ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Donderdag 17 October 1889.
Keuring der Rijtuigen.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1.30, franco per post
f 1.60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
46ste JAARGANG. No. 5759.
Directeur-Uitgever J. WA ALE.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags voormiddags
10 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee,
Gelet op Art. 47 der Algemeene Politie-Verordening
voor deze gemeente:
Hebben goedgevonden te bepalen:
dat op Zaterdag den ÏO October e.k.,
des namiddags te 3 uur, aan de Balie eene KEU
RING zal worden gehouden der verhuurd wordende
Rij- en Voertuigen en Sleden. Mitsdien
worden alle Rijtuigverhuurders opgeroepen om alsdan
al hunne voertuigen op de daarvoor bestemde plaats
bijeen te brengen, ten einde de noodige keuring te
ondergaan, ter voorkoming van de bp de Algemeene
Politie-Verordening bedreigde boete.
Zierikzee, den 8 October 1889.
De Burgemeester en Wethouders
W. A. OCHTMAN, Weth. 1°. B.
De Secretaris,
J. F. VAN DER LEK DE CLERCQ.
Algemeen Overzicht.
Beleefdheden spelen in de wereld eene groote
rol. Er worden er heel wat bewezen, di,e niets
zijn dan uiterlijke plichtsplegingen, vormen, die
met het hart niets hebben te maken, maar die dan
ook de vriendschapsband tusschen de personen, die
hen elkander bewijzen, volstrekt niet versterkt,
integendeel, die eerder verslapt, door de gedwon
genheid, die dergelijke beleefdheidsbewijzen nood
wendig veroorzaakt. Dit is volkomen van toepassing
op het bezoek, dat thans de Czaar aller Russen
aan den Keizer van Buitschlnnd brengt. Langen
tijd heeft men hoopvol uitgezien naar dit bezoek,
dat gebracht worden moest als tegenbezoek voor
dat, wat Keizer Wilhelm slechts twee maanden
na zijne troonsbeklimming aan het Russische hof
bracht. Toch heeft de Czaar vijftien maanden
laten verloopen, eer hij het bracht en verwondering
baren kan bet dan ook niet, dat dat lange uit
stel aanleiding gaf tot allerlei geruchten, die
spraken van misverstand tusschen beide hoven. En
nu de Czaar eindelijk gekomen is, is zijne komst
niet in staat die geruchten te smoren en toont
het volk onmiskenbaar zijn mindere ingenomenbeid
met het tban9 gebrachte bezoek. Wel worden van
regeeringswege alle ceremoniën in acht genomen
en beeft de ontvangst met dezelfde plechtigheid
plaats gehad, als bij de komst van Koning Um-
berto en van Keizer Franz Joseph, maar welk een
verschil in de houding des volks. Bij de komst
van den eersten een luidruchtig gejubel, een blijde
ontvangst van den vriend des pas overleden Kei
zers, als wilde het volk in hem hulde brengen
aan de nagedachtenis van Keizer Frederik, en de
vriendschap van Umberto afsmeken voor Keizer
Wilhelm II; bij de komst des laatsten een mede
gevoel van bet volk voor bet pas geleden verlies,
dat Oostenrijks Monarch in het verlies van zijn
zoon trof, getoond door bet nalaten van alle open
bare feestelijkheden en betoond in sympathische
toejuichingen. En thans bij de komst van den
Czaar, ook geen openbare feesten, maar ook geen
juichtonen van het volk, omdat het in het bezoek
niet9 anders ziet dan een beleefdheidsvorm, iets
dat het volk niet raakt, dus waarin het ook niet
deelt. En dit gevoelen wordt door allen, hoog-
en laaggeplaatsten, gedeeld. Men verwacht van dit
bezoek volkstrekt geen nadere aansluiting met
Rusland en bet eenige resultaat, dat het bezoek
heeft, is dit, dat men er op nieuw een bevestiging
in vindt van de verzekering dat de verstoring van
den vrede volstrekt niet aanstaande is. Deze gerust
stellende verzekering wordt thans allerwege her
haald. Vorst Bismarck sprak haar uit tegen een
groot industrieelGraaf Waldersee, het hoofd dei-
oorlogspartij in Duitsehland, bevestigde haar in
zijne rede bij de sluiting der tentoonstelling van
middelen tot voorkoming van ongelukken en Rus-
lands Minister van Financiën verklaart uitdrukke
lijk, dat de nieuwe leeningen, waarover onderhandeld
wordt, volstrekt niet dienen moeten om de krijgs
toerustingen te voltooien, doch dat de Regeering
slechts van de willige geldmarkt gebruik wenscht
te maken tot conversie barer schulden.
