Zl IlllkZilSCIII NIEUWSBODE.
No. 4952.
40ste Jaarg.
Donderdag 5 Junij 1884,
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prjjs per 8 maanden is 1,80, franco per post 1,60.
ADVERTENTIE N, van 1—3 regels 30 Ots., meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterljjk tot des Maandags, Woensdags en Vrjjdaga voormiddags 10 ure bezorgd worden. Qroole letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Nieuwstijdingen.
Een ontzettend gevolg van de Amerikaansche fail
lissementen wordt uit Albany berigt. Daar beeft eene
vrouw, die krankzinnig was geworden door het verlies
van haar geld dat zjj in een der tenietgegane banken
belegd had, vjjf barer kinderen gedood en daarop zich-
zelven met haar zesde kind, door een voorbjjkomenden
spoortrein laten overreden.
Een merkwaardig misdadiger stierf, volgens de
>New-Yorker Staatsztg"., onlangs te Corry, een dorp
in Pennsylvanië, in den ouderdom van 75 jaar. Hjj
heette Shep Tinker, kende de werken van Shakespeare,
Milton, Byron en Homerus van buiten en beroemde
zich er op dat hg meer dan 400 paarden gestolen en
in niet minder dan 10 verschillende tuchthuizen geze
ten had. Veertig jaar was hg de aanvoerder der be
ruchte Tinker-bende die de schrik van West-Pennsyl-
vanië, Ohio, Kentucky en Indiana was. Nu en dan
trad bjj ook als falsaris op. Te Jameeville werd hg
eens gearresteerd, terwjjl hg voor verscheiden duizenden
dollars valsche bankbiljetten in zjjn bezit had, maar
de dochter van den gevangenbewaarder werd verliefd
op hem en liet hem ontsnappen.
Zjjn eerste kerkerstraf onderging hg onschuldighg
werd veroordeeld omdat men aannam, dat hg een
paard had gestolen, 95 mjjlen van de plek waar hg
zich werkelgk bevond. Toen hg zgn straf ondergaan
had, werd hg werkeljjk een paardendief en stichtte de
naar hem genoemde bende. Hg wiBt echter zgn >vak"
zoo geheim te houden, dat men hem algemeen voor
een zeer vroom mensch hield. Ja, hg was tegelgk
hoofdman der bende en prediker: terwgl de boeren als
aan zgn vrome lippen hingen, stalen zgn vrienden de
paarden dier vrome lieden.
Achtereenvolgens geraakte hg echter bekend met de
gevangenissen van Jowa, Illinois, Wisconsin en Indiana.
Na ondergaane straf keerde hg naar zgn geboorteplaats
in de nabjjbeid van Athens, Ohio, terug en trad al
daar op als candidaat naar de betrekking van vrede-
regter, dreigende, zoo hg niet gekozen werd, opnieuw
tot zgn roovershandwerk te zullen wederkeeren. Hg
werd niet gekozen en weldra verbreidde hg nu weder
verderf en schrik ver in den omtrek. Ja, hg randde
zelfs den president der regtbank op den publieken
weg aan en ontnam hem zgn geld en zgn paard. Dit
boette hg echter op nieuw met tien jaren tuchthuis
straf. Toen die achter den rug waren, keerde hg nog
maals naar zgn geboorteplaats terug, trad weder op
als candidaat oaar de betrekking van vrederegter en
werd nu werkelgk gekozen, doch niet tot het ambt
toegelaten.
De laatste twintig jaar zjjns levens bragt hg door
als sfatsoenlgk" burger.
Dat men zich niet onvoorwaardelijk op agent
schappen voor landverhuizers kan verlaten is onlangs
met eenige Hongaarsche landverhuizers weer duideljjk
gebleken. Tien dezer kwamen te New-York aan, en
werden door valsche voorstellingen geleid tot het tee
kenen van overeenkomsten, om op een boerderjj, een
dag zeilens van New-York, te gaan werken. Niet met
bet land bekend zjjnde, werden sjj aan boord genomen
van een stoomer der »Ward Line" en naar Cuba ge
boerd, 't geen zjj, na twee i\ drie dagen uit te zgn,
eerst ontdekten. In Cuba aangekomen, werden zjj vele
mglen, landwaarts in, naar een tabak- en suikerplan
tage gebragt, waar zjj allerlei mishandeling en straffen
moesten oudergaan. De Amerikaanache consul teCion-
fuegos kwam hier achter en stelde de Hongaren in
yrjjheid. Nadat zjj te New-York aangekomen waren,
is de zaak aan de overheden bekend gemaakt, die zoo
men hoopt, de wet op zulke agentschappen zal toepassen.
@wg«l«nh.
Te Manchester in Engeland, zgn Woensdag in de
St. James Hall in den echt verbonden de bekende
Amerikaansche dwerg, generaal Mite zgn eigenlgk
naam is Francis Flynn en de dwergin miss Millie
Edwards. Hg is negentien, zjj zeventien jaarhg weegt
negen pond, zg zeven; hg heeft een lengte van 22,
zjj van 197a duim. De bruidegom was in generaals
uniform, de bruid droeg een sluier, e9n krans, en haar
eatgnen kleed had een langen sleep. Het bruidspaar
stond op eene tafel voor den predikant. Twee kleine
meisjes waren bruidsmeisjes. De ouders van den brui
degom waren beiden tegenwoordig zg zgn van gewone
grootte.
