge
bleven. Het aangrenzende Hotel Central" is nog niet
door het vuur aangetast. De redding der logeergasten
en der bewoners van de huizen, die den schouwburg
aan de zyden insluiten, heeft zonder eenig ongeval
kunnen plaats hebben. Uit het »Hötel Central" hebben
de mannen der brandweer echter vrouwen en kinderen
zoo uit het bed moeten wegdragen. Het vuur blijft
steeds voortwoeden en men vreest, dat heb het geheele
blok huizen achter den schouwburg aantasten en ver
nielen zal. Persoonlijke ongelukken zijnniet voorgekomen.
Alle overheidspersonen zijn op de plaats van het onheil
aanwezig.
Een later bericht meldt, dat de brandweer het
vuur meester is; voor verdere uitbreiding bestaat er
geen gevaar meer.
Nederland.
's Gravenhatje, 6 Jan. De influenza-epidemie
begint hier ter stede ook grooter proporties aan te
nemen.
Behalve dat by den post- en telegraafdienst het per
soneel incompleet ia (nog gisteren meldden zich opnieuw
5 telegrambestellers ziek), ontbreekt ook op een aantal
kantoren of magazynen het personeel ten deele of ge
heel, zoodat Zaterdag enkele winkels in de hoofdstraten
verplicht waren te sluiten.
Aan het tramway-personeel ontbrak jl. Zaterdag
een dertigtal.
Op byna alle scholen is het aantal absentiën aan
merkelijk vermeerderd; op enkele openbare scholen
bedraagt het aantal zieke kinderen 60 en meer.
De heeren geneeskundigen (van wie er eenigen zelf
door de ziekte zijn aangetast) hebben 't dan ook zeer
druk; dezer dagen moest een hunner, met de armen-
practyk belast, de hulp der politie inroepen om de
orde te handhaven, in en buiten zyn woning, onder
hen, die in 't morgenuur zjjn hulp kwamen inroepen.
Gelukkig dat het verloop der ongesteldheid hier
zeer gunstig is; in twee of drie dagen zyn de lyders
in den regel weder in staat hun werkzaamheden te
hervatten.
Hoever kwaadwilligheid kan gaan en tot wat zy
in Btaat is, ondervond Yrjjdagavond de 'a Graven-
haagsche IJsclub. Te 9 uren ontving de waarnemende
president, de heer Yan Sandick, het bericht, dat de
dam bij de Tasmanstraat gelegen, welke diende om het
water op het noodige peil te houden, door kwaad
willige handen, omstreeks te 7 uren was doorgestoken.
Deze dam, met groote moeite gelegd, zal Blechts met
groote kosten in den vorigen toestand te herstellen en
't water weer op hoog peil te brengen zyn. Dit beteekent
heel wat, daar pl. m. 20,000 M3. water verplaatst zullen
moeten worden.
Het bestuur heeft gemeend, in den geest der leden
te handelen, door van het voorval onmiddellijk kennis
te geven aan de politie en tegerlykertyd een premie
uit te loven van 100 aan hem, die de noodige aan
wijzingen kan doen, die tot de ontdekking leiden
kunnen van den dader of de daders.
Het voorgenomen avondfeest en de hardrijdery konden
inmiddels niet doorgaan.
Vlissingen, 7 Jan. Gisteren avond te 10 uur
heeft hier op de reede andermaal eene aanvaring plaats
gehad, en wel tusschen de petroleum tank-stoomboot
Russian Prince", te New-Castle te buis behoorende
en ongeladen hier op de reede ten anker liggende, en
een Eogelsch barkschip van de »White Star Line",
dat van Antwerpen komende gesleept werd.
De tank-stoomboot heeft alleen schade bekomen aan
vier boegplaten, die vernieuwd zullen moeten worden.
Ierseke. Alhier werd een artillerist, die uit
het depot van discipline te Vlissingen gedeserteerd
was, door de politie aangehouden en naar zijn garnizoen
teruggebracht. Hy bood niet den minsten tegenstand
en was blijkbaar bljj, dat hy uit de moeilijkheid,
waarin hij zichzelf begeven had, was verlost, want hy
had geen cent op zak en grooten honger.
Donderdag avond had hy met twee makkers van
een uur vrijaf gebruik gemaakt om te_ontvluchten.
De beide anderen hadden zich reeds vrijwillig bij de
politie te Hansweerd aangemeld.
Goes, 7 Jan. Een voornaam middel van bestaan
op Zuid-Beveland en ook in Goes is: »leuren",
d.w.z. den boer opgaan met negotie.
