ZIJüRIKZEËSCHE NIEUWSBODE.
j\o 5667.
Dingsdag 12 Mauri 1889. 4?5ste Jaarg.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATLTRDAG De pnjs per 3 mssnden is 1,30, franco per post 1.60.
A D V E RT E N T I N v.n 1-3 regeis 30 Cts„ meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd women. Groeit letter oordl naa, plaatnuimte berekend,
DRAXKWS T.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee herinneren de belanghebbenden, die wen-
schen dat de hun verleende vergunning tot het
verkoopen van sterken drank in het klein zal worden
geacht wederom voor één jaar te zijn verlengd, dat
zij vóór den 1 April a. s. daarvan aan hen behooren
kennis te geven.
Zierikzee, den 11 Maart 1889.
De Burgemeester en Wethouders,
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris
J. F. van der LEK de CLERCQ.
Kostelooze Koepok-inenting
en her-inenting
op Woensdag den 13 Maart e.k.des namiddags te
één uur, in het gebouw voor lijders aan besmettelijke
ziekten, staande in de Sint Antonie- of Manhuisstraat,
wijk C no. 80.
Nieuwstijdingen.
Kaapstad, 9 Maart. In de 4 Maart te Pot-
chefstroom gehouden zamenkomst van de Presidenten
van den Oranje-Vrjjstaat en de Transvaal, sprak Reitz
de hoop uit, dat de Zuid-A tri kaansche Staten weldra
vereenigd zouden zijn en de verwachting, dat de Unie
van den Vrijstaat en van de Transvaal zou tot stand
komen, op een voor alle betrokkenen bevredigenden
grondslag.
Krüger verklaarde zich tegen het ontwerp van een
spoorweg van Kimberly naar het Bechuanaland, en
vóór dat van den spoorweg van de Delagoa-baai naar
de Kaapstad, door het gebied van den Vrijstaat heen.
Hij zeide, dat deze liju niet kon worden uitgevoerd,
alvorens Mac Murdo een matig tarief had voorgesteld
Inmiddels kon hjj het verlengen van de lijnen verder
dan Bloemfontein niet gedoogenhjj verzekerde, dat
de Grobelaar-quaestie vriendschappelijk zou worden ge
regeld en keurde het af, dat die aan Devilliers, den
opperregter van de Kaapstad, als scheidsregter was
onderworpen, aangezien het Engelsche Lagerhuis den
Franschen of Amerikaanschen President had voorgesteld.
Het schijnt met de groote uitvindingen te gaan
als met den coupletzanger. Heeft hjj eens een wjjaje
en een refrein, dan is het niet moeiljjk hiermede de
meest uiteenloopende gebeurtenissen te bezingen. Zoo
ook Edison. Nadat het hem eenmaal gelukt was de
menschelijke stem op metaal te griffen, heeft hij deze
uitvinding reeds in verscheidene omstandigheden toe
gepast. Het nieuwste, dat ons op dit gebied te wach
ten staat, isde sprekende locomotief. In verbinding
met een der groote Amerikaansche aanleggers van
spoorwegen heeft de beroemde uitvinder thans een
toestel vervaardigd, dat eerlang de gillende stoomfluit,
tot groot genoegen der zenuwachtige perronbezoekers
zal vervangen.
De Linguagraaf is een eenvoudig instrument, zamen-
gesteld uit eenige pijpen en draden, waartuBschen een
phonogram is geschoven, verbonden aan een klavier en
bovendien voorzien van eene grootere, naar achteren-
gebogen trompetvormige buis.
Bij het naderen van een tunnel roept hij met don
derende stem „tunnel", zoo hard, dat niet alleen de
beambten, voor wie dit signaal in de eerste plaats
geldt, maar ook alle reizigers het kunnen hooren. Zoo
wordt ook het remmen en meerdere fluitsignalen, voor
nieuwe wachters vaak zoo moeilijk te onderscheiden,
in woorden overgebragt. De fluitende groet van twee
elkander in volle vaart voorbij snellende locomotieven
zal in een „goeden morgen" of „goeden avond" ver
anderd worden, en om het altijd gejaagde publiek, dat
reeds meent den trein te missen als het de afgehaakte
locomotief ziet wegrijden, gerust te stellen, wordt
luide het woord „waterhalen" uitgegalmd.
Belg
te.
Bjj het Carnaval te Antwerpen moet het al zeer
©«gelawB.
Men denkt dat de „Ticnes" tot 200,000 pd. st.
schadevergoeding wegens laster aan de Iersche afge
vaardigden zal worden veroordeeld.
Jbttrtde.
Woensdag 11. heeft in het koninklijk paleis te Belgrado
een groot diner plaats gehad. Er waren ongeveer
tachtig gasten. Koning Alexander presideerde de tafel,
terwjjl koning Milan tegenover hem zat. Er werden
geen toasten uitgesproken. Na afloop stelden de aan
wezigen, op verzoek van Milan, hunne handteekeningen
in een boek, hetwelk de afgetreden vorst als een aan
denken wil bewaren.
