ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No 5615.
45ste Jaarg.
sa? si*
Uin(jsdug 6 November 1888.
Verschijnt DING8DAG, DONDERDAG en ZATURDAG De prijs per 8 maanden is 1,80, franco per post f 1.60.
ADVERTENTIËN, van 13 regels 80 Cts., meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd woraen. Oroote lette* wordt naar plaatsruimte berekend.
VEEMARKT TE ZIERIKZEE
op Donderdag 8 November e.k. aau
de Balie.
Nieuwstijdingen.
3 nii ie.
Uit een particulier schrgren oatleenen wjj het
volgende
Te Tjelongon in de residentie Bantam is thans het
eindonderzoek begonnen over de schuldigen aan het
oproer en de moorden, die voor eenige maanden in
die adsiatent-residentie hebben plaats gehad. Het lid
van den raad van Justitie te Batavia Mr. Heringa,
daarmede belast, heelt eene zware taak, die maanden
zal duren.
Ruim 300 gevangenen gaan hunne vonnissen te ge-
moet, terwijl bjj de vervolgingen verschillende hoofden
der opstandelingen gevallen en waarschijnlijk andere
gevlugt zjjn. Het is intusschen te betreuren, dat de
oevolking nog niet genoeg schijnt geleerd te hebben,
want de spanning blijft voortduren, die zich zelfs tot
in de rigting van Weltevreden heeft uitgebreidge
wapende Hadschis verschuilen zich nog in de bosschen
haat tegen de Europeanen en Christenen bljjffc het
hoofdargument der ongelukkigen, en waar de gods
dienst zoo werkt moet eene krachtige houding het ge-
wenschte einde geven.
Naar men uit Batavia meldt, moet minister
Xeucbenius eene missive tot den Indischen leger
commandant hebben gerigb, om hem uit te noodigen
tot het nemen van maatregelen tegen de buiten-
huweljjkscbe zamenwoning van mannen en vronwen
in de kazerne.
Hnterifin.
Dezer dagen overleed te Howland, Kentucky (Ver.
Staten) een neger in den ouderdom van 117 jaren.
Hjj was een slaaf, tot dat Lincoln's proclamatie hem
bevrjjdde.
©ngelwnfc.
London, 2 Nov. De vereeniging voor de zending
in Afrika is officieel in kennis gesteld van een ophanden
zgnd optreden der Eagelaehe Regering ter uitroeping
van den Afrikaanschen slavenhandel.
Alle Europeanen, die zich in de binnenlanden be
vinden, worden aangeraden zioh naar de kaststations
te begeven.
litta lat»*.
Petersburg, 3 Nov. Het Regeringsblad zegt:
Bij het spoorweg-ongeluk werd de Keizer aan den voet,
de Keizerin aan de band gewond, hetgeen HH. MM.
niet verhinderde voor de verongelukten te zorgen. Van
Schreremetieff werd een stuk van een vinger afgerukt,
de borst ingedrukt. Van de hofdame Marie Qolinit-
acheff werden de voeten gewond. Woronzoff, Daschkoff,
Wannowski, de adjudanten-generaal Danilowitch, Tsche-
rewin, kregen ernstige verwondingen. Shernwohl werd
zoo zwaar aan den voet gewond, dat hjj op een baar
naar den ziekenwagen moest worden gedragen. Van
de bedienden werden 21 gedood, 37 gewond. Over de
oorzaak van de ontsporing berigt het blad dat de
Keizer op de plek zelf aan een officier der gendar
merie in persoon een stok van een verrotten dwars
ligger in handen gaf om bjj het onderzoek te dienen.
Ten nadeele van den Czaar is een groote spoorweg-
diefstal gepleegd tusschen de stations Koveld en Goleby
in Zuid-West Rusland. Een deel van den trein, uit 32
wagens bestaande, waarvan twaalf met bagage van den
Keizer waren beladen, werd afgehaakt onder 'trjjden,
zonder dat de machinist er iets van bemerkte en daar
na beroofd.
Tal van kostbare voorwerpen zjjn gestolen.
©osteurijfó.
