ZlllllkZIIMIII NIEUWSBODE.
No. 5101.
llste Jaara*.
Saturday 18 Julij 1885.
Verschijnt DINGSDA.G, DONPERDA.G en ZA.TlTRDA.Gr. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post 1,60.
AD VE RTENTIËN", ran 13 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote tetter wordt naar plaatsruimte berekend.
Door de Liberale Kiesvereemging zijn
tot Candidaten voor het Lidmaatschap
van den Gemeenteraad gesteld de af
tredende leden, zijnde de Heeren
Mr. H. van MANEN,
G. A. de LOOZE,
Dr. HK. GOEMANS,
Mr. YVA. de JONGE.
Aan Ouders en Voogden wordt herinnerd, dat bij
het hervatten der lessen op 10 Augustus nieuwe
leerlingen op school O worden toegelaten.
Het Hoofd der School,
BASTMEIJER.
KENNISGEVING.
Opening jagt op Waterwild.
De COMMISSARIS des KONINGS in Zeeland
gezien het besluit van Gedeputeerde Staten van 9
Julij jongstleden, no. 84;
gelet op art. 11 der wet van 13 Junij 1857 (Staats
blad no. 87)
maakt bekend dat de opening der jagt op waterwild
zijnde eendenduikerswaterhoenderswatersnippen
schrieken, kemphanen, strandlooperswulpen en plevieren
in deze provincie door Gedeputeerde Staten is bepaald
op Maandag 27 Julij aanstaande.
Middelburg, 11 Julij 1885,
De Commissaris des Konings voornoemd,
W. M. de BRAUW.
AITK O N D I G I N G.
Het HOOFD van bet Gemeentebestuur te Zierikzee
maakt bekenddat door den heer Provincialen In
specteur der Directe Belastingen te Middelburg zijn
executoir verklaard de kohieren van het Patentregt
dezer, gemeente, dienstjaar 1885/86, (wijken A, 33 en
O), die op heden aan den heer Ontvanger der Directe
Belastingen alhier worden ter hand gesteld ter invor
dering, en dat ieder verpligt is zijn aanslag op den
bij de wet bepaalden voet te voldoen.
Zierikzee, den 17 Julij 1885.
J. P. N. ERMERINS.
Nieuwstijdingen.
Londen16 Julij. Naar de „Standard" meldt,
heeft de Engelsche regeering te St. Petersburg ophel
deringen gevraagd nopens bet voortrukken der Russen
naar deAfghaanscke grenzen.
Een schrikkelijke geschiedenis van lijden te midden
van het ijs wordt door vier matrozen verhaald, die te
Liverpool aangekomen zijn. Zij maakten deel uit der
bemanning van de bark „Bayard", die zich op reis
naar Québec bevond en in ontzaggelijke ijabanken ge
raakte, door welke zij geheel ingesloten en verbrijzeld
werd, totdat bet schip zonk. Vier dagen en nachten
zwierf de bemanning, een boot met zich meeslepend
op het ijs rond, totdat zij eindelijk aan boord van de
„May Eouise" werd opgenomen, welk vaartuig ook
vastraakte en verlaten moest worden. Op dat oogen
blik werd zij door de bark „Brilliant" opgenomen en
naar Québec gebragt.
In het jaar 1865 had zekere Henson, te Londen,
een gehuwd man, met een beeldschoon meisje, de
kellnerin Emily Parson, kennis gemaakt.
Ter wille van het meisje liet hij zijne familie en
zaken in den steektoen hij hoorde dat zij ook met
een militair relation had aangeknoopt, snelde hij naar
hare woning, ging vreeselijk te keer en bragt Emily
ten slotte met een keukenmes een levensgevaarlijke
wonde toe.
Het meisje herstelde en Herson werd tot een tucht
huisstraf van twintig jaren veroordeeld.
Toen de man, die geheel en al grijsaard is geworden,
dezer dagen op vrije voeten kwam, hoorde hij tot zijn
verbazing dat zijne vrouw en Emily boezemvriendinnen
waren geworden.
Geen van beiden wilden iets van hem weten en de
man ging onmiddellijk naar het Geregtsgehof, knielde
neder en smeekte weenende om toch maar weder in
de gevangenis te worden opgenomen.
ti
Madrid 15 Julij. Gisteren in Spanje 1608
choleragevallen en 663 sterfgevallen aan cholera, waar
van 4 te Madrid en 297 in de provincie Valencia.
Uit Madrid verneemt de „Indépendance" dat Bazaine,
de bekende oud-maarschalk van Frankrijk, thans brood
gebrek lijden zou, zoo niet door enkele liefdadige
personen in zijn eenvoudigste behoeften voorzien werd.