Belgrado, 9 Maart. Milan heeft aan den Keizer
van Oostenrijk een telegram gezonden, om zijne levendige
gevoelens van erkentelijkheid uit te drukken voor de
vriendschap des Keizers, en hem te verzoeken die
gevoelens over te brengen op zjjn zoon. De Keizer
gaf in zijn antwoord in vriendschappelijke bewoor
dingen aan Milan de verzekering, dat hij tegenover
Servië en zijnen Koning dezelfde sympathieke houding
zal blijven aannemen.
Koning Milan moet verklaard hebben, dat hjj
zich het regt voorbehoudt* hem door de grondwet toe
gestaan om de opvoeding van zijn zoon tot diens
meerderjarigheid te leiden.
JFranferijjlt.
Een vreeselijk drama is Maandag morgen in de
straat Lainé te Parijs voorgevallen.
De echtgenooten P., die door hun ziekeljjken toestand
reeds verscheiden weken verhinderd werden te werken,
zagen met verdriet de weinige spaarpenningen, die zij
vroeger hadden kunnen overleggen, langzamerhand
verdwjjnen. Zjj zagen daarom de toekomst zeer donker
in, lieten den moed geheel zinken en besloten maar
te sterven, niet zonder reden denkende, dat na hun
dood, hunne kinderen althans door liefdadige menschen
geholpen en niet meer door honger en koude gekweld
zouden worden. Toen dit besluit eenmaal genomen was,
gaven zij er ook gevolg aan. Onder een of ander voor
wendsel wisten zjj de kindoren uit de kamer te ver
wijderen, sloten de deur, zetten toen een komfoor met
vuur op de tafel en wachtten vervolgens te bed liggende
den dood door kolendamp af. Om 10 uur in den ochtend
werd de deur opengebroken door de buren, wier aan
dacht door den reuk van den kolendamp was getrokken
het was te laat, zjj waren beiden gestikt.
Door den Franschen ministerraad is besloten, dat
in Mei a.s. twee groote feesten gegeven zullen worden,
het een op 5 Mei te Versailles, ter herdenking van
den dag, dat de Etats-Généraux aldaar bjjeen kwamen,
en het ander op 6 Mei, bjj gelegenheid van de
opening der wereldtentoonstelling.
op ergerljjke wjjs. Heeren, waaronder bejaarde en zelfs
leden van den Gemeenteraad, wierpen met blaauwsel,
verf, kalk, meel, peper, ejjeren en centen. Zjj zetten
gemeene kerels aan tot het kwellen en mishandelen
van oude lieden en vrouwen. Van verschillende vrouwen
en meisjes scheurden die kerels de kleederen van het
lyf, om geldstukken magtig te worden, welke de
„heeren" haar in den hals hadden laten glijden. Le
vende ratten werden in de rijtuigen losgelaten enz.
Verscheidene bedrjjvers van die laffe baldadigheden
werden opgepakt door de politiemaar deze liet de
aanstokers, de deftige heeren, ongemoeid, als zjj slechts
hun visitekaartje vertoonden.
ilc<>««lKnir.
'as Gravenliage, 9 Maart. De Commissie van
rapporteurs der Tweede Kamer voor het ontwerp be- i
trekkeljjk den fabrieksarbeid heeft, ingevolge het 1
nieuwe reglement van orde, rapport uitgebragt over
de bjj de Kamer ingediende adressen, betrekkelijk
genoemd wetsontwerp, en wel ten getale van 44, van
corporatiën, vereenigingen, firma's en afzonderlijke
personen.
Slechts een dier adressanten had principieel bezwaar
tegen regeling van arbeid bjj de wet; 6 bestreden de
opportuniteit van het wetsvoorstel; 5 zagen in het
voorstel eene te beperkte strekking en 7 adressanten
wezen leemten aan. Voorts betreffen de meeste overige
adressen bezwaren van bijzondere industrieën (buskruit-
fabriek te Muiden, steen- en pannenfabrieken, pjjpen-
fabrieken te Gouda en glasfabricatie) en bezwaren tegen j
de onderdeelen van het wetsontwerp.
Het verslag der Commissie strekt als leiddraad voor
de Kamer bjj de behandeling van dit wetsontwerp. j
Er gaat een verhaal, dat de officier van het Indisch i
leger, die zonder zjjoe aanst. echtgenoote naar Indië j
moest vertrekken, omdat hem, onafhankelijk van zjjn
wil, de huweljjks-,,vergunning" nog niet kon worden i
uitgereikt eene vordering tot schadevergoeding
wegens de gemaakte kosten tegen het rjjk zal instellen.
