YY esl-liidische Brieven.
SCDROEPSTOOMBOOTD1EISST „SCHELDE".
Zierikzee en Rotterdam
geheelen uitvoer naar België, in 1884 steeg dit cjjter
tot 90 pCt., in 1885 en 1886 bedroeg het 88 pCt. van
den geheelen uitvoer, terwjjl in diezelfde jaren onze
uitvoer naar Engeland resp. bedroeg 7 pCt., 9 pCt.,
8 pCt., 2l/j pCt. Yan 1869/77 was onze uitvoer naar
Engeland gemiddeld 36 pCt.
Op last der Justitie te Maastricht, hebben de
maréchaussees een kind, dat bp zjjne grootouders werd
grootgebragt en te vergeefs door de wettige moeder
was opgeëischt, uit de grootouderlpke woning gehaald
en aan de moeder overgegeven. Vooraf echter had deze
laatste, die te l'arjja woont, beproefd het kind zonder
medeweten ran de grootouders uit de school mede te
nemen, waartegen zich de onderwijzer had verzet, op
Srond, dat hp de moeder niet kende en het kind hem
oor de grootouders was toevertrouwd.
Aangaande den ontworpen stoomtramweg Schoon-
dpke—IJzendpke—Eecloo komt in de „Gazette" van
Eecloo van 16 dezer een artikel van de redactie voor
van den volgenden inhoud
„Naar wij uit de beste bron vernemen zijn al de
moejjeljjkheden voor het leggen van den tram Eecloo
Watervliet, eerste sectie, en IJzendjjke— Scboondjjke
Breskens, tweede sectie uit den weg geruimd.
„Gelijk men weet, was de groote moejjeljjkheid van
de zaak ontstaan uit de quaestie der exploitatie, of
wel van den dienst der twee verschillende sectiën, de
eerste op Belgischen, de tweede op Hollandschen bodem.
„De Nationale Maatschappij voor Buurtspoorwegen,
welke de concessie van de Belgische sectie betrachtte,
zal deze aan eene Bollandsche maatschappij, die tot
stand gekomen is om de Eollandsche sectie te exploi-
teeren, overlaten. Op die wijze is men tot akkoord
en is de quaestie opgelost.
„De Bollandsche Maatschappij, bestaande uit een
2eer ernstig consortium, welks leden ons zelfs genoemd
worden, is reeds krachtig opgetreden.
„Deze week ia men aan bet opmeten begonnen.
„Te naasten zomer zullen de treinen rjjden. Alles
verzekert het ons-"
De afdeeüng Sint Annaland van de kiesver-
eeniging Algemeen belang, op het eiland Tbolen,
bragt bjj de gehouden herstemming voor een candidaat
ter verkiezing van een lid der Provinciale staten,
26 stemmen uit op den Beer N. Poldeiman, 3 op den
Beer P. D. van Stapele en 1 op den Beer L. J. Dorst.
De afdeeüng St. Maartensdijk stelde met 129 stemmen
den Beer N. Polderman, burgemeester dier gemeente
als candidaat. 3 briefjes waren blanco. Bet aantal
leden dier afdeeüng bedraagt 135; het was dus een
druk bezochte vergadering.
In de afdeeüng Oud-Vosmeer werden 24 stemmen
uitgebragt, waarvan 23 op den Beer P. Daano van
Stapele, en 1 op den Heer N. Polderman.
De afdeeüng Tholen bragt heden (Zaturdag) 38
stemmen op den Beer P. Daane van Stapele, 4 op den
Heer N. Polderman en 2 op den Heer L. Dorst uit.
Zierilrzee, 24 Dec. In de heden gehouden zit
ting van den Gemeenteraad, waarbij afwezig waren
de HH. de Crane, Goemans, Schneiders, van Manen en
Moolenburgb, zjjn ingekomen vjjf brieven van Ged.