Dinsdags komen de leurders van de dorpen naar
Goes om hunne inkoopen te doen; op dien dag bly ven
de GoeBcbe leurders te huis, omdat dan toch iedereen
in de stad is. Maar op de vyf overige dagen der week
is het getal leurders legio; geen weg, geen voetpad
kan men begaan, of men ontmoet ze met twee korven
aan een juk, met een kruiwagen of steekkar, met een
hondekar, ezel- of hittewagen trekt men stad of dorp
uit op hoop van zegen. Mannen en vrouwen, kinderen
zelfs die nog op de schoolbanken moesten zitten,
oefenen het beroep uit. Komt men voorbij een of
andere herberg aan een grooten weg, tien tegen
een of ge ziet voor de deur het »gery" van den
leurder, die zich binnen aan een bartsterkingetje te
goed doet, terwyl zijn trekdier 's zomers in de hitte
en 's winters in de kou wat uitblazen kan. Want het
schynt velen mannelyken leurders moeilijk lang achter
een op den weg te zijn: »vergunning" staat er toch
niet voor de varkens! 'sMorgens op een goede ont
vangst, 's avonds om de blydschap over den goeden
of om de wanhoop over den slechten dag! Aanleiding
genoeg om den weg wat te bekorten.
En vraagt men nu, waarmee men zooal leurt, dan
is het niet gemakkeljjk daarop in een paar woorden
antwoord te geven. Lichter zou het vallen te zeggen
waarmee men Diet leurt. Brood en petroleum, appels
en >best-valsch" (verguld koperen boerinnen sieraden),
kruidenierswaren en kant voor de mutsen, in 't kort,
alle denkbare zaken tracht men op deze wyzeaanden
man te brengen.
En 'tzijn lang niet allen onbemiddelde personen
die een patent nemen om te »leuren"men ziet zelfs
zonen van boeren, die aan lager wal geraakt zjjn, met
een korf of kar rondloopen.
Tot eer van onze leurders dient gezegd, dat ze niet
brutaal zyn, integendeel, bij weigering om te koopen
trekken ze gewoonlijk onmiddelljjk af. Velen hunner
zjjn zelfs op afgelegen hofsteden welkome gasten, al
was het slechts om de nieuwtjes die zjj overbrengen.
Onder de vreemde leurders met postpapier en der
gelijke artikelen, zjjn dikwjjls ruwe en onbeschofte
klanten, die men het best doet onmiddelljjk aan de
deur af te schepen.
Eenigen tjjd geleden vervoegde zich zulk een sinjeur
op een hofstede, waar het gezin, bestaande uit man,
vrouw, zeven kinderen, twee knechts en twee meiden,
juist aan tafel zat. Op ruwen toon werd hem geboden
heen te gaan. Om zich te wreken schopte de kerel de
dertien paren klompen die aan de deur stonden door
elkander. Men kan zich het gemopper en gevloek voor
stellen bij het zoeken naar ieders klompen.
De leurder had zich werkeljjk gewroken.
Oolijusplaat. De heer L. Nieuwdorp van
hier, thans klerk bij den provincialen waterstaat te
Ter-Neuzen, is tot opzichter van den waterstaat in
Oost-Indië benoemd.
St. Maartensdijk, 7 Jan. Gedurende het jaar
1889 hadden bjj de rijks postspaarbank alhier 257 in
lagen plaats tot een bedrag van 33577,65, terwyl
bet aantal terugbetalingen 72 bedroeg, tot een bedrag
van f 20375,47. Het aantal nieuwe boekjes, dat in het
afgeloopen jaar werd uitgegeven, beliep 45.
Bruinitsse. Bij het ophalen der telkaarten voor
de 7e tienjaarlijksche volkstelling deed zich alhier het
zonderlinge geval voor, dat een afzonderljjk wonend
ingezeten mededeelde, dat hij, na behoorlijke lezing
van zyn ontvangen biljet, het had verbrand, en
dat hy daarvan niets wilde weten. De teller, een even
bezadigd als net jongmensch, presenteerde hem een
nieuwe kaart ter teekening en tevens om daarna, als
hij slechts zyn geboorte enz. wilde opgeven, voor hem
haar in te vullen, doch de man bleef er bjj dat bij er
niets mede te maken wilde hebben. Toen genoemde
teller hem vervolgens de strafbepalingen onder de
aandacht bracht, werd hij zoo woedend dat hy met
dreigementen en gebalde vuist den teller de deur
wees, onder mededeeling tevens dat hjj er nooit meer
in mag komen. Van een en ander is aangifte gedaan
bjj den burgemeester. De wet zal dezen zonderlingen
persoon wel tot zijn plicht roepen.
