ZIËKIKZËËSCHË NIEUWSBODE.
I\o. 4882.
40ste Jaarg.
Dingsdag 5 Februarij 1884.
f
AD VERTENTIËN, van 1-3 regels
Versohgnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATÜRDAG. De prjjs per 8 maanden is 1,30, franoo per post 1,60.
Ots., meerdere regels 10 Cts., kannen uiterlgk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte bereJcend.
De ONTVANGER der Gemeente Zierikzee verzoekt
hen, die over het afgeloopen jaar nog iets verschuldigd
xgn wegens l»oof'<Iel(jli*^n Omslag;, lioii-
denbelaistuim, pacisten of uit anderen hoofde,
het achterstallige binnen acht dagen te willen
afbetalen.
Zierikzee, 4 February 1884.
De Gemeente-Ontvanger.
OLIVIER.
KADASTER- EÜk\MLASim
De BURGEMEESTER van Zierikzee maakt bekend,
dat hem, ingevolge art. 15 der wet van den 26 Mei
1870 (Staatsblad no. 82), door den heer Bewaarder der
Hypotheken en van het Kadaster in deze gemeente
zgn toegezonden vier staten, aaowyzende de uitkomsten
lo. der meting, naar de artikelen 9 en 10;
2o. der schatting, naar de artikelen 11—13;
3o. der afscbrjjving van belastbare opbrengst, naar
artikel 6;
4o. der verbeteringen, naar artikel 23; en
5o. der regeling van den aanvang der termgnön, naar
artikel 42 der aangehaalde wet
dat die staten, te rekenen van heden af, gedurende
dertig dageo voor belanghebbenden ter Secretarie dezer
- gemeente ter inzage zjjn nedergelegd, met aanbeveling
om, indien daarvaa inzage mogt worden genomen, dit
met zorg te doen
en herinnert aan artikel 16 derzelfde wet, waarby
ia bepaald, dat de belanghebbende, ten koste van on-
geljjk, in een aan de Gedeputeerde Staten gerigt ver
zoekschrift (op ongezegeld papier), hermeting of her-
ecbatting kan vorderen, binnen den tjjd, voor het ter
inzage liggen bepaald.
Afgekondigd van het Raadhuis te Zierikzee den 4
Februarg 1884.
De Burgemeester
J. P. N. ERMER1NS.
NATIONALE .MILITIE.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie
rikzee,
lettende op het bepaalde bg art. 9 van het Kon.
besluit van 17 December 1861 (Staatsblad No. 127),
roepen de ingezetenen, die verlaDgeü als Vrgwilliger
bjj de Militie op te treden op, zich tot dat einde op
Maandag clen 11 February e. li., de»
voormiddags van ÏO—IS ure ter Se
cretarie op liet Kaudhuiw aan te melden,
onder kennisgeving dat om als vrgwilliger te worden
toegelaten, men moet zyo, ongehuwd of kinderloos
■weduwnaar, ingezeten, ligchamelyk voor de dienst ge
schikt, ten minste 156 centimeters lang, op den 1 Jan.
jl. zgn 20ste levensjaar zgn ingetreden en zgn 25ste
jaar niet volbragt hebben, tot op het tgdstip der op
treding aan zgne verpligtingen ten aanzien van de
Militie, voor zoover die te vervullen waren, voldaan en
een goed zedelgk gedrag geleid hebben
en dat het bezit dier vereischten met uitzonderiog
van de ligchamelyke gesteldheid en de gevorderde
lengte wordt bewezen door een getuigschrift van den
Burgemeester, welk getuigschrift op Zaturdag den 16
Februarij e. fc., des voormiddags van 10—12 ure ter
Gemeente-Secretarie aan de daartoe geregtigden zal
worden afgegeventerwjjl hg, die by de Zeemagt, bg
het leger hier te lande of bg bet Krggsvolk in's Rgks
overzeesche bezittingen heeft gediend moet ovorleggen
een bewgs van ontslag, een getuigschrift van den be
velhebber, onder wien hg laatstelgk beeft gediend, in
houdende dat hg zich gedarende zgn diensttgd goed
heeft gedragen.
Ieder, die bg bet verlaten van den dienst zalk een
getuigschrift heeft ontvangen, kan tot dat zjjo 40ste
jaar volbragt is als vrgwilliger bg de Militie worden
toegelaten.
En opdat niemand hiervan onwetendheid voorwende,
zal deze worden afgekondigd en in den Zierikzecscben
Nieuwsbode geplaatst.
Zierikzee, den 1 February 1884.
De Burgemeester en Wethouders
J. P. N. ERMER1NS.
De Secretaris,
J. F. van dek LEK db CLERCQ.
Nieuwstijdingen.
"ÉBttgelanfc.
