ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No 5552.
Dingsdag 24 April 1888. 44s,e Jaarg.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZA.TUBDA.G De pnjs per 3 maaaden is f 1,30, franco per post 1.60,
ADVERTENTIÊN, »»n 1—S regel» 30 Ct»., meerdere regel» 10 Cl»., kunnen uiterlijk tot de» M»»adeg», WoeduLg» eu Vrijdags Toormiddag» 10 ure Oeiorgd woroeu. Qroitt utter wordt naar plaattrntmu berekend.
Het nieuwe Ministerie.
Zoo is dan nu inderdaad het derde Ministerie—Heems
kerk heengegaan, om plaats te maken voor een
Ministerie van de rechterzijde. Bjjna op den dag vjjf
jaren heeft de Minister Heemskerk het bewind in han
den gehad, langer dan eenig voorganger, sedert 1848.
Het is waar, veel was er van 't oorspronkelijk kabinet
niet overgebleven: slechts drie leden telde het nog
van de acht die in 1883 werden benoemd. Het Minis
terie werd vervormd, veranderd, gewijzigd naar harte
lust als ware het een spel; de omgevallen kegels
werden vervangen, de versletene vernieuwd, maar de
Premier bleet. Geen vol jaar levensduur schreef men
by hun optreden aan deze bewindslieden toe en het
Kabinet regeerde langer dan ooit eenig ander. Tot
niets belangrjjka achtte men hen in staat en zjj
brachten om van niets anders te gewagen de
Grondwetsherziening tot stand en voerden het nieuwe
Strafwetboek in.
Zoo moeielijk blijkt het dus om de horoscoop te
■trekken van een Ministerie! Wie had kunnen den
ken dat Heemskerk, die optrad omdat de liberalen
■door verdeeldheid geen Ministerie wilden of konden
vormen, die bestemd was om te regeeren in den zin
van de liberale meerderheid, die wezenlijk ook, bij na
onafgebroken, links daoht en naar links keek, wie
had kunnen voorspellen dat die zaakwaarnemer der
liberalen wegbereider zou worden van een Ministerie
der rechterzijde.
Wjj zullen er ons dan ook niet aan wagen profetieën
te uiten ten aanzien van het thans opgetreden nieuwe
Ministerie, maar slechts enkele opmerkingen ons ver-
oorleven.
Wat ons in de eerste plaats treft is het feit dat aan
schier alle leden van de nieuwe Regeering een brevet
van bekwaamheid zeker niet zal kunnen worden ont
houden. He vier Ministers, die dusver als volksver
tegenwoordigers zitting hadden, zjjn onbetwistbaar
mannen van talent. De Kabinetformeerder de heer A3,
baron Mackay is een goed jurist, een degeljjk, eerljjk
man. Hjj had natuurljjk beter als hoofd van 't Depar
tement van Justitie kunnen uitblinken, maar dat
departement moest worden toevertrouwd aan zjjn
katholieken medeafgevaardigde, den heer Ruys van
Beerenbroek, die daarvoor alleszins berekend is. De
heer Mackay nam dus de portefeuille van Binnenland-
sche Zaken op zich. Naast zich plaatste hij een jeugdig
eerzuchtig, maar lang niet onbekwaam financier, den
heer Godin de Beaufort een nieuweling betrekkelyk
in het staatsleven, die niettemin reeds zjjn sporen in
het Parlement heeft verdiend en een reeds in de
politiek en in het leven vergrysde, een veteraan in de
Vertegenwoordiging, den heer Keuchenius, wien nie
mand talent en wilskracht zal ontzeggen
Vergissen wjj ons niet dan vormen deze vier
Mackay en Ruys als middelpunt met Godin de Beau
fort en Keuchenius als vleugelmannen de kern van het
nieuwe bewind. De vier overige Ministers vormen de
achterhoede en bljjven in de schaduw van dat viertal.
Dat er niettemin talent ook bjj hén schuilt: de heer
Hartsen, die de Buitenlandsche Zaken zal behartigen,
■was jarenlang als Eerste Kamerlid een sieraad van
jhet Binnenhof, de heer Bergansius, de nieuwe Minister
van Oorlog, wordt algemeen om zijn kennis geroemd,
de heer Dyserinck scnynt bjj de Marine ook geen on
bekende te zjjn, terwp'I men van den heer Havelaar,
den Waterstaatsminister, weinig bjjzonders weet mede
te deelen, dat er bjj hen allen talent schuilt is in
elk geval een groot voorrecht voor het Ministerie zelf
en voordeel voor 't land. Talent is een artikel dat al
toos te pas komt, maar vooral ia Ministers des Konings
en de voornaamste grief tegen het MinisterieHeems
kerk was wel deze dat het baiten den Premier en een
of twee andere Ministers, geen mannen van bekwaam
heid in zjjn midden telde.
Als Ministerie van zaken zon men ongetwjjfeld bjjna
volkomen vrede kunnen hebben met dit Kabinet.