Voor de regtbank te Weenen stonden dezer dagen
twee knapen van 12 en 13 jaren teregt, wegens bet
vermoorden van een 10-jarigen schoolmakker. Zij
hadden nog een medepligtigemaar tegen dezen, die
nog geen tien jaren oud is, kon geen aanklacht
worden ingediend. De beide knapen toonden niet het
minste berouw over hunne misdaad. De oudste, de voor
naamste schuldige, werd tot 18 maanden zware gevan
genisstraf, en de jongste tot 3 maanden eenzame
opsluiting veroordeeld.
dPuttsdil&mfr.
In geheel Noordduitscbland hebben vreeselijke on-
tve'ders gewoed, die den oogst zwaar beschadigd hebben.
Te Düsseldorf werd eene moeder met vier kinderen
door den bliksem doodgeslagen.
JJranÊ rijft
Onlangs werd medegedeelddat te Parijs een
„razzia" werd gehouden onder de landloopers en verder
gespuis, die bij bet vallen van den nacht bet Bois de
Boulogne onveilig maakten. Men begrijpt dus de ont
zetting, welke Parijs heeft aangegrepen na een moord,
die, met bet doel om te stelen, in den tuin der Tui-
lerieën te 1 uur 's nachts is gepleegd. Een bende
boeven achter bet geboomte verborgen, heeft zich op
een voorbijganger geworpen en den ongelukkige, na
hem twee messteken te hebben toegebragt, uitgeschud.
De toestand van het slagtoffer is hopelooswat de
daders betreft, dezen hebben zich uit de voeten kunnen
maken.
Ook in de wijk van het Champ de Mars zijn Zondag
j.l. op betzelfde uur en nagenoeg op dezelfde plaats
twee personen aangevallen. Een dezer bekwam acht
messteken en is kort daarop gestorvende andere heeft
twee messteken gekregen, alvorens men hem uitschudde,
doch gelukkig bleken zijne wonden niet van ernstigen
aard te zyn.
SMgie.
De Koning der Belgen zal den 27 dezerden dag
na de inwijding van de Handelskade te Antwerpen,
den inzenders der tentoonstelling aldaar een groot
feestmaal aanbieden. Hij heeft voor dat doel 75,000 fr.
bestemd.
JLefterlanb'.
Arnhem, 15 Julij. Gisteren stond voor bet Hof
alhier teregt Louis te Boekhorst, beschuldigd zijn oom
C. H. te Boekhorst, deurwaarder te Gendringen, in den
ochtend van den 25en Mei 11. met een pistoolschot te
hebben gedood.
Meerdere getuigen werden in deze zaak gehoord,
waaronder de huishoudster van den vermoorde de hoofd
getuige was. Beschuldigde bekende ten volle zijn mis
daad- en gaf als oorzaak zijn intieme verhouding tot
de huishoudster op, die hem, door haar voorgenomen
huwelijk met zijn oom, tot de daad bragt. De Proc.-
Gen. nam die oorzaak aan,_.z. i. had de huishoudster
getracht het moeielijke probleem, om twee heeren te
dienen, op te lossen, wat echter beschuldigde niet
verschoonde en eischte tegen hem 15 jaar tuchthuis
straf wegens moord met voorbedachten rade, onder
verzachtende omstandigheden. Uitspraak beden over
acht dagen,
In de Nieuwstad te Arnhem is Woensdag bet
vijftienjarig dochtertje van B., naar men zegt, tenge
volge van het overvloedig gebruik van kersen waarvan
zij ook de pitten inslikte, plotseling doodgebleven.
's Gravenlia^e, 16 Julij Een boerenknecht
op Kranenburg, op de grens van Loosduinen en Scheve-
ningen, kreeg gisterenavond met een arbeider twist.
De een, een jongman van 23 jaar, verwondde den ander,
een huisvader van 7 kinderen, met een dolkmes zoo
ernstig, dat deze heden morgen dood gevonden werd
in een aardappelveld. De dader is gearresteerd.
Niet zoo bijzonder ongunstig: zoo kan ditmaal
het oordeel luiden over den staat der Rijksmiddelen.
Nagenoeg alle middelen bragten meer op dan verleden
jaar, zoodat het totaalcijfer 8 ton hooger is en aan
het eind der zes maanden de opbrengst bijna 2 mil-
lioen meer bedraagt dan het vorige jaar. Zonderen
wij bet successieregt uit, dat door toevallige omstan
digheden bijna 1 millioen meer afwierp, dan houden
wij een vermeerdering van 1 millioen over. Deze uit
komst is nog slechts betrekkelijk gunstig, als men in
aanmerking neemt, dat zij verkregen is niet door het
uitzettingsvermogen der bestaande belastingen, maar
door belastingverhooging. Immers, de suiker, waarvan
men tengevolge van de verhooging van den accijns
ruim 3 millioen meer verwacht dan de opbrengst
verleden jaar bedroeg, gaf in dit halfjaar reeds 12 ton
meer, en het gedistilleerd, waarvan de verwachting
minder hoog gespannen was, gaf toch ook, dank zij
accijnsverhooging, ruim 3l/2 ton meer.
