ZIERIKZEESCHE NIEEWSRODE.
No. 5507.
45sle Jaargr.
Dingsdag 9 November 1886.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30franco per post 1,60.
ADVERTENTIEN van 13 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Ct., kannen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdagsvoormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Door het Postkantoor te Zierikzee zijn gedurende
de 2de helft der maand September 1886 de volgende
brieven verzonden aan personen wier naam op het
adres vermeld, ter plaatse van bestemming, onbekend
waren
1. J. J. Scheuler, Amsterdam. 2. M.Ue Helder,
Arnhem. 3. Mevr. Ketjen, idem. 4. M. C. de Antoonneze,
's Bosch. Van het Hulpk. Dreischor 5. D. S. Knuttel,
Kreuningen.
OME NIEUWE STRAFWETGEVING.
VI.
Al verder het wetboek doorbladerende, vinden wy
dat een dokter, die opzettelijk eene valsche schriftelijke
verklaring afgeeft nopens het al of niet bestaan van
kwalen of gebreken, strafbaar is, onverschillig waarom
hij dat deed; degeen die van dat stuk gebruik maakt,
is ook straibaar; (natuurlijk alleen als hy weet dat
de inhoud onwaar is). Strafbaar is ook degeen, die by
eene verkiezing door gift of belofte een kiezer omkoopt
ook om niet te stemmen hjj krygt evenyeel straf
als de kiezer die zich heeft laten omkoopen.
Wie voortaan een getuigschrift van goed gedrag,
bekwaamheid, armoede of iets dergelijks valschelyk
opmaakt of vervalscht, al is het ook om 't door een
ander te doen gebruiken tot het verkrijgen van een
dienst of het opwekken van welwillendheid en hulp
betoon, is eveneens strafbaar-.
Zeer uitvoerig handelt de nieuwe wet ook over
misdrijven tegen de zedenwy zullen daarover hier
niet verder spreken, doch merken alleen op, dat de
wet daar niet alleen onder rangschikt alle vergrijpen
tegen de eigenlyke eerbaarheid, maar er ook onder
brengt verscheidene andere misdryven, zooals de ten
toonstelling, verspreiding en ten verkoop aanbieding
van zedekwetsende prenten of geschriften (ook liedjes),
het toedienen van sterken drank aan dronken personen,
het dronken maken van een kind onder de 16 jaar,
het dwingen van iemand door geweld of bedreiging
om sterken drank te gebruiken, het afstaan van een
kind jonger dan 12 jaar aan een ander om te bedelen
of tot het aitoefenen van gevaarlüke kunstverrichtingen
of gevaarlyken of zeer ongezonden arbeid en ook het
mishandelen van een dier. Gedeeltelijk zijn deze straf
bepalingen geheel nieuw, o. a. de dierenmishandeling,
waarop bedreigd is gevangenis voor ten hoogste drie
maanden of geldboete van ten hoogste ƒ120; als het
in het openbaar geschiedt, stijgt deze straf tot 4 maanden.
De eigenlijke misdryven tegen de eerbaarheid, die
wy hier voorbijgaan, zyn zeer uitvoerig geregeld met
zeer strenge straffen.
De nieuwe wet stelt ook strafbaar dengeen, die iemand
tot wiens onderhoud of verpleging hy krachtens de wet
(b. v. ouders en kinderen) of eene overeenkomst ver
plicht is, aan hun lot overlaat. De oude wet bevatte
daaromtrent geene voorschriften en verbood -alleen het
te vondeling leggen van een kind.
Belangrjjk is ook de uitbreiding, die laster en be-
leediging ondergaan heeft. Laster was onder de oude
wet het ten laste leggen van daden, die zoo zy plaats
hadden, dengene, tegen wien zy geduid zyn aan ver
volging of wel aan de haat en verachting zjjner mede
burgers zonden blootstellenhoon was het ten laste
leggen van eene ondeugd, terwijl alle andere beleediging
(het eenvoudig uiten van scheldwoorden zonder meer)
als eene overtreding, strafbaar met eene boete van
ƒ0,50 tot ƒ2,50 beschouwd werd.
