ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Donderdag 26 September 1889.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1.30, franco per post
f 1.60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
46ste JAARGANG. No. 5750.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags
10 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Herhalings-Onderwijs.
Aan OUDERS en VOOGDEN wordt medegedeeld,
dat de Ilerhaliugsscliool met den 1 October
a.a. zal worden geopend, en dat de kinderen, die
van dit onderwys willen gebruik maken, zich moeten
vervoegen
de meisje» Donderdag 26 September te 6 uur
aan de School b (hoofd de onderwijzer P. v. d. Have);
de jongens Maandag 30 September te 7 uur
aan de School A (hoofd de onderwijzer J. Th. Oosterman).
HEIJSE,
Sp. Comm.
Plaatsing van kinderen op de
School A.
Zitting vsiii Commissarissen dier
School in het schoollocaal in den Wevershoek (hoofd
de onderwijzer J. Th. Oosterman), op Zaterdag-
den SS September 1889, 's avonds "V uur,
tot het ontvangen en beoordeelen der aanzoeken om
plaatsing van kinderen op die School.
Plaatsing van kinderen op de
School B.
Zitting vau Commissarissen dier
School in het schoollocaal aan het Kerkhof (hoofd de
onderwijzer P. van der Have), op Zaterdag- den
S8 September 1889, 's avonds te T' uur,
tot het ontvangen en beoordeelen der aanzoeken om
plaatsing van kinderen op die school.
NIEUWSTIJDINGEN.
Eng-eland.
Het stoomschip »City of Paris", van de Engelsche
Inman-lijn, heeft de reis Liverpool—New-York afgelegd
in 5 dagen 19 uren en 8 minuten. De grootste snelheid
werd 27 Augustus bereikt. Het schip legde 944 kilo
meter af in 24 uren.
Londen, 23 Sept. Wilkie Collins, de bekende
romanschrjjver, is dezen nacht, na een langdurige
ziekte, in den ouderdom van ruim 65 jaar overleden.
De vloot, die in het begin dezer maand te
Spithead voor anker lag, lichtte kort na het vertrek
van den Duitschen keizer het anker en begon eene
reeks manoeuvres in de nabijheid der kust te houden,
met het doel om te zien in hoeverre onze vloot in
geval van oorlog in staat zoude zijn een vijandelijk
smaldeel van onze kusten te houden.
Zooals men weet, dagteekent de vernieuwde belang
stelling in het maritieme verdedigingsstelsel eerBt van
het vorige jaar, toen een groot dagblad op de ver-
waarloozing der vloot wees. Sedert heeft de regeering
alles in het werk gesteld om verbetering in den toe
stand te brengen. Het Parlement .stond nagenoeg zonder
debat een crediet van een en twintig millioen pd. st.
voor den aanbouw van zeventig nieuwe schepen toe,
en de uitrusting en verbetering der bestaande vloot
vormde sedert een voorwerp van onverdeelde aandacht
zydens de bevoegde autoriteiten. Gesteund door eene
welvoorziene schatkist, slaagde de Engelsche wilskracht
er dan ook werkelijk binnen zeer korten tjjd in, eene
merkbare verbetering tot stand te brengen en op nieuw
is Engelands heerschappij over de zeeën gewaarborgd.
De eischen, die aan 0020 vloot worden gesteld, zjjn
grooter dan by eenig ander land. Het Rjjk in Europa be
staat uit eilanden met tallooze open havens; uitgestrekte
koloniën in alle werelddeelen moeten beschermd kunnen
worden, en de handelswegen, die voor het grootste
gedeelte door Engelsche schepen worden bevaren, moeten
op onze bescherming kunnen rekenen. Nu beschikt
Engeland wel is waar over eene vloot, die door tal
rijke koopvaardijschepen versterkt, als onoverwinnelijk
kan gelden, maar men zegt terecht, dat eene samen
werking van vjjandeljjke vloten onze heerschappij ter
zee in ernstig gevaar zoude kunnen brengen, en wil
daarom, dat Eogeland eene sterkere vloot hebbe dan
drie der grootste maritieme mogendheden te zamen.
Doch het is niet alleen de vloot die verbeterd is, ook
de vrijwilligers, die de landtroepen vormen en waaraan
in geval van oorlog de verdediging der kusten zal
worden toevertrouwd, werden georganiseerd en plannen
tot verdediging der voornaamste havens en vooral van
LondeD, uitgewerkt. Engeland heeft langen tijd ten
achter gestaan by de voorbereiding tot oorlog; doch
nu Europa tot aan de tanden gewapend is en eene
botsing onvermydelyk schynt, bereidt men zich met
alle kracht op verdediging voor.
Frankrijk;
Parijs», 23 Sept. In den faubourg Montmartre is
het vrij heftig toegegaan. Gedurende een uur werd
den koetsiers belet met hunne rijtuigen verder te gaan.