Een zwarte >Eugel van der Vlies" is in Engeland,
te Wbitestablo, ontdekt. Een meisje, Francs Wood
genaamd, werd op 15jarigen leoftyd bedlegerig. Zg
begon er inderdaad zeer slecht uit te zieD, tot baar
gezigt, met uitzondering van een smalle streep over 't
midden van den neus, totaal zwart werd. Zg verloor
ook bet gebruik harer ledematen met uitzondering van
haar éénen arm, en koD slechts brandewgo met water
en lichte spjjzen tot zich nemeD. Men bad algemeen
medelgden met bet arme meisje en uit alle deelen van
Engeland werden haar rgkelgk aalmoezen gezooden.
Artsen werden te vergeefs geraadpleegd en specialiteiten
geconsulteerd en toen dat alles niet hielp berustte men
in 't onvermjjdelgke, bewonderde de gelatenheid en de
lgdzaamheid, waarmee het vrome meisje, dat intusschen
tot vrouw was opgegroeid eu veel naar de kerk ging,
haar lot verdroeg en ondersteunde haar rgkelgk uit
liefdadigheida-fondseD en met particuliere giften.
De jufvrouw had het dus uitstekend. Alleenzg
bleef negerin met den witten streep op den neas. Dat
duurde zoo twintig jaren, tot nu onlangs de vreemde
sieke van Whitestable inderdaad zeer ernstig ziek werd
en op haar sterfbed bekende, dat zg al dien tgd met
de goê-gemeente een loopje had genomen, door baar
gezigt met gebrande kurk in te wrgven en zich lam
te houden. In bet bedrog had zg zulk een graad van
kunstvaardigheid en slimheid bereikt, dat haar moeder
er zelf de dupe van was.
Dezer dagen is de vreemde opligtater overleden.
Het is welligt niet overbodig in 't kort eens
een overzicht te geven van den stand, waarop de on
derhandelingen tusschen de Transvaalsche delegatie en
de Engelsche Regeering op dit oogenblik gekomen is.
De delegatie heeft ten laatBte bewilligd in de weste-
Igke grenslgn, gelgk die op advies van kolonel Mojjseg
door lord Derby was Voorgeslagen.
Lord Derby heeft aangenomen de conditiën, waarvan
de gezanteo het berusten in deze grens afhankelyk
hadden gesteld, zgnde: a. dat het TranSvaalsche Gou
vernement Diet gebonden zal zgn den sterken arm te
leenen bg het tot stand brengen van deze nieuwe
grensb. dat Moshette en Maesouw hun de facto
regten zullen bonden; c. en dat de republiek geen
de minste verantwoordelijkheid zal dragen voor moeie-
lykheden, die ontstaan mogten door de plaatsing van
een deel van Moshettes inwoners buiten haar gebied.
En ten slotte is door de gezanten gevraagd, dat in
deze nieuwe grens nog de kleine wgziging zou worden
gebragt, dat de Kraal van Zotlakani (Rietfontein) bin
nen den Transvaal valle; alsmede dat de regeling van
de noordelijke grens van Griqualand aan de Regeering
der Kaap-kolonie worde overgelaten.
Voorts verzochten de gezanten een mondeling onder
houd voor de regeling der overige puntenmaar
hierbg zien zg zoo weinig bezwaar tegemoet, dat zg
alle hoop koesteren van nog vóór de bgeenkomst van
bet Parlement gereed te komen.
üttslattb.
St. Petersburg, 28 Jan. Gisteren was het
50 jaar geleden, dat de Hollandsche kerk alhier, gelegen
aan den Newski Prospekt bg de Politie-brag, door den
toenmaligen predikant Tamlin plegtig werd iugewyd.
De Nederlandsche kolonie alhier hoeft dit herinnerings
feest op passende wgze gevierd. De heer Gillot, thans
predikant dier gemeente, een man door allen die hem
kennen geacht en geëerd, gaf in de gewone godsdienst
oefening een overzigt van de geschiedenis der Hol
landsche gemeente alhier; zg bestaat reeds 150 jaren,
maar aanvankelgk moest zg zich zonder kerkgebouw
behelpen, tot dat keizerin Katharina aan de Hollandsche
kolode, wier ngvere werkzaamheid *g zeer waardeerde,
een terrein schonk aan de Politie-brug, waar weldra
een houten kerkgebouw verrees, waarin bjjoa 100 jaren
achtereen de godsdienst oefening gehouden werd. Eerst
onder de regering van keizer Nicolaas werd de thans
bestaande kerk gebouwd eu den 27en January 1834
werd zg plegtig ingewgd. Deze ketk heeft meer dan
voldoende ruimte voor de Nederlandsche kolonie alhier,
maar de predikant Gillot heeft ook buiten dea kring
sgaer landgenooten zoovele goede vrienden en trouwe
hoorders, dat bet gebouw vaak te klein en tot op de
trappen gevuld is om hem te hooreo preken. Gisteren
sprak de leeraar naar aanleiding van denzelfden tekst,
dien vóór 50 jarea door den heer Tamling tot grond
slag zyner inwijdingsrede was genomen, namelgk uit
den brief vao Paulua aan Titus de woorden: >Genade,
»barmhaitigheid en vrede van God, den Vader, en den
•Heer Jezus Christus, onzen HeilandIn zgne rede
vond de heer Gillot ook gelegenheid in goedgekozen
en warme bewoordiogen de Russische regering en het
Russische volk dank te zeggen voor de grooto gast-
vrjjhuid, welko de Nederlandsche kolonie en de Neder
landsche kerk hier vinden en voor de bescherming
welke zy te St. Petersburg genieten. Aan den anderen
kant mag te dezer gelegenheid van Russische sgde
met dankbaarheid worden erkend, dat waar het geldt
ellende weg te nemen, rampen te lenigen of wonden
te genezeD, steeds de Nederlandsche kolome met baren
voorganger Gillot in weldadigheidszin bovenaan staat.
