ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 4920.
40sle Jaarg.
Dingsdag 6 Mei 1884.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATUBDAG. De prjjs per S maanden is 1,30, franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN van 1—3 regels 30 Ct., meerdere regels 10, Ct. kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar
berekend
Nieuwstijdingen.
Étmetiftii.
De rjjkste man der wereld. Van der Bilt, te
New-York, schat zjjo vermogen op 194,000,000 dollars.
>lb ben," zeide bjj onlangs tot een zjjoer vrienden,
«de rjjkste man der wereld. De Hertog van West-
minster wordt op 200.000,000 dollars geschat, maar
hg maakt niet meer dan twee percent van zgn geld,
terwjjl ik er zes van maak." Van der Bilt berekent,
dat hg dagelgksch 28,3341/4 dollars ontvangt en ieder
nur hem dus 1180 dollars oplevert. Bovendien verdient
hg door verkoop van grond nog circa twee millioen
dollars.
Swgeittnfc.
Als een bewjjs van de slapheid der groote stoom
vaart kan dieneD, dat er op dit oogenblik in de noord-
oostelijke havens van Engeland 37 oceaanbooteo, met
een gezameljjke tonnenmaat van 150,000 gros en eene
bemanning van 1800 man, ledig liggen.
32>tiÜ0thhiith.
BerlUu, 2 Mei. Op de nieuwe Russische leening
is te Berlgn en te Amsterdam te zamen geteokend
voor ruim 173,000,000 pond sterling.
De wjjze van uitgifte is als volgtinschrijvingen
van 50 tot 1450 pond ontvangen 50 pond inschrg-
vingon van meer dan 1500 pond ontvangen 5% van
het ingeschreven kapitaal.
Te Frankfort a/M. kwamen dezer dagen in een
koffiehuis twee soldaten met zilvergrijze baarden, die
zeer de aandacht der overige gasten trokken. Na aller
hande vragen der aanwezigen, vertelden de twee sol
daten hunne lijdensgeschiedenis. In 't jaar 1870 hadden
beiden aan de belegering van Metz deelgenomen. Daar
hadden zjj zich aan een onderofficier vergrepen en
werden daarvoor tot 15 jaren vestingstraf veroordeeld.
Veertien jaren hadden zg van hun straf ondergaan,
terwjjl hun een jaar werd geschonken. Een der beide
soldaten was uit Stettin. Toen hg ten srtjjde trok,
verliet hg zgue vrouw en ZQ3 kinderen, zgn vrouw was
intusscheu gestorven. De andere soldaat kwam uit Ham
borg en was ongetronwd. Beiden waren zeer vrooljjk
gestemd, vooral gevoelde de ongehuwde zich gelukkig
zgn grjjze ouders te zullen wederzien. De gehuwde
vreesde echter, dat zgn kinderen hem niet meer zouden
kennen.
Een landbouwer, die niet ver van Fredriksbaven
woont en meermalen slaapwandelend was, had voort
durend een groote som gelds in kas, dat hg voor zgn
handel noodig had, doch bemerkte al geraimen tjjd,
dat zoo nu en dan wat aan het geld ontbrak. Daar
bjj met de meid alleen het hnis bewoonde, viel zgn
verdenking natuurlijk op baar.
MeermaleD verweet bjj baar den diefstal, doch tel
kens zorgde de meid haar onschuld te bewijzen, waarop
de boer er zich maar weer bjj neerlegde. Eindeljjk
wordt de ontvreemding zoo aaozienljjk en zgn vermoe
den zoo stellig, dat hg de meid de deur uit joeg.
Het hielp echter niet, dagelgks moest bjj tot de
ontdekkiog komen, dat men hem bestal.
De m&D wist niet meer wat te denken, toen bg een
paar dagen geleden 'a morgens een groote vaas van
de kast wilde nemen on deze door het buitengewone
gewicht slechts met moeite kon optillen. Met behulp
van een buur werd de vaas van de kaBt gebaald en
daar kwam al het verloren geld voor den dag.
Het bleek du, dat de boer eigenljjk zich zelf bad
bestolen en 's nachts op zjjoe wandeling bet geld van
nit zgne kast daarin had overgebtagt. De meid word
na deze ontdekking dadeljjk in haar eer herstold.