Het nieuwe wetboek breekt geheel met deze onder
scheidingen en noemt elke opzettelijke aanranding van
iemands eer of goeden naam door telastelegging van
een bepaald feit, met het kenlyk doel om daaraan
ruchtbaarheid te geven, smaad, geschiedt het doorge-
spkriftep of afbeeldingen, smaadschriftelke andere
beleediging gedaan, hetzij mondeling, betzy door feite
lijkheden (waaronder men verstaan moet b. v. het spuwen
op iemand, vroeger niet strafbaar) is eene eenvoudige
ibeleediging. Smaad is strafbaar met gevangenis van
hoogstens 3 maanden en boete van hoogstens 300 by
beleediging is het maximum der gevangenis 3 maanden.
Alleen wordt er geacht geen smaad of smaadschrift te
zyn als de dader klaarblijkelijk in het algemeen belang
of tot noodzakelijke verdediging gehandeld heeft. Staat
nu iemand terecht hiervoor en beroept hy zich op dit
algemeen belang, dan kan de rechter een onderzoek
naar de waarheid van het ten laste gelegde feit be
velen; ditzelfde kan de rechter altjjd ,doen als aan een
ambtenaar een feit, begaan in de uitoefening zijner
bediening, ten laste gelegd wordt. Kan de beklaagde
dan niet leveren het bewijs van de waarheid van
het doof hem vertelde, dan wordt hy veroordeeld niet
meer yoor siyaad, maar wegens lasfer (gevangenis van
hoogstens 3 jaar). Is de heleedigde aan het ten laste
gelegde by reebterlyk vonnis schuldig verklaard,
dan is veroordeeling wegens laster niet mogelijk.
Is de smaad of net smaadschrift gericht tegen een
overledene, dan kan de dader op klachte der bloed
verwanten of van de echtgenoot worden vervolgd: iets
wat vroeger ongestraft moest blyven.
Uit een en ander ziet men, dat het nieuwe wetboek
lang niet malach is op dit punt en ieder met eene
lange tong wel zal doen, voortaan dubbel voorzichtig
te wezen. Ook verdient opmerking de bepaling dat hij,
die een geschrift of prent van beleedigenden inhoud
(of voor een overledene smadelyk) om daaraan rucht
baarheid te geven, verspreidt, openlijk ten toon
stelt of aanslaat, ook strafbaar is. Als dus in eene
courant een dergelijk beleedigend artikel voorkomt,
dan ia niet slechts de schryver strafbaar, maar ook de
uitgever, zelfs wanneer de schry ver bekend ia, en niet
alleen de uitgever maar ook de boekverkooper, die
het nieuwsblad in zyn winkel te koop heeft liggen,
tot den courantenjongen toe die het op straat uitvent!
Als die uitgever ot boekverkooper h\nnen de laatste
twee jarpn wegens gelijk mjsdryf veroordeeld iB, dan
kunnen zy van de uitoefening van dit beroep zelfs
ontzet worden, m. a. w. hun patent wordt hun ontnomen.
Wel moge het hun bekomen
Een afzonderlyk misdrijf noemt het nieuwe wetboek
voorts het wederrechtelijk dwingen van iemand door
geweld of bedreiging met geweld, smaad, of smaadschrift
om iets te doen (b.v. eene schuldbekentenis te onder
teekenen), niet te doen of te dulden.
By de misdryven tegen het leven gericht, wordt
onze aandacht getrokken door het onderscheid dat de
nieuwe wet maakt tusachen kinderdoodslag en kinder
moord. Onder het eerste verstaat zy, wanneer de moeder,
onder de werking van vrees voor de ontdekking barer
bevalling, haar kind by of kort na de geboorte opzet
telijk van het leven beroofd, onder het tweede, wanneer
de moeder datzelfde doet doch krachtens een van te
voren daartoe genomen besluit. De hoogste straf voor
het eerste is gevangenisstraf van zes jarenvoor het
tweede van negen jaren, vry wat lager dan bij gewonen
doodslag en moord waar bet maximum is gevangenis
van 15 jaar, en van 20 jaar of levenslang.
