ZIËKIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 5450.
Donderdag 27 October 1887.
OPNEMING VAK DE VOETPADEN.
44ste Jaarg.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1,60.
ADVERTENTIÉN, van 13 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Qroote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Zierikzee brengen ter kennia van belang
hebbenden, dat te beginnen met den 2 November a.s.
van wege de gemeente eene
Algemeene Opneming
zal worden gehouden vaa de VOETPADEN.
Zierikzee, den 17 October 1387.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris,
J. F. VAN DER LEK DE CLERCQ.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ZtE-
bikzee maken bekead, dat krachtens Raadsbesluit van
den 25 dezer maand, de prjjs van het Gas uit de
Gasfabriek der Gemeente aan particulieren te leveren,
voor het jaar 1888 is vastgesteld op acht cent per
kub. Meter.
Zierikzee, den 26 October 1887.
De Burgemeester en Wethouders,
J. P. N. ERMERINS.
J. F. VANGER*LEKDE CLERCQ,
Algemeen Overzicht.
De rustige dagen zjjn voorbij. Weken lang hebben
wij uitgezien naar nieuws en nu bet er eindeljjk is,
zou men het liever niet gehoord hebben. Eigenljjk is
het geen nieuws, want wat wij bedoelen is reeds dik-
wjjls voorgekomen, maar de zaak neemt grootere afme
tingen aan en al maken wij ons niet angstig, het is
vrij natuurlijk dat velen met bezorgdheid vragen, wat
zal in dit opzicht de naaste toekomst opleveren. En
die vraag ligt nog meer by allen voor de hand, omdat
de ongelukkige geest, die zich nu weder op onrust
barende wijze in Engeland openbaart als een demon
rondwaart door geheel ons werelddeel en zijn besmet-
tenden adem overal doet gevoelen. De verslapping van
handel en nijverheid in de laatste jaren moest wel ten
gevolge hebben, dat bet werk minder werd en de
loonen eerder daalden dan stegen. Treurig zeker is
daardoor de toestand van velen, die, omdat zij werkeloos
zijn ook broodeloOB zjjn. Maar hoe beklagenswaardig
ook. Wij begrijpen niet, dat men hier met een alge-
meenen toestand van achteruitgang te rekenen heeft
ca dut het gebruiken van geweld de weg niet ia, otn
in erkende behoefte te voorzien. De waanzinnige
socialistische denkbeelden hebben de hoofden op hol
gebracht en de gemoederen verhit en, wat het ergste
is, de snoode leiders, die doorgaans niets te verliezen
hebben, houden niet op het volk aan te hitsen, zoodat
dikwijls ook de overigens welgezinden zich laten
medeslepen.
Reeds in ons vorig overzicht spraken wij van de
oproerige bewegingen in Eugelaucl, vooral te
Londen en thans moeten wjj erkennen dat zij in omvang
toenemen en een ernstiger karakter krijgen. In de
vorige week hadden aanhoudend volksmanifestatiën
plaats, die nog gaandeweg dreigender worden. Wjj
zullen ze niet allen in bijzonderheden beschrjjven, omdat
ze allen elkander gel jj ken, maar bepalen ons tot een
en ander, dat in de vorige week voorgekomen is. Nu
eens meldde men zich met onzinnige eischen bij den
Lord Mayor aan, die gelijk men begrijpt geen bevre
digend antwoord geven kon, maar de beboeftigen naar
de armbesturen verwees. Dan weder wilde men met
geweld den Minister spreken, maar daar werd ook al
geen gehoor verleend. Men ging zelfs zooverre, dat men
de kerken, onder de godsdienstoefeningen wilde binnen
dringen wat echter gelukkig door de politie verhinderd
■werd. Dat het op meer dan eene plaats tot bloedige
tooneelen kwam, is daaruit gemaklik afteleiden en het
schijnt, dat de politie niet machtig genoeg is om de op
roerigheden tegeu te gaan of dat zjj zoolang mogelijk
wachten wil, om geweld te gebruiken. Onder de laatste
berichten lezen wjj, dat de werkeloozen geholpen door
de ontevredenen weder naar den Minister wilden trekken,
maar door de politie konden tegengehouden worden.
De Minister besloot eindeljjk een drietal uit de depu
tatie bij zich toe te laten maar schoon wij den uitslag
niet weten, mogen wij wel aannemen, dat die niet aan
de wenschen en eischen zal hebben kunnen voldoen.
Is het dan wel wonder, wanneer velen met bekomme
ring den naderenden winter te gemoet gaan en zou
de vrees misplaatst zijn, die overal wordt waargenomen,
dat wat Engeland te zien geeft, ook andere landen wacht.
Ierland is ook nog verre van rustig. De maat
regelen van geweld tegenover de arme pachters duren
voort. In de afgeloopea week wetd te Woodfort des
nachts eene vergadering gehouden, waarin de procla
matie der regeering, houdende verbod van zulke
«amenkomsten, werd verbrand. Zulks geschiedde onder
leiding van den beruchlen O'Brien, die tegen borgtocht
op vrije voeten werd gesteld, maar zoo doende al een
zeer slecht gebruik van zijne vrjjheid maakt.