Amsterdam, 5 Mei. De Willem Barents zal
den 31en Mei naar het booge Noorden vertrekken.
Haarlem, 2 Mei. Bjj de opruiming van het puin
na den brand io de Kruisstraat, zgn gisterenmiddag
de Ijjkeu der twee verbrande vrouwen gevonden en
naar bet Gasthuis overgebragt.
Na onderzoek is thans gebleken, dat de brand ver
moedelijk is ontstaan door het springen van een bran
dend petroleumlampje, dat in de alkoof tegen een
honten schot, nabjj het ledikant van Ljjokamp, had
Juffrouw de Njjs was 57 en haar nichtje 21 jaren oud.
Hielden, 3 Mei. De regterljjke en justieele amb
tenaren, die zich maanden achtereen onledig hielden
met de instructie in de zaak der Leidscbe vergiftiging,
hebben tbans eenige verademing gekregen. Na onafge
broken, vermoeiende werkzaamheden, toch is dezer
dagen de inventaris kunnen worden opgemaakt van het
zeer omvangrjjk dossier. Wanoeer men nagaat, dat het
onderzoek heeft geloopen over 27 vergiftigingen, waar
van voor 18 althans de verklaringen der talrjjke ge
tuigen, de verslagen der deskundigen, de opgaven der
verdachte en al hetgeen met een en ander zamenhangt,
in schrift zgn gesteld, dan kan men zich een flanw
denkbeeld vormen van de uitgebreidheid van dit proces.
Het zal thauB niet lang meer duren, dat de stokken
door deD regter-commissaris aan den offioier van justitie
zullen worden medegedeeld. Volgt dan de zaak geregeld
den gewouen loop, dan zullen eerlang al de stukken
tot de zaak betrekkeljjk naar den procureur-generaal
worden verzonden. In elk geval wordt de behandeling
van dit regtsgeding in de openbare teregtzitting niet
voor het laatst van dit jaar tegemoet gezien.
Omtrent de verdachte vronw vernemen wg, dat haar
gezondheidstoestand niet van den gnnstigsten aard is.
Van wroeging of beroaw is niets bg haar te bespeuren.
Wel moet zg in de ontelbare verhooren hebben doen
bljjkeD, dat sommige harer vergiftigde familie-leden
haar meer aan 't hart gingen dan anderen.
Ook uit een physiologiech oogpunt belooft het proces
merkwaardig te zuIIod wordeD, daar er moot gebleken
zgn, dat de verdachte van al de vergiftigingen slechts
een voordeel van ƒ50 heeft gehad, waarvan men gerust
mag zeggen, dat zg '/6 voor zich zelve aan drank heeft
besteed en de rest zeer gul ronddeelde aan vrienden
en bekenden.
Daaraan is wellicht niet vreemd, dat men aanvankelgk
in de instructie aan monomanie heeft gedacht, maar
in den verderen loop daarvan moet gebleken zgn, dat
de geringheid van het voordeel, dat de vrouw heeft
bekomen, ook daarin moet gezocht worden, dat het
haar niet altjjd gelukt is zich van de fordsboekjes
meester te maken of bg de fondsboden op tegenstand
stuitte, zoodat haar ten slotte slechts weinig uitkee-
ringen werden gedaan. Hierin moet ook de knoop liggen,
dat de vergiftigingen niet eerder zgn ontdekt.
's Gravenhage3 Mei. Het geregtshof te
'8 Gravenhage behandelde heden het appel van een
vonnis der regtbank te Middelburg, waarbjj de beer
D. H. M., werktuigkundige te Vliasingen, veroordeeld
werd tot 50 boete, wegens het uit gebrek aan voor
zorg doen ODtBtaan van k vetsuren. Den 20 Nov. 11.
werd onder de leiding v "*kl. op de werf der Maat
schappij >de Schelde" itssingen, in bet stoomschip
Soorabaya" een Btoomketel waterpas gesteld, die een
zwaarte nad van 23000 kilogram. Voor dat werk werd
den ketting gebezigd met scnaluien zonder dammen en
waarvan de jjzerdikte 22 en 23 millimeters bedroeg.