Interessant is de historische herinnering dat Koning
Willem III vóór 50 jaren als Prins van Oranje de plech
tige ïnwgding der kerk beeft bggewoood. De toenma
lige Nederlandsche kroonprins was destgds de gast van
zgo oom van moederssgde, Keizer Nicolaas. Gisteren
is dan ook, ter herinnering aan dat feit, na de viering
van het jubileum der kerk een telegram uan den
Koning gezonden. Gisteren avond is bet feest besloten
met een maaltgd bg den gastvrgen predikant Gillot,
waaraan alle vroegere en thans in functie zgnde loden
der kerkerand en van kerkelgke commissies aanzaten.
JFranfiriJjft.
Een daad, die van ongehoorde wreedheid getuigt, is
te Haote-Rocbe gepleegd. Een zekoro Mioche, die reeds
sedert eenigen tgd de verontwaardiging der buren bad
opgewekt, wegens de mishandoliogeo, die zgn 70jnrige
vader en 15jarige zoon herhaaldelijk van bem moesten
verduren, heeft in een aunval van woede zgo kind een
straf doen ondergaan, die zonder voorbeeld ie. Hg nam
namolgk een roodglooienden kagcholpook, opende met
zgne vingers den mood van zgn zoon en stak hem het
brandende gzer in de keel. Den toestand van den jon
gen te beschrgvon, is onmogelyk; de lippeD, tong, ver
hemelte en keel vormen één woud, zoodat de armo
jongen geen voedsel tot zich kan nemen en met moeite
ademhaleo. De onmenscbelgke vader is gearresteerd,
juist nadat bg zjjn oudea vader nog een degelyke mis
handeling bad doen ondergaan.
Toen een Pargzenaar Donderdag ago hond ïd de
Seine liet zwemmen, vond deze laatste een groot pak,
dat bg tusschen zgoe tanden vasthield. Daar het pak
te zwaar wa», werd do hond door den stroom mede-
gesleept, doch bg liet zgn prooi niet los. Toen bg op
het punt stond vaD te verdrinken, kwam zgn baas bem
te hulp, die toen den hond van het pak ontlastte en
bet in de boot sleepte. Men zag toon dat het pak oen
menarhelyk ligchaam bevatte, waarvan het boven-ge-
deelte in een zak was gewikkeld. In eeD der zakken
van den drenkeling vond men een brief aao den com
missaris van politie gerigt, waarin do overledene ver
klaarde Parina te heeteo en dat bg zich om het leven
bad gebragt, omdat bg wist, dat zgn vrouw hem
ontrouw was geworden, en hg niet deo moed bezat
zgn vrouw en baar minnaar te dooden. De brief ein
digde met de mededeeling, dat de drenkeling zich het
hoofd en bovenligcbaam in een zak bad gewikkeld, om
niet in de gelegenheid te kunnen zgo fan te zwemmen.
Een kijkje in Frankrijk.
De Pargsche arbeiders zgn thans zonder werk en
daarom zeer woelig.
Zg willen ondersteund worden nit de schatkist en
beweren dat dit geen weldaad zou zgn, maar dat zg
er regt op hebben.
>Laat ons", zeide een der Fransche volksvertegen
woordigers »de panden beneden dó 5 guldens, door de
arbeidende klasse in de Pargsche bank vao leening
gebragt, lossen eu aan de inbrengers gratis terng geven.
'tGeld daartoe noodig, neme men uit de schatkist!"
Dat was edelmoedig en dat klonk mooi. >Maar,"zei
een ander, >dan moeten door geheel Frankrgk al zulke
panden op Staatskosten gelost en teruggegeven worden,
en wat zal dat kosten
Men ging aan 't rekenen en kreeg een som van een
honderd en vyftig millioon gulden.
Dat bekoelde de bank vao leenicgsgeestdrift, maar
er werd nog eene andere vraag gedaan.