Het bekende Frauscho schandaal is nog lang
niet ten einde, maar het wordt algemeen goedgekeurd,
dat de regeering zonder aanzien dea persoons zeer
krachtige maatvegelen neemt. Caffarel heeft ontslag
gekregen en is door den raad van het legioen van eer,
eerloos verklaard, waardoor hem het recht ontnomen
is, eenige Fransche of buitenlandsche orde te dragen.
Hjj zal nu voor den burgerlijken rechter terecht moeten
etaan. Boulanger, de gewezen Minister en de vrij
populaire man, heeft ter zijner bestraffing dertig dagen
streng avrest gekregen, die hjj echter zonder pruttelen
ondergaat, zeker omdat hij niet ontkennen kan dat hij
zjjn verdiende loon krijgt. De generaal d' Andlau, die
als de hoofdpersoon wordt beschouwd, heeft zich voor
alsnog, door de vlucht, van elke bestraffing weten te
onttrekken. De overige beschuldigden zijn in de ge
vangenis om een streng onderzoek te ondergaan. En
de heer Wilson, de schoonzoon van den president, is
op vrije voeten en zoekt op allerlei wjjzen zjjn baan
schoon te vegen. Of het hem gelukken zal, wordt zeer
verschillend besproken. Alleen schijnt het zeker, dat
hjj het Elysée, waar hjj bjj zijnen schoonvader woonde,
zal moeten verlaten.
Nu is er weder een gerucht gegaan, dat de Rus
sische Keizer te Berljjn komen zou, om Keizer
Wilhelm te bezoeken, maar velen beweren, dat er zoo
min iets van komen zal als vau de visite te Stettin.
Zjj meenen dat het slechts praatjes zjjn, die door de
tegenstanders van Duitschland worden uitgedacht.
Keizer Alexander is te Kopenhagen opgebonden door
de ziekte van zjjne kinderen, die hem vergezellen en
zoolang hij de terugreis niet aanneemt zullen de ver
schillende geruchten wel voortduren. Men zou zoo
zeggen dat de Keizer, zonder inschikkelijkheid te
toonen, wat meer lijdeljjk wordt in de zaak van Bul
garije. Men beschouwt het als een voor de Bulgaren
gunstig teeken, dat de Metropolitaan, die het hoofd
was van den aanslag tegen Vorst Alexander, nu een
onderhoud bjj Prins Ferdinand gevraagd en verkregen
heeft.
De Italiaaen willen ook al niet in vrede leven.
Zjj hebben gedurig politieke verschillen, die dan vaak
tot Ministeriëele wisselingen leideu en nu willen zjj
zich weder gaan toerusten tot eene belangrjjke expeditie
in Afrika. De regeering wacht slechts, zoo zegt men,
op de voltooiing van eenen spoorweg die voor de
troepenbeweging noodig is en dan zou het bloedige
spel beginnen. Te hopen is het dat er voor dien tjjd nog
wel eenige hinderpaal zich op doen zal. Ook de quaestie
over een mogeljjk vergeljjk tusschen Italië en het
Vaticaan blijft hangende. Men verhaalt dat de Paus
aan een viertal kardinalen opdragen wil, middelen te
beramen, ten einde dit vergelijk tot stand te brengen,
maar hier kan men wel met, zekerheid zeggen, dat de
hinderpalen niet zullen ontbreken. Z. H, verzamelt nog
maar steeds geschenken, die van alle kanten hem toe
vloeien bjj gelegenheid van zjjn gouden feest. Er zjjn
weder twee zalen in bezit moeten genomen worden, om
alles te kunnen bergen. Terecht vraagt men, wat de
Heilige Vader, op zjjn leeftijd met alle die geschenken
moet doen en of men hiervan niet naar waarheid spreken
kan van goederen in de doode hand.
In Noorwegen heeft men eindeljjk begrepen,
dat politieke verschillen, tot een uiterste gedreven, altjjd
verderfelijk zijn en er is sprake van, dat zjj zullen
worden bjjgelegd, wat waarschijnlijk geworden is, door
het bericht dat het Ministerie besloten heeft te bljjven.
Niet alzoo is het in Denemarken, waar de
zitting van den Rijksdag verdaagd werd, omdat de
Tweede Kamer eene voorloopige finantiëele wet, die
de regeering gaarne aangenomen zag, heeft verworpen.
De Noordsche koppen zjjn stug en de eerbied voor de
regeering of voor den Koning is er niet groot.
Bjj gebrek aan politiek nieuws in Amerika,
doet daar een verhaal de ronde, dat de president met
zijne echtgenoote een ongelukkige reis maakt. Eerst
dreigden zij te verongelukken, omdat een spoorwegbrug
in brand stond en bij aankomst op zijne bestemming
viel de burgemeester, die hem complimenteerde, door
eene beroerte getroffen voor zijne voeten dood.
Nieuwstijdingen.
31 a lie.