Het gepeupel spande de paarden uit en dwong de
passagiers: »leve Boulangerte roepen. Yele vecht
partijen kwamen voor.
Tegen middernacht slaagden 300 politie-agenten er
in, de straat schoon te vegen. Tegen 1 uur deed de
republikeiusche garde weder eene charge. Een rond-
brenger van het blad le France werd de schedel ge
kloofd. Een tweede charge verdreef de menigte.
Negentien personen werden gevangen genomen.
Van 567 dor 576 verkiezingen is thans de uitslag
bekend.
Daarvan moet in 180 gevallen herstemd worden.
Van de 387 gekozen behooren 227 tot de Republi-
kleinsche party. De 160 gekozen tegenstanders der
Republiek vormen te zamen87 Monarchisten, 51
Bonapartisten en 22 Boulangisten.
Bij de herstemming rekenen de Republikeinen vast
nog 136 van de 180 zetels te zullen veroveren.
Is deze berekening juist, dan zullen in de nieuwe
Kamer een goede 370 Republikeinen staan tegenover
een sterke 200 opposanten. Ongelukkig zijn die 370
Republikeinen innerlijk verdeeld en zullen de radicalen
onder hen op vele punten niet willen medegaan.
Duitschland.
Berlyn, 24 Sept. Voor zoover de uitslag der
verkiezingen in Frankrjjk zich reeds laat overzien, is
men in onze politieke kriDgen, met het oog op den
algemeenen Europeeschen toestand, er over tevreden.
Men zegt: Er is wel geen verbetering gekomen, maar
ook geen verergering. De oude partyen zullen in
ongeveer dezelfde sterkte terugkeeren, zoodat de in
wendige politieke oneenigheid zal blyven voortduren.
Geene party schynt eene groote overwinning te zullen
behalen, en de republiek zal ook nu weder met
inwendige vyanden zwaar te kampen hebben.
De Keizer heeft het verzoek uit Straatsburg,
om den pasdwang voor Elzas-Lotharingen te ver
lichten, afgewezen.
Nederland.
's Gravenhage, 23 Sept. By den hevigen
bliksem, gevolgd door den zwaren slag, zjjn Zaterdag
avond verscheidene personen op straat tegen den grond
geslagen /'in verschillende woningen braken door den
dreun de/glasruiten.
De telefoondraden aan de zeesluis van het verver-
schiDgskanaal werden verbroken.
Bjj gelegenheid van het vyftig jarig bestaan der
Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij, is aan alle
beambteD, meer dan 2000 in getal, in overeenstemming
met hunne ancienneteit, eene feestgave uitgekeerd tot
een gezamelyk bedrag van 50,000. Bovendien is hun
een exemplaar uitgereikt van het naar aanleiding van
de gebeurtenis verschenen gedenkboek.
Dit gedenkboek is met veel smaak en groote zorg,
ook wat het typografische betreft, samengesteld. Het
bevat een overzicht van de geschiedenis der Maat
schappij, en vele ook zeer fraaie afbeeldingen, waaruit
men het verschil in toestanden kan zien. De eerste
stations, de inrichting der wagens, het krommelyntje
bij Delft, enz., wekken zeker niet de minste belang
stelling. Onwillekeurig glimlacht men over de naïeve,
behelpelyke wyze, waarop eene halve eeuw geleden het
spoorwegverkeer was ingericht, en men bewondert
den reusachtigen vooruitgang op dit gebied. Het boek
is eene zeer lezenswaardige bydrage tot de kennis van
de spoorwegnij verheid.
's G*raveiiïiag;e, 24 Sept. Onze koningin zond
duizend francs aan den Belgischen gezant by ons hof
voor^de betrekkingen der slachtoffers van de ramp te
Antwerpen.
De Tweede Kamer hervatte heden de behandeling
van het ontwerp tot wijziging der schoolwet.
Artt. 3 en 4 der regeering werden goedgekeurd.
Daarna kwam in behandeling het amendement van
den heer Borgesius om in beginsel leerplicht optenemen,
die vóór 1 Januari 1893 wettelyk zou moeten worden
geregeld.
De heer Kerdyk gaf eene breede toelichting op dit
amendement. Vooral het betrekkelijk schoolverzuim is,
volgens hem, veel te groot en eischt leerplicht, al
erkende hy dat het absoluut schoolverzuim in Neder
land niet onrustbarend is.
In het belang der volksontwikkeling moet het be
ginsel worden aangenomen.
De heer Lohm&n bestreed, namens de meerderheid
der commissie van onderzoek, het amendement, dat
louter was een motie, onnoodig en onuitvoerbaar, omdat
volstrekt niet de noodzakelijkheid van den leerplicht,
ja zelfs het begrip van leerplicht niet vaststaat.