Dezer dagen werd in de gevangenis van Lincoln
een vrouw, die haar man vermoord had, opgebaogen
de eerste vrouw sedert twee jaren aan wie in Enge
land een doodvonnis voltrokken werd. De teregtstel-
ling leverde een verschrikkeljjken aanblik op, want de
veroordeelde kreeg een zenuwtoeval en verweerde zich
wanhopig. Maar de nieuwe beul, Berry, verrigtte zjjn
trearig werk veel beter dan zgn voorganger den dronk
aard Bluns.
Als een bewjjs van de grootte der crisis, die de
jjzerindustrie in Engeland doorstaat, kan bljjken, dat
een maatschappij te Middlesborongh al haar werkvolk,
ongeveer 1000 man, heeft gedaan gegeven.
Londen, 30 Mei. Even na 9 uren hedenavond
hebben in St. James Square, bjj Pall Mali, drie ont
ploffingen plaats gehad, waarschjjnljjk door dynamiet.
De vensters van de Army Club, de Carlton Club en de
woning van Watkin Wynn, lid van het Parlement
werden verbrjjzeld. Naar men gelooft, is niemand gewond.
Een groote menigte ia op de plek der ontploffing bjj-
een. Er heerscht groote ontsteltenis.
Een andere ontploffing had plaats tegen 97, uur in
Bcotlan Yard, het hoofdbureau van politie te Londen.
Verscheiden vensters werden verbrgzeld en eenige per
sonen gekwetst.
Na de ontploffing vond men gisteren een kleine zak
met 17 pakjes dynamiet en een lont tegen de zuil van
Nelson op Trafalgar-Square.
De ontploffingen, die Vrjjdagavond te Londen
hebben plaats gehad, hebben eene groote ontsteltenis
teweeggebracht en ondanks de ijverige nasporingen
heeft de politie nog geen der daders kunnen arresteeren.
De ministerien worden alle door sterke detachementen
en geheime politie bewaakt en bjj alle verdere openbare
gebouwen zjjn sterke wachten geposteerd.
De ontzetting en de verbittering zgn onbeschrgfelgk
en van vele zjjden wordt bg de Regeering aangedron
gen op het uitloven eener belooning van vjjf duizend
pond sterling voor het vatton der misdadigers.
De politie had in den laatsten tjjd een aantal dreig
brieven ontvangen.
De schade op de beide plaatsen aangericht is ont
zaglijk groot; geweldige muren zgn omvergeworpen of
over hun geheele lengte gescheurddeuren en vensters
zgn tot gruis verbrgzeld, de straten liggen vol puin
hoopen en glasscherven. Een ontelbare menigte heeft
zich in den omtrek verzameld, doch wordt door een
sterk politiecordon teruggehouden.
SSxHt0«rl(ittb.
Uit Zwitserland komt een zonderling berigt dat
den tegenstanders van de doodstraf een nieuw wapen
in de hand geeft. Ongeveer tien jaren geleden werd
er een moord gopleegd in de Berner Jura, en daarvoor
werd iemand tot twintig jaar tuchthuisstraf veroor
deeld. Op herhaalde klachten van baren en vrienden
van den gevangene werd een nieuw onderzoek ioge-
steld, en nadat de eerste man anderhalf jaar gezeten
had, werd nu een ander schuldig bevonden. Deze werd
eveneens tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Ten
slotte verscheen nu dezer dagen eene vrouw voor de regt
bank, die voldingend bewees dat baar man, en niemand
anders, den moord gepleegd had. Ten derden male zal
dns een jury moeten beslissen. Nu vraagt men heeft
men in zoo'n land het regt, de doodstraf weder in te
voeren? Wjj voor ons beantwoorden deze vraag ont
kennend, ja wjj bepalen die ontkenning niet tot Zwit
serland alleen, maar Btrekken haar uit tot elk land
waar het jarystelsel vigeert, tot elk land waar op
andere wjjze wordt veroordeeld dan op overtuigend en
wettig bewjjs, door in de practjjk der strafwet ervaren
regtsgeleerden.
Het bovenvermeld geval bewjjst dan ook niets tegen
de doodstraf, maar alleen tegen het jurysteDel.
Sttilacktanb.