Staten, houdende goedkeuring van verschillende raads
besluiten, benevens een brief van Gedep. Staten, hou
dende terugzending der begrooting van de dd. Schutterij
met bedenkingen en verzoek tot wjjzigjng derzelve.
Een brief van Regenten van het Burgerweeshuis,
houdende toezending hunner begrooting voor 1869
gesteld in handen eener Commissie, bestaande uit de BH.
W. A. Ochtman, Zuurdeeg en Houwer, aan welke
Commissie tevens wordt opgedragen, de gewijzigde be
grooting van bet Burgerl. Armbest. over 1888.
Ingekomen is een verzoek van den heer Dr. H. M.
Moll, om ontslag te bekomen uit zjjne betrekking vnn
lid der Plaatselijke Schoolcommissie. - Burg. en With,
stellen voor dit ontslag eervol te verleenen, onder
dankbetuiging voor de vele in die betrekking aan de
gemeente bewezen diensten. Aldus besloten.
Wegens vertrek naar elders wordt afschrijving van
Hoofdei. Omslag verleend aanF. B. van der Scbaaf
voor 2 maanden ad 1,40 en aan C. van RjjsBel ad
0,70, voorts aan de erfgenamen van wjjlen D. Ha-
ringx 21,42, op grond van art. 16, 3de al., in het
Besluit tot heffing van den Hoofdei. Omslag.
Aan Burg. en Weth. wordt verleend een crediet van
70, om den bliksemafleider op het gebouw van school
C nader te voorzien.
Omtrent een voorstel ingekomen bjj Borg. en Weth.,
om nog twee brandputten te maken in de Oude Haven,
wordt besloten dit in nadere overweging t6 zullen
nemen
Alsnn is a an de orde bet voorstel van Borg. en Wei h
tot verandering der jaarwedde van de vacante onder
wijzersplaats op de school B en tot vermeerdering van
het onderwijzerspersoneel op die School.
Overeenkomstig het advies der Plaatselijke School
commissie stellen Burg. en Weth. voor: lo. de bezol
diging van den nieuw te benoemen onderwijzer te
bepalen op 450 per jaar, onder voorwaarde dat dit
bedrag zal worden verhoogd met 50 per jaar, won
neer de onderwijzer na twee jaren getoond heeft,
volgens het oordeel zjjner superieuren, deze verhooging
waardig te zjjn 2o. op dezellde voorwaarde een vjjfden
onderwjjzer op die school aan te stellen.
Toorts stellen Burg. en Wetb. voor de belooting
van C. C. Koole voor de tjjdeljjke waarneming der
betrekking van onderwijzer aan de school B. mede te
bepalen op 450 per jaar.
Deze voorstellen van Burg. en Wetb. zjjn aangenomen.
Toorts is benoemd tot lid der Plaatsel. Schoolcom
missie, in plaats van den beer Hoytema, die zjjn ont
slag had genomen, de heer J. A. de Bruyne.
Herbenoemd zjjn bjj de Plnatsel. Schoolcommissie
de beer F. F. Lenpen; bjj de Commissie van Toezigt
op het Middelb. Onderwjjs Jhr. C. C. Th. Six; bjj
bet Burgerl. Armbestuur alB Regent de beer A. M. E.
van Dishoeck en als Regent bjj bet Burger-Weeshuis
de heer F. J. v. d. Ten.
M AKKTBEItlGTEN.
Kotterdum, 24 December.
Graanmarkt. Wegens bet Kerstfeest geen
noteringde aanvoer was onbeduidend.
"Vlas- Op bet land was de vraag vrjj levendig f
aanvoer heden 16000 steende stemming was minder
vast en door booge vraagprijzen werden er langzaam
koopera gevonden.
Bunderen 71, 64, 58 Cts. Kolveren
92'/5, 85 en 80 Cts. Scliapen 60 en 50 Cts.
Varkens 23, 21, 20 en 19 Cts.
Ingezonden Stukken.
