ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Dinsdag 17 December 1889.
Directeur-Uitgever J. WA ALE.
KENNISGEVING.
KENNISGEVING.
Verzetting Iflarktdag
NIEUWSTIJDINGEN.
"Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1.30, franco per post
f 1.60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
46ste JAARGANG. No. 5785.
Advertentiënvan 13. regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags voormiddaga
10 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis
van de Ingezetenen, dat er op Dingsdag deD 17 December
e.k., des namiddags te twee uur, op het Raadhuis,
eene openbare Vergadering van den Gemeenteraad zal
gehouden worden.
Zierxkzeb, den 13 December 1889.
De Burgemeester,
J. P. N. ERMEBINS.
ZAKEN TER TAFEL TE BRENGEN
Mededeeling van ingekomen stukken. Benoeming
van leden der vaste Raadscommiasiën. Aanbevelin
gen ter voorziening in vacatures, te ontstaan door
periodieke aftredingen op den 1 January e.k., bij
verschillende Commissiën. Verslagen van Raads-
commissiën, enz.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee herinneren belanghebbenden aan de be
paling van art. 10 der Wet van 5 Mei 1889 (Staats
blad No. 48), houdende bepalingen tot het tegengaan
van overmatigen en gevaarlijken arbeid van jeugdige
personen en van vrouwenwelk art. o a. voorschrijft,
dat het hpofd of de bestuurder van een binnen
de gemeente uitgeoefend wordend bedrijf of van
eene aldaar gevestigde ondernemingindien daarin
of daarvoor, op of na 1 January 1890. arbeid wordt
verrigt in eene fabriek of eene werkplaats door een
persoon beneden zestien jaren, verpligt is te
voren voor eiken zoodanigen persoon eene kanrt
aan te vragen bij den Burgemeester dier gemeente
of bij een door dezen aan te wijzen persoon, onder
opgave van den naam, de voornamen, den dag en de
plaats van geboorte van dien jeugdigen arbeider,
en van den naam en de woonplaats van het hoofd
des gezins, waarbij - of van het gesticht waarin
deze inwoont.
Bedoelde kaarten behooren, voor zooveel deze
gemeente betreft, te worden aangevraagd bij den
beer Commissaris van politie aan zijn Bureau op
bet Raadhuis.
Zierikzee, den 13 December 1889.
De Burgemeester en Wethouders,
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris,
J. F. VAN DER LEK DE CLEBCQ.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee maken bekend, dat wegens het invallen
van de Kerstdagen, op Woensdag en Donderdag
35 en 36 December e.k., de gewone AIAHJAT-
DAG in deze.gemeente in de volgende week. zal.
worden gehouden op Vrijdag den 37 Decem
ber e.K.
Zierikzee, den 16 December 1889.
De Burgemeester en Wethouders,
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris,
J. F. VAN DER LEK DE CLERCQ.
Regeeringsbeloften.
De van alle zijden gebezigde aandrang heeft
eindelijk den Minister van Financiën er tóe gebracht,
om in het antwoord op Hoofdstuk I der Staats-
begrooting eenig licht te ontsteken over zijne
plannen. Hij geeft op eenigszins geraakten toon te ken
nen, dat bij noch bij de opening der zitting 1888/89,
noch bij de behandeling der begrooting voor 1889
toezeggingen heeft gedaan, die niet zijn nagekomen.
Voor die geraaktheid is volstrekt geen reden,
want behalve dat het geen overdaad zou geweest
zijn, indien hij iets meer gedaan had dan het weinige
wat hij beloofde, heeft hij bij het voldoen aan' zijn
beloften bet haast u langzaam" al te zeer in toe
passing gebracht. Zelf erkent hij o. a., dat spoedige
afdoening der aanhangige pensioenwetten hoogst
wenschelijk is." Toch liet zijn antwoord op het
verslag zich veel te lang wachten en al betwijfelt
bij nu »ten stevkste" of een vroegere beantwoording
invoering met 1 Jan. 1890 mogelijk gemaakt zou
hebben, zeker is het dat de late beantwoording de
invoering op dat tijdstip geheel heeft verhinderd.
Bovendien voor ministers, die hier te lande zelden
een zeer lang leven leiden, geldt in hooge mate
den regel, dat zij niet behooren uit te stellen tot
ïóorgen, wat zij heden doen kunnen.
En als nu, aan het einde van het thans ingetreden
zittingjaar, de Minister wederom verklaren kan, dat
hij alles volbracht heeft wat hij heeft toegezegd, dan
zal men opnieuw met recht zich ontevreden kunnen
betoonen, want het is inderdaad ergerlijk dat, waar
zooveel te doen is, een Minister, van wiens be
kwaamheden zoo hoog werd opgegeven, met zulk
een schraal program van actie durft op te treden.
