ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Dinsdag 22 October 1889.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1.30, franco per post
f 1.60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
46ste JAARGANG. No. 5761.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags
10 ure bezorgd worden.
Groote letterwordt naar plaatsruimte berekend.
Transvaal.
Te Johannesburg moet gebrek aan vele noo-
dige levensbehoeften heerschen wegens een stremming
in het wagenverkeer, ten gevolge van de heerschende
droogte. De prijzen der noodzakelijkste levensmiddelen
zjjn 40 50 pCt. gestegen.
Engeland.
Het onderzoek in de Mossfield kolenmijnen wordt
met kracht voortgezet; weder werden 26 lijken te voor-
schjjn gebracht, 't welk het totaal der gevondenen
reeds op 37 brengt. Men heeft door ophooping van
gassen het onderzoek moeten staken. De schouwing is
te Longton aangevangen. Een inschrjjvingsljjst van ge
meentewege heeft reeds 12,000 opgebracht.
Griekenland.
Te Athene ïb beslag gelegd op een brochure, waarin
het volk aangespoord werd, den Keizer van Duitschlahd
en zjjn familie niet guustig te ontvangen en tegen een
Duitsche alliantie te manifesteeren. In korten tjjd waren
reeds duizenden exemplaren der brochure verkocht.
Deze beslaglegging ia het voorspel van uitgebreide
politiemaatregelen gedurende de feesten van het hu
welijk des Kroonprinsen en het verbljjf van Wilhelm II
in Griekenland.
Italië.
Rome, 19 Oct. Het Duitsche Keizerpaar is heden
morgen 9,30 te Milaan aangekomen; voor eene officieele
ontvangst was bedankt, zoodat het station was afgezet
en alleen de Duitsche gezant, Graaf Solms en de con
sul von Rekowski werden ontvangen in den salon wagen.
De Keizerljjke trein was op een afzonderljjk spoor ge
reden, zoodat het verkeer geene vertraging ondervond.
Na kotten tyd werd de tocht naar Monza voortgezet,
waar tegen 12 uur de Vorsten zich aan een déjeuner
zouden vereenigen.
Portug-al.
Lissabon, 19 Oct. De Koning is heden morgen
ten elf ure overleden.
Lissabon, 19 Oct. De hertog van Braganza zal
regeeren onder den naam van Don CarloB I.
Rusland.
St. Petersburg119 Oct. De Keizer, de
Keizerin en de Keizerlijke familie zjjn gisteren avond
te Gatchina teruggekeerd.
Oostenrijk.
In een dorpje in Tyrol werd een afschuwelijke mis
daad gepleegd. Uit een afgelegen huis in een bosch
steeg rook op, hetgeen door bezoekers van de vroegmis
bemerkt werd. Men drong, daar de deur gesloten was,
door het venster binnen en vond drie halfverkoolde
ljjkendie van de vrouw des huizes, een jong meisje
en een kind van acht jaar een zuigeling van 6 maan
den werd half dood gevonden, en alleen een meisje
van drie jaar was naar het bosch ontsnapt. Uit het
huisje bleek al het geld en linnen verdwenen.
In 't departement Manche heeft een krankzinnige
man van 31 jaar zgn vader en moeder met een schop
vermoord en alles in huis vernield. Bg zgn arrestatie
verkeerde de ongelukkige nog in zeer opgewonden
staat. Hjj is naar een gesticht gebracht.
Soldaten zjjn in den regel bjjzonder beminnelijk
voor dienstmeisjes; maar die van het 35ste regiment
infanterie van het Oostenrjjksche leger schijnen die
eigenschap in buitengewone mate te bezitten. Het re
giment is onlangs van Pilsen naar Praag verplaatst en
nu hebben niet minder dan 150 dienstmeisjes haar
dienst opgezegd, om in de Boheemsche hoofdstad een
andere betrekking te zoeken.
Duitschland.
Te Flensburg is, naar men bericht, Donderdag
een tienjarig meisje vermoord gevonden, op dezelfde
wjjze verminkt als de slachtoffers van Jack the Ripper,
den Londenschen vrouwen-moordenaar.
Deze moord, van welks dader nog geen spoor te
ontdekken was, heeft, zooals men denken kan, veel
opzien en groote ontsteltenis verwekt.
Frankrijk.
In een hoekje bg een paviljoen op de tentoonstelling
te Parjjs vond een agent dezer dagen een paar jongens,
die bg elkander gehurkt zaten te slapenzjj waren
zeer armoedig gekleed; eigenlgk in lompen gehuld; zg
werden wakker gemaakt en weldra naar een politie
post gebracht. Wat men hun ook vroeg over herkomst
enz., op geen enkele vraag kreeg men antwoord en dit
wekte argwaan. Na veel moeite gelukte het een hoogere
beambte iets uit de knapen te krjjgen en toen bleek
het, dat de kinderen te Nizza woonden en zooveel van
de tentoonstelling gehoord hadden, dat zjj besloten er
heen te gaan. Den 25aten Mei vertrokken de bengels,
waarvan de oudste 13 jaar is, en legden al bedelende
den weg af, nu eens in de open lucht dan eens op een
hooiberg overnachtende. Te Parjjs hadden zjj door
bedelen en het vragen van »tickets" herbaaldeljjk de
tentoonstelling bezocht, zoodat het doel hunner reis
bereikt was. De oudera hadden natuurljjk geen hoop
meer hun kinderen die voor 5 maanden verdwenen
•waren, levend terug te zien.
