ZIËRIKZËESCHE NIEUWSBODE.
Xo. 5702.
45ste Jaarg.
Dings dag -4 Junij 1880.
Aan onze Lezers
Verschijnt D1NG8DAG, DONDERDAG en ZATURDAG De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post 1.60.
ADV RÏKNTI ËN, van 18 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd wordea. Oroote Utter wordt naar plaatsruimte berekend.
geven wij hierbij kennis dat met ingang
van 1 Julij a.s. onze Courant het eigendom
is geworden eener Naamlooze Vennoot
schap.
De aard, inrigting en redactie van ons
blad zullen echer dezelfde blijven, terwijl
ook de inhoud hoegenaamd geene veran
dering zal ondergaan.
Alleen zal het Nommer van Zaturdag,
voortaan in dubbel formaat verschijnende,
eene nieuwe rubriek van Beurs- en Markt-
berigten, benevens den afloop van publieke
verkoopingen bevatten, terwijl, indien de
plaatsruimte zulks toelaat, in dat No. een
Feuilleton zal worden opgenomen. Wij
vertrouwen dat deze vermeerdering van
inhoud onzen lezers aangenaam zullen zijn.
Zij, die zich met 1 Julij abonneeren ont
vangen de tot dien dag verschijnende Nos.
gratis.
De Directeur-Uitgever,
J. WAALE.
DE HERZIENING DEIl IIMH IIUIJWU I.
III.
De Regeering zegt in hare Memorie van Toelich
ting, dat bij het toekennen van subsidie aan de bij
zondere school »hare onmisbare vrijheid" niet mag
worden aangetast. Dit ziet niet op het gehaltevan het
onderwijs, want de Regeering erkent, dat er gewaakt
moet worden tegen verspilling der gelden, die aan de
bijzondere en de openbare school van Rijkswege wor
den besteed.
Het ontwerp der Regeering bevat dan ook bepa
lingen, die strekken om op het gehalte van het bij
zonder onderwijs invloed uit te oefenen.
De bedoeling zal dus zijnde vrijheid onaangetast
te laten, ten opzichte van de richtingwaarin het on
derwijs gegeven zal worden. Zelfs die eisch kan
intusschen niet worden toegegeven, en wij vertrouwen
de voorstanders van het bijzonder onderwijs in deze
aan onze zijde te hebben. Als men nl. alle bepalingen
omtrent den aard van het onderwijs achterwege laat,
dan zou het kunnen gebeuren, dat eene school werd
opgericht waar socialistische denkbeelden werden
geleerd, volstrekt geen ondenkbaar geval. Welnu,
dan zou er Staatsgeld gebruikt worden om de grond
slagen van den Staat te ondermijnen. Dat zal wel
niemand willen.
Dit eene voorbeeld is voldoende om aan te toonen,
dat de wet in dit opzicht aanvulling behoeft.
Maar aanvulling is ook noodig wat het gehalte van
het onderwijs betreft. Ieder zal inzien, dat de bepa
lingen, die het ontwerp der Regeering tot ver
zekering van het gehalte van het onderwijs bevat,
onvoldoende zijn. Zij beperken zich tot de volgende:
1. dat de school sta onder het bestuur van
eene instelling of vereeniging, die rechtspersoonlijk
heid bezit;
2. dat het onderwijs de vakken omvat in art.
2 vermeld onder a—k (die van het gewoon lager
onderwijs)
3. dat het onderwijs gegeven wordt gedurende
minstens negen schooltijden per week, uitgezonderd
de feestdagen en vacantietijden
4. dat het aantal onderwijzers voldoet aan de in
de artt. 23 en 24 voor de openbare scholen gestelde
eischen.
Punt 1 heeft met het »gehalte" van het onderwijs
niets te maken; punt 2 heeft daarvoor geen waarde,
als men niet weet, of het onderwijs in die vakken
voldoende is; punt 3 evenmin, als men niet weet, hoe
lang de schooltijden duren en hoeveel er van aan
maatschappelijk onderwijs wordt gewijd. Punt 4 zou
van meer belang zijn, indien de artt. 23 en 24 op
zich zelf voldoende waren.