Of, waar de toestemming verleend maar ook geweigerd
kan worden, zoodanige actie grond heeft zal de
regter hebben te beslissen,
Naar men aan de „Haagsche Ct." meldt, heeft
ook de Minister Keuchenius thans, na inzage te hebben
genomen van de uit Indië opgevraagde en dezer dagen
in den Haag aangekomen stukken in de zaak Willink
Ketjen, geweigerd, die papieren aan den heer Ketjen
af te geven.
Gravenhage, 9 Maart. Uit vertrouwbare
bron wordt gemeld, dat er in den toestand van Z. M.
den Koning in de laatste dagen eene zoo gunstige ver
andering merkbaar is, dat er hoop bestaat, dat de
Koning binnen enkele dagen weder zijne gewone werk
zaamheden zal kunnen hervatten. (Zie Telegram.)
De treurige toestand, waarin Z. M. de Koning
verkeert, oefent, volgens de „Tjjd", ook op de parle
mentaire werkzaamheden een verlammenden invloed.
Zoo kon tot dusver het nieuwbenoemde lid der Tweede
Kamer, de heer Mutsaers, niet worden toegelaten, omdat
de magtiging tot beëediging door den voorzitter niet
van het Loo ontvangen is. Ook de vertraging, welke
het indienen der schoolwet en het openbaar maken
van het rapport der defensie-commisBie ondervonden
hebben, zouden aan 's Konings ziekte zjjn toe te
schrijven.
Het „Hbld. van Antw." bevat een schrjjven uit
Den Haag, waarin men vooral doet uitkomen, dat Z.
M. ondanks zjjne ernstige en pijnlijke ziekte, toch nog
krachtig bevordert wat goed en nuttig is. Het eindigt
naar waarheid aldus
„Hebben de vroegere vorsten hunnen naam doen
voortleven door den krijgsroem, Willem IÏI zal hem
doen voortleven door werken van naastenliefde, werken
des vredes. Die ook zullen met dankbaarheid herdacht
worden in het hart des volks."
Seheveningen, 9 Maart. Hoe algemeen het
verlangen van den kapitein en de bergers van de
»Benavon" naar westenwind was, waardoor meer water
zou komen opzetten en het afsleepen mogelijk had
kunnen zjjn, op een zuidwesten wiod als heden nacht
kwam opzetten, hadden zjj .ongetwijfeld niet gerekend.
Het weder was zoo boos dat de Benavon" eindeljjk
deed, waarvoor de kapitein reeds geruimen tjjd vrees
had gekoesterd, en waarom hij dan ook een gat in het
schip had doen hakken. Het trotsche gevaarte dat
duBver regtop stond, is westover omgekanteld, zoodat
de zee bij hoog water over het dek spoelt. Daarbjj
is het schip aanmerkelijk naar den wal gekomen.
Een twaalftal manschappen, die gisteren avond op
het schip waren gebleven, hadden het van nacht hard
te verantwoorden. Hooge stortzeeën sloegen over het
schip, dat veel water inkreeg, zonder dat het mogeljjk
was te pompen.
Eene Noordwjjker bomschuit bood heden morgen
vroeg, toen de branding het schip zwaar beukte, aan,
de manschap van boord te halen, maar het was niet
mogeljjk door de branding te komen. Tegen 12 uren,
bjj afgaand water, kwamen die lieden van het 6chip af.
Bjj doorgaande eb kwam het schip geheel droog,
zoodat men er schier omheen kan wandelen. Het houdt
nog in een zevenhonderdtal tonnen cement, twee
honderd rollen staaldraad eD eenige kisten ter zwaarte
van 5000 Kilo, welk een en ander als ballast in het
schip zal blijven, aan welks afbrenging naar Amsterdam
de kapitein, zjjne experts 6n de bergers nog volstrekt
niet wanhopen, hoewel dit niet zoo gemakkelijk zal
gaan als het gisteren avond gebeurd zou zjjn, wanneer
er toen bjj hoog water sleepbooten waren geweest.
Yerseké, 11 Maart. Vrjjdag 8 dezer gaf het
fanfaren-gezelschap „Mozart" in vereeniging met do
Tooneelvereeniging en de Zangvereeniging „Oefening
en Uitspanning" eene uitvoering die voorzeker alle aan
wezigen een alleraangenaamsten avond verschafte. En
mij, door uwen gewonen correspondent uitgenoodigd,
van dezen avond een verslag op te maken, deed zulks
thans bjjzonder genoegen; daar harder dan al de instru
menten van het fanfarengezelsohap te zamen, thans uit
mijn mond de loftrompet weerklinken moet over al
hetgeen dien avond werd ten beste gêgeVen. De num
mers, zoowel muziek als zang, werden verdienstelijk
ten gehoore gebragt en wij wenschen den zoo jjverigen
directeur dan ook moed en lust toe, om steeds met het
„Excelsior" voor oogen, zjjne beste krachten aan beide
vereenigingen te bljjven wjjdenterwjjl wjj weder-
keerig den leden toeroepen door ijver en pligtsbe-
trachting, de zoo zware taak van den directeur te
verligten.