Bij al die geruststellende verklaringen komt
nog de gunstige uitslag, die de verkiezingen in
Frankrijk: voor de Republiek hebben gehad. De
nieuwe Kamer zal ruim een honderdtal Republi-
keinsche afgevaardigden meer hebben dan anti-
republikeinsche, en wanneer de republikeinen nu
na de verkiezingen even aaneengesloten blijven
als tijdens de verkiezingen, dan zal de nieuwe
Regeering een voldoende steun hebben om de
Republiek tot meerderen bloei te voeren. Van
bare tegenstanders heeft zij dan weinig te vreezen,
want de Boulangistische partij, ofschoon niet dood,
is tóch voor langen tijd onschadelijk gemaakt.
Haar opperhoofd schijnt dan ook den moed in de
'schoenen te hebben laten zakken en zich niet
alleen naar Yersey, maar uit het politieke leven
te willen terugtrekken; althans hem wordt het
voornemen toegeschreven een werk te schrijven
over militaire toestanden in Europa en de be-
teekenis van het Fransche leger.
Rust dus ook in Frankrijk en nu er uit Italië
zelfs .bericht komt, dat de Regeering aldaar pogin
gen doet om de handelsbetrekkingen met Frankrijk,
waarvan de afbreking Italië zoo zeer heeft beroerd,
weder aan te knoopen en daartoe een eerste stap
doen wil door afschaffing der differentieels rechten,
nu beersckt er alom een geroep van vrede, dat
bet beste doet verwachten. Toch ondanks dat
vredegeroepgaan de regeeringen steeds voort
met hunne oorlogstoebereidselen te vermeerderen.
Het leenings-ontwerp, dat bij het aanstaande
dienstjaar behoort, is den Duitschen Bondsraad toe
gezonden en zal naar men verneemt het leenings-
bedrag op 249 millioen Mark bepalen, waarvan
bet grootste deel voor legerdoeleinden is bestemd.
Naar men wil, bedraagt bet buitengewoon crediet,
dat van den Rijksdag wordt verlangd voor militaire
zaken 106 millioen Mark, waarvan 80 millioen
voor militaire spoorwegen.
De verschillende Landdagen in de ©osteurïjJc-
Hclie Monarchie worden geopend. Zoo ook de
Boheemscbe, waar het ook verre schijnt te zijn
van vrede. Immers de Duitsche afgevaardigden
ontbraken geheel en al en te hopen is het, dat
de rede van den nieuwen stadhouder, Graaf Than,
de gemoederen zal bedaren. Hij sprak namenlijk,
na eene toespeling op de vrucbtelooze pogingen
tot schikkingde hoop uitdat door het gezond
verstand des volks de vijandige gezindheid onder
de partijhoofden zou worden verzacht.
En in het Oosten blijft de toestand ook even
dni6ter. Alleen uit Servië komen eenigszins ge
ruststellende berichten. ^Eindelijk schijnt het gelukt
te zijn, Koningin Nathalie te bewegen enkele voor
waarden aan te nemen, o. a. dat haar verblijf
slechts tot zes weken zal worden geduld. Thans
zal zij haar zoon mogen ontmoeten.
De berichten van Creta en Armenië blijven
bij het oude. Op Creta zijn roof en moord door
de TurJcsche soldaten schering en inslag. Deze toch
krijgen, daar de Turksche geldmiddelen niet toe
reikende zijn, geen soldij, en verhalen dit nu op
de Cretenzers. In Armenië zijn talrijke Russisehe
bewoners uit Russisch-Armenië binnengetrokken
om hunne Turksche stamgenooten te ondersteunen.
De Sultan weet geen raad en kan met de Mi
nisters niet tot overeenstemming geraken over de
aan te wenden middelen.
Prins Ferdinand van Bulgarije is plotseling
uit zijn land vertrokken; de een beweert wegens
ongenoegen met zijne Ministers; een ander om
zijne in berooiden toestand verkeerende geldmid
delen door leeningen te trachten te versterken, en
een derde spreekt eindelijk van een huwelijk met
eene Prinses van Orleans. Wat het ware is, schijnt
niemand te weten.
Eindelijk valt er nog een nieuw conflict te ver
melden tusschen Spanje en Marokko, ontstaan
door beleediging en aanranding van een Spaanschen
graaf in dienst bij bet gezantschap door des
Sultans kok. Te hopen is het, dat ook dit geschil
op vreedzame wijze worde opgelost en dat de toe
stand in het Oosten eindelijk- ook eens helder
worde, opdat er geen wanklanken in het vrede
geroep meer worden vernomen.
NIEUWSTIJDINGEN.
Engeland.
De Britsche stoomboot sEarnmoor", op reis van
Baltimore naar Rio Janeiro, is in een hevigen Btorm
vergaan. Yan de aan boord zjjnden werden 7 gered;
de 28 overigen verdronken.