De minister Mackay zeide het amendement te be
treuren als een motie, die eerder het verzet tegen den
leerplicht zou prikkelen. Voor oplossing is de kwestie
van den leerplicht nog niet rjjp. In de groote ver
gadering te Amsterdam bleek men meer te hechten
aan de waarborgen van voeding en kleeding" dan aan
het beginsel van leerplicht zelf.
De heeren Gleichman en Borgesius bestreden sterk
die argumenten.
Nadat de heeren Hartogs en Lieftinck nader den
minister bestreden hadden en de rechterzijde hadden
opgeroepen van haar beginsel voor leerplicht te doen
bljjken en de minister had blyven volhouden dat thans
het amendement onaannemelijk was en slechts een
politieke stryd zou uitlokken, is het amendement-
Borgesius verworpen met 43 tegen 38 stemmen.
De Regeering heeft eene nadere nota van wyzi-
ging ingediend, Btrekkende om achter art. 2 van het
wetsontwerp te plaatsen het volgende
Artikel 3. Tusschen de artikelen 32 en .33 der wet
tot regeling van het lager onderwijs, laatstelijk ge-
wjjzigd by die van 11 Juli 1884 (Stbld. no. 123), wordt
ingelascht art. 32bis, luidende:
Wanneer in eene gemeenteschool jongelieden in het
bezit der acte, bedoeld in art. 56, onder a, op den
voet van art. 8 als kweekelingen zyn toegelaten, zyn
deze by schorsing, ontslag, ontstentenis of tydelyke
verhindering van een onderwijzer in die Bchool, op
aanwijzing van het hoofd, bevoegd en verplicht tot de
waarneming der opengevallen plaats, hangende het
overleg in het eerste lid van art 32 voorschreven.
In onze Tweede Kamer zal nieuw licht worden
ontstoken
De electrische verlichting van de vergaderzaal dier
Kamer zal nog dit jaar worden aangelegd, om zoo
mogelijk nog gedurende de vergaderingen in het laatst
van het jaar te worden in gebruik genomen.
JE£oTtex*cla,m, 23 Sept. Door de Arrond-Rechtb.
alhier is opgemaakt de volgende alphabetische lijst
van aanbeveling ter vervulling van de vacature van
kantonrechter te Schoonhoven: Mr. A. C. Cau, griffier
bjj het kantongerecht te Schagen; Mr. B. W. F.
Kronenberg, subst.-griffier by de Arrond.-Rechtb. te
Rotterdam en Mr. J. K. van Weel, griffier bjj het
kantongerecht te Oud-Beierland.
Herlriugeu, 21 Sept. Heden herdacht de heer
Frederik De Hes zjjne 40jarige dienstvervulling als
Hoofd der openbare school.
De deelneming was algemeen. Leerlingen en oud-
leerlingen, hier en elders gevestigd, alle ingezetenen,
de besturen der gemeente en van de kerk, allen hebben
zich beijverd, om mede te werken tot het feest van
den door ieder geachten grjjsaard.
In den voormiddag werd bjj door den gemeenteraad,
bjj monde van den burgemeester, begroet en werd hem
het besluit overhandigd, waarbij met ingang vnn dien
dag zjjne jaarwedde is verhoogd.
Met een toepasseljjk woord werden hem door den
geneesheer den heer F. Hers en door den heer Over-
beeke vele en velerlei geschenken aangeboden.
Inmiddels zongen de schoolkinderen toepasseljjke
liederen en werden zjj door den jubilaris onthaald.
Hoewel bljjkbaar getroffen door zoovele bljjken van
waardeering en toegenegenheid, wist hij toch in wel
gekozen bewoordingen te antwoorden.
In den namiddag werd hij begroet door de onder-
wjjzera en onderwjjzeressen in dit eiland, die in grooten
getale door zeven rjjtuigen werden overgebracht, om
den veteraan hunne hulde te brengen.
De heer Habig te Oude Tonge was in een wel
sprekende toespraak de tolk van allen, toen hjj den
ouden vriend van harte gelukwenBchte met zjjn feeat.
Een koor gaf eenige toepasseljjke liederen teo beste.
Een waardig geschenk werd hem overhandigd ter
herinnering aan dezen feestdag.
Vermelden wij nog hierbjj, dat het schoolterrein en
het schoollokaal keurig met groen en vlaggen waren
versierd en dat de geheele gemeente feest vierde.
De heer De Hes is niettegenstaande zjjne hooge jaren
nog gezond, krachtig, jjverig en met den grootsten
lust werkzaam.
Torneuzen, 21 Sept. 't Was me het zittingtje
wel van onzen Gemeenteraad, die gisteren vergaderd
was. Van de elf leden waren er tien present, zoodat
er één, en wel een anti-revolutionair, lid ontbrak. Nadat
de notulen waren voorgelezen en die van de geheime
zitting der vorige vergadering, natuurlyk thans ook
in geheime zitting, gingen ODze vroede vaderen over
tot het benoemen eener onderwjjzeres aan school A.