Dat is evenwel niet het geval. En daarmee komen
wij tot een der hoofdbezwaren tegen het wetsont
werp, een bezwaar, dat het openbaar en het bijzonder
onderwijs gelijkelijk treft en tot welks wegneming
men ongetwijfeld rekenen mag op den steun van alle
voorstanders van het bijzonder onderwijs, wien het
om goed onderwijs te doen is. Volgens het voorstel
der Regeering wordt het aantal leerlingen voor
iederen onderwijzer van gemiddeld 45 tot gemiddeld
55 verhoogd. Bovendien zal het aantal leerlingen, nu
berekend naar de werkelijk aanwezige schoolbevolking
op 15 Januari, voortaan berekend worden naar het
gemiddeld aantal dat op 31 Maart, 30 Juni, 30 Sep
tember en 31 December van het onmiddellijk voor
afgaand kalenderjaar als werkelijk schoolgaande
bekend stond. De strekking daarvan isvermindering
van personeel. De Regeering spreekt het in haar
Memorie uit. Zij noemt de eischen der bestaande wet
«overdreven en voor de draagkracht van vele ge
meenten te hoog." Zij is in haar voorstel betreffende
de verhouding van het aantal kinderen tot de onder
wijzers niet verder gegaan, omdat mag worden ver
wacht, dat de aanneming van het middencijfer dei-
vier kwartalen eenige daling van het aantal
onderwijzers zal ten gevolge hebben." Al weder zeer
duidelijk: zoowel de 30 Juni als de 30 September
zijn tijdstippen, waarop het schoolverzuimj ten plat-
tenlande het grootst is, tengevolge van den veldarbeid,
waaraan de kinderen moeten deelnemen. Voor het
bepalen van een maatstaf zijn deze data dus al zeer
partijdig gekozen
De meening, die de Regeering uitspreekt, dat de
door haar voorgedragen regeling van het aantal on
derwijzers met de belangen van goed onderwijs zou
overeenkomen is, naar het oordeel van alle deskun
digen, onjuist. Reeds de vermindering, die de eischen
der wet van 1878, in 1884 ondergingen, wordt door
hen afgekeurd, hoewel die toch het beginsel der wet
onaangetast liet. Naar het ontwerp zal dat beginsel
voortaan niet meer toegepast kunnen wordener zal
geen goede klasse-indeeling gemaakt kunnen worden
het aantal leerlingen, dat ieder der onderwijzers
aan zijne zorg ziet toevertrouwd, wordt te groot om
hun gelegenheid te geven zich met iederen leerling
bezig te houden. Dat bezwaar, voor alle scholen gel
dende, wordt grooter naarmate de aai-d van het
onderwijs zooals bij de voorbereiding voor middel
bare of hoogere scholen, en bij meer- uitgebreid lager
onderwijs het geval is vordert, dat de onderwijzer
zich bij zijn onderwijs meer tot ieder leerling in
't bijzonder richt.
Wij behoeven bij dit punt niet lang stil te staan.
Eenig nadenken overtuigt ieder van de waarheid, dat,
zoodra het aantal onderwijzers te klein wordt, het
onderwijs minder voldoende moet zjjn. Het belang
van het onderwijs wordt hier dan ook op den achter
grond gesteld voor andere belangen. De financiëele
gevolgen der bestaande regeling zijn te drukkend
het aantal beschikbare onderwijzers is en blijft onvol
doende, zoo wordt gezegd.
De geldelijke gevolgen kunnen geen ernstig bezwaar
opleveren. Eene Regeering, die toont het belang van
het onderwijs zoo hoog te stellen, dat zij een aanzien
lijk geldelijk offer er voor over heeft, om het onder
wijs beter onder het bereik te brengen dergenen, die
gemoedsbezwaren hobben tegen het openbaar ondp"-
wijs, kan geen geldig bezwaar hebben tegen de uit
gaven, die vereischt worden om dat algemeen onder
wijs ook g-oetl te doen zijn. Alle partijen kunnen,
mogen en moeten elkander de hand reiken, om op dit
punt verbetering der wet te erlangen.
Ja wel, zegt men, maar het vroeger bepaald aantal
onderwijzers is niet te verkrijgen. Ook hier heerscht
misverstand.
De wet van 1878 opende een betere toekomst voor
hen, die zich op het onderwijs toelegden. Een groote
toevloed van hen, die deze roeping kozen, was
daarvan het gevolg. Maar eensdeels de lange tijd, die
aan de gemeenten gelaten werd om de wet volledig
toe te passen, anderdeels de latere beperking der
aanvankelijk gestelde eischen, leidde er toe, dat zeer
spoedig het aanbod van onderwijzers de vraag
overtrof. Wat wonder, dat naar den gewonen staat
huishoudkundigen regel nu het aanbod minder werd?
Te meer omdat de vermindering der vraag niet een
gevolg was van een natuurlijken loop van zaken, maar
van het ingrijpen van den wetgever in de ontwik
keling der toestanden. Hoevele ouders hebben zich
niet latenderugschrikken van het kiezen der loopbaan
van bo|Pönderwij8 voor hunne kinderen, door de
onzekerheid, die van dat ingrijpen het gevolg was?
Wie index-daad zal in ernst kunnen volhouden, dat
in den tijd dien wij beleven, waarin van alle kanten
klachten rijzen over het gebrek aan gelegenheden om
een goed bestaan te vinden, niet een voldoend aantal
jongelieden een loopbaan zou kiezen, die eervol is,
een goed bestaan waai'boi-gt en waarvoor de op-
leidingskosten de ouders niet drukken?