Naar het „Haagsche Dbl." verneemt, liggen op
de politiebureaux te Rotterdam meer dan 500 hoeden
en petten, die op straat gevonden zijn, voor de regt-
hebbenden gedeponeerd. Weinig animo schijnt er te
bestaan om zijn hoofddeksel aldaar terug te eischen,
daar niemand komt opdagen. Het aantal nieuwsgieri
gen, dat door sabelhouwen en steenen gekwetst is,
moet groot zijn. Deze heeft een wond op zijn hoofd
en gelaat, geene in den hals, anderen missen een stuk
van neus of oor, en weer andren loopen mank, enz.
Bij velen verging daarom de lust naar het sarren en
opruien der straatjongens een kijkje te nemen. Men
had er meer dan genoeg van.
Tevens verzekert men, dat de burgemeester Zatur-
dagavond tot de volksmenigte op de Hoogstraat het
woord rigtte en vroeg wat men eigenlijk wilde. Men
zweeg, want niemand wist den burgervader te ant
woorden. De heeren en dames konden toch moeielijk
zeggen, dat zij ooggetuigen wilden zyn van het te ver
wachten standje
Hetzelfde blad zegt dat een der steenenwerpers in
hechtenis genomen is, doch hiervan is te Rottterdam
zelf niets bekend.
Van goeder band deelt men aan de „N. R. Ct."
de volgende cijfers mede, die opnieuw van de toege
nomen bruikbaarheid van den Nieuwen Waterweg in
het laatste halfjaar getuigen.
Van lo. Januarij tot lo. Julij 1885 toch hebben van
de 1785 ingeklaarde zeeschepen slechts 17 moeten
lichten, waarbij van de 63 lichters is gebruik gemaakt,
terwijl over hetzelfde tijdvak van 1884 van de 1774
ingeklaarde zeeschepen nog 30 hebben gelicht met be
hulp van 150 lichters.
De vader van Jacob Spruit, te Alblasserdam, wiens
zoon bij bet breken van de brug aan bet Papendrecht-
sche veer te Dordrecht het leven verloor, beeft bij bet
gemeentebestuur van Dordrecht een aanvrage tot scha
devergoeding ingediend, welke aanvrage by de eerste
raadsvergadering behandeld zal worden. Andere inge
zetenen uit dezelfde plaats, die bij die gelegenheid te
water zijn geraakt en daardoor hunne kleederen in
meerdere of mindere mate beschadigd, zagen, schijnen
reeds eene schadeloosstelling ontvangen te hebben.
Rotterdam, 16 Julij. Alhier is een goed ge
slaagde proef genomen met eene nieuwe uitvinding,
die ten doel heeft, door middel van een enkelen handgreep
het paard of de paarden van een rijtuig los te maken.
Dit toestel kan dus voornamelijk dienen ter voorkoming
van een ongeluk, wanneer men in een rijtuig zit, waar
van de paarden op hol gaan. De zamenstelling komt
eenvoudig hierop nederdat er Onder het rijtuig een
legger is aangebragt, die aan de voorzijde in verband
staat met een kleinen hefboom. Deze hefboom is binnen
het bereik van den koetsier of voerman die op den bok
zit, maar kan ook binnen bet bereik worden gebragt
van de personen die in het rijtuig zitten. Wanneer
nu bet paard of de paarden op bol gaan, beeft men
slechts even op den hefboom te drukken,d<m zyn zij
dadelijk los, en bet rijtuig is geremd. Wel is waar,
dan gaan de paarden aan den haal, maar het rijtuig
blijft stilstaan.
Terneuzen, 16 Julij. Bij de Dingsdag alhier
gehouden aanbesteding voor bet bouwen van een onder
wijzerswoning bleek de minste inschrijver te zijn, de
beer M. D. de Putter alhier voor /'4580, zijnde
ƒ1600 beneden de raming.
De Duitsche schooner „Burgemeester Voorn"
waarvan wij de stranding in ons vorig nummer mededeel
den, is gistermorgen by hoog water van de Suikerplaat
afgeraakt en heeft zijne reis vervolgd.
"Vlïssïug-en, 15 Julij. Het stoomschip „Drenthe"
van de Rotterdamsche Lloyd zal morgen van Rotter
dam bier aankomen, om aan het etablissement der
maatschappij „De Schelde" belangrijke veranderingen
en herstellingen te ondergaan.
Twee aan de fabriek „De Schelde" vervaardigde
nieuwe stoomketels zullen in bet schip worden ge
plaatst, ter vervanging van de thans daarin aanwezige
vier ketels. Zy zullen evenveel stoom kunnen produ-
ceeren als deze, doch aanzienlijk minder ruimte inne
men, welke besparing ten goede komt aan het
laadvermogen.
Voorts worden de compound-machines veranderd in
drievoudig expansie systeem, en verdere herstellingen
en vernieuwingen van meer of minder belang aan schip,
machines en tuigage verrigt.