Het weder is, voor den tjjd van het jaar, ver
schrikkelijk streng in Italië. TeBologne, Mantua, Genua,
Florence, Modena en in andere plaatsen is eene ontzag
lijke boeveelheid sneeuw gevallen. Te Torriglia, in
Ligurië, ligt de sneeuw dertig centimeter, en bjj
Parma meer dan anderhalf el hoog. Bij Parma is de
telegraphische gemeenschap verbroken, de graanvelden
hebben veel geleden, vee werd gedood en de kastanje-
oogst is zwaar beschadigd. Te Venetië werden boomen
door den storm ontworteld, schoorsteenen weggeslagen
en vele vaartuigen vernield. Te Pisa hebben verschei
den huizen voor een deel hun dak verloren en de
regen viel bij stroomen neder. Op het meer van Corno
zjjn eenige menschen verdronken.
Eene grappige ontdekking deden onlangs de over
heden in het Russische district Rubitsjeff, waar de
veldmuizen zoo talrjjk waren dat eene premie werd
uitgeloofd voor iedere doodgeslagen muis. Ten bewjjze
dat men op die premie regt had, moest de staart van
de muis dan ook worden ingeleverd. Aan muizen
staarten ontbrak het daarna niet ten raadbuize van
het district; bij honderd- eo duizendtallen werden de
staarten aangebragt en even zoovele premien uitbetaald.
Maar de plaag zelve, de veldmuizen, bleef even groot.
Hoe dat toeging, was velen een raadsel, tot eindeljjk
een paar grondeigenaren ontdekten, dat alle muizen,
die op hun land gevangen werden, van staarten be
roofd waren. De zaak werd nader onderzocht en het
bleek toen, dat de lieden, die van bet muizenvangen bun
werk maakten, op den inval gekomen waren, de staar
ten af te snijden, doch de muizen verder in ongestoorde
vrijheid te laten. De premiën voor de staarten waren
hun zoo voordeelig, dat zij de muizen zooveel mogelijk
in de gelegenheid wilden laten van zich te vermenig
vuldigen, opdat het nog lang mogt duren voordat die
bron van inkomsten ophield te vloejjen.
©uttsrklftni).
Te Duisburg werd voor de Regtbank dezer dagen
eene smokkelzaak behandeld, waarin drie Nederlanders
betrokken waren. Het waren de Gebrs. St. die onder
Emmerik eene boerderjj hebben. Midden door hunne
landerijen gaat de Duitsch-Hollandsche grens en wel zoo
dat woonhuis en stalling op Hollandsch gebied, schuur,
weiden en velden op Pruisiacben bodem liggen. In een
grenstractaat dat tusschen Holland en Duitschland is
vastgesteld, dat Pruisische onderdanen, die in Holland
grondbezit hebben, en omgekeerd Hollanders, die in
Pruisen landerijen hebben, natuurlijk onmiddellijk aan
de grenzen gelegen, hunne producten vrjj mogen in
voeren. Op grond van dit tractaat fabriceerden de Gebrs.
St. in 't Hollandsche woonhuis kaas, bragten die over in
den kelder der Pruisische schuur en verkochten haar
daarna in Duitschland, zonder er de belasting van te
betalen, die anders 6 gulden per 50 kilo bedraagt. Op
deze wijze hadden de Gebrs. St. dezen zomer ongeveer
3000 pi. kaas in Duitschland verkocht.
De belastiog-controlenr evenwel vond hierin aanlei
ding, de Gebrs. St. wegens „smokkelarjj" te vervolgen,
en de regtbank te Duisburg vereenigde zich inderdaad
met het gevoelen van den controleur. Zjj veroordeelde
den oudste der Gebrs. St. in de kosten van het geding
en eene zware geldboete, een en ander ten bedrage van
meer dan 5000 Mark.
Eene bjjdrage tot het bestrijden van knoejjerijen
in den boterhandel levert een Duitsch volksblad door
bet aan de kaak stellen van een, door de uitvinders
hemelboog geprezeD, in werkelijkheid echter onbetee-
kenende, nieuwe methode van boterbereiding. Misschien
herinnert men zich nog dat verschillende landbouw
bladen in het vorige jaar herhaaldelijk mededeelingen
deden over eene „uitvinding van algemeen gewigt" nl.
eene tot dusver onbekende methode van boterbereiding,
volgens welke men uit eeoe zekere hoeveelheid melk
6, 8, ja 12 maal zooveel boter kon bereiden als langs
den gewonen weg mogeljjk was. De uitvinders dezer
methode zochten in gansch Europa naar personen, die
het geheim van hen koopen wilden, en legden aan de
nieuwsgierigen den loop van het proces uit, op het
eigenljjke geheim na, dat bestond in het toevoegen
van eenige ingrediënten, die het vermogen hadden om
de botervormingaanzienljjktedoen toenemen. Buitendien
werd den kooper verzekerd dat de op deze wjjze to
fabriceeren boter niets dan de natuurlijke bestanddeelen
bevatte en zelfs bij scheikundig onderzoek voor zuivere
boter zou worden erkend.
Bedoeld blad deelt nu mede waarop de nieuwe
metbode berust. Men deelt een gallon (4,54 liter) melk
in tweëen en stelt de eene helft in een waterbad aan
eene temperatuur van 80° Fahrenheit blootna 1012
uren doet men met de andere helft hetzelfde; dan is
26—30 uur na het begin van het proces de eerste helft
gestremd en de 2de helft vertoont een begin daarvan.
