ZIERIKZËËSCHE NIEUWSBODE.
No. 5699.
4-5s,e Jaar#.
Dingsdag 28 Mei 1889.
de mmrn der onderwijswet.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1.60.
A D V E RT EN TI ÈN van 1—3 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags eu Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd woraeu. Qroote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Wie bet subsidiebeginsel aanvaardt, moet natuur
lijk wenscben, datde toepassing aan bet onderwijs ten
goede kome, aan het bijzonder zoowel als aan het
openbaar, en dat die toe te kennen bijdragen beant
woorden aan het doel, waarmee zij gegeven worden.
De regeering stelt voor de wijze, waarop zij de toe
kenning regelen wil, twee hoofdpunten op den voor
grond. Zij wenscbt ontheffing voor degemeenten. »Nog
altijd drukt de wet van 1878 vooral zwaar op dege
meenten", zegt zij. >Eene betere regeling van de
rijksbijdragen en eenige beperking van de eiscben,
welke de wet van 1878 met de daarmede samenhan
gende besluiten stelt, is wenschelijk. Zij wil in de
tweede plaats bevordering der onderwijsbelangen.
>Tal van gemeenten, zoo luidt het nl. verder in
de Toelichting zijn met de tegenwoordige rijks
bijdrage niet in staat, om de kosten van het door de
wet gevorderd personeel, ook al worden de eischen te
dien aanzien beperkt, te bestrijden zonder ver waar -
loozing van andere belangen, hetgeen ten gevolge
heeft, dat de onderwijsbelangen op den achtergrond
geraken en het benoodigd aantal onderwijzers wordt
gemist."
De regeering wenscht daarom een anderen grond
slag voor het toekennen van de rijksbijdragen in de
gewone kosten van het onderwijs.
Thans wordt 30 pet. aan de gemeenten toegekend
van hetgeen overeenkomstig de daaromtrent geldende
bepalingen onder de gewone kosten gerangschikt wordt.
Voortaan zal naar zekere schaal, door de regeering
voorgesteld, eene jaarlijksche toelage gegeven worden
voor eiken onderwijzer, die aan eene school verbonden
moet zijn en er ook werkelijk is, doch alleen voor de
scholen, waar niet meer dan ƒ25 schoolgeld geheven
wordt.
Reeds hebben wij aangetoond, dat de groote ge
meenten wel verre van ontheffing van druk, door de
nieuwe regeling buitengewone verzwaring van druk
zullen ondervinden. Maar van de kleine gemeenten
zouden, volgens den staat der regeering, velen in
beter toestand geraken. De staat geeft hier echter
geen volledig lichter ontbreekt eene kolom aan. Zij
vergelijkt het over 1887 genoten voorschot, met bet
bedrag, dat naar het nieuwe stelsel aan de gemeenten
zal worden uitgekeerd wanneer zij het minimum on
derwijzers hebben aangesteld. Daar had nog moeten
bijgevoegd zijn: hoeveel de gemeenten uit te geven
zullen hebben, wanneer de wettelijke bepalingen ^'t
zij volgens de bestaande, 't zij volgens de voorgedra
gen wet) volledig zijn uitgevoerdDan zou het blijken
dat ook vele kleinere gemeenten, die nog niet aan
hunne verplichtingen voldeden, weinig of niets ont
last worden, vele zelfs evenals de groote gemeenten
zwaarder worden gedrukt.
Nu is het gevolg voor de gemeentekassen een be
zwaar, waaraan wellicht, door wijziging van den
maatstaf, waarnaar de bijdragen verleend worden,
te gemoet gekomen kan worden.
Iets anders is het met de belangen van het onder
wijs. De regeering plaatst zich, dunkt ons, bij de
beoordeeling dezer zaak op een onjuist standpunt.
Zij zegt het onbillijk te achten, >dat de rijksvergoe
ding in de kosten van het openbaar onderwijs zich
regelt naar den rijkdom of de meerdere hulpbronnen
eener gemeente. Naarmate de gemeente meer wel
varend is of meer hulpbronnen bezit en daardoor in
staat is aan hare scholen een grooter personeel te ver
binden dan de wet vordert, alsmede aan het onder
wijzend personeel hoogere wedden toe te leggen, is
het rijk verplicht aan die gemeente eene grootere som
als vergoeding uit te keeren. Is de gemeente in ver
band met hare middelen gehouden, het onderwijzend
personeel tot een minimum te beperken en de jaar
wedden daarvan zoo laag mogelijk te stellen, dan
ontvangt zij ook een minimum bedrag als rij ksbijdrage,
ten gevolge waarvan de onderwijskosten in deze ge
meenten drukkender zijn dan in eerstbedoelde."
Hier zijn twee dwalingende eene dat in gemeen
ten, die weinig toelage krijgen, daarom de onderwijs
kosten drukkender zijn. Neen, waar de gemeente 30
pet. ontvangt, houdt zij zelve 70 pet. te betalen en
waar dus weinig ontvangen wordt, wordt naar ver
houding minder uitgegeven ook. Het is dus onjuist
te meenen, dat de tegenwoordige regeling een zwaar
deren druk legt op de min vermogende gemeenten.