Wat de tooneelstukjes betreft, vond „In den val ge-
loopen" den meesten by val. Door allen werd uitnemend
gespeeld. De heeren A. W. van Djjke, I. van Dyke en
E. Nieuwenhuize, verdienen bjjzonder vermeld te wor
den. Van den beer A. W. van Dyke trof ons het
natuurljjke van zijn spelgeen oogenblik verloor hy
zjjne rol uit het oog. De heer Nieuwenhuize houde het
ons ten goede, wanneer wij hem de opmerking maken,
dat, wil hy iets zeggen, dat feitelijk niet in zjjne rol
voorkomt, hij dan geene uitdrukking bezige, die aan
leiding zou kunnen geven tot ergernis, en toch zeker
door niemand als eene geestigheid beschouwd werd.
Het stuk „Dè twee Bedienden" was een aardige mop, I
die door de reeds vermeldo drie heeren en de heer O. de
Klein werd ten beste gegeven.
Een talrjjk publiek woonde de voorstelling bjj en
het daverend applaus was een welsprekend huldebetoon.
Corte^eix©, 9 Maart. Heden had alhier het ver
gelijkend examen plaats voor hoofd der school in deze
gemeente. 21 onderwijzers van de 25 waren opgekomen.
De heeren Swenne, Vermeulen en Sturm, hoofden van
scholen te Wissekerke, Coljjnsplaat en Cats, traden als
deskundigen op. De heer Mr. C. de Witt Hamer was
als districts-schoolopziener tegenwoordig.
XRolen. Vrjjdag avond werd alhier op feestelijke
wyze het 40jarig bestaan van de Vereeniging »Door
oefening volmaakter" gevierd.Aan genoemdeVereeniging
is ruim 30 jaar eene rederijkerskamer verbonden,
welke voor die gelegenheid hare medewerking had
toegezegd. Het is dan oo r vooral aan de rederijkers
kamer >Cats" te danken dat het feest zoo uitstekend
geslaagd is. Door haar werden twee bljjspelen ten
tooneele gevoerd n.l. „Doctor en Barbier of eene zieke
familie" en „L'aar is Mjjübe--r"r Beide tooneelstukken
vielen zoo zeer in den smaak en werden zoo toegejuicht
dat de spelers dikwjjh genoodzaakt waren een oogenblik
op te houden tot het gejuich wat verminderde. Door
eene commissie bestaande uit de H.H. Croïn, Van Sorge,
Van Djjk, Sakko en Avé was de zaal in feestdos
gehuld. Alle lof aan genoemde heeren voor de
prachtige versiering. Na de tooneelvoorstelling had
een zeer geanimeerd bal plaats.
Zierikzee,9 Mrt.Voor't tweede gedeelte van 't ver
gelijkend examen voor de vervulling der vacature van
Hoofd der school te Haamstede, dat den 16den Maart
e.k. zal gehouden worden, zjjn opgeroepen de volgende
heeren: J. Van. Ballegooijen te Zierikzee, W. Carols
te Bergen op Zoom, A. M. Van Driel te Goes, G. C.
Goeman te Rotterdam, G. Jurry te Goes, C. J. Reisinger
te Goes en W. Snijdoodt te Westmaas.
Met 1 Mei a.s. wordt de opzigter van 's Rijks
waterstaat 3de kl. A. Pateer te Breskens overgeplaatst
naar Harlingen.
Tot onderwjjzer te Terneuzen is door den raad
benoemd den heer J. J. van Doeselaar, van Hoek,
thans te St. Philipsland.
In de zitting van den gemeenteraad te Terneuzen,
op Vrijdag, werd, behalve de gemelde benoeming tot
onderwijzer aan school A, besloten, aan den heer J. A.
Donze Jz. op diens aanvrage af te staan 71 M5. grond,
tegen een koopprjjs van f 500, teneinde zjjn logement,
op de Markt, ongeveer 7 M. vooruit te bouwen, mits
adressant binnen 3 maanden een aanvang make met
de verbouwing.
Als een tegenhanger van de beknibbeling van
onderwyzerstractementen in sommige gemeenten, meldt
men dat de gemeenteraad van Sommelsdjjk bjj het
vertrek van onderwijzers bepaald heeft, dat de tracte-
menten op 700 zullen gehandhaafd blijven.
De gemeenteraad van Alkmaar heeft den gasprjjs
van 9 op 8 c. per M3. verlaagd.
Bjj den Gemeenteraad te Bergen-op-Zoom zjjn
ingekomen vier aanbiedingen voor de concessie tot het
leggen en exploiteeren eener drinkwaterleiding, n.l.
van de heerenWilson te 's Gravenhage, van den
Broek en v. Barneveld Kooy jr. te Amsterdam, Visser
te Utrecht, en Langeveld te Hardinxveld.