Maar de fout, die men vroeger begaan heeft,
herhaalt men nueen te langen invoeringstijd.
Wij wijzen alleen er is meer, maar wij kunnen
niet bij alles stil staan, op de bepaling, dat de
bijzondere scholen tot het einde van '98 tijd hebben
om het bij de wet vereischte aantal onderwijzers
volledig aan te stellen. Wij kunnen nu wel ï-eeds
vóórspellen, dat evenmin als nu de openbaro scholen,
in '98 de bjjzondex-e een volledig stel onderwijzers
zullen kunnen bekomen als die bepaling onvex-anderd
blijft. Wij willen gaarne erkennen, dat de billijkheid
meebrengt aan de bijzondere scholen niet den eisch
te stellen om dadelijk het naar d9 wet vereischte
aantal onderwijzers aan te vullen. Men zal een over
gangstijd moeten laten. Maar wil men werkelijk de
Rijksbijdrage doen strekken om de onderwijskrachten
bij de bijzondere scholen te vermeerderen, dan zal
men moeten bepalen dat de onderwijskrachten ge
leidelijk worden aangevuld en die elk jaar naar
zekeren maatstaf worden vermeerderd, opdat de
aanvulling van de onderwijskrachten en van het
beschikbaar personeel gelijken tred houden.
In de overgangsbepaling, waarop wij hier wijzen,
is nog een voorschrift, dat de aandacht verdienthet
aantal onderwijzers, bij het in werking treden dezer
wet aan de gemeentescholen verbonden, mag niet
worden verminderd behoudens voor zoover het
volgens art. 24 der Wet van 17 Aug. 1878, (St.bl.
No. 127) gevorderd aantal is overschreden".
Het valt, dunkt ons, in het oog, dat deze bepaling
ondubbelzinnig bet belang erkent van meer onderwijs
kracht in de school dan het regeeringsontwerp
toestaat. Maar blijven die meerdere onderwijskrachten,
die de gemeente moet behouden, nu ook uitsluitend
ten laste der gemeente?
Nieuwsii|<lmgeii.
UmeriBft.
New-York, 2 Junjj. Acht a tienduizend per
sonen hebben bjj de overstroomingen in Pennsylvanië
het leven verloren. De schade wordt geschat op 25
millioen dollar.
Bljjkens nadere berigten, zijn de ovorstroomingen
in weateljjk Pennsylvanië, waarvan de telegraaf reeds
melding maakte, het gevolg van de vreeseljjke regen-
buyen, welke in die streken zijn gevallen.
Het waterreservoir, dat by de stad Johnstown, welke
digt bij Pittsburg ligt, bezweek, was nog kort ge
leden vergroot, en nu drie Èngelsche mijlen lang en
anderhalve mjjl breed. Oorspronkelijk was het een
klein meer, dat tusschen de bergen lag, 300 Èngelsche
voeten hooger dan de stad, die er twee mjjlen van
verwyderd ligt. Een dam van meer dan 1000 voetlang,
110 voet hoog en 90 voet breed, sloot het reservoir.
Elke maand werd die dam nagezien door een ingenieur, of
hij bestand zou zjjn tegen een plotselingen was van het
water. Men meent dan ook dat niet alleen de was
oorzaak van het bezwijken van den dam kan zjjn, en
dat een hoos in het spel is geweest. Hoe dit zij, toen
de dam bezweek, stortte het water in de vlakte meteen
gedruisch dat mijlen in den omtrek gehoord werd. De
ontzettende watermassa veegde alles wat zij ontmoette
weg, sleurde boomen, schuren en huizen mede, over
stroomde Johnstown, waar slechts enkele huizen bleven
staan, zette de dorpen Caketown, Blairsville en ver
scheidene andere onder. De North Fox-k rivier, die van
Johnstown voorbjj Bolivar stroomt, is by de laatste
plaats vol stukken van huizen, meubelen enz., waarop
menschen zich bevinden, die om redding roepen.
Over geheel Pennsylvanië en Marj-land valt onafge
broken de hevigste regen, en in Verginië stijgen de
rivieren tot eene dusver niet gekende hoogte. Tal van
bruggen en groote fabrieken zijn vernield langs de Sus
quehanna, de James en de Rappahannock. De eerste
zette de stad Clearfield onder water, en slechts in het
geregtsgebouw en de opera vonden de ingezetenen eene
wijkplaats. De Baltimore en Ohio spoorweglijn is over
eene lengte v»u zeven mijlen verwoest.
Negen jaren geleden werd een Amerikaansch ma
troos Cail Benjamin, na eene schipbreuk door de golven
op het strand van eene der Caroline-eilanden geworpen.