Mijnheer de Redacteur!
Vergun mjj een paar woorden over de eerste quartet-
soirée, die Yrjjdag 11. door de heeren Moens c. s. inde
Concertzaal gegeven werd.
Dat het denkbeeld dier beeren, om ons in de gele
genheid te stellen kennis te maken of te hernieuwen
met werken voor kamermuziek, op prjjs gesteld wordt,
bewees wel de boven verwachting groote opkomst van
het muzieklievende publiek. Een„aangenamer uiting
ran waardeering kon, dunkt me, beeren executanten
moejjelijk ten deel vallen.
En nu de uitvoering.
Zjj werd geopend met het fraaüe strjjk-quartet in
Es dur van Mendelssohn. Dit werk stelt aan de ver
tolkers zeer booge eischen. Daarom verdient de wjjze,
waarop bet van Btapel liep, dubbel geprezen te worden.
Dat de exeentie niet geheel vlekkeloos was, de beeren
zeiven zullen de eerbten 2jjn om het te erkennen.
Maar, naast enkele schaduwzijden ik wjjs op een
zeker gemis aan rust, waaronder de duidelijkheid nu
en dan wel iets leed en op de niet boven alle beden
king verheven zuiverheid in enkele gedeelten viel
in de met zorg voorbereide uitvoering véél, zeer véél
Verdienstelijks op te merken. En wat de leemten aan
gaat, ze behooren voorzeker ten aeele te worden gesteld
op rekening van het feit, dat het moejjeljjke werk als
eerste nommer gebragt was op bet programma van de
eerste quartet-soirée.
De heer Ezerman gaf in de tweede plaats Beet
hoven's AppassioData ten beste. By deed dit op de hem
eigene wjjze, d. w. z. hjj bewees ook ditmaal welk een
degeljjk en geroutineerd kunstenaar er in hem schuilt.
Iedere muzikale phrase kwam tot baar regt; van on
duidelijkheid, van verwarring was geen oogenbük sprake.
Dat hiervoor een groote mate van muzikale ontwikke
ling en veel technische vaardigheid gevorderd wordt,
ieder, die de sonate kent, zal bet beamen. Onwille
keurig verwondert er men zich over, dat de heer E.,
ondanks zjjn vele en niet altoos even opwekkende be
slommeringen, zulk een werk zoo weet te spelen. Of de
voordragt mjj dan in ieder opzigt bevredigd heeft
Ik voor mjj had er over het algemeen wat meer gloed
in gewenscht. Maar, vooral in dit opzigt geldt „zoo
veel hoofden, zooveel zinnen" en wie zal uitma
ken welke opvatting van een muziekstuk de ware i6
Na de pauze, Mozart's trio voor piano, viool en alt.
Ik aarzel niet te zeggen, dat ik bjj dat nommer veel
genoten heb en ik wjjt dit niet alleen aan de irissche
bevallige compositie, maar voor een groot deel ook
aan de zeer gelukkige uitvoering,
U dankzeggende M. de R. voor de mjj zoo welwil
lend toegestane plaatsruimte, veroorloof ik mjj met
een wensch te eindigen.
Tan harte hoop ik, dat de volgende soirée nog meer
toehoorders moge trekken dan de eerste. Op muzikaal
gebied valt bier waarljjk niet te veel te genieten. Be
hoort daarom niet een streven als dit om goede mu
ziek, op goede wjjze uitgevoerd te doen hooren, dgor
ieder waarachtig minnaar der toonkunst en Zzee
telt er zoo velen gesteund te worden.
Met gevoelens van hoogachting,
Uw Dw. Dr.
Th. SIX.
UI.
Pabaïukjbo, 23 November.
Mijne blieven droegen tot dusver een persoonlijk
karakter. Zulks zal ook ewiigermate met dezen bet
geval zijn. Men kan, pas in een vreemd land zijnde,
weinig mededeelen waarbij men zelf niet betrokken
is. Later als er wat meer rond gezien is treden
eigen ervaringen natuurlijkerwijze op den achter
grond.