Die benoeming was eene ware ljjdensgeschiedenis.
Nadat in de maand Juli eene oproeping was gedaan
voor sollicitanten naar die betrekking, die zich ten
spoedigste hadden aan te melden, werd in het begin
van Augustus eene voordracht openbaar, die scheen
te voldoen aan de eischen van het »contentez tout le
monde et ton pére", doch die heden bleek geen genade
te hebben kunnen vinden in de oogen des heeren
arrondissements-schoolopziener. Deze toch voegde aan
die voordracht, die bestond uit de dames van Boven,
Henry en Waale, Mej. v. Roojjen te Middelburg toe
en zie, de Raad bevestigde heden het spreekwoord
drie honden vechten om een been, de vierde loopt er
ras meG heen. Mej. v. Roojjen werd benoemd met_6
stemmen van de 10. Daarna kwam in behandeling de
aanvrage der Wed. Bakker om op Maandag a.s. nog
eene comedievoorstelliug te mogen geven. Burge
meester en Wethouders meenden de beslissing daarover
aan den Raad te moeten overlaten, te meer daar in
de vorige zitting een voorstel van het raadslid Visser
om aan spellen en dergeljjke ook ntt Zaterdag ver
gunning tot spelen te geven, verworpen was. Ofschoon
èn de heer v. IJsselsteyn èn de Voorzitter het nut
eener comedie, die werkeljjk verbeterend werken kan,
ook al behoort zjj niet tot den eersten rang, werd
betoogd, met 5 tegen 5 stemmen staakte de stemming.
Alsnu stelde de heer v. IJsselstejjn voor, de beslissing
over te laten aan Burgemeester en Wethouders, waar
tegen de heer Moes protest aaoteekende, als zjjnde een
terugkomen op eene vroeger genomen beslissing. Het
voorstel werd echter mot 6 tegen 4 stemmen aange
nomen. Daarop verlieten de Heeren Dees, Moes en
Wieland de vergadering en sloot de Voorzitter baar.
Iorseke, 24 Sept. Voor de commissie belast met
de onderwjjzers-examens in den Transvaal (district
Waterberg) is met gunstig gevolg examen voor de
hoofdacte afgelegd aoor den heer J. L. Moerdjjk,
vroeger alhier.
Goes, 24 Sept. De spoorwegen nivelleeren de
geheele aarde, is wel eens beweerd. Voor andere
streken moge dit waar zyn, in ons eiland is nog heel
wat bljjven hangen aan vroegere tjjden en toestanden.
Mogelyk moet ook aan den locomotief tijd gelaten
worden, misschien wel veel tjjd, om als nivelleur op
te treden.
Nog altjjd wordt op onze dorpen om 8, 12 en 7
uur de klok geluid, terwjjl dit in andere streken van
ons land, zelfs van odzo provincie, niet meer geschiedt.
Voor dat klokgelui is natuurljjk geen enkele reden
meer. Sommigen schrjjven dat gebruik nog toe aan de
tijden vóór de hervorming, toen de kerkgebouwen
allen in gebruik waren bjj de RoomBch-Katholieken.
Terwijl nu in vele deelen van odb land reeds vroeg
vóór 1572 gebroken werd met alles wat aan
Spanje en aan Rome herinnerde, bleven de zaken op
Zuid-Beveland tot om en om 1577 vrjj wel bjj het oude.
Eerst in genoemd jaar ban men in het Goesche land
de hervorming als gevestigd beschouwen.
Het driemaal daags luiden der klok zou sedert dien
tjjd in gebruik gebleven zyn.
Ten einde in den benarden toestand van het vader
land te voorzien, werden elders de bezittingen der
kerken te gelde gemaakt. Daar men hier 9venwel met
de zelfbevrjjding ten achteren was, bleven de meeste
kerken in het bezit harer eigendommen. Dit verklaart
den betrekbelyken rjjkdom van sommige kerken op
ons eiland, waaruit zich weder laat verklaren de vrjj
hooge predikants-traktementen en de soms prachtige
predikantswoningen.
Op velerlei ander gebied is het merkbaar dat op
Zuid-Beveland nog wel wat te niveleeren valt. Over
de bestaande heerlyke rechten een ander maal.
Zeer pud is ook het volgende gebruik. Wanneer een
jongeling van het eene of andere dorp zich enga-
teert met eene jonge dochter uit eeDo andere gemeente,
an waarin bjj zelf woont, dan is hjj verplicht de
jongelingen uit bet dorp waar zyn uitverkorene woont,
te tracteeren. En beschroomd zjjn de rechthebbenden
op deze tractatie niet in het minstzij wachten niet
tot ze getracteerd worden, maar komen eenvoudig
halen waarop ze meenen recht te hebben. Bjj weige
ring heeft dit wel eens aanleiding gegeven tot voor
den vrjjer minder aangename tooneelen. Is die vrjjer
evenwel nog al royaal, dan belasten de getracteerden
zich dikwjjls met het »mooi"maken der woning van
het meisje, wanneer de vrjjpartjj uitloopt op datgene
wat er gewoonlijk het einde van iseen huwelijk.