Het moge waar zjjn dat de heer Hartsen dusver
niet als specialiteit in de Diplomatie wordt erkenden
dus zjjn optreden aan 't hoofd der Buitenlandsche
Zaken rechtmatige bewondering kan wekken, het kan
ook wel wezen dat de Minister van Waterstaat zjjne
krachten overschat door de aanvaarding van die be
langrijke portefeuille of dat de Minister van Marine
bekwamer is in schjjn dan in wezen, doch al deze
bewindslieden mag men in staat rekenen om behoor
lijk èn aan hun Departement en in 't openbaar opte-
treden en bij machte te zjjn van, wat hun mocht
ontbreken, spoedig aan te Ieeren.
Maar, welke ook de waarde moge zjjn van de Mi
nisters, ieder individueel, bjj een Ministerie komt het
in de eerste plaats aan op de politieke gedachte die
hen beheerscht, op de eensdenkendheid, de homogenëi-
teit ten aanzien van richting en hoofdbeginselen van
Regeering.
De vraag mag gesteld wordenof in dit opzicht dit
nieuwe Kabinet voldoet aan de eerste eiscben van eene
constitutioneele Regeering Wjj voor ons zouden die
vraag niet bevestigend durven beantwoordeu. De rech-
terzjjde heeft geen misbruik willen maken van haar
meerderheid om reeds dadelijk een Ministerie te vor
men waarin de clericale kleur in 't oog springt. Een
langzame voorbereiding daartoe achtte zjj wenscheljjk.
Dientengevolge heeft dit Kabinet veeleer een Conser
vatieven tint dan een kerkeljjke kleur. Mackay, Godin
de Beaufort behooren tot de aristocratische anti-revo
lutionairen, evenzeer als de heer Ruys van Beerenbroek
tot de aristocratische katholieken. Hartsen is een
conservatief van den echten Dagblad stempel. Do drie
andere heeren, op den Minister van Marine na, behoo
ren zeker niet tot de vrjjzinnigen. Maar hoe verhoudt
zich de heer Keuchenius tot al die behoudslieden
Behoorde hjj niet tot de democraten der anti-revolu
tionaire party Stond hjj, in geschrifte en als redenaar,
niet lijnrecht over tegen de oud-conservatieven op
koloniaal gebied, waarvan zjjo ambtgenoot Hartsen de
incarnatie mag heeten. Het is waar, niemand meer
dan de heer Keuchenius hecht aan God en Godsdienst
en wenscht alle zaken te beschouwen van het stand
punt van den Godsdienst, maar de oprechtst godsdien
stige overtuiging kan toch een kolonialen afbreker
met een kolonialen behoudsman niet samen aan
't werk doen tjjgen. Of zou de een of de ander van
beide bewindslieden hun overtuiging hebben opgeofferd
op 't altaar der vaderlandsliefde
Maar nog sterker rjjst de vraag: Wie zal wezenljjk
leider zijn van het Kabinet? De Katholieken hebben
er slechts twee Ministers in, de heeren Ruys en Ber
gansius. En ofschoon de eerstgenoemde een man van
vasten wil iB en zich niet spoedig laat overtuigen van
de onjuistheid zjjner inzichten, willen wij gaarne aan
nemen dat hjj de anti-revolutionairen vry zal laten
leiding te geven aan de Regeering. Nu heeft wel de
heer Mackay dit Kabinet saamgesteld, maar Jormeeren
en leiden zjjn twee geheel verschillende zaken. Het
eerste is een kunst, het tweede een wetenschap.
Om leider te zijn, moet men niet enkel een knap
jurist, een eerljjk, degeljjk man zjjn, maar tevens een
politicus van aanleg. Men moet weten party te trekken
van alles wat in 't land en in de Kamer voorvalt,
rekening houden met de omstandigheden en toch een
vast plan hebben dat steeds voor de oogen zweeft. Zij
wegen moet men soms inslaan, maar met de wetenschap
dat ze weer tot den grooten weg terugvoeren. Heelt
de heer Mackay leiders-talent? Wij betwjjlelen het
zeer; hij heeft het nooit getoond. Heeft hjj een vast
plan Het zal nog moeten bljjken, maar ook dat is
zeer twijfelachtig.
Daarentegen vertoont de heer Keuchenius een geheel
ander beeld. Hjj heeft de meest algemeene kennis, weet
allee, bezit een groote mate van wantrouwen een
eigeuschap aan Bismarck als politicus, eens als bepaalde
deugd toegeschreven, is ontzagljjk standvastig, weet
den hoofdweg terug te vinden door het dichtste
kreupelbosch, bezit zeggingskracht, met zich te ver
heffen tot de ideale wereld, om straks tot een Zola-
istische beschrjjving van een Koepok af te dalen,
omvat het groote en het kleine, weet te houwen en
te hakken, maar ook te zinspelen en slechts aan te
duiden.