Hiertoe zal de „Drenthe" ruim een paar maanden
aan de werf „De Schelde moeten blijven liggen, en zal
deze gedurende dien tijd aan vele handen werk kunnen
verschaffen, waarnaar, in den tegenwoordigen slappen
tijd, menigeen verlangend uitziet.
Goes, 15 Julij. De uitslag van het overgangs
examen aan de Hoogere Burgerschool is, dat bevorderd
werdenvan de voorher. klasse naar de le klasse 16
jongens, van de le naar de 2e klasse 13 jongens, van
de 2e naar de 3e klasse 10, voorwaardelijk 1, varl de
3e naar de 4e klasse 7 jongens, van de 4e naar de
5e klasse 9, voorwaardelijk 1.
Dezer dagen vierde een geacht ingezeten, de heer
G. Braam, onderwijzer in het teekenen en schilderen,
zijn tachtigste jaardag. Van vele zijden, niet het minst
van zijne vroegere en tegenwoordige leerlingen, ontving
de achtenswaardige grijsaard, vele bewijzen van belang
stelling. Niettegenstaande zijn gevorderden leeftijd,
gaat de heer Braam nog steeds voort met het geven
van onderwijs.
Goes, 16 Julij. Met algemeene stemmeu is de
wethouder Ochtman op nieuw candidaat gesteld, en
zoo iemand, dan verdient dit aftredend lid een ver
nieuwd bewijs van vertrouwen der kiezers. Vólkomen
op de hoogte van dat deel der zorgen van het gemeente
bestuur, waarmede hij meer in het bijzonder belast is,
de openbare werken, is zijne herkiezing volstrekt on
misbaar. "Wanneer men bedenkt, dat bet Sas dringend
behoefte beeft aan nauwlettend en deskundig toezicht,
dan kan een vernieuwd mandaat voor den beer Ocht
man niet uitblijven. Gedurende het zesjarig tijdvak
van het wethouderschap van den heer Ochtman zijn
aan wegen en openbare gebouwen tal van verbeterin
gen aangebragt, zonder dat de belastingen moesten
worden verhoogd. Waar elders de niet-berkiezing
van den heer Ochtman eene ramp voor de gemeente
wordt genoemd, daar ligt het aan de kiezers om die
ramp van de gemeente af te wenden.
De heeren Jonquière en van Gorkom zijn niet alleen
volkomen onafhankelijk, maar ook zeer bekwaam;
zij zouden als raadslid uitstekende diensten kunnen
bewijzen.
Dr. Callenfels is gedurende eene reeks van jaren lid
van den gemeenteraad; hij is een van de meest populaire
personen in deze gemeente en daar bij door beide
partijen wordt aanbevolen, is zijne herkiezing zeker.
Zaturdag a.s., te 11 uren des voormiddags, zal
de middelbare school voor meisjes te Goes op plegtige
wijze gesloten wordenalle oud-leerlingen dier school
zijn verzocht de uitvaart by te wonen.
St. Maai'tensdyk, 16 Julij. Heden middag
zette een alhier onbekende duif zich neder op bet dak
van een woonhuis. Een oogenblik daarna tuimelde zij
van daar naar beneden in den tuin van den beurt
schipper A. Vermeulen en bleek doodgevallen te zijn.
By onderzoek bespeurde men, dat bet een postduif
was, voorzien van het merk „Excelsior" Zierikzee 248
1885. Verder was nog te onderscheiden den indruk
van een merk, 't welk evenwel moeielijk leesbaar was.
Zierikzee, 18 Julij. Naar wij vernemen zijn
thans aan de leden van den gemeenteraad toegezonden
de Gemeente-verslagen óver de jaren 1881 en '83, met
de toezegging dat de Verslagen over 1882 en '84 spoedig
zullen volgen.
Wij willen hopen dat ook nu spoedig zal worden
voldaan aan de laatste zinsnede van art 182 der
Gemeentewet, waarbij bepaald wordt dat de Verslagen
verkrijgbaar gesteld moeten worden, opdat wij een
4jarig Overzicht kunnen geven.
Onder de geslaagden voor Cadet aan de Kon.
Mil. Academie te Breda komt voor de beer J. M.
Benteijn te Tbolen.
Een rustig wandelaar te Leiden meende Zondag
middag, dat een kind in den Rijn viel. Zonder zich
een oogenblik te bedenken, begaf hij zich te water en
had het geluk een dameshoed, die door een
windvlaag was afgerukt, op het droogc te brengen.
'sMans hulpvaardigheid lokte natuurlijkerwijze veel
vroolijkheid uit.
Dat het zich baden in een rivier, vooral voor
ongeoefenden, zeer gevaarlijk is, bewijzen de volgende
treurige ongevallen, die daaraan hun ontstaan te danken
hebben. Twee jongelieden, knechts van een boer, wilden
in de Lek bij Beusicbem gaan baden, doch zonken
spoedig weg. Den anderen morgen werden hunne lijken
gevonden.