Het buis waarvan wij voorloouig de boven
verdiepingen betrokken, is, zooals ik vroeger reeds
mededeelde, gelegen in de Gravenstraat, naast het
ziekenhuis. Pit is naar de spreking van sommigen
een bezwaar. Een hospitaal bergt allerlei soort van
lijders en onder deze ook besmettelijke. En, niet
waar, als in Europa gesproken wordt over Wcst-
Tndiscbe ziekten dan denkt ieder, zoo niet terstond
aan melaatschheid, dan toch aan gele koorts. De
voorstelling is dat gij niet den voet aan wal kunt
zetten of gij liebt onmiddelijk te zorgen dat dit doo-
delijk kwaad u niet bereikt. Lezm wij niet telkens
in de couranten dat ergens in Midden-Amerika of op
een der West-Indische eilanden bonderden aan die
koortsen sterven Dus is Paramaribo ook een plaats
van waar ieder die zijn leven lief beeft gnninc verre
blijft. Hoe dikwijls ben ik voor mijn vertrek niet
geinterpelleerd door bezorgde vrienden die't eigenlijk
wel wat onverantwoordelijk vonden dat iemand zich
en de zijnen aan zulk een bedenkelijk oord waagde
Pe waarheid is echter, geachte lezer, dat er reeds
zeer vele jaren ziin verloopen sinds bier bet laatste
geval van gele koorts zich voordeed. "Wel woedt
deze nu en dan in andere deelen van Midden-Amerika
en op de YVest-lndiscbe eilanden, doch dit is dan
ver van ons. Maakt men zich in Holland wel
ongerust wanneer zich in Hamburg de epidemie
van typhus heeft vertoond Zijn er dan geen andere
uitheemsche kwalen? Zeker, erheerscht hieronder
de lagere volksklasse melnnfschheid. Pe lijders
daaraan zijn velen. Men ziet hier menschen loopen
met een voet die somwijlen het zeer begrijpelijk
maakt dat van olifantsziekte (Elephantiasis) gesproken
wordt. Al w:it aan een voet denken doet is verdwenen
en de ongelukkige moet een gevaarte voortslepen
dat er als een reusachtige boef uitziet. Ook deze
kwaal komt slechts in de lagere klasse voor en is,
evenals de melnntsckheid, een gevolg van een onrein
en zorgeloos leven. "Voor de lepialeiders is voorts
ver buiten de stad een afzonderlijk verblijf. Zoodra
de ziekte zich vertoont wordt de patient van
't hospitaal in de stad derwnarls verplaatst.
Ik ben daarom met een gerust hart mijuo woning
ingetreden en heb daar de eerste 2 maanden op voor
treffelijke wijze gelogeerd. Zij behoort aan een planter,
die meestal op zijn plantage vertoeft en van zijn huis
in de stad bijna geen gebruik maakt. Dit is een vrij
weelderig gebouw. Voor aan de straat, heeftdeeerste
verdieping een Irani balkon, en achter een ruime
galerij. Deze laatste is de heerlijkheid voor de be
woners, omdat zij gelegen is op het Noord-Oosten van
den hoek, van waar de verfrisschingkome n moet en ook
bijna altijd komt. Het is hier meestal, vooral in den
grooten drogen tijd, die van Augustus tot November
duurt, zeer heet. Van 93 uur rijst de thermometer
geregeld tot hooger dan 90°. En dat het niettemin
uit te houden is en 's middags na 4 uur meestal
zeer aangenaam wordt, brengt dc frissche zeewind
teweeg. Men moet hier altijd den wind gevoelen
anders is het mis. Het wijste is er niet bang voor
te zijn al is hij vlij sterk en des avonds liever
het gevaar te loopen dot dc lamp een keer of wat
uitgaat dan (e zitten puffen in een hoek waar de
wind niet bij u kan komen. Het lastigst is echter
die voortdurende trek wanneer men aan zijn schrijf
tafel zit. Zijn niet alle papieren behoorlijk gedekt
dan gaan ze op eens aan den haal en vliegen in
de kamer rond. Gezegend dus de N oord-Oost er
Dezelfde die ons in Holland zooveel klachten
ontlokt I
En toch, zoo kan hij niet waaien of, als het
zoo wat twaalf uur is, dan dringt u, ook bij
volkomen stilzitten, liet zweet door alle poriën.