Beide gedeelten worden nu gelijktijdig in een met
kokend water uitgespoelde karn gebragt, waarna men
'/a ons (3,54 gram) aluin toevoegt en 15—20 minuten
karnt. Dan moet in het mengsel 3 pond (1.36 kilo)
goede boter worden gebragt (de geheimzinnige toevoeg
sels zjjn dus aluin en boter) en karne zoolang door tot
de toegevoegde boter zich met die welke, uit de melk
wordt afgescheiden, tot ééne massa vereenigt. Geduren
de het karnen moet de temperatuur door voortdurend
toevoegen van warm water op 80° Fahrenheit worden
gehouden.
De boter wordt nu tweemaal met koud water van
48° Fahrenheit afgewasschen en moet nog twee uur
lang op water ronddraven, dan wordt ze gekneed tot
een gewigt van 4'/, pond (2,04 kilo).
Het is duideljjk, zegt het blad, dat bet eindproduct
geen goede boter zjjn kan. Bjj de scheikundige onder
zoeking blijkt dan ook, dat zjj 62 pCt. vet bevat, ter-
wjjl de toegevoegde boter (ongezouten boter uit zoete
room) er 86,05 pCt bevatte. Ook smaakt de op deze
wjjze bereide slecht en waterig. Het publiek zjj dus
op zjjne hoede, nu het weet dat deze „buitengewoon
gewigtige uitvinding" niets dan bedriegerjj is.
Een 20-jarige boerenzoon te RendBburg heeft zich
door een sneltrein laten overrijden, omdat zijn tamelijk
vermogende ouders weigerden toestemming te geven
voor zjjn hu welp k met een lief en braaf maar arm
meisje. Men vond bet boofd van den armen jongen
van ]t ligchaam gescheiden. Drie dagen daarna werd 't
meisje vermist; bij onderzoek vond men baar ljjk op
dezelfde plek, geheel verminktzjj had 't voorbeeld
van haar minnaar gevolgd.
De „Neue Froie Presse" brengt in herinnering, dat
Rudolf Fab, op grond van zjjne bekende theorie om
trent deu invloed- van nieuwe en volle maan, aardbe
vingen en ook atmospherische storingen, sneeuwstormen
en onweer voorspeld had tegen den 16en October. En
nu is omstreeks den 15den October in Europa niet
alleen veel sneeuw gevallen, maar werkeljjk kwam
ook het zeldzame verschijnsel van een zwaar onweer
met sneeuwstorm voor, o.a. te Keulen.
fle^erlanh.
Amsterdam, 25 Oct. In den nacht van Zaturdag
op Zondag heeft alhier op den Zeedjjk eene hoogst ern
stige vechtpartjj plaats gehad tusschen 3 zeelieden en een
tiental burgers. Het mes kwam er bjj te pas, zoodat niet
minder dan vijf personen werden verwond, waarvan één
levensgevaarlijk. Deze vjjf werden naar het Gasthuis
gebragt en de ernstig verwonde man werd er ter ver
pleging opgenomen. Een Duitsch matroos, de vermoe
delijke dader van de ernstige verwonding, is door de
politie gearresteerd.
-- Door de politie te Haarlem is aangehouden en
naar het huis van bewaring overgebragt eene bekende
diefegge genaamd Johanna MeliefsÊè oud 49jaren, geb.
te Haamstede, thans zonder vaste woonplaats, die zich
dezer dagen te Haarlem aan verschillende diefstallen
door middel van insluiping had schuldig gemaakt, o.a.
van eenige kleedingstukken, waaronder drie damesman
tels, koperen en jjzeren gewigten, een strjjkijzer, een
waterketel enz. Zjj heeft reeds vroeger meermalen ge
vangenisstraf wegens diefstal ondergaan, het laatst te
Amsterdam, en was eerst onlangs ontslagen. By hare
arrestatie verkeerde zjj in beschonken toestand.
Het „Isr. Nieuwsblad" ontleent aau de „Archives
Israélites" het berigt, dat baron Moritz von Hirsch niet
minder dan honderd millioen zou willen bestemmen
voor werken van liefdadigheid, waarvan na het Oosten
vooral Galicië, Oostenrjjk-Hongarjje en Rusland en de
„Alliance Israelite" de voordeelen zouden genieten.
Reeds heett de baron zjjn aalmoezenier Veneziani met
eene zending naar Parijs belast, in regtstreeks verband
met deze grootsche pbilantropische onderneming.
Bergen op Zoom24 Oct. De tot tweede
haven ingerigte beneden-molenkom is als zoodanig in
gebruik gesteld. Flinke, diep geladen schepen komen
femakkeljjk binnen, hetgeen vooral in deze dagen, nu
e aanvoer van beetwortelen buitengewoon groot is,
een groot vcordoel oplevert.