Ongefcwjjfeld staat hjj als leider vjjfcnaal hooger als
Mackay en, moest wjjlen de heer van Nierop nogmaals
als indertjjd bjj het Ministerie—Geertaema, meenen we,
de zeer gewichtige vraag doen: „wie zal voor dit
Ministerie denken" het antwoord zou niet anders kunnen
luiden dan: de heer Keuchenius. Hjj is de denker, de
Slannenmaker, de werkkracht, de verdediger van dit
linisterie. Zjjn gezag is er het oppergezag.
Welnu, tasten wjj in deze opvatting niet mis, dan
zal dit Kabinet moeieljjke dagen tegemoet gaan. Want,
welke grieven men, dat zjjn niet alleen zjjn tegen
standers in en buiten de Kamer, maar ook zjjn eigen
partjjgenooten, ook tegen den heer Keuchenius moge
hebben, steeds hebben allen erkend dat hjj een buiten
gewone wilskracht, taaiheid van meening en over
tuiging bezit. Voor zjjne medeleden in het Kabinet
zal die deugd dikwjjls een steen des aanstoots kunnen
worden, waarop zjj zich te pletter zullen stootea. Maar
tenzij de heer Keuchenius zjju geheel verleden ver-
ioochene voor het land kan die eigenschap niet
minder een gevaar opleveren. In zjja langdurige par
lementaire loopbaan heeft de heer Keuchenius theorieën
verkondigd en denkbeelden voorgestaan, die niemand
deelde, en die hjj toch evenlang en uitvoerig bleef
verdedigen als of allen met hem aamengingen.
Treedt hjj als denker in dit Kabinet op, dan is hjj
zedelijk verplicht, aan zich zelf, aan de natie en aan
de eerlijkheid, di6 zeker in den Chriateljjken staat
regeerings-element moet zjjn, de denkbeelden die hjj
steeds verkondigde als te zyn de eenig juiste, de eenig
overeenstemmende met Christendom en Bjjbel, toe te
passen en uit te vooren.
Hoe hjj dat zal kunnen doen, is ons een raadsel. Aan
hem de oplossing. Laat hjj het echter na, drijft hjj
mee in het sop van ietwat godsdienstig gekleurd Con
servatisme, dan zouden wjj alle geloof aan eerljjkheid
van overtuiging verliezen. Een man als Keuchenius
moet ook al3 Minister gehouwen zjjn uit één atuk.
Het ia te verwachten dat de liberalen in de Kamers
het nieuwe Ministerie rustig aan 't werk zullen laten
gaan, maar het is hun plicht on hun roeping om
ook ware 't niet mocht baten den arbeid der nieuwe
Ministers scherp te kritiseeren als dit noodig mocht
zjjn. Geen stelselmatige oppositie behoeven zjj te voeren,
maar een opbouwende, terwjjl hnn dan tevens de ge
legenheid wordt gebodon om zich krachtiger aaneen
te sluiten, opdat zjj eenmaal wie weet hoe spoedig
reeds wederom tot de Regeoring geroepen, in staat
zjjn een krachtig on homogeen Ministerie te vormen.
Mogen intus3chen 's lands dierbaarste belangen niet
te veel geschaad worden!
Nieuwstijdingen.
Hmctifig.
Bjj een vonnis te Quebec gevoldis het Heilsleger
verklaard te zyn een plaag voor het publiek.
Het Huis van afgevaardigden der Vereenigde
Staten heeft een wetsontwerp aangenomen, krachtens
hetwelk de ter dood veroordeelden voortaan niet moer
Opgehangen, maar door middel van electriciteit gedood
zullen worden. Ook worden de dagbladen verboden in
bijzonderheden te treden over teregtstellingen.
Parus, 20 April. De dag van gisteren is veel
kalmer afgeloopon dan algemeen verwacht werd. De
uitgebreide voorzorgsmaatregelen hebben doel getroffen.
Alleen op de Place de la Concorde kwam het tot eene
manifestatie. Zjj die zich de houding van Napoleon
ni herinneren, die koel bleef bjj alies wat hem om
ringde, verklaren Boulanger voor een comedieheld
zoodra het klonk „a. bas Boulanger" werd hjj zoo bleek
als een doek. Baron Dufour had eene woordenwisseling
met Robbe, redacteur van de „Voltaire"eene uitdaging
volgde.
Parjjs, 21 April. Toen Floquet heden in den
Senaat kwam, hebben verscheiden senatoren zich by
hem beklaagd, dat bjj de manifestation van gisteren
avond de politie de Boul^ngisten heelt ontzien. Floquet
antwoordde, dat hij deze wanordelijkheden afkeurde, die,
zoo zjj voortduurden, bloedige opstanden zouden na
zich slepen. Hjj voegde er bjjdat moet een einde
nemen en er zal een einde aan gemaakt worden.
Heden namiddag te 3 uren waren ongeveer 2000
studenten in den tuin van het Luxemburg vereenigd.
Een hunner klom op een stoel en las het verhaal voor
van de manifestatiën van gisteren avond. De studenten
tot eene digte kolonne aaneengesloten, gingen daarop
naar den Senaat, roependeWeg met Boulanger 1
Verscheidene senatoren kwamen voor de vensters en
juichten de studenten toe. De secretaris van den Se
naat kwam naar buiten en rigtte tot de studenten
de uitnoodiging om rustig heen te gaan.