»Weet ge wel zoo sprak een denker en napluicer
welk soort van panden, beneden de 5 guldon, zooal
in de Pargsche lombard staan Ik heb dat onderzocht
en zal er u eenige noemen. Luister goed toe:
»Op dit oogenblik vindt men in genoemde baok:
5500 tooneelkgkers, 550 verf- en passerdoozen door
leerlingen van Latgnscbe scholen ingebragt om pleizier-
geld te krygeo, 400 baodschoendoozen, 550 waaiers om
in de comedie te gebruiken, 70 meerschuimen pype-
koppen, 3000 parapluies, 600 likeurkeldertjes, 65000
gouden ringen, gemiddeld beleend voor 3 A 4 gulden.
Wilt gjj dat alios lossen met het geld van allen,
genomen uit de schatkist?"
»Zyn dat panden door gverige, brave, oppassende
werklieden ingebragt?"
Maar waroD er ook voorwerpen beleend, waarmede
de arbeider zgn handwerk uitoefende en zgn brood
verdiende
Slechts eenige weinige.
Na deze opheldering was de geestdrift voor het pand-
jeslossen geheel uitgedoofd.
Toch zal men verpligt zgn de werkeloozen in Frank-
rjjk te hulp te komeD.
sSleberlawb.
Amsterdam 2 Febr. Dezer dagen vervoegde
zich bg verschillende personen een man, die een knaap
bg zich had, met een kalkbak onder deo arm. Hg gaf
voor van don eigenaar van het huis gezonden te zgn,
om den schoorsteen en het dak, dat dopr den storm
geleden bad, te repareeren, en de niets kwaads ver
moedende bewoners stelden hem dan in de
op bet dak te komen. Het tweetal vertoefde daar eenige
oogenblikken, en later werd een quitantie voorgedane
werkzaamheden aangeboden. Het bleek echter, dat zg
de goedgeloovigen hadden opgelioht, want er was geen
reparatie Doodig en er was ook niets gerepareerd. De
politie kreeg van deze nieuwe industrie kennis, en bad
den man en jongen al spoedig gevonden. Het waren
S. S. en M. 3. Gebrek aan werk eu diepe armoede (de
man is vader van eeD zevental kleine kinderen) had
hen tot dien stap gebragt.
De aanspreker G, die te Oudeschild aanzegging
deed van 't overigden van een ingezetene, nam de ge
legenheid waar, om zich op genoemd dorp bg eene
weduwe, die ziek ie, aan te bevelen voor bet maken
van bare doodkist, indien ze kwam te sterven. Weinig
daoht de man er aaD, dat zjjne eigeoe levensuren ge
teld waren. Van Oude-cbild zou hg zich naar Oosterend
begeven. Op den zeedyk rukte de wind bem den hoed
van bet hoofd, G. liep deo boed na, die langs de bel
ling des dgks rolde, en viel io zee, waar bg verdronk.
Gravenliago, l Febr. Naar wy vernemen,
heeft bet bg de Tweede Kamer ingediende wetsontwerp
tot wgzigiog der militiewet de BtrekkiDg om enkele
biodetlgke bezwaren in de uitvoering van de militiewet
weg te nemen, vooroamelgk bet bezwaar, dat ontstaan
ie door de wgziging in 1879 van de crimineele wet
boeken voor het krggsvolk te land en te water. Hoofd-
zakelgk heelt deze partiëele'herziening betrekking op
de bepalingoo omtrent de uitsluiting van den dienst.
Jaantje Struik beeft een request om gratie inge
diend, waurbg zg verwisseling der gewone iu cellulaire
gevangenisstraf vraagt io bet belang zoowel van bare
gezondheid, als van haar kind, hetwelk tg dan spoediger
zelve zou kunnen verplegen.
De beruchte Christine De Leeuw is voor de 102de
maal wegens openbare dronkenschap veroordeeld.
Vll»»lo^eu1 Febr. Heden avond bad de
aangekondigde voor tracht van Mej. A. J. Groote oit
Amsterdam plaats. Talrgk was do scnare, die opgeko
men was om bet zeldzaam genoegen te smaken. De
verwachting was groot en is niet teleurgesteld.
Bleek Mej. Groote eeoe aardige novelle te kunnen
schrgveo, zg weet ze ook uitstekend voor te dragen
en beeft er slag van baar auditorium te big ven boegen.
Ook eenige kleine gedichten, waarvan een in Over-
betuwscheo tongval, droeg za met succes voor.
No de begaafde dame eenmaal den weg naar ons
verwgdeid oord beefi gevonden, hopen wg baar meer
malen in ons midden te tien.
3 Feb. Gedureode de week vao 26 Jan. tot 2 dezer
zgn met de maikbooteo naar Qaeenboro verroerd 413
en van. daar aangekomen 358 passagierz.