Doet gij een moord op verzoek, lezer, dat wil zeggen,
berooft gij iemand die zoo levensmoe is, dat hij u
ernBtig en dringend verzoekt hem te dooden, werkelijk
van het leven, dan zijt gy, al doet gy niet anders dan
wat hij verlaogde, toch strafbaar, zelfs met 12 jaar
gevangenis, en als gy een uwer vrienden (of vijanden)
aanzet tot zelfmoord, hem daarbij behulpzaam zyt, of
de middelen daartoe verschaft, dan zyt gy voor deze
vriendendienst ook strafbaar, doch slechts met hoogstens
drie jaar. Komt gij dus ooit in het moeielyk geval
dat een uwer kennissen zich absoluut van kant wil maken,
help hem desnoods, maar laat hem altjjd zelf schar
relen, doe gij 't nimmer. Ge komt er dan altijd beter
en met minder straf af. Wilt gy u zeiven echter ver
moorden, ga dan gerust nw gang, geen aardsche réchter
kan dit straffen, en zeker niet zonder spijt heeft h'et
nieuwe wetboek daarom zelfmoord straffeloos moeten
laten.
Zeer zwaar zjjn ook de straffen, bedreigd op mishan
deling, die al naar mate de verzwarende omstandigheden,
kunnen beloopen tien zelfs vijftien jaren gevangenisstraf,
en welke nog met een derde verhoogd worden, als het
misdrijf is gepleegd door toediening van voor de ge
zondheid of het leven schadelijke stoffen, of tegen een
ambtenaar in de rechtmatige uitoefening zijner be
diening, of als de mishandelde is de moeder, vader,
echtgenoot of kind van den vader.
De diefstal in al zijne vormen wordt uitvoerig be
handeld en strafbaar gesteld. Daarby valt op te merken,
dat een feit, hetwelk de oude wet als diefstal be
schouwde, thans volgens de nieuwe wet een anderen
naam heeft. Als namelijk iemand aan een ander toe-
behoorende klei, bagger, ongeBneden veen, zand, aarde,
grind, puin, mest, zoden, plaggen, heide, helm, wier,
riet, biezen, mos, hak- of sprokkelhout, ongeplukte of
afgevallen boomvruchten of bladeren, te veld staand
gras, of te veld staand of na den oogst achtergeblevene
veldvruchten wegneemt om zich toeteeigenen, dan viel
dat vroeger onder diefstal, doch met het oog op de
geringheid van zoodanige vergrijpen, heeft het nieuwe
wetboek die feiten strafbaar gesteld, niet meer onder
den naam van diefstal, maar onder dien van stroopery
eene spiksplinter nieuw uitgevonden benaming die
men derhalve niet verwarren moet met het eigenlijk
gezegd stroopen van wild.
De nieuwe wet heeft meer van zulke nieuwe woorden
gemaakt. Zoo spreekt zij van afdreiging, dat is het
dwingen van iemand, met 't oogmerk om zich of een
ander wederrechtelijk te bevoordeelen, door bedreiging
met smaad, smaadschrift of openbaring van een geheim,
hetzij tot de afgift van eenig hem geheel of ten deele
toebehoorend goed, hetzij tot het aangaan vau eene
schuld of het te niet doen eener inschuld; van ï>e-
gunstiging, waaronder behoort heling; doch hierover later.
Nieuwstijdingen,
ipc ®raws?vaal
De ontdekking van de goudvelden in de Trans
vaal heeft eene zeer gunstige verandering gebragt in
den gedrukten toestand van dat land, en wekt er
schoone verwachtingen. „Het tooverwoord goud", zegt
de „Volksstem"„werd in het hart des lands
vernomen, en in drie of vier maanden tijds was alleB
veranderd. De barre heiden van Witwatersrand (onge
veer 35 it 40 raylen van Pretoria) die kort geleden
slechts betrekkelijk weinig ver van elkander gelegen
boerenplaatsen telden, zyn nu bezet door honderde
menschen, die daar heengestroomd zijn om hun geluk
te beproeven in het zoeken van het edel metaal, dat
in alle tijden en heel de wereld door zulk een toover-
kracht heeft uitgeoefend. De landbouwer en veeboer,
die nog kort geleden niet wisten wat met hunne waar
aan te vangen, vinden nu plotseling eene voordeelige
markt voor de opbrengst hunner nijverheid. Andere
standen in de maatschappij profiteerden evenzeer bjj
de plotselinge instrooming eener bevolking met kapitaal
uit het buitenland."