Eenige omstanders riepenleve BoulangerDe stu
denten wierpen zicb op ben en wilden ben in den pjjrer
van het Luxemburg gooien. De politie moest krachtig
optreden om dit te verhinderen.
De studenten, wier aantal steeds toenam, trokken
daarop af langs den Boulevard Saint Michel, zingende
„Spuwt Boulanger uit!"
Na den Senaat verlaten te hebben, verzamelden de
studenten zich voor de Pharmaceutische school op den
Boulevard, doch werden door een charge der politie
uiteengedreven. Zjj trokken daarop in wanorde langs
den Boulevard, om zich te begeven naar het gebouw der
Kamer. In de Rue de Lille was eene groote politiemagt
aanwezig, die alle straten afzette. Tegen 5Vj uur ont
stond er eene beweging in de Salie des pas perdues
in de Kamer, daar de studenten voor het gebouw
waren aangekomen met den afgevaardigde Hubbard
aan het hoofd. De quaestoren lieten de deuren sluiten
maar Hubbard verzocht eene delegatie der studenten
te mogen binnenbrengen. Mahy antwoordde, dat hjj
er slechts vjjf kon binnenlaten. De overigen bleven
op het trottoir wachten, zich van elke manifestatie
onthoudende.
In de Kamer werd de deputatie der studenten ont
vangen door de afgevaardigden der Seine. Zjj protes
teerden tegen de partijdigheid der politie, en betuigde
liefde voor de vrjjheid en de republiek.
In den Senaat zeide Floquet in antwoord op eene
interpellatie, dat voor de herziening der grondwet
overeenstemming met den Senaat noodig is. "VVjj zullen
ons voor den Senaat hebben te verklaren. Van de her
ziening hebben wjj de volmaking der constitutie te
wachten. De godsdienstvrede en de vrijheid van ge
weten zullen niet worden aangetast. Hjj wil er niet
van hooren, de politie der hoofdstad aan den gemeen
teraad over te leveren.
Tegen de huidige gevaren is groote democratische
geestkracht noodig. Het vertrouwen der maires in de
regering moet worden hersteld.
De eenvoudige orde van den dag, waarmede de
regering zich vereenigde, werd aangenomen met 135
tegen 106 stemmen.
21 April. De manifestatiën der studenten zjjn op
nieuw begonnen. Heden avond te 9 uren werden zjj
op den Boulevard Saint Germain door de politie uit
eengedreven, waarna zjj bjj de geneeskandige echool
zich weder verzamelden. Hier had een hevig tumult
plaats. Er zyn talrjjke gekwetsten.
Op den Boulevard Saint Michel waren 4000 mani
festanten, in twee kampen verdeeld.
De Boulangisten bestormden het koffiehuis Yachette
waar de anti-BouIangisten zich bevonden. Zjj verbrij
zelden er alles.
Er werden 30 personen in hechtenis genomen. De
politie had groote moeite om de beweging in bedwang
te houden.
Te 10'/, uur begonnen de manifestaties opnieuw. Alle
strateu in den omtrek van den Boulevard Saint Michel
werden afgesloten.
Tegeo 11 uren heden avond was de manifestatie
bjjna geëindigd en hernamen de wjjken, die daarvan
het tooneel waren geweest, een kalm aanzien.
Duitacklnni.
Bcrljjn, 21 ApriL AtÜf uerigteu stemmen ht*len
hierin overeen, dat men op het kasteel te Charlotten-
burg op het ergste is voorbereid. Aan verschillende
beambten moet bevel gegeven zjjn, hunne bureau's niet
te verlaten.
De houding des Keizers is bewonderenswaardig. Tot
den Kroonprins moet hjj scbriffeljjk de woorden gerigt
hebben„Leer te lyden zonder te klagendit is het
eenige, wat ik n kan leeren." En tot den veldmaar
schalk graaf Blumenthal, die naar Charlottenburg was
Sekomen om den Keizer voor zjjne bevordering te
anken en de hoop op genezing uit te sproken, zeide
de Keizer„Mjjn waarde Blumenthal, het is bjjna niet
meer te verdragen."
Bismarck, die heden langen tjjd in bet paleis was,
zendt den Keizer dageljjka tweemaal versche bouquet-
ten van zjjn lievelingsbloemen.
Aan den Kroonprins Wilhelm moet thans de plaats
vervanging van den monarch in wjjderen omvang zyn
opgedragen.
22 April. Het verval van krachten gaat gestadig
maar langzaam voort, zoodat de geneeeheeren ver
wachten dat het ljjden nog dagen lang zal duren, zoo
er althans geene plotselinge verstikking plaats heeft.