Hij leefde daar buiten alle gemeenschap met de overige
wereld, met de inboorlingen en by wist zich daar zoo
geacht en bemind te maken, dat men hem na verloop
van eenigen tjjd tot Koning uitriep.
Z. M. denkt er nu niet meer aan, naar zyn vader
land terug te keeren en zyn Dieuw land te verlaten,
waar hjj een aartsvaderlijk gezin van 19 vrouwen en
50 kinderen heeft.
Te Ontario heeft het Dingadag hardgevroren.
Hier en daar lag het ys een Eng. duim dik.
Het volgend vermakelijk tooneel had Dinsdag in
een der Londensche Gerecntshoven plaats.
William Walsh werd beschuldigd van inbx*aak en
erkende schuld. Hjj was een oude kennis der politie
en had reeds 27 jaren in de gevangenis doorgebragt.
Hjj verzocht het Hof hem genadiglijk te behandelen
en overhandigde den regter eon brief, volgens welken
eene lady beloofde hem te trouwen oc mot hom naar
Amerika te gaan.
Een goed gekleede jufvrouw van middelbaren leeftijd
trad daarna in de getuigenbank en ondersteunde het
verzoek van den gevangene. Zjj zeide, onder gelach
der toehoorders, dat zjj, als de regter den man een
kans gaf, dezen naar Amerika zoude medenemen en
daar zoude trouwen.
De gevangene O mylordgeef mjj nog eens een
kans. Zoo'n gelegenheid krijg ik nooit weer. (Gelach).
De jufvrouw Ja, mylord 1 geef hem nog eens een
kans. Ik zal hem wegbrengen, zoodra hij los komt
en hem dadeljjk trouwen.
De regter verklaarde, dat hjj den gevangene onder
de omstandigheden nog eens eene kans zoude geven, en
hem daarom slechts tot 9 maanden dwangarbeid zoude
veroordeelen.
De man werd lagchende weggevoerd en scheen zeer
voldaan met het genadige vonnis.
Verleden jaar waren de aardappelen in Groot-
Brittanië zoo goedkoop, dat vele boeren ze aan hun
vee gaven en een hunner, die te Dundee woont, be
sloot te beproeven of aardappelen ook in een silo, een
kuil, met groen gevuld, kunnen bewaard worden. De
silo werd dezer dagen geopend, en de aardappelen
bleken even versch als toen zjj geoogst werden. Zjj
worden thans als veevoeder gebruikt en het vee eet
ze met graagte.
üaslftufe.
Petersburg, 31 Mei. De „Regeringsbode" zegt,
dat de Czaar gisteren bjj het dejeuner op Peterhof den
volgenden toost uitbragt op zijn gast: »Ik drink op
het welzjjn van den Vorst van Montenegro, den eenigen
opregten en trouwen vriend van Rusland."
De versterking der Russische oorlogsvloot in de
Zwarte zee duurt steeds voort. De nieuwe Minister
van Marine heeft bevolen onmiddelijk een aanvang te
maken met den bouw van drie buitengewone snel
varende pantserschepen, ieder van 11,000 ton, van
12,000 paardenkrachten en gewapend met zes zware
stukken geschut. Deze vaartuigen moeten binnen vier
jaren gereed zyn. Bovendien moeten zes torpedo-booten
van de laatste constuctie gebouwd en met petroleum
gestookt wordenvier daarvan zjjn bestemd voor de
Oostzee, de twee andere voor dc Zwarte Zee. Een
firma uit Zuidelyk Rusland ontving eene bestelling tot
het vervaardigen van 75 pontons om die ten spoedigste
af te leveren.
De Eiffeltoren te Parjjs is Zondag door 19,000
personen bezocht. Daarvan bleven 12,000 op de eerste
verdieping en 7000 gingen naar de tweede.
Op Hemelvaartsdag hebben 250,908 betalende
personen de Parijsche tentoonstelling bezocht. Het ge
drang was zoo groot, ofschoon nieuwe toegangen waren
geopenddat enkele personen binnen gekomen zjjn
zonder betaling.
Een niet minder druk bezoek werd dien dag aan
Buffalo-Bill gebragt, waar wegens den toeloop de in
gangen door jagers te paard en gendarmes bewaakt
Duitschlanti.
Te Emmerik werd dezer dagen op de markt in
hechtenis genomen de koopman Seegers, uit Gendrin-
gen. Deze verkocht voor natuurboter een mengsel, dat
bjj onderzoek bleek voor 3/i te bestaan uit margarine.