Reeds eenige maanden geleden bedroeg het aantal
meisjes uit den kleinen burgerstand, die op de Board
Schools te Londen onderricht in het koken ontvangen,
14,000. Dit aantal moet sedert nog aanzienlek
gestegen zijn, en des te grooter wordt dus de weldaad
van dit, misschien boven al het andere nuttige onder
richt.
Turkije.
Voor het bezosk van den Duitschen keizer te Kori-
stantinopel worden groote toebereidselen gemaakt. In
een van de kiosken van den sultan bp het Yildiz
paleis zal keizer Wilhelm ontvangen worden en dit
wordt te zijner eere geheel nieuw gemeubeld. Ook
het keizerlijk jacht »Oamaniek" wordt op weelderige
wijze ingericht. Het zal met twee pantserschepen den
Westerscben vorst tot in de Dardanellen te gemoet gaan.
De sultan heeft, naar gezegd wordt, tevens zijn
wensch uitgedrukt dat de koning van Griekenland
zjjn gast moge vergezellen.
Italië.
Rochemolle, een dorp in Italië, is bjjna geheel in
de asch gelegd. Vijftig huizen werden een prooi der
vlammen. De bewoners zijn van alles beroofd.
Portugal.
LïSüsaTtxm, 15 Oct. Het officieele dagblad deelt
mede, dat de toestand van den Koning heden zeer
ernstig is. In de Btad loopt het gerucht, dat Z. M.
hopeloos ligt.
15 Oct. De Koning ligt op sterven. Hp heeft
het laatste sacrament ontvangen.
Oostenrijk.
Elf vipers en geen man. Te Jazeft (Bukowina)
heeft zich een om haar schoonheid wijd en zpd in
den omtrek bekende boerendochter van het leven be
roofd, omdat zij geen man kon krpgen. Aan liefhebbers
ontbrak het de schoone anders niet, want herhaalde
lijk was naar haar hand gedongen. Elf flinke boeren
knapen hoorden haar zelfs het jawoord geven, doch
en dit dreef haar tot haar wanhopige daad elke
verloving nam een onnatuurlijk einde. Een vrper stierf
eenige dagen voor het huwelijk, vier anderen vielen
in de loting, twee vonden den dood door verdrinking,
een achtste bleek reeds gehuwd te zpo en twee konden
het met den vader niet eens worden over den bruid-
Bchat. Na deze tien kwam er nog een opdagen, en
misschien omdat hij telaat hoorde dak hij de elfde
was en derhalve vreesde, dat hem ook een ongeluk
zou treffen, evenals zijn voorgangers, plotseling ver
dween hp, de schoone LeDa ongehuwd achterlatende,
en zoo wanhopig, dat zp den dood zocht.
Duitsehland.
Berlijn, 14 Oct. De Czaar heeft Berlpn reeds
weder verlaten. Gister middag te ruim kwartier over
vieren vertrok Z. M. met zijn zoon George en gevolg
naar Ludwigslust om nog een kort bezoek te brengen
aan zpne Mecklenburgsche verwanten. Hp ia er gister
avond om half negen behouden en wel aangekomen
en recht feestelijk ontvangen.
Het uitgeleide en het afscheid te Berlijn waren even
schitterend en gingen met hetzelfde vertoon van harte
lijkheid gepaard als de ontvangst. Aan handdrukken
en omarmingen geen gebrek.
De onvermijdelijke leger-toost van Keizer Wilhelm
is weer niet uitgebleven, maar zelfs daarbp schijnt de
ijskorst niet te zjjn ontdooid, die vrij wel over het
geheele samenzijn heeft gelegen, 't Was bp het, niet
eergisteren, maar gisteren gehouden déjeuner in de
kazerne van het Alexander-regiment, dat Keizer
Wilhelm het welzjjn dronk van het leger van zijnen
gast. Hp herinnerde er daarbij aan hoe zijn grootvader
indertijd zijn St. George-kruis en zijn Russisch regiment
op het slagveld (bp Bar-sur-Aube) bad verworven en
gedacht de dagen, waarin Russische en Pruisische
troepen schouder aan schouder streden en hun bloed
stortten. Hulde bracht hp voorts aan de troepen, die
Sebastopol zoo dapper verdedigden, die Plewna be
stormden, enz. enz.
Op deze geestdriftvolle toespraak heeft de on-ont-
dooibare Czaar geantwoord met een eenvoudigen, dit
maal in de Duitsche taal uitgebrachten dronk op »het
dappere regiment grenadiers", dat zijnen naam draagt.
