ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 5509. Zaturduy 5 Maart 1888. Usle Jaarg.
Leden der Tweede Kamer,
DE HEIR J. J. Tl KERKWIJK,
Jhr.Mr.W.SIX.
1) R ANK WE T.
PUBLICATIE.
2!talie.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,80, franco per post f 1,60.
ADVERTENTIËN van 1—3 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Ct., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woeusdags en Vrijdagsvoormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Met het oog op de aanstaande verkiezin-
gen zal op Zaturdag avond een extra-
Nummer van den Nieuwsbode worden uitgegeven
Advertentiën voor dat No. bestemd worden aan
genomen tot des vooormiddags 10 ure.
Be Uitgevers,
BE LOOZE WA ALE.
verkiezing"
voor
Bij de aanstaande verkiezing bevelen
wij met den meesten aandrang aan
voor het hoofdkiesdistrict Zierikzee,
die dit district reeds 25 jaar lang heeft
vertegenwoordigd en gedurende dien tijd
onschatbare diensten heeft bewezen aan
het Vaderland, aan deze eilanden en aan
de Liberale partij.
De gronden voor deze aanbeveling
hopen wij in het volgende No. breeder
uiteen te zetten.
DE VERKIEZING TE GOES.
Het is reeds honderde malen gezegd, dat de ver
kiezingsstrijd, die dezer dagen gevoerd wordt, meer
beteekenis heeft dan ooit te voren. Jammer genoeg
dat wij er niet kannen bjjvoegen, er is meer ware
belangstelling in het heil des vaderlands, de kiezers
massa is met uitnemende bestanddeelen versterkt;
het zijn edele wapenen waarvan men zich bedient,
de staatkundige partijen hebben thans maar één doel,
ieder wil naar zijn beste weten, naar gemoedelijke
overtuiging het volksgeluk bevorderen. Niets van dat
alles, want al houden wij ook voor zeker dat Neder
land vele vaderlandslievenden telt, die zich over den
strijd, dien zjj voeren, en over de wapenen, die zij ge
bruiken, niet behoeven te schamen, het is niet te ont
kennen dat duizenden bij duizenden zich van eene
hoogst ongunstige zijde doen kennen.
Misschien is het gelukkig, dat wjj tot dit keerpunt
gekomen zijn. Als de bestuurders van die richting
waarin tot op dit oogenblik 's land3 zaken werden be
stuurd, zullen zegevieren en hunne theoriën, die zij
nu verkondigen, getrouw blijven en in praktijk gaan
brengen, dan zullen wel zeker vele oogen open gaan
die nu niet willen zien. Treurig is het denkbeeld, dat
de wijsheid slechts met velerlei schade zal gekocht
worden en toch zal dat die goede zijde hebben dat
feiten bewijzen zullen wat men nog altijd maar niet
gelooven wil. Het is nu eenmaal niet anderswjj
moeten die phase door en als velen zich bitter teleur
gesteld zien, zal het hun eerst recht duidelijk worden,
hoe onbilljjk de ontevredenheid was, die alles van den
tegenwoordigen tijd afkeurde.
Vraagt men wat ons zoo schrijven doet, het zijn
voornamelijk twee ervaringen, die wij dagelijks kun
nen opdoen. Het is in de eerste plaats het bedroevend
verschijnsel, dat een groot deel des volks steeds meer
terug dan voorwaarts wil, althans zich gewillig naar
de oude toestanden laat terug leiden. Men zou zoo
zeggen de menschen hebben niets gezien, niets ge
leerd en zelfs het genot der zegeningen van den
vooruitgang heeft de gemoederen daarvoor, naar het
schijnt, niet kunnen winnen. Afbreken in plaats van
opbouwen is veler streven en een volk dat dit open
baart, moet wel met medelijden worden beschouwd.