Het is waarer kunnen onder de bestaande regeling
gemeenten door de onderwijskosten te zwaar worden
gedrukt, maar daarin voorziet art. 49, waarbij de
gelegenheid wordt geopend om buitengewone subsi-
diën toe te kennen «aan gemeenten, die door de uit
gaven tot eene behoorlijke inrichting van haar lager
onderwijs vereischt, in verhouding tot hare middelen
en andere uitgaven, onbillijk zouden worden be
zwaard."
Grooter is de dwaling, dat de gemeenten, die meer
voor het onderwijs doen, dit enkel doen uit weelde,
dat de zorg der gemeentebesturen voor het onderwijs
enkel afhangt van de hulpbx'ounen die zij bezitten,
Neen, de meerdere of mindere zucht om goed onder
wijs te doen geven, bepaalt wat de gemeenten aan
haar onderwijs ten koste leggen, want ook die ge
meenten, die boven de door de wet gestelde eiscken
gaan, beschikken, 't is waar voor 30 pet. over de
rijkskassen, maar moeten er 70 pet. uil eigen middelen
worden naarmate de klassen kleiner zijn, naarmate
elk onderwijzer aan een kleiner aantal leeidingen te
gelijk zijne aandacht te wijden heeft.
Wat meer isdeze wijze van regeling van de rijks
bijdrage is doodend voor het meer uitgebreid lager
onderwijs,*waarvoor in ieder geval niet alleen kleinere
klassen dan het wetsvoorstel wil, noodig zjjn; doch
waarbij ook meer onderwijzers met acten voor talen,
wiskunde, enz. gevorderd worden, veelal tegen hooger
bezoldiging dan op de gewone lagere scholen. Met het
verschil in gehalte der scholen houdt het ontwerp
volstrekt geene rekeningnoch ten opzichte van het
minimum der onderwijzers, noch ten aanzien van de
jaarwedde. Beslissend volgens het ontwerp is het
getal kinderen (zoowel voor het minimum, als voor
de jaarwedde) niet zooals behoorde het gehalte
(omvangt) van bet onderwijs.
De scholen van meer uitgebreid lager onderwijs
worden bovendien zwaar getroffen door de bepaling,
dat volstrekt geen subsidie gegeven wordt voor scho
len, waarvoor het schoolgeld meer dan 25 bedraagt.
De grondgedachte is misschien, dat geen subsidie
noodig is voor scholen, die zich zelf bedruipen, maar
dat doen scholen met /25 schoolgeld zeker niet, vooral
niet als er meer dan de gewone vakken van het lager
onderwijs gegeven worden. Zoowel de openbare als
de bijzondere scholen lijden daardoor.
Die bepaling zal voorts een ander gevolg hebben
dan de regeering verwacht. Zij wil daarmee de rijks
uitgaven verminderen (in zoover dat geschiedde, zou
het natuurlijk of ten nadeele van het onderwijs of van
de gemeenten zijn), maar 't zal er zeer waarschijnlijk
toe leiden, dat vele gemeenten bij de regeling van het
schoolgeld 24 als maximum zullen beschouwen,
omdat elke gulden daarboven gestraft wordt met de
boete van verlies van subsidie
Nieuwstijdingen.
•Pi SSransvaal
Bloemfontein, 25 Mei. De Volksraad van den
Oranjevrjjstaat heeft met eene meerderheid van 8 st.
het verdrag betreffende het politieke verbond met de
Transvaal, hetwelk door Kruger en Reitz te Potchef-
stroom gesloten werd, bekrachtigd.
Hmcriftn.
Dat de tegenwoordige regeling eene premie zou zijn
op weelde bij de onderwijsuitgave is dus een verkeerd
begrip. De nieuwe regeling daarentegen zal een pre
mie zijn op een bekrompen regeling van het ouderwijs.
De wet stelt als vereischte wat minstens gedaan moet
worden, om het onderwijs voldoende te maken. Al
wat eene gemeente voortaan doet boven dat minimum
vau eischen zal zij naar de voorgestelde regeling zelve
geheel moeten betalen.
Laten wij nu nog voorloopig buiten beschouwing,
dat de regeering voorstelt dat minimum van eischen
te verlagen, waarop wij in een volgend artikel terug
komen, dan ia de voorgedragen regeling der rijkssub
sidie zeer zeker niet in het belang van het onderwijs,
daar zij elke uitbreiding van het onder vvijzers-personeel
bij openbaar en bijzonder onderwijs tegenhoudt
en belemmert. Niemand, hoe groot voorstander hij
ook zjjn moge van bezuiniging op het onderwijs, zal
kunnen ontkennen dat het onderwijs beter moet
Daniel Scraum vond onlangs in eene grot, niet ver van
Cumberland in Maryland, het geraamte van iemand
die voor zeven jaar vermist weid. John Hodel, een in
ventor van beroep, wiens overschot het bleek te zijn,
verliet toenmaals zjjne. woning in eene vlaag van neer-
slagtigheid en naderhand werd niets meer van hem
vernomen. Door hem werd eene klok uitgevonden, die
algemeen als een kunststuk herkend wordt en veel
goljjkheid heeft met de beroemde klok te Straatsburg,
finantieel scheen het echter geen succes te zjjn. Waar
schijnlijk beging hjj zelfmoord, want een ledig fleschje
waarin vergift geweest was, vond men bij het ljjk, ook
eenig zilvergeld en een regenscherm.