Bijna iedereen zoekt daarom in 't middaguur de
rust. Die er gelegenheid toe heeft spant" n eene
galerij of op de meest frissche plek van zijne
kamers een hangmat; een ander neemt een mie
stoel, en de meesten gaan familiaar naar bed.
Dit slapen in den middag was en is voor mij
steeds een kruis, 't Gaat meer Hollanders zoo.
Men verhaalde mij van den vorigen Gouverneur
dat hij in den beginne niet te bewegen was zijn
bureau voor 3 of 4 uur in den middag te verlaten,
doch na eenige maanden hel moest opgeven. Het
is zulk een onaangename noodzakelijkheid om
midden op den dag, juist dan als men gewoon
is zich 't flinkst te weren, op bed te gaan liggen.
De slaap wil ook eerst niet komen en wakker
liggend gevoelt men zich vooral een slachtoffer
van de hitte. Ieder voorspelt dat ten laatste het
middagdutje niet slechts een behoefte, maar wel
degelijk ook een genot wordt. Ik durf het niet
tegenspreken. Wat zoovelen zeggen zal wel waar
zijn. Het slapen, luieren, schommelend niets doen
schijnt bier vrij wel te gaan. Ik was in de ge
legenheid hier en daar het leven in de huisgezinnen
te bespieden en dat gaf mij geen hoogen dunk van
de waarde die hier aan den kostbaren tijd wordt
gehecht. Hoe menschen met gezonde leden in staat
zijn een groot deellaat ik liever zeggenhet
grootste deel van hun leven door te brengen met
letterlijk niets te doen, zonder courant, zonder boek,
zonder spel, overgegeven aan 't zoet genot van
de bewegingen eener schommelstoel, is mij een
raadsel. Er wordt hier wel gewerkt. Door velen
hard. Doch daarover later wellicht!
Een eerste maaltijd in eene nieuwe woning mist
het gezellige waarop wij bij het versterken van den
inwendigen mensch prijs stellen. De eerste in
Paramaribo stelde ons terstond in de gelegenheid
kennis te maken met enkele groenten en vruchten
dezes lands. Buren en dienstbaren, ieder beijvert
zich om liet de nieuwelingen aangenaam te maken
en hun een proefje van liet meest geroemde voor
te zetten. Ik heb op dien eersten middag en
daaropvolgenden heel wat spijzen leeren kennen,
doch, hoe ondankbaar ik daardoor ook schijnen
mocht, er was maar weinig onder dat mij goed
smaakte. Boulangère, men zegt hier Bilancet een
soort andijvie; androat, een bittere groente; sibinri,
kleine boontjes; botteraplaces, die de grootte hebben
van kleine doperwtenbattatten, een soort zoete
aaidappels; bananen, gekookt en gebraden, niets
van dat alles kon ons behagen. Beter, veel beter
ging liet met de vruchten die hier veelvuldig zijn.