De hoofdprjjs van 200,000 florjjnen in de stede
lijke leening van Weenen, is bjj de laatste trekking
{[ewonnen door een onderofficier der ulanen en niet
ang geleden had te Weenen een kellner het geluk,
in eene andere Ioterjj een prjjs van 150,000 öorfjnen
te trekken. Gevallen van dien aard verklaren voor een
groot gedeelte de vrolijke zorgeloosheid der Oosten-
kers en HoDgaren in geldzaken. Staatsloterijen worden
daar elke week gehouden en minstens tweemaal per
maand worden er namens fiaanciëele ondernemingen
groote sommen verloot. Daar de trekkingen onder streng
toezigt staan en volkomen eerljjk verrigt worden, kent
bjjna iedereen iemand, die zjjn fortuin gemaakt heeft
door het koopen van een loterijbriefje of premieaandeel
en het gevolg daarvan is, dat men in alle standen aan
deze wjjze van geldbelegging verre de voorkeur geeft
boven bet gewone sparenvergetende dat men bjj al
deze loterijen met hun duizelingwekkend aantal nom-
mers nog de meeste kans heeft, een prjjs te trek
ken een uur na zjjn dood. Keukon- en andere
dienstmeisjes te Weenen besteden geregeld het grootste
deel harer loonen aan het koopen van de kans om
plotseling rjjk te worden en vervallen door deze gewoonte
tot het dolzinnigst bjjgeloof jn betrekking tot geluk
kige nommers. In het Oostenrjjksch wetgevend ligchaam
i8 meermalen op de onzedelijke uitwerking van dit alles
gewezen, maar voorbeelden zooala van den zoo evenge-
noemden ulanenwachtmeester en den gelukkigen kellner
maken, dat het den hervormers totaal onmogelijk is
om bjj de bevolking steun te krjjgen in hunne pogin
gen om de zakken hunner landgenooten te beschermen.
©uitscKlnn'fr.
Berljjn3 Nov. De „Reichsanzeiger" zegtDaar
er van het antwoord des Keizers op het adres van
den Berljjnschen gemeenteraad, ia weerwil van de
ondubbelzinnige duidelijkheid van 's Keizers woorden,
tegenstrijdige en kwaadwillig verdraaide vooretellingen
worden gegeveD, namelijk in de bladen der vrjjzinnige
en der ultramontaansche partjj, en daar die bladen,
gel jjk het schjjnt naar een afgesproken plan, alzoo
aao de beteekenis van 's Keizers uiting eene verkeerde
uitlegging trachten te geven, heeft de Keizer bevolen,
nadrukkelijk te verklaren dat het de Berljjnsche vrjj
zinnige bladen zijn geweest, die hem door inhoud en
toon in zijn gevoel hebben gekwetst. Wegens de be
trekkingen der stedelijke autoriteiten te Berljjn, juist
met die organen, had Zjjne Majesteit gemeend, dat zjj
zouden kannen medewerken om aan die gelaakte
onhebbelijkheden een einde te maken, en dat zij,
overeenkomstig de door haar uitgesproken gezindheid,
daartoe ook bereid zouden zjjn.
Te Daubach (Kreiz Kreusnach) heeft een jager eene
vrouw, die hij voor eene ree aanzag, bjj ongeluk dood
geschoten. De jager heeft zioh zelf ter beschikking
der jastitie gesteld.
jJJcirerittnir.
"Wioeoltoten, 3 Nov. Sedert eenigen tijd ver
toefde alhier een Duitach handelsreiziger, zich noe
mende W., die voorgaf directeur en tevens aandeel
houder te zijn van eene aanzienlijke fabriek te Lübeck.
Deze knoopte relatiën aan met een zeker koopman,
in het bezit van twee huwbare dochters, waarvan eene
den vreemdeling weldra zooveel genegenheid toedroeg,
dat zjj zich bereid verklaarde om aan zjjn wensch
gehoor te gezen en met hem naar Lübeck te vertrekken,
ten einde zich te overtuigen van de winstgevende be
trekking, die hjj daar bekleedde. Onnadenkend stemden
de ouders van bet meisje hierin toe. De jongelieden
vertrokken per laoddauer naar Weenen, om van daar
de reis per spoor voort te zetten.
Den volgenden dag kwam een van de directeuren
der fabriek uit Lübeck hier aan, om informatiën te
nemea naar genoemden persoon en de hulp der politie
in te roepen voor zjjne inhechtenisneming, uit welk
een en ander men besluiten mag, dat de handelsreiziger
niet de eenvoudige en betrouwbare man was, voor
wien bjj zich had uitgegeven. Vier dagen zjjn sedert
verloopen en noch hier ter plaatse noch te Lübeck
ia het de politie mogen gelukken het jonge paar op
te sporen. De oudere van het meisje verkeeren in de
grootste onrust over het lot van hun kind.
Gravenhage, 4 Nov. Ten Paleize is heden
morgen het volgend bulletin ter lezing gelegd
„De toestand van Zjjne Majesteit den Koning is be
vredigend en in beterachap toenemende."
Dat aan dadel jjk gevaar evenwel in de onmiddeljjke
omgeving van den Kranke niet wordt geloofd, bljjkt
wel 't meest daaruit, dat de heer Berech van de firma
Hirsch Co. Vrjjdag te Apeldoorn is gekomen opeen
ontvangen telegrafischen last van H. M. de Koningin
met manteltjes van allerlei klear voor de Prinses.
De aandoening van mond en keel ie van sprawach-
tigen aard.