Albert Moennich werd te Ean Claire, in den staat
Wisconsin, beschuldigd van bigamie, door een huwe
lijk aan te gaan met Augusta Kriesel, terwijl hij nog
eene vrouw en kind had in Keulen, (Duitschland).
Hoewel hij aanvankelijk dit ten sterkste ontkende tot
dat brieven door die vrouw zelf geschreven met offi-
cieele documenten uit Keulen hem werden voorgelegd,
toen begon hij te gevoelen dat hjj in de klem zat en
trachtte zich te verschoonen met te zeggen dat hp
dacht wettig gescheiden te zjjn, doordien zjjne eerste
vrouw hare ouders geene tóestemming wilden geven om
met hem naar Amerika te gaan. Verder werd bewezen
dat by nimmer een cent tot haar onderhoud had ge
zonden en zelfs zonder haar bewustzijn Duitschland bad
verlaten. Hp is thans voornemens schuld te belpden en
voor zjjn misdrpf te boeten.
Twee paardendieven zijn te Denver gevangen ge
nomen, die juist eene car-vracht van 20 stuks hadden
aangevoerd van de schoonste exemplaren, welke in
Chicago, van verschillende eigenaars, op klaar dag,
in het drukke gedeelte dier stad, ontvreemd waren.
De bestolenen zijn meerendeels leden van de beurs, die,
terwijl ze hun zaken in dat gebouw deden en hunne
paarden daar buiten hadden vastgezet, naderhand tot
hunne verbazing minus horse waren.
Hannah Calder, die in Februarp te Bel Air Mary
land met miss Kate Beall in het huwelijk trad, deed
bij den regter aanvraag om habeas corpus bevel ten
einde zjjne vrouw terug te kunnen vorderen welke hem,
kort na de huwelijksvoltrekking, verlaten had. De echt-
genoote getuigde daarop onder eede dat zjj genegen
was tot hem weder te keeren mits hjj kon bewjjzen
dat hp werkelpK tot het mannelijk geslacht behoorde.
Hannah hield echter vol dat hjj een man was. De
regter vroeg hem of hij zich aan een wettig onderzoek
wilde overgeven, waarop hjj het antwoord schuldig
bleef, de regter was nu natuurljjk in groote verlegen
heid en liet de zaak geheel aan de vrouw over om
naar eigen goeddunken te handelen. Eindelijk besloot
(hjj om zich door doctor Butler te laten onderzoeken,
deze arts bragt zijn rapport uit voor Justice Lyle, bet
resultaat werd geheim gehoudeD, na overeenkomst der
betrokkenen iu die zaak. Hannah vertrok direct naar
Baltimore en Kate Beall begaf zich naar haar oud ver
blijf te Federal Hill, daarom vermoedt het publiek dan
ook dat Hannah eene vrouw is.
De stoomschepen „Polynesian" en „Cynthia" zjjn
met elkander op de St. Lawrencerivier in aanvaring ge
weest, 12 mijlen van Montreal. De „Cynthia" zonk8
der opvarenden verdronkende „Polynesian", bestemd
naar Liverpool, keerde beschadigd naar Quebec terug.
©ngelftnfc.
London, 23 Mei. Heden heeft in eene steenkolen
mijn van Abercarley (Wales)eene instorting plaats gehad,
waardoor zestig werklieden bedolven zijn.
Een later berigt meldt, dat allen zpn gered.
Een der rjjkste en aanzieulpkste Britsche Pairs
(de naam wordt niet genoemd) heeft eene som van
1000 pd. st. vermaakt aan de „Cremation Society",
onder bepaling dat zjjn stoffelijk overschot te Woking
zal worden verbrand.
Te Londen rees de thermometer Donderdag tot
82 gr., dat is hooger dan ooit in Mei in de laatste
18 jaren.
Koningin Victoria vierde Vrjjdae kaar zeventigsten
verjaardag.
Een jong Londensch photograaf werd opgedragen
het lijk van een jong meisje, dat onder zeer bjjzondere
en droevige omstandigheden was gestorven, te pnoto-
grafeeren. Het meisje werd op eene sofa in het salon
gelogd en de photograaf werd in de kamer alleen ge
laten met het ljjk, waarvan bp eene afbeelding maakte.