Het best is natuurlijk de ananas, een waar deliee;
voorts de Cuie^aosche oranje; de zoete en zure
oranje-appel; de sinaasappel, die achter staat bij
de ons bekendetot de minder frissche, vrij zoete
vruchten, behooren de mangga; de sappatille; de
bakkove: de markozak; de verschillende soorten
van meloenen, allen veel minder smakelijk dan de
in Holland groeiende, enz. enz. Geen gering
voorrecht is het bij de hier heerscbende hitte zich
het genot vnn deze verfrisschingen, en dat ongestraft,
te kuniun veroorloven. IJoe\eel moet men echter
bij zijn maaltijd missen? Kan zich de smaak niet
gewinnen aan 't gicn de Surinaamsche bodem
oplevert, dan moet de toevlucht genomen worden
tot ingelegcn zaken cn die zijn vooreerst duur,
heel duur en ten tweede kunnen zij niet halen bij
vetsche groenten. Daarbij komt dat het versche
vleesch slecht is. De verschillende slagers worden
beproefd en nu en dan leveren de besten wel eens
een goed stukje, doch menigmaal staat er een
stukje op tafel, dat 7080 cts. kost per pond,
en bijna niet fijn tc malen is. In sommige tijden
van liet jaar zijn er vrij goede snijboonen tc
bekomen. Ook wordt er kool verbouwd, maar het
is meer blad dan kool. Dc ijsschepen uit New-York
brengen telkens van daar versche groenten en
vruchten mede. Hoe bezwaarlijk het echter is
daarvan gebruik tc maken zal iedere zuinige
huisvrouw begrijpen, als zij verneemt dat een vierde
gedeelte van een niet zeer groote kool f 0,32
kost. En ieder zal zich ook kunnen voorstellen
hoeveel zorg en moeite en geld het vooral in den
beginne kost om een betamelijk middagmaal te
bekomen, zelfs als dc kokkie (keukenmeid) haar
werk goed verstaat. Men kon daarbij eerst niet op
streek komen met liet uur van den maaltijd. Wij
begonnen te 6 ure te eten, doch zijn daarvan
teruggekomen en doen het nu te 2 ure. Er is
geen vaste regel. De een doet het vroeg, de ander
Iaatenkelen pas tc 7 ure. Ieder moet zijn eigen
dagverdeeling maken cn geraakt daartoe eerst na
verschillende proefm ming( n.
Wij gingen den eersten dag na het eten en toen
de avondkoelte begon te komen liet erf ach Ier en
ter zijde van het huis gelegen bezoeken. Het is
een zeer ruim terrein, terwijl zich rechts en links de
bijwoningen bevinden. Niettegenstaande dat de
tijdens de afwezigheid van den eigenaar omrasterde
bloemtuin verwaarloosd werd en zijn voornaamste
bloemen een prooi werden van de plaag der tuinen,
de mieren, stond het er ons wel aan. Wij maakten
voor het eerst kennis met de bloemen van dezen
bodem. Sinia's, begonia's, dahlia's, ons zoo goed
bekend, vertoonden zich naast andere, wier vorm
cn naam ons vreemd waren. Wij zogen enkele
fraaije heesters met, keurige bloemen. Wat ons
vooral echter trof was de verscheidenheid en de
pracht der bladeren van vele planten cn boompjes.