JFrsnftrijfe.
Niet minder dan 11,735 staatsgevangenen zijn naar
men meldt, in het afgeloopen kwartaal uit Moskou
naar Siberië overgebragt.
Het verhaal betreffende den gewelddadigen dood
van een adjudant van den keizer van Rusland wordt
nader beveBtigd. Een bloedverwant van den gedooden
graaf Von Reutern, die zich te Bazel bevindt, heeft
aan een zijner vrienden een brief geschreven vol in
lichtingen over deze treurige zaak. De graaf rookte
een sigaar, toen de keizer zyn kamer binnentrad. Hij
wilde zyn sigaar verbergen, maar de keizer bemerkte
het vuur, meende een moordenaar voor zich te zien,
schoot zyn revolver af en doodde den graaf.
2StafU.
Uit Sant' Agata wordt aan den Caffaro geschreven
Eene vreeselijke ramp heeft onze geheele streek, van
S.Giorgio tot Sontenure, getroffen door de overstrooming
der Nure, de rivier die boven Ferriere in de Ligurische
Apennijnen ontspringt. Midden in den nacht had de
overatrooming plaats, en binnen weinige oogenblikken
waren alle kanalen, met de rivier in verband staande,
overgeloopen, eD alle wegen in woeste stroomen ver
keerd, zoodat het verkeer in een oogenblik was
afgesneden. Geheel Sant' Agata ligt te midden van.
een onafzienbaar meer. Het pas gezaaide koren is
verdronken. Maar dit is nog niet eens het ergste.
Sedert drie jaren was er hier geen wijnoogst geweest,
tengevolge van ziekten in de wijnstokken, en juist
ditmaal waren de druiven buitengewoon, groot eu over
vloedig gegroeid. Het plukken, het persen, het over
gieten, alles was prachtig afgeloopen, en reeds sedert
eene week was de krachtige, vurige wijn van S.
Giorgio in kolossale wijnvaten in de kelders neer
gezet. Wegens de snelle gisting waren de bovenste
gaten nog niet digtgemaakt, maar slechts ten halve
gedekt. Welk een schat in die kelders! De kleine grond
eigenaars verheugden zich in hunnen wijn en rekenden
er op als op de eenige bron van inkomen yoor den
winter. En nu in drie uren tyds is alles vernield. Het
water is in de kelders gedrongen, heeft de vaten doen
omkantelen enaldenwyndocnwegloopen. De pompen,
voerden by het droogmaken der kelders honderden
hectoliters roodgekleurd water omhoog. De wyn is in
de putten doorgedrongen, zoodat nergens in Sant'
Agata meer zuiver water te krijgen is, en het vee zelfs
met wyn gedrenkt moet worden. Aanhoudend regent
het voort.
De Minister van Oorlog zal, naar men verneemt,
by de vertegenwoordiging een crediet van 400 millioen
aanvragen voor de vernieuwing der uitrustingen van
het leger en van de vestingen.
In het geheel heeft Pasteur blijkens eene opgave
door hem gedaan in de Fransche Akademie, tot hiertoe
14 Hollanders behandeld, die door dolle honden waren
In zekere tapperjj te Amsterdam kwam gisteren
een man binnen en vroeg om een borrel. Toen het op
betalen aankwam had hij geen cent op zak.
„Hoe durf-je dan een borrel vragen vroeg de
verontwaardigde tapper.