Of die vrjjer nu een boerenknecht of een heer is, dat
maakt voor onze jongelingen geen verschil; integen
deel, van een heer is wel eens wat meer te halen en
dus dien zouden ze niet gaarne vergeten.
Met ingang van 1 October is benoemd tot
brievenbesteller te Goes, den heer J. Boogerd, thans
postbode te Scherpenisse en in diens plaats is benoemd
tot postbode te Scherpenisse den heer W. v. d. Graaff,
brievenbesteller te Goes.
De telephoon-leiding van 's-Heer Arendskerke
naar Heinkenszand ia thans ook gereed en voor 1
October worden de toestellen geplaatst om met ge
noemden datum den dienst in werking te doen treden.
Goes, 24 Sept. Dank zy de onvermoeide en onaf
gebroken pogingen van den heer Fransen v. d. Putte
is hier een symphonie-orkest tot stand gekomen, waar
aan voorloopig een twiutigtal werkende leden verbon
den zjjn. Directeur is de heer C. Samans en het doel
mede te werken aan de concerten van Toonkunst. Op
muzikaal gebied is hier dus nog al leven, leven dat
getuigt van energie, van aandurven. Jammer dat men
hieraan niet toevoegen kanook op induslriè'el gebied.
Ongelukkig is op njj verheids-gebied hier »alles leeg,
en stil, en onbezield, en naar'Slechts de zwart ge
blakerde, half ingestorte muren van de prachtige
meelfabriek bewyzen den vreemdeling wat hier ge
weest is en wekken weemoedige herinneringen op bij
de ingezetenen.
Ook de stoomhoutzagery, waar anders een 25-tal
personen den kost verdienen, mag zich niet in over
vloed vaD werk verheugen.
Wel mag gezegd worden dat ook hier »het grauwe
zwerk loodzwaar naar beneden hangt". Geen enkel
lichtstraaltje wjjst op een zij het ook verre
betere toekomst.
Zou ook hier de grond versteend zijn om nimmer
meer te ontdooien
Enkelen hopen, dat de meelfabriek mettertijd, zij
het ook op meer bescheiden voet, weer opgebouwd
zal worden. Wanneer maar eenmaal het Sas in orde
is, dan zou de firma Kakebeeke er misschien toe kun
nen overgaan om een kleinere fabriek hier in te
richten.
Nu, de hoop doet leven.
Jhv. U. E. Lewe van Njjenstein is benoemd tot
adjunct-commies ter griffie.
Scherpenisse, 24 Sept. Van hier kan gemeld
worden, dat de vlekziekte onder de varkens ongeveer
is geëindigd. Het totaal der dieren, die gedurende de
ziekte geheerscht heeft zijn aangetast, bedraagt 107.
Hiervan zyn gestorven 70, geslacht of afgemaakt die
door de ziekte werkelijk waren aangetast 10 en 27
die de ziekte hebben doorworsteld. Als men berekend,
dat ieder varken, door elkander gerekend 50 aan
waarde bevatte, is voor een waarde van ƒ3500 in den
grond geborgen of onscbadeljjk gemaakt.
Weston-Schouweu, 24 Sept. Heden mor
gen strandde op de Neeltje Jansplaat de Engelsche
barge Noord Stafhurry, van Londen naar Dordt, geladen
met Chini Cly.
Zoodra het vaartuig was gezien, werd de reddings
boot van Burgbaluis bemand en te water gelaten en
koerste men naar het gestrande schip, waar men echter
hulp afwees.
De Stafhurry werd later, met den doorkomenden
vloed, vlot, koerste naar de Roompot en verder naar
zjjne bestemmingde reddingsboot keerde naar Burgh-
sluis terug.
Burgh, 25 Sopt. In do vorige week is hier eene
Rederjjkerskamer opgericht, met tien werkende leden.
Het Bestuur bestaat uit do heeren C.Blom, president
M. Hagenstoin, secretaris en E. C. de Rjjke, penning
meester.
Zierilczeo, 25 Sept. Z. Mheeft herbenoemd tot
burgemeester van Dreischor de heer P. Goeman? Jz.,
tevens secretaris, en tot burgemeester van Koudekerks
W. A. graaf van Lijnden.
Aan de hoogeschool te Leiden is met goed ge
volg het theoretisch artsexamen afgelegd door den
heer J. L. C. Wortman, geboren te Zaamslag.
Onweêr! Onder Zoeterwoude sloeg de bliksem
Zaterdag morgen in een hooiberg. De vlammen sloegen
over op de woniDg, die mede geheel uitbrandde.
Te Zevenhoven sloeg de bliksem in een watermolen;
een roe werd vernield en een lid van het gezin van
den molenaar zoodanig getroffen, dat hjj vermoedelijk
het gebruik van een der oogen zal moeten missen.