Toen hij de eerste proef ontwikkelde, meende hp dat
de stand eenigszins onzuiver was geweest en maakte
I nog eene tweede. Toen hij echter deze ontwikkelde
bemerkte hjj tot zjjne verbazing, dat de beide photo-
graphieën niet geheel gelijk waren. Het ligchaam moest
zich bewogen hebben. Hevig ontroerd nam hp daarop
nog eene derde proef en deze geleek geheel op de tweede.
De artist riep nu de oppasseres, die het overleden
meisje had verzorgd en deze op hare beurt den dokter.
Het bleek nu, dat men met een geval van schijndood
had te doen, dat door de waarnemingen van den
photograaf aan het licht was gebragt.
De toestand van Ganjam, in BritBch Indië, waar
de cholera epidemisch heerscht, bljjft onveranderd. Een
groot aantal personen, meer dan 1000 per week, be-
zwjjken aan dc ziekte. Voor hongersnood behoeft men,
naar het schijnt, voorloopig nog niet te vreezen.
Husltiufc.
De Shah van PerziS werd te Petersburg aan het
station, dat in eene serre was herschapen, door den
Czaar ontvangen de beide VorBten onarmden elkander.
Na de Kozakken, die op de Kade waren opgesteld, te
hebben geïnspecteerd reden de beide Vorsten in een
open rjjtuig langs het Newski-prospect naar het paleis,
's Avonds was er diner ten„Hove van 250 couverts; de
Shah stelde een toost in op de Keizerin. Hjj bljjft vier
dagen te Petersburg. De stad is gevlagd en eiken avond
zal zjj geïllumineerd zpn en zal er vuurwerk worden
afgestoken.
Vóór zjjn vertrek van Moskou had de Shah 60 ridder
orden uitgedeeldprins Dolgoroukoff kreeg de Konds
orde, die anders alleen aan prinsen van den bloede
wordt geschonken.
2laüe.
Rome, 24 Mei. De Paus heeft in het Consistorie
eene toespraak gehouden, in welke hjj zich beklaagd
heeft over de lankmoedigheid der regering tegenover
de aanvallen, aan welke de Heilige Stoel blootstaat.
Hij heeft daarbjj tevens zjjne tevredenheid er over be
tuigd, dat door de congressen der Katholieken, in ver
schillende landen gehouden, het vraagstuk van het
wereldljjk gezag openljjk aan de orde is gehouden.
iPuitschliinb.
Praag, 24 Mei. De arbeiders in het district
Kladover hebben het werk gestaakt in drie mjjnen
men verwacht dat de beweging zich zal uitbreiden.
In eene mjjnwerkers-vergadering te Bochum is het
zeer onstuimig toegegaan. De voorzitter, zekere Weber,
voer in vollen socialistischen geest heftig uit over de
mjjnbesturen en dr. Hammacber. Hjj veroorloofde zich
daarbjj zulke ruwe uitvallen tegen den Keizer, dat hjj
wegens majesteitsschennis werd gevangen genomen.
Er bestond gisteren aldaar vrees, dat de mjjnwerkers
gehoor zouden geven aan zjjn aandrang om Maandag
op nieuw het werk te staken, in plaats van de toege
zegde overweging hunner wenschen af te wachten.
Men ziet elk oogenblik eene werkstaking te ge-
moet onder de arbeiders der steengroeven van bet dis
trict Saarbrücken. Meer dan 8000 hebben reeds besloten
de bjjl neer te leggen.
Te Treptow, in de nabjjheid van Berljjn, woont
de hovenier Mosisch, die gehuwd is en vader van een
allerliefst tweejarig kind was. De zuBter zijner vrouw,
die als dagmeisje bp een gezin dient, woonde bjj hem
in en gaf door haar gedracr vaak aanleiding, dat zjj
ernstig moest worden berispt. Daarover werd het
meisje zoo woedend, dat zjj besloot wraak te nemen
en Vrijdag morgen voerde zjj haar afschuweljjk plan uit.
Zij nam het kind uit zjjn bedje, ging er mede naar
den tuin, klopte aan een raam der woning en riep,
toen' het geopend werd „Wraak is zoetIk wreek mij
thans over uwe slechte behandeling en verdrink mjj
zeiven en uw kind". Eer nog iemand de vreeseljjke
daad kon verhinderen, was het meisje met het arme
wicht in de nabjjzjjnde rivier gesprongen, op een plek,
waar het water heel diep was. Eerst geruimen tjjd
later werden de beide ljjken gevonden. De droefheid
der ouders over het verlies van hun lieveling is grenzeloos.
JFranftrtjfi.
De Parpsche tentoonstelling werd Woensdag door
69,900, Donderdag door 84,800 personen bezocht.
Op den toren van Eiffel werd het hoofd van den
40-jarigen Siageliotti verpletterd tusschen de raderen
van een hjjscbtoestel.
Een leven met hindernissen. Zondag morgen vonden
eenige politieagenten bjj de poort van Montreuil een
zwaar gekwetst persoon op den openbaren weg liggen.