Onze man zette zich in postuur:
„Hoor eens, vriend, laat ik je dat eens even ver
klaren. Kun-jij al de jenever opdrinken, die je in huis
hebt
„Ik zou het niet graag proberen
„Dus had-jij te veel, niet waar? en ging er dien
borrel by mij niet schoontjes in
„Dat schikte vry wel," antwoordde de tapper, die
niet begreep, waar de ander heen wilde.
„Dub had ik te weinig. Welnu, Multaltuli de man
scheen den naam niet best te kunnen uitspreken
Multaltuli heeft geleerd, dat niemand regt heeft op te
veel, zoolang er één is, die te weinig heeft.
De laatste woorden werden op straat gesproken
de tapper, die geen Mnltaltuliaan was en onder deze
omstandigheden blykbaar ook geen lust had om het
te worden, had inmiddels den zonderlingen betooger
over het myn en djjn de deur uitgeworpen.
De Parkschouwburg te Amsterdam zal de volgende
•week in openbare veiling worden aangeslagen.
*s Graveuluige5 Nov. Bij het onderzoek
van het wetsontwerp tot wijziging en aanvulling van
hoofdstuk Nationale Schuld der begrooting voor 1886,
zijn in de afdeelingen der Tweede Kamer inlichtingen
omtrent den grondslag der betalingen aan de bankiers
De Rothschild gedaan en overlegging van het contract
Amsterdan, 5 Nov. Het O. M. bij de regtbank
alhier, eischte tegen Van der Stadt en Fortuyn 6
maanden gevangenisstraf wegens het schry ven en ver
spreiden van een opruyend geschrift gedurende 28 en
29 July. De verdedigers, Mrs Simons en Van den Berg,
concludeerden tot vrysptaak. Uitspraak 18 November.
Door de afdeelingen van de Tweede Kamer zjjn
benoemd tot rapporteurs over de wetsontwerpen tot
bevordering der instandhouding van de suikercultuur
op Java, de heerenBahlmann, Van Gennep, Mees,
Schaepman en W. Van Dedem.
De Minister van Oorlog gaat op de kleintjes
passen
In eene circulaire, die door hem naar aanleiding van
een voorstel van den chef van. den militairen genees
kundigen dienst, tot de garnizoenscommandanten ge-
rigt, wordt bepaald, dat door de officieren en mindere
militairen, die vrije geneeskundige behandeling en
versterking van geneesmiddelen uit de garnizoens
apotheken genieten, de potten en medicynflesschen'
uit die apotheken moeten worden beschouwd, als in
bruikleen te zijn afgestaan, doch het eigendom blyven
van het Rijk.
Op den 70en verjaardag van Z. M. den Koning
den 19 February 1887, zal in de kerken der protestantsche
gemeente te 's-Hage een dankstond worden gehouden.
Rotterdam, 5 Nov. De rijtuigmaker Citters
uit Delft moest heden morgen een rijtuig aan de Zie-
rikzeesche boot afleveren. Op het Couwenbergsch eiland
alhier schoot het lemoen uit het voorstel, het rijtuig
liep achteruit te water en gelukkig hadden de koetsier
en de geleider nog tyd van het rijtuig te springen.
Het paard werd gegrepen en keerde zonder rijtuig terug.
De aflevering van het rijtuig zal nu wel eenige dagen
vertraging ondervinden.
De Gemeenteraad te Rotterdam heeft verworpen
met 19 tegen 18 stemmen, de heeren Sanson en Van
der Hoop bleven buiten stemming, het voorstel om der
Vereeniging Rotterdamsche Schouwburg 2 ton uit de
gemeentekas te verstrekken, onder hypothecair verband
tegen 3'/j pCt. voor de voltoojjing van den schouwburg.
De Raad was geheel voltallig. De publieke tribunes
waren stampvol. Bjj den Raad is nog ingekomen een
voorstel tot uitbreiding van de beestenmarkt wegens
den grooten toevoer van klein vee. De onkosten hiertoe
worden op 10,100 geraamd.