Het bleek al spoedig dat het draagvermogen van den
ketting te gering was, daar een der schalmen brak,
zonder dat dit eenig ongeval tengevolge bad. Evenwel
werd de ketting toch tot bet lichten vaD den ketel in
dienst gehouden met bet gevolg dat andermaal een schalm
brak, de ketel nederviel en terecht kwam op deD arm
van een werkman, belast met het onderschuiven van
blokken en die daardoor zoodanige verwonding bekwam
dat zjja arm moest worden geamputeerd.
Voor dit ongeval werd bekl. alzoo aaneprakeljjk ge
steld. Hg ontkende dat de ketting niet bet genoeg
zame draagvermogen zou hebben gehad en gaf ook
voor bet Hof op, dat van zgne zjjde alle mogeljjke
voorzichtigheid was in acht genomen.
Drie deskundigen vau wege bet Openb. Min. en vier
deskundigen vaa de zgde van den bekl. gehoord, ver
schilden van meeoing omtrent de draagkracht, maar
waren bet eens, dat wanneer een viervoudige zekerheid
was in acht genomen in plaats van eene tweevoudige,
geljjk thans was geschied, een ongeluk niet zou zgn
te voorzien geweest. De deskundigen u decharge ver
klaarden echter, dat zich omstandigheden kunnen
voordoen dat van de viervoudige zekerheid moet wor-
deu afgeweken, en beklaagde beweerde zich in zooda
nige omstandigheden te hebben bevonden en moende,
met eene tweevoudige zekerheid de voorzichtigheid
voldoende te hebben betracht.
De verdediger, mr. H. A. van Raalte, ontwikkelde
onderscheidene bezwaren tegen bet vonnis. Hjj meende
dat het ongeluk niet aan bekl. te wjjten vu, maai
öf aan onvoorzichtigheid van den werkman, öi aan bet
toeval moet worden toegeschreven.
Adv.-Gen. Mr. Gregory ontkende dat or aan onvoor
zichtigheid van den werkman moest worden gedacht,
maar aangenomen dat de werkman door zgn band op
bet blok te houden onvoorzichtig gehandeld bad, des
niettemin was de bekl., op wiens knnde vertrouwen
moet worden gesteld, ook volgens do jurisprudentie
van di r. Hoogen Raad, voor bet geval aansprakelijk.
Na L tte repliek van den verdediger, werd de uit
spraak p Vrjjdag bepaald.
Door het Geregtshof to's Hage is in de vorige week
een welgezeten landbonwer uit Serooskerke (Walcheren)
L. M. gebeeteo, veroordeeld tot drie maanden celstraf,
wegens hot stelen van eenig geld uit de lade van een
bakkerswinkel te Middelburg, in den nacht van 23 op
24 Dec. jl.
Het Haagsche »Dbld" geeft omtrent de regeling
van het bezoek van onzen Koning en Koningin aaD
het Belgische Hof, de volgonde bijzonderheden
HH MM. de Koning en de Koningin zullen zich, bjj
bun aankomst te Brnsael (kwart over een uur, den20o
Mei), rechtstreeks naar bet Kooiukljjk paleis begeven
langs den Boulevard Botanique en de rue Royale, waar
de troepen zullen geplaatst zgn.
Tusschen 2'/, en 3 uren zuilen HH. MM. hot stad
huis bezoeken. De Burgemeester zal HD. daar welkom
heeten. De verschillende zaken en merkwaardigheden
van het gebouw zullen worden bezichtigdHH. MM.
znllen ban naam zetten in bet Gulden boek der stad;
vervolgens zullen HH. MM. op het balkon, uitziende
op de Groote Markt, verscbjjneo. Al de huizen van de
Groote Markt zulleo gevlagd worden met de Belgische
en Nederlandsche kleurende voornaamste korpsen
van de burgerwacht zullen rondom het plein en haie
geschaard staan, in bet midden znllen al de Brnssel-
sche maatschappijen met vaandels oo muziek vereeoigd
zjjn. Zoodra HH. MM. op bet balkou verschijnen, zal
de muziek vau de verschillende maatschappijen geza
menlijk het Nederlandsch volkslied spelen, terwjjl met
de vaandels zal worden gesalneerd.