Zoover als ik het kon beoordeelen is de verrukkelijke
sckakcering van kleuren, die zelfs aan de bladeren
van een en dcnzelfden heester is op te merken, meer dan
dc pracht der bloemen, de grootste aantrekkelijkheid
van een West-Indischen tuin. Welke heldere en
ker te 'gaan om te ontdekken wat bij nadere
vennismaking geheel de omgeving van Paramaribo
toont, dat hier allertreurigst weinig partij getrokken
wordt van den bodem. Op weinig afstand van onze
woning bevind zich een der honderden kreeken
van dit waterrijke en door tallooze rivieren en
kanaaltjes doorsneden land. Zij heet de Sommels-
dijkkreek en is evenals de rivier onderhevig aan
de afwisseling van ebbe en vloed. Wij passeerden
die met behulp van een kleine houten brug en
daar stonden wij voor een begroeid terrein, waar
lage boomen, struiken, slingerplanten over en onder
en door elkander waren gegroeid. Een wildernis
in de onmiddelijke nabijheid der stad
Ik kom daarop terug. Zien wij nu weer naar
de bijgebouwen. Aan de-eene zijde koetshuis en
stallen, met de woningen der daarbij behoorende
personen. Aan de andere zijde met een eenvoudige
galerij of overdekte gang er voor, een reeks ver
trekken voor de dienstboden, keukens, wnschkamers,
hel baden en andere nog noodzakelijker aange
legenheden. Iemand die wat royaal leeft heeft
heel wat personeel noodig en men ziet niet op
een paar meer of minder. In die bijgebouwen bevindt
zich soms heel wat volk. Een waschvrouw kan
zich van haar kind toch niet ontdoen; men kan
immers niet voorkomen dat een werkster bare
half naakte telgen om zich heeft; en de vrouw
des huizes is lijdzaam. Zij laat die kinderen rond-
loopen, heeft er niet tegen dat zij ook wel eens
in huis komen en een deel van den maaltijd tot
zich nemen en vindt het heel natuurlijk dat de
bediende haar nakende zuigeling terwijl zij werkt
zoolang op een gang of in een galerij neerlegt.
Er is geen kussen voor noodig. Men moet alleen
toezien er niet op te trappen. Een Hollander,
pas aangekomen, vindt die aanhangsels van een
huishouden vreemd, lastig en ook onsmakelijk,
maar de echte Surinamer acht niet noodig dat
zijn gezin binnen de natuurlijke grenzen beperkt
blijft. Vooral waar de kleur van de inwoners en
de bijwoners niet verschilt is hét moeieliik te
bepalen, nl. voor een vreemdeling die binnenkomt,
of hij de kinderen van Mijnheer en Mevrouw of
van dc menschen op de plaats ontmoet. Er wordt
u wel eens in het oor gefluisterd dat er niet zelden
zeer nauwe verwantschap bestaat en de vrouw des
huizes niet zeer jnloerscn is. Hoe dit zii, ik vind
die aanhangsels van een gezin een groote hinderpaal
voor een geregeld en net huiselijk leven en is
het dat er veel goedhartigheid bi in 't spel is,
ik zou toch liever zien dat meer m het
isolement kracht zocht.
Bij verre weg de meesten, bit de tuin of de
plaats nog vrij wat meer bewriers dan die tot
liet dienend personeel behooren In den tijd der
slavernij had iedere woning val eenige beteekenis
een aantal hokken voor de sjjyen. Toen de slaven
vrij werden en hun vrijhei' gebruikten om op
zich zelf te gaan wonen bley/i die negerwoningen
bestaan doch werden van tof af verhuurd aan de
geringe lieden. Wilt gij u t*ie voorstelling maken
van zulk een plaats aehterfle groote woonhuizen
denk dan aan de nleinei/in Zierikzce, waar op
marktdag de boeren lnimitfinarden stollen. Van die
pleinen, door de stallen o-geven, hebben de groote
ruimte achter de woninge hier zeer veel. Maar wat
daar voor de paarden d"t, strekt hier negers tot
verblijf. Soms waren er jo wel 20 gezinnen bijeen,
en als gij berekent /t de kinderen hier talrijk
zijn als de sterren den hemel, valt het u
niet moeilijk een d'kbecld te vormen van de
onaangename drukte*^ 2ulk een binnenplaats.
Ik kwam op een der 'rste avonden van mijn verblijf
hier bij een kcnmVn moest zijn plaats over. Niet
slechts dat ik to' verbaasd was over het leven
dat er heeischte, /«»r een zwerm makte en half
naakte kinderen \f>S bij-mijn nadering op, sommigen
rolden voor mi'"it en ik maakte mij ongerust
dat ik over h<?va"en zou. Een ware last, zou
men zeggen vé den bewoner, doch het is zeer
voordeeiig en n bier niet zoo nauw.