Herbenoemd als lid van bet Burgerl. Armbestuur,
de heer A. Koene.
Gedurende het jaar 1889 zjjn op het telegraaf
kantoor alhier 7637 telegrammen behandeld. Op de
telefoonkantoren te Oosterland en Sir-Jansland werden
respectieveljjk 576 en 647 berichten ontvangen en
verzonden.
Zierilxzee, 7 Jan. Gedurende het jaar 1889 zyn
in de geboorteregisters alhier ingeschreven 121 kinde
ren van het manneljjk en 104- van het vrouweljjk
geslacht, totaal 225 (waaronder 10 onecht).
Het aantal geborenen is 22 meer dan in 1888.
Er zyn overleden 53 mann., 63 vrouw.; totaal 116
of 8 meer dan in 1888.
Gehuwd zjjn 59 paar, zjjnde 7 meer dan in 1888.
Er werd in 1889 een acte van echtscheiding ingeschreven,
in 1888 geen.
Er werden in 1889 10 kinderen als levenloos aan
gegeven, waaronder 4 onecht, of 6 minder dan in 1888.
De bevolking is sedert 31 December 1888 met 46
verminderd, zoodat het bevolkingscijfer op 31 December
1889 bedroeg 7067 zielen.
Door den rijksveldwachter L. J. Troupee te Bor-
sele wordt eervol ontslag aangevraagd uit zijne tegen
woordige betrekking, met verzoek op pensioen gesteld
te worden.
Jantje Contant schrjfft in Patrimonium het volgende,
waarmee onze winkeliers zeker instemmen:
Het credietstelsel van onzen winkelstand werkt scha
delijk èn voor hem die het geniet èn voor hem die
het verleent of spreek ik hier juister, die het ver
leenen moet
lo. Alles dadelijk betalen wat men koopt, is toch
een zeer practiscbe raad voor onzen burgerstand.
Men springt dan niet verder dan de beurs gaapt. In
het andere geval koopt men er allicht maar op los,
duur, goedkoop, koopjes, noodig, minder noodig,
onnoodig, totdat het bedrag der rekening doet
verschrikken.
2o. Onze winkelstand ljjdt door dat crediet verleenen
in dubbelen zin. Hij derft daardoor de rente van het
kapitaal, dat bjj heeft »uitstaan" bjj zyn klanten. Hjj
moet zjjn leverancier betalen op tjjd, zit vol zorgen,
terwjjl hjj geld genoeg bezit »in zjjn boek". Feitelijk
moet hjj bjj de bepaling van den verkoopprjja zijner
waren rekening houden, èn met zjjn renteverlies, èn
met zjjn boekhouding-onkosten, slechte posten, enz.
Let er op, dat de groote magazynen in Parjjs, dat
Eigen Hulp, die schrik voor onze winkeliers, dat zij
wel degelijk verkoopen alleen a Contant.
Ook in onze Oost geldt als vaste regel, dat iedereen
elke maand zyn salaris ontvangt, maar dan ook.maan-
deljjks zjjn rekeningen betaalt.
't Kan dus wel. Indien men zich daartoe ook eens
vereenigde in deze dagen van coöperatie?
In de vorige klasse van de Nederlandsche Staats-
loterjj viel een ambtenaar aan het station te Haarlem
het geluk ten deel een gedeelte van de 20,000 te
trekken. In de daarop volgende klasse waren het eenige
beambten, die op hun gecombineerd nummer een ge
deelte van de 25,000 trokken. Het geluk schjjnt den
weg naar dat station genomen te hebben.
Blijkens te Dordrecht ontvangen bericht van
Ternate, dd. 6 November, is Zr. Ms. stoomschip »Java",
met 1000 man hulptroepen van den sultan van Tidor,
van daar vertrokken naar Nieuw-Guinea, ten einde de
Papoea's te bestrijden, die deD oorlog verklaard hebben
aan ons gouvernement.
Een behoeftig kleermaker te Maassluie is plotse
ling overleden, nadat hjj den vorigen dag een erfenisje
van 800 in ontvangst had genomen.