Van 15 Mei tot 8 Oct. werd in de bureels van
den Eiffeltoren 5,553,170 fra. ontvangen.
Voor den eed, den nienwen heeracher van Monaco
gedaan, is een eigenaardigen vorm gekozen. De ambte
naren van den vorst hebben, verklaard dat zg, als het
noodig was, tzelfs hnn leven voor hem op het spel
zouden zetten.
Belg"
gie.
wil ook meêdoen in de algemeene vrede-
wapening. 't Heeft bij een firma te Luik 300,000
geweren besteld, voor het sommetje van 24 millioen
francs.
Zulk geld noemt men goed besteed!
Nederland.
's Gravenhage, 18 Oct. In de heden avond
gehouden algemeene vergadering der R. K. kiesveree-
niging werd tot candidaat voor de Tweede Kamer ge
steld de heer mr. baron Du Tour v. Bellinchave.
Delft, 19 Oct. Onlangs bracht de eenige af
stammeling in de rechte linie van Hugo de Groot,
de heer Cornets de Groot van Kraajjenburg te 's Hage,
een bezoek aan den graf kelder in de Nieuwe Kerk alhier.
Hjj bevond toen dat de Ijjkkisten in een slechten toe
stand waren. Onder leiding van den heer D. Hout
zager werden de oude door nieuwe verwisseld en de
kelder gerestaureerd. Gisteren had in tegenwoordigheid
van den afstammeling, Burgem. en Weth. en den
president-kerkvoogd de bjjzetting weder plaats, nadat
de kist met de overbljjfselen van Hugo de Groot was
verzegeld en proces-verbaal van een en ander was
opgemaakt. De kist was versierd met twee kransen,
met de linten rood, geel en zwart, zjjnde de kleuren
van het wapen der familie.
XHtrlcsland, 18 Oct. Door den heer J. J. A.
Kujjs te 's Gravenhage is eene aanvraag om concessie
ingediend tot aanleg en exploitatie van een electrischeu
tramweg, loopende van deze gemeente over Sommels-
djjk en Middelharnis naar de buitenhaven van Middel-
harnis. Hjj vraagt een subsidie van 15,000.
Terneuzen, 19 Oct. Naar wjj vernemen hebben
zich voor de vacante betrekking van onderwjjzeres
aan school B alhier, jaarwedde 450, aoht sollicitanten
aangemeld.
De heer H. de Regt is benoemd tot gezworen
van den polder Willem HL
Ierseke, 19 Oct. Vergadering van den Gemeente
raad, van Vrjjdagavond te 6 ure.
Alleen de heer Sauer was afwezig wegens onge
steldheid. Ingekomen een schrjjven van den heer Sauer,
waarin hij voor zjjne benoeming tot ambtenaar van
den Burgerljjken Stand bedankt. Nu wordt benoemd
de heer Schipper. In behandeling komt nu de verleden
week aangehouden wjjziging van de kaai- en haven
rechten. Een volgend voorstel wordt door de heeren
Sinke en Sandee ingediend: het havengeld wordt ver
hoogd van 4 tot 6 cent per ton en per reis, doch bjj
abonnement verlaagd van 80 tot 62 cent per ton en
per jaar of 16 cent per kwartaal. Het kaairecht van
eenige artikelen wordt verhoogd van 71/» tot 10 cent
per voertuig met twee, van 4 tot 5 cent per voertuig
met één paard en van l'/s tot 2 cent per krui- of
steekwagen. Dat van suikerbieten wordt gebracht van
7'/s cent per voer op 10 cent per 1000 K.G. en dat
van steenkolen van 1 cent per 100 K.G. op l'/s cent
per H.L. Voor petroleum wordt een recht geheven van
7 cent per vat. De heer van Oeveren keurt de ver
hooging voor suikerbieten af, daar deze maatregel den
landbouwer het meeste treft. Hjj zou liever de vreemde
schippers meer laten betalen. De heer Sinke vindt
deze verhooging niet onbilljjk. Veel onbilljjker was
het volgens hem, dat in 1884 de kaairechten de helft
zjjn verlaagd, zonder dat het havengeld iets was ver
minderd. Aan het station kost alleen het wegen
10 cent per voer, in sommige gemeenten zelfs 20 cent.
De heer van Oeveren verklaart met de commissie te
kunnen medegaan, wanneer het havengeld op 7 cent
wordt gebracht en het recht van peeën onveranderd
bljjft. De heer van der Burcht vindt 7 cent te veel.