Berlpn, 14 Oct. De Czaar heeft aan den
rijkskanselier en graaf Bismarck zijn miniatuurportret,
in den vorm van eene smaakvol bewerkte doos, door
den minister van het Keizerlijk huis, graaf Woronzoff,
doen overhandigen. Keizer Wilhelm heeft graaf Wo
ronzoff de orde van den Zwarten Adelaar verleend.
Nederland.
Amsterdam, 15 Oct. Het Centraalstation alhier
is heden zonder eenig feestbetoon in gebruik genomen.
Enkele ochtendtreinen vertrokken of kwamen veel te
laat aan. Vele bewoners van het Damrak vlagden ter
eere van de opening van het Centraal-station.
5s Graveuhage, 15 Oct. Bij den Hoogen Raad
werd heden door het O. M. geconcludeerd tot verwer
ping der voorzieningen van D. v. D. te Tholen tegen
een arrest van het gerechtshof alhier, waarop hp, met
bevestiging van een vonnis der Zierikzeesche rechtbank,
tot 1 maand gevangenisstraf veroordeeld werd wegens
beleediging en bedreiging van een openbaar ambtenaar.
Twee van de vier kogels, die j.l. Vrijdag te
's Hage op vrouw de H. door haren vroegeren minnaar
werden afgevuurd, zjjn thans in het ziekenhuis uit
haar lichaam verwpderd.
Heden is iu het water van het Spui met een mag
netisch werktuig gevischt naar het vermoedelpk door
den dader in de vaart geworpen vuurwapeo.
Cwoes, 14 Oct. Zooals wen weet is de orthodoxie
uitsluitend meesteres van het terrein der Nederl.
Hervormde Kerk alhier. Eene poging door de vrij
zinnigen aangewend om ter vervanging van ds. Piccardt
een liberaal predikant te bekomen, heeft schipbreuk
geleden. Om nu tenminste eenigszins te voorzien in
de behoefte aan godsdienst-onderwps in moderne
richting, werd voor eenige jaren eene afdeeling van
den Protestantenbond in het leven geroepen. Ieder
kan nagaan, dat eene dergelijke afdeeling in een
klein plaatsje een sleepend bestaan moest leiden en
gebrek aan fondsen was oorzaak dat zelfs niet in het
hoogst noodige kon worden voorzien. De subsidie
door de sociëteit der Doopsgezinden verleend moest
worden ingetrokken of de afdeeling Goes van den
Protestantenbond moest worden opgelost in het genoot
schap der Doopsgezinden.
Dit vraagstuk nu de al of niet toetreding tot
de Doopsgezinden is dezer dagen onderworpen aan
de meening der vrijzinnige lidmaten der Nederl.
Herv. Gemeente.
Van zekere zijde is deze kwestie met bitteren spot
voorgesteld als een buwelpk som de centen" met
eene oude afgeleefde matrone. Een dergelpk oordeel
is beneden alle kritiek.
Voor menigeen mag het moeilpk vallen zich los te
maken van eene eeuwenoude instelling als het ge
nootschap der Hervormde kerkwanneer de toon
gevende meerderheid voor andersdenkenden zelfs geen
bescheiden plaatsje overlaat, wat bljjft er dan anders
over dan zich at te scheiden. Doleeren alzoo, maar
naar links, in plaats van naar rechts. En wanneer nu
zp, die naar rechts doleeren, daartoe volkomen vrpheid
hebben, waarom dan hen met spot vervolgd, die
evenmin vrede hebben met de thans heerschende
onverdraagzame meerderheid in de Herv. Kerk?
Wanneer men nu met alle geweld van een mariage
de raison wil spreken, 'tzp zoo, mits men dan goed
de bruid opneme. Het is n.l. niet eene oude dame,
maar eene schoone krachtvolle jonkvrouw, in wier
diadeem met schitterende letteren vrijheid van geweten
te lezen staat.
Wp hopen, dat dit huwelpk spoedig moge worden
voltrokken in tegenwoordigheid van tal van getuigen,
die den moed hunner overtuiging toonen te bezitten.
Heden had op het plein der afspanning de Prins
van Oranje" do keuring plan's van paarden, ingezonden
ter inschrjjring in het Nederl. paardenstamboek.
De keuringscommissie was samengesteld uit de
heeren L. Swart, districts-veearts te Dordrecht; Joh.
Straver te BabyloDiëobroek en H. Vlamings Sr. te
Dinteloord. Deze commissie werd bpgestaan door de
heeren Job van der Have te Nieuwerkerk en I. G. J.
v. d. Bosch te Wilhelminadorp, als uitvoerende leden
van de afdeeling Zeeland.