Op de hem gedane vraag antwoordde hjj, dat hjj het
slagtoffer was geweest van een verraderljjken aanval.
„De valschaards hebben mjj deerljjk afgeranseld,"
klaagde hjj.
Het kostte evenwel nog al vrjj wat moeite om hem
mede te krjjgen naar het bureau van politie. Zoo iets
achtte hjj onnoodigmen kreeg de schuldigen nooit
te pakken en bovendien wilde hjj toch geen aanklagt
indienen.
Men stoorde zich evenwel weinig aan zjjne praatjes,
en geleidde hem naar den commissaris, waar hjj het
zelfde verhaaltje opdischte dat hij den agenten had
wjjsgemaakt. De verklaringen echter sloten niet goed
hjj gaf op Chaperon te heeten, en volgens op hem
gevonden kaartjes en papieren droeg hjj den naam van
Salvia. De commissaris maakte hem hierop opmerkzaam.
Welnu, was het antwoord, als ge mjj niet ge
looft, zwjjg ik liever.
Hij werd naar het „dépót" gezonden, waar men in
hem zekeren Corbeau herkende, die onder dezen naam
reeds zes malen was veroordeeld, terwjjl hjj onder den
naam Lanthéon negentien maal op 's Rijks kosten had
Verleden jaar werd Hü veroordeeld tot zes jaren
gevangenisstraf wegens afpersing. Hij had zich uitge-
gegeven voor agent der zedelpkheidspolitie en ia die
hoedanigheid een armen drommel een belangrjjke som
gelds af handig gemaakt. Terzelfder tijd werd hjj wegen9
diefstal te Nimes veroordeeld tot 5 jaren dwangarbeid,
benevens verbanning. Per trein naar Avignon geleid
door gendarmes, die hem de boejjen hadden aangelegd,
wist hjj uit bet portier te springen zonder zich daarbij
te kwetsen en ontkwam in het veld. Een dor gendarmes,
die hem nasprong, moest dat waagstuk met een gebroken
been boeten. Vroeger had Corbeau zich zes andere
veroordeeliugen op don hals gehaald wegens diefstal,
afpersing, mishandeling, enz., enz., onder de namen
Dumas, Dumans en Leguay. Hjj deelde den commissaris
later mede, dat hjj twee dagen noodig had gehad om
zich van zjjne boejjen to bevrjjden, welke hjj schakel
voor schakel had moeten verbrijzelen.
Corbeau telt vjjf-en-veer tig jaren, en heeft in het
geheel een en dertig vonnissen te zjjnen laste. In Sep
tember 1881 wist hjj eveneens te ontsnappen op eene
zonderlinge wjjze. Hjj heette destjjds Dumas en werd
in een gevangeniswagen naar een politiepost gebragt.
Toen het rjjtuig daar evenwel aankwam, was Dumas
verdwenen, zonder dat de bewaarder, die hem moest
overbrengen, daarvan iets had gemerkt. Hjj had nl.
een plank in don vloer van het rjjtuig losgebroken en
zich door het daardoor ontstane gat op den grond
laten zakken.
't Behoeft zeker geen nader betoog, dat de politie
den gevangene thans als haar oogappeltje bewaart.
Tholen, 27 Mei. Bjj de publieke aanbesteding
voor het ameublement voor de doleerende kerk alhier
was ingeschreven door L. van Zaltbommel te Poortvliet
voor 928,38 door Jagt te Haarlemmermeer voor
740door C. Greep voor 693door W. Walpot
voor f 645 en door J. C. Gelderblom voor 495,50.
Aan den laagsten inschrjjver is het werk gegund.
Zierilfzee, 27 Mei. Heden werd ten Raadhuize
aanbesteed
1°. het vernieuwen van een gedeelte Kaaimuur van
de Oude Haven, zuidzjjde, gelegen tusschen de beide
bruggen. Minste inschrjjver J. v. d. Linde, 4637.
2°. het uitvoeren van onderhoudswerkenver
nieuwingen en herstellingen aan de gebouwen en
andere werken dezer gemeente, in 8 perceelen.
Eerste perceel. De openbare gebouwen, waaronder
de torens, poorten en de stads brand- en vroonpaden.
Minste inschrjjver J. van Dyke, 2748.
Tweede pei-ceel. Kaaimuren. Minste inschrjjver H. C.
v. d. Ende, 733.
Derde perceel. Beschoejjingen en paalwerken. Minste
inschrjjver J. C. Koreman, 780.
Vierde perceel. Bruggen. Minste inschrjjver W. Koole,
ƒ450.
Vijfde perceel. Het sas en sashuisje. Minste inschrjjver
H. Besaana, f 137.
Zesde perceel. Riolen, putten en waterleidingen.
Minste inschrjjver M. Paaese, 799.
Zevende perceel. Schoolgebouwen (Middelb. Onderw.)
Minste inschrjjver P. Bodt, 1070.
Achtste perceel. Schoolgebouwen (Lager Onderwjjs).
Minste inschrjjver M. Paasse, f 1234.