Vyf-en-zestig sollicitanten voor de betrekking van
veldwachter te Warns hebben in het gemeentehuis
vergelykend examen gehouden. De werkzaamheden be
stonden in het maken van een proceB-verbaal.
De Vlaardingsche stoombootmaatschappij heeft
over het vorige jaar aan de aandeelhouders uitbetaald
ruim 23 percent.
Men schrijft uit Katwjjk aan Zee:
De vi88chers, die met hun loon over 1888, tot een
bedrag ad 10,000, betrokken waren in het faillisse
ment Snakenbroek Co. te Brussel, zjjn Dingsdag jl.
geheel uitbetaald.
Bjj executie werden te Njjmegen kleinoodiën van
jutvr. Struik in het openbaar verkocht. Ofschoon de
winkeliers te Amsterdam destjjds daarvoor ongeveer
2000 op rekening stelden, bragten die kostbaarheden
te zamen slechts 425 op te weten de juweelen broche
met tyger-oog 300 en de gouden keten en het gouden
dames-horloge, beiden bezet met paarlen, 125.
Een aantal gepensioneerde rjjksdeurwaarders, ge
vestigd te Rotterdam, heeft zich per adres tot de
Tweede Kamer gewend met het verzoek het ontwerp
van wet, regelende de pensioenen, zoodanig te willen
wjjzigen, dat daarin ook worden opgenomen de ge
pensioneerde ambtenaren, die bjj de invoering der
wet nog in leven zjjn.
Een loteling uit de gemeente Tubbergen die zoo
gelukkig was een der hoogste nummers te trekken,
zette het regelregt op een bakker aan onder den
uitroep: „Now kan 't lyden, now koop ik 'n pond
krintenstoete".
Door de rijkspolitie uit Deventer is Zaturdag ge
vankelijk van Bathmen naar Zutphen overgebragt zekere
H. W. U. Deze heeft bekend het kind, waarvan onlangs
een meisje van ruim dertien jaren, dat met hem bij
hare grootmoeder inwoonde, is bevallen, om het leven
te hebben gebragt, door het zoolang met het hoofd
in een pot met water te hebben gehouden tot het gestikt
is. Daarna heeft hij het kind in den grond van de deel
Xven, waaruit het, zooals men zich zal herinneren
mlangs werd opgedolven.
Dezer dagen is door de Commissie der Vereeniging
ter behartiging der Nederl. belangen bjj de Parjjsche
tentoonstelling bepaald, dat alle goederen der exposanten
op 27 Maart te Roosendaal moeten zjjn waar ze in
ontvangst genomen worden door een gemagtigde der
Commissie. Latere verzending zou meer kosten en
groote moeite veroorzaken.
Met deelneming zal zeker door velen in den lande
worden vernomen, dat de bekende landbouwer Wouter
Sluis, uit de Beemster, naar een gesticht voor krank
zinnigen is moeten opgezonden worden.
Veel heeft de heer Wouter Sluis gedaan om den
landbouw te doen bloeyen en de zuivelbereiding tot
meerdere ontwikkeling te brengeD. In de meeste pro
vinciën van ons land trad hjj op als spreker in land
bouw vergaderingen. Onze Regering benoemde hem als
haar vertegenwoordiger, om verslag uit te brengen
van eene zuiveltentoonstelling in het buitenland.
Zeer te betreuren is het, dat tal van tegenspoeden
den heer Sluis hebben getroffen en nu ook nog het
licht des geestes uitgebluscht geworden is.
Men zendt ter opneming aan de Goesche courant
eene copie van een brief uit Argentinië, door een zoon
gezonden aan zjjne ouders te Rilland-Bath. Wjj laten
dien brief hieronder geheel onveranderd volgen
„Hibernia, 20 January 1889.
Geachte Vader, Broeders en Zuster
Met dezen kan ik aan ulieden mijn goeden welstand
melden, en hoop dat u allen in denzelfden toestand
moogt verkeeren. Ik en Jacob zjjn voor een heer uit
België aangenomen, in eene kolonie van Engelschen
en Spanjaarden, maar die gaan alle weg en het wordt
eene Hollandsche kolonie. Dat land hebben die Engel
schen verkocht aan een Spanjaard en die Engelsche
heer heeft er het gezag over. Die kolonie bestaat nu
geheel uit veeteelt, maar nu gaan zjj zich er op toe
leggen op landbouw. Met ons zjjn medegekomen 8
huisgezinnen7 Hollandsche en 1 Belgisch. Wij zjjn
bij een huisgezin uit Yerseke te huis. Op het landgoed
of kolonie zjjn nu op het oogenblik 135,000 schapen,
3500 hoornvee en 350 paarden.