Tegen borgstelling van 300 Mark werd Seegers op
vrije voeten gesteld. Hij gaf voor de boter op de markt
te Zutphen zelf gekocht te hebben, zoodat een ander
hem er mede bedrogen had. Algemeen wordt te Em
merik hieraan geen geloof geslagen. Men meent, dat
Seegers deze mededeeling alleen gedaan heeft om daar
door eene ligtere straf te kr jjgen. Hij kan nu hoogstens
eene geldboete van 150 Mark beloopen.
Men berekent, dat Seegers in de laatste 10 weken
ongeveer 10,000 pond boter te Emmerik verkocht heeft.
Twee dagen nadat men te Emmerik Seegers betrapt
had op het verkoopen van margarine voor natuurboter
werd er eene boerin uit Holland voor betzelfde straf
bare feit aangehouden. De boter werd verbeurd ver
klaard en de vrouw tegen borgstelling losgelaten.
Het is te begrjjpen, dat men in de laatste dagen te
Emmerik den mond vol heeft van „die betrügerischen
Hollander."
Nog steeds is het niet opgehelderd, waarom de
leiders van de werkstaking in Westfalen in hechtenis
zjjn genomen. Niet alleen opperen de oppositiebladen
twjjfel over de gegrondheid van deze „Schneidigkeit"
der politie, maar ook de „National Zeitung", over
wier houding de Regering overigens niet te klagen
heeft, acht opheldering noodig over de redenen, welke
tot dezen strengen maatregelen hebben geleid.
De „Rhein. Westf. Ztg." het orgaan der mijneige
naars verdedigt de inhechtenisneming van de leiders
der beweging, en wel op grond, dat zjj in betrekking
stonden tot de sociaal-democraten. Bij den voorzitter
Weber werden socialistische boeken en brieven gevon
den, terwjjl bij een ander bewijzen voorhanden waren,
dat hjj van den socialistischen afgevaardigde Bebel 260
Mark heeft ontvangen.
Uit Wiesbaden meldt men
Dr. Mezger heeft met de Directie van de Maatschappjj
„Wiesbadener Bade Etablissement" ongenoegen gekregen
en dientengevolge het verdrag met genoemd gezelschap
opgeheven. Hij zal zjjne praktijk, op dezelfde wjjze als
tot heden geschiedde, in het Rijn-Hotel voortzetten.
Ainstex-dam, 1 Junjj. Van vertrouwbare zjjde
wordt aan de „Tjjd" een mededeeling gedaan van groot
gewigt, daar zij er wellicht toe kan bydragen om op
het spoor te komen van den booswicht, die Zaturdag
avond een aanslag pleegde op de vrjjheid eener gehuwde
vrouw en, wie weet, aan welke wandaden meer zich zou
hebben schuldig gemaakt, zoo niet zjjn slagtoffer hem
op het laatste oogenblik ware ontsnapt.
Er bljjkt nameljjk uit, dat naar alle waarschijnlijkheid
hetzelfde sujet reeds bij een vroegeren aanslag van ge-
lyken aard is betrokken geweest. De dienstbode Lena
Br. werd, 's avonds uit haar dienst in de Reguliers-
breedstraat naar huis gaande, herhaaldelijk lastig ge
vallen door een als heer gekleed jongmensch, met
knevel en sikje, die haar wilde trakteeren. Ofschoon
telkens kortaf aan het verstand gebragt, dat hij niet
aan het regte kantoor was, gaf hij den moed niet op.
Op zekeren avond ontmoette Lena het lastig individu
andermaal, en opnieuw werd zij aangeklampt met het
verzoek, haar te mogen begeleiden.
Dit geschiedde nabjj de Beulingsluis.
In de onmiddeljjke nabijheid, op de brug, stond een
vigelant met geopend portier.
Toen het meisje het rjjtuig passeerde, greep de jeug
dige onverlaat haar eensklaps aan, sleurde haar het
rjjtuig in en schreeuwde den koetsier toe „Vooruit 1
vooruitDe ontvoerde deed onophoudeljjk pogingen,
om het portier te openen, doch werd hierin door haar
ontvoerder verhinderd. Zoo reden ze een poosje voort:
het meisje gillend en spartelend om I09 te komen, haar
ontvoerder al haar bewegingen bespiedende en haar met
geweld belettende, om te ontvluchten. Het rjjtuig
passeert eindeljjk 'in volle vaart het viaduct van den
Centraal-spoorwegziende waar zjj zich bevindt, wendt
do ontvoerde in haar doodsangst een nieuwe poging
aan om het portier te openen, en goddank, het
wijkt het volgende oogenblik heeft het meisje
den gevaarlijken sprong gedaan en ligt uitgestrekt op
den weg. Ofschoon zich vrjj ernstig bezeerende, behield
zjj haar bewustsjjn, zoodat zjj haar ontvoerder den
koetsier hoorde gelasten: „Terug naar de Marnixstraat!"