Na deze voorstelling vao den Koning en de Koningin
der Nederlanden aan de Brusselsche bevolking, zullon
de hooge bezoekers zich in rjjtuigen naar het Paleis
van Justitie begeven.
's Anderen daags, den 21o, is o. a. feest in het Paleis
te Laeken.
Donderdag zal de Koning waarschjjnljjk de wedren
nen bjjwoneo, tenzjj Z. M. zich dien dag naar Antwer
pen wenscht te begeven.
Rotterdam 4 Mei. Met de «Maasstroom" is
heden over Londen vertrokken de heer P. W. T. Bell,
afgevaardigde en commissaris van het TraDsvaalscbe
volk op de ten vorige jare te Amsterdam gebonden
internationale tentoonstelling. Aanstaanden Donderdag
aanvaardt bjj de terugreis naar de Transvaal, waar bjj
aangename herinneringen aan Nederland medeneemt.
Velen mogt hjj zich gedurende zgn verbljjf bier tot
vriend maken, eu deze zullen zeker niet gemakkelgk
den altjjd vrolgken, opgeruimden vriend vergeten, die
hun zooveel en velerlei van de Transvaal vertelde,
die hier kwam met de voornaamste voortbrengselen van
dat land, ea die voor zgn volk op de tentoonstelling
het eere-diploma voor de geheele inzending, en de gouden
medaille voor de granen verwierf.
Zgne mode-commissarissen, de heeren D. H. Schmüll,
H. H. Timmer van Amsterdam, en de heer Van Rjjn
van Utrecht, benevens vele vrienden, deden hem uit
geleide, en harteljjk was het afscheid, waarbjj de beste
wenschen voor de Transvaal geuit werden.
Door middel van een sterken electromagneet,
heeft de justitie te Breda andermaal gevischt naar den
nagemaakten buiten-sleutel, waarmede de diefstal ten
postkautore is bedreven, doch het is nog niet gelukt
het overtuigingsstuk op te halen.
Vlisslnflfcn3 Mei. Heden avond arriveerde
alhier prins Viotor Albert, oudste zoon van den prins
van Wales, die met de mailboot «Willen prins van
Oranje" de reis naar Londen voortzette.
H. M de Koningin met gevolg van Engeland zal
Dingsdag morgon alhier per extra trein uit Darmstadt
arriveeren, om onmiddelgk de reis per stoomjacht
«Osborne" voort te zetten.
Door de politie te Vlissingen is een 16-jarig
meisje nit Antwerpen aangehouden, dat de ouderljjke
woning was ontvluoht met al haar kleeding en een
bedrag van 100 fraokeD. Zjj meende naar Londen te
gaan. Zg werd door een agent van politie naar Rozen-
daal overgebragt, waar de moeder baar kwam terug
halen.
De ontvangst bg gelegenheid der nitvoering van
de parodie opera Sassafrasdoor officieren en andere
inwoners van Breda gegeven, ten voordeele van de
nagelaten betrekkingen der bemanning van het onlangs
verongelukte schip Louise, te Vlissingen, heeft bruto
ruim 600 bedragen.
ZieriUasee, 5 Mei. In de beden gehouden zitting
van den Gemeenteraad is het kohier voor den Hoofde-
Igken Omslag over 1884 vastgesteld op 21950,60.
De postdnivon-vereeniging «Excelsior" alhier, zal
dit jaar de eerste wedvlugt (oude duiven) houden van
St.-Denis bg Parjjs. Het aantal der voor dit jaar ge
stempelde duiven bedraagt reeds over de 200. De
oefeningsvlugten zullen dezer dagen een aanvang nemen.
Wederom doet de vereeniging een beroep op de wel
willendheid van het pnbliek, als er verdwaalde duiven
op de Zeeuwache eilanden of elders mogten aankomen.
In zulk geval bevoelt zg zich aan voor berigt en voor
verzorging der duiven.