De voorzitter vindt dat ookmen zal daardoor vooral
arme menschen treffen, doch daar wordt tegen inge
bracht, dat men zich meer zal abonneeren. Naar aan
leiding van een voorstel van den voorzitter wordt
besloten, dat schippers, die langer dan 10 dagen aaneen
in de haven vertoeven, voor iedere volgende 10 dagen
de helft van het havengeld zullen betalen. Het voor
stel der commissie wordt nu na eenige discussie aan
genomen. Nu komt de begrooting in behandeling,
waarbjj de volgende posten vooral aanleiding geven
tot discussie:
1°. Over den aanleg van nieuwe straten. Het dage-
ljjksch bestuur stelt 2000 voor, doch de commissie
van voorbereiding f 500 minder. De voorzitter zou
gaarne zien, dat f 2000 toegestaan werd, omdat dan
aan de begrooting van den gemeente-opzichter kan
worden voldaan. De toestand der financiën wordt steeds
beter en behoeft volstrekt geen zorg te barenboven
dien zullen deze f 2000 of 1500 de laatste leening
wel zjjn. Toch wordt het voorstel van Burgem. en
Weth. verworpen en dat der commissie aangenomen.
2°. Jaarwedde van den lantaarnopsteker. Burgem.
en Weth. willen die met ƒ25 verhoogen. De commissie
wil ze onveranderd laten, doch den duur der verlichting
met eene maand verminderen. Aldus wordt besloten.
3°. Jaarwedden der onderwjjzers. De voorzitter wil
1200 op de begrooting brengen, voor drie onder
wjjzers, welke voor deze wet nog noodig zgn. Dit
wordt, met het oog op de waarschjjnljjke aanneming
der nieuwe wet, onnoodig geacht en verworpen.
4°. Instandhouding der schoollokalen. Deze post
wordt ook met 105 verminderd.
De begrooting wordt nu met algemeene stemmen
in ontvangst en uitgaaf vastgesteld op f 23911,32.
Goes, 20 Oct. Niet bjjzonder groot is het aantal
jongelingen, die profiteeren willen van de gUDstige
bepalingen van den Minister van Oorlog omtrent het
aanleeren der infanterie-exercities. Slechts een achttal
lotelingen van 1890 zgn zoo beleefd gebruik te maken
van hetgeen hun belangloos wordt aangeboden; slechts
een achttal is verstandig genoeg in te zien, dat zjj
door deelneming aan deze exercities eenvoudig hun
eigen belang betrachten. Gewoonljjk bedraagt het aantal
lotelingen in deze gemeente ruim vjjltig, waarvan zeker
veertig vrjj zullen zjjn van lichaamsgebrekenzoodat
zjj, mogen ze ook al om de eene of andere reden vrjj
zjjn van de nationale militie, toch gehouden zgn hun
schutterig ken dienst te vervullen. Wat hun nu voor
het leger geen direct voordeel aanbrengt, kan hun als
schutter te pas komen. Zjj konden misschien de beste
elementen voor het kader der schutterjj vormen.
Maar, zooals gezegd is, wat belangloos en geheel in
het belang der betrokken personen wordt aangeboden
dankje, de jongelui zullen er geen gebruik van
maken.
De mazelen breiden zich hier gaandeweg uit. We
hopen bewaard te bljjven voor eene epidemie als voor
een paar jaren.
In het bestuur der vereeniging tot spjjsbedeeliDg
aan de armen is tot voorzitter gekozen de heer J. J.
Ocbtman en tot lid de heer S. J. J. de Jonge Mulock
Houwer.
Het van ouds bekende hotel „de Zoutkeet" is
door verkoop in andere handen overgegaan. De zaak
zal nu gedreven worden door den heer Yerver van
Kruiningen.
Op de Staatabegrooting is nitgetrokken f 29,166
als eerste termjjn van de bjjdrage (l/j der kosten) ad
58,333 in de kosten tot herstel van het Sas. De
regeering motiveert dezen post met de opmerking, dat
de haven van Goes niet enkel is een pla&tseljjk belang,
maar dat het geheele westeljjk deel van Zuidbeveland
er van profiteert tot den aan- en afvoer van allerlei
waren.
De heer A. van Schelven, hoofd van school B te
Goes, hoopt 10 Nov. aanst. den dag te herdenken,
waarop hjj vóór 25 jaren als onderwjjzer zjjn functiën
aanvaardde.
Waarde, 19 Oct. Tot lid van den gemeen
teraad, in de plaats van den heer M. Wabeke, die zjjn
ontslag had genomen, is gekozen de heer C. Thorenaar.
Itruiuinjjen. Tegen D. v. d. W., die bjj het
ongeluk van 1.1. Dinsdag de spoordammen oplichtte,
is proces-ver'oaal opgemaakt. Y. d. W. heeft reeds be
kend, doch zeide dat hjj ze op verzoek van M. had
opgelioht.
Men schrjjft uit Kruiningen
Door velen in ons eiland Znid-Beveland wordt be
weerd, dat van al wat de natnnr hier voortbrengt,
betrekkeijjk weinig voordeel wordt getrokken; al het
houtgewas bjjv. wordt uitgevoerd suikerbieten gaan
naar elders; vlas, hetwelk in groote hoeveelheid wordt
geteeld, evenzooniets bljjft ter bewerking hier, waar
van de werkman anders veel profjjt zou kunnen hebben.