Op 8 dezer zal alhier pabliek worden verkocht
het onlangs bg Ellowoatsdgk gestrando gekoperd It«-
liaanscba barkschip >Si", benevens den inventaris. Het
schip is in 1870 gebouwd to Finale Genua.
Alt eene bgtonderbeid meldt men, dat te
ZouteUndo bg den landbouwer P. P. Verhage, een
varken i« geslagt wegende 717 halve Kilo gowigt, en
io de zelfde gemeente, »yn er nog 4 geslagt wegende
649, 636 oo 2 598, en dan nog 12 boven de 500.
AUrlrtelburir, 3 Feb. Naar we vernemen is
weder een Roodvonk- ook eon Dypbtheritislüder be
zweken. Hoewel het gerucht, dat de scholen voor
eenigon tgd tallen gesloten wordon, algemeen was
verspreid, is dit nog niet geschied. Wo bogrjjpeo dat
tegen zulk oen maatregel wordt opgozien toch wordt
zg door velen gewensebt, als het geBcbikste middel
om verdors uitbreiding der besmettelgke ziekte tegen
te gaan.
CSoo», 3 Febr. Blgkens mededeeling van het be-
stnur is do rederykorskamer >Aurora" ontbonden.
Langen tgd was deze kamer een sieraad van ons stadje
dilettanten, die voor maDnco van het vak niet uit den
weg behoefden te gaan, verleenden bunoo medewerking;
een viertal dames onder de werkeode leden maakte de
opvoering mogelgk van stukken, die zelden op het
repertoire eeoer redergkurskamer voorkomen. In ver-
eeniging met Jeanne de Groot ondernam de kamer
het >l'ami Fritz" van Erckmann-Chattrian op te voeren,
en met uitstekend succes. Te Middelburg en te Breda
werden herhaaldelijke opvoeringen gegeven on steeds
voor volle zalen.
Door het vertrek van eenige en het bedanken van
andere werkende leden, raakie de kamer aao het
kwgoeo, wel hield de heer Baljd haar nog eenigen tgd
staande, en nu biedt men het decoratief en de
bibliotheek te koop aan. Sic transit gloria muodi
Zooals voor eenigen tgd is gemeld, is een adres met
360 bandteekeniogen aan den Burgemeester verzonden,
ten einde op Zondag sluiting te verkrygen van vier
met naam genoemde tapperjjeo, waar tevens met do
noodige mnziek gelegenheid is voor den dans. Adres
santen wozen op deo nadeeligen invloed daarvan op
de zedelgkheid van jongelui vao beiderlei geslacht.
De Burgemeester heeft daarop bet volgende waardige
antwoord gegevenZEd. zal gaarne zgne aandacht
schenken aan de io dit adres behandelde zaak, en voor
zoover het met eeoe gepaste vrgheid overeen te brengen
is, maatregelen nemen om de bevordering van oozede-
lykbeid en ongebondenheid tegen te gaan, zoodra bem
werkelgk blgkt, dat zulks door bedoelde muziekuitvoe
ringen het geval is.
Zgn in ons eiland reeds tal van meestooven afge-
brokon als een gevolg van den byoa stilstaanden
handel in meekrap, en zag Goes zich dientengevolge
ook van zgne garancine-fabriek beroofd, de beide kolos
sale meestooven aan de haven bleven daar nog altjjd
staan als eene herinnering aan een schoon verleden
en misschieD als een hoop voor de toekomst. Thans
evenwel is een hunner »de Liefde" veroordeeld om het
lot van zoovele harer zusters te volgen.
Helaas 1 Toch zgn er nog altgd boeren, die den
moed niet opgeven, en telken jare nog eenige gemeten
vineteken." Zg hebben het vaste vertrouwen, dat het
met de meekrap nog eens alles in orJe zal komen.
Mogen zg in die verwachtiog niet teleurgesteld worden
Dezer dageo verkocht een landbouwer eene koe,
op de volgende voorwaardeDe koopers moesten het
beest als het minder dan 350 Kg. woog, kosteloos heb
ben, maar voor ieder Kg. daarboven zouden zg 40
moeten betalen. De koopers, twee slachters, namen
dit aan en de koe woog 361 Kg. zoodat de arme
Blagters 440 hadden te betalen.
Zierikzee, 4 Febr. In de Vrgdag en Zaturdag
11. gehoudeo vergaderingen van deD Gemeenteraad is
in behandeling geweest een door de Commissie voor
de Strafverordeningen ontworpen nieuw Reglement van
Politie. Met eenige wgzigingen zgn de afzonderlgke
artikelen van dit reglement, ten getale vau 81, goed
gekeurd. De vaststelling van het geheele reglement
is aangehouden om tegelgk met die der overige ver
ordeningen te geschieden.
Het reglement bevat 5 afdeelingen of hoofdstukken.