De herziening van de belastbare opbrengst der
ongebouwde eigendommen is nagenoeg afgeloopen.
Een wetsontwerp tot vaststelling van het bedrag
dier belasting voor 1891 zal in den aanvang van
1890 kunnen worden ingediend. Ook wordt tegen
den aanvang van 1890 het wetsontwerp toegezegd,
dat reeds den 1 Mei 1888 werd aangekondigd,
betrekkelijk het gemeentelijk belastingstelsel. Bij
dit laatste ontwerp moet evenwel, naar de plannen
van den Minister, vaststaan, welk bedrag het Rijk
voortaan aan grondbelasting zal heffen, om daarnaar
het aantal opcenten te bepalen, dat de gemeente
besturen zullen kunnen heffen. Derhalve zal, in
den gedachtengang des Ministers, het ontwerp
betreffende de grondbelasting aangenomen moeten
zijn, alvorens het ontwerp voor de gemeentebelas
tingen in behandeling kan worden genomen, zoo
het al in de bedoeling van den Minister mocht
liggen, met de indiening van dit laatste de aan
neming van het eerste niet af te wachten wat
eenigermate uit zijne mededeelingen volgt, hoewel
het niet zeer doelmatig schijnt. Wanneer zullen
evenwel op deze wijze de gemeenten dan ge
holpen zijn?
Bij die twee ontwerpen komt nog dat tot ver
betering van de wijze van heffing der invoerrechten,
dat reeds ingediend is, en dan volgt de ver
troostende mededeeling andere dan de drie hier
boven besproken wetsontwerpen betreffende het
belastingwezen zijn in dit zittingjaar van de zijde
van den ondergeteekende vermoedelijk niet te ver
wachten."
Wel is nog een wetsontwerp tot herziening van
sommige bepalingen der wet op de personeele
belasting in voorbereiding, doch de indiening daar
van moet wachten op de afdoening der ontwerpen
betreffende de grondbelasting en de gemeente
betastingen. En zijne Excellentie is met zijne
houding hoegenaamd niet verlegenhij geeft der
Kamer stok en bal in de handenals de Kamer zijn
plannen niet goed vindt »baar staat te allen tijde
de gelegenheid open, om van bare afwijkende ziens
wijze te doen blijken." Hij weet wel, dat de volg
zame meerderheid dit niet doen zal. En de vrijzinnige
minderheid moge hare afkeuring uitspreken, de
Minister zal er zich niet möeïeïïjk om makén. Dat
blijkt uit zijn schamper antwoord op het tot hem
gericht verwijt, dat de heeren Goemans Borgesius
c. s. met hunne belasting-ontwerpen de op hem
rustende taak zouden hebben overgenomen. Hij
kan dat niet toegeven, omdat hij het niet op zijn
weg acht te liggen, noch van zijne taak acht",
voorstellen te doen in de richting van die voor
stellen. Duidelijker kon wel niet gezegd worden,
dat men van dezen Minister de bij de stembus van
1888 voorgespiegelde hervorming der belastingen
in de richting van vermindering van druk voor
minvermogeuden niet te verwachten heeft.
Naast de belastinghervorming was regeling van
het kiesrecht eu verbetering van den verplichten
krijgsdienst een dringende eisch des tijds en het
was vooral ten behoeve dier twee laatste belangen,
dat de herziening der grondwet noodig verklaard
en doorgezet werd.
En nu ontkent de regeering wel, en zelfs
zeer beslist", dat er grond zou bestaan, om haai
en in 't bijzonder den Minister van Oorlog gebrek
aan werkzaamheid en voortvarendheid in de samen
stelling van een wetsontwerp betreffende de regeling
van de levende strijdkrachten ten laste te leggen,
maar het is moeielijk te ontkennen, dat het
ontwerp zich zeer lang laat wachten. Zelfs nu nog
kan de regeering omtrent 't tijdstip, waarop bedoeld
wetsvoorstel de Staten-Generaal zal kunnen bereiken,
bezwaarlijk eene bindende verklaring afleggen."
Alleen geeft zij de verzekering dat zij verwacht"
het in den loop van de maand Januari 1890, voor
zooveel de betrokken departementen betreft, in
gereedheid te zullen hebben, zoodat het die alsdan
zal kunnen verlaten. De anti-revolutionaire en
r.-katholieke kamerleden zullen dus nog tijd genoeg
hebben om de brug te bouwen, waarmee zij over de
klove kunnen heenkomen, die hen door het verschil
over het beginsel van den persoonlijken dienst
pltobt van elkander scheidt.