Ingeschreven werden acht paarden, n.l. Jennie, 5jarige
merrie van den heer Van "VVeel te Wolfertsdpk; Bles,
4jarige merrie van Jan de Dreu te Driewegen; Zus,
6jarige merrie van den heer van Gorsel te Rilland;
Bette, lOjarige merrie, Flora, 3jarige merrie, Mirza,
14jarige merrie en Zus, 4jarige merrie, alle vier van
den heer G. J. v. d. Bosch te Wilhelminadorp.
De heer Hartman, gemeente-secretaris van Goes,
ontving als aandenken van de Vereeniging van Bur
gemeesters en Secretarissen in Noord- en Zuid Beveland,
een zilveren inktstel met zilveren penhouder. Het
caligrafisch gedeelte der aanbieding was uitgevoerd
door deu heer Van Hoek Riemens.
Heinkenszaiul, 15 Oct. Alhier is bijna een
huÏBgezin door verstikking om het leven gekomen.
Men had nl. briquetten ter verwarming in de kamer
geplaatst en alles gesloten gehouden. Gelukkig had de
man nog genoeg bewustzpn om deur en raam open te
gooien, waardoor ook de overige huisgenooten, die
reeds bedwelmd waren, spoedig weder bijkwamen.
"WolfaartsdpIr, 15 Oct. Alhier geraakte gis
teren morgen een tweejarig kind in een put op het
schoolplein en verdronk.
Scherpenisse, 15 Oct. Als een merkwaardig
heid kan worden medegedeeld, dat in deze gemeente
door den heer J. Groothuis, rustend timmerman alhier,
voor ongeveer 40 jaar molenmaker, een miniatuur
molen is vervaardigd, die zoowel koren- als houtzaag
molen is. Hjj wordt door wind gedreven en heeft een
hoogte van 1,85 M. Er bevinden zich 4 koppel ateenen
en 3 span zagen in ieder van 2 sneden en hij is
voorzien van alle toebehoorende raderwerken, wier
werking men kan zien als de molen op gang is, door
de wanden, die kunnen worden weggenomen. Heel de
constructie getuigt van de bekwaamheid %n de
nog levendige verbeeldingskracht van den 75jarigen
grjjsaard.
Bruinisse, 15 Oct. Gisterenmorgen was men
op de kade alhier getuige van een vreemd schouwspel.
Een paard, gespannen voor een der talrijke wagens,
die thans ons dorp geladen met suikerbieten door
trekken, sprong eensklaps op en viel toen dood neder.
De eigenaar, een landbouwer onder Oosterland, had
dus een slechten dag.
Zierikzee, 15 Oct. Heden had alhier de keuring
Slaats van paarden, aangemeld ter inschrijving in het
rederland8ch paardenstamboek.
De keuringscommissie bestond uit de h.h. L. Swart
te Dordrecht, H. Vlamings Sr. te Dinteloord en Joh.
Straver te Babjloniënbroek, begeleid door het uit
voerend deel der afdeeling Zeeland de h.h. Job v. d.
Have te Nieuwerkerk en I. G. J. v. d. Bosch te
Wilhelminadorp.
Aangenomen werden 22 merrie's en 4 heDgsten.
Een gemeenschappelijke maaltijd van ongeveer 40
leden van de Vereeniging besloot den dag.
Te Leiden is voor het le natuurkundig examen
geslaagd de heer J. J. Vermet van 's Heer Arendskerke,
die dit jaar de hoogere burgerschool van Goes verliet.
Donderdag j.l. en Zondag avond werd te Bath
eene godsdienstoefening geleid door een vrouwelijke
heilsoldaat. De toeloop was groot.
Men meldt uit Groesbeek:
Donderdag avond werd alhier in de bosschen van
jhr. v. Nipsen het lijk gevonden van een armoedig
gekleed man, dat naderkaud bleek te zijn dat van mr.
W. C. J. van der Moore, vroeger advocaat-procureur
b\j het hooggerechtshof van Ned.-Indië. Niet alleen
de aanstellingen, die hij bij zich had, bewezen dit, maar
ook werd hij door iemand die hem vroeger gekend
had, herkend.
Zaterdag ochtend is het lijk onder toezicht van de
justitie ter aarde besteld.
Men schrjjft uit Doesburg
Verleden jaar werd hier uit het kantoor der firma
v. H. L. de brandkast gestolen, zonder dat het tot
nu toe aan de politie mocht gelukken de daders of de
kast op te sporen. Thans schjjnt er in deze zaak wat
meer licht te zullen komen. Zaterdag en Zondag toch
werden er verschalende personen in verhoor genomen,
met het gevolg dat twee van hen, zekere S. en R.,
door de politie gevarkelijk naar de gevangenis te
Arnhem zjjn overgebracht.