Middelburg, 7 Nov. Hiertoe uitgenoodigd door
de kiesvereeniging „Regt voor allen" trad de heer
B. H. Heldt gisteren avond in het Schuttershof op met
eene rede over „Arbeidswetgeving". Niettegenstaande
het hoogst ongunstige weder was de groote zaal zeer
ruim bezet en met belangstelling werd de rede, die
circa 2 uren duurde, tot den einde gevolgd. De klank
volle stem van den spreker vulde de zaal, zoodat zelfs
voor de achterste rjjen schier geen woord verloren ging.
De heer Heldt, ingeleid door den Voorzitter der Ver
eeniging, wees in de eerste plaats op den ernst der
tjjden, niet het minst voor den werkman, en toonde
aan, dat gedurende deze eeuw diens toestand gaandeweg
is verminderd. De arbeidsuren werden steeds vermeer
derd en het loon, naar evenredigheid, kariger, en dit
als noodzakelijk gevolg van de stoom- en andere
werktuigen. Naar mate deze meer werden volmaakt kon
veel mannenarbeid worden vervangen door dien van
vrouwen en kinderen. De uitstekende, maar dan ook
zeer kostbare machines, bragten er de verschillende
ondernemingen en den fabrikant van zelf toe, om van
deze zooveel mogelyk party te trekken, ze een maximum
van werk te doen leveren, en dus ook 's nachts en op
Zondag bezig te houden, alles ten einde het dikwijls
énorme kapitaal, dat er in steekt, ruim rentegevend
te maken. Dit nu had weer ten gevolge langduriger
arbeid van den mensch en 't breken met de oude ge
woonte van de Nijverheid, om niet meer te vervaardigen
dan besteld was. Na moest daarentegen in voorraad
worden gewerkt, dus voor de wereldmarkt, waaruit het
groote kwaad werd geboren, dat overproductie ontstond,
vermindering in prijs van het geproduceerde en dus
na langdurig rnsteloozen arbeid stilstand. Ook andere
oorzaken werkten tot dit laatste mede, meende spreker,
maar de hoofdkwaal is overproductie.
En wat is hier tegen te doen V De fabrikanten toch,
zelfs de meest humane, worden door de concurrentie
gedrongen, om, willen zij niet van de wereldmarkt
worden verdreven, zooveel mogelyk krachtsinspanning
te vorderen van hun werkvolk. De werklieden dan,
zullen deze, als de meest belanghebbenden, er zich tegen
verzetten en weigeren zich verder te laten exploiteeren V
Maar geldt ook hier niet de regel van vraag en aanbod
Zy weten het maar al te goed, dat indien zy dreigen
met werkstaking, andeven gereed staan om hunne
plaatsen in te nemen.
Toch, zegt spreker, moet er verandering komen en
daarom de wetgevende magt optreden met regeling van
den arbeid, en ter voorkoming van ontduiking van
hen, die hun waarachtig belang niet begrijpen, of dat
fabrikanten de concurrentie met naburige Staten, waar
over goedkoopere werkkracht kan worden beschikt,
niet zouden kunnen volhouden, liefst internationale
arbeidswetgeving. Zal deze zoo makkelyk te verkrijgen
zyn vraagt spreker. Neen, hy erkent, dat de moeye-
lykheden vele zyn, maar evengoed als het oorlogsregt,
post- en telegraaf verkeer, wisselregt, uitlevering enz.
enz., internationaal geregeld zyn, kan dat plaats hebben
met den arbeid. Andere landen hebben op dat gebied
reeds veel meer gedaan dan Nederlandouder gewoonte
komen we ook in deze achteraan, zegt de heer Heldt.