Te Arnhem verdronk Zondag bij bet zwemmen in
den Rijn een zekere B. W., oud 15 jaar; zijn lijk is
nog niet teruggevonden.
In de Sexbierumervaart nabij Harlingen verdronken
Zondag twee broeders. De een kreeg kramp onder het
zwemmen en zonk in de diepte; zijn broeder sprong
hem onmiddellijk na, doch werd het slagtoffer zijner
broederliefde.
In den IJsel bij Deventer is Maandagmorgen bet
lijk van een jongen van 12 a 13 jaren komen aan
drijven van den kant van Zutfen. Hij was geheel naakt
de jongen is alzoo hoogst waarschijnlijk met zwemmen
verdronken.
Zaturdag in den laten avond zijn in de rivier de
Lek te Wijk bij Duurstede bij bet zwemmen twee
oppassende boerenknechts verdronken. Dë lijken zijn
na lang zoeken gevonden".
In de Harlingervaart, nabij Leeuwarden, is Zondag
namiddag een tienjarige jongen verdronken. Vier
polderlieden, die met een roeiboot in de nabijheid
waren, hebben na veel moeite het lijk gevonden, doch
durfden bet niet geheel uit het water halen, vóórdat
de politie ter plaatse kwam.
Te Steenbergen had Maandag op de bouwhoeve
van den heer W. van Sliedregt een treffend ongeluk
plaats. Zijne blinde en hoogbejaarde, bij hem inwonende
bebuwdmoeder werd door eene molenaarskar, die op de
werf stond om graan te laden, en waarvan bet paard
schrikte en op bol ging, zoodanig gekneusd, dat zij
reeds eenige uren later aan de gevolgen is overleden.
Een gehuwde vrouw van even 30 jaren werd te
Leek dood in baar bed gevonden. Naast haar lag de
jeneverflesch. Men zegt, dat zij den dag voor baar
dood niet minder dan 22 maatjes naar binnen bad
KERKNIEUWS.
Ds. A. de Joode, pred. te Eikerzee, heeft bedankt
voor bet beroep naar Hontenisse.
Bedankt voor bet beroep naar de Chr. Geref, gem.
te Haamstede door ds. C. Steketee te Veere.
In de geopende zitting der Algemeene Synode werd
benoemd tot president dr. J. K. Kocbtot vice-pre
sident J. C. Verboefftot secundus C. F. Zeemau.
I' E DIKE E U K T E IN
bij de
CHRISTELIJKE GEREFORMEERDE GEMEENTE
te Zierikzee,
Afdeeling Sint-Domusstraat.
Zondag lO Julij 1885.
's Morgens 10 ure, Ds. J. A. GOEDBLOED.
's Avonds 6 ure, Ds. J. A. GOEDBLOED. Cat. Zondag 21.
Gemengde Bex-igten.
In bet krankzinnigen-gesticht Meerenberg worden
thans ruim 800 personen verpleegd. Een liefhebber
van kegelen te Regensburg verloor op één middag
daarmede 2700 Mark. De koffijhuishouder, die zulk
boog spelen duldde in zyne uitspanning, zal geregter-
lijk vervolgd worden. Te Chicago is het Onze Vader
uitgegeven, gedrukt in 189 talen. Uit Arnhem is
aan cle Veeartsenijschool te Utrecht opgezonden eene
kolossale koelever, wegende 25 kilo. In de Indische
Lokomotief leest men het volgende „Gevallen van
een hoogte van 9 el, nl. van het dak van de Chinesche
kerk in de Kampong Sebandaren, is gisteren een Koeli,
die daar lag te slapen. Toen hij wakker werd, was hij
dood." Iu Engeland worden voor renpaarden buiten
gewoon hooge prijzen besteed. Dezer dagen werd be
steed: voor een driejarige merrie ƒ105,600, eene
evenoude hengst f 103,200 en voor een tweejarige dito
ƒ54,000. Te Naarden zijn uit een tot de vesting
werken behoorend, gebouw 4600 ledige patroonhulzeu
gestolen. De volgende vriendschappelijke brandbrief
werd dezer dagen te Leeuwarden ontvangen„Amice,
door dezen laat ik u weten eenige letteren te schrijven.
Amice Boektneijer, als gij mij niet binnen den tijd van
drie dagen geen ƒ100 stuurt, dat ik niet naar Amerika
kan komen, dan zal ik u vrouw en u met een dolk
doorboren en steek ik u geheele boel in den brand.
Zijt gegroet van uwe Amice K. Martens."Een-pik
draad te Wolfsdorp moest zich niet te veel met de
verkiezing inlaten; laat de man beseffen dat hij van
een ieder moet leven, anders zou bet voor nog wel
eens nadeel kunnen zijn. Een uitbelder te
Ter Neuzen moest zich niet verbeeldendat hij
eene smidsdochter kan krijgen, want die houdt hem
toch maar voor 't lapje. „Wel, wel", zegt Arie
te Oplaat, „wat ben ik blij dat mijn hospita ver
trokken is naar O..Tonge, nu heb ik vrij toegang."