Voorwaarden hoe wjj aangenomen zjjn Wjj moeten
boeren zoo goed wjj kunnen voor ons voordeel. U
begrjjpt dat wjj ons best wel zullen doen. Wjj hebben
30 procent van den landbouw en 20 procent van het
vee. Wjj krijgen met on9 drie samen, wjj, en de man
waar wjj thuis zjjn, 1000 schapen, 50 stuks hoornvee
en 10 stuks paarden en gedeelte land voor het vee
en den landbouw. Het bljjft altjjd den heer, maar hoe
meer vee wjj teelen en land bebouwen, hoe meer pro
centen wjj trekken. Den kost hebben wjj voor het
eten een jaar, tot dat wjj zelve geoogst hebben. Ik
heb den 2den dag als ik er was, al te paard gereden
om de koejjen, en ook een pleizierreis door de weiden.
Op een draf rydt men hier niet, het is in vollen ren
of stapvoets. Ik heb spjjt dat ik mjjn geweer niet heb
medegenomen. Er zjjn veel patrjjzen en zeer groote.
En dan ook nog van mjjn paardentuigje, stygbeugels
met kleedje. Bezorgt het maar goed, als het hier goed
uitkomt, dat u het dan mede kunt brengen als u
komt. Ik schrijf spoedig weder, als ik een brief van
u ontvangen heb, misschien nog eerder. Laat het de
familie weten dat ik hier ben te Hibernia, par Blan-
guada, par Tresarroyos provincia di Buenos-Ayros.
Met deze de hartelijke groeten, vader, broeders en
zuster en familie en bekenden.
Uw zoon, enz."
Provinciale Kiestabel.
De Commissie van vjjf leden uit de Prov. Staten van
Zeeland, tot onderzoek van het voorstel der regering
over eene nieuwe indeeling der provincie in kiesdi
stricten met de daarmede in verband Btaande wijziging
van het getal leden, heeft haar rapport aan de Staten
uitgebragt, waarvan de conclusie in hoofdzaak aldus
luidt
vermeerdering van het getal leden der Staten wordt
van weinig belang geacht de noodzakelijkheid van
vermeerdering wordt niet ingezien en bljjkt niet uit
de in de nota verstrekte inlichting;
de minderheid acht die vermeerdering evenwel
wenscheljjk.
De gewjjzigde verhouding der bevolkingscijfers van
de 6 bestaande hoofdkiesdistricten kan tot eene wyzi-
ging leiden van het aantal afgevaardigden in 3 van
die 6 districten;
wjjziging van de kiesdistricten zelve wordt daardoor
echter niet noodzakelyk.
De meerderheid is van oordeel, dat met het provin
ciaal belaog in de eerste plaats moet rekening gehou
den worden by de verdeeling der provincie in kiesdis
tricten voor de Provinciale Staten, en dat het pro
vinciaal belang wel verre van gebaat, zeer zou worden
geschaad door de voorgenomen indeeling, daar deze
veel minder waarborgen voor eene goede keus aanbiedt
dan de tegenwoordige indeeling, welke als door de
natuur is aangegeven.
Ten slotte meent de commissie niet onopgemerkt te
mogen laten, dat de regering de voorbereiding tot
dusver geheel buiten de Ged. Staten om heeft behan
deld. Vergeljjking van den nu gevolgden weg met dien
welke vroeger is gevolgd bljjkens het in den aanhef
van dit verslag voorkomende overzigt, doet zien dat
in 1851 en 1852 meer dan thans prys is gesteld op het
oordeel van de Ged. colleges.
TELEGRAMMEN.
's Gravenhage, 11 Maart
Paleis-bulletin. Z. M. de Koning was de laatste twee
dagen minder bedlegerigoverigens bleef de ziekte
toestand onveranderd.
Apeldoorn, 11 Maart.
(Niet officieel.) Z. M. was in den afgeloopen nacht
eenigzins onrustigde ochtend daarentegen was zeer
kalm. Het voedselgebruik Ï9 wel ietB beter en de
krachten bljjven nagenoeg dezelfde. De ljjder is echter
meer opgewekt.
KERKNIEUW;
Xlxolen. Alhier heeft de doleerende gemeente
een terrein aangekocht op een der erven langs den
Doelweg, tot stichting van een nieuw kerkgebouw.
Thans houdt deze gemeente godsdienstoefening in de
tegenwoordige normaalschool, die door de gemeente
daarvoor is afgestaan. Naar men verneemt is het doel
zoodra de kerk voltooid is, over te gaan tot het be
roepen van een vasten predikant.
Wesl-lndische Brieven.
Paramaribo, 24 Jan 1889.
(Vervolg van het vorig No.)
Wij zjjn bjj het voornaamste kamp dat zich in deze
streek bevindt en zullen daaraan een bezoek brengen.
Nauwelijks is dit voornemen door de zwartjes opge
merkt of er gaat een luid gejuich op. Vrouweu en
mannen geven uit de verte door kluchtige draaiingen
en buigingen van het lichaam hun eerbied te kennen
en hun bereidheid om den grooten heer te ontvangen.