De St.-Ct. bevat een staat van militaire nalaten
schappen, afkomstig van officieren, onderofficieren en
verdere manschappen der landmagt in Nederlandsch-
Indië, in de laatste drie maanden onder beheer der
weeskamers in Nederlandsch-lndiè' gekomen, eD die
zuiver, na aftrek van de kosten en loonen, bedragen
ƒ250 of minder, en opgevraagd en ontvangen kannen
worden bjj het ministerie vao koloniën in Nederland.
Daarop komt onder anderen voorJakob Alderliefste
geb. 25 Maart 1852 te Nieawerkerk tot een bedrag
van ƒ7.25'/,.
Vooral io den tegenwoordigen tjjd, waarin door vele
heethoofden getracht wordt de werklieden op te zetten
tegen de werkbazen, is het een verblgdend verschijnsel
wanneer men getuige is vaD zamenwerkiDg tot bereiking
van een edel doel, nl. het welzjjn van deo handwerks-
staod. Deze gedachte kwam ons voor den geest toen
*0 Vrijdag-avond tegenwoordig waren bjj de 12de
jaarsvergadering der alhier gevestigde Vereeniging
«Onderling Hulpbetoon". Reeds meermalen vestigden
wg de aandacht op het nat dezer Vereeniging, die ten
doel heeft om aan werklieden, die door ouderdom,
ziekte of ongeluk buiten staat zgn te werken, eene
v^kelgksche toelage (thana op 3 bepaald) te ver
strekken. De inkomsten bestaan uit eene geringe con
tributie der werklieden en bjjdragen van begunstigers
en donateurs, waaronder ook werkbazen. De cootribatie
voor nieuwe leden is thans bepaaldbeneden de 30
.jaar 10 Cts., van 30—40 jaar 11 Cts. en van 40—50
jaar op 12 Cts. per week.
Met geooegen vernamen wg nit het jaarverslag, dat
de Vereeniging in bloei toeneemt, zoowel wat betreft
de bezittiogen als het getal leden en begunstigers.
«Dankbaar doch niet voldaan" zoo is het ook met
ons. Wjj zgn overtuigd dat er nog vele werklieden in
ODze stad zgn, die zouden kunnen toetreden, en ook
vele ingezetenen die deze Vereenigiog zonden kunnen
steunoD. Dat de werkman tocb begrjjpe, dat bjj, lid
zjjnde, bjj ziekte of ongeluk, zich zelf grootendeels kan
helpen en alzoo geen genadebrood behoeft te eten,
terwjjl bjj toenemenden bloei ook dc uitkcering zal
kunnen worden verhoogd. En laten onze ingezetenen
tooDBD, dat zjj door deze Vereeniging te stennen, willen
medewerken om het lot van den werkman te verbeteren
en armoede te voorkomen.
Reeds lang is, in aansluiting aan den stoomtram
Bergeu-op-Zoom—Tholensche Veer, sprake geweest van
het openen van een diligeacedienst door bet eiland
Tholen, zonder dat evenwel ooit eenig voorstel tot
uitvooring mogt komen. Tbaos schjjnt inderdaad het
plan werkelijkheid te zullen worden. De dienst zal
zich uitstrekken van St.-Maarteosdjjk tot Tboloo, en
waarschjjnlgk een dageljjkicbe zgn. Als ondernemer
wordt genoemd de beer D. Boher, aannemer en lid
der Prov. Staten van Zeeland, te Scherpenisso.
- Io don nacht van Dingsdag op Woensdag werd
de weduwe D., vleeschhouwater te Kapelle op Zuid-
Beveland, uit baron slaap gewekt door eenige personen
die om spek of worst vroegen. De vrouw die de deur
niet wilde openen, gaf tevens te kenneo, dezo producten
niet te bezitten en verwees de personen naar een barer
zoons, mede aldaar woonachtig. Toen dreigde men de
deur te zullen openmaken, waoneer bet gevraagde niet
onmiddelgk word versterkt. Hierdoor beangst, riep do
dochter der wedawe zoo luid om hulp, dat eon der
bureo uit zgn slaap werd gewekt en dezo zich spoedig
derwaarts begaf; doch iotusschen hadden de op spek
of worst belasten zich uit de voeten gemaakt. Na-
tuurljjk werd de politie hiermede dadeljjk in kennis
gesteld, doch een onderzoek van deze naar die personen
bad nog geen resultaat.