Daartusschen komen thans uren van volkomen ver-
ligting en pjjnloosheid. Zoo onder anderen gisteren
namiddag, toen gedurende deze uren de rijkskanselier
ontvangen werd. Bjj dit onderhond schjjnt de Keizer
nog zekere beschikkingen aan Bismarck te hebben op
gedragen. Althans voor tien minuten moesten alle
aanwezigen do kamer vorl&ten. De zieke Keizer en
Bismarck bleven toen alleen, nadat laatstgenoemde
geholpen had den zieke op zjjne legerstede op te rig-
ten. Spoedig daarop trad Bismarck met sporen van
diepe aandoening op het gelaat uit het ziekenvertrek;
bjj hield in de hand een aantal door den Keizer be
schreven vellen papierdie hjj zorgvuldig verborg,
terwjjl anders zulke vellen na lectuur dadel jjk in tegen
woordigheid des Keizers moeten vernietigd worden.
Toen later de omgoving weder binnentrad, fluisterde
de Keizer„Het ia goed thans is alios geregeld,"
Later schroef hjj nog enkele regels.
De Duitsche Kroonprins Wilhelm toont oreral
en altjjd zjju zin voor het militairetot in zyn
kinderkamer toe. Als de prins zjjn drie zoontjes op
zoekt, of deze by hem komen, roept de zes-jarige
Wilhelm, die als oudste het commando over zjjne
broertjes heeft: „in 't gelid!" en in atjjt militaire
houding staan dan de kleine Hohenzoüerns, naar do
grootte gerangschikt, te wachten tot hun vader hen
begroet.
£lcto«rifinfe.
Zutpheui 20 April. Onlangs bezocht een korps
Duitsche muzikanten deze stad. Als zjj een proefje
vanhunne talenten afgelegd hadden, belden zjj als ge
woonlijk bjj eenige huizen aan om eene belooning voor
han spel te verzoeken. Aan een dier woningen werden
zjj ontvangen door eene Duitsche kinderjuffrouw, die
hare landgenooteu niet zeer voorkomend ontving on
klaagde over den lost dien zjj haar aandeden. Een der
muzikanten herkende echter de jufvrouw. Hjj herinnerde
zich dat zjj beschuldigd van kindermoord uitDuitsch-
land verdwenen was en dat eene belooning was uit
geloofd voor hem, die hare aanhouding wist te be
werken.
Hjj deelde zjjne ontdekking aan den off. v. justitie
te Zutphen mede, lerwjjl ook de Duitsche Regering
in kennis er van werd gesteld. De jufvrouw werd in
hechtenis genomen, de uitlevering werd aangevraagd
en dezer dagen werd zij over de Duitsche grenzen ge-
bragt om in haar vaderland teregt te staan.
Uit Meppel wordt nader berigt over de vergifti
ging rau een kindje door den vader.
Hjj moet dat gedaan hebben met arsenicum (ratten
kruit) op een boterham uitgestrooid, om zich te verrjjken
met gelden uit een* begrafenisfonds, waarin hjj zyn
kind vooraf had doen opnemen.
Het kind, een jongentje van ruim vier jaren, is
Bpoedig na het gebruik van brood, door zijn vader
gegeven, gestorven, èn dit geval èn de woorden voor
en door den vader geuit, deden dadeljjk zware ver
moedens rjjzen, zoodat al spoedig eene opsluiting in
het huis van bewaring te Meppel het gevolg was.
Hjj is thans te Assen in hechtenis. Geert B. zoo
heet de man was soldaat bjj het „Leger des Heils."
'e» Gri*av©*iliu.4Ct5, 21 April. Z. M. de Koning
heeft heden morgen de nieuw benoemde Ministers be-
ëedigd.
De nieuwe premier, de heer Mackay, is gisteren
in den laten namiddag, kort na zjjne benoeming tot
Minister van Binnenlandscbe Zaken, in langdurig on
derhoud geweest met Minister Heemskerk.
Naar wy vernemen, is de dag van de opening der
Nieuwe Kamers vootloopig vastgesteld op Dingsdag
1 Mei a. s.
Wegens het optreden van do heeren Mackay,
Godin de Beaufort, Ruys van Beerenbroek en Keuche
nius als Ministers, zullen nieuwe verkiezingen voor de
Tweede Kamer in de districten Amersfoort, Gouda,
Maastricht en Ede moeten plaats hebben.
De nieuwe Ministers hebben heden te 12 uren de
portefeuilles van hun voorgangers overgenomon.
De afgetreden Ministers namen met een korfcenhar-
teljjk woord afscheid van de hoofdambtenaren, en
stelden hen aan de nieuwe titularissen voor.
Naar wy vernemen hangt de tjjd van vertrek
Hunner Majesteiten uit de Residentie naar het Loo,
geheel van het weer af. 't Is Z. M. toch ontraden zich
onder een temperatuur beneden 60 graden aan de
buitenlucht bloot te stellen.
Het geregtshot te 's Gravenhage beefc bevestigd
het vonnis der regtbank aldaarwaarbjj do heer
Willink Ketjen wegens smaad jegens den ex-Minister
van Koloniën is veroordeeld tot 25 boete.
Weer een nationaal jubilé De schoonmaakster
van den Raad van State viert, naar de Haagscbe bladen
mededeelen, de herinnering aan de vjjf-en-twintigjarigo
vervulling barer waardigheid.