Envoor eene herziening van het kies
recht zelf acht de regeering den tijd nog niet
aangebroken." Waarom niet? Zij schijnt het
voldoende te achten als de groote gemeenten in
enkele districten gesplitst worden, in verband
waarmee eenige artikelen der kieswet zullen ge
wijzigd worden. Trouwens, dit laatste zal den
bondgenooten, die de meerderheid vormen, meer
winst beloven dan het eerste. De herziening der
districts-indeeling voor de verkiezingen der Provin
ciale Staten is gelukkig op den achtergrond geraakt.
De regeering zegt ten minste: »De adviezen der
Provinciale Staten omtrent eene herziening der
districts verdeeling voor de verkiezingen van leden
der Provinciale Staten, gaven den Minister van
Binnenlandsche Zaken aanleiding, de zaak in nadere
overweging te nemen." Gewoonlijk wordt dit laatste
gezegd als men een onderwerp van de orde van den
dag wil afvoeren. Zoo de bedoeling nu eene andere
is, zal dat bij de algemeene beschouwingen over
de begrooting wel blijken.
De tijd der indiening van een wetsontwerp tot
regeling der gevolgon van de vereeniging van het
lidmaatschap van een der beide Kamers met andere
dan de in het le lid van art. 96 der grondwet
uitgesloten ambten, kan nog niet met zekerheid
worden aangeduid, en de regeling der administratieve
rechtspraak zal waarschijnlijk aan een staatscom
missie ter overweging worden gegeven. Het in het
voorloopig verslag aangegeven denkbeeld daartoe
wordt door de regeering met gretigheid aan
gegrepen dan heeft men vooreerst van dat
ingewikkeld onderwerp ook geen last meer.
De met de regeering bevriende pers beklaagt
zich, dat de »liberalen" niet tevreden zijn over de
werkzaamheid van de Ministers. Hoe zou zij
een liberaal ministerie beoordeeld hebben, dat zóó
de hoofdzaken op den achtergrond of op de lange
baan schoof en met ondergeschikte zaken de
vrienden trachtte bezig te houden?
Zij moest hare verkiezings-arlikelen van 1888
nog eens naslaan en de luchtkasteelen, die zij toen
voor de verbeelding der goe-gemeente optrok, eens
vergelijken met dehutjes, die in de werkelijk
heid gekomen zijn! Dan zal zij misschien anders
spreken of neen zij spreekt zoo als zij spreekt,
omdat zij zoo spreken moet, tegen haar gemoed,
zij kan niet anders dan faire bonne mine a mau-
vais jeu.
Oost-Indië.
Batavia, 16 Nov. Uit Atjeh schrjjft men:
Nauweljjka was bet nieuwe bloknuis te Lamara
bezet of de vjjand liet ons door spionnen berichten,
dat hy van plan is, om dat versterkinkje op te ruimen,
door het omver te balen met een zware tros van ge
vlochten telefoondraden. Dat plan is niet uitgevoerd
geworden, omdat het niet uitvoerbaar is. Ik begrijp nog
niet, dat men zoo onzinnig is, om dergelijk spionnen-
bericht voor waarheid aan te nemen of zelfs daaraan
geloof te hechten. De spion is zeker om geld verlegen
en trachtte zoodoend van de goedgeloovige Hollanders
een paar rijksdaalders machtig te worden.
Nu de vijand zijn zwaar geschut iD. batterij heeft
gebracht en ODze deserteur Toekoe Wërtstéin onze niet
gesprongen projectielen opnieuw heeft klaar gemaakt
tot ontploffing, zullen de posten het zwaar te verant
woorden hebben.
De vorige week werd de benting Lamring met
zwaar geschut beschoten.
De granaat sprong gelukkig voor de paliaadeering
van de benting, zoodat hij niemand kwetste.
's Vjjand3 overmoed gaat alle perken te buiten. Eenige
dagen geleden sloop hij binnen de linie, stal weder een
paar duizend meters telefoondraad, gooide telefoonpalen
om, bezocht het station te Lambaroe, besmeerde dat
gebouw met petroleum en stak bet in brand.
Wat zegt u van dit brutaal stuk, terwijl op 28 meterB
van het station een schildwacht op post stoud
Dat het gebouw lustig brandde, behoeft geen betoog,
ook niet, dat de vy md ons bjj het blusschen een
handje hielp, door ons flink te beschieten.
Dat het wederopbouwen ons veel menschenlevenB
zal kosten is zeker, want de vjjand heeft het emplace
ment goed onder vuur. Zondag (27 dezer) werd aldaar
een Europeesch fuselier (Ringma) bjj het uitstappen
van den tram doodeljjk in het hoofd gewond, terwjjl
een officiersbediende by het instappen een lichte wond
bekwam.
Engeland.