Bereikt de aandoening bet strottenhoofd, dan is de
Hooge Ljjder veroordeeld. Gelukkig is voortzetting der
aandoening onder de omstandigheden, die zich thans
voordoen, niet te vreezen, zoodat met eenigen grond
van waarscbjjnljjkheid mag worden aangenomen, dat
dezeplaatseljjke ongesteldheid spoedig zal zjjn geweken.
's Koning» algemeene ziektetoestand bljjft echter, in
verband met toenemende zwakte, een onrustbarend ka
rakter behouden.
H. M. de Koningin is b jj na den geheelen dag in de
ziekenkamer, waar het Prinsesje met het oog op de
besmettelijkheid van de spruw voor kinderen naar
Vader nu niet mag zien.
Herhaling van de aandoening zou alligt dadeljjk
en spoedig zelfs een noodlottig einde veroorzaken.
De Koning beweegt zich nog vrjj gemakkelijk en
spreekt helder. Donderdag teekende bjj 40 staats-
stnkken, Vrjjdag en Zaturdag heeft hjj zich eveneens
met Regeringszaken onledig gehouden.
Dat Z. M. zich vrjj opgewekt gevoelt kan ook hier
uit blgken, dat Z. M. heden ochtend de medaille van
de orde der Eikenkroon eigenhandig schonk aan zjjn
kamerdienaar Swüate en prof. Rosenstein heeft benoemd
tot Ridder der Eikenkroon.
De „Tjjd" meldt, dat namens den Minister van
koloniën door den directeur van onderwjjs, eeredienst
en njjverheid in Indië aan de leeraars en voorgangers
der verschillende gezindten was verzocht, dankgebeden
gedurende hun dienst van Zondag 30 September op te
zenden voor de behouden aankomst van don heer
Pjjnacker Hordjjk.
In de kerken der Israëlitische gemeente alhier
werden dezen ochtend by de Godslienstoefeningen bui
tengewone gebeden ten Hemel gezonden voor het herstel
des Konings en voor het welzjjo der Vorstin en van
de Prinses.
De gewone gebeden voor het Kon. Huis werden
ditmaal bjj de geopende arke voorgedragen.
Dat schimmelplanten gevaarljjk kunnen zjjn
bleek nog deze week in een Zuid-Hollandsch dorp. De
vrouw van zekeren L. aldaar had eene kloof in de band,
en voor verzachting streek zjj er wat renzelvet in,
doch het ongeluk wilde dat daarop schimmel stond.
Bjjna onmiddeljjk begon do band op te zwellen, en
vervolgens de armnog dienzelfden dag was de vrouw
een ljjk.
Vllsislngoii 1 Nov. Zondag 28 dezer vierde
de heer C. alhier, zjjn tachtigsten verjaardag. Hjj
smaakte bet genot, op dien dag de gelukweoscben te
ontvangen van familieleden en vrienden, die het feest
ik zon bjjoa zeggen het dubbelfeest van dien
dag in breede schaar naar hem deed begeven.
Wat was er dan nog meer gaande
Het was jaiBt zestig jaren geleden, dat onze feesteling
met wjjlen mej. N. N. in den echt trad. Bjj die
gelegenheid had hjj een hoogen zjjden hoed gekocht,
welke sedert zjjn onafscheidelijke levensgezel gebleven
is en na, tot loon voor zestigjarigen onafgebroken
trouwen dienst, de eer bad den geheelen dag den
eerbiedwaardigen grjjzen schedel van den jarige te
versieren.
De commissie voor de in het volgende jaar te
Middelburg te houden tentoonstelling van Zeeuwsche
njjverheid ontvangt van verschillende zjjden zoorelo
toezeggingen van deelneming, dat deze poging van de
bekende vereeniging „Uit bet Volk voor het Volk"
uitgaande, om een overzigt te krjjgen over de njjver
heid in dit gewest, thans verzekerd is. Niet alleen uit
Middelburg, maar uit alle oorden van de provincie,
waar tal van sub-commisaiën hunne medewerking ver-
leenen, zullen inzendingen inkomen van verschillende
fabrieken, bierbrouwerijen en andere industrieele on
dernemingen.
Op gevaar af van overdrijving verdacht te worden,
moet de mogelijkheid bestaan, dat de beschikbare loca-
liteit in het Schuttershof wel ligt onvoldoende zal bljjkenj
Bovendien zal aan deze tentoonstelling verbonden
worden eene nieuwigheid, zooals in ons land tot dusver
nog nooit te zien is geweest. Die bijzonderheid beweegt
zich op het gebied der reclame en is voorloopig slechts
in Engeland vertoond.
Voorshands moeten wjj met deze mededeeling volstaan.