Niet minder bedroeven wjj ons over de onbe
schaamdheid, waarmede men zedelooze handelingen
pleegt, ja zelfs deze als plicht wil laten gelden. Ieder
begrijpt dat wij hier het oog hebben op de samen
werking van natuurlijke vijanden, zoo het heet voor
het algemeen belang, maar eigenlijk om meester te
worden van het terrein, dat men dan weldra elkander
weder zal betwisten. Wij zullen niet herhalen wat
reeds zoo vaak over het bekende monsterverbond is
gezegd, dat men nu nog tot de radicalen zou willen
uitstrekken. Maar wel wijzen wij er op, hoe ondanks
de meest gegronde terechtwijzigingen, de toon steeds
stouter en de openbaring daarvan driester wordt.
Inderdaad, wij kunnen ons verklaren, dat denkende,
knappe mannen geheel andere theoriën vei-kondigen
dan de onze, maar wij hebben geen denkbeeld van
de stoutheid, waarmede men openlijk volhoudt, wat
eigen verstand en hart van den waarlijk braven
mensch veiToeien moet.
Gelukkig dat wij tegenover deze droeve en den
Nederlandschen naam bevlekkende ervaringen, op
eenige lichtpunten mogen wijzen. Wij hebben slechts
te gewagen van wat het kiesdistrict Goes ons in sa-
menstemming van andere te zien geeft. Ook daar
was meermalen verdeeldheid onder de liberalen, die
de vast aaneengesloten tegenpartij vrij spel gaf. De
akelige vertegenwoordiging van een overigens vrij
liberaal district door een ultra tegenvoeter kon tot
hiertoe nog niet overtuigen van de noodzakelijkheid,
om aan de overheersching der duisterlingen paal en
perk té stellen.
Maar thans thans schijnt men ontwaakt en
tot betere gedachten gekomen. Al aanstonds trof ons
bjj deze verkiezing de meerdere opgewektheid om aan
de voorloopige kiesvergaderingen deel te nemen en te
komen lnisteren naar de heldere voorstelling van de
liberale beginselen door den heer Goeman Borgesius.
En het was niet in het onderdeel Goes alleen, dat
men dit kon waarnemen, ook in Tholen, in N. Beve
land en andere plaatsen was de belangstelling veel
grooter dan ooit te voren. Maar wat het voornaamste
is. Met hoeveel warmte bij de eerste candidaten-
stelling enkelen werden aanbevolen, ofschoon wij ge
rust kunnen aannemen dat er genoemd werden die
de voorstellen in andere tijden niet gemakljjk zouden
hebben losgelatentoen het er op aankwam een de
finitief besluit te nemen, was er hier en elders eene
eenstemmigheid, die wij nauwlijks konden verwach
ten. De kiesvergadering, Dinsdag avond te Goes ge
houden ving reeds aan met twee belangrijke berichten.
De heer Six had een schrijven gezonden, waarin bij
zijne politieke denkbeelden blootlegde en niet alleen
zij, die van den aanvang hem steunden, maar ook
anderen stemden daarmede van heeler harte in, als
volkomen overeenstemmende met de beginselen door
deze vereeniging gehuldigd. En wat zeker boven alles
verblijdend was, de heer Bybau trok zijne candida-
tuur in ten behoeve van Mr. Six, die overal de meeste
stemmen op zich vereenigde. Als wij dat verblijdend
noemen dan, begrijpt men het licht, is dat niet,
omdat wij den heer Bybau niet gaarne in de Kamer
zouden hebben gezien. Hij zou daar zeker niet mis
plaatst zijn geweest en had als inwoner van het
district zijne belangen zeker warm voorgestaan. Maar
wij verblijden ons over zijn besluit, omdat daardoor
de eenstemmigheid verkregen werd, die de eerste
voorwaarde is om te kunnen overwinnen. Mr. Bybau
zelf verbljjdt zich in de eerste plaats. Hij nam noode
de candidatuur aan en zoodra hij verzekerd was, dat
ook zijn wensch tot vervulling komen kon, aarzelde
hij geen oogenblik de goede zaak, in samenstemming
met eigen verlangen te dienen.