Maar men ia eindelijk aan 't onderzoeken, en uit dat
onderzoek kan veel goeds voortkomen. Thans heelt men
hier nog slechts ééne schrede gezet op den goeden weg
door den arbeid var. kinderen beneden de 12 jaar
anders dan op 't veld of in het huisgezin te ver
bieden. Maar er moet verder gegaan worden en dit
verbod uitgerekt tot 14 jaar, met invoering tevens van
leerpligt. Voorts moet men den arbeid van jongelieden
van 14 tot 16 i 18 jaar beperken en in geen geval
nachtwerk en Zondagswerk voor dezen toelaten. Dit
vordert ook de zedelijkheid
Kinderen moeten zich ligchamelyk en naar den geest
kunnen ontwikkelen en de jongelieden hebben eveneens
tyd noodig om zich te ontspannen, zich te bekwamen
by vak-onderwijs en bet geleerde op de scholen te
onderhouden en uit te breiden, terwijl nacht- en Zon
dagsrust dringend noodig is, om de veerkracht te
behouden en niet vóór den tijd oud en afgewerkt te
zyn. Ook den arbeid der vrouwen moet beperkt, en zij
van nacht- en Zondagswerk uitgesloten worden. Spreker
zou nog verder willen gaan en de gehuwde vrouwen,
vooral zij die kinderen hebben, het werken buiten de
woning verbieden. De vrouw zal meer aan de huishou
ding toebrengen, door het den man thuis aangenaam
te maken en de boel bij elkaar te houden en te onder
houden maar vooral moet de moeder zich kunuqn
wijden aan de opvoeding der kinderen. De jonge man,
zegt spreker, die eene huishouding wil opzetten, moet
rekenen op eigen kracht, op eigen verdienste en niet
op die der vrouw. Dit zal hem en haar zedelijk ver
heffen. Hij volmake daartoe zijn vakkennis, werke met
ijver en naauwgezetheid en daaruit zal voortvloeyen,
dat zyn eigen loon wordt verhoogd, ook zonder nadeel
van fabrikanten of patroons, en weldra zal hy in minder
uren 't zelfde werk leveren en daarvoor ook voor zich
beperking van arbeidsuren erlangen tot eigen ge
noegen, ter bevordering van huiselijk geluk en ten
nutte van de opvoeding zjjner kinderen, waaraan hy
nu vaak vreemd blyft.
Ook moet den fabrikanten en patroons de verpligting
worden opgelegd, om de werklieden, die in hun dienst,
buiten eigen toedoen of onvoorzigtigheid, gebrekkig
worden te ondersteunen't zij uit eigen fondsen, 't zij
door betaling van de premiën aan maatschappijen, die
daartegen verzekeringen aangaan.
Later behoort ook voor de ouden van dagen te worden
gezorgd. Waarljjk, de toestand van dezen is verre van
aangenaam, merkt de heer Heldt op. Na misschien 40
jaar achtereen met onbezweken ijver te hebben gear
beid krjjgt hy onder een medeljjdenden patroon nog
wat minder werk tegen klein loon of wel eet geheel
het genadebrood, terwijl de minder gelukkige zich geheel
aan de publieke weldadigheid ziet overgegeven. Die 40
jaar of meer heeft' gearbeid heeft regt door en van
den arbeid te blijven bestaan, maar onmogelijk kan
aan den laatsten van welligt een reeks meesters, do
verpligting worden opgelegd, den ouden werkman te
onderhouden. Dus ook deze zaak eischt wettelijke
regeling
Ten slotte wekt de heer Heldt ieder op, die te zjjner
tijd invloed zal kunnen uitoefenen op het welzijn van
den arbeider, daartoe met kracht mede te werken,
maar bovenal spoort hij de werklieden aan om zich
met énergie op hun vak toeteleggen, fier en flink op
te treden, zich aaneen te sluiten, lid te worden van
werkmansvereenigingen, opdat zij gezamentlijk een
kracht zullen vormenwaar rekening mede moet
worden gehouden en dit hoofdzakelijk hun, langs den
weg van orde en wet, tot lotsverbetering zal voeren.
Hier eindigde de waardige volksvertegenwoordiger
onder daverend applaus. Van de gelegenheid tot debat
werd geen gebruik gemaakt, waarom de voorzitter een
welsprekende dankbetuiging rigtte tot den heer Heldt
en de byeenkomst sloot.
In de „Köln. Zeit." wordt gewaarschuwd tegen
zekere firma Stamm Co. te Vliasiugen, die van een
gevaarlyken „stam" blykt te zjjn. Zjj doet nl. allerlei
bestellingen en bestaat niet. Een persoon uit Mid
delburg bezorgt de brieven te Vlissingen en haalt de
postzendingen en pakketten daar af.