Onbegrjjpeljjkerwjjze heeft men de politie onkundig
gelaten van deze brutale aanranding; zonder den aanslag
op Zaturdag jl. zou er misschien nooit een haan naar
gekraaid hebben.
De gelijkenis tusschen dit individu en den jeugdigen
booswicht, die het slagtoffer der laatste aanranding
het eerst aangesproken en haar later tweemaal ge
schreven heeft want waarschijnlijk waren beide
brieven van hem is te treffend, en de omstandig
heden, waaronder beide aanslagen geschiedden, zjjn te
overeenstemmend, om het verband niet voor het grjjpen
te hebben.
Dat de koetsier zich nog niet uit eigen beweging heeft
aangemeld, versterkt ons in het vermoeden dat hjj een
medepligtige was. Onmogeljjk is het zeker niet, dat
het dezelfde is, die bjj de eerste ontvoering zjjn diensten
presteerde.
Grayeuluige, 1 Junjj. Naar wij vernemen
heeft onze Regering thans officieel mededeeling ont
vangen dat de Shah van Pei-zië, op zjjn reis naar de
wereldtentoonstelling te Parjjs, in den loop van Junij
ons land zal bezoeken. Reeds zouden maatregelen zjjn
getroffen ,om rden vorst namens Zjjne Majesteit den
Koning, op waardige wjjze te ontvangen.
Onze consul te Buenos-Ayres (Argentjjnsche Re
publiek), de heer L. van Riet, is opnieuw aan het
Departement van Buitenlandsche Zaken te spreken op
Woensdag 12, Donderdag 13, Vrjjdag 14 en Zaturdag
15 Junjj e.k., telkens des voormiddags van 1012 en
des namiddags van 2—4 uren.
3 Junij. De Eerste Kamer is bjjeengeroepen tegen
Maandag 17 dezer, des avonds 8 ure.
IMïtldelbiirfj-, 1 Junjj. Per stoomschip „Edam"
dat gisteren te Ymuiden binnenkwam, is uit Amerika
naar Nederland overgevoerd C. E. P. die 9 November
1888 door de Middelburgsche regtbank wegens gebruik
making van een valsch stuk als ware het echt bjj
verstek is veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf en
wiens uitlevering door de Nederlandscho regering werd
gevraagd en door die van Amerika is toegestaan.
P. is naar het huis van bewaring alhier overgebragt
en beeft tegen het gewezen vonnis der regtbank verzet
aangeteekend.
Aanstaanden Zaturdag wordt dit door de regtbank
alhier behandeld. De heer mr. C. Lucasse treedt als
verdediger voor P. op.
3 Junij. Gisteren avond en heden nacht woedde
hier een hevig onwederde bliksem heeft aan den
Veerschen weg een paard gedood; in de Singelstraat
alhier is de bliksem in eene woning geslagen, doch
zonder brand te veroorzaken.
Yorseke, 3 Junjj. Heden Dacht omstreeks 2
uur werd ieder uit den slaap gewekt door een hevig
onweder, vergezeld van hagel. De hagelsteenen waren
ter grootte van duivenejjeren. De tuinen en de veld
vruchten bekwamen groote schade; ook vele ruiten
van dakramen zijn vernield. In de rigting van het
Zuiden zag men na het onweder brand.
Goes, 1 Junjj. Bjj al het schoons dat de Meimaand
ons heeft geschonken, is er iets heel leelyks myriaden
van rupsen in de vrucht- en andere boomen. Men weet
dat deze dieren in ei-toestand in ringen om de takken
der boomen overwinteren. Neemt men in tjjds de ringen
weg, dan heeft men van de rupsen geen last, of zyn
de rupsen uitgekomen, maar nog op de gemeenschap-
pel jjke plaats, (gewoonljjk in de oksels der takken)
dan kan men ze door olxe gemakkeljjk dooden. Maar
heeft men die gunstige gelegenheid voorbjj laten gaan
dan is de boom het kind der rekeningalle bladeren
worden opgevreten.
Tusschen de boomen, die volop bloejjen of geheel in
't blad staan, maken vele geheel kaal gevreten boomen
eene treurige vertooning.
Op Hemelvaartsdag werd hier de twintigste
zamenkomst van het Zeeuwsche Jongelingsverbond
gehouden.
Het aftredend bestuurslid, de penningmeester J. W.
v. d. Weert, werd herkozen, terwijl een ander bestuurs
lid, de heer Le Cointre uit Middelburg, die een verzoek
om ontslag had ingezonden daarop terugkwam.
Het voorstel om het verbond te ontbinden, omdat
er op Zuid-Beveland en op Walcheren ringen bestaan,
werd verworpen.
Na langdurige discussie sprak de meerderheid als
haar gevoelen uit, dat leden van Christel. Jongelings-
VereenigiDgen niet tevens Heilsoldaat mogen zjjn.