Door oen winkelier, grossier in koloniale waren
en gedistilleerd te Tilburg, zgn 64 qnitantiëo afgege
ven op ongezegeld papier, ofschoon het bedrag van
ieder meer dan ƒ10 bedroeg. De quitaDtiëo zgn door
de commissie van 's rjjks belastingen te Goirle io beslag
geoomon. De daardoor verschuldigde boete bedraagt
64 maal 25 gulden; zegge ƒ1600.
Een veelbesproken koe van den landbouwer Sta
pel to Oudendjjk is thans werkeljjk aan de Ameri-
kaanscbo agenten verkocht, voor de belangrjjke som
van 5000; zjj heeft de reis naar het verre Westen
reeds aanvaard,
Te Deventer werd Woensdag eene pnblieke ver-
kooping gebonden, welke door vele lieden werd bjj ge
woond. Toon men reeds geraimen tjjd daarmede bezig
was, takte onverwacht» de vloer in en velen kwamen
in een kelder toregt. Hoewel er veel verwarring
heerachte, kreeg gelukkig niemand eenig letsel, zoodat
allen met den schrik vrjjkwamen.
In de Transvaal bespreekt men de mogelijkheid
van deelneming der Republiek aan de internationale
landbouwtentoonstelling te Amsterdam, in Aug. a. s.
Volgens de «Volkstem" van 1 April, wordt door eenige
heeren hierover met de Regeeriog onderhandeld.
Mogt do tjjd te kort bljjken om gereed te komen,
dan wil men een expeditie uitzenden om de tentoon
stelling te bezoeken. Onvermogende leden daarvan
zouden dan door bjjeen te brengen gelden tot de reis
in staat gesteld worden.
Te Nieuwediep kaapte dezer dagen een sjouwer,
uit de mand van een eierenkoopmao, drie kipeieren
en wist ze in zgn zuidwester te moffelen, die bjj snel
weer op het hoofd zette, De koopman had evenwel
alles gezien, liep een poosje later naar den sjouwer
toe en sloeg hem, met de woordenje bent toch een
ferme vent," op het hoofd. De slag was hard genoeg
om de eieren to doen breken, zoodat de klenrige massa
den sjouwer tot groot vermaak van zgne makkers en
voorbggangera, laogs het gelaat afdroop. De gefopte
kaper toog, door eon troep joelende knapen gevolgd,
zoo sdoI bjj kon naar buis.
Men leest in de «Arnhemsche Ct.":
Namen wjj uit de Haagacho correspondentie van de
Zulph. Ct. onlangs over, dat de regtbank te Arnhem
gunstig geadviseerd bad ten aanzien der gratie aan den
heer Van Heeckeren te verleenon, met zekerheid kunnen
wg thans mededoeleo, dat die correspondent, voor
zooveel dat gedeelte van zgn bericht betreft, zich
vergist heeft. Zoodanig advies is niet gegeven.
Op de ljjst van de hoogst aangeslageoen in 's Rjjks
directe belastingen in de provincie Groningen voor dit
jaar, komende voor als no. 1 de heer W. A. Scholten
te Groningen, voor een gezamenlijk bedrag van 3995,10s
en als no. 84 of laagstede heer H. O. Ebbeos te
Nieuw Beerta voor een gezamenl. bedrag van 530,97s.
De onderhandelingen tusschen de Transvaalsche
deputatie en de Portugeesche Regeering over de aan-
knoopingspanten van de spoorlgn DelagoabaaiPreto
ria zgn reeds aangevangen. Naar aan de «Times" wordt
geseind, mag men een gunstige uitkomst als zeker
aannemen.
KERKNIEUWS.
Ds. H H. Zaalberg, pred. bg de Evang. Luth. gem.
te Zierikzee, beeft bedankt voor het beroep Daar die
gemeente te Paramaribo.