Te Groningen heeft een jongen van 10 jaar een
van 11 jaar bij het uitgaan der school met een mes
eene belangrjjke wonde toégebraebt in den rug, omdat
de broeder van laatstbedoelden jongen, die onderwjjzer
aan die school is, den ander strafwerk had opgegeven.
Procesverbaal werd opgemaakt, terwjjl burgemeester
en wethouders art. 34 der verordening op de openbare
scholen hebben toegepast, zoodat de dader van de
school verwjjderd is.
Zierilczee, 15 Oct. Het getuigenverhoor in zake
C. J. K. werd heden morgen ten 9 ure voortgezet.
Na afloop daarvan was.het woord aan den substitnut-
officier van justitie, mr. Horch. Z.Ed.A. achtte, niet
tegenstaande beklaagde's hardnekkige ontkentenis, het
feit van brandstichting, zooals hem' dat bij bevel van
verwjjzing was ten laste gelegd, wettig en overtuigend
bewezen. Spreker vorderde dat de rechtbank beklaagde
zou veroordeelen tot eene gevangenisstraf van zeven jaar.
De ambtshalve toegevoegde verdediger, jhr. mr.
J. W. D. Schuurbeque Boejje, was van meening dat
het ten laste gelegde feit volstrekt niet was bewezen.
Na daartoe de verschillende getuigenverklaringen te
hebben besproken, concludeerde daarop pleiter met
volle vertrouwen tot vrjjspraak.
Beklaagde bleef volhouden onschuldig te zjjn.
De uitspraak werd daarop bepaald op Dinsdag a.s.
Zierikzee, 16 Oct. In de heden gehouden terecht
zitting van bet kantongerecht alhier, werd door den
ambtenaar wan bet O. M., o. a. tegen eene juffrouw,
wegens het zich te dikwijls bevinden in »kennelijken
staat" op de Openbare straat, geëischt eene hechtenis
van 8 dagen.
KERKNIEUWS.
Beroepen bjj de Chr. Ger. Gem. te Middelburg, J.
van Haeringen te Werkendam.
Beroepen te St. Filipsland W. Hulsbergen, cand. te
Hattum.
Amsterdamsche Schetsen.
V.
©p de jVoorderinarkt.
Het is Maandagmiddag. Het tamelijk groote plein
van de zoogenoemde Noorderkerk is in eene markt
veranderd. Dat is zoo de gewoonte. Wat een drukte
vertoont zij nu in tegenstelling der overige dagen
van de week. Dan is zij wel niet eenzaam en ver
laten, verre van daar. Van 's Maandags morgens
tot 's Zaterdags avonds laat prijken er eenige kra
men onder het hooge geboomte en wel oliebollenkra-
men, mitsgaders een enkel j>zuurkraampie." In de
eerste verkoopen tamelijk smerigevieze vrouwen
oliebollen en frambozenlimonade, een drank be
staande uit water en een aftreksel van roodgekleurd
suikergoed. Het edele vocht staat altijd daar inge
schonken in glazen van verschillende grootte, die
naar hunnen inhoud één of drie cents kosten, vaste
prijs en ruime maat. De oliebollen, die een min
behaaglijk voorkomen hebben, liggen op platte scho
tels opgestapeld en één hunner prijkt met een
papier, met een stokje in den bol vastgestoken,
welk papier den prijs dier bakproducten meldt.
Achter den toonbank en voor twee groote spiegels,
aan den achterwand der kraam opgehangen, be
weegt zich het gezin van den oeliekoekenman,
bestaande uit bedoelden heer zeiven, zijne gemalin,
öf koffiedrinkende óf bakkende, en eenige kinderen.
Die kolonie vertoeft den geheelen dag in de nauwe
ruimte der kraam, tenzij de man die verlaat, om
even een klein vechtpartijtje te houden met een
concurrent, welke kleine gebeurtenis eenige afwis
seling brengt in het wel wat eentonige leven der
nijvere kraamhewoners. Het is onbegrijpelijk, hoe
zoo'n huisgezin bestaan kan van dezen handel.
Dat is een raadselwellicht even onoplosbaar als
zoovele andere raadsels. De eigenaar van het naast-
staande zuurkraam pie" is een mandie met
zijn tijd meegaat. Hij begrijpt, dat, waar de be
hoeften der menschen zoovelen zijn, hij niet kan
volstaan met slechts ingelegde augurkjes der Jor-
daners aan te bieden. Zijne uitstalling prijkt dan
ook met zuur, eieren, honing, lever, biet, kaas en
andere artikelen. Daar de Jordaners, van wie hij
het hebben moet, nog al op zuur of iets hartigs
gesteld zijn, maakt hij goede zaken en zijne
maatjesharing van een cent, benevens zijne schijven
lever met zout verdwijnen dan ook met bliksem
snelheid, evenals de ingelegde komkommers en
augurkjes, die in onnoemlijke hoeveelheden den
fijnen smaak der Jordaners streelen. Zie nu ook
maar de beide mannen aan. Gij bespeurt reeds,
dat het den eenen beter gaat dan den anderen.