Inderdaad het is een beteekenend feit, dat alge-
meene stemmen Mr. Six kozen, dat Goes, niet ont
moedigd door vroegere teleurstellingen, nog eens met
een man voor den dag komt, die alom bekend is, om
zijne vele en groote verdiensten en die, hoe gehecht
hij aan zijne partij moge zijn, zeker nimmer zich ver
lagen zal eene rol te spelen zooals anderen, die voor
geene middelen terugdeinzen als het hunne bijzondere
heerschzuchtige bedoelingen geldt.
De heer Six is in onze provincie te goed bekend,
ora hem nog eens met vele woorden in een afzonder
lijk district aan te bevelen. Zijne talenten zijn onmis
kenbaar; zijn loopbaan vormde hem voor het lid
maatschap der Kamer; zijne politieke eerlijkheid is
onbevlekt; zijn ijver in daden gebleken; zijne ge
moedelijkheid een sieraad, dat zjjne vele goede hoe
danigheden kroontin een woord, h jj is een uitnemend
mensch on staatsman, die op ons politiek tooneel niet
mag ontbreken. Ook hem geldt hetgoede toijn behoeft
geen krans. En zoo daar nog waren, die eenigszins
schoorvoetend andere candidaten voor hem prjjs
gaven, wij weten zeker, dat het hen niet berouwen
zal dit offer aan het algemeen belang te hebben
gebracht.
Moge nu maar de ijver der kiezers hen ook naar
de stembus drjjven. 't Is ongelukkig gebleken dat
daai-omtrent twijfel kan bestaan, maar wij hopen dat
een nieuwe wet ook nieuw leven zal aangebracht
hebben en dat geen kiezer zal achterblijven in het
betrachten van eenen duren plicht. Wie bjj de stem
mingen in de kiesvergaderingen uit beginsel daar
opkwamen, uit overtuigingstemden, wier vaderlands
liefde geene jjdele vortooning was, zij zullen zich wel
gedrongen gevoelen, als het noodig is, zelfs bezwaren
te trotseeren om hun woord gestand te doen. Wjj
hebben goede hoop dat de liberale Goesenaren daar
van doordrongen zijn en nti ook in trouwe opkomst
ter stembus een goed voorbeeld zullen geven.
Indien wij tot hen spreken konden, wij zouden hen
toeroepenGoesenaren 1 gij hebt een verloren terrein
te herwinnen; een bezoedelden politieken naam te
reinigengij hebt een krachtig protest in te leveren
tegen de leugens die men van U en alle liberalen
verspreid, tegen den gewetensdwang eener partjj die
zich zelve alleen zoekt. Of zjj den Paus van Rome of
Kuyperv olgen, zij hebben één wensch, uwen onder
gang. Komt dan in de beslissende ure ook uwe stem
bij die der velen voor Mr. Six voegen. Hebt gij maar
invloed op de keus van een honderdste deel der nieuwe
Kamer, die invloed kan ver strekkende gevolgen heb
ben gelijk eene enkele stem het pleit beslissen kan.
Hebt ge ooit iets gehoord van die fierheid, die
den vrijen Nederlander, den degelijken Zeeuw ken
merkt, handhaaft die dan ook nu en gij zult eene
reden te meer hebben om U bij nazaat en vreemde
ling lof te verwerven. Goesenaars: stemt allen mede op
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie-
rikzee herinneren de belanghebbenden, die wenschen
datde hun verleende vergunning tot het verkoopen van
sterken drank in het klein zal worden geacht weder
om voor één jaar te zijn verlengd, dat zij vóór den lo.
April a. s. daarvan aan Burgemeester en Wethouders
behooren kennis te geven.
Zierikzeb, den 29 Februarjj 1888.