Yerseke, 4 Nov. Aan 't postkantoor alhier
werden in October 11. ontvangen 843verzonden 267,
te zamen 1110 telegrammen.
Opgaven postspaarbank
35 inlagen te zamen li9,27.
11 terugbetalingen 486,27.
Goes, 3 Nov. De Nederlandsche vrouwenbond
stelt zich ten doel gevallen meisjes weer op te beuren,
of wat nog beter is mogeljjken val te voorkomen. Door
zamensprekingen, door in aanraking te komen met
dienstmeisjes, door deze van de straat te houden of uit
huizen, waar men onder den naam van gezelligheid
iets minder edels bedoelt, is de bond voor tal van
jonge meisjes nuttig werkzaam. Vooral voor dezul
ken die een dienst gevonden hebben min of meer
verwjjderd van de ouderljjke woning, en die dus op
feest- en andere uitgaansdagen aan zich zeiven zjjn
overgelaten, is de bond een zegen te achten.
Vroeger was hier eene afdeeling van dien bond,
maar van zjjne werking was niet veel te bespeuren.
Of de bestuursters, mevr. Laan en mej. Deegens den
tact misten om handelend op te treden, ia moeiljjk te
zeggen, maar zeker is het dat in den laatsten tjjd
de afdeeling feiteljjk niet meer bestond.
Het was daarom eene goede gedachte van mevr. De
Klerck—van Hogendorp om op nieuw de aandacht op
dezen bond te vestigen en kon het zjjn eene nieuwe
afdeeling te vestigen. En zjj is daarin boven ver
wachting geslaagd. Een 40-tal vrouwen hadden aan
hare oproeping tot eene bjjeenkomst gehoor gegeven.
Helder zette zjj het doel en stroven van den bond
uiteendoor tal van voorbeelden liet zjj uitkomen boe
ltaeS«^ndr1°eel".*1' h"r kind io Wtorliikm
rif M": b°ev«l te meer zal dat bet aeval riio
voorbeelden SfW''1' "Je'Üken,i„. Treffende
aaé dé? 9. he' l"ea na me?r- B"ttler toonden
Kéhtata ,lnT-,We° dne reinbeid zeden een der
eeninen ém 7* 5 1?i ™?«t»cbappjj sten, sich ver-
ff!miïn* K ouz,edelÜkbeid te bestrijden. Aan het
Km n worden gevraagd het vrije gebruik
iiere ,de met de bedoeling
rI! i maanden te vergaderen.
al be8^aa mevr. Pompe van Meer-
Vertreet de^R*"8 r' mevr, Mervennee, mej. wed.
meprWB'We» me?r- v. d. Bilt La Motthe en
"ng beïnnd t"*''- °ok 20,'J',t dal «oe ald«-
iing bestond, meer dan eenig ander in den geert vnn
den Bond ir werkraam gewemt. 8
«rJïïfi, h""' -elk? tok landbouw verkeert
oog ut taaien run winchen (teenen), waarvan Knulle
WrS;" 'V jtwgoenden toestand Byde
Uatsteje.hng was de opb.-engst weer belangrijk mio-
ziekte W,iwchefl '0° direene
nfta'x'r e°
a,, J't0"''"'" ,lul "fl verbouwen de hovenier»
vnn Str!e"u?tfee(bi?V'r""°dJ t8'd"""'8
K Md m°it Eger he"nb,ii sed"°»ife° «ennti»in
hB sail, jéé 11 n0I!dlak«>ljk schulden maken, welke
ng zeils des zomers niet aflossen kan.
uitnemend id!f n?r0p 0pifrt he€r Hoornick een
vin Bm r.,-.Hg zou nl. willen dat de producten
bulten werden1 J? BeTel'°d. die tot beden naar
ouiten werden gevoerd, voortaan on dit eiland «üf
föïïTW S
deWhe,°nden'"iï I"8] h<" <",e6t7ÜlBld d»t kapitali.ten
hét «Y'fegu, «i?en voordeel en
ANe on«m„,J\ ,d"° "erkei><Ien .tanï te behartigen.
dinLT 8, dlt het vervoer vnn bet vervnnr-
1151 berigton* Bengten. Een totaal dn» <ao
IZl.M-lltmoo. 5 Nov.
bii '.RrTk. V ?L°rlS?HE WAARNE51INOEN
bff Kuk» knstverlichtiog te VVe.ter»chouwen, gedu.
7. 77 rend8 0ctoWr 1888.
In 77 nftappmgen werd 102,1 m.M. regen onge.nn-
gener viel ulioo op de H.A. 1021 Ml.on de Weeler
en Ooiter Ban te ramen 1890000 M'
va"'! taMs'™" taMcl"",d'f <2 °P 2 Oct) viel er
den
h"1 h°"88'-
Do waterstand rees 0,253 M.