De arbeider Ostenbrink is te Steenwjjk by het gras-
maaien door den bliksem gedood. Zjjn zoontje, dat
niet ver van hem af aan het spelen was, bleef onge
deerd. De kleederen van den man waren totaal ver
nield en de klompen stuk geslagen. Te Nistelrode
(N.-B.), werd de toren getroffen. De spits brandde af.
In een koffiehuis te Bergen op Zoom sloeg de blik
sem in den schoorsteen én richtte in een der vertrek
ken eenige schade, geen brand, aan. Zaterdag morgen
vroeg sloeg de bliksem in een telegraafpaal, staande
aan de spoorlijn Amsterdam—Haarlem, ging een eind
langs den telegraafdraad en ontlastte zich in een sein-
toestel der Hollandsche spoor in een wachthuis (blok),
waardoor een gedeelte verbrjjzeld werd. De telegraaf
paal sloeg geheel uit elkander. Dadeljjk is men be
gonnen het toestel te repareeren.
Men8chen, die met hun leegen tjjd geen raad
weten, doen soms dwaze berekeningen. Thans heeft
een dusdanig persoon berekent, dat iemand van zjjn
geboorte tot zjjn 70e jaar een hoeveelheid voedsel
gebruikt, welke voldoende is om 20 spoorwegwaggons
te vullen. Gemiddeld 4 ton per waggon berekend, is
dab 80.000 kilogr. of 3,2 kilogr. per dag.
Deze berekening is natuurlyk voor de wereld van
groot gewicht, en voor den cijferaar zien wy eerstdaags
eeD standbeeld verrjjzen, als hjj zjjn naam maar be
kend maakt
Zierikzee, 25 Sept. Op de hygiënische tentoon
stelling voor voedingsmiddelen te Gent gehouden, heeft
de Jury op Woensdag 19 September, met eenparige
stemmen het Mineraalwater van de Bron >De Snelle
Sprong" te Tegelen, als het zuiverste en gezondste
Mineraalwater, met de groote zilveren medaille bekroond.
Als men bedenkt dat België zelf vele uitstekende
Mineroalwaterbronnen bezit, dan is de onderscheiding
aan de eenige Nederlandsche Mineraalwaterbron ten
deel gevallen, zeker een verbljjdend verschynsel voor
de Nederlandsche Njjverheid.
Bovenstaand Mineraalwater wordt alhier vervaardigd
naar hetzelfde systeem door de H.H. Adriaanse Co.,
zoodat deze bekroning ook aan deze firma niet
onaangenaam zal zjjn.
Door Z. M. is benoemd tot Dir. van het post
kantoor te Purmerend, P. F. Freudenberg, thans commies
lste kl.
Uit Zevenbergen schryft men:
In de omstreken alhier heeft men een begin gemaakt
met het rooien van de beetwortelen. De opbrengst van
dit gewas is dit jaar bijzonder groot. Bjj verleden jaar
vergeleken, zullen enkele perceelen land wel het
dubbele opleveren. Voor de landbouwers is dit gewas
dit jaar bijzonder voordeelig. De opbrengst is buiten
gewoon en de prjjB, waarvoor zy hebben verkocht,
bedraagt niet minder dan 13 per 1000 kg.
Als een bewjjs van de beteekenis van den varkens
handel dient, dat de heer J. Luitjes te Ter Apel met
een koopman uit Pruisen is overeengekomen, in het
laatst van Januari biggen te leveren dus die nog
geboren moeten worden f 1,25 per week. Deze
hooge prjjs in de toekomst doet wel inzien, dat de
opkoopers op eene bljjvende vaste markt rekenen.
Zondag 22 dezer is te Oorschot overleden de heer
J. Schellekens, die den 27en der vorige maand den
hoogen leeftijd van 101 jaar bereikt had.
De heer H. S. is te Roermond Zondagavond op
noodlottige wijze om het leven gekomen. Met zjjoen
zoon in één vertrek zittende, moeten beiden A
van kolendamp bewusteloos geworden zjjn; toen
familie later de kamer opende, vond zjj den heer S.
dood, en was het meer dan tijd, dat de noodige hulp
aangebracht werd om den zoon te redden.
Het zal zeker niet dikwjjls voorkomen, dat iemand
van 82 jaar tot een openbare betrekking wordt be
noemd of aangesteld. Dit nu geschiedde Zaterdag te
Harliogon. De heer J. de Jong werd door den Ge
meenteraad met algemeene stemmen aangesteld tot
directeur der stadsreiniging. Iadertyd was de functio
naris voor drie jaar aangesteld, en toen die tijd
verstreken was, schjjnt niemand aan de definitieve be
noeming gedacht te hebben. Dit is nu geschied en
dat het gebeurde bewjjst dat de man (grijsaard kan
hij niet eens heeteo) zjjn nog al omvangrjjke ad
ministratie en onvermoeienden arbeid naar genoegen
waarneemt.