Uit Zierikzee is aaD de Synode der Ned. Herv. kerk
een adres met 457 handteekeningen verzouden, waarin
verzocht wordt om in te trekken hot wetsvoorstel om
de onderteekeniogs-formule voor aanstaande predikan
ten en godsdienstonderwijzers, in werking getreden den
15den Januari 1883, te vervaogen door de toen ter
zjjde gestelde.
Ingezouten Stukken.
Standbeeld „Jacob Cats".
Mjjnheer de Redacteur!
Heden las ik in het 3e blad, »N. v. d. D.", dd. 29
April, dat zich op uitnoodiging eoner hoofd-coinmissie
te Antwerpen, ook hier te lande eene commissie ge
vormd heeft, met het doel gelden in te zamelen, be
stemd voor de oprigting vaD een gedenkteeken op bet
graf van Conscienso te Autwerpen. Die commissie be
staat uit de HH. H. P. G. Quack, H. de Veer en J.
N. van Hall, te Amsterdam; Jan ten Brink te 's Hage;
H. J. A. M. Scbaepman te DriebergenHezemans te
's Hertogenbosch en Franquinet te Maastricht. Een en
ander ter verheerlijking der nagedachtenis van den
rjjkbegaafden Nederlandschen scbrjjver enz.
Zulks deed mg groot genoegen, want dit bericht
bewjjat mjj dat de nagedachtenis van deD verdienste
lijken Conscience door ons, Noord-Nederlanders, zich
niet alleen bepaald tot lofaitiogen in levensbeschrij
vingen, tijdschriften of couranten, maar dat men ook
een tastbaar bljjk van belangstelling wensebt te kun
nen geven, om die nagedachtenis ook nog door een
gedeokteeken levendig te houden en eer toe te brengen.
Eu dat zich daartoe mannen van naam en invloed
als de boveogeDoemden tot eene commissie vormen,
zolks zal voorzeker medewerken, dat hun beroep op
de sympathie (en beurs) vau Noord-Nederlaud, niet
vruchteloos z&l zjjD.
Alt Nederlandsch burger, als Zeeuw, voeg ik hierbjj
den wensch dat de bemoejjingen der commissie met
een flink succes zulleo beloond worden en ligt hierin
van zelve mjjoe stilzwijgende hulde aan Conscience
opgesloten.
Maat er i» iets anders dat mg op 't hart ligt ea
ik hoop er in te mogen slagen, waarde heer Redacteur,
door de opname mijner gedaebteo in Uw veelgelezen
blad, waartoe ik Uwe vriendeljjke medewerking inroep,
niet alleen de aandacht van bet Zeenwsche, maar ook
van ons overig Nederlandsch pnbliek, Dog eens te
vestigen, op onzen onsterfeljjken volksdichter «Jacob
Cats". Toen ik het bewuste artikel over het gedenk
teeken Conscience gelezen had, stelde ik mg onwille
keurig de volgende vragen: «Wat heeft men gedaan
otn Cats nagedachtenis te verheerlijken en kan men,
als men in onze dagen Brouwershaven bezoekt en het
oog vestigt op zgn standbeeld, met grond verklaren,
dat tot op don buidigen dag door do Nederlandsche
Natie aan haren plicht voldaan wordt?"
»De oprichting van een standbeelddit feit is hot
antwoord op de eerste vraag. De aanschouwing van
bet beeld zelf, maakt evenwel op mg den indruk, dat
bet antwoord op de tweede niet dan ontkennend kan
zgn. Laat mjj zulks duideljjk maken
De opbooging van bet terrein waarop bet beeld
staat, na de denipiDg van een gedeelte der haven
ooodsakeljjk geworden, is oorzaak dat een gedeelte van
het hardsteenen voetetuk en van de omrasting, a&n
het oog ODttrokkeo wordt.
Dit wordt dagelgks door Brouwershavensch burgers
en vreemdelingen of vereerders van Cats met leedo oogen
aangezien.