Kort geledon is te Londen een pronkstuk van juwe
lierskunst aangekomen, nameljjk de Eiffeltoren van in
goud gevatte edelgesteenten, waarvan vroeger melding
is gemaakt. Het kunstwerk is van de hand des heeren
Martin Posuo, een Parysche juwolier, die het ver
vaardigde naar de oorapronkeljjke teekeningen van
deD bouwer van den reuzentoren. Alles is in dezen
kostbaren Eiffeltoren nauwkeurig naar het origineel
nagebootst; de galerjj en platforms, de trap met baar
1800 treden, de verschillende opschriften, evenals de
restauraties en de bureaux van Figaro, vindt men allen
verkleind in dezen diamanten-toren terug.
Het kunstwerk is van den voet tot aan den top
van den vlaggestok, boven den toren, 43 centimeter
hoog. Aan den toren vindt men 40,000 diamanten, en
om die allen even schoon te krjjgeo, heeft men
9,000,000 a, 10,000,000 ruwe steenen noodig gehad.
Als men deze diamanten op een ljjn naast elkander
plaatst, zouden zij een lengte beslaan van 280 roet,
grooter lengte dus dan de hoogte van het eerste plat
form van den echten Eiffeltoren. Zjj wegen te zamen
3000 karaat.
De electrische lampen, waarmede het eerste en het
tweede platform van den eigenlijken toren verlicht
werden, zjjn hier nagebootst door 3000 paarlen. De
Fransche driekleur is vervaardigd van diamanten, ro
bijnen en saffieren. Voor den gebeelen toren, waarvoor
Posuo nog dertig pond goud en zilver gebruikte, werd
hem door den Franschen Staat 14l/a millioen gulden
geboden.
Het kunstwerk ia gemaakt in 13,500 uur. In het
begin gebruikte Posuo twintig man er voor; vóórdat
de helft klaar was, moest hjj er reeds vjjftig bjj ge
bruiken, en bjj het laatste gedeelte had hjj honderd
man bij het werk noodig. Om een denkbeeld te geven
van de sterkte van den juweelen toren, plaatste Posuo
een driejarig meisje op het eerste platform, toen dit
afgewerkt was, en dat gewicht hinderde niets.
Toen men dezen kostbaren toren naar Londen over
bracht, werd hg geëscorteerd door detectives en beschermd
door soldaten. Posuo verklaarde dat hg in voort-
durenden angst was geweest, totdat hg zeker wist dat
zijn Eiffeltoren ongeschonden in Charing Cross was
aangekomen.
Londen, 14 Dec. De Zuidmetropolitaansche Gas
maatschappij heeft ducu aanplakken dat zjj~geen
arbeiders meer noodig heeft, daar al de werkstakers
vervangen zjjn. Wanordelijkheden hebben er niet
plaats gehad.
Duitschland.
Berljjn, 14 Dec. Verdere berichten uit het
kolengebied van de Saarstreek luiden vreedzaam. De
opper-president te Bonn verstond zich met eene depu
tatie uit de mjjnwerkers aldaar hierover, dat een
werktjjd van negeD uren en verhoogd loon gewaar
borgd zullen worden. Verder worden de ontslagen
arbeiders weder aan het werk gesteld, en ook de mgn
werkers, die wegens het gebeurde by de vroegere werk
staking in hechtenis zjjn, zullen na afloop van hunnen
straf tjjd weder werk krjjgen. Voorts had er tuaschen
gedelegeerden der mij iwerkers uit Rijnland en West-
falen en de hoogste regeeringsbeambten te Dortmund
eene conferentie plaats, waar bepaald is dat de auto
riteiten by den keizer de voorspraak zullen zjjn om eene
algemeene amnestie voor alle mgnwerkers te verkrjjgen,
die wegens strafbare handelingen by de vroegere
werkstaking veroordeeld werden. Onder deze omstandig
heden zullen de morgen in verschillende districten te
houden vergaderingen van mgnwerkers wel den alge-
meenen vrede proclameeren. Ongelukkigerwijs had juist
heden te Saarbrücken een proces plaatB, dat tegen een
aantal mgnwerkers eenigen wrevel te voorschjjn riep.
Verscheiden bestuursledeu namelijk der aldaar bestaande
vereeniging tot bescherming van mgnwerkers zgn aan
geklaagd wegens beleediging van mjjnbeambten, aan
wie zjj openlgk menschenschenderjj enz. verweten. Er
zgn een aantal getuigen gedagvaard. In de nabuur
schap was g-en advocaat te vinden, die voor de aan
geklaagde myowerkers wilde optreden, zoodat zg er
een uit Keulen moesten halen.
Nederland.