Dat men dr die onmiddelijke nabijheid van
negers en n/f',inen heel wat eigenaardigs ziet en
kennis opdo' van menschen en zeden spreekt van
zelf. Zoo li /de koetsier naast ons de hebbelijkheid
zijn oiiderfChik ten met. zjjn lange rijzweep af te
ranselen. 11 bijna onuitstaanbaar schouwspel, uw
bloed sti>,naar 'thoofd en een lust bekruipt u
den mapln zweep te ontrukken. "Wij hebben er
eindelij!/'6 politie bijgehaald cn sedert kijkt die
zwarte /r ous aan met een paar oogen die zeggen
als jkbanr kon dan zou t ook met hen gaan
klets,slaan is een slavenmanier en
komfber vrij dikwijls voor. Doch ik moet tot
eer r ourinamers zeggen, dat zij geen wreed-
aarf soort van menschen ziin. Sommigen meenen
no'dat een heer het recht heeft, zijn onder-
ygen o)i die wijze te tuchtigen. „Die neger
zien zoo maar afranselen", zeide ik tot een
nor bedienden, „waarom slaat hij dien kerel
zovdt S'J doen indien gij geslagen
rd? „ierugslaan toch?' Het antwoord luidde:
schitterende kleuren? En hoe verrassend oude - 4i
kennissen te vinden, zooals de ficus, de oleander't mijnheer mij slaat, zal ik niet slaan I" Ik
enz., maar opgewassen tot een hoogte als bij ons, 6c"ter "iet op wagen. En ik geloof ook
een kersenboom bereikt? Het is nog niet alle? "jdzaamheid in dat geval minder groot
Achter den bloemtuin strekt zich de tuin verd/ zou z,Jn> "an de woorden van het meisje mii
...x x _ii1_: lx- i— i—x t>— moesten doen denken.
uit en is met allerlei geboomte beplant. Da ar liep
wij weldra onder de mangga's, palmen, bnnar
oranjebooinen en nog zooveel meer. Ja, zoo v'
de gele vruchten, die wij nooit anders dar
van hun geboortegrond hadden aangetroffen, 11
daar boven ons. Wij wilden ze zelf plukkeh'ia
hielden wij een tak in onze handen waar/ e*"
scheidene appels zalen, 't Gaf een vreemde aa
wording. Een herinnering te meer da'*Lrr
van den koelen vaderlandschen bodem w',' as
zij wel noodig P De negerjongen die mer,a
stok de hoog hangende vruchten ar,
zwarte, half naakte kind dat ons volgd/f
tronies op een afstand in de bediq;,0
van het huis, 2eiden zij ons nic
jhoeg? De
istcr begon
lieete lucht, die niettegenstaande hf P A
te vallen tusschen liet geboomte bh* £rp
zij ons niet gevoelen waar wij ware/ M
eene aanwijemg welk eene Hie„hallrl den
kunnen omr.ngo» indien de j {c
wonderbaren rijkdom der nat
en te gebruiken. De mensch.
kleine ruimte had zij ziel, r.' u?f,e'™kk™
Hoe was het wel elders? f,oddcn mct
Ik krijg (hans lust met u een wandeling te gaan
noen om wat meer dan huizen en tuinen te leeren
kennen. Doch dat kon nog niet. Later dus!
Mijn slot is een groet aan bekenden en vrienden,
ook uit naam der mijnen. Een prettig Kerstfeest
worde hun toegewenscht door
H. H. Z.
EN TÜSSCHENGELEGEN PLAATSEN.
DECEMBER 1888.
Van ZIERIKZEE:
Woensd. 26 's morg. 7,20 u.
Vrijdag 28 7,45
ZONDAG 30 8,30»
Van ROTTERDAM
8,45 u.
8,30»
8,45»
Dinsdag 25 's morg.
Dond. 27
Zaterd. 29
Koff De dienst zal tijdelijk worden waargenomen
door de Schroefstoomboot ^Noord-Brabant",
De Directeur,
A« ran GASTELt