De gunning is vooralsnog aangehouden.
Met ingang van 1 Junij a.s. ia benoemd tot
Officier-Machinist 2e klasse bjj de Nederl. Marine, de
Heer L. Klompe, geboren te Dreischor, thans Machinist
le klasse bjj het vaste, corps.
Voor de arr.-regtb te Middelburg werd Vrjjdag
behandeld de zaak van H. J. De R., voormalig ont
vanger-Griffier van den polder Waarde
Vóór den aanvang van 't getuigenverhoor vroeg de
verdediger. Mr. M. J. De Witt Hamer, dat het der
regtbank behage uit te spreken nietigverklaring der
dagvaarding van beklaagde, vermits daaruit niet vol
doende bleek van de plaats en den tjjd waarop het
ten laste gelegde zou zjjn misdreven (artikel 143 van
het Wetbeek van Strafvordering).
Na deliberatie ter raadkamer besliste de regtbank
dat zjj de door den verdediger aangevoerde gronden
niet aannam, en dat de zaak verder zou worden
behandeld.
De verschillende getuigen constateerden vervolgens
onder medebrenging hunner aanslagbiljetten wat door
hen, hetzij in privé hetzjj qq. voor dijkgeschot etc. aan
beklaagde werd betaald.
De getuigen a décharge constateerden de slechte
contróle van de geldsverantwoording van den beklaagde.
De voorzitter, het O. M. en de verdediger laakten
om het zeerst de houding van den djjkgrnaf Polejj,
wienB eergestoelte bestond in het zich laten uitbetalen
van zjjn salaris, het ondoordacht teekenen van stukken,
daarmede zjjne pligten vervuld achtende.
Allen wenschten voor gemeente- en polderzaken
scherpe controleering ter voorkoming van meerdere
slagtoffers. Het O. M. laakte de onovertroffen slor
digheid van beklaagde, achtte de feiten bewezen en
vorderde drie jaar gev. en acht jaren ontzetting vau
burgerregten. Pleiter beriep zich op verjaring, wees
op het vage bewijs, op het huisgezin met 10 kinderen
van beklaagde en vroeg niet-ontvankeljjkverklaring van
het O. M. Uitspraak over 14 dagen.
Door Gedeputeerde Staten is bepaald, dat de ver
kiezing van een lid der Provinciale Staten in het hoofd
kiesdistrict Sluis, vacature I. van Houte, zal plaats
hebben op Donderdag 6 Junjj en de herstemming, zoo
noodig, op Donderdag 20 Junjj eerstkomende.
Vrjjdag werd te Scherpenisse de tweede driemaan-
deljjksche vergadering gehouden van het onderwjjzers-
gezelschap op het eiland Tholen. Tegenwoordig waren
23 leden. Het grootste gedeelte van de bijeenkomst
werd gewijd aan eene vergadering van de afdeeling
van het Ned. Onderw.-Genootschap ter behandeling
van de bekende circulaire door het hoofdbestuur aan
de afdeelingen toegezonden, betreffende eenige voorname
punten uit de wet op het lager onderwjjB. Daar op
verzoek van het hoofdbestuur de stemmingen der af
deelingen voorloopig niet in de nieuwsbladen vermeld
worden, zoo kunnen wij hiervan geene opgave doen.
Als hoofdbestuurder werd door de afdeeling nog ge
kozen de heer Hinze, hoofd eener openbare school te
Amsterdam. Deze verkiezing was noodig door het
overljjden van den heer Delfos.
De heer Slager van St. Annaland behandelde daarna
nog een onderwerp, dat voor velen minder bekend was,
nl. „Het muntstelsel." Zijne wjjze van behandeling droeg
de goedkeuring van de geheele vergadering wegjam
mer echter dat de beperkte tjjd Spreker belette zjjn
onderwerp zoo uitgebreid te behandelen als hjj dit
zich voorgesteld had. Intusschen er viel voor velen wat
uit te leeren.
Vrjjdag had te St. Maartensdijk de aanbesteding
plaats van de gewone onderhoudswerken aan de oever-
verdediging van den Mujjepolder.
Ingeleverd waren 7 biljettent. w. van de heeren
J. van Oost te St. Maartensdjjk voor ƒ1380; P. Moer
land te Stavenisse, 1390 C. Polderman te St. Maar
tensdjjk, 1405 C. Bolier Gz. te Scherpenisse, 1410
J. C. Bolier te Bruinisse, 1429J. v. Popering te
Bruini8se. ƒ1435,80 en J. van Strien te Zierikzee, 1450.
Het werk werd echter niet direct gegund, daar de
minste inschrjjver te ver was boven de begrooting, die
1213,61 bedroeg. Die minste inschrjjver is echter
daarna door het bestuur als aannemer aangenomen
voor bovengenoemde begrootingssom.