"Vliissing-en, 25 Oct. Er is eene uitbreiding onzer
badplaats iu het vooruitzigt, tengevolge der onder
handelingen van het gemeentebestuur dezer stad en
de maat8chappjj tot exploitatie van gronden, waarbij
de laatste de verpligting op zich neemt binnen een
jaar drie villa's te bouwen. Daarvoor zouden eenige
gronden door de stad op het duin in ruiling worden
Terwjjl Maandag den geheeleu dag hevige bujjen
uit het N. O. hebben gewoed, had des avonds bjj het
opkomen van eene bui eeu ernstig ongeluk op de fabriek
de Schelde alhier plaats. Er geraakte name ljjk
een gedeelte van het dak der smederij los, tengevolge
waarvan eene gegalvaniseerde jjzeren plaat naar beneden
viel en op het boofd van een vuurwerker teregt kwam,
die zich voor den gloeioveu bevond. Nadat door dr.
Butner de eerste hulp was verleend werd de ongeluk
kige, die eene ernstige schedelbreuk had gekregen,
per brancard naar zjjne woning vervoerd.
Middelburg, 25 Oct. Zooals door de genees
kundigen was voorspeld, zjjn er thans in onze gemeente
veel zieken; zelfs zoo, dat doctoren, die gewoon zjjn
hunne visites te voet af te doen, nu gebruik maken van
de coupé.
Ook van enkele besmettelijke ziekten doen zich
onderscheidene gevallen voor.
26 Oct. Op Vrijdag 11 Nov. e.k.
zal voor de regtbank alhier teregt staan C. v. E.
23 jaren, geboren te Arnemuiden, wonende te Mid
delburg, thans gedetineerd in het huis van bewaring
alhierter zake dat hij in den nacht van 23 op 24
April te zamen en in vereeniging met een of meer
andere personen met geweld heeft opengebroken de
buitendeur en de binnendeur van het kantoor van den
beer A. Jeronimus te Middelburg vervolgens zich in
dat kantoor heeft begeven en aldaar eveneens met
geweld heeft opengebroken eene brandkast en een
lessenaar en daaruit heeft weggenomen de navolgende
gelden, toebehoorende aan A. Jeronimus voornoemd en
wel uit de brandkast ongev. f 450, als 2 bankbilj. van
100, twee dito van 40, vier dito van J 25, twee
of drie muntbiljetten van 10 en ongeveer J 40 a ƒ50
aan zilver geld en uit den lessnaar ongeveer 2 aan
centen en halve centen, zulks met bet oogmerk om
zich die gelden wederregtelijk toe te eigenen.
Met de leiding van het theoretisch onderrigt der
officieren en van het mindere kader der schutterjj te
Middelburg, wordt belast de kapitein -adjudant A. Bree-
man en te Zierikzee de eerste luitenant H. J. Balfoort,
van het garnizoen Middelburg.
Zuid-Beveland, 25 Oct. Verre van rooskleurig
is de toestand op het platteland. Niet alleen dat het
den boer alles behalve naar den vleesche gaat, ook de
lagere en hoogere standen ondervinden den druk der
tijden. Een algemeen op ons eiland gangbare uitdruk
king is, als het den boer welgaat, heeft de geheele
maatschappjj bet goed. Wanneer men bedenkt dat de
meeBte middelen van bestaan direct of indirect bjj den
landbouw betrokken zjjn, dan ia het duideljjk dat vele
anderen dan alleen de landbouwers ondervinden hoe
moejjeljjk het is eene vuist te maken als men geen
hand heeft.
Maar ook vele aanzienljjken deelen in den algemeenen
teruggang in zaken. Op meerdere dorpen hebben de
familiën, die als bet ware het middelpunt der gemeente
vormden, deze verlaten om zich elders te vestigen.
Hunne meer of min prachtige landhuizen staan onbe
woond, de sietljjke tuinen zijn wildernissende meu
belen zjjn op vendutie's gebragt.
Dubbel nadeelig is dat vertrek voor die gemeenten.
De meesten dier familiën toch droegen een niet on be
langrijk gedeelte der gemeentelasten, welke nu door
de overblijvenden moeten gedragen worden. Bij inza
melingen ten behoeve der armen prijkten de namen
dier familiën steeds met milde giften op de inteeken-
ljjsten. Ook deze giften worden voortaan gemist.
Maar ook de zedeljjke invloed dier familiën was niet
zelden groot en vaak een zegen voor de gemeenten.
Van geslacht tot geslacht waren de leden dier familiën
met de gemeentenaren opgegroeidzjj vereenigden wat
nu langzamerhand dreigt gescheiden te worden of reeds
gescheiden is. Op hun initiatief en dikwijls grootendeels
op hunne kosten kwamen op maatschappelijk en ker
kelijk gebied 'belangrjjke verbeteringen tot stand.
En dat alles ia nu langzamerhand uit. Een volgend
geslacht zal zich de namen van die weldoene-s hunner
gemeente naauwelijks herinneren.
Goes, 23 Oct. Hanc Tuemur, Hac Nitimur, het
opschrift der Statenguldens, die in 1680 te Dordrecht
geslagen werden, was het motto eener lezing van ds.