De Burgemeester en Wethouders,
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris,
J. F. VAN DER LEK DE CLERCQ.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie-
rikzee maken bekend, dat de jaarlijksche
HALFVASTENMARKT
op Donderdag den 8sten Maarte, k.;
alhier zal gehouden worden, en dat de standplaats
voor Kramen zal zjjn op het Kraanplein bij de nieuwe
brug.
Zierikzeb, 29 Februarjj 1888.
De Burgemeester en Wethouders
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris
J. F. VAN DER LEK DE CLERCQ.
AANGIFTE VOOR DE ZEEMILITIE.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Zierikzee, noodigen de lotelingen hunner ge
meente, behoorende tot de ligting van dit jaar, uit,
om, wanneer zij bij de zeemilitie verlangen te dienen,
zich daartoe in persoon, vóór den 1 April eerstkomende,
op een iverkdag, van des voormiddags 10 tot des na-
i middags één uren, ter secretarie dezer gemeente aan
te melden.
j De bepalingen der wet, die betrekking hebben tot
j de zeemilitie, komen hoofdzakeljjk op het volgende
neder
lo. de zeemilitie wordt bestemd tot bemanning
van de verdedigingsvaartuigen voor den bin-
neulandschen dienst en langs de kusten.
Zij wordt niet naar de koloniën en bezittin
gen van het Rijk in andere werelddeelen ge
zonden, tenzij, ingeval van zeer buitengewone
omstandigheden, eene nadere wet daartoe
magtiging verleene
2o. voor de ingelijfden bij de militie ter zee duurt
den dienst vier jaren
3o. alleen aan hen, die vóór hunne inlijving bij de
militie kun beroep van de buitenlandsche zeevaart
maakten en zich voor de zeemilitie hebben aan
geboden, wordt ook wanneer zjj bij dé zee
militie niet kunnen worden aangenomen,
gedurende hunnen verloftjjd, vergunning ver
leend, om het beroep van buitenlandsch zee
varende te blijven uitoefenen; welke vergun
ning in gewone tjjden hun niet wordt gewei
gerd, en zonder welke zjj niet tot eene ver
bintenis voor de buitenlandsche zeevaart
worden toegelaten;
4o. de manschappen bij de zeemilitie kunnen, in
gewone tijden, vergunning bekomen tot het
aangaan va» een hutvelijk, wanneer zij hun
derde dienstjaar hebben volbragt
5o. zjj zjjn, na het bekomen van een behoorljjk
paspoort, in tijd van vrede, van den dienst der
sohutterjjen vrjjgesteld.
Gedaan to Zierikzee, den 1 Maart 1888.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. P. N. ERMERINS.
De 8ecretaris,
J. F. van der LEK db CLERCQ.
N ieu wstijd i ngen.
39« transvaal.
Maandag ii in do Transvaalscbe Republiek, ala alle
jaren, de gedonkdag der overwinning van do Boeren
bjj Majuba-llill (in 1881) gevierd. Die dag is een na
tionale feestdag, waarop, door het geheelo land, alle
rjjkskantoren, ook de telegraaibureeïcn, gesloten zjjn.
£lmcrtÜ«,
De Oiolooi» in Illinois.
Omtrent de verschrikkel jjke uitwerking van een wer
velwind in Illinois, korteljjks bjj telegram in een vo
rig nummer gemeld, vernemen wjj uit een dor Engel-
sche bladen nader, dat Mount Vernon, een stadje van
ruim 4000 zielen in enkele minuten voor tweederde
letterljjk vernietigd is geworden, 't Was er Zondagmid
dag bujjig weer, regen met nu en dan donder. Eens
klaps hoorde men een rommelend geluid, een zwarte
dikke wolk, die de aarde scheen te raken,.kwam over
de stad. 't Werd pikdonker, een hevige schok onder
vliegenden wind volgde en toon do lucht even plotse
ling optrok lagen honderde huizen omver gestort en
tal van bewoners onder de puinboopen bedolven. Op
tal van punten brak brand uit. Allerwege stegen nood
kreten van stervenden en gewonden op. Twee kerken,
de openbare school, het voornaamste hotel, eene lange
rei van de grootste winkelhuizen, 't werd als kaarten
huisjes tegen den grond geworpen.