Een zoon van een meelzak te Wolfsdorp moest
zich niet verbeelden dat bij Maatje uit __Nazereth
kan krijgen. Zij is op hem niet gesteld, of hij komt uit
het brillenhuis. De kleur verschilt ook te veel.
„Het is jammer" zegt Kees, „dat mijn vroegere con
fraters, Lein, Bram en Louw niet meer in de gemeente
zijn, anders had ik bij de a. s. verkiezing zeker nog
drie stemmen meer. Te Ba. zullen met de kermis
bij een verglaasde pikdraad en een halve zool worden
verlootJohanna van de stokslager en Keetje uit de
herberg; loten zijn a 10 Cts. te bekomen bij Dina in
den blikken winkel.
Ingezonden Stukken.
Haagsche Brieven.
den Haag, 16 July.
Eindelijk zijn zij gekomen Wie? De rapporten
der Tweede Kamer over de grondwetsherziening die
over het Wetboek van Strafvordering het programma
der Liberale Unie? Neen, de zeventig graden
Fahrenheit, die alle vensters doen ontsluiten, alle
harten doen opengaan van genot, alle vruchten stoven,
alle toiletten doen schitteren. Wat is de zomer lang
uitgebleven maar eindelijk,eindelijk is hij gekomen
en eindelijk is (alsof de zomer er op gewacht had) het
nieuwe kuvhaus te Scheveningeu geopend. Dat is
Zaturdagavond en nacht een feest geweest te Sche-
veningenHet stroomde champagnede feestcom
missie had het gansche corps diplomatique, alle
regeeringen en stedelijke overheden genoodigd om de
opening van het kurhuis bij te wonen. Het was een
feest, eenig in de annalen der gemeente, alles natuurlijk
voor rekening van de Maatschappij „Zeebad Scheve-
ningen" die bet badhuis, de baden eu al wat daarmede
in verband staat, tot zelfs de stoelen op hqt strand,
gaat exploiteeren.
Wat heeft dit bestuur van het Zeebad in bet laatste
jaar al te verduren gehad. Het heeft niet alleen een
geheel nieuw gebouw, een hotel voor minstens twee
honderd vijftig personen, een echt Kurhuis op de puin-
boopen van bet vorige badhuis opgetrokken, bet heeft
nu ook prijzen en tarieven vastgesteld, die het een
burgerman onmogelijk maken, om er ooit met vrouw
en dochters heen te gaan. Verbeeld uvijftien gulden
per lid en vijf gulden "voor ieder pesoon die een lid
meebrengt. En dit voor een seizoen van hoogstens drie
maanden, want men mag al heel tevreden zijn, als
een Haagsche zomer drie maanden duurt
Bedillen, vitten dat is nu eenmaal het kenmeak
van den echten Hagenaar. Geef den Hagenaar den uit
muntendsten zanger of acteur te hooren, hij heeft er
altijd een beteren gehoord. Toen gedurende vele jaren
het Badhuis door de gemeente zelve werd geëxploiteerd,
was de kleine burgerij, die daar voor niets kon binnen
komen, en er naast den adellijken jonker kon plaats
nemen, uitstekend tevreden. Toen waren er geene
tarieven. Maar toch was het een voortdurend klagen.
Het vroegere gemeentebadhuis verslond schatten. In
tal van posten der gemeentebegrooting waren uitgaven
voor het badhuis verscholen. De stad deed niets dan
verliezen. De gemeentelijke commissie voor het Bad
huis werd op alle wijze beetgenomen. Over de gemeente
lijke bediening was niemand voldaan. De waarheid
was, dat eene gemeente geen hotelhouder, geen ex
ploitant van openbare vermakelijkheid moet zijn. Eene
bijzondere ondernemer moet door bijzondere ondernemers
gedreven worden. En nu eindelijk de gemeenteraad
een paar jaar geleden bet kloek besluit nam om zich
van dezen lastpost te ontslaan, nu eindelijk eenige
ondernemende lieden zich hebben bereid verklaard om
al de risico's dezer reusachtige onderneming te dragen,
nu klagen de Hagenaars, dat zij geen vrijen toegang
meer hebben, dat bet voor een burgerman niet te doen
is om dertig, veertig gulden, al naar gelang bet aantal
dochters waarmede men gezegend is, voor dit genot
uit te geven. Het strandgezicht is immers voor ieder
een? En eene zekere vereeniging, die in den Haag
gevestigd is en zich met de belangen van „Handel" en
„Nijverheid" moet bezig houden (aldus is hare bena
ming) neemt zelfs eene motie aan om deze krenking
van de regten der burgerij af te keurenDat zijn dan
nog wel zij, wier eigenaardige roeping het is de be
langen „van de bijzondere nijverheid" voor te staan.