De Pree voor de leden der werklieden-vereeniging
Patrimonium. De godin der wijsheid, Pallas Minerva,
in de eene hand eene speer, die op de aarde rust en
den vrjjheidshoed draagt, met de andere hand op het
boek der wetenschappen, een beeld van den tjjd, waarin
geen vervolgingen het geloof meer beproefden, en van
de wjjsheid der wereld, waarvan toen reeds meer ver
wacht werd dan van het woord Gods. De godin is de
zwakke stedemaagd, aangetast in hare gewetens-vrjjheid
vandaar hanc tuemur, deze (de vrijheid n.l.) verdedigen
wjj. En steunende op den bjjbel, hac nitimur, hierop
steunen wjj.
Naar aanleiding daarvan beantwoordde de spreker
deze vragen: wat is vrijheid, wat de stoffelijke, zedelijke,
geesteljjke en maatschappelijke vrjjheid. De werklieden
werden ten slotte uitgenoodigd zich bjj elkander pan
te sluiten, om bjj de nieuwe zamenstelling der Tweede
Kamer, ook zoodanige personen af te vaardigen, die
de nooden der arbeiders kennen en in staat zjjn die te
verdedigen.
Zooals men weet is het voornameljjk naar aan
leiding eener door hem alhier gehouden voordragt,
dat dr. M. Smit te Apeldoorn is ontslagen. Het verslag
dezer lezing schjjnt in sommige bladen minder correct
te zija geweest, althans de heer C. E. Massee verklaart
de woorden, zooals die in een der bedoelde verslagen
voorkomen, niet te hebben gehoord. Waarheidlievend
als de heer Massee is, zal niemand de gegrondheid
zjjner tegenspraak in twjjfel trekken.
Rap met handen eo voeten, maar ook rap met
de tong toonen de leden der gymn.-vereeniging „ffe--
cules" te zjjn. De gymnastische oefeningen, maar niet
minder de opvoering der beide blijspelen: „Het spreek
uur van den Dokter" en „Dirk Nergensthuis" vielen
zeer in den smaak van het publiek. Bjj monde van een
der bestuursleden werden de heeren P. v. d. Meulen
en Z. D. v. d. Bilt La Motthe in harteljjke woorden dank
gezegd, voor alles wat zjj in het belong der vereeni
ging deden. Beiden ontvingen daarop eene geëncadreerde
photografie, voorstellende de werkende leden der ver
eeniging. Deze photografie, vervaardigd op het atelier
van dhr. Quist alhier, doet den vervaardiger alle eer aan.
Misleid door de duisternis geraakts de ruim 70-
jarige M. in de vest. De oude man was aan den Singel
op een kransje geweest en hij was al spoedig halver
wege in den modder gezakt. Aan twee toegeschoten
bewoners van den Singel kostte het nog al eenige
moeite, eer men hem weer op het drooge had. Eenige
brandewjjn, die eene goedhartige buurvrouw hem voor
den schrik wilde geven, weigerde hjjhjj droeg een
blaauwe knoop.
Als men godsdienstige bjjeenkomsten houden wil,
waarom dan niet in het midden der stad, of waarom
geleidt men zulke bejaarde persoueu niet naar hunne
woning
In den nacht van 16 op 17 October 11. ontstond
aan den oever van den Onrustpolder eene afschuiving
ter lengte van ongeveer 70 meters bjj eene breedte van
22 a 23 meters, die een klein gedeelte van den Cam-
perlandschen veerdaai in de diepte deed verdwijnen,
en waardoor genoemde dam weder met 8 a 10 meters
is verkort.
Door ingelanden van den polder is met het oog op
den in den laatsten tijd zoo sterk achteruitgaanden
oever besloten, een begin te maken met het verdedigen
van den onderzeeschen oever, waartoe in het volgende
jaar zal worden overgegaan.
Dat niet alle personen, die door de politie bede
lend worden aangetroffen, behoeftig zijn, bleek gisteren
in het naburige Zundert, waar een persoon, genaamd
J. E., geboren te Heinkenszand (Zeeland) doo-- de rijks
politie werd opgepakt, die in het bezit werd bevonden
van 1600 aan bankpapier en 118,50 aan obligatiën,
twee Turksche stukkeu ieder van 400 francs, 46
coupons ieder van 6 francs, benevens zilveren en kope
ren muutatukken. De rjjke bedelaar werd naar Breda
getransporteerd en ter beschikking gesteld van de
justitie.
üz*niiiis3o, 25 Oct. Het adre3 door een groot
aantal onzer visschers tot den Miuiater van Financiën
gerigt is van den volgenden inhoud:
„Geven eerbiedig te kennen de ondergeteekenden
allen mosselvisschers te Bruinisse (prov. Zeeland),
lo. Dat door het bestuur der Visscherjjen op de
Schelde en Zeeuwsche stroomea de mosselbaoken
in het najaar worden geopend.
2o. Dat de ondergeteekenden nederig en bescheiden de
aandacht Uwer Excellentie weuschen gevestigd te
zien op de schadeljjke en nadeelige gevolgen van
het openstellea der banken in hec najaar.
3o. Dat ondergeteekenden allen ervaren zjjn en gron
dige kennis bezitten van de mo9selvisscherjj behoeft
geen betoog als zijnde van kindsbeen af in die
tak van dij verheid onderwezen, om met alle vrij
moedigheid de volgende grieven aan Uwe Excel
lentie ter kennis te brengen.