De vraagWelk nut kunnen de bestaande ringen
voor ons verbond afwerpen en wat is hunne verhou
ding", werd geschikt geoordeeld voor het onderwerp
eener prysvraag. Als prjjsvraag zal worden uitgeschreven
de beantwoording van„Wat kan de Chr. JoDgelings-
Vereeniging doen tot de practisch maatschappeljjke
vorming barer leden
Met instemming werd ontvangen het voorstel om de
in 't vervolg te houden zamenkomsten door voor
dragten af te wisselen.
De 21ste bjjeenkomst zal gehouden worden te Vlis-
siDgen op Goeden Vrjjdag van het jaar 1890.
Daar de algemeene Nederl. Jongelings-Bond geljjk-
tjjdig te Leiden vergaderde, zond men van hieruit een
telegram. In den namiddag kwam daarop telegrafisch
antwoord, inhoudende, dat in 1890 de bjjeenkomst van
den Nederlandschen Bond te Goes zal gehouden worden,
en wel op Hemelvaartsdag.
De benoeming van den heer H. Dominicus tot
ontvanger-griffier van den polder Waarde is door Ge
deputeerde Staten van Zeeland vernietigd.
JESiezelingfe, 31 Mei. Uitslag der aanbesteding
van de onderhoudswerken aan de waterkeeriDg van
den calamiteusen Willem Annapolder voor het dienstjaar
1889/90, gehouden te Kapelle. Er waren 13 inachrjj-
vingende laagste was van B. den Exter van den
Brink te Krabbendijke, voor 13,276. Aan dezen is
het werk gegund, behoudens goedkeuring der Ge
deputeerde Staten.
Stavenisse, 31 Mei. Heden had alhier de
I aanbesteding plaats jvan het herstel, de vernieuwing
I en het onderhoud tot 30 April 1890, van de aarde-,
I kram-, rjjs- en steengloojjingwerken aan de water-
keering van het calamiteuse waterschap Stavenisse.
Raming 6936,94. Er werd het laagst ingeschreven
I door den heer P. Moerland te Stavenisse voor 7092.
Onder nadere goedkeuring is het werk aan den laagsten
inschrjjver gegund.
Tlioleu, 1 Junjj. Er heerscht niet alleen hier,
maar ook op het geheele eiland Tholen eene groote
verslagenheid ten gevolge van het failliet verklaren
van den effectenhandelaar C. Verkerke alhier een man,
die algemeen achting en vertrouwen genoot, en aan
wien daarom velen hunne zuur bespaarde penningen
hadden toevertrouwd.
Sedert langen tjjd begonnen eenigen te vermoeden,
dat de zaken niet meer waren zooals het behoorde, en
zeiden daarom hun kapitaal op, waardoor hjj zoodanig
in geldeljjke moeielijkheden geraakte, dat zjjn toestand
onhoudbaar werd. Onder voorwendsel van zich naar
Dordrecht te begeven, verliet hjj de gemeente. Dit was,
bljjkens hem Dagezonden telegrammen, het geval niet,
zoodat men niet wist waarheen hjj vertrokken was.
Een onzer inwoners vatte het plan op om hem op
te sporen, hetgeen boven aller verwachting gelukte.
Hij vond hem op een mailboot te Vlissingen, riep daar
de hulp der politie io, en door deze werd hij hierheen
teruggebragt. Van dat oogenblik af werden zjjne zaken
door den kantonregter alhier onderzocht en werd hjj
onder bewaking van de politie gesteld, totdat de justi
tie uit Zierikzee, welke inmiddels ontboden was, hem
na een nader onderzoek in arrest nam.
Ziorilczee, 3 Junjj. Nadat wjj gisteren een
buitengewone warmen dag hadden gehad, waarbjj de
thermometer ten 12 ure 90 gr. Fahr. in de schaduw
teekende, ontlastte zich in den afgeloopen nacht boven
deze stad en omstreken een hevig onweder, vergezeld
van hagel en regen.
Tot dusver hebben wij uit onze nabjjheid van geene
ongelukken vernomen. (Zie overige berigten.)
Het Bestuur van de Weesinrigting te Neerbosch,
waaromtrent wjj meermalen het een en ander mede
deelden, heeft besloten om door aanbouw van een nieuw
weeshuis de inrigting nogmaals uit te breiden, daar de
bestaande gebouwen niet toelaten, dat meerdere kinde-
«*en worden opgenomen.
Tot voltooiing van dat gebouw is echter nog meer
dan 10.000 noodig. Het Bestuur wil trachten deze
som byeen te brengen door het houden eener tombola,
waarbjj elk lot een prijs ontvangt, zoodat men hierdoor
meer een verdeeliüg van voorwerpen verkrjjgt dan eene
verloting. De prjjs i9 1 per lot.