Geslaagd bjj het te 's Hoge plaats gehad hebbend
examen voor onzigter bjj den dfonït vKiffZtó
W. 0.7"!,' 80 in Ncd«r,-I»div, de hoer
GeploaUt Ol» optigler bjj bet cl aantellen Tan een
?.7osrstïsürPr8,8rii d8h8"
d": Anb8chUKhM'
ra^eB^r,r!8.r;!rt83?i70„rhet.nT.88r,iidk:r
Al. een mcnich uit een in volle vaart riindon
trein springt, bekoopt hjj die dolrinnigheid doorgaan»
walt Vr re' M,lr"8 kM-kii'"di'«nderf?o?B*
want Vrndag avond sprong er bjj Velp onder zulke
mTrun' £i°° «etrein, on dPe„ volgenden
van B,:S»I?bdiru° he' d'8r 8r"8°d8
Departement Zicrikreo van de Nederlandsche
Maatschnppu tot bevordering van Njjverheid ral naar
men on, meedeelt, rjjno «r.ta Wntervergnderïï
bonden op Woen,dag 7 November. Het con,ocntie-b Het
vermeldt behnlvo ver.cbillondo mededeelingen én Z
etellen van het Bestuur, dat een verslag zal worden
uitgebragl over de Algemeene Vergaderfofdoóé déé
nfgeranrdigde van het departement, en dat na dé
mt'L SéV k.?Mlbc"!""''vlog ral worden gebonden
té néérta van Kunstnijverheid
te Haarlem. Het onderwerp dier kunstbeschouwing is
doorT208nléé T8rB? '|eD<le tjjdperlren, toegeficht
door 120 platen en photogrnphiSn. Met warmte be
volen wo het Departement bjj onze stadgonooten aan
vooral vele indnstridelen, die nog geen lid Van
«Npverheid zgn, zich daarbg aansluitenhun steun
stichten? h8t V"8»"' «nt énnnéé
Voor de Zeeuwsche tentoonstelling en wedstriid
rn Me. a.s. te Middelburg te honden, hebbe'liéh bii
de snb-commissie te Terneuzen niet minder dan 29 deeU
°J?ZrSeg"°°' 28 u't Terneuren en dén
d.Iéé' éé»l'ge 8i" b»""l»erken meldden rich 6
dame. aan verder vinden wjj onder do inzenders I
voor pen- en teekenwerk, 2 smeden, 1 koekbakker 7
{""bééld té: soboenmakers, 1 fabrikant van stempMs,
1 boekdrukker, 1 mandenmnker, 1 molenmaker 1
schuiers"* ln»8»riinhouder van jjrerwerk en 3
toblr Do 'I""1 "d° Ze» gebroeders" welke den 13en Oc-
Holta.lL I?™"8' 8 ,t8"in8 Willo°>«tad. in bet
Holland,ch Diep 1. gezonken en waarvan de eigenaar
schipper Andries Joele, afstand gedaan had, is voor
rekening van den Waterstaat geligt en in de haven
tedeéT li8?'lb gebrngt. Het schip, dat veel heelt ge
leden, ligt thans gemeerd, aan de scheep,timmerwerf
van den beer D. Berku, aldaar en zal binnen enkele
dagen door den Burgemeester van voornoemde gemeente
in bet openbaar verkocht worden. 8
"7Df D'aik ,,De Vrachtzoeker" van schipper G.
Roodenburg, welke de voorgaande week in het nelle-
febnUrén ïllh8'0 hM" 8eratel1 eo dientengevolge
gebroken, nlthnn, zeer zwaar beschadigd is, bleek zoo-
éééLmj8 bebb"n' dat. de reis naar Gent, mot
genoemd vaartuig niet zonder gevaar kon worden
dféS' u".pperaw- 78™»"ld" te Willemstad bS
déolféf ea e <39 vaten cjlinderolic, ge-
deeltolök overgenomen en naar de plaats van bestem
S gD,bT' M°dal Dade" 8""b"tenvan dé
tjalk „De Vrachtzoeker zooveel mogelijk met vet
waren digtgesmeerd, beeft zjj de haven van Willem-
én dé"h«llié' km™M"Md0 Fapendrecht en aldaar
op de belling gehaald om gerepareerd te worden.
Als een bewjjs, dat te St. Oodenrode nogal men-
scbon gevonden worden, die over enne gezonde of
althans groote maag beschikken, moge dienén, dat bjj
28 tté, tering vao een kaartgczolschap, waaraan door
.wL oo deelgenomen, verorberd i., alleen aan
vlecsch39 pond varkensvleescb en -10 pond rund-
vleescb, dus gemiddeld bjjna 3 pond per persoon.
KERHNIG UW».
Ds. J. A. Goedbloed te Zierikzee is beroepen bjj de
Chr. Geref. Gem. te Schiedam.