Te Gleiwits in Si lezie is, volgenB een daar tor
stede verachjjoeod blad, Zaturdag een vermogend man,
Gillner genaamd, in hechtenis genomeD als verdacht
van vier moorden, waarvan er een in 1871, twee in
1872 en één in 1876 gepleegd zjjo. De zaak komt
korteljjks hierop neder:
Bedoelde Gillner, die zeer opvliegend is en gezegd
word zgn geld met woekerhandel verdiend te hebben,
schoot dertien jaar geleden op een strooptocht in drift
zgn knecht dood en begroef het ljjk, terwgl bg later
voorgaf dat de man naar Polen vertrokken was. Daar
dit in die streken meer voorkomt, werd er gereedeljjk
geloof aan geslagen. Er was echter een getuige geweest
en wel de tweede knecht van den moordenaar. Bg
gelegenheid dat Gillner twist met dezen had en hem
slaan wilde, verweet de knecht hem den moord en
dreigde hjj met oen aangifte bjj de politie. Nog dien
zelfden dag vermoordde Gillner nu ook hem, verborg
het ljjk en verspreidde het gerucht, dat bjj zgn vriend
naar Polen was gevolgd. Maar ook bjj deze laatste
daad was de moordenaar gezien en wel door zgn eigen
8-jarig zoontje, die den volgenden dag aan zgn moeder
vertelde, dat hjj gezien had hoe zgn vader den knecht
met zgn geweer sloeg, terwgl de knecht op den grood
lag en zich niet meer bewoog. De moordenaar en een
dienstbode boorden in een aangrenzende kamer dit 1
verhaal aan en Gillner vatte nu het duivelachtige plan
op om ook zgn kind uit den weg te ruimen, hetgeen
hg deed door middel van vergif.
De moordenaar onderhield destjjds een ongeoorloofde 1
betrekking met de dienstbode, die niet zonder gevol
gen bleefacht jaar geleden beviel zjj van een knuapje
dat eveneens door middel van vergif om bet leven
werd gebragt. Onlangs wenechte de dienstbode te
huwen en vroeg den rjjkaard om een uitzet van 900
Mark, hetgeen hg echter halsstarrig weigerde te geven.
Zjj heeft daarop uit wraak de justitie kennis van het
gebeurde gegeven en Gillner is in hechtenis genomen;
de dienstbode zelf echter ook als verdacht van mode-
pligtigheid aan don laatsten moord.
Ülebevianb
Gravenliajre, 3 Jong. Bjj de Tweede
Kamer is ingediend de wet tot iovoering van hot
nieuwe strafwetboek. Het tjjdstip der invoering is
bepaald op 1 Januarjj 1885.
Een wetsontwerp strekkende tot bet aangaan
eener nieawe geldleening, kan dezer dagen bjj de Tweede
Kamer worden ingewacht. De leening zou groot zgn
'60,000,000 reëel ad 4 pet. Met dut bedrag waro
dan te voorzien in do noodzakeljjke behoeften tot het
aanstaande jaar.
Z. K. H. Alexander, Prins van Oranje, die zich
reedB sedert het begin der vorige week ongesteld ge
voelde, was ia de laatste dagen bedlegerig en volgens
opgaaf der geneesheeren ljjdende aan gastrische koorts.
Het ziektebulletin, dat Zondag-middag door doctoren
Dr. Vinkhuyzen Jr. en Van Wieringhen Borski afge
geven en ten paleize van Z. K. H. neergelegd werd,
vermolde deze betreurenswaardige wending in 's Prinsen
gezondheidstoestand, welke zelfs gisteren-avond in de
omgeving van Z. K. H. bezorgdheid begon in te boe
zemen wegens verschgnselen van bedenkelgken aard.
De koorts was dien avond 41 graden.
Gisteren was de toestand ongeveer dezelfde. Het
heden aangekondigde bulletin ten paleize luidt aldus
»De Prins genoot eerst tegen den morgenstond eenige
>rust. De koorts houdt aan. De toestand bljjft dezelfde"
Heden zou een langdurig consult der doctoren plaats
hebben. Algemeen werd verzekerd, dat heden de crisis
der ziekte zich moet openbaren. (Zie telegram.)
Rotterdam, 30 Mei. Door het tweede kanton-
geregt alhier werd heden een koopman in vee uit
Meppel veroordeeld tot eene boete van 25 gulden of
subsidiaire gevangenisstraf van 4 dagen, omdat hjj op
de Veemarkt alhier een zieke koe had ter markt ge
bragt.
Vjjf vleeschhouwersknechts werden veroordeeld ieder
tot eeoe boete van 5 of subs, gevangenistraf van 3
dagen wegens het vervoeren van bedorven vleescb.
De gearresteerde J. H. K„ die verdacht werd in
den nacht van 23 op 24 Februari jl. den matroos
J. Hansen, aan de Korte Hoogstraat te Rotterdam, om
het leven te hebben gebragt, is in vrjjheid gesteld.
De instructie schjjnt geen genoegzame gronden van
bezwaar tegen nem te hebben opgeleverd.
Naar men verneemt, heeft de Nederlandsch Ame-
rikaanBche Stoomvaartmaatschappjj het noodroer, waar
mede onlangs kapitein Slierendrecht het stoomschip
'Leerdam" behouden heeft, aan de marine afgestaan,
en zal dit werktuig in het Instituut voor de adelbor
sten gedeponeerd worden.
Vllfctislujffen» 31 Mei. Het badhuis werdnazjjne
restauratie heden opgeleverd. Het gebouw is aanzien
lek veranderd, door aanbouw eener keuken en aanleg
rondom het geheele gebouw van eene ruime warande
met breed trottoir. Het terrein rondom bet badhuis ia
aanzienljjk uitgebreid en geëffend, terwgl over eeoe
groote oppervlakte kleizoden zjjn aangebragt, zoodat
het verschuiven wordt tegengegaan. Het geheele ter
rein is door een hek afgeschut, en daar kan thans eene
aaazienljjke menigte plaatsnemen. Twee fraage houten
trappen aan de zee- en landzjjde zjjn zeer geriefelijk
en voor iedereen toegankeljjk. Er zjjn badtenten en
stoelen aangevoerd, die voor een matigen prjjs zgn te
huren. Ook het badmateriaal is in orde gebragt.