Aan de H. B. S. te Zutfen, waar Maandag ochtend
de lessen weder een aanvang zouden nemen, werd de
vacantie, met het oog op het groot aantal afwezige
leeraren, die wegens de influenza thuis moesten blijven,
met eene week
Aan de >Haarl. Ct." wordt uit Londen, naar aan
leiding van de quarantaine-maatregelen met opzicht
tot den invoer van ons vee, het volgende geschreven
»Een Hollandsche firma van makelaars in vee heeft
zich zelfs tot het Ministerie gewend om schadevergoe
ding te vragen. De schade die haar correspondenten
leden door de aanhouding in quarantaine te Thames
Haven werd door haar geschat op 500 pd. st. De
schade van allen te zameo zal ongeveer driemaal
zooveel geweest zyn. De schadevergoeding werd niet
gevraagd op grond van het invoeren der quarantaine,
maar wegens het ontbreken eener voorafgaande ken
nisgeving. De firma voerde aan, dat de beesten, hoe
wel reeds op weg, nooit te Thames Haven zouden zjjn
geland als men vooruit had geweten dat zjj daar zoo
lang zouden worden aargehouden. Men had de gezag
voerders der schepen in tjjds orders kunnen geven.
Ook meende de firma, dat de quarantaine niet behoorde
te zyn toegepast op vee, dat tjjdens het nemen van
dien maatregel reeds uit Nederland vertrokken was.
Maar dergeljjke argumenten konden niet helpen. De
Minister betreurde het zeer, dat er een verlies geleden
was tengevolge van de toepassing of de werking der
bestaande wetten op de veeziekten, maar achtte zich
niet geroepen om het verzoek ook maar in overweging
te nemen. Den belanghebbenden in Nederland bljjft
dus slechts over die schade als een verliespost geheel
af te schryven."
Als historisch wordt het volgende gemeld:
Door een landbouwer ergens in Gelderland werd
zjjn telkaart achter de vraag >geslacht" vermeld: >dr<
keune en een bulleken", hetgeen wil zeggen in gewoo
Hollandsch drie varkens en een jongen stier.
Op Nieuwjaarsdag heeft J. Y. te Grave in b?
schonken toestand zjjne vrouw zoodanig met een fflft
aan den linkerbovenarm gewond, dat er onmiddellijk
geneeskundige hulp moest worden ingeroepen. Daarbjj
bleek dat de wonde over eene leDgte van 9 en eene
diepte van 3'/2 centimeter was toegebracht. De vroow
werd ter verpleging opgenomen in het gasthuis; haar
toestand bljjft zorgwekkend. Tegen V. is proces
verbaal opgemaakt. De woestaard heeft intosschec
de wijk genomen naar Pruisen.
Zekere J. S., uit Assen, die zjjne beide beé~'
bjj een spoorwegongeluk in Amerika verloren heef
den laatsten tjjd te Groningen op twee kunstbeen
liep, werd, op weg zijnde van bovengenoemde pl*5
naar Winsum, nabij den Paddespoel verrooeidt-i^
aldaar op een stuk land zitten en ontdeed zich
zjjne kunetbeenen. Door een hevige koude bevan?
was de man niet in staat die weder vast te gesp
Twee dagen en twee nachten' heeft bjj daar geleg
ten prooi van het ruwe weder, tot hjj eindeljjk Zate
dag middag werd opgemerkt door een postbode. B
is toen door esn landbouwer per as naar Gronitge
vervoerd, waar hjj geheel verstjjfd in bet Academisc.
Ziekenhuis is opgenomen.
VERSCHEIDENHEID.
DE SULTAN VAK TURKIJE.
Nu de persoon des Sultans, na het bezoek van d
Duitschen Keizer, weer meer de aandaqjjit trekt, zuil
wellicht eenige bijzonderheden omtrent de levenswi
van den Beheerscher der Geloovigen niet onbelan^r.
geacht worden. Abdul Hamid staat als een stre<^
geloovig Muzelman bekend. De gewelddadige doe
van Abdul Aziz, de daarop gevolgde oorlogen en c
verliezen die het rijk dientengevolge geleden heef!
hebben zijn voor godsdienstige indrukken zoo aar
trekkelijk gemoed nog verder in die richting gedrever
Hij komt alle voorschriften van den Koran nauwkeuri
na, houdt dagelijks godsdienstige overdenkingen, bi<
veel en verricht de voorgeschreven wasschingen. Zij
omgeving verzekert, dat hij de vroomste Moslem
van het geheele Turksche rijk. Hij kent den Kon
op zijn duimpje en is gewoon gedurende den Ramas>
(de Turksche vastenmaand) dagelijks met ulema's (ge<
telijken) theologische discussies te houden. Natuur!