Ie Hoofdst. Voorschr. betreffende openbare orde
2e zedelgkheid;
3e gezondheid
4o Algemeene bepalingenen het
5e Strafbepalingen.
De pokken-epidemie te Ood-Beierland heeft aan
geneeskundige behandeling, het begraven van lgken, bet
maken van kisten en het verbranden van besmette
goederen aan die gemeente 2700 gekost.
Door de commissie, die zich te Oud-Beierland ge
vormd beeft met het doel om behoeftige poklgdore te
ondersteunen, is >n het geheel raim 2200 aan vrg-
willige giften out vangen.
Meer dan 1000 kinderen van armen en minver
mogenden ontvangen tegenwoordig in de echolen te
Groningen, een voedzamen en warmen maaltgd.
Een oppassend huisvader is te BergeD-op-Zoom
plotseling dood gebleven ten gevolge vau een stoot tegen
de borst, veroorzaakt door een wageo, die achteruitliep.
KERKNIEUWS.
Door den heer L. M. Van Noppen, cand. te Wis-
sekerke, is het beroep naar Dunrswoude aangenomen
Dr. J. H. Gunuing jr., predikant te Wilhelmina-
dorp, heeft voor het beroep naar Heinenoord bedankt.
Haagsche Brieven.
Den Haag, 31 Januarg.
Niet de heer Verspgck, niet de heer Van Sgpestegn,
niet de heer Tak van Poortvliet de heer Van Rees,
de President der Tweede Kamer, werd tot Gouverneur-
Generaal van Nederl. Iodië benoemd, nog vóór de
Eerste Kamer UgeenkwAm.
Op die benoeming scheen de heer Van de Pafte ge
doeld te hebbeD, toen hy in de zittiDg vaD de Eerste
Kamer vau 29 December voorspelde, dat gebeurtenissen
op handen waren, waurby die van September 1866 (de
benoemiog van den Minister van Koloniën Mger tot
Gouv. Geo.) in de schaduw werden gesteld. Dit was
iD ieder geval zeer overdreven. De benoeming vao den
heer Van Rees kan in geen enkel opzicht met die van
den beer Mger worden gelijkgesteld. Deze had, als
Mioister van Koloniën in 1866 opgetreden, een geheel
koloniaal programma ontwikkeld, dat bjj als Minister
had verdedigd en waarop fag de medewerking der Sta-
ten-Geoeraul had ingeroepen, maar, terwgl bg dit deed,
waren zgne koffers reeds gepakt om als Gouverneur-
Generaal naar Iodië te gaan. De beer Van Rees heeft
zich ïd geen enkel opzicht tegenover de Kamer ver
bonden niet naar Iodië te gaan, en is thans, van
achteren bezien, niet weinig in zgn scbik, dat zgne
Kabinetsformatie in het voorjaar van 1883 is mislukt,
zoodat bg geheel vry van eiken band, zgn lang ge-
j koesterden wensch kon bevredigen. VVaot voor nie-
mand is bet een geheim, dat ook de heer Van Rees
sedert 20 jaren door geen andere eerzucht werd ge
dreven dan dieo masrschalketaf te bemagtigen en als
Onderkoning in Iudië beer»chappg te voeren. De vraag
j is nu alleen of de heer Van Rees, deze hooge waar
digheid uit de banden van den Mimster Heemskerk
ontvangende, met dezelfde krachtige overtuiging als
vroeger voor de beginselen, door hem steeds beleden,
i zal pul staan.
Dat de beer Van Rees voor deze hooge waardigheid
j werd uitgekozen heeft weinigen verrast. Reeds on
middellijk da de benoeming van den heer Sprenger
van Eyk tot Minister vau Koloniën, werd zjjn naam
genoemd. Byna al onze bladeo, van welko kleur of
rigting ook, brengen hulde aaD zjjne energie, aan de
uitetekonde wgze waarop hg in de onderscheiden be
trekkingen, welke hg in Iodië bekleedde, het gezag
wist to handhaven, aan zgoe werkkrachtkortom,
moD beschouwde hem als don aangewezen man voor den
zetel, die moest worden ingenomen.
Maar evenzeer is men vrg algemeen verrast dat de
hoor Heemskerk tot dezo benoemiog beeft medege
werkt. Dé Nieuwe Rolt. Ct. noemde dezo haodelwgze
het toppunt van beginselloosheid, en al laten de aodere
bladen zich niet zoo scherp uit, allen toonen zich zeer
verbaasd over het feit. Het Haagsche Dagblad vooral
toonde zich over dete benoemiog door du Ministerie
zeer ootstemd en weet zelfs niet, of bet, da zulk eene
beooeming, nog wel vertrouwen in dit Miniatorio tal
konncn stellen. Het Venloosch Weekbl. zag in de be
noemiog den invloed vad Mephisto, den booten geest
van onzen Premier, die hem van hel regte pad af-
breDgt eo daden doot verrigten waarvoor bjj aoders
zou zgo teruggedeinsd. Met dien Mephisto wordt dan
de heer Fransen van de Potte, het lid der Eerste Kamer,
nog altgd een zeer invloedrgk staatsman, bedoeld. Dat
het Venlobsch Weekbl. zich hierin vergiet, bleek uit de
discussie, in de vorige week in de Eerste Kamer ge
voerd, want bet was juist de beer Fransen v. d. Putte
en bjj alleen, die do Regering over deze benoeming
hard viel.