Twee borden aan het strand wjjzen voor ieder bader
aan wat hg noodig heeft te weten. Eene badhuis-
commissie uit leden van den gemeenteraad houdt op
de exploitatie voortdurend een nauwkeurig toezicht.
Het lgdt geen twgfel ol velen zullen worden aange
trokken om de schoone plek te bezoeken, die een
prachtig gezicht oplevert.
Een metselaar, werkzaam ten huizo van een heer
te Ylissingen, is, na het ontstaan van een kleine woor
denwisseling, door dezen met een tuinharksteol zoodanig
afgeranseld, dat zgn linkerarm als verlamden bg buiten
staat is zjjn werk te verrigten. Bjj de politie ia aan
gifte gedaan van deze mishandeling.
VllHSluÉjeu 1 Junjj. Door het uitbljjven van
nieuwe orders zgn niet alleen sjouwerlieden maar ook
eenige vaste werklieden, speciaal die voor houten
scheepsbouw, door de Maatecb. »de Schelde" ontslagen.
Zaturdag a. s. zal de tweede, van de drie voor En-
gelsche rekening in aanbouw zjjnde stoomschepen, te
water worden gelaten.
Het badhuis, dat in den laatsten tjjd aaomerkeljjk
is verfraaid en verbeterd, werd heden geopend. Het
bezoek was vrjj talrjjk en de bediening liet niets te
wenschen over.
Goes, 2 Jung. Op het Zuiderzendingsfeest,
dat, Woensdag 16 Juljj onder 'a-Heer Arendskerke
op de hofstede >Djjkzigt" van mevrouw de Brajjo zal
gehouden worden, zullen volgens >Het Zuiden", de
navolgende heeren als spreker optredon over de achter
han naam gemelde onderwerpen
Gerth Van Wjjk, 's-Gravenhage openingsrede A.
Van Veelo, Klundert Nederland en de zending
K. Van Goor, Nieuwendjjk het licht der heidenen.
A. Vao Schelven, Beverwgk de tegenwoordige en
de toekomende ure. J. B. Van Hejjuingen, 's-Graven-
deel de christeljjke jongeliogs-vereeoiging een geze
gende werkkring op gebied van in- en uitwendige
zeodiog. J. r. De Visser, Almeloo Christus in het
huisgezin. C. B. Oortbujjs, Harderwjjk de oogst is
zeker. E. B. Gunning, Zetten evangelieeatie in
Noord-Brabant en Limburg. J. Kromsigt, Leiderdorp
de zending in de ohristeljjke hoop. Baron Van Doorn
van Westkapele de macht der liefde. J. Van 't Lin
den hout de weezen in hunne verzorging. Zendeling
Schilstia van de Nederlandsche zendingsvereeniging.
S. A. Van den Hoorn, de zelfkennis en de zending.
Steenhouwer, Papendrecht Jezus de rustverstoorder
der wereld en de heeren R. Visscher, Namansdorp.
H. A. E. Heinecken, Amerongen. C. J. Lammerink,
Sluis en A. Loois, PerniB, die het onderwerp, waarover
zjj zulleo spreken, nog nader zallen opgeven.
Cortgeue1 Jung. Zatnrdagavond werd ons
muziekgezelschap 'Eendracht maakt Macht" aangenaam
verrast.
Door de dames Van Hekke en Van Heaven werd
haar namens de bargerjj een vaandel aangeboden, dat
door haar telven allerkeurigst was vervaardigd. Op
een veld van blaauw zjjde fluweel, afgezet met zilveren
franje, prjjkt het wapen van Cortgene, omringd door
een lauwerkrans; boven het wapen staan de woorden
'Muziekgezelschap", en daaronder 'Eendracht maakt
Macht te Cortgene". Het geheel is een waar juweeltje
van vrouwel jjken arbeid, waarvoor de beide dames een
warm woord van lof toekomt.
In allerliefste bewoordingen overhandigde mej. Van
Hekke het geschenk aan den president van het gezel
schap, 'den heer K. J. Schippers, die daarop de beide
dames en de burgerjj harteljjk bedankte.
Na het uitvoeren van onkelo muziekstukken bleef
men nog eenigen tjjd gezellig bjjeen.
Zicrikzee 4 Jung. Programma van het eerste
Zomer-Concert, op Vrjjdag 6 Juni 1884, aanvang
's avonds 8 uur precies in Parklust
1. De Seraiog ii Cmey, Pas-redoublé, Steenebrngen
2. Penserosa. Fantaisie, van den Bogaerde; 3. Duet
voor Piston en Barrytoo, Garl4. Festgesang an die
Küostlor, Mendelssohn; 5. Ypriaoa, FeestMarsch,
de Wulf; 6. Air de Torquato Tasso, Donizetti; 7.
Hólèoe Polka voor Es Clarinet, Canivez 8. Musiekali-
scher Ulk, Hamm.