Het is nog niet zeer ver in den namiddag en zoo
als wjj later vernemen zjjn velen der mannen op
de grondjes werkzaam. Die echter aanwezig zjjn
komen met hun opperhoofd, den „kaptèn", aan den
wal om den gouverneur en zijn gasten at te halen.
Wjj verspreidden ons daarna in het kamp,dat niet zeei
groot is. Ik denk dat er zich niet meer dan een twintig
woningen of hutten bevinden. Deze zijn allen gemaakt
van palen en bedekt met bladen van platanen en
palmen. Stel U eene ruimte voor zoo groot als het
Havenplein te Zierikzee. In 't midden daarvan is
een hut of liever een dak op palen, waaronder zich
een paar wit geverwde boomstammen of stukken hout
bevinden. Een kleine krans van bladeren op een dier
voorwerpen en het eenigszins naar een gezicht ge-
lykende boveneinde van het andere, verraden dat wjj
hier staan voor het heiligdom dezer boschnegers.
Mogeljjk zijn zjj gedoopte Christenen, wat ik niet weet,
maar zeker is dat zjj van deze fetichen niet kunnen
scheiden en het een onverantwoordeljjk iets zouden
vinden indien hun tegenwoordigheid het kamp niet
beschermde tegen de booze geesten. Heel veel eerbied
toonen de kampbewoners er echter niet voor te ge
voelen, want als wij ons bukten om te zien wat er
zich onder dat platanendak bevond, stonden zjj te
schudden van 't lachen. Genoemde zaken doen dan
ook dienst als bjj ons bliksemafleiders, waarom zou
men er groot ontzag voor gevoelen? Om dit midden
punt staan de overige woningen, op ongelijke afstan
den van elkander, sommigen ruim, anderen wat kleiner,
meest allen van voren en van achteren open, op de
manier van een spits toeloopend dak, zonder gesloten
gevels, en dat tot den grond reikt. Enkelen dier hutten
gingen wij binnen en bezichtigden het geringe huis
raad. Een of 2 hangmatten, wat ruwe potten en
pannen, een ijzeren vuurpan, een paar vischnetten,
een geweer, een of meer zitbankjes, en verder wat
onoogelijke zaken, waarvan het gebruik niet zeker is.
Over de morsigheid zal ik maar niets zeggen. In de
nabijheid van één der hutten kwam ons zulk een
stank te gemoet, dat wij als bezeten op de vlucht
gingen, meenende dat er een lijk lag te rotten. Wat
daar eigenlijk lag is niet opgehelderd geworden. Een
ljjk was er niet. De bewoners van dit onoogelijk oord
waren, behalve door de komst van zulk een aanzienlijk
gezelschap, in opgewondenheid over een gevecht dat
er voor eenige dagen had plaats gehad tusschen een
persoon van een ander kamp in de nabijheid en enke
len die hier thuis behoorden. Er zou den volgenden
dag een bjjeenkomst zjjn van de »kaptèns" in de
buurt om over die zaak te handelen. Het lag niet in
de bedoeling dat wjj hier zouden blijven, hoe gaarne
men het ook had gezien. Het scheen zelfs een oorzaak
te zijn van knorrigheid, want toen wjj vertrokken
was de stemming veel koeler dan toen wij kwamen.
Hun ontging ook een feest, dat nu aan de Indianen
te beurt viel, wier kamp nog een eind verder de
rivier op lag.
Nadat wjj zeer nabjj het vallen van den avond een
bijna rechthoekige zwenking hadden gemaakt liet de
»Cura9ao" het anker vallen voor het bedoelde dorp.
Wjj gingen aan wal. Terstond trof ons de bedaard
heid en kalmte van de oorspronkelijke bewoners dezer
streken. De boschnegers zijn luidruchtig, schreeuwerig,
lachen als bezetenen, stuiven om 't geringste op,
maken altijd leven, doch de Indianen houden zich
rustig, zyn zachtzinniger en verschillen ook in hun
uitwendig voorkomen van de eersten. Terwjjl de
negers, als afstammend van de slaven uit Afrika,
kroeshaar hebben, zwart van huid zijn, en zich doen
kennen door een krachtigen lichaamsbouw, zijn de
Indianen, d. i. de inboorlingen van Zuid-Amerika,
in 't bezit van lange, sluike haren, van kort en tenger
figuur, en van een gele huid. Men kan, zegt men,
meer op hen aan dan op de negers en zjj zjjn eerlijk.
Indien dit zoo is, dan moeten wjj bejammeren dat daar
mee zeer leeljjke eigenschappen gepaard gaan, luiheid
en dronkenschapvan het eerste gebrek zouden wjj
weldra een staaltje zien. Het dorp of kamp, evenals
dat der Boschnegers, op een hoogen bodem dicht bij
den oever gelegen, onderscheidde zich van het door
mij reeds beschrevene. De woningen zijn eenigszins
anders. Sommigen zijn van achteren gesloten en en
kelen hebben een soort verdieping. Ter hoogte van
onzen schouder is een opening in de als riet samen
geperste bladeren, waarvan de hutten worden gemaakt
en deze geeft, voor wie er in wil kruipen, toegang tot
een donkere ruimte, waarin wij niets konden onder
scheiden. Gaarne wilden wij wat koopen om als
een gedachtenis mede te nemen. Voor de eerste hut
die wjj bezochten lag of zat een Indiaan in zjjn hang
mat. Onze komst bracht in hem niets geen verandering
te weeg. Hjj bleef even droomerig voor zich zien. Onze
begeerte werd terstond opgewekt door een boog en
een paar lange pjjlen, die klaarbljjkelijk nog dienst
deden. Wjj boden den dommeligen Indiaan een aar
dige som, doch te vergeefs. »Neen," zeide hij, »ik
verkoop niets; dan moet ik weer nieuwe maken."
Dat is ook de geschiedenis 1 Deze kerels voeren bjjna
niets uit. De levensmiddelen die zjj noodig hebben
zyn bananen en caisaven, en zij vinden het gemak-
keljjker die van de boschnegers te koopen dan ze zelf
te verbouwen; wat er nog geschiedt doen meestal de
vrouwen. Als deze pas een kind hebben ter wereld
gebracht gaat de man voor kraamheer spelen, vleidt
zich enkele dagen lang neder en laat de jonge moeder
voor de korjaal, de caisaven enz. zorgen. De eenige
industrie, die zoover ik weët, in deze kampen beoefend
wordt is het maken van aarden kruiken, die bjjzonder
poreus zjjn en de verdienste hebben dat het water er
koel in bljjft. In ieder huis vindt men dan ook zulke
koelkannen die naar mjjn smaak het ijswater over
bodig maken. Van de huiselijke bezigheden is zeker
geen zoo belangrijk als de volgende. De caisave, meer
genoemd, is een aardvrucht die veel heeft van een
groote rammenas. Zjj wordt geschild en daarna ge
raspt, het geraspte opgehangen in een koker vormigen
zak, of ook wel in een fijn gevlochten korf van dien
zelfden vorm, opdat de vochtdeelen, die een zwaar
vergif zjjn, uit kunnen trekkenhet aldus goed ge
droogde, daarna gestampt, en die drooge poeder tea
slotte aangewend als een soort stijfsel, of als verkoe
lend middel bij uitslag; of en dat is het voor
naamste als meel om koeken van te bakken.
Des avonds, want wij bleven dien nacht daar ge
ankerd, waren wjj in de gelegenheid om een Indiaan-
sche danspartij bjj te wonen. Het gerucht dat er dien
avond wat te doen zou zijn had zich weldra, hoe, bleef
ons een raadsel, in de omliggende kampen verspreid,
zoodat wij ongeveer te 7 ure een zonderling fluiten
en zingen hoorden, waardoor de naburige Indianen
in hunne korjalen hun nadering aankondigden. De
muziek en danspartjj had plaats bij een zeer schrale
verlichting. De deelnemers waren een tiental vrou
wen en bjjna even zooveel mannen. Deze laatsten be
vonden zich onder het afdak van een tent, sloegen
met vervaarlijk geweld op eenige trommels en hieven
onder het dausen een eentonig gezang aan. Er was
daarbjj een voorzanger, die in denzelfden deun eenige
woorden sprak, die dan onmiddelljjk door de anderen
werden nagezongen. Een enkele maal schenen die
woorden iets toepasseljjks te behelzen en wekten een
bizondere hilariteit. Een improvisatie dus! Wat den
daus aangaat moet ik bekennen dat hjj weldra ver-
schrikkeljjk verveelde. Tegenover de wanden in de
tent achter de trommels, bevonden zich buiten de
tent in een halven cirkel, hand aan hand, de vrou
wen, die evenals de mannen al zingend hunnatuurlijk
naar de bedoeling niet zeer kiesche buigingen en
zwenkingen maakten. Meestal bleven zjj zoo, hand aan
haud, op dezelfde plaatssoms echter wisselden zij
die balanceerende bewegingen af door achter elkan
der om, de een, de ander in de lenden vasthoudende,
rond te loopen. Terwijl die schier geheel naakte
figuren zich zoo vermaakten, zaten en stonden wij
met de niet medewerkende leden van het kamp er
om heen en knoopten praatjes aan, o. a. met dekap
tèn", die wat Fransch kon, wat hij had opgedaan aan
de Marawijne, de rivier die Hollandsch- en Fransch-
Guiana scheidt. Wat ons bij deze gelegenheid ook
vooral trof was de groote hoeveelheid sterke drank
die zoowel de vrouwen als de mannen gebruikten
zonder er erg opgewonden door te worden. De ge-
heele pax-tjj was curieus genoeg voov een vreemdeling.
Om'haar ééns te zien, en daarna niet meer.