De namelooze ellende, het hartverscheurend schouw
spel dezer ramp, in. slechts enkele minuten aangerigt,
gaan elke beschrijving te boven. Aanvankeljjk werden
een-en-veertig dooden gevonden, het aantal gekwetsten
was legio, terwjjl het verlies aan have en goed duizen
den bj) duizenden bedraagt
jRuslaufc.
De „Kurj. Warz." verhaalt, hoe het toeval eene
daad van goedhartigheid loonde. Op een zeer kouden
avond keerde do pastoor van het gehucht Winna in
het gouvernement Grodno van een zieke huiswaarts en
bemerkte onderweg een man, die in een greppel lag
te slapen. Het was de „Urjadnik" (veldwachter) van
het vlek, die, geheel beschonken, daar neergevallenen
weldra in diepen slaap verzonken was. De medeljjdende
pastoor, wetende hoe gevaarljjk het is bjj een hevige
vorst onder den blooten hemel te slapen, tilde met
behulp van zjjn koetsier den bewustelooze in zjjn
slede en nam hem mede naar de pastorie, waar de
dronkaard in eene kamer, grenzende aan het slaapver
trek van den heer des huizes, te ruste werd gelegd.
Het was reeds na middernacht, toen de halfontnuch-
terde „Urjadnik" in zjjne nabjjheid oen gesmoord ge
roep om hulp meende te vernemen. Hjj sprong van
zjjn bed -- bjj had gelukkig geheel gekleed geslapen
keek uit het venster en zag licht in de slaapkamer
van zijn gastheer. Hjj nam onbestemde schaduwen waar
en hoorde allerlei geluiden. De man bezon zich niet
langer, maar drong, daar de deur gesloten was, door
een venster het vertrek binnen, waar hem een vreese-
Ijjk schouwspel wachtte. De pastoor hing aan een haak
aan de zoldering en drie gemaskerde mannen waren
bezig ladetafels en kasten open te breken.
Dit tooneel ontnuchterde de „Urjadnik" volkomen.
Snel besloten haalt hjj uit een zjjzak eetfs^evolver
te voorschjjn en vaurt. Een der booswichten stortte
doodeljjk getroffen ter aarde, terwjjl zjjne beide mede-
pligtigen door het venster een goed heenkomen zoch
ten. Met een sabelhouw bakte de veldwachter thans
den strik door, waaraan de misdadigers den pastoor
hadden opgehangen en daar het gelukkig nog niet te
laat was, redde hjj op zjjne beurt den geesteljjke, die
hem voor doodvriezeu bewaard had.
Uit St. Petersburg wordt aan de ..Daily News"
geseind, dat Rusland voortgaat met het inkoopen vnn
belangrjjke bedragen goud, dat wel niet voor vrede
lievende doeleinden bestemd zal zjjn.
Söulgtmjc.
Uit Sofia wordt gemeld, dat Prins Ferdinand zich
aan het hoofd van zjjn leger zou stellen om eiken in
val af te weren, welke met schending van het Ber-
Ijjnscho tractaat mogt geschieden. In den Ministerraad
moet besloten zjjn Varna en Bourgas te versterken.
Uit Tirnova wordt berigt dat zich aldaar eene geheime
regering heeft gevormdwelke revolutionaire ge
schriften verspreidt en het volk tot opstand aanzet.
Te Bari is dezer dagen een man ter dood ver
oordeeld, die in November van 't afgeloopen jaar zjjne
schoonmoeder, zjjne vrouw en drie zjjner kinderen heeft
vermoord, omdat zjjne vrouw weigerde het laatste
stukje grond te verkoopen, dat zjj nog bezat, nadat
hjj reeds alles wat verder hun eigendom was geweest
had opgemaakt.