METEOROLOGISCHE WAARNEMINGEN
op het Rjjkskustlicht te Westenschouwen gedurende
Mei 188-1.
In tien aftappingen werd 43,4 mIM. water verzameld,
zoodat de gevallen regen bedroeg 434 Me. por H. A.,
dns gemiddeld op de Wester on Ooster ban to zamen
807240 M8. Slechts den 20en werd 15,6 mIM. afgetapt
terwgl de overige aftappingen verro daar beneden
bleven. De verdamping en doorzggiog bedroeg 0,13 M.
Door do gezamonljjko afdeelingen van bet Ned.
Ond. Gen. in de provincie Zeeland zgn tot leden van
het te vormen nieuw gewesteljjk bestuur gekozen
de heerenW. J. Wendel, directeur der Rijkskweek
school to Middelburg, Pb. Raok Lz. on L. A. F. Van
der Leg, leeraars aan dezelfde inrigtiog; A. De Haas,
hoofd der leerschool en P. G. De Jager, hoofd eener
school aldaar, G. K. Altaard, hoofd eener school te
Biggekerke; A. Van Schelven, hoofd eener school te
Goes; W. C. Crucq. hoofd der school te Stavenisse
F. G. Van den Berg, hoofd eener school te Bruinisse.
Volgens art. 14 van het Reglement moot uit en door
deze negen caodidaten een uitvoerend bestuur, bestaan
de uit Voorzitter, Secrotaris en Penningmeester, worden
gekozen. Dit uitvoerend bestuur moet zooveel mogeljjk
woonachtig zgn in of oabjj do plaats waar de zetel is
van bet gewesteljjk Bestuur. Dit is voor de jaren
1885-1888 Middelburg.}
Zaterdagmorgen is de 'Willem Barents" voor de
zevende maal vao Amsterdam naar 't Noorden ver
trokken.
Op den eersten Pinksterdag spoorde een echtpaar
van Hoorn naar Amsterdam om bloedverwanten te
bezoeken.
De reeds bejaarde vrouw, die nimmer io een spoor-
troin had gezeten, word zoo bevreesd, dat ze 't bestierf.
Bjj aankomst te Amsterdam zat de vrouw dood in den
waggon.
Een 85-jarige grgsaard te Avollino heeft een
zjjner medeburgers met een geweerschot gedood. De
oorzaak schjjnt, volgekB een Italiaansch blad, gezocht
te moeten wordeu in een liefdesgeschiedenis.
Voor de betrekking van hoofd der openbare school
te Pernis hebben zich 44 sollicitanten aangemeld.
Beooemd tot onbezoldigd Rjjksveldwachter, de
heer J. Plansoen Pz. te Stavenisse.
Kapelle, (Duiveland), 4 Jung. Heden namiddag
omstreeks half twee ure, brak een hevige brand uit op
de hofstede bewoond door den landbouwer P. Boot.
De schuur met het zich daarin bevindende, waaronder
eenig vee, benevens eene bakkoet en een paar nabjj-
staande klampen zgn verbrand. De brandweer van
Nieuwerkerk mogt er in slagen het woonhuis te be
houden.
TELEGRAM.
Gravenhugo, 4 Jung.
Het bulletin van den Prins van Oranje luidt
»Z. K. H. is lgdende aan febris typhoidra en bragt een
onrustigen nacht door. De koorts bljjft aanhouden.
Voor het oogenblik zgn er geen onrustbarende ver
schgnselen."
KERKNIEUWS.
De--synodale Commissie heeft besloten aan de ker-
keraden een uitnoodigiog te rigten, om op den Zondag
vóór of volgende op 10 Juljj, den sterfdag van Prins
Willem den Zwjjger te herdenken in de openbare gods
dienstoefeningen.
Beroepen bg de Herv. Gom. te Middelburg Ds. C.
J. Lammerink, pred. te Sluis.
Axel, 2 Juni. Bjj de Christeljjk Gereformeerde
gemeente alhier werd gisteren tot predikant beroepen,
de heer P. Postema, thans als zoodanig te Domburg.
Op éêa na, werden al de stemmen op hem uitgebragt.
Ter Neuzen, 1 Juni. Op 27 April jl. nam
den vertrokken leeraar afscheid van de Herv. gemeente
alhierop 14 Mei daaraanvolgende werd er beroep
uitgebragt op Ds. A. van Veen te Scherpenisse, en op
heden mogt de gemeente reeds vernemen, dat het
beroep door hein werd aangenomen, alzoo in vjjf weken
tjjds afscheid en toekomstige optreding van eenen
plaatsvervangerwel iets zeldzaams in dezen tjjd, bjj
zoo een schaarschte aan predikanten.
Gemengde Beri^teu.