«Voor de liberale beginselen kan geen grooter triumf
zgn" sprak de beer Van de Patte, »dan do beooeming
van den beer Van R«os tot Gouverneur-Generaal. Maar
een even beslist, een even bekwaam en even conse
quent tegenstander van die beginselen was gedurende
die reeks vao twintig jaren de tegenwoordige Minister
van Binoenlandscbe Zaken. Ik zal de Kamer niet
vermoegen met uittreksels uit redevoeringen bg de
voormalige begrootingen van Koloniëo, bg de defini
tieve vaststelling van de begrooting van Hoofdstuk IX
van 1863 by de behandeling Van de agrarische wet,
altyd stond de Minister van Binoenlandscbe Zaken
tegenover ods. Niet alleen in het Parlement bjj den
strgd der partgeo, maar ook elder», in het studeer
vertrek heeft die staatsman doeo bljjken van zgne
innige overtuiging toen hg in het naschrift van de
»Praktgk der Grondwet" do meest besliste, de meest
scherpe, de als zg niet rustte op eene diepe over
tuiging te persoonlgke bestrgding van de liberale
koloniale politiek en al wat op dit gebied is gedaan,
leverde. En of dit alles nog niet genoeg ware, neemt
de Minister van BinnenlaDdsche Zaken Daan zich den
heer Van Bloemen iVaanders en verklaart zich daar
mede homogeen en solidair. Van Bloemen Waanders
en Van Rees die twee namen spreken boekdoelen."
De beer Van de Putte voerde tot drie malen toe bet
woord, om den beer Heemskerk zgne beginseloosheid
te verwgten. Waarom maakt gg U hrerov&r toch
zoo warm" had de heer Heemskerk gevraagd, >hebt
gg zelf dan niet den heer Van Sjjpestegn aan den
Koning als Gouv. Gon. voorgedragen Dat deze ver-
geljjking niet opgaat, weid onmiddellgk door den heer
Van de Putte gevat en goed gezegd. »West-Io-
dische Politiek" zeide bg >is mjj (ik ben ruim twintig
jaren lid van de Wetgevende Macht) niet bekend. Bg
de vaststelling van het West-Indisch Regerings-regle-
ment, waartoe ook de medestanders van den tegen-
woordigen Minister van Binnenlandsche Zaken hebben
medegewerkt, is geen enkel politiek vraagstuk gere
zen. Wat kan dus de vergelyking wezen met een man
nis de heer Van Rees, wanneer ik slechts herinner dat
de bondgenooten van den Minister van Binnenlandsche
Zaken, toen de heeren Harteen en Van Pannerden, als
een der beswareD, die zg tegen de begrooting van
Koloniën hadden, aanvoerden dat ik den heer Van
Rees tót Raad van Nederl. Indië aan den Koning had
voorgedragen Het zou mg dan ook geenszins ver-
wocderen, dat, als de Kamer half Februari bjjeenkorut,
ook dan nog eens een hartig woordje over de aan 't on-
geloofeljjke grenzende beginselloosheid van don Minister
Hoemskerk werd gezegd".
Onder de vele verwgten, die de heer Hbemskerk bg
deze beraadslagingen moest booren, kwam mjj er een
ook zeer gegrond voor, dat door donzelfden heer Van
de Putte den Minister werd toegevoegd: de benoe
ming namelgk van eene Commissie tot Grondwetsher
ziening, in plaats van de oplossing van het fioanlieele
vraagstuk. Daar de heer Heemskerk zich tot voorzitter
der Commissie voor de Grondwetsherziening liet be
noemen, moest bg noodwendig zjjn arbeidskracht al
te zeer verJeelen, en moest de belasting-hervorming
daaronder komen te lgden. Ik ben er zeker van, dat
de benoeming van deze Commissie tot Grondwetsher
ziening den heer Heemskerk om die redeo altgd tot
eeo grooteo misslag zal worden aangerekend. De
grondwetsherziening bad Diet onder handen moeten
worden genomen alvorens de financieele quaestie was
opgelost. De commissie is thaiis met hare taak gereed
en zal, naar ik hoor, in hare eerstvolgende vergadering
beslissen wat na met het gereed zgode werk moet
worden gedaan. Maar in plaats eea werk nit één stuk
te zgo, is het niets dan eeoe aaneenschakeling van
meerderheden en minderheden en gaat bet bovendien
vergezeld van zoovele speciale nota's dat het eeoe
uitmuntende bouwstof zal bljjken te zgn tot beoefening
van het staatsrecht en tot voorbereiding van bet werk,
dat eenmaal, ter gelegener tgd aan eeoe staatscommis
sie van enkele ledeD zal worden opgedragen. Hoeveel
beter zon de >leider ic ruste", de beer Kappegue heb
ben gehandeld indien hg, in stede van io een aebttal
bladegden zgne denkwgze over het ontwerpVan
Delden c. e. te verkondigen, uit zjjae tente was geto
gen, Dadat het rapport der grondwetsherziening aan
de openbaarheid was overgeleverd. Dat ware voor dezen
6taatsman het geschikte oogenblik geweest om met
eene sngdeode. niet persoonlgke kritiek, wederom op
den voorgrond te treden en dan opnieuw de man van
't oogenblik te worden. AaD welken verderfelgken raad
leende deze staatsman bet oor, toen hg op 't ontwerp
Van Delden zgne pglen africhtte?