Amsterdam, 13 Dec. Door een circulaire
daartoe uitgenoodigd, waren heden avond een 50tal
werklieden van den atadsreinigingsdienst in een café
op de Rozengracht bjjeen, ten einde over de middelen
te spreken, die zouden kunnen worden aangewend om
aan de huns inziens willekeurige handelingen van den
directeur paal en perk te stellen. Zjj meenden dat het
loon wefeeljjks en niet om de 14 dagen moest worden
uitgekeerd. Ook moeBt het loon van den bijman in
evenredigheid met dat van den hoofd- of karnmn
worden gebracht, omdat de by man meestal hetzelfde
werk verricht als de karman, terwijl hg bovendien
dikwjjls nog twee uren langer werkt. Ook het in
trekken van voordeelen, als van lompen enz., alsmede
met het te strenge toepassen van boeten kwam ter
sprake.
Het resultaat der overleggingen was, dat er een adres
aan den gemeenteraad zal worden gericht, waarin op
een onderzoek der grieven en wegneming daarvan
wordt aaugedrongen.
Amsterdam, 14 Dec. Zoo gaandeweg komen
er meer gebreken van het Crentraal-Station aan den
dag. De bouwmeesters hebben er niet op gerekend, dat
de halt in de open lucht gelegen tunnelópeningen op
het 3de perron in den winter wel eens zouden kunnen
dichtsneeuwen of bjj zware regens io kleine zwembas-
sintjes veranderd worden. Daarom zijn thans om de
tunnel-ingangen voor de aankomst Ooster- en Rjjnspoor
en om die voor de aankomst Hollandsche spoor houten
beschuttingen gemaakt.
Deze overdekkingen verhelpen wel uitnemend het
euvel doch uit een architectonisch oogpunt beschouwd
passen zg beier als zuurkraampjes op de Nieuwmarkt
dan onder de buitengewoon fraaie overkapping, die
niet anders dan »uit de hoogte" en met verachting
op de leeljjke diugen zal neerzien.
Het zgn keetjeB van gewoon grenen- of vurenhout,
waarvan onder het dak een paar planken zgn wegge
laten voor hot in te brengen vensterglas.
Het overschot van het omgekomen zoontje des
heeren Kattenburg te Amsterdam is onder depuinhoopen
te voorschgn gebracht. Het werd gevonden onder het
jjzeren ledikant, waarin het knaapje sliep, nog gewikkeld
in half verbrande dekens. Uren lang was met groote
voorzichtigheid in het puin gezocht. De toestand van
mej. Kattenburg is niet onbevredigend.
Omtrent den toestand van Geertruida Blommert
aldaar, het onverschrokken dienstmeisje, dat ODder
zulke moeieljjke omstandigheden het kind van den
heer Doornbos redde, wordt gemeld dat zg aan de
beterhand is, en dat de geneesheeren hebben kunnen
verklaren, dat afzetten van het been niet noodig zal
zijn. Ook het kindje van den heer Doornbos, dat door
Geertruida Blommert gered is, zal weldra geheel
hersteld zgn.
Aan het centraal station te Amsterdam is een
treurig ongeluk gebeurd. Bjj het opgaan der lift van
het derde perron had een werkman, die op de lift
stond, het ongeluk, met het hoofd tegen het perron te
stooten. Daardoor viel hg van de lift en werd met
gespleten schedel opgenomen. In hopeloozen toestand
werd de ongelukkige naar het Gasthuis vervoerd.
's Gravenliage, 14 Dec. In de Staatscourant
van heden komt de wet voor inhoudende de uitzonde
ringen. welke op de arbeidswet ten opzichte van enkele
takken van arbeid.zgn gemaakt.
Voor de brood-, beschuit- en koekbakkergen
is bepaald, dat de arbeid van een mannel jj ken persoon
tusschen 14 en 16 jaren aangevangen mag worden op
zgn vroegst te 2 uur dea voormiddags, onder voor
waarde, dat het aantal uren, gedurende welke de be
trokken persoon arbeid verricht, daaronder begrepen
het door hem buiten de werkplaats verrichte loopwerk,
niet meer dan elf per etmaal bedrage, en dat na een
werktgd van ten hoogste vjjf uren hem ten minste een
half uur rust worde gegeven.
Ten aanzien der giatpakkerjjen is het vergund
den arbeid van een mannelijken persoon tusschen veer
tien en zestien jaren te doen aanvangen op zgn vroegst
te 4 uren des voormiddags, onder voorwaarde, dat zgn
arbeid niet later eindige, behoudens het sub 2o. be
paalde dan te 6 uren des namiddags, en dat na een
werktgd van ten hoogste vgf uren hem ten minste een
half uur rust worde gegeven;
2o. is het vergund den arbeid van een mannelgken
persoon tusschen veertien en zestien jaren op Zoüdag
te doen voortduren tot uiterlijk te 6 uren des voor
middags, onder voorwaarde, dat het aantal uren, ge
durende welke de betrokken persoon arbeid heeft
verricht in het etmaal, aan het einde van zgn arbeid
op Zondag voorafgaande niet meer dan elf hebben
bedragen.
Op werkplaatsen van vrouweljjke handwerken ia het
vergund den arbeid van een vrouwelgke persoon boven
14 jaren te doen eindigen op zgn laatst te 8 uren des
namiddags, onder voorwaarde, dat haar arbeid niet
vroeger aanvange dan te 8 uur des voormiddags.
Ook voor de glasblazergen zgn uitzonderingen gemaakt
ten opzichte der vrouwelijke personen en mannelijke
personen tusschen 14 en 16 jaar.
De Tweede Kamer hoopt deze week met behulp
van avoudzittiogen op heden, Woensdag en Vrjjdag
door den begrootingsarbeid heen te komen, ten einde
zoo mogelgk Zaterdag 21 dezer op re^-s uiteen te gaan.
Rotterdam, 13 Dec. De Ned. Herv. Gemeente
is opnieuw met een geschenk voor de te stichten
Noorderkerk verbljjd. Een lid der Gemeente heeft ds.
Vos medegedeeld, dat hg voor bedoelde kerk een orgel
zal schenken, een zooals in deze kerk past. De schen
ker heeft den wensch te kennen gegeven, dat onder
leiding en toezicht van den heer Van 't Kruis het orgel
gebouwd en geplaatst zal worden.
Ook eeu gifc van 500 is door ds. Vos ontvangen.
De schenker van de gift van f 100,000, voor
een nieuwe kerk der Ned. Herv. gemeente in het
noordeljjk gedeelte van Rotterdam, heeft daaraan o. a.
de voorwaarden verbonden, dat het ruim der kerk
zal worden aangewezen als vrjje plaatsen. Willen
gecommitteerden dus deze gift kunnen aanvaarden,
dan zal de gemeente hebben te zorgen voor voldoend
kapitaal om uit de inkomsten daarvan het onderhoud
en de bediening van het gebouw te kunnen bekostigen.
Hello voetslnis, 13 Dec. Sedert eenige dagen
worden in het marine-hospitaal alhier achtereenvoluens
een zestigtal schepelingen van Z. M. wachtschip »Prins
van Oranje" verpleegd. Naar wy van bevoegde zijde
vernemen, zgn de ziekteverschijnselen bg deze lgders
dezelfde, als die men waarneemt bg de in andere
Europeesche landen heerschende griepziekte: loomheid
in de beenen, koorts met vrjj hooge temperatuur, aan-
stekeljjke hoest en bij zorgvuldige verpleging spoedige
beterschap.
Eigenaardig is het zeker, dat de overige oorlogs
schepen nog niet werden aangetast, maar dat sommige
beambten van het hospitaal na de opneming van ge
noemde schepelingen aan dezelfde kwaal gingen ljjden.
Dank zg de uitstekende verpleging, onder leiding van
den dir. off van gez. 2e kl. Matak Fontein, keeren
onze oorlogslui langzamerhand hersteld aan boord terug.
Breda, 14 Dec. Eergisteren avond te half zes
ure stapte een landbouwersvrouw uit Breda aan het
station Teteringen op den tram.
Even voorbjj de stoombierbrouwerjj van den heer
Smits-Wae8berghe zou zg den tram verlaten, daar zg
in de Boschstraat moest zgn.
Wgl de tram echter, ter wille van het draaipunt,
even doorstoomde, meende zg dat aan haar vèrzoek om
te stoppen, geen gevolg zou worden gegeven.
Toen de tram stilstond, zocht de conducteur naar
genoemde vrouw, welke hg echter op de rails zag
liggen, terwjjl de wagens haar reeds over het lichaam
en de beenen waren gereden.
Ondanks de waarschuwing van een passagier, was zg
toch uit den in gang zjjuden tram gesprongen.
Toen de geneesheeren tot de amputatie der beide
beenen wilden overgaan, bezweek de ongelukkige ten
gevolge van het hevig bloedverlies.
Zij ia gehuwd en- moeder van zes kinderen.
Zevenbergen, 13 Dec. Hier in de omstreken
hebben de agenten van verschillende suikerfabrieken
een aanvang gemaakt met het contracteeren van
suikerbieten voor de volgende campagne. Zij besteden
f 12 per 1000 kg., franco te leveren aan de fabriek
12,50. Dit is ƒ1 minder dan betaald werd voor de
wortelen der loopende campagne.
Middelburg1, 14 Dec. De Rechtbank alhier
heeft heden J. J. de S., oud 84 jaar, vroeger gemeente
ontvanger enz. te Kloetinge, thans voortvluchtig, ver
oordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf en ontzetting van
alle burgerrechten gedurende 5 jaren.
MTtGleltmrjg1. Io eene door vele dames alhier
onderteekende circulaire wordt een beroep gedaan op
de medewerking der scadgenooten, ten einde aan be
hoeftige kinderen gedurende de wintermaanden zoo
mogelijk eiken dag een middagmaal te verschaffen.