In het Zwitsersche kanton Glarus staan al de ge
vangenissen ledig. Dat is geheel anders dan in andere
landen, waar men om de wets-overtreders te herbergen,
de gevangenissen steeds moet uitbreiden. Op Sar-
S dinië heeft de politie een rooversbende gevat, die 300
man sterk was. 't Was zeker een fatsoenlijke bende,
i want onder de leden bevinden zich vjjf barons. Te
Rotterdam is een paar in den echt verbonden, waarvan
de bruidegom 64 en de bruid 71 jaren telt. 'Waaraan
kan je oude van jonge hoenders onderscheiden vroeg
een karig gastheer aan een bekenden lekkerbek, dien
hg ten eten bad. >Zeer eenvoudig", antwoordde deze,
>aao de tanden". >Maar de hoenders hebben geen
tanden," zeide de eerste. »De hoenders niet, maar ik
wel" was het antwoord. Te O. T. is een splinter
nieuw lid door den gemeenteraad geïnstalleerd. Waar
schgnlgk zullen door diens optreden wel een paar
nieawe godsdienstige gebouwen verrgzen. Een roode
roofvogel heeft met de zanguitvoering te W.zjjne roof
gierige klaauwen uitgestrekt naar eens andermans goed.
Het zou zoo kwaad niet zgn, als zulke roofvogels, die
nog al wat willen zgn, een beetje mear fatsoen en ver
stand aan den dag legdendat zou beter zjja dan
ongehoorde dingen uit V. te W. te komen doen. De
liefhebbers van Baarland worden harteljjk dank ge
zegd voor de aanbeveling van hetgeen er met Pinksteren
zou plaats hebben, doch worden tevens gewaarschuwd
voor zulke grappen, want voor ambachtelai en nering
doenden komt zulks niet te pas.
Dns, jongens! wilt voortaan maar zwjjgen,
Want gjj kunt toch niemand krjjgen,
Gaat eerst uw eigen tuintje wiedon,
Eer gjj eon ander gaat bespieden,
Want weet toch dat het leeljjk staat,
Iemand te lasteren op de straat.
De koopvrouw van onder Kwadendamme had ge
dacht de kleermakerszoon van Baarland in de fuik te
krjjgen, doch dat is mislukt; nu zal zjj maar zien om
om den ouden te pakken. Een zoogenaamde fluit-
merel te St. moest zoo dikwjjls niet aan de noordzjjde
van de haven loopen, want hg zal zgn doel toch niet
bereiken.
Dns, Jaap! wil maar de moeite sparen,
En het plan uit 't hoofd gezet,
Wil maar een ander meisje vragen,
Dan hebt ge ligt nog kermispret.
Rood Saartje te Y. wordt aangeraden haar babbel
tong wat in toom te houden en zooveel niet van anderen
uit te stroogen, want als zjj op zich zeiven ziet, beeft
zjj meer dan genoeg.
Haagsche Brieven.
Den Hzag, 31 Mei.
Nooit kwam de afloop dor verkiezing te Almelo op
gelukkiger oogenblik dan thansaan den vooravond
van de behandeling der schoolwet. Ik onderzoek niet
hoe de anti-revolutionairen te Almelo hebben gestemd,
dat zal wel altjjd moeljjk zgn uit te maken daar zjj
bjj de eerste verkiezing 170 man in 't gelid brogten
ten gunste van den anti-revolutionair, den heer Van
Alphen, en de boer van Laer bjj do herstemming 218,
de heor Van Sonsbeek 220 meer stemmen verkreeg dan
bjj do eerste stemming. Niet onmogeljjk, dat de con
servatieven zich allen voor den heer Van Laer hebben
verklaard, die, als schoolopziener en president der regt
bank, ook in conservatieve kringen, vele relatien heelt.
Dit geheim zal dus wol nooit onslujjerd worden.
Ken even zonderling district als Almelo, is Zeven
bergen. De heer van de Werk, die eensklaps van substit.-
officier van justitie te Rotterdam tot raadsheer in bet
geregtshot te Amsterdam gepromoveerd en dientenge
volge moet uittreden, stelt zich weder verkiesbaar. Het
zjjn niet alleen de liberalen, die op den heer Van de
Werk hunne stem uitbrengende liberale party ie ook
in dit district in de minderheid en kan er slechts komen
wanneer er bjj do reobterzjjde verdeeldheid bestaat.
Met zekerheid is dus niet te voorspellen of de heer
van de Werk op nieuw naar het Haagsche Binnenhof
zal worden afgevaardigd.
Eene vacature in de Kamer: gelukkig geene andere
vacatures. De berigten in de dagbladen omtrent den
gezondheidstoestand des Konings zgn zeer overdreven.
Het is waar de Koniog lgdt sedert een jaar aan nier
aandoening maar eene kuur te Kissiogeo kan daarin
verlichtiog brengen, en uit zekere bron vernam ik heden,
dat op dit oogenblik geen de minste reden van onge
rustheid bestaat.
»De Tweede Kamer houdt dit jaar geen vacaotie",
zeide de heer Blus6é gisteren. Zou 't waarheid zgn V zou
zjj den gebeelen zomer, ondanks de felste hitte, door
arbeiden. Inderdaad valt er nog veel te doen, en slechts
langzaam komt alles in staat van wjjzen. Eerst heeft
men de kliekjes van het voorjaar opgeruimd en vooral
veel tjjd zoek gemaakt met de geruchtmakende zaak van
den telegrafist Mooren, die van den Minister van Water
staat aanzegging bad ontvangen om zich van couranten-
geschrjjf te onthouden, daar dit in strjjd zjjn zoude met
art. 2 van de instructie voor heeren telegrafiisten. Deze
zaak is geëindigd met de verklaring, dat de Kamer zich in
deze van ieder oordeel over de handelwjjze der scbrjj-
vende partgen wenscht te onthouden. De meerderheid
der rapporteerende commissie verlarigde uitgemaakt te
zien, dat de heer Mooren geljjk had; de minderheid der
commissie verklaarde zich homogeen met den Minister.