De vertegenwoordigers der particuliere nijverheid komen
er tegen op, dat eene van de meest speculatieve van
alle nijverheidstakken op eigen voordeel bedacht is
Maar, zegt men, deze ondernemers hebben een voor-
rëgt van de stad gehad. De gemeente heeft aan de
maatschappij een groot voorschot gegeven en dat groote
voorschot is door alle burgers opgebragb. Het argument
laat mij koud Eene waarheid is bet, dat er vele onder
nemingen van openbaar nut, ook van openbaar genot,
niet zonder medewerking van de gemeente fomnentot
stand komen. Dit verandert evenwel niets in het ka
rakter van de onderneming. Een voorschot is geen
geschenk; de Maatschappij zal dit voorschot hebben
terug te geven, en de belastingschuldige ingezetenen
komen er bij slot van rekening niets mede te verliezen.
Maar allen, die zoo klagen, zien nog eene andere
voorname zaak voorbij. Gaat bet der Maatschappij
„Zeebad Scbeveningen" goed, wat zal daarvan bet ge
volg zijn Dat Scbeveningen ook een van die middel
punten van Europa zal worden, welke de vreemdelingen
zullen lokken om hier aan het frissche zeestrand hunne
zomervacantie door te brengen. De nieuwe maatschappij
beeft vóór alles te zorgen, dat de inrigting van bet
kurhaus en van de kurzaal zoodanig zij, dat de vreem
delingen elkander zullen verdringen om in dit nieuwe,
naar alle eiscben van den tijd ingerigte établissement
bun intrek te nemen. En wie zullen daar dan weder
de voordeelen van plukken? Wie anders dan al die
Industrieëlen zelve, die nu zoo klagen? Daarop zin
speelde gister de Burgemeester, de heer Patiju, toen
hij met eene keurige rede het nieuwe gebouw inwijdde.
Aan den luister van dit feest beeft niets ontbroken,
de gebeele beau monde was er bijeen, een schitterend
soupé, een luisterrijk bal! De stoomtrams stoomden
nog wel in den Zondag nacht tot twee uren in den
vroegen morgen heen en weder van den Haag naar
Scheveningen. Het was daarenboven een uitgezochte,
zeldzame zomer-avond. Onder de beste auspices is dus
het badsaizoen ingegaan. Waarom zou de Haagsche
burgerij dau klagen? Zij heeft het zestig jaren lang in
hare macht gehad om van Scbeveningen eene der beste
badplaatsen in Europa te maken. Het is gebleken, dat
de aantrekkingskracht van hare bekoorlijkheden niet
zoo groot was oiii de vreemlelingen hierheen te lokken.
Wie weet hoe menige onbeschaafde Scheveningster den
vreemdeling in een boozea luim heeft gebragt door
hare grenzelooze vrijmoedigheid? Laat nu eens eene
ernstige maatschappij, steunende op een machtig ka
pitaal, beproeven wat zij vermag. Maakt zij goede
zaken, dan is aan Scbeveningen eene toekomst ver
zekerd; maakt zij slechte zakeu, dan keert de oude
toestand terug en kan de gemeente weer gaan bijpassen
ten koste van de belastingschuldigen.
Het nieuwe gebouw verheft zich fier boven de om
geving zijn koepeldak en torenspitsen zijn reeds van
zeer verre te zien, vooral op den nieuwen bad weg en
alleen de gelukkig met galerijen bedekte oude zijvleugels
die zijn blijven staan, doen afbreuk aan het gebouw.
Het geheel geeft deu indruk van kracht en majesteit.
Het middelpunt van het hotel is de kurzaaleene
ruimte die een paar duizend personen met gemak kan
oevatten. Het breede koepeldak van gekleurd glas,
werpt een getemperd licht door de ruime halle die
aan de zeezijde geheel openslaande vensters heeft, welke
toegang geven tot eene overdekte galerij, die den
overgang vormt naar het eigenlijke terras. Kostbare
schilderstukken versieren de zaal, waarvan de vloer
met mozaïk is ingelegd, terwijl in het front een ruim
tooneel is gebouwd.
Links en rechts kan men van uit deze zaal komen
zoowel naar de buitengalerij aan de landzijde, die met
trappen naar beneden voert, of door luchtige gangen
naar de zijvleugels, die hooge' en uitgestrekte zalen
bevatten voor restaurant en eetzalen. De oude kur
zaal is voor het particulier gebruik van de Club de
Schéoeningue bestemd. Daarentegen is de oude eetzaal
in een bal en comediezaal herschapen. De eigenlijke
badvertrekken voor alle soorten binnenbaden zijn in
stand gehouden in de onmiddellijke nabijheid van de
vertrekken voor den bad-arts dr. Metz. De eerste en
tweede verdiepingen bevatten eene reeks van grootere
en kleinere logeerkamers, van waar uit men zoowel
van de land- als zeezijde een prachtig vergezicht ge
niet, terwijl het sous-terrain voor keukens, kelders,
bedienden verblijven is ingericht. Van het opgehoogde
terras geniet men een heerlijk uitzicht op zee en strand.