Om hierin de gewenschte verandering te brengen, zal
in deze gemeente in den aanstaanden winter eene vlas-
8erjj op eenig8zins groote schaal, als proef, ondernomen
worden. Mocht deze proef gunstig uitvallen, dan zal
in de eerstvolgende jaren de zaak worden uitgebreid.
Twee doeleinden heeft men hier bjj op 't oog: lo. gel-
deljjk voordeel, en 2o. voldoende werkzaamheid voor
den arbeider in den anders werkeloozen wintertijd.
Seherpenlsse, 18 Oct. Bjj de herstemming
voor 2 leden van het Kiescollege bij de Ned. Herv.
Kerk zgn gekozen de heeren D. Dujjnhouwer met 45
en M. van Zujjen met 43 van de 90 uitgebrachte gel
dige stemmen.
In de Vrjjdag 1.1. gehouden raadsvergadering is
besloten een nieuw artikel op te nemen in de begroo
ting van 1889, houdende de bepaling, dat eene som
van 800 zal worden opgenomen voor eene nieuwe
brandspuit.
Verder werden de kohieren voor den hoofdeljjken
omslag en de hondenbelasting vastgesteld.
Bruinisse, 19 Oot. Maandag 28 October zal
het vjjf en twintig jaar geleden zjjn, dat de heer
C. M. Voorbejjtel als burgemeester onzer gemeente
geïnstalleerd werd.
Door den Commissaris des Koniugs is de beer
A. Schilperoort benoemd tot zetter voor 's Rjjka directe
belastingen voor de jaren 1889 en 1890.
Zierilrseee, 17 Oct. Heden werd C. V., vroeger
commissionnair in effecten te Tholen, door den brig,
tit. der rjjksveldwacht Bakker, overgebracht naar de
strafgevangenis te 's Hage. V. heeft appèl aangetee-
kend tegen het vonnis der rechtbank alhierwaarbjj
hjj wegens verduistering is veroordeeld tot 2 jaar en
6 maanden gevangenisstraf.
Naar wjj vernemen is ook de Officier van Justitie
van dit vonnis in hooger beroep gekomen.
18 Oct. In de op bp<len gehouden terechtzitting
der Arrondissements-Rechtbank stond o. a. terecht,
C. K., oud 44 jaar, geboren te Zierikzee, thans zonder
beroep of middel van bestaan sedert de vorige week
gedetineerd in het Huis van Bewaring alhier, beklaagd
van landlooperjj. Uit het verhoor van beklaagde bleek,
dat bjj zoowel door deze rechtbank, als door andere,
voor dergeljjk feit was veroordeeld geworden en daardoor
12 jaar in Veenhuizen en Ommerschans had doorgebracht.
Als getuige werd gehoord de agent K., die mede
deelde, dat hjj, zoowel als zjjn collega's, den beklaagde
des nachts meermalen op straat hadden aangetroffen
en hem huisvesting hadden verleend in het politie
bureau.
De Substituut-Officier van Justitie, mr. Horch, vor
derde 7 dageD hechtenis en daarna 3 jaren opzending
naar een werkinrichting. Tegen de opzending werd
door beklaagde nog al bezwaar gemaakt. 't Schjjnt
er duB niet oest te wezen.
De uitspraakdie bepaald wordt op Yrjjdag a. s.
deelen wjj later mede.
21 Oct. Naar wjj vernemenheeft D. de V.
slagersknecht albier, hooger beroep aangeteekend tegen
het vonnis, waarbjj hjj wegens mishandeling van den
agent C. en verzet tegeD den agent K. door de recht
bank is veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf.
Z. M. de Koning heeft benoemd tot ontvanger der
belastingen te Kesteren, A. J. Zonnevylle, thans te
Rjjssen.
Bjj afwezigheid der moeder is het eenig 2.y,-jarig
zoontje van een smidsknecht te Vlissingen m eene
tobbe met kokend water gevallen en aan de gevolgen
overleden.
Te Aardenburg klom Vrjjdag namiddag omstreeks
121/, ure een knaapje, oud 10 jaren, op een goederen
wagen van de stoomtram en viel bjj het in beweging
komen er af; zjjn hoofd werd verpletterd en de dood
volgde onmiddelljjk,
Zierikzee, 18 Oct. In eene op heden gehouden
algemeene vergadering der postduiven-vereeciging
„Excelsior" is, wegens gemis van de noodige krachten,
besloten tot ontbinding dier Vereeniging.
Vrjjdag 18 October, des avonds ten 8 nre, werd
ten huize van den heer van Meteren alhier eene ver
gadering gehouden der afdeeling Zierikzee van de
Vereeniging tot bevordering van het Volksonderwgs
en het schoolbezoek in Nederland, ter bespreking van
de vraag of door deze afdeeling ook een adres tot de
Eerste Kamer zal worden gericht iu zake de ontwerp-
wet op het Lager Onderwjjs.