Toen het doodvonnis werd uitgesproken, daverde de
zaal van de toejuichingen van het publiek.
Op onderscheidene plaatsen in Italië gingen
menschenlevens verloren tengevolge van het neerstorten
van lawines. Te Medils zjjn zeven mannen door de
sneeuw bedolven en waarschjjnljjk zal het niet moge-
ljjk zjjn hen te redden.
Te Valtorta heeft echter nog veel grooter onheil
plaats gehadeen gedeelte van het plaatsje is na-
meljjk geheel bedolven onder eene lawine. Dertig
personen worden vermist en ofechoon de bewoners der
omliggende dorpen dadelyk zjjn toegesneld is het hen
niet mogen gelukken de ongelakkigen te redden. Na
verscheidene nren werkens werden 12 dooden en 7
ekwetsten te voorschjjn gebragt, terwjjl later nog 13
ooden en 10 levenden werden gevonden. Men gaat
steeds jjverig voort met zoeken. Van alle kanten
wordt hulp en geld gezonden, want de geredden zjjn
van alles beroofd, daar de huizen geheel zjjn vernield
en het vee is omgekomen.
Ook het postverkeer is op vele plaatsen gestremd.
Parjfs, I Maart. De regtbank heeft uitspraak
gedaan in het proces tegen Wilson. Zjj heeft hem
veroordeeld tot twee jaren gevangenisstraf, tot eene
boete van 3000 tr. en tot verlies van zjjn burgerschaps
regten voor den tjjd van vijf jaren.
Ribaudin is veroordeeld tot 8 maanden, Dubreuil
tot 4 maanden en Hébert tot 1 maand gevangenis.
Ratazzie is vrjj gesp roken.
£lefcerliin&.
Amsterdam, 29 Febr. Alhier is gisteren de
internationale wedstrjjd voor schaatsenrijders gehouden.
De einduitslag was, dat de Engelsche rjjders Fish Smart
en G. See den leten en 2den prjis, de heeren B. Kingma
en Arie van den Berg den derden en vierden prys be
haalden. Deze prjjzen waren: de meesterschapssjerp en
ƒ300; ƒ200; ƒ100; en 50. Er waren zoventien deel
nemers. De baan had eene lengte van 3216 M. (2 Eng.
xnjjlen), Smart reed hoar of in 6,54'/« minuut.
Almelo, 29 Feb. In de heden namiddag gebonden
vergadering, door de HH. van Marken en Post bjjeen-
geroepen, werd medegedeeld, dat de firma's Scholten
genegen waren eenige wjjzigingen te brengen in het
loonstariet ten gunste der arbeiders.
Voort* willen zij het ziekenfonds overdragen aan
eene wettig benoemde werkliedencommissie en voor den
winkel aan eene commissie, uit aandeelhouders en no
tabelen gekozen.
Omtrent de wjjzigingen in het loonstarief verklaarden
de hh. Van Mark en Post zich onbevoegd een oordeel
uit te spreken en moesten zjj strikt onzjjdig bljjven.
Bjj «temming verklaarden alle aanwezige werklieden,
ten getale van 250, de werkstaking te willen volhouden.
Zovounor, 29 Febr. Heden arriveerden alhier
op hun reis van Polen naar Amerika, een 160-taI Is
raëlieten, die zich aldaar ter verbetering hunner positie
gaan vestigen. Het getal, dat alhier geregeld doortrekt
bedraagt reeds voor dit jaar 700. Voor de verificateurs
brengen zjj vrjj wat werk aan, daar zij in den regel
zooveel mogeljjk medevoeren van kleeding, meubelen
enz. al« bet gewigt der bagage mag bedragen.
'h Gravcnliagc, 1 Maart. De Heer Willink
Ketjen is heden door ae regtb. wegens opzettelijke belee-
diging van den Minister van Koloniën, onder verzach
tende omstandigheden, veroordeeld tot f 25 boete.