De Kamer aanvaardde geen der beide conclussies, maar
sprak alleen een ongunstig oordeel uit over het artikel
der instructie, dat hier was toegepast. Zoo big ven
principieele vragen onaangeroerd, want de eenige prin-
cipieele vraag was of dit artikel 2 wel volkomen
vereenigbaar was met de bjj art. 8 der Grondwet ge
waarborgde drukpersvrjjheid. Die vraag bleef onopgelost.
Ook eeoe andore vraagdeze of de Bociaal-democra-
tische vereeniging al dan niet regtspersoonljjkheid is
geweigerd, is vooreerst doodgebloed. Noch in do Eerste
noch in de Tweede Kamer werd do Regeering over die
weigering geïoterpelleerd, maar de Bociaal-democratische
vrienden hebben hunne zaak zelve niet weinig bedorven
door eene petitie bjj de Tweede Kamer in te dienen,
welke alleen door den president en den secretaris is
onderteekend. Volgens de constante jurisprudentie der
Tweede Kamer worden dergeljjke petition, als de ver
eeniging geeneregtBperoonlgkbeid hoeft, geweigerd, want
dan moeten alle adressanten zelve onderteekenen. De
zaak zal evenwel van belang worden, wanneer de heer
Domela Nieuwenhuis in het volgend jaar alle sociaal
democraten onder ééne petitie laat teekenen laten we
hopen, dat vóór dien tjjd deze zullen hebben iDgezien,
dat de verbetering van het lot van den werkman langs
dien weg wel het allerminst te bereiken is.
Maar de belangrjjkste gebeurtenis der laatste dagen
is de aanneiniDg der schoolwet. Onze tegenwoordige
premier schikt er zich gewillig in, dat zgne wetten door
de liberale meerderheid worden omgewerkt. Toen op
't einde van het debat de heer van Kerkwjjk opstond,
dacht ik, dat dit gebeurde om te constateeren, dat
wederom de discussie hem rechtvaardigde en dit Minis
terie zich geheel door de Kamer liet leiden, en de
premier er niets om geeft, zjjne eigene beginselen over
boord te werpen, doch ditmaal bepaalde de spreker uit
Zierikzee zich tot een practischen wenk aan den
Minister om voor eene duideljjke uitgaaf der herziene
wet te zorgen. Van de wjjzigingan, die de heer Heems
kerk in de wet-Kappeyne, heeft gebragt, hadden slechts
die op art. 24 en 45 iets te beduiden. Do Behaal van
de verhouding tusschen onderwjjzers en schoolgaande
kinderen (art. 24) klom bjj den Minister op met 50;
bg den heer BorgesiuB en zgne zestien modeleden
met 45. De verwerping van het regeringsvoorstel
dat op plattelandsscholen met groot schoolverzuim de
taak der onderwjjzers zeer zou bezwaren, baande den
weg tot aanneming van het amendement van den heer
Borgesius dat, naar de voorsteller verzekerde, het aantal
onderwijzers wel met 491 zou verminderen. De aan
neming van dit amendement (op de heeren Bastert en
Rengers na, stemde de geheele liberale partjj voor) had
ten gevolge, dat de heer Mackay, ook namens zgne
medevoorstellers, de amendementen en zijn wetsontwerp
introk. Er heerschte vreeselgke beweging aan de
recbterzjjdeeen oogenblik zag men al de leden opstaan
of zg strike wilde maken, maar het gezond verstand
en de bezadigdheid behielden de bovenhand. Een goede
genius bespaarde haar het doen van eene belagcheljjke
manifestatie.
Het zwaartepunt van het debat betrof art. 45 en de
rjjksvergoeding. De heer Heemskerk had ook op dit
artikel eene wjjziging voorgesteld, die merkeljjke be
zuiniging beoogde, maar waarvan het volstrekt niet
zeker was, of zjj ooit zou worden verkregen. Wilde
de Minister in de toekomst alleen vergoeding geven
voor onderwjjzere-tractementen, maar dan 40 percent
de commissie van rapporteurs ging over tot eene
zorgvuldige splitsing der uitgaven in noodzakelijke en
minder noodzakeljjke, daarbjj den maatstaf van 30 pCt.
bewarende als vergoeding voor de eerstbedoelde. Zjj
handhaafde de vergoeding behalve voor de tractementen
ook voor de opleidingekosten en huishuur-tegemoet
komingen der onderwjjzers, benevens voor de uitgaven
van het herhalings-onderwgszg schrapte de vergoeding
voor verlichting en verwarming, voor plaatseljjk toezigt
en examens, voor schoolbibliotheken en schoolprjjzen
zjj beperkte eindeljjk de vergoeding voor schoolbouw
en onderhoud tot de uitgaven bjj eersten bouw en bjj
verbouw en die voor sohoolmeubelen en schoolbehoeften
tot de noodzakeljjke meubelen bjj de eerste inrigtiog.