Voor het beroep naar de Herv. gemeente te Zaamslag
ie door Ds. S. Sleeswjjk—Visser te Rjjsoord (Z.-H.)
bedankt.
Aangenomen het beroep naar Renesse en Noordwelle
door ds. J. A. van Ketel, pred. te Groothuizen en
Avenhorn (cl. Hoorn).
Beroepen naar Stellendam, eil. Flakkee, ds. S. S. Visser
te Rjjsoord, gem. Ridderkerk.
Door het provinciaal kerkbestuur van Gelderland
is tot de evangeliebediening toegelaten de heer A.
Timmerman te Woltaartsdyk, die thans beroepen is
by de Ned. Herv. gemeente te Stavoren.
Aangenomen het beroep naar Bergambacht door
ds. J. A. van Boven, te Oost- en West-Souburg, die
voor Gameren (Geld.) heeft bedankt.
Te Breda is sinds eenigen tjjd een stryd ontstaan in
de Herv. gemeente en wel. bg het beroepen van een
nieuwen predikant, in plaats van wjjlen ds. Vorstman.
Werd in September 11. door het kiescollegle uit uet
opgemaakte 12- en 6-tal liberale candidaten ds. Haver
kamp te Bergen op Zoom beroepen na diens bedanken
werd by de benoeming van een nieuw kiescollegie door
de orthodoxen de meerderheid behaald en na een
warmen stryd Vrydag avond een twaalftal van ortho
doxe rigting geformeerd.
Gemengde Borigteu.
Hoe het in de groote steden toegaat! Te Rotter
dam deed zich dezer dagen bij een inwoner het
curieus geval voor, dat terwijl er eene lyst circu
leerde tot eene bijdrage voor het feest op 17 Novem
ber ter herinnering aan Nefirlands onafhankelijkheid
op hetzelfde oogenblik de deurwaarder der belasting
zijne lijst presenteerde, voorstellende een dwangbevel.
Een voorbijgangerziende den goeden wil van den
Oranjeman, steunde de bgdrage en stelde hem een
postzegel ter hand tot bekendmaking van dit geval
in het een of ander blad. Halve zolen en achter
lappen. Maandag is aan 'sRyks Centraalmagazyn
van militaire kleeding te Amsterdam aanbesteed, de
levering van 72000 paar halve zolen en 96000 paar
achterlappen, ten dienste der herstelling van schoei
sel voor de korpsen van het legerde halve zolen
zgn aangenomen voor 50l/s 52 cts. en de achterlap
pen voor 16 A17 cts. het paar. Men spreekt thans
in Duitschland van „Wilhelm der greise Kaiser,
Friediicb der Weise Kaiser en Wilhelm der Reise-
Kaiser." Taaije kost. Een Parijzenaar wil een
nieuw uitgevonden veevoeder in gebruik brengen. Het
bestaat voor hoornvee en schapen uit een mengsel
van lynkoeken en houtzaagsel; voor paarden uit een
mengsel van houtzaagsel, peul en graangewassen.
Dat schijnt nog al een begeerlyk baantje te zijn
Door den Minister van Justitie wordt ter kennis van
belanghebbenden gebragt, dat er vooreerst geene ge
legenheid bestaat bij de Rijksveldwacbt. Gould,
de spoorwegkoning te New-York betaalt aan zijn
docter eene jaarwedde van 20,000 dollars.
Neelfje van den ring te N. wordt aangeraden haar
babbeltong wat in toom te houden en zooveel praat
jes niet uit te strooijen van een fatsoenlyk meisje,
waarvan niets te zeggen valt. Nu zegt zy„wat ben
ik toch bljj, dut Jan weör thuis is, want ik meende
Leen in de fuik te krygen, maar dat is my tegen
gevallen"
Neeltje met uw valsche streken,
Wil geen kwaad van and'ren spreken,
Want ieder die u kent en ziet
Die zeggenik begeer u niet.
Het valscbe Leentje van een landbouwer onder
Poortvliet wordt aangeraden haar tong wat in
toom te houden, want zij kan toch haar doel niet
bereiken. Het kleine boerendienstmeisje te Ou.
moest zich wat fatsoenlijker gedragen, want dat zou
wel eens verkeerd kunnen uitloopen.
Zy heeft dus niets anders te doen,
Dan te houden haar fatsoen.
Jannetje van den pee-agent is zeer verheugd, dat
haar man zooveel geld verdient, dat zy overal ver
telt, dit jaar wel 900 gld. van de peetjes te ontvan
gen, Nu denkt ze wel een ton zeep te zullen krijgen
om alles schoon te wasschen.
Wesl-Indische Brieven.
ii.
Pahamahibo, 9 October 1888.