Bjj monde van den voorzitter, dhr. J. A. de Bruyne,
doet het Bestuur het voorstel, dat de afdeeling zich
zal wenden tot de Eerste Kamer der Staten-Generaal
met een adres, waarin instemming betuigd wordt met
het door Hoofdbestuurders der Vereeniging ingezonden
rekest.
Nadat verschillende sprekers het door het Hoofd
bestuur verzonden adres hadden besproken en door bet
Bestuur eenige ophelderingen waren gegevenwerd
met algemeene stemmen het Bestuursvoorstel aange
nomen.
De Rotterdam8che broodbakkersgezellen hebben
eene vergadering gehouden om eene verbetering in
hnn positie te verkrjjgen en eene commissie benoemd
om zich verder met die zaak te belasten. Deze heeft
nu besloten aan de patroons te kennen te geven dat
de werkuren hen thans te veel afmatten, en dat het
loon te gering is tegenover dat van andere handwerks
lieden. Zij verzoekt derhalve de werkuren, die thans
90 tot 100 uren per week bedragen, terug te brengen
op 12 uren per dag en des Zaterdags op 18, dus 78
uren per week tegen hetzelfde weekloon als nu, en
voor de overuren 20 cents per uur toe te staan, en
voor Zondagswerk 40 cents per uur. Voor de jongens
en halfwassen 10 cent en voor Zondagswerk 20 cent
per uur.
Door de rechtbank te Rotterdam is een boek
binder veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf,
wegens verduistering van een bjjbel. De man had
het heilige boek eerst wel eenB mogen lezen, vóór hjj
het ontvreemdde.
Voor de uitgifte van 2 millioen gld. kapitaal der
Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaartmaatschappij
is ingeschreven 1.700.000 preferent en circa 4,/a
millioen gld. niet preferent.
Verleden week werd te Breda een zeer aanzien
lijke som gelds aan effecten en bankpapier verloren.
De »Belleman" had het nauweljjks rondgeroepen,
of een boerenarbeider vervoegde zich met het bewuste
pakket bg den commissaris van politie.
De eerljjke vinder had het op den Haagschen Steen
weg gevonden en de effecten eerst gehouden voor
prentjes, waarmee zgn kinderen konden spelen; toen
hg echter het bankpapier er bjj vond, begaf hjj zich
onmiddelljjk naar de gemeente-politie. De commissaris,
bjj wien ook aangifte was gedaan, vervoegde zich met
den vinder bjj den bankier, waar de verliezer het
pakket had ontvangen. Volgens loopende geruchten
zou het verlorene een bedrag van f 30,000 hebben
uitgemaakt.
Zaterdag had te 's Bosch een huweljjk plaats onder
bjjzondere omstandigheden.
Eenige jaren geleden vertrok J. S. als landboawer
naar Amerika met achterlating van zjjn huisvrouw.
Daar kreeg hg kennis aan een meisje, dat hjj trouwde,
zonder baar mede te deelen, dat hjj reeds gehuwd was.
Toen hg naar het vaderland was teruggekeerd, waar
zjjne eerste vrouw nog in leven was, kreeg de zaak
ruchtbaarheid en werd hg tot 5 maanden gevangenis
straf veroordeeld, die hjj onderging.
Middelerwijl nu is zjjne eerste vrouw gestorven en
heden trouwde hg volgens de wet met de vrouw, die
hjj uit Amerika meebracht. Hjj werd uit de gevange
nis naar het stadhuis geleid. De man is 70 en de
vrouw 27 jaar oud.
Omtrent den moord in de le Goudsbloemdwars-
straat te Amsterdam verhaalt het N. v. N.:
Gisteren nacht, ongeveer één uur, kwam Smit weder
dronken aan zgn woning. Hg vond de straatdeur ge
sloten. Onder het uitstooten van eenige vloeken en
bedreigingen, gelastte bjj, dat hem zou worden open
gedaan. De oudste zoon stond van zgn legerstede op
en begaf zich naar de deur. Nauweljjks was Smit bin
nengetreden, of hjj viel zgn zoon aan en mishandelde
hem deerljjk. Bg het zien, dat haar kind een onver
diende tuchtiging ontving, wierp de moeder zich
tuaschen vader en zoon, haar echtgenoot toevoegende
»Zoo je iemand wil slaan, dan mg, maar niet dat
onschuldige kind." Dat optreden ontstak Smit's woede
zoodanig, dat hjj zijn vrouw zulk een geweldigen slag
toediende, dat zij bewusteloos op den grond nederviel.
De woesteling, daardoor nog niet voldaan, trad op
zjjn wezenloos slachtoffer toe en trapte de ongelukkige
vrouw nog eenige malen op borst en buik. Daarna
zeeg het monster op een der stoelen neder en begon
zjjn roes uit te slapen. De kinderen, die aanvankeljjk
meenden, dat hun moeder een fllauwte had gekregen,
maakten zich, toen deze zoolang aanhield, ongerust
en riepen de hulp der bovenburen io, die al zeer
spoedig bemerkten, dat de vrouw reeds gestorven was.