Bod ik goed ingelicht, dan heeft zich reeds geruimen
tjjd daar ter stede eene commissie gevormd, om gelden
in te zamelen, eensdeels voor de restaureriDg en ander
deels om de kosten te bestrijden, die eene verplaatsing
naar bet middco vao het Havcnplein aldaar, zouden
ten gevolge bebbon. Ik wil biermede aanduiden de
goede bedoeling dezer commissie, welke overtuigd van
de dwaze vertooDing die Jacob Cats boeld thans maakt
en ook van de niet lucratieve toestand der Gemeente
kas op hare wjjze niet alleen een beroep deed op
Brouwershavens burgerjj maar ook hare circulaires
toezond aan mannen van invloed en beteekenis in
Noord- en Zaid-Nederl&Dd aan mannen waarvan
mon verwachten konde, dat zjj zouden medewerken
tot do verwezeljjking van een goed denkbeeld de
verplaatsing van het standbeeld. Wat is hiervan bet
gevolg geweest? Men hoeft met zeer veel moeite
450 goldeD bjj een gekregen.
Wil men bet beeld verplaatsen of verhoogen en zulks
op een dougdoljjk fondament enz., zoo deelt men mg
mede, dat de kosten daarvan door deskundigen geraamd
worden op bjjna het dubbele dezer som. De Gemeeo-
tekas zegt men, laat slechts zeer noode eene kleine
snbsidie tot aanvulling van bet ontbrekende toe en
gedrukt als de burgerjj gaat, door de gevolgen van de
verlegging der scheepvaart naar den Nienwen Water
weg, zoo vrees ik maar al te zeer, dat met den besten
wil, de completering van het nog ontbrekende, nog
lang oenen vromen wensch z&l bljjven.
Als Nederlander Zeeuw en vereerder van Vader
Cats, zoude het mg aan 't harte gaan (behoudens mjjn
respect voor Conscience, hierroren genoegzaam aange
duid) als men met de verheerlijking van Cats Da-
gedachtenis zou moeten bljjven tobbenterwjjl het
wellicht der Amsterdameche Commissie gelukken zal,
genoeg fonds voor haar doel bjjéón te krjjgen.
Men zegt wel eens«die de oudste brieven heeft, be
hoort voor te gaan." Onze aller vader Cats heeft die
brieven men kan zich daarvan overtuigen op het
Raadhuis te Brouwershaven, alwaar zgn handschrift
als relequi bewaard wordt.
Dat men dan ook dit spreekwoord bevestige, door de
Bronwershavenscbe Commissie flink te steunen, ter
bereiking van bet doel dat zg zich voorstelt opzichtons
het beeld van Cats.
Steller dezer regelen hoopt dat zjj in ruimen kring
znllen gelezen worden, ook door Heeren Leden der
Amsterdameche Commissie voor Consciences gedenk
teeken, zich vlejjende met het denkbeeld, dat het toch
ook hun wel ter harte zal gaan, als zjj vernemen, dat
in eigen omgeving de verheerlijking van Vader Cats
nagedachtenis, zooveel tegenspoed ondervindtdat men
zoo sukkelen moet met het bijeenverzamelen van eene
zoo betrekkelijk geringe som.
Dat de verbroedering tusschen Noord- en Zuid-Ne
derland ook medewerkt, dat men elkanders groote
mannen wederzjjds hulde toebrengt, juich ik toe
maar toch geloof ik, dat eene rjjko koopstad als Ant
werpen, de nog versche en algemeene sympathie door
gebeel België voor bunnen eenigen Conscience ge
noegzame factoren zjjo, om uit eigen fondseD, aldaar
een waardig gedenkteeken aan hem gewjjd, op te
richten, en geeft mg zulks de overtuiging dat daartoe
de hulp van ons Noord-Nederlanders minder noodzake
lijk is, maar dit bepaald is voor het doel dat zich do
Brouwershavensche Commissie met Vader Cats stand
beeld voorstelt.
Dat de Arasterdamsche Commissie slagen moge,
wensch ik baar nogmaals barteljjk toe doch ook
dit, dat aan de Cats vereerders, zoo niet door eerst-
genoemden, dan toch door medewerking van anderen
ook nog eens eene flinke onderstenning moge te beurt
vallen.
Mjjnheer de Redactenr, ik betuig U mjjnen vrionde-
ljjken dank voor de plAatsing dezer regelen en noem
mg hoogachtend.
Schouwen, UEd. Dw. Dienaar,
80 April 1884. X.