Toen wjj op den Atlantischen Oceaan aan de grens
der keerkringen ons bevonden, zagen wjj op een
avond de zon bjjzonder prachtig ondergaan. Langs een
deel van den gezichteinder, aan beide zijden der da
lende dagvorstin, bevond zich een rij donkere wolken,
die een breede streep vormden. Het veelkleurige licht
omzoomde den bovenrand en het was ook alsof de
donkere massa zich nu en dan verdunde, waardoor
men den indruk kreeg alsof de verheerlijkte wereld,
die er achter scheen te liggen, zichtbaar worden zou.
De verbeelding werd opgewekt. Daar was niet enkel
water en lucht, daar waren vriendelijke en bekende
tafereelen; dijken, hoornen, akkers met goudgeel
groen, torens, dorpen en steden, alles beschenen
door hetzelfde verrukkelijke licht. Zag men daar
niet een Hollandsch landschap, een bakeude omge
ving, de geheele goede wereld waaraan het hart was
gehecht?
Zullen zij, die na jaren de terugreis naar het va
derland ondernemen, als zy, ongeveer op dezelfde
plek, bewonderend staren op een dergelijk spel van
licht en wolken, met evenveel heimwee zich voor den
geest doen tooveren, hetgeen zij dan achter zich
hebben gelaten Het is bijna niet denkbaar, maar
ongetwijfeld zullen de fantasiebeelden dan van heel
anderen aard zijn. Zij zullen bevatten de opgewekte
herinneringen aan een stukje van <le althans nu nog
voor ons zoo zonderlinge wereld op de Oostkust van
Zuid-Amerika. Wat die herinneringen konden en
moesten behelzen, daarvan wil ik zoowel nu als latei-
Men sta mij too in dezen brief nog wat van ons
zeiven te spreken. Zooals ik vroeger schreef, de aan
komst van de stoomboot van den West-Indischen
maildienst directlijn zegt men hier wekte, en
zeker nu niet alleen, zeer de aandacht. Nauw waren
de kabels vastgemaakt of eon groot aantal personen
van allerlei kleur overstroomde de >Oranje-Nassau."
De begroetingen hadden plaats; de complimenten
werden gewisseld en vele vragen beantwoord, ook dio
van de heeren der belasting, hier meer dan ergens ter
wereld genoodzaakt op hun qui' vive te zijn, omdat
de vreeselijk hooge tarieven het ontduiken byna tot
wet maken, tenminste er zeer toe uitlokken. De ken
nismaking met een van die heeren bracht mij eene
verrassing. De visiteur die my aansprak over mijn
goederen, bleek te zyn een landsman, ik bedoel een
Zeeuw, uit Colijnsplaat, met nameBréas; wij hadden
echter weinig tyd tot praten over de gemeenschappe
lijke >heimath." Wij moesten naar den wal. Daar
gingen wij tusschen twee rijen belangstellenden, wat
verder door zwermen met elkander kakelende en
kijvende negers, terwijl wij voor het eerst gekoesterd
werden door de felle middagzon van West-Indië en
ons daarom haastten te komen in een rijtuigje dat
voor ons gereed stond.
Een rytoer door Paramaribo in een klein, net, door
twee vlugge paarden bespannen voertuig, met een
neger op den bok en een dito jongen achteropstaande,
door ds voornaamste gedeelten der stad, ziedaar zeker
eën der zonderlingste ondervindingen in mijn leven
opgedaan. Het eerst lag de zoogenaamde waterkant
aan de beurt, waar vele winkels en magazijnen zyn
en men een schoon gezicht heeft als de zon het
genot er van niet bederftover de Suriname en
midden in de rivier hel wachtschip der Marine, thans
de Bonaire/' ziet liggen. Hier waren wij
voor het eerst in de gelegenheid de zonderlinge ver
eeniging van allerlei rassen, al was het dan ook maar
weer in 't voorbijgaan, op te merken. Aan goed
onderscheiden viel niet te denken, maar wij zagen
toch de hoBchnegers en hunne lange, smalle vaar
tuigen, aan uitgeholde boomstammen gelijk of wer
kelijk daaruit bestaande, waarin zij hun waren:
visch, bananen, noten enz. ter markt voeren. Zy
hebben ter loops een klein lapje om de heupen ge
slagen, maar dit minder uit schoonheidsgevoel dan
omdat de verordening te dezer stede wel op het stuk
van kleeding vrijgevig is, doch van wie den kinder
leeftijd voorbij zijn iets meer vergt dan het Paradys-
C08tuum. 't Wemelt hier echter vooral van negers en
negerinnen uit de stad; druk, bewegelijk, altijd, ook
als zy alleen zyn, pratend en gesticuleerend, en wat
de schoone sekse betreft zeer bont uitgedoscht. Die
vrouwen hebben harde hoofden. Zij dragen daarop
al wat zy bij zich hebben en men staat verbaasd zoo
wel over 't gewicht van den last dien zij zoodoende
torscben, als over de gemakkelykheid waarmee zy
bijv. zelfs flesschen, zonder ze met de banden aan te
raken, staande houden. Gy zyt niet alleen in een
kolonie, waar de slaven weleer by duizenden werden
ingevoerd, doch ook onder het nakroost der Portu-
geezen en Spanjaarden. Dat zeggen u niet alleen
de namen op vele uithangborden, maar ook de karren
met ezels en muilezels bespannen, terwijl de voer
lieden op en top gelijken op hun collega's, die wij op
de afbeeldingen van straten in Spaansche 6teden zien
voorgesteld. Daar wijken ook de koelies voor u uit, de
uit Engelsch-Indië ingevoerde werklieden, over wie
ik later wel iets meer zal weten te verhalen. Zij
en hunne vrouwen zijn aan hunne kleeding en ook
aan hun eigenaardige gelaatstype terstond kenbaar.