KERKNIEUWS.
Naar men meldt vrordt Zondag 6 Oct. de heer
W. B. H. van Lindschoten te Oud-Vosmeer bevestigd
door ds. Oberman van Leiden en doet hjj 's namiddags
aldaar zjjne intrede.
Bedankt voor Tholen: ds.G. J.Barger te Driebergen.
Gemengde Berichten
China neemt hoe langer hoe meer de Westersche be
schaving aan. Dit toont het niet alleen door het aanleggen
van spoorwegen en telegrafen, maar vooral door het maken
van schuldbrieven, waarop het buitenland gaarne geld
zou willen ontvangen. De liefdadigheids-feesten zijn ook
al in de klad Te Amsterdam zou in den Parkschouwburg
een liefdadigheids-concert gegeven worden ten voordeele
van de slachtoffers van de ramp te Antwerpen. De deuren
werden wijd opengezet, doch het liefdadige publiek bleef
afwezig er kwam niemand. Ondank is des werelds
loon; dat ondervond ook zekere Kous te Amsterdam. Hij
redde een beschonken man van een zekeren dood uit het
water,' doch in plaats daarvan zijn dank te betuigen, bracht
de geredde hem met een mes nog eene ernstige verwonding
aan den arm toe, zoodat Kous in het Gasthuis moest
worden opgenomen. In een hotel te Goes kunnen de
gasten zich oefenen in het zeggen van «Waar is Keesje,
waar is Keesje?" Gewoonlijk krijgen zij eerst na midder
nacht antwoord op hunne vraag. Het verliefde Toosje
te Z. wordt in haar belang aangeraden niet zoo lang met
den onnoozelen Marien in het Slingerbosch te loopen, want
Één uur van onbedachtzaamheid
Maakt soms dat men jaren schreit.
Piet te Rilland wordt aangeraden beter op zijn fatsoen
te passen en des Zondags namiddags zijn meisje niet tegen
te gaan, want ieder lacht er om, daar hij inet een kind
mede gaat. Saartje te Kamperland wordt aangeraden
zich wat fatsoenlijker te gedragen, daar het haar toch niet
past om praatjes van twee vrouwen tegen haar huurman
te maken. Of is het oin den baas of om den buurman te
doen? 'tZal beiden misloopen! Twee meisjes tc Tholen
moesten zich wat fatsoenlijker gedragen en des nachts
niet met een student uitgaan. Het was beter dat zij de
schuld van hare moeder betaalden en wat minder aan de
mode besteedden, want het begint veel in liet oog te loopen.
Vader Barent! daar moet je naar kijken! En wat zou
de gasfitter daarop antwoorden? Och die man moest niet
zooveel vergunning nemen, want het loopt in 't zicht, en
dan is de gemeente zonder licht. In de apotheek. Mijn
heer, mag ik nog een lleschje mondwater van U. Heeft net
geholpen? Opperbest; mijne vrouw hud or pas tweemaal
meè gespoeld of zij kon geen woord meer spreken. Nu
kom ik een (lesclije voor m^n schoonmoeder halen.
Iu^ezouden Stukkeu.
Toolsche Brieven.
De varkensziekte en de schoolwet zjjn twee zaken,
die hier in deze dagen druk besproken worden. Het
zijn dan ook aangelegenheden van ingrijpenden aard.
Hel eene raakt den eenigen vleescbpot van den
daglooner en den kleinen burgerman en het andere
betreft een algemeen belang, een volks-, een lands
belang in geestelijken zin.
In ons eiland heeft de varkensziekte veel sterfte
ten gevolge gehad. In elke gemeente keerschte ze
of heersckt ze nog in meerdere of mindere mate. Als
ik zeg, dat op het oogenblik slechts het één derde
van het getal varkens, vóór de ziekte aanwezig, over
is gebleven, geloof ik niet ver mis te ramen. In een
paar gemeenten zyn er haast geen overgeschoten. De
Regeering heeft in deze een lofwaardige waakzaam
heid ten toon gespreid, opdat niet één ziektegeval
aan haar aandacht ontsnappen zou. Het doel van
haar streven was natuurlijk de uitbreiding der ziekte
zooveel doenlijk tegengaan. Een scherpe controleering,
gevolgd door doeltreffende maatregelen als: isoleering
en ontsmetting, moesten hier alles doen, zoolang er
geen geneesmiddel gevonden is. Gedurende eenige
weken heeft de rijks-veearts alhier een zware taak
gehad. Hij moest toch de 8 gemeenten van het
eiland bedienen. En 't gebeurde niet zelden, dat zijn
diensten voor denzelfden patient tweemaal op ver
schillende tijdstippen gevraagd werden. Eerst kwam
hij om het ziektegeval te constateeren en dan, als
het zieke dier geslacht werd, kwam hij andermaal
om het te keuren voor de consumptie.