Biervliet, 29 Febr. De gemeenteraad benoemde
gisteren tot gemeente-ontvanger de heer J. L. J. de
Bats met 5 van de 7 stemmen1 stem was uitgebragt
op den heer C. J. Cornelia en I briefje was blanco.
De heer Cornelis, die de betrekking waarnam sedert
het overljjden van zjjn oom, had ook gesolliciteerd,
maar ook zjjne sollicitatie-brieven terruggevraagd.
Wel was een verzoekschrift van zeer vele Ingezetenen
waaronder de predikant en zonderling genoeg
één raadslid, bjj den raad ingekomen, om den heer C.
te benoemen, doch daarvan is, bljjkens den uitslag,
weinig notitie genomen.
Per omroeper werd aan de ingezetenen verteld, dat
in de naburige gemeente Hoofdplaat bjj alle bakkers
het tarwebrood voor 12 cent verkrjjgbaar is. Zoo een
lagen prjjs van het brood heugen weinigen onzer.
Micldelljtirip29 Febr. Heden middag is de
i'ustitie van hier, vergezeld door dr. J. C. Bolle, naar
tilland—Bath vertrokken, ten einde aldaar een onder
zoek in te stellen omtrent de oorzaken van den dood
van den op 23 Februarjj jl. overleden, reeds ter aarde
bestelden schippersknecht P. G. L. Tan Wemeldinge,
in dienst geweest bij den aldaar tehui6 behoorenden
tjalkschipper J. V.
Volgens gerucht zou de dood van bedoelden schippers
knecht aan ondervonden mishandeling te wjjten zjjn.
MIclcIelUmvu, 1 Maart. Voor een zeer talryk
publick, waaronder enkele dames, trad dr.Schaepman
op uitnoodiging der Cath. kies vereeniging „Regt voor
Allen", als spreker op. Hjj wenschte eenige punten
aan te geveu, waarop door de catholieken bjj de aan
staande verkiezingen in het byzonder dient gelet te
worden. Mede te helpen om een nieuwe grondwets
herziening voor te bereiden, achtte spreker onraadzaam
en gevaarljjkdaarentegen moest het artikel in de
add. artikelen, waarin de meervoudige kiesdistricten
worden gehandhaafd, noodwendig worden gewjjzigd.
Spreker noemde hot een eerepligt voor elke partjj
om die onbillijkheid weg te nemen.
Twee ponten van aanbelang waren het sociale en
het onderwjjs vraagstuk; een wet op de kinder- en
vrouwenarbeid was noodig, en in het verkrijgen van
Zondagsrust ter verkrijging van Zondagsheiliging
dat toch het groote doel moet zjjn moest de Re
geering het voorbeeld geven.
Verzekeringen tegen ongelukken en ziekten van den
werkman moeten aan het particulier initiatief worden
overgelaten, opdat Staatstusschcnkomst in deze niet
tot politieke doeleinden zal kannen worden gebruikt.
Spreker wenschte oprigting van instellingen in den
vorm der vroegere gilden men moge ze syndicaten,
arbeiderskamers of hoe ook noemen. In dien zin wenschte
dr. Schaepman eene oplossing van het sociale vraagstuk,
waarvan de groote oplossing toch nooit door staatszorg
maar alleen door zeaeljjke middelen te verkrjjgen was.
Het onderwijsvraagstuk zou aan de orde bljjven
zoolang niet voldaan was aan den eisch derChatolie-
kenonderwjjs niet in do eerste en eenige plaats
Staatszorg. De vrjje school regel, do Staatsschool aan
vulling. In de verwezenlijking van de school zooals
het programma der Amsterdamsche kiesvereeniging
„de Grondwet" die wenschte, zag spreker een herle
ving der oude Nutsscholen.
Het denkbeeld dat de katholieken dankbaarheid aan
de liberalen verschuldigd waren, verwierp hjj en trachtte
aan te toonen dat hjj by de totstandkoming der
Grondwet van '48 beide partjjen elkander wederzydsch
te hulp waren gekomen