De gemeenteraad van Vlissingen heeft eene som
van hoogstens f 5485 toegestaan voor den aankoop
van badmaterieel.
Goes, 6 Nov. Allerlei commissiën zijn langzamer
hand weer aan het werk getogen met het oog op den
aanstaanden winter. De inteekenlysten van de soep-
bedeeling zijn rondgezonden, en deze worden door de
leden der commissie voor deze instelling persoonlijk
opgehaald. Een goed woord en eene kleine aansporing
vermogen dikwijls zoo veel. Men liep anders ligt
gevaar dat de inteekenljjst onder den berg circulaires
enz. verloren ging. Dat de meergegoeden diep in den
zak mogen tasten, wensebt natuurlijk ieder welgezinde.
Ook de commissie voor het Sint Nikolaas-feest aan
arme kinderen heeft hare taak weer opgevat.
Deze schepping van den heer Van Swinderen mag
zich in veler sympathie verheugen, en hij die in dit
en in het vorige jaar het initiatief nam, staat hekend
als een groot kindervriend. Moge deze commiesie weder
in staat gesteld worden een zonnestraaltje te doen
schijnen in veler schamele woning. Wanneer de ge
goeden den armen kleinen een aangenaam St. Nicolaas-
ieest verschaffen, is hun kinderfeest dubbel aangenaam
gedeelde vreugd is dubbele vreugd.
Voor rekening van het hoofdbestuur trad Don
derdag avond als lezer voor het departement Goes op
de heer Snjjdera uit Middelburg. Men beweert wel eens
dat de Maatschappij tot Nut van't Algemeen verouderd
isdat zjj lijdt aan de gebreken van den ouderdom
dat zy niet met haar tijd is meegegaan. Hierin moge
veel overdrevens, misschien zelfs veel onwaars zjjn, dit
is zekerde nutslezingen passen niet meer in onzen
tyd, deze dienen afgeschaft.
Voor de zooveelste maal is Donderdag avond ge
bleken, dat zelfs de leden er niet van gediend willen
zjjn, en ook zjj, die men voor een dubbeltje in de ge
legenheid heeft willen stellen eene lezing te hooren
over sociale geschiedenis, bleven weg. Misschien dertig
personen waren present, en de akelige ruimte in de
groote zaal waren voor spreker en auditorium beide
neerdrukkend.
In onzen practischen tyd moet de maatschappij zich
op practisch terrein bewegen, wil ze bet gevaar ont
gaan van binnen weinig tijd te worden opgenomen in
een museum van historische antiquiteiten.
Een werkman, bezig met houthakken, heeft zich
op vry ernstige wijze met de bijl aan den voet gewond.
De tweede editie, zjj het ook eene zeer vermin
derde, van de kermis is verschenen. De jeugd, zal zich
onder de liefelijke toonen van „o, mjjn Suzanna" weer
in de caroussel kunnen laten ronddraajjen en zich ver
gasten aan oliekoeken en dergelijke heerlijkheden.
Want de November-veemarkten, vooral „de beste
toondag" is een duodecimo-uitgaaf der kermis. En ze
heeft dit boven de gewone kermis voor, dat velen er
van genieten kunnen zonder zich te bezondigen.
Wat met de kermis is verboden, mag op de toondagen
straffeloos geschieden. II y a des accomodements avec
le ciel
Ziorikzee, 6 Nov. Bij de plaats gehad hebbende
verkiezing van een Hoofd ingeland van het Waterschap
Schouwen is als zoodanig herkozen de heer Chr. Groene-
veld de Kater met 54 van de 73 uitgebragte geldige
stemmende heer M. Hoogenhoom J.Jz. verkreeg 18
stemmen.
Benoemd tot ambtenaar van het Openb Min.
bjj de kantongeregten te 's Hertogenboscb, Oss, Heusden
en Waalwjjk, jhr. mr. Van der Does de Willebois,
thans ambtenaar van het Openb. Min. in het arrond.
Middelburg, voor Oostburg, Terneuzen en Hulst ter