4o. Dat door den jongstleden Noordweate storm welke
gewoed heeft op 12 en 13 dezer het gevangen
mosselzaad hetwelk ondergeteekenden op hunne
bewaarplaatsen hadden gebragt, door middel van
golfslag, voor drie vierde gedeelte is verwoest en
alzoo ook hunne daarop gevestigde hoop is
verjjdeld.
5o. Dat de visschers het euvel dat de hooge banken
in het najaar worden geopend, reeds jaren hebben
gevoeld, doch dat dit thans zooveel te meer in-
grjjpt, omdat de visschers het tienvoud aan pacht
moeten betalen van hetgeen vroeger betaald werd
Go. Dat het bestuur niet als beweegreden kan doen
gelden dat thans meer mosselzaad gevangen wordt
dan vroeger, want dat het den visschers bekend
ia dat vóór 30 jaren, toen de banken in het voor
jaar geopend werden soms de mosselen voor
op de landerjjen werden gebruikt als een
van den overvloed.
7o. Dat nu de mosselbanken alle zijn afgeroofd (leeg-
gevangen) zoodat bjj bet volgend voorjaar, als
wanneer ondergeteekenden hunne banken met bet
mosselzaad zouden willen bezaajjen, zich daarvan
nu verstoken zien.
8o. Dat ondergeteekenden met vrijmoedigheid ver
klaren dat, indien de zaadbanken waren gesloten
geweest tot in het volgend voorjaar omtrent het
begin der maand Mei, alsdan zeer zeker eene
groote hoeveelheid mosselzaad zoude aanwezig zjjn
geweest, dat nu door het ontijdig openstellea dier
zaadbanken is verwoest.
9o. Dat de daardoor veroorzaakte schade, de mossel-
visscherij getroffen, voor een groot gedeelte op
rekening wordt gesteld van het bestuur der Vis-
scherjj op de Schelde en Zeeuwsche stroomea.
10o. Dat het lid des hestuurs van ons ressort in de
vergaderingen meermalen op deze grieven heeft
gewezen en heeft voorgsteld de mosselzaadbanken
alleen open te stellen in het voorjaar, doch het
bestuur vermeende geene veranderingen in het
openstellen te moeten daarstellen.
Redenen waarom de ondergeteekenden Uwe
Excellentie met ootmoedigheid, doch dringend ver
zoeken Uwe aandacht daarop te vestigen en het
daarheen te leiden dat de mosselzaadbanken in
het begin der maand Mei worden opengesteld,
't Welk doende. Volgen de onderteekeningen."
Ziedaar de noodkreet onzer visschersZal hij door
den Minister worden gehoord en beaamd Wij ge-
looven zulks te mogen betwijfelen. Immers dat het
adres, in handen van het Vischbeatuur gesteld, geen
gunstig onthaal te wachten heeft ligt voor de hand.
't Was daar steeds aan doovemans deur geklopt.
De mosBelschipper onderscheidt de banken waarop
mosselzaad ligt in hooge en diepe.
De hooge banken komen gedurende ebbe boven
waterhet mosselzaad dat er op ligt heeft geen last
van Btorm of van zeesterren, waarom men de opening
dier banken reeds van te voren kan vaststellen. Het
voorjaar echter is daarvoor de aangewezen tjjd.
De particuliere mosselbanken zjjn dan leeg: bet zaad
kan er dan dadeljjk opgebragt worden, terwjjl het aan
eene verplaatsing in het voorjaar veel beter weerstand
kan bieden dan in het najaar, en eindeljjk hebben
onze visschers, daar de handel dan stil staat, al den
tjjd om zich met het opvisschen van zaad bezig te houden.
Worden, zooals sedert een 12-tal jaren, die banken
echter in 't najaar geopend, dan moet het gevangen
zaad eerst op bewaarplaatsen worden gebragt, daar
de eigenljjke banken dan met leverbare mossels zjjn
bezet. Op die bewaarplaatsen (slikken) is het zaad aan
weer en wind blootgesteld en een groot gedeelte er van
wordt door de najaarsstormen weggeslagen.
Wat er nu nog van overbljjft moet dan in bet voor
jaar weer eene verplaatsing ondergaan en op de
banken gebragt worden en eindeljjk kunnen de vis
schers niet tegel jjk leverbare mossels opvangen en
verzenden en tevens zaadvisschen. Zij koopen dan liever
het zaad dat zjj in het voorjaar voor niemendal kon
den opvisschen.
De lage of diepe banken echter behooren zoodra het
zaad dat er op ligt rjjp is, te worden opengesteld
wordt die opening vertraagd, zoo wordt het zaad door
de zeesterren opgegeten die er meestal op zjjn. Zijn ze
er echter niet op, zoo kan ook van die banken de
openstelling worden verdaagd. Het zaad nu op de
Grevelingen in Sept. j.l. gevangen was klein, over de
al- of niet rjjpbeid voor opvissching en verplaatsing
liepen de meeningen der visschers uiteen en daar nu
geene zeesterren op die bank waren, ware het ver
standiger geweest de Grevelingen eerst dan open te stel
len indien onbetwistbaar het zaad voor verplaatsing
rjjp was.
Het vischbe9tuur echter, waarvan deleden volkomen
leeken op het gebied der mosselvangst zjjn, verklaarde
het zaad voor rjjp en opende de bank.