Hoe voordeelig steekt die witte muts en die helder
witte schort met zakjes van den szuurman" af
bij het vuile, vol olievlekken zittende gewaad van
zpn buurman. Er ligt trouwens over de geheele
kraam iets melancholisch verspreid en als de »zuur-
man" met helderen stem zijne klanten lokt en met
een aardigheidje bedient, steekt de andere met een
ontevreden gezicht en knorrig den koopers de olie
hollen toe en geeft een nijdig antwoord aan den
straatjongen, die nederig vraagt, of hij de bollen
reis af mag likken, om ze wat van het stof te
zuiveren.
Maar nu is het Maandag. Hemelwat een
drukte, wat een geroep, een geschreeuw, een gejoel
Wanneer gij nog op aanzienlijken afstand van de
markt verwijdert zijt, en nog niets er van ziet,
wordt uw oor reeds getroffen door een verward
gedruisch, dat toeneemt en sterker wordt, tot gij
eindelijk op het terrein zelf aangekomen zijt. Kijk
nu eens goed uit, maar pas tevens op, dat geen
handkarren u over de voeten rijden of uw kleede
ren met wagensmeer bevlekt worden. Als eene
verrassing, den bezoekers der markt, weggelegd,
ziet en hoort ge als de eerste der kooplieden, eene
oude magere Joodsche vrouw met eene stem, zoo
heesch als eene menschelijke stem bij mogelijkheid
maar wezen kan, hare waren aanprijzen. Die waren
zpn gebakken en gedroogde botjes van eene on
beschrijfelijke kleur. Daarnevens, tegen een lantaarn
paal geleund, troont de oudste koopman der markt,
die de oudste menschen, zoolang zij heugen kunnen,
op dezelfde plaats gekend hebben. Als het oudje
er niet meer zal zijn, verliest de Noordermarkt
een merkwaardig persoon. Hij is een klein, nietig
Joodje, met een gezichtje, dat geheel en al plooi
en rimpel is, maar waarin nog steeds een paar
heldere oogjes flikkeren, die toonen, dat het mannetje
nog lang niet versleten is. Met onweerstaanbare
kalmte en deftigheid rookt hij voortdurend uit een
kort steenen pijpje, een naamgenoot en doet
slechts dan den mond open, als hij het smokertje
er uit moet nemen, om zijne klanten te woord te
staan. Want in tegenstelling met de overige koop
lieden, die een oorverdoovend lawaai maken bij het
aanprijzen hunner waren, bewaart hij een deftig
stilzwijgen. Een papiermet groote vette letters
beschreven en goed zichtbaar opgehangen, meldt
den volke, dat bij hem te bekomen zijn alle >zoorten
van brille, met allerlei glaase en verschillende
garnituure tot siviele prijse". Verders, behalve het
merkwaardige geschrift, de opgave van 's mans woon
plaats en naam. Wanneer een kooplustige eenige
der brillen wil probe aren, reikt de koopman hem
een zeer oud met verschillende soorten van letters
bedrukt papier over en bemoeit zich verder even
weinig met de zaak, als ging zij hem volstrekt niet
aan. Heeft de kooper een »fok" naar zijn zin ge
vonden, dan glipt de prijs haast onhoorbaar uit
den mond van den koopman en ieder, die de
Noordermarkt en bare kooplui kent, weet dat er
van afdingen geen sprake is. »M'n spulletjes binne
goed", zegt hij »en ik overvraag derlui niet. Wil
je deuze prijs niet besteje, leg maar neer dan!"
Hij rookt wéér door en de kooper eindigt met het
gevraagde te betalen.
Nn komt ge tusschen twee rijen kramen en uit
stallingen van den uiteenloopendsten inhoud. Eerstens
wordt uw oog getroffen door eene kraam van het
Nederlandscb Bijbelgenootschap. Enkele vrome spreu
ken, op bordpapieren schilden opgehangen, trekken
uwe aandacht. Eene menigte bijbels, psalm- en ge
zangboeken liggen en staan netjes naast en op el
kander. Het is een eenigszins vreemd verschijnsel,
die bijbelkraam te midden der drukke, schreeuwende
kinderen Israëls. Want vlak er naast staat een
Joodsche »ouskleerkoop." De man heeft met Ooster-
sche bevalligheid en smaak allerlei kleederen, zoowel
van heeren als dames, op de straat uitgespreid
en aan een paar latten opgehangen. Voor al dat
moois staat een rij netjes gepoetste laarzen en
schoenen, van de hooge vetlederen laarzen van een
polderman, (welke laarzen evenwel maar met olie
zijn ingesmeerd) tot de allerliefste halschoentjes toe.
Alle schoeisels vertoonen echter onmiskenbare tee
kenen van diep, sommigen zelfs van zeer diep ver
val. Achter den geheelen toestel zitten de koopman
en zijne egade op een omgekeerden kruiwagen en
wachten op de dingen, die komen zullen.
Daar nadert een man, naar het uiterljjk te
oordeelen een buitenman. Hp bekijkt nauwkeurig
een der uitgestalde jassen en onze koopman, die
dadelijk ziet, welk vleesch hjj in de kuip heeft,
is hem reeds ter zijde. Spoedig is de jas van den
haak genomen en trekt de boer aem aan het lijf.
>Hy lijkt mij wel wat wijd toe," zegt de kooper,
als hij ziet dat er ruimte genoeg in het kleedingstuk
is, om er nog een persoon in te bergen. »Je hebt
hem nog niet goed an," repliceert de verkooper,
en in schijn van de behulpzame hand te bieden,
om den jas goed te laten zitten, pakt hij den
boer in den rug en trekt zoo dat het stuk op de
borst inderdaad goed sluit. Om den man nog meer
te overtuigen, dat de jas perfect sluit, roept de
koopman er zijne vrouw bij, die verklaart, »dat
ie hum aan 't lijf geschilderd zit." De gedienstige
Jood helpt wéér den jas uittrekken, zorgende zijne
greep niet los te laten en als eindelijk de koop
na lang dingen en bieden gesloten is, knipt de
verkooper een oogje tegen zijne vrouw en de
kooper vertrekt met zijn jas, waarna hij thuis
gekomen ontdekt, dat hij toch wel wat beet
genomen is.
Lekkere pheere! sappige maagies 1" fijgepheere,
lekkere fijgepheereroept met schelle stem een
meisje, nauwelijks boven de groote kar uitkomende,
die zij met veel moeite en groote onverschilligheid
voor de teenen der bezoekers door het gedrang
werkt.
sParapluen en parasols, parapluen en parasols
voor 'n schelling maar, een schelling, een schel
ling, een schellingtje maar. Nieuw, sterk en stevig,
echte zij, koop maar!" brult een man, die eene
menigte uitgespannen paraplu's voor hem op de
straat heeft staan. Een oud vrouwtje, die misschien
nooit een paraplu bezeten heeft, kijkt er even naar
en voor zij het zelf weet, heeft de man haar reeds
een kollossale paraplu, met verschillende lappen
versierd, in de hand gestopt en haar met een
vloed van woorden overtuigd, dat het veuls te
weinig is, een schellingje maar voor zoo'n paraplu.
Het vrouwtje betaalt en vertrekt met het regen
scherm, zonder nog juist te weten, wat gij gedaan
heeft.
Daar verdringt zich eene groote menigte voor
een stellaadje, hoog opgestapeld met koeken, te
midden waarvan de verkooper eenige reuzenlange
aanspraken houdt, welker edele strekking is, de
onovertrefbare goede eigenschappen zijner waar
mede te deelen. De achtersten der toeschouwers,
die 's mans grappen en koek bewonderen, raken
verzeild in de uitstalling van een koopman in
glas- en aardewerk, die zijne artikelen zoo maar
op de steenen heeft uitgestald. Het gekletter van
brekende koppen en schoteltjes mengt zich met
jiet razen en tieren van den benadeelden koopman,
die daar een groot verlies lijdt, want niemand
die er aan denkt, het hem te vergoeden. De me
nigte trekt zich echter terug en verdeelt zich.
Alwéér een oploop! Twee blinkende helmen schit
teren u te midden van dezen volkshoop tegen.
De agenten hebben een jongen te pakken, die
door moeder Natuur met te lange vingers is be
giftigd en die grijpvingeren in den mantelzak van
een juffrouw heeft gestoken om er uit te nemen
wat van zijne gading is. De schelm heeft de por-
temonnaie, die bij zoojuist »gegapt" heeft, behendig
laten vallen en staat er met zijn voet op, terwijl
hij luide zijn onschuld betuigt, met de smerige
mouw van zijn jas langs zijne oogen veegt en als
getuigen zijner onschuld drie erg verdacht uitziende
jongelui van zijn kennis oproept, die onmiddellijk
verzekeren, dat hun makker zoo zuiver is as goud
en dat zij voor hem instaaD. Daar evenwel toch
de portemonnaie ontdekt wordt, helpen al die be
weringen niets en wordt het jonge, veelbelovende