Het Geregtshof te 's Gravenbage heeft 24 dezer
den werkman te Terneuzen, die door de Middolburgsche
Regtbank tot 2 jaren gevangenisstraf werd veroordeeld
wegenB opsetteljjke brandstichting in eene goederen
loods bjj het spoorwegstation te Terneuzen, ontslagen
vau regtsvervolging, omdat, nu niet is gebleken dat
de in de loods aanwezige goederen verbrand of bescha
digd zijn, het ten laste gelegde en bewezen verklaarde
niet strafbaar is.
Voor hetzelfde Geregtshof stond mede teregt
de gewezen adsistent op het post- en telegraafkantoor
te Yerseke, door de Middolburgsche regtbank veroor
deeld tot 2 jaren gevangenisstraf, ter zake van lo. het
door een ambtenaar opzetteljjk verduisteren van geld
2o. het door een ambtenaar opzetteljjk vervalsohen van
een register, uitsluitend bestemd tot contróle van de
administratie. Bekl. had, zooals hjj ook bekende, op
verschillende tjjdstippen in de maanden December 1888
en Januarjj 1889, van door hem uit kracht van zijn ambt
ontvangen gelden, een gedeelte voor zich behouden tot
een bedrag van ruim 2000.
Als getuige-deskuudigo werd op verzoek van het
openbaar ministerie gehoord de heer Neujan, directeur
van het postkantoor te 's Hage.
De verdediger, mr. J. van Gigch, verzocht verlig-
ting vau straf en wees op eenige verzachtende omstan
digheden, als hoedanig hjj ook wilde aaugemerkt hebben
het voornemen van bekl. om het geld langzamerhand
terug te geven.
De procureur-generaal mr. Bjjleveld vorderde beves
tiging van het Middelburgsche vonnis.Uitspraak 6 Junjj.
De minister van oorlog heeft 500 ter beschik
king gesteld van de Noordbrabantsche Maatschappjj
van Landbouw om, behoudens nader vast te stellen
voorwaarden, te worden aangewend als prjjs of prijzen
bjj eene door die Maatschappjj tor gelegenheid van
het 42ste Landhuishoudkundig congres te Bergen-op
Zoom te houden hengstenkeuring.
Vermoedeljjk zal die hengstenkeuring gehouden
worden tegelijk met de veetentoonstelling aldaar, uit
geschreven door de 11de en 13de afd. der Noord-
Brabantsche Maatschappjj van Landbouw op Donderdag
25 Juljj a.s
Omtrent het onderzoek in de Tweede Kamer van
het wetsontwerp tot gedeeltelijke herziening van de
wet op het lager onderwjjs meldt het „Handelsblad,"
dat van liberale zijde vrjj algemeen de geneigdheid is
betoond, zich tegen het subsidieeren der bjjzondere
school niet te verzetten, mits aan de voorwaarden van
goed onderwjjs, zoo openbaar als bjjzonder, worde vol
daan. Over den twjjfel of de grondwet althans wat
haren geest en wat de roeping van den staat betreft
subsidie toelaat, was men geneigd heen te stappen.
Beslist werd echter ontkend, dat het subsidieeren zou
jnogen worden geëischt op grond van de zoogenaamde
„regt8geljjkheid" van bjjzonder en openbaar onderwjjs.
Ook werd nadrukkeljjk noodig geacht, dat aan den
zwaren druk, welke deze regeling, in veel grooter
mate dan uit de toelichting bljjkt, aan de gemeenten
(ook die van het platteland) zou opleggen, worde te
gemoet gekomen. Men mag de gemeenten, die onbe
krompen voor goed onderwjjs zorgen, niet laten bloeden,
om geld voor het bjjzonder onderwjjs te vinden. Ein-
deljjk gaf men van liberale zjjde te kennen, dat men
tot toenadering langs dien weg bereid was, indien
inderdaad daardoor de schoolquaestie werd beëindigd
en de regeling niet als inleiding werd gebezigd, om
voor allerlei particuliere belangen staatssubsidie te
vragen.
De commensaal van een burgergezin te 's Hage,
onderwjjzer in vreemde talen, verloofde zich met de
dochter des huizes, en zamen zouden zjj naar Antwer
pen gaan om de aanstaande schoondochter aan de familie
voor te stellen. De jongelui zjjn echter niet teruggekeerd,
en uit papa's secretaire wordt 1500 vermist.
De wachters aan de brug van den Rjjnspoorweg
over het Galgewater te Leiden hadden onlangs uit een
kraajjennest vier ejjeren genomen en vier kippenejjeren
daarvoor in de plaats gelegd. Zaturdag zagen zjj tot
hunne niet geringe vreugde dat de kraajjen de eijeren
hadden uitgebroed en zij waren op deze gemak kei jjke
wjjze in het bezit van vier prachtige kuikentjes ge
komen.
Men schrijft uit Roermond
Niettegenstaande er maatregelen van voorzorg tegen
den verboden invoer van schapen genomen zjjn, schynen
er toch nog dagelijks uit Pruisen in ons land te
worden binnengesmokkeld. Althans den 21 Mei zjjn
nog 300 stuks schapen bjj Kessel over de Maas gebragt,
terwjjl er bjjna dageljjks te Brejjel (Pruisen) schapen
aankomen bestemd om de grens te worden overgevoerd.