Dat nu met tameljjk veel zekerheid, na de pas ge
woed hebbende stormen, kan gezegd worden dat niets
van het zaad dat pas gevangen is zal teregtkomen, be
hoeft geen betoog.
Ziei-il<seeo, 26 Oct. In de gisteren namiddag ge
houden zitting van den Gemeenteraad werd afschrjjving
van Hoofdei. Omslag verleend aan: J. van Beveren ad
34.—, H. Boerée ad ƒ8,75, H. de Goede ad ^,86y,
en Wed. M. Platschorre ad 1,86*/#.
Besloten werd een gedeelte van den weg oyer den
Oostbavendjjk naar de steenbakkerjj over eene lengte
van 200 Meters met oude keijen te bestraten, waarvan
de kosten worden geraamd op 75,
De Voorzitter deelde mede dat op 26 Sept. 11. de
kas van den gemeente ontvanger is opgenomen en in
orde bevondenalstoen was in kas 2342,83.
Nadat de Voorzitter mededeeling had gedaan van
den uitslag van de onlangs plaats gehad hebbende
aanbestedingen, hield de raad eene gesloten zitting ter
behandeling der reclames tegen het kohier van den
Hoofdei. Omslag voor 1887 en van het 1ste suppletoir
kohier van die belasting.
Des avonds hield de Gemeenteraad wederom eene
vergadering ter behandeling der Gemeente-begrooting
voor 1888.
De Commissie, in wier banden deze tot onderzoek
was gesteld, verklaarde dat deze begrooting geen
aanleiding gaf tot beschouwingen van algemeenen aard.
Wjj zullen thans het voornaamste uit de gehouden
discussie mededeelen, en later, na afloop der geheele
behandeling van de begrooting, een uitgebreid verslag
der discussiën geven.
Bp de behandeling van den post Jaarwedde van den
Gemeente-bouwmeester deelde de Voorzitter mede
dat Burg. en Weth. voornemens zjjn een voorstel te
doen tot benoeming van een Marktmeester op eene
bezoldiging van ƒ100 per jaar.
Bjj de post voor haven- en kanaal werken herinnerde
de heer v. Manen dat bjj de vorige begrooting besloten
was tot het nemen van proeven betreffende de resul
taten van de spujjing van het Sas en wenschte deze
te vernemen.
De Voorzitter en de heer Six antwoorden dat het
proefjaar nog niet afgeloopea was; wel zijn proefne
mingen gedaan en is het resultaat daarvan in profil,
doch nog niet uitgewerkt.
Op eene vraag van den heer de Crane naar den toe
stand der Nieuwe Brug, antwoordde de Voorzitter dat
die toestand beter is dan men aanvankeljjk verwachtte;
de verdieping is niet toegenomen.
Bij de post voor riolen, sloten, enz. vestigt de Com
missie de aandacht op de stank der Zoute Gracht. De
Voorzitter zegt dat daaraan zooveel mogeljjk wordt
tegemoet gekomen. Voorts wjjst hij op' de verhouding
tusschen de gemeente Zierikzee en den polder Schouwen
ten opzigte van het onderhoud der waterleidingen.
Bij de po9t voor wegen en voetpaden vestigt de
Commissie de aandacht op den slechten toestand van
den Miereweg en de weg in het Vrjj. Na discussie,
waaraan deelnamen de Voorzitter, benevens de HH.
Sir, Zuurdeeg, Fokker, Boeije en Moolenburgh wordt
besloten eene proef tot verbetering van den Miereweg
te nemen door het aanleggen van greppen. Ten
opzigte van het Vrjj zal getracht worden die weg te
verbeteren door het opbrengen van koolascb.
Bjj de post voor het effenen van uitgegraven Zelke-
terrein zegt de Commissie dat zjj wenscht dat einde'ijk
eene bestemming zal worden gegeven aan dat terrein.
Na discussie verklaart de Voorzitter in eene volgende
vergadering op te zullen geven de kosten van aanleg
en onderhoud van een zoogenaamd park en die van
eene gewone beplanting met opgaande boomen.
Bjj de post van kleeding en wapening der politie
agenten stellen Burg. en Weth. voor, daar de tegen
woordige chacots versleten zjjn, deze te vervangen door
helmen, waarvan de kosten begroot worden op 40.
De heer Fokker bestrjjdt dit voorstel en stelt voor
dat gewone ohacots zouden worden aangeschaft. Dit
voorstel werd verworpen met 8 tegen 3 st.
Bjj de post voor de kosten der Schutterjj wjjst de
Commissie op het hooge cjjfer van kleedingstukken,
vooral de kosten van lapwerk zijn fabuleus boog.
De Voorzitter en de heer Houwer geven
inlichtingen.
Op voorstel der Commissie voor de Straatverlichting
wordt met 10 tegen 1 st. besloten de prijs van het gas
met 1 Jan. a. s. te bepalen op 8 cts. per kub. Meter.
De heer Six stemde tegeu.
By de post voor kosten van het plaatseljjk school-
toezigt wordt met 6 tegen 5 st. besloten deze post met
50 te verminderen.