Wij hopen dat het luisterrijk en algemeen gevierd
zal worden. Langs dien weg worden we misschien van
die vjjf-en-twintigj&rige jubilé's bevrjjd.
Naar wjj vernemen heeft de heer Van Lennep,
een der ingenieurs van de Zuid-Afrikaaneche Spoorweg
maatschappij, wegens ziekte, de terugreis naar Nederland
aanvaard. In zjjne plaats vertrok per „Athenian" tegeljjk
met den heer Cluysenaer, de heer A. G. H. Van Eelde
naar Zuid Afrika.
Op dit oogenblik vertoeven aldaar maar twee van de
vyf uitgezonden ingenieurs, de heeren C. GroII en
Steinmetz. De heer Groll was by het afgaan der laatste
mail te Pretoria.
Tilburg, 20 April. Omtrent eene alhier plaats
gehad hebbende poging tot vergiftiging, doet het
volgende gerucht de ronde:
Bjj zekeren W. B. die een of meer kostgangers
hield, bemerkte een hunner dezer dagen een onaangena-
men gene aan de soep, wat hem deed vermoeden dat
er iets niet in den haak was. Hy ging met een gedeelte
daarvan naar de marechaussees, die het lieten onder
zoeken, waarna moet gebleken zjjn dat er arsenicum
in vermengd was. Alhoewel men de huisvrouw ver
denkt, blytt zjj ontkennen en werpt de schuld op an
deren. Intusschen zet de justitie haar onderzoek voort.
Torneuzen. Naar wjj vernemen is tot hoofd
der Cbr. bewaarschool alhier, in plaats van mej. P.
A. v. d. Yen, aan wie eervol ontslag is verleend,
mej. van Meurs te Oosterland benoemd.
Mi<l*Ielï>ux*ar22 April. Aan *t verslag der
Kamer van Koophandel en Fabrieken over 1887 ont-
leenen wjj het volgende
Over het algemeen werd weinig verandering ten goede
waargenomeu de ambachtsnyverbeid had meer reden
tot tevredenheid dan de groote nijverheid en scheep
vaart.
Een nieuwe tak van njj verheid vestigde zich in deze
gemeente, t, w. eene fabriek voor electrische toestellen
en verlichting. De resultaten zjju aan vankei jjk zoo
gunstig, d&t reeds plannen in bewerking zyn tot uit
breiding.
Van de bestaande fabrieken en trafieken bielden de
meeste zich op denzelfden voet staande, bjj Bommigen
was eenige vooruitgang waar te nemen. De Commercie*
Compagnie is opgeheven.
De toestanden van de buitenhaven en den toegang
tot de sluizen te Veere worden zeer onvoldoende ge
acht, en belemmerend voor de scheepvaart. Voorzie
ning is dus zeer gewenscht
O ader beheer van de te Middelburg gevestigde ree-
derjjqn zyn in de vaart 1 driemastschip en 6 barken,
te zamen metende 3387 ton. Van deze werden 5 ge
bezigd voor de Indische- en Atlantische vaart en 2
voor de Noordsche vaart.
Een verzamelaar ran postzegels alhier verkocht
gisteren zjjn album aan een liefhebbervoor de som
van f 500. Naar wjj vernomen zjjn er enkele zeer
zeldzame exemplaren onder.
Door gebrek aan voldoende deelneming, is de
Fröbelschool te Middelburg opgeheven.
Door den minister van marine is met ingang van
1 Mei a. s., bjj het loodswezen van het 6de district,
standplaats Vliasingen, benoemdtot zeeloods de kwee-
keling le klasse L. J. de Waardt en J. Boneker.
Yoreelto. Naar wjj vernemen is de stoomboot
van de maatechappjj »de Schelde" alhier op hare reis
naar de Zuiderzee, op eene krib gevaren en gezonken.
De boot was vol oesters om in de Zuiderzee te zaaien.
De schade moet aanzienljjk zjjnwant de oesters zjjn
in zoet water spoedig dooa. Het vaartuig was verzekerd.
De afgeloopeu week zijn van hier weer 2 perso
nen naar de nieuwe wereld vertrokken, en wel een
man van 70 en eene vrouw van 64 jaar. Zjj laten hier
heel wat familie achterdoch vinden in Amerika wéér
eene uitgebreide familie, nl. 5 broers en 3 zoons.
Een verdachte van den diefstal te Goes, die on
langs aan de politie is ontsnapt, is gisteren gearres
teerd en naar Middelburg overgebragt.
Dienzelfden middag is hjj weêr vrygelaten.
Goos, 22 April. Eene pereoonljjkheid, door bet
goheele land van ter Goes bekend, is uit den tjjd
Jan Cent is ter ziele, gestorven in de uitoefening van
zyn beroep, dat vab bedelaar n. 1. Men begrypt dat
hjj den bjj naam „Cent" gekregen heeft naar zjjn onop-
houdeljjk „Een centje als je blieft." Maar die opge-
bedelde centen werden ongelukkigerwijze grootendeels
besteed aan jenever en zoo gebeurde het dikwjjls dat
hjj zigzagsgewjjze op u afkwam om een centje as je
blieft. Vermoedeljjk was dit jatnmerljjk misbruik de oor
zaak van zjjn dood. Terugkeerende van Wolfaartsdjjk
is hjj in eene sloot geraakt en verdronken.
Voor de verschillende dagen der week had „Jan
Cent" bepaalde gedeelten van Zuid-Beveland om af te
jagen, maar met den marktdag wa3 hjj trouw op zyn
post in Goes. En daarbjj had hjj er uitmuntend slag
van om uit de handen van de veldwachters te bljjven.
Want was een dier ambtenaren wat al te digt in de
□abjjheid, dan vroeg hy zjjn „klanten" niet om een
cent, maar wenschte ze heel beleefd goeden morgen,
hetwelk in zyn mond vry wel dezelfde beteekenis had.
Hjj had zyn domicilie in het manhuis alhier, maar
drie of vier nachten van de zeven logeerde hy ,,op
den boer" d. w. z. in een schuur.
Bjj zulk eene gelegenheid was hy er, voor vele jaren
eens getuige van, dat een ondergeschikt ambtenaar
van een boer eenige ejjeren verzoebt en die ook kreeg.
En wanneer men hem nu in later tijd toevoegdeJan
je moogt niet bedelen, dan was onveranderlyk zjjn
antwoordN. N. (naam van den ambtenaar) bedelt
ook wel.
We hebben nog zulk een typisch bedelaar. Deze
wekt het medeJjjaen op door steeds te herhalen dat
hjj zilver in zjjn hoofd maar geen centje op zak heeft.
En dan volgt hot verhaal hoe hjj voor vele jaren van
eene groote hoogte is gevallen en hoe toen de dokter
zyn hoofd met „zuilever" (zilver) genaaid heeft en
dat zulle ver zit er nog altoos in. Zulle ver in je hoofd
en geen koper op zak„een centje asjeblieft."
Tot dusver had de heer J. Kooiman geheel be
langeloos de leiding van het hier opgerigte Harmonie-
gezelschap waargenomen. Nu de burgery door, zjj het
niet al te ruime, bydragen getoond heeft, sympathie
voor dit muziekgezelschap te hebben is aan den beer
J. Kooiman eene aanvankeljjke jaarwedde van 150
toegelegd, met bepaling dat die grooter zal worden
als de inkomsten dit zullen toelaten. Tot onderdirec
teur is benoemd de heer A. W. den Boer.
Bruiuisso, 20 April. In de gisteren gehouden
raadsvergadering werd allereerst het verslag van de
gemeente over 1887 aan den raad overgelegd. Daarna
werd aan C. de Mejj, op zjjn verzoek, ontheffing van
hoofdeljjken omslag verleend. De rekening van het
armbestuur over het vorige jaar werd ter onderzoek
overgelegd.
Op een verzoek van Joh. van den Berg om vrystelling
van een gedeelte van den hoofdeljjken omslag over
1887 werd afwjjzend beschikt.
Vervolgens werd de hoofdeljjke omslag behandeld.
Eenigen gingen eene klasse in de hoogteeen enkele
eene klasse naar beneden, doch 't meerendeel bleef staan
waar B. en W. hen hadden geplaatst. Aan onzen nacht
waker kende de raad met zeldzame eenparigheid 15
gld verbooging van züne jaarwedde toe.
Eindeljjk werd al9 dessert het bouwen van een post
en telegraafkantoor opgedischt.
Voor den Voorzitter was dat bljjkbaar een moejjelyk
hapje. Sommige leden wilden alvorens hunne stem uit
te brengen eerst de vermoedelijke kosten van zoo'n
gebouw weten, die de Voorzitter echter ongaarne in
't publiek wilde mededeelen. Daarom sloot hjj de ver
gadering die daarna in besloten zitting werd voort
gezet. Naar wjj vernemen is tot de oprigting van een
post- en telegraafkantoor besloten.
Zierilxzee, 23 April. Met ver wy zing naar ach
terstaande advertentie, deelen wy hieronder mede wat
„het Vaderland" zegt omtrent .het „Papier Peints
Sanitaire":
Wy werden heden in de gelegenheid gesteld kennis te
maken met een nieuw soort behangselpapier, „Papier
Peints Sanitaire" (Gezondheidspapier) genaamd.
Dit papier heeft de byzonder goede eigenschap van
in alle kleuren giftvrjj te zyn en is dusdanig zamen-
gesteld dat er geen bacteriën kunnen indringen; volgens
een geheel nieuw procédé gedrukt, is de oppervlakte
zoo glad dat er van het loslaten der verfstoffen en
dientengevolge van het verontreinigen der atmosfeer
feen sprake kan zyn, lerwyl alle ontsmettingsmiddelen
oor het geneeskundig reglement voorgeschreven, als
een sublimaat-oplossing vaa 0.1 pCt. een phenylzuur-
oplossing van 5 pCt., er op toegepast kunnen worden
zonder bet papier ook maar in het minst te bescha
digen. Bovenstaande wordt bevestigd door de versla-
ringen van Professor van 't Hoff en Dr. Hamel Roob
te Amsterdam en de firma J. Mouton Zn. alhier, die
verschillende monsters onderzochten en waatvan ons
inzage verleend werd. Kamers met dit pa-pier beplakt,
kunnen dus in geval van besmettelijke ziekte, zonder
het behangsel te vernietigen, volkomen, gedesinfecteerd
worden. De vele aanbevelingen van heeren Doctoren in
het buitenland, die de goede eigenschappen byzonder
waardeeren, zullen er ongetwjjfeld het hare toe bjj-
dragen om dit papier ook hier te lande grooten opgang
te doen maken. Vooral brengen wjj dit onder de aan
dacht van HH. Architecten en Aannemers, opdat zy
bjj het inrigten van een huis, rekening houdende met
de hygiène, ook bier hun voordeel mede kannen doen.
ZiorilcB©©, 23 April. Voor bet zoogenaamd
klein directeurs-examen (radicaal voor eene directie
van hoogstens 1000) slaagden o.a. de HH. L. H. Zaajjer,
adsietent en W. M. J. Achterberg, geagreSerd klerk,
beiden ten postkantore alhier.
Behalve de reeds in ons vorig No. gemelde HH.
znn benoemd tot leden der Commissie belast met het
afnemen van het mondeling gedeelte van het eind
examen der H. B. S. in Zeeland de HH. P. D. Koning,
Dr. H. Japikse, H. Snyders en J. P. M. Reyers, leer
aren aan de Rjiks H. B. S. te Middelburg, Dr. A. W.
van Campen, directeur, M. C. J. de Visser, F. Allen
en G. Stortenbreker, leeraren aan de H. B. S. te Goes.
Bevorderdte Leiden tot Doctor in de Regtswe-
tenschap, met proeischr.„De Staat als Grondeigenaar"
de hoer A. E. H. Goedkoop, geboren te Goedereede.
Nergens zeker meer concurrentie dan onder aan
nemers van publieke werken. Fabelachtig is het wat
men tegenwoordig niet bouwen kan voor een paar
duizend gulden. Bjj de aanbesteding van het bouwen
eener stoomzuivelfabriek te Haskerdyken, (Friesland)
werd den laagsten inschrijver het werk gegund voor
nog geen 4500, terwjjl het leveren der stoommachine
daaronder begrepen is en bjj matige berekening het
gebouw oi^eveer 120,000 steenen zal eiscben. En toch
het kan er voor geschieden, zeggen deskundigen „maar
het komt schraaltjes om."
In Friesland was er eene zeer groote hoeveelheid
aardappelen van den vorigen oogst onverkocht gebleven.
Thans worden ze met gansche waggonladingen ver
voerd naar de overstroomde streken van Duitschland,
waar dringende behoefte aan levensmiddelen is.
KERKNIEUWS.
Beroepen bjj de Herv. gem. te Sb. Annaland Ds.
N. C. J. de Minjer te Hoog-Blokland (Z.-H.).
3fcv«rtentun.
V Op 26 April e. k. hopen onze waarde
Ouders
ANTHONIE OLREE
EN
JOHANNA vas dek VLIET g
hunne 45-jarigo Echtvoreeniging
g te herdenken. g
<si Oüwerkerk, Hunne dankbare Kinderen.
«<23 April 1888. g
<8- Op Zaterdag den 28 April a. s. hopen
J ADRIAAN via FELIUS 3
<8- en
g LEINTJE van der WIELEN g
hunne S5-jarig© Echtvereeniging
g te herdenken. g
g Ddivendijke, Hunne dankbare Kinderen, g
«8- den 24 April 1888. -e>
18- -»
Onder trouvvd
M. de VLIEGER,
Arts
G. TüTERTIEN.
Almelo, 13 April 1
Getrouwd
Kerkwerve,
20 April 1
nzeuttesxerk, r
J. J. GAANDERSE
en
J. L. KRABBE.
Bevallen van een zoon,
M. VERTON—de Best.
Zierikzee, 22 April 1888.
Heden trof ons op nieuw een gevoelige slag, door
dien het den Heere van leven en dood van onze zjjde be
haagde weg te nemen, onze geliefde Moeder en Be-
huwdmoeder RACHEL de WILDE, Wed. IZAK dr
WILDE, na een langdurig doch geduldig ljjden, in
den ouderdom van 67 jaren en 10 maanden.
St. Maartensdijk, Uit aller naam,
18 April 1888. H. de WILDE Iz.
Algemeene kennisgeving aan Vrienden en Bekenden.
Heden overleed ona innigst geliefd Doch
tertje LENA IDAin den ouderdom van bijna
zestien maanden.
Dreischor, J. I. v. d. BOUT.
20 April 1888. J. v. d. BOUT-Hanson.
Algemeene kennisgeving.