Het oog van den vreemdeling wordt te midden van
het bonte tooneel dat de straat oplevert niet het
minst door hen getroffen.
Aan bet einde van den zoogenaamden waterkant,
waar onder andere de woning is van den waarnem.
Gouverneur der kolonie, zwenken wij links en gy ziet
voor u een inderdaad schoon plein, het Gouverne
mentsplein, waar vele slanke kokospalmen hun kruin
verheffen; het zijn wel geen schoone hoornen, doch om
het voor ons vreemde van den vorm, trekken zy zeer
de aandacht. Wij hadden, op het plein gekomen, achter
ons de rivier; rechts een parkje dat bij de buiten-
60cieteit behoort, terwijl de gebouwen der militaire
macht het fort Zeelandia zich er achter be
vinden; links eonige groote rijksgebouwen, zooals
dat waar de Administrateur der Financiën zijn kan
toren heeft, en hetwelk zich onderscheidt door zijn
vrij hoogen toren, eigenlijk de eenige in deze stad,
die dezen naam verdient; en recht voor ons, tegen
over het water, het paleis van den Gouverneur,
met een laan van prachtige tamarindeboomen er
voor. Het plein is niet groot. Aan den aanleg er vaa
is weinig zorg besteed. Het maakt niettemin een
aangenainen indruk, te meer omdat de meeste straten
zeer eentoonig zijn en weinig bebben dat het oog
bekoort. Men ziet hier ten minste iets van den tro-
pischen plantengroei, die ovei'igens in de stad weg
schuilt. Het is Paramaribo aan te zien dat het is
aangelegd door Hollanders, die kwamen om zaken te
doen en zonder oog voor de weelde van de tropische
plantenwereld zich haastten een stad le bouwen naar
het model van de steden in het vaderland. Ook de
huizen moesten hollandsch zijn, al kwamen zy met de
eischen van het klimaat slecht overeen.
Een der voornaamste straten is de eerste, die
wij van het plein komende, in ijlenden draf im-eden.
Dat is de Gravenstraat, die zich van hier tot aan de
andere zijde der stad uitstrekt eu bewoond wordt
door een deel van de aanzienlijkste personen. De
jongen achter op de trede van het rijtuig, riep ons
met zijn Neger-Engelsch accent de namen der ver
schillende openbare gebouwen toe. De Roomsche
kerk met het huis van den Bisschop en zijue onder
geschikte geestelijken, de Surinaamsche Bank, het
hospitaal, welks schoone tuin gelukkig niet geheel
onzichtbaar is, do Loge, ziedaar de belangrijkste.
Ofschoon ook ons voorloopig verblijf hier gelegen is,
reden wij voor en aleer af te stappen nog enkele
straten door, zoodat wy de gelegenheid hadden veet
van het merkwaardigste in een kort oogenblik tijds
te zien. Daar het het middaguur was, bespeurden wij
niets van de bewoners, die achter bun gesloten
vensters gewis hun rustuurtje genoten. Eindelijk
hadden wij de Gravenstraat weder bereikt en daar
onze woning. De huizen zijn hier ver van fraai. Ik
zeide reeds iets van de ondoelmatigheid der meesten.
Dat is de hoofdgrief, maar erg is ook dat zelfs zulke
huizen, die 600 a 800 gulden huur doen, den pas
aangekomen Europé'er, die zich eene voorstelling
heeft gemaakt van een toekomstige woning, die er
als een villaatje zal uitzien, een huivering aanjaagt.
Geen gezelligheid, geen comfort, geen regelmatig©
vertrekken, men vraagt zich verbijsterd af: moet
ik bier wonen? Er is meer ongeriefelijks. Ik voeg er
thans, ter wille der rechtvaardigheid, slechts bij, dafc
niet alle woningen zoo zijn. Er worden tegenwoordig