Nog uit een ander oogpunt waren de jongste beraad
slagingen in de Eerste Kamer zeker niet van gewicht
ontblootik bedoel de zaak van bet waarborgkapitaal
Rotterdam—Munster. Ook hier had de heer Ht-emskerk
geene aangename rol te vervullen. Ik sprak van die
zaak reeds met eeD enkel woord in mjjn vorigen brief.
Met den brief van den Minister van Buitonlandeche
Zaken van 12 December jl. was deze zaak eene nieuwe
phase ingetreden. In antwoord op een brief van den
Belgischen gezant, baron d'Anethan, had de Minister
verklaard zich tegen een voorstel tot teruggave der
waarborgsom niet te zullen verzetten en had er bg
govoegd >dat bjj hoopte dat de heer baron d'Anethan
daardoor overtuigd zou worden van het verlaDgeo der
Nederlandsche Regeeriog om België ter wille te zgn."
De lezing, door de Belgische pers gegeveo, bleek de
juiste te zgn de heer Vao der Does bad de Regeering
niet weinig gecompromitteerd, door deze onvoorzichtige
uitlating te doen cd de heer Heemskerk had zeker niet
medegewerkt om de vriendschappelyke verhouding met
eene naburige mogendheid te bevestigen, toeD bg,
ondanks de verklaring der Regeeriog, dat zg zich tegen
die teruggave niet zou verzetten, Dadat de heer Keu-
cbeoius zicb tot orgaan had gemaakt van de aanspra
ken vaD billgkheid, welke de concessionarisBeo kounen
doen gelden, met de meeste felheid deD heer Keuche-
nius beantwoordde en door zgne afetootende kracht,
dien afgevaardigde weerhield om een amendement op
de wet op de Middelton voor te stellen.
Dat de heer Heemskerk vhd geene teruggave van
het waarborgkapitaal weten wil, is zeer verklaarbaar.
Onder zgo vorig Ministerie werd de concessie voor den
spoorweg Rotterdam—Monster verleend en door hem
werd de onteigeningswet voor bet eerste gedeelte vaD
dieo spoorweg (Rotterdam—Houten) in de Kamers ver
dedigd. Er waren er toea velen, die het serieuss der
zaak betwyfeldende heer Heemskerk echter bestreed
dien twyfel en beriep zioh daarbg op het waarborg
kapitaal. Nu later gebleken is dat deze concessie eene
schepping was van den befaamden Philippart en de
zgnen, maar dat nooit eene ernstige poging werd ge
daan om den spoorweg werkelgk lot stand te brengen,
gevoelt de heer Heemskerk dat bg er is ingeloopen
en wil hg om die persoonlgke reden van geeoe terug
gave weteD. Ook als lid van deo raad van State moet
hg die teruggaven door eec zekere Dota (waar is zg
gebleven?) hebben trachten te vergdelen. Maar zoo
do heer Heemskerk er in geloopen is, had hg ook wel
eenig medelgden mogen hebben met de heeren Oslel
en Wilmart, die er ook ingeloopen zgo en die ook de
slachtoffers van Philippart zgn geworden. Ook zg
hadden niets liever gewild dan deo spoorweg aanleg
gen en zg hebben dit meermalen ernstig gevraagd, maar
onze Regoering weigerde halsstarrig. Verbeurdverkla
ring van vier, nu eigonlyk zes ton, is geene kleinigheid
en tot dusverre alleen vertoond in die Staten die er
zich weinig aan gelegen laten liggen, of zg onder de
beschaafde" .moeten gerangschikt wordeD. Al heeft
onze Regoering misschien het Btrenge recht voor zich,
vooral eene Regeering behoort met waardigheid te
handeleD en zich niet te willen