Ioraselie, 15 Dec. Toen gisteren avond de heer
C. Klaasse, herbergier en rgtuigverhuurder alhier, met
zgn paard en rgtuig door het dorp reed, ging het
paard op hol, met het gevolg dat paard en rgtuig by
de Wed. Sinke in de sloot geraakte. Aan het rgtuig
was niets stuk, maar de heer Klaasse heeft even boven
den voet zijn been gebroken. Dadeljjk werd hg naar
huis vervoerdde heer Fideldg arts, heeft hem de
eerste geneeskundige hulp verleend. Met veel moeite
is het paard uit de sloot gehaald.
Nog ia gisteren op de Damstraat door de glad
heid eene oude vrouw uitgegleden. Zg bezeerde zich
poo, dat zij per as naar huis is vervoerd.
Wolfaartsclylx, 14 Dec. Voor de betrekking
van opzichter over de landerijen der Hervormde Kerk
hadden zich niet minder dan 14 sollicitanten aange
meld, onder welke zelfs 5 tot Kerkvoogden of Nota
belen behoorende. Hoezeer de benoeming alleen aan
Kerkvoogden stond, die evenwel om persoonljjke- of
familiebelangen buiten stemming moesten bljjven, zoo
zag men zich genoodzaakt de Notabelen uit te noodigen,
dat zg een lid uit hun College zouden afvaardigen,
die voor deze zaak onzydig te achten was. Op die
wyze kon dan nu gisteren, bg volstrekte meerderheid
van stemmen, de benoeming uitgebracht worden op
P. Kole Jz., als particulier, geene kerkelijke functiën
bekleedende.
Bruinisse, 14 Dec. Gisteren avond gaf ten huize
van Mej. de Wed. Cornelisse alhier, de heer Anton
Kattermole zjjne van te voren per strooibiljet aange
kondigde voordracht op rhetorisch gebied ten beste.
Was het aan de weinige publiciteit te wjjten, waar
mee zg was aangekondigd ofaan andere bjj komende om
standigheden dea ondanks schonk ons de artist
een genotvol uurtje. De afwezigen hadden ongeljjk. Is
het voor den tooneelspeler moeielijk, de hoogere eischen
den declamator gesteld, te overwinnen, den grooten
stap van de planken naar den katheder te doen, wy
geloovea dat de heet Kattermole die móeieljjkheden
glan&rjjk heeft Overwonnen.
De soberheid van gesticulatie, de buigzaamheid der
stem en het juist aanbrengen van de toonkleur waren,
behoudens enkele vlekjes, die bjjna iederen Amster
dammer aankleven, degelgk bestudeerd en goed weer
gegeven. Het geheugen van den Spreker dwong ons
bewondering af, daar alle voordrachten, zoowel in
gebonden als ongebonden stjjl, uit het hoofd werden
gegeven
»De Werkstaking" van Coppée werd met gloed
voorgedragen; »de eerste liefde' en »een lastig geval"
misten hunne uitwerking op de lachspieren niet,
terwjjl Multatuli's rammelslag (idee No. 608) met
eene bewonderenswaardige rapheid van tong werd
weergegeven.
Het weinige publiek en de bekrompene localiteit in
aanmerking nemende, twee factoren die ontmoedigend
op een spreker werken, durven wy met gerustheid den
heer Kattermole voor een gezelligen avond onze
Zeeuwsche dorpen aanbevelen en wy voegen daaraan
den wensch toe, dat by in volle zalen moge optreden.
Ziorilxzee, 14 Dec. Heden vergaderden de onder-
wjjzers uit het Arrondissement Zierikzee. Tegenwoordig
waren 25 leden, waaronder de Voorzitter Mr. van
Hoytema. Nadat deze de vergadering had geopend en
eene verklaring had afgelegd van zgne zienswijze,
omtrent de aangenomen onderwjjswet, kwam weder
ter sprake de circulaire van een op te richten Inter
nationalen raad van opvoeding. De Voorzitter stelde
er prjjs op, twgmaals te verklaren, wat hg in de vorige
vergadering zeide, n.l., dat de onderwijzers 't onderwys
in de geschiedenis geven op eene wyze, die eene
gepaste vaderlandsliefde aankweekt; dat er veel
goeds is in hetgeen de voorstanders van dien raad
willen; dat er geen practisch resultaat te wachten
iB van de werking van genoemden raad.
Als datum der volgende bijeenkomst werd aan
genomen 22 Maart 1890.
Na de pauze verklaarde de heer Bastmejjer de
baan, die de maan beschrjjft; hg deed dit door middel
van een door hem vervaardigd toestel.
Eindeljjk sprak de heer Papeveld over Stanley's
reizen en ontdekkingen aan den Congo.