Het afzonderen der aangetasten van de gezonden
behoefde weinig toegepast te worden, daar in den
regel niet meer dan één varken in een hok zit. De
gegoedheid der eigenaars laat het gemeenlijk niet
toe om een grooter getal te onderhouden.
En de ontsmetting? Wij wandelen hier rond in
een dampkring, die doortrokken is van chloor en
carbol. Deze ontsmettingsmiddelen worden gratis
verstrekt, doch als men de mensehen in hun doen
vrij liet, zouden zij er weinig of geen gebruik van
maken. De wetenschap is nog lang niet populair 1
Zal zij het ooit worden?
Niettegenstaande al de bemoeiingen van regeerings-
wege zijn er, zooals ik reeds opmerkte, vele varkens
gestorven. En niet alleen dat het geld, vertegen
woordigd door de waarde van het dier, verloren is
gegaan, doch nu zal bovendien menig gezin een
schrale middagpot te wachten staan tot aan den
slachttijd van '90. Het is een heele tijd om zonder
vleesch en spek te zijn en dan handenarbeid, die
krachtige spieren vereisebt, te moeten verrichten.
Want bij den slager inkoopen doen, behoort tot de
vrome wenschen van den boerenarbeiderDe loonen
zijn daarvoor te laag! Wie een middel wist om
deze menschen het geleden verlies, te vergoeden,
zou hun een onschatbaar grooten dienst bewijzen.
Tegenwoordig is coöperatie een krachtig middel in
de steden, om elkanders belangen te bevorderen.
Zou ook op het platteland niet een vereeniging in
het leven kunnen geroepen worden, die speciaal ten
doel heeft uitkeeringen in natura of geld te ver
strekken in geval de leden hun varken komen te
verliezen? Ongetwijfeld zouden wekelijksche bij
dragen en financieelen steun van gegoeden noodigzijn.
Is er niemand, die zich voor deze zaak wil spannen?
Een even nuttig, zoo niet nuttiger werk
zou hij aanvatten als de minister Mackay met zijn
ontwerp tot verandering van het geestelijk voedsel
der toekomstige staatsburgers.
Het gehalte van het onderwijs kan er onmogelijk
beter door worden en de uitgaven worden grooter.
De indruk, dien de discussies uit de Tweede Kamer
ook hier hebben achtergelaten, is safim te vatten in:
om de dubbeltjes is het'te doen. De bron van
inkomsten, die de christelijke scholen tot heden
toe hebben, is dan ook niet zoo solide als de staats
kas, hoezeer er indertijd gestoft werd op de offer
vaardigheid der broeders en zusters". Een collecte
is en blijft steeds een wisselvallig fonds. Het is den
heeren van het christelijk bewustzijn niet kwalijk te
nemen, dat zij van de gelegenheid gebruik maken.
Zij toonen biermeé, dat hun zaak ook eeu zaak van
menschen is, van menschen van gelijke bewegingen
als de zwartgeteekende liberalen. Al hun vroom
gekwezel en hun ongeschokt vertrouwen op de
christelijke liefdadigheid is slechts aan te merken
als een masker, waarachter zij zich moesten ver-
toonen, zoolang hun handen gebonden waren. Nu
zij zich kunnen roeren, is het einde van hun grijplust
niet te overzien. Want niet alleen het lager, maar
ook het middelbaar en het hooger onderwijs zullen zij
trachten omver te halen om op de puinhoopen
kweekplaatsen op te richten, waar een geest van
het verheven drietal Kuyper, Lohman en Schaepman
hart en hoofd zal bezielen. DIXI.
STOOMBOOTEN
Stad Zierikzee en Zeeland.
STOOMBOOTDIENST
SeptOct. 1889.
Van ZIERIKZEE: Van ROTTERDAM
Dond. 26 's midd. 1,— u.
Vrijdag 27 's morg. 11,15
Zaterd. 28 11,15
i Zondag 29 11,15
Maand. 30 's nam. 1,
Dinsd. 1 's morg. 11,15
Woens. 2 11,15
De Directeur,
P. O. OLIVIEB.
Dond. 26
s morg. j^6,30 u
Vrijdag 27
8,
Zaterd. 28
8,
Zondag 29
9,
Maand. 30
B 8,—
Dinsd: 1
8,— p
Woens. 2
8,
STOOMBOOTDIENST
Vlissingen, Middelburg en Rotterdam.
September 1889.
Vrijdag
Zaterdag
Maandag
Van
Van
Rotter
vlissingen
Middelburg
dam n. Mid
naar
naar
delburg en
Rotterdam.
Rotterdam.
Vlissingen.
26
voorm. 8,
voorm. 9,
voorm. 8,30
27
8,—
9,-
8,30
28
8,—
9,-
I 8.30
30
8,—
9,—
j 8,30