Een woord van aanbeveling zal wel overbodig zyn,
daar ieder die met deze inrigting eenigzins bekend is,
het groote nut daarvan voor honderde kinderen in ons
land zal beseften. De heer J. Enzlin, Verrenieuwstraat
alhier, heeft zich met den verkoop van loten willen
belasten.
Twee Utrechtsche dames doen een eigenaardig
beroep op de weldadigheid in den vorm van eene reis-
belasting. Zij wenschen, dat ieder bemiddelde, die dit
jaar eene reis maakt, één gulden of meer zal offeren,
onder dien naam, om voor de opbrengst minvermogende
zwakken een kort verbljjf onder boomen of aan de zee
te verschaffen, tot herstel hunner gezondheid.
Als een staaltje van menschlievendheid diene, dat,
toen dezer dagen in de buurtschap Eefsel onder Groenlo
eene vrouw gestorven was, de buren, tegen het tradi-
tioneele gebruik in, weigerden haar te begraven, zoo
ze door den diepbedroefden echtgenoot niet werden
onthaald op10 flesschen jenever. De man had
nl. verzuimd bjj zjjne vestiging in die buurt het ge-
bruikeljjke „intrekmaaltje" te geven, en het sterfgeval
werd nu als eene geschikte gelegenheid beschouwd om
zich schadeloos te stellen.
Minnekozende bjjna de eeuwigheid ingegaan
Maandag avond bjj de aankomst van den laatsten
trein te Leerdam, rigting Gorkum, werd een verliefd
paar door den stationschef van een anders gewissen
dood gered. Men moest instappen op het tweede perron,
doch het paar bleef tusschen de rails loopen, waarop
de trein kwam aansnellen. Op een meter afstands van
den aankomenden trein werden de verliefden, die zeker
in hooger sfeer verkeerden, door den stationschef van
de rails gerukt.
K E R K IV I E U W S.
Ds. D. J. Karres, pred. te Bruinisse, komt voor op
het viertal van predikanten te Middelburg.
Bedankt voor het beroep naar Hontenisse, door Ds.
C. van Koetsveld te Oosterhout.
Bedankt voor de beroepen naar Gapinge en Oude-
lande door ds. W. H. B. Yan Linschoten, cand. te
Middelburg.
Ingezonden Stukken.
Wjj vestigen de aandacht onzer lezers op de adver
tentie in dit nummer dezer courant, waarin de HH.
van Belkum, Bodt Jr. en Mulder, belangstellenden op
roepen tot eene vergadering op a.s. Donderdag, om te
spreken over eene gemeenschappelijke reis naar het
Zeeuwsch-Vlaamsch Zendings'eest te Terneuzen op 18
Juni a.s. Wie lust hebben dit feest te bezoeken, kennis
te maken met dit deel onzer provincie, wie belang stel
len in de zending, worden opgewekt ter vergadering
te komen. Alleen een eenigszins groot aantal deel
nemers zal het mogelyk maken maatregelen te beramen
tot bjjwoning van dit feest. Verscheidene sprekers,
waaronder velen uit België, zullen het woord voeren
en de omstreken van Terneuzen lokken tot een bezoek uit.
Zieeikzee.
Was de Natuur over het geheel dit jaar de Meimaand
zeer genegen, zjj verloochende dit gunstig karakter niet
tot het einde toe en deed de lieve Bloeimaand onder
de heerlijkste uitwerkselen van haar goed humeur
wegsterven. Dit bragt dan ook veel bij tot het goed
succes van het eerste zomer concert op Vrjjdag avond
31 Mei door ons muziekgezelschap „Kunst en Eer
gegeven.
Genoemd gezelschap mag zich dan ook wel vei'zekerd
houdeD, dat het der Burgerjj weder een genotvollen
avond heeft verschaft en zeker allen, die bjj de uit
voering van dit concert zich onder het frissche gebla
derte van het vriendelijke Parklust bewogen, zullen zich
gaarne aansluiten bjj een woord van waardeering jegens
de werkende leden en haren verdienstelijken Directeur.
Dat zy bjj de voortzetting en het einde harer te
gevene zomer-concerten dat zelfde succes mogen behalen
als bjj den aanvang, is de wensch der
BURGERIJ.
yerbêterin g.
In ons vorig verslag over den tegenwoordigen toe
stand van de Landbouw-vruchten komen een paar fouten
voorBjj de Wintergerat staat dat enkele losse rijen
nog geteisterd worden door wormen, dit moet zyn
wox-den. En ten opzigte der Aardappelen moet
gelezen worden, niet de eene plaats, maar de eene
plant is zooveel voor.
CORRESPONDENT! E.
Het ingezondene over de Tentoonstelling te Middel
burg wordt in het volgend No. opgenomen.