De politie werd gewaarschuwd, die het ljjk voor
voorloopis^e schouwing naar het politie-bureau over
bracht. Van hetgeen om hem gebeurde bemerkte Smit
niets. Het ljjk werd daarna weêr naar de woning
teruggebracht. De buren kwamen de kinderen te
hulp, om hun vermoorde moeder van de kleederen te
ontdoen. Terwjjl de beide zonen het droevig tooneel
aanschouwden, barstten zjj in tranen los. Smit werd
hierdoor wakker, stoof op zjjn zoon af en dreigde
hem, zoo hjj dat misbaar maken niet staakte, evenals
zgn moeder had ondervonden, ook hem te zullen
trappen. Gister morgen vroeg reeds werd het noodig
dat de politie Smit in het bureau in bewaring nam,
want de woede van de vrouweljjke bevolking tegen
den «vrouwenbeul" werd zoo groot, dat zgn leven
gevaar liep.
Van rjjkswege wordt voor het wachtlokaal van
een officier aan de hoofdwacht te Amsterdam (in het
Paleis op den Dam) gedurende de wintermaanden brand
stof verstrektmaar eene kachel is er niet. Toch
is door den Minister van Oorlog bepaald, dat de «wacht
lokalen en zoo die er zjjn de afzonderljjke daarbjj
behoorende vertrekken van wege de genie van het
noodige meubilair worden voorzien."
Behoort bjj dat «noodige meubilair" in den winter
geen kachel?
Door de politie te Groningen is aangehouden
zekere P. K., een oude bekende der justitie, -die nu
een varken had verduisterd.
Op de weekmarkt had de landbouwer Kema hem
een varken toevertrouwd, met de opdracht dat dier
naar Kema's woning te brengen. P. K. verkocht echter
het varken, dat eene waarde had van ongeveer 20,
voor 7,50 en liet direct daarop zjjn baard en knevel
afscheren om onkenbaar te zjjn
De wakkere rechercheurs herkenden echter uit het
signalement, opgegeven door Kema, vrjj spoedig P. K.,
waarop diens aanhouding en bekentenis volgde, zoodat
zijne gedaanteverwisseling hem niet veel heeft ge
holpen.
Het ljjdensverhaal van een zekere vrouw de Vries
uit Groningen, wier man bjj de ontploffing te Ant
werpen zou zjjn omgekomen en die toen door hel
liefdadigheidscomité met een paar gulden zou zgn
afgescheept, veel te weinig om met hare kinderen
naar hare familie te Groningen te reizen, blijkt geheel
verzonnen te zgn. De vrouw en hare voorgewende
oudste dochter zjjn een paar gevaarljjke oplichtsters,
wien het maar al te goed is gelukt het medeljjden
van het pnbliek op te wekken. Er is proces-verbaal
tegen hen opgemaakt.
Dat koeien, hoe gewillig en vreedzaam zjj door
gaans mogen zjjn, ook wel eens in een tegenovergestelde
stemming kunnen komeD, bleek de vorige week bg d6n
landbouwer H. Halbersma, te Hardegarjjp. In eene
weide, waar zes koeien graasden, waren twee varkens,
die in een aangrenzend land liepen, terechtgekomen. De
koeien werden hierdoor zóó razend, dat zjj het eene
varken gezamenljjk aanvielen en op de plaats af
maakten. Het andere redde zich van dat lot door de
vlucht.
De beroemde geneesheer Boerhave gaf van
werking der geestrjjke dranken de volgende beschrjjving:
de verschillende geestrjjke dranken brengen in het
menscheljjk lichaam zeer afwijkende uitwerkselen
voortBommige prikkelen hem, andere verdooven hem,
sommige maken hem vrooljjk, andere stemmen hem
droevig. In het uiterlijke voorkomen veroorzaakt de
wjjn uitpuiling der oogen en eene het purper nabij
komende roode kleur van het aangezicht. Veelvuldig
genot van enkele wijnen leidt tot slechte spijsver
tering en van andere tot podagra. Het te overvloedig
gebruik van moutdranken daarentegen heeft een geel
opgezet gelaat, uitzetting van het onderljjf, corpulentie
en traagheid der spierbeweging ten gevolge. Jenever
of brandewjjn veroorzaakt, wanneer men die veel drinkt,
een loodkleurig aangezicht, matte oogen, eerst zwaar
lijvigheid, later vermagering, moedeloosheid, verminde
ring der spierbeweging en eindeljjk dronkaards-waanzin.
Heine placht, als hjj deze woorden aanhaalde, te
zeggen «de goede Boerhave heeft groot geljjk, maar
mjjn glaasje en nog iets meer drink ik toch.
De vrouw van v. S. te Wjjngaarden, verdacht van
mishandeling van haar stiefkind, is thans op last van
den rechter-commissaris in hechtenis genomen.
Zierikzee, 21 October. Dezer dagen werd in
het Algemeen Politieblad vermeld, dat zekere Joseph
Baum of Braun er met een rjjwiel van door was
Segaan. Thans meldt de Amhemsche Courantdat
ie persoon een paar dagen in het Zwijnshoofd te
Arnhem heeft gelogeerd en toen zonder log;es te
betalen naar Reenen iB vertrokken, waar door den
hotelhouder van het logement De Komng van Dene
marken voor de gemaakte vertering het rjjwiel in beslag
is genomen. Later werd het rjjwiel naar het Zwijns
hoofd gezonden en in het hotel door Baum of Braun
aan zekeren C. verkocht, waarna hjj, om goedschiks
weg te komen, genoodzaakt was den logementhouder
te betalen. Hij begaf zich dadel jjk daarop naar den
smid G., huurde van diens moeder slechts voor een
paar uren een rjjwiel voor den prjja van 1,75, en is
daarmede spoorloos verdwenen.
Het rjjwiel door hem gehuurd en in het Zwijnshoofd
verkocht, is door de politie in beslag genomen en naar
Amsterdam gezonden, vanwaar het ontvreemd was.
(De Amerikaaneche Heer Baum, die onlangs
Zierikzee met zjjne bezoeken vereerde men
zegt, dat hjj bg ooverwacht vertrek naweeën heeft
achtergelaten heeft op eigenaardige wjjze ge
toond een man van voorzorg te zgn. Hjj heeft zich
hier door een der Heeren Regenten de gevangenis
laten zien, bewerende daarvan eene studie te
maken en belovende later van hem te zullen
doen hooren!)
KERKNIEUW!
Beroepen te Terneuzen (toez.) ds. Visch,teHerwjjnen.
Ingezonden Stukken.
Mijnheer de Redacteur I
Vergun mij een plaats in uw veelgelezen blad.
Hoe zijn de landbouwers er toe gekomen, om in
plaats van het door de fabrikanten verstrekte zaad,
vreemde soorten te zaaien zooals Poolen, Rijkmaker,
Wansleben enz.; en wat zullen de gevolgen van al
die knoeierijen zijn? Hebben ze zelf wel eenig recht
van bestaan? Die vragen te beantwoorden is het
doel van mijn schrijven; ik geloof niet dat ieder
landbouwer deze regelen zal onderschrijven of met
mij instemmen. Waarom niet, is een vierde vraag.
Om een recht begrip der eerste vraag te krijgen,
dient men den suikerbietenhandel van het begin te
volgen. Na de malaise (of het einde) der meekrap,
verscheen voor den landbouwer als een redmiddel
de suikerbiet; niet zoo dadelijk werd het nieuwe
product alom vertrouwt; het ging niettemin langzaam
maar zeker vooruit. Men raakte er in den landbouw
mede bekend en trachtte naar vermogen een groot
gewas van den akker te verkrjjgen. De bieten, in
bet begin verbouwd, waren (dat is ontegenzeggelijk
waar), grooter van qualiteit dan de bieten die nu
een jaar of vjjf verbouwd worden. Aan wie de
schuld? De eerste bieten waren van een minder
suikergehalte dan de nu verbouwde, waarom de
fabrikanten, bun eigen belang in bet oog houdende,
naar een ander soort uitzagen en ook vonden, dat
rijker aan suiker was. Is nu het zaad zoo slecht dat
men het niet met voordeel verbouwen kan Neen,
nogmaals neen, maar men wilde van de fabrikanten
balen wat men kon. In de contracten wordt duidelijk
aangegeven, hoe men in bet najaar de bieten leveren
moet, welk soort grond men er wel en welk niet
mede bezaaien mag, hoe ver men bet blad moet
afsnijden, enz. enz. Nu ontstond er van den kant
der landbouwers een sleur of hebzucht. Vele nieuwe
gronden, in bet contract genoemd, als niet geschikt
of liever verboden, werden bezaaid, men verkreeg
groote losse bieten, soms holle bieten, die rijk aan
bijna waardelooze pulp en zeer arm aan suiker
gehalte waren; nu nog de aanzittende aarde of slik
niet te vergeten, waarvoor men als landbouwer
wel eenige procenten moest laten vallen, maar toch
in geen verhouding naar hetgeen er aanzat. De een
maakte bet al grover dan den ander, er waven ook
enkele uitzonderingen, (maar goed Zeeuwscb goed
rond of omgekeerd) dat waren toch niet velen, en
ik geloof dat die y?el eens een paar procenten zullen
hebben moeten missen voor de grootste aardaan-
brengers. Dat werd den fabrikanten te grof, men
betaalde aarde voor bieten niet alleen, maar ook de
vracht aan de schippers. Fabrikanten sloten een
bond, om gezamenlijk tegen die bestaande hande
lingen in de levering op te komen. Overal werden
controleurs aangesteld om de bieten te ontvangen.
Dat was den landbouwers ganscb niet naar den zin.
Zóó de wet te worden voorgeschreven, de bieten,
bijna door den helft slaan, zoo zuiver als het maar
kan leveren, neen, daar zou bijna niet overschieten;
ja zelfs de holle peön er uit houden, ze waren toch
zoo gegroeid van het zaad, verstrekt door den fabrikant.
Die controlenrs zullen hnn eerste jaar 1884 ook
niet vergeten, maar het volgend jaar ging dat al
beter. Toch, er was een bond uit noodzaak verrezen,
nu moest er ook een bond van landbouwers zjjn; dat
bondje wacht nog steeds op zijn geboorte. Doch de
ontevredenen met den tegenwoordigen toestand vonden
er wat op. De bieten van fabriekszaad waren allen
wit van kleur; men zocht en vond, ongelukkig, een
soort witte biet die veel grooter van stuk werd, dus
veel meer Kilo's per hectare opbracht dan .de
andere, maar in suikergehalte bet van deze ver
verloor, die gezaaid, geleverd, geprofiteerd, en den
eerlijken boer, die zjjn contract volgt, beschimpt en
uitgelachen. Men kwam zelfs zoover om dat zaad te
adverteeren, niet om te knoeien, maar alleen om
den landbouwer die het nog niet wist, duidelijk te
maken, hoe groot het suikergehalte er van wel was.
Menigeen, die bet vorige jaar die bieten zag leveren,
heeft, dom genoeg, naar mijn inzien ten minste,
zich laten bekoren (men weet welk jaar door het
ongunstige wéér 1888 is geweest), en niettegen
staande den bond van fabrikanten er uitdrukkelijk
tegen waarschuwde, deze geen bieten van vreemd
zaad zouden ontvangen, het toch gezaaid en zoo den
fabrikant, bij wien hjj zjjn contract sloot, bedrogen
en benadeelt. Vergeet niet dat een fabrikant van
eenige beteekenis in dit eiland, minstens in het
vooijaar aan de landbouwers renteloos een duizend
gulden of tien verstrekt, er zijn er die dit cijfer ver
overschrijden. Nu wordt in dit najaar bij vele land
bouwers het gewas afgekeurd, als zijnde niet van
zijn zaad alleen, maar van een zeer min gehalte.
Men kan toch begrijpen dat hij geen fabrikant kan
of wil zijn, die voor zgn geld waardeloos, of bijna
waardeloos goed ontvangt. Dus bg hen, die bun
voorschot terug moeten brengen, is bij niet alleen
zijn rente, maar ook zgn productie kwi)t, waarvan
hij moet bestaan. Wat het gevolg van die knoeierij
zal zgn, is toch zoo'n groot wonder niet, want zij
gaan eenvoudig den weg der meekrap op, die zoo
verknoeid werd, dat men andere stoffen moest
trachten te ontdekken, die haar vervangen kon. Zoo
ook met de bieten, wanneer er op den ingeslagen weg
wordt voortgegaan. Nu zal men zeggen, ja de
fabrieken moeten werken, ze moeten bieten hebben,
maar zullen de fabrikanten ook niet naar andere
streken van ons land gaan en trachten daar con
tracten te sluiten, zooals men reeds dit jaar in
Groningen begonnen is? Hoe zou bet er uit zien,
wanneer wij van niets anders dan van het koren
moesten bestaan. Wat kan men in de plaats zetten
voor de bieten, waaraan in bet algemeen zoo netjes
wordt verdiend. Hebben de bieten gezaaid op contract
maar waarvoor vreemd zaad is gezaaid recht van
bestaan, dan zeg ik neen, omdat een ieder vrij is te
zaaien wat hij wil; niemand noodzaakt ons een
contract te teekenenzoo'n contract is maar voor
de leus zeggen sommigen, het is niet gezegeld, maar
houdt dan de fabrikant zjjn woord niet dat gij het
uwe zoo lichtvaardig meent te kunnen lebenden? ja,
immers hjj betaalt per duizend Kilo voor wat bij
contracteert, boe meer Kilo's gij levert hoe liever
het hem is, of i3 er iemand die kan zeggen: Ik heb
gecontracteerd bij die of die agent voor die fabriek
en bij heeft mij met mijn bieten laten zitten, of al
was de marktprijs der suiker nog zoo laag, hij heeft
getracht mjj met minder geld uit te betalen, neen
dat weet ik zeker dat niemand, die zijn contract
volgt, zal kunnen zeggen. Worden de bieten dit
jaar en verleden jaar niet rojjaal ontvangen, ziet
sommige voeren eens staan, hoe zijn ze afgesneden,
ik zou enkele leveranciers aanraden zelfs het niet
verder te drjjven, opdat men geen klachten dien
aangaande krijgt en de contróle verscherpt worde.
Waarom niet ieder landbouwer deze regelen zal
willen onderschrijven of met mij instemmen, daarvan
de reden te geven, och, men wordt niet zoo gaarne
de waarheid onder de oogen gebracht, men gelooft
zich zoo gaarne eerljjk. Maar ia het eerlijk zich te
verbinden, geld op te nemen, en dan om zich te
bevoordeelen, een ander, met wien men zich verbon a te
misleiden, door een der eerste voorwaarden van het
contract niet na te leven, en dat wanneer men van
zjjn medeondergeteekende (den Fabrikant) ten volle
ontvangt waarvoor is get eekend. Ik geloof dat zij
die dit jaar niet volgens hun contract hebben ge-