hebben dezen, door de rechtzinnigheid huns meestei
grooten invloed op hem. De gebaarde kaftan-drage
die zich thans in Yildiz kiosk vrij bewegen, mog
veel verstand van den Koran hebben, van de behoeft» i
van het hedendaagsche leven begrijpen zij echter nieti
Voor de giaours (ongeloovigen) koesteren zij nog de
zelfde diepe verachting, als toen hunne voorvaderer
het land veroverden. Zoolang zy bij den Sultan nol
zoo in tel zijn, is er aan het invoeren van hervor
mingen en verbeteringen niet te denken. Hoé moei-
lijk het is die kringen voor westersche denkbeelden te
winnen, bewijst de verklaring van den Turkschen ge-
zant op het te Brussel vergaderde congres, ter wering l
der slavernij, waarin deze voor den Sultan uitdrukke- j
lijk het recht voorbehield zich van blanke Circassische
slavinnen te blijven voorzien.
Trouwens van eene levensbeschouwing in Europee
schen geest is er bij Abdul Hamid geen sprake, en
zijne ziekelijke vrees voor samenzweringen en de
daaruit voortspruitende achterdocht verbitteren zijn
leven. Dit maakt het hem onmogelijk zijn vertrouwen
aan iemand, wien ook, te schenken, en dit is ook eene
der oorzaken van de langzame behandeling der staats
zaken. De Duitsche generaals en de hooge ambtenaren,
die orde in het leger en in 's lands financiën trachten -
te brengen, kunnen daarvan een liedje medezingen,
vooral als het den Sultan behaagt zich zelf met de
aangelegenheden van zijn land te bemoeien, wat van
tijd tot tijd wel eens voorkomt.
Het is bekend dat zijn voorganger Abdul Aziz, niet
tegenstaande zijne dolzinnige verkwistingen, nog mil
lioenen heeft nagelatenen nu moet het zijn opvolger
als eene verdienste toegerekend worden, dat hij die
sommen gebezigd heeft tot het intrekken van het
papieren geld en tot het invoeren van groote bespa
ringen in zijne thans toch nog zeer kostbare huishou
ding. Tijdens het leven van Abdul Aziz brandden er
eiken avond '16,000 waskaarsen in het paleis van Dolma
Bagdsche, en wat de dames van den harem slechts ver
langden werd haar gewillig toegestaan. De vrouwen
en prinsen van het keizerlijk huis krijgen thans maar
een matig zakgeld, en de Sultan heeft ook zijne eigene
civiele lijst ingekrompen. Trouwens, hij mist de kost
bare liefhebberijen van zijn voorganger, die door blinde
bouwwoede letterlijk beheerscht was en eene dure
liefhebberij had voor zeldzame vogels, en ook aar
allerhande goochelaars, athletencomedianten ei
dwergen den kost gaf. De tegenwoordige Sultan heef
weinig voor zijn persoon noodig, maar het is hem no,
niet gelukt, het groot aantal personen, die van
keizerlijke keuken leven, in te krimpen. Er worden
nog dagelijks 200 schapen en wel 1000 kippen ge-
slacht, en het aantal ondergeschikte ambtenaren, die
den geheelen dag in het paleis lanterfanten, bedraagt
wel 2000.
Ook de traktementen der hooge ambtenaren zijn zeer
verminderd, en dezen zouden dikwijls in verlegenheid
geraken, als de Sultan, die zeer vrijgevig is, niet van
tijd tot tijd aanzienlijke gratificatiën schonk. Aan die
mildheid verbindt hij meestal eeri staatkundig doel,
namelijk om de personen nauwer aan zich te verbinden.
Hier is ook de angst voor samenzweringen dikwijls de
drijfveer der gunstbetuigingen. Over het algemeen zijn
de ministers slechts de uitvoerders van den keizerlijken
wil en hebben zij niets in te brengen. Daarom achten
zij eene oproeping, om in den ministerraad te Yildiz
Kiosk te verschijnen, eene der onaangenaamste werk
zaamheden vau hun ambt, want hoewel de Sultan bij
de beraadslagingen niet tegenwoordig is, beslist hij toch
in het laatste ressort, zonder zich aan de adviezen
zijner ministers te storen.
Burgerlyke Stand ■van Zierikzee.
geboren:
15 Dec. Eene dochter van J. de Graaf en M. van
den Hoek. 16 dito. Een zoon van C. Laven eu
W. van der Stel. 17 dito. Een zoon van J. van
Vessem en J. C. van den Hoek. 20 dito. Twee
dochters van Th. R. de Haan en K. Kasteleyn.
22 dito. Een zoon van C. Tromper en J. Tromper.
23 dito. Een zoon van J. Anker en A. C v
24 dito. Een zoon van D. R. Feyen - <„l v
M
Ij'