Dientengevolge heeft de Commissaris des Konings, de
burgemeesters aangeschreven het toezigt langs de Prui
sische grenzen te doen verscherpen.
De 9-jarige Petrus Sallet, te Maastricht, die den
lOn Maart 11. door een dollen hond werd gebeten en
op kosten der regering Onder behandeling van Pasteur
is geweest, is naar Maastricht teruggekeerd. Hjj is 16
malen ingeënt en heeft tot heden niet de minste na-
deelige gevolgen van den beet ondervonden.
De 91 boerenerven op 't Kampereiland, behoorende
aan de gemeente Kampen, hebben bij de gehouden
verpachting 268,510 per jaar opgebragt. Die jaarljjksche
pachtsom in 1879 heeft 300,220 bedragen.
On weersberigten
Uit Lith wordt gemeld
Donderdag nacht tusschen 1 en 3 uur ontlastte zich
boven ons dorp en omstreken een hevig on weder, ver
gezeld van zwaren regen. Alhier werden boomen ge
troffen, maar op J/s u"r afstand, teLithoijen, brandde
eene arbeiderswoning af, terwijl ook de inboedel, be
nevens eenige kippen verbranddenniets werd gered;
huis en inboedel zjjn verzekerd. De bewoners konden
zich in tyds redden. Over de Maas werd op verschil
lende punten brand gezien.
Te Echten, gemeente Ruinen, is door het inslaan
van den bliksem de boerderjj van den heer J. Pol te
Meppel, eene prooi der vlammen geworden. Een deel
van de levende have is mede omgekomen.
Tusschen Warffum en Onderdendam sloeg de bliksem
in de telegraafdraad, en plantte zich voort naar het
kantoor te Warffum. De toestel werd defect.
Te Stitswerd werd de daglooner R. Knot getroffen,
tengevolge waarvan hjj de spraak verloor.
Te Westenesch, bjj Emmen, zjjn twee kapitale hof
steden door den bliksem getroffen, in de asch gelegd
evenals te Odoornterwjjl te Stadskanaal een koren
molen getroffen, doch slechts gedeelteljjk beschadigd is.
Te Ootmarsum had men Vrijdag middag eene zware
onweersbui, vergezeld van stortregens, waardoor dei te
veld staande rogge zeer veel heeft geleden.
Te Steenwjjk barstte gisteren middag een hevig on-
weder uit. In plaats van een verkwikkenden regen,
vielen er hagelsteenen en stukjes jjs, ter dikte van een
knikker, in overvloed neder zoo erg dat dakpannen
en ruiten werden verbrjjzeld. Groote schade is door
deze donderbui alhier veroorzaakt, op vele plaatsen
zijn de veldvruchten totaal vernield, en liggen de jonge
plantjes plat tegen den grond, terwjjl boomen van
hunne bloesems zijn beroofd.
Te Eede sloeg de bliksem gisteren middag omstreeks
3 uur in den toren bij de Hervormde Kerk, een 700tal
lejjen werden, afgerukt en stuk geslagen. Brand werd
niet veroorzaakt.
Te Heiligerlee, gem. Scheemda, is de behuizing van
den landbouwer P. Dik door den bliksem in brand
geraakt en geheel afgebrand. Van den inboedel, die
niet verzekerd was, werd weinig gered. De behuizing
was echter wel verzekerd.
Omtrent een ongeluk in het kamp bjj Oldenbroek
meldt de „Zw. Ct.":
Gisteren middag omstreeks 4 uur woedde hier een
allerhevigst onweder. Het hagelde niet, maar het
regende jjs. De bliksem waa niet van de lucht. Elk
oogenblik kon men bliksemstralen in den grond zien
slaan. Verschillende personen namen horizontale stralen
waar, die als het ware over de heide slingerden.
Terwjjl dit onweder op het hevigst was, begaf zich
een sergeant met twee wagens, elk met 4 paarden
bespannen, huiswaarts, toen plotseling de vier paarden
van den voorsten wagen neerstortten. De voorrijder
vloog uit den zadel en kwam voor zijn span op den
grondhjj was evenals de 4 paarden door den bliksem
gedood. Een ander kanonnier, de kanonuier 2e kl. De
V., van het 2e reg. vesting-artillerie, die bjj den wagen
stond, werd ter aarde geslingerd. Hoewel zijne beenen
hunne dienst weigeren, zal dit waarschjjnljjk wel van
voorbjjgaanden aard zjjn. De achterrjjder is, terwjjl de
paarden onder hem gedood werden en hjj met zjjn
paard ter aarde viel, als door een wonder geheel on
gedeerd gebleven.
De officier van gezondheid, in allerjjl geroepen, kon
alleen den dood van den milicien H. van het 2e reg.
veld-artillerie constateeren. Het was een zeer oppas
send militair.