De heer van der Loeff wees in eene uitmuntende rede
op de onbilljjkheid om niets meer voor schoolbouw te
vergoeden, waar sommige gemeenten nog alles te doen
hebben, terwgl andere haar bjjdrage hebben genoten
op de tegenstrjjdigheden, welke in het stelsel der
regering bestonden, op de overdrjjving in de raming
der schoolbouwkoBten en op de bezuiniging die het
voorstel der commissie zou aanbrengen door te besparen
op schjjnbaar kleine uitgaven, die tot eindeloos twist-
geschrjjf over de ellendigste nietigheden, bjjv. over de
vraag hoeveel turven in een jaar noodig waren om de
kagchel te branden, hadden geleid.
In ééa opzigt zag de beer Van der Loeff zgn wensch
niet vervuld: zgn beroep op de medewerking der over-
zjjde bleef onvethoord. Eerst duwde de heer Lohman
den liberalen een onverdienden oorveeg toe (vao zucht
om de geheele bjjzondere school te krenken was in de
geheele discussie niets gebleken); daarna poseerde de
heer Schaepman zich op eenmaal, en thans zonder dat
het hem betwist werd, als leider der katholieken; ver
volgens vertolkte de heer Oorver Hooft voor ditmaal
het meegaand gevoelen der tot drie leden ingekrompen
oonservatieve partg eindeljjk wilde de heer Keuchenius
deze gelegenheid niet laten voorbjj gaan om zich van
eene smakelooze aardigheid te ontlasten, aan 't gebied
der epidemische ziekte ontleend. De beer Schaepman
gaf hoog op van de eenheid der liberale partg maar
die eenheid, die bjj de stemming over het amendement
Borgesius bijkans had bestaan (de heeren Bastert en
Rengers stemden echter tegen het amendement) was bjj
de eindstemming over de onderwjjswet verdwenen.
Tegen de wet stemden behalven de heer van Houten,
die altjjd een vjjand van art. 45 is geweestde drie
oud-Ministers van den heer Kappeyne, de heeren Tak,
Wichers en Van Heeckeren en hunne vrienden Rom-
bach en Buma, welke laatste bg de algemeene beraad
slagingen had verklaard geene enkele af wjj king van de
wet van 1878 toe te laten. Zoo werd de schoolwet-
wjjziging door de Tweede Kamer gisteren met 40 tegen
31 stemmen aangenomen, zooder dat daarom volgens
den beer Vermeulen de BChoolquaestie van de baan iB
en zonder dat deze wet nu ooit met regt eene wet—
Heemskerk zal kunnen genoemd worden.
V.
UITLOTINGEN.
Schouwburgloten.
TREKKING VAIV 31 MEI.
(In volgorde der Uitloting.)
Serie
No.
Pr ij b.
Serie
No.
Prjjs.
392
42
5
212
58
10
2589
3
5
1792
37
5
2567
99
10
3356
100
10
1382
85
5
415
57
5
1344
11
5
396
57
5
829
100
5
2192
8
5
1820
1
10
2844
41
20
2538
75
5
2831
82
5
428
48
5
2614
27
5
1209
86
5
636
50
25
728
98
5
2970
12
10
3646
98
5
3712
35
20
3562
64
M
10
1324
54
20
1743
91
5
1773
67
10
2033
29
5
2955
77
250
682
89
5
3664
68
10
908
73
10
137
68
10
3089
15
50
3789
44
5
3668
23
5
1477
58
5
1472
15
20
2498
76
5
1518
34
20
2814
^7
20
1911
56
5
2530
76
5
1765
29
100
357
61
5
1520
48
25
3906
58
5
58
100
5
963
18
25
135
41
5
2103
8
5
866
44
1500
1942
13
5
3305
75
5
1574
37
10
1206
66
5
489
47
5
1299
7
10
1116
6
5
493
27
20
157
22
25
2045
26
5
1550
23
5
81
14
5
2649
52
1956
75
5
23
68
5
3240
63
10
2475
52
5
1181
90
5
2596
8
10
3030
1
5
69
100
5
2055
90
20
1 Serie van 3184.
8TOOMBOOTDIEN8T
Middelburg,Vlissiugen en Rotterdam.
JUNI 1884.
Van
Van
Van Rotter
Middelburg
VliBsingen
dam naar
naar
naar
Middelburg
Rotterdam.
Rotterdam.
enVlissingen
Vrjjdag 6
voorm. 9,45
voorm. 8,30
vm. 9,45
Zaturdag 7
4,30
4,
9,45
Maandag 9
9,45
8,30
9,45
Dingsdag 10
9,45
8,30
Woensdag 11
-
9,45
DIRECT CORRESPONDEERENDE WAGENDIENST
van Zierikzee op Zijpe,
Van Zierikzee, Hotel van OPPEN, afrid 1 uur naaf
vaart van Middelburg en 2 uur na afvaart van Rotterdam
Afvaart van Zjjpe naar Rotterdam timmer vroeger
dan 3 uur na afvaart van Middelburg.