Na 't opgeven van een paar onderwerpen voor eene
volgende vergadering, werd de bijeenkomst gesloten.
De luit. ter zee der 2e kl. L. N. de Bruyne, uit
Oost-Iudië in Nederland teruggekeerd, is op non
activiteit gesteld.
Te Utrecht is tot arts benoemd dr. B. Rientra
geboren te Veere.
Benoemd tot onderwijzeres aan de Chr. School
te Ouderkerk a/d Amstel, Mej. H. W. Kuyper Boone
te Tholen.
Bg de Kon. maréchaussée zgn bevorderd: Tot
wachtmeester te paard K. Ybrands te Sas van Gent;
Abr. Joossen te Tilburg en F. Pover te Axel. Tot brig,
te paard A. Maas te Helmond, J. v. d. Weele te Sas
van Gent, A. v. Liere te Oostburg en J. Paauwe te
Oorschot. Tot wachtmeester te voet K. Roelse te Hon-
tenisse en J. A. van Rossen burg te Sluis. Tot brigadier
te voet M. Boogert te Waalwjjk, J. Buteijn te Ouden
bosch en D. C. Nelisse te Breskens. Overgeplaatst by
de 3de divisie (Noorden) Pover en v. Liere.
Aardappelziekte. In de Landbouw-Courant
van 19 Sept. 1.1., deelt Dr. E. Giltay te VVageningen
het resultaat mede der door hem genomen proeven
tegen die ziekte met »bouillie bordelaise", een mengsel
van kalkmelk en kopervitriool. Op een proefveld der
Rjjkslandbouwxchool werden proeven genomen met
een drietal aardappel verscheiden heden, die erg voor
de ziekte vatbaar zgn. Het te veld staande loof werd
in Juni en Juli op een gedeelte eenige malen met de
•bouillie bordelaise" besproeid, terwgl een ander
?;edeelte onbesproeid bleef. Het resultaat werd op de
andbouwtentoonstelling van 11 en 12 Sept. j.l. te
Wageningen voor een ieder aanschouwelijk gemaakt;
de geoogste aardappels van de drie soorten waren in
6 vakken op een tafel uitgespreid, zoodat men zich
kon overtuigen over de krachtige uitwerkiog van
het aangewende middel. Op de niet beproefde perceelen
toch was de opbrengst der aardappels van -/3 tot
geringer, terwgl tusschen de op tafel uitgespreide
door de ziekte aangetaste aardappels bg óéoe soort
de Gele Muisjes sleohts enkele gezonde knollen
meer voorkwamen; van het wel besproeide perceel
waren slechts enkele aardappels aan de grens tusschen
het ander perceel aangetast! De »bouillie bordelaise"
verdient dus ook in Nederland wel nader en meer in
het groot als middel tegen de aardappelziekte beproefd
te worden. De heer Giltay bezigde eene oplossing
met 1 pCt. kopervitriool en ,/a pCt. gebrande kalk.
Donderdag is aan boord van een schip, de •Con
stance Marie", hetwelk sedert Zaterdag voor Temsche
in de Schelde voor anker had gelegen, maar losgeslagen
op eene zandplaat vastraakte, het verminkte ljjk ge
vonden van den schipper, den 24jarigen August Bal,
terwgl op 20 minuten afstands, aan den Vlaamschen
wal, in het riet het lgk gevonden is van diens moeder,
gelyk haar zoon teugevolge van toegebrachte slagen
en sneden bjj na onkenbaar. Aan boord was alles open
gebroken en bljjkbaar gestolen wat eenige waarde had.
De Bchipper kwam van Aalst, waar hg eene lading
graan gelost had en omstreeks 500 fr. vrachtpenningen
ontvangen heeft. Met de verslagenen ia alleen nog
aan boord geweest een rivierloods, die spoorloos ver
dwenen is en voor den moordenaar gehouden wordt.
Iemand wenscht in de courant de vraag opge
nomen, te zien, hoe men by de aanstaande volkstelling
met mogelgkheid vooruit kan zeggen hoeveel kaarten
men zal noodig hebben voor personen, die tydeljjk
den nacht van 31 December op 1 Januari onder ons
dak vertoeven zullen.
Laat men zich daarover niet zoo ongerust maken;
voor alle zekerheid kan men een stuk of wat groene
of roode kaarten aanvragen en desverkiezende ook op
zijn tafel leggen, voor geval dat er dieven inbreken.
Die kunnen dan zei ven de kaarten invallen: dan weet
men meteen wie ze zgn.
Van een schip, dat te IJmuiden binnenkwam, is
een matroos overboord gevallen en verdronken. Hy
laat eene weduwe na, die thans haar derden man
alle broeders door verdrinking verliest.
Er zullen weldra postzegels van drie centen in
den handel gebracht worden.