Dit is dus het genot voor de vreemdelingen, voor
de Haagsche aristocatie, voor de Haagsche ambtenaren
wereld, voor de groote ambtenaren en de kleine. En
de Haagsche burgerij Is bet dan geheel van een
strandgezicht verstoken? Overdrijving! Het strand
is ruim genoeg om ook aan de Haagsche burgerij al
die frischheid te verschaffen, waarop ook zij, na hare
vermoeiende dagtaak te hebben afgedaan, aanspraak
mag maken. Nevens het nieuwe kurhuis bevinden
zich aan het strand nog een aantal inrichtingen, van
waar men de zilte zeelucht met frissche teugen kan
inademen en waar men den avond rustig kan door
brengen. Langs den nieuwen Badhuisweg vindt men
eene geheele reeks van grootere en kleinere chalets en
uitspanningsplaatsen, die, onder den naam van koffie
huizen, toch ook „vergunning" hebben om alles te
schenken, wat men verlangen mocht. Een van die
hotels heeft reeds het karhuis overvleugeld, doordien
het zijne begunstigers op electrisch licht onthaalt. De
zitplaatsen aan het strand zijn goedkoop genoeg, dat
ieder, die zich de weelde wil veroorloven, daarvan elk
uur van den dag gebruik kan maken.
En wilt gij weten waar het ware genot van Sche
veningen schuiltHet is niet in den avond althans,
op dit hooge terras van het kurhuis, waar de schrille
tonen der muziek iedere overdenking verstoren, ieder
rustig gesprek verijdelen, waar de gestadige eb en vloed
van honderden personen U den aanblik van de zee
ontnomen en uw hoofd doen duizelen tengevolge van
het gevriemel der menschen, het heen en weder vliegen
der kellners, het gegons der tallooze gesprekken
het is niet in die enge vertrekken, waarin de bad-
logés zijn opgesloten en van waar zij niet op da kalme
zee, maar op de woelige menscbenmassa bet uitzicht
hebben, een tooneel, verrukkelijk voor eenige oogen-
blikken, maar benauwend op den duur en verbijsterend
door de aanhoudende bewegingneen, het is juist
da&r, vlak aan deu oever der zee, iu het mulle zand,
iu den diepen rieten stoel, beschut tegen de stralen
der zon, zoowel als tegen het fluiten van den wind,
dat de wijsgeer peinst, de dichter droomt, de zenuw-
kranke zich verpoost, de behaagzieke haar spel speelt,
dewerkman uitrust, de ware burger de kracht put
voor den nieuwen dag, die hem tot arbeid roept. V.
OPEN ANTWOORD
aan C. FILIPSE, Landbouwer te Oüd-Sabbinge.
Gaarne wil ik bekennen, dat het mij niet duidelijk
is, wat door U bedoeld wordt met dë uitdrukking van
„niet met mij in debet te willen komen." Wat lig-
chaamssterkte betreft, behoeft ge toch waarlijk niet
bang voo' mij te zijn. Maar ter zake, gij vermeent,
dat de berigtgever over den hoofdelijken omslag, in
den N.bode van deu 2 dezer, der waarheid meer nabij
is dan ikhetgeen gij opmaakt uit mijn schrijven in
bet No. van den 9en dito. Wel nu, nogmaals verklaar
ik, dat, wanneer hij den moed bezit zich kenbaar te maken,
ik bereid ben openlijk de valsehheid van zijn berigt
aan te toonen. Dat ik, wel met hem, en niet met U",
over gemeentezaken in 't strijdperk wil treden,
vindt zijn grond in het bewustzijn, dat gij daar
mede nog ganscb niet op de hoogte zijtal ziet
ge U door eene zekere partij tot candidaat gesteld, om
als gemeente-raadslid op te treden.
Voor de bereidwillige opname, zij de Redactie dank
betuigt door
haren Correspondent,
J. van der BAAN.
Wolf aartsdijk, 15 Julij 1885.
De Redactie verklaart, dat C. Filipse, die zich thans
iu kwestie mengt, niet moet aangezien worden voor
den inzender van het berigt uit Wolfaartsdijk in ons
no. van den 2 dezer.
STOOMBOOTDIEN ST
Middelburg en Zierikzee.
JULI 1885.
Van MIDDELBURG
Zaturd. 18 'smorg. 11,— u.
Zondag 19 's nam. 6,
Maand. 20 4,—
Dingsd. 21 'smorg. 11,—
Woens. 22 8,—
Dond. 23 6,—
Vrijdag 24 8,—
Van ZIERIKZEE
Zaturd. 18 's inorg. 7,!
Zondag 19
Maand. 20
Dingsd. 21
Dingsd. 21 's nam.
Woens. 22
Dond. 23
Vrijdag 24
6,—
7,30»
7,30»
3,30
3,30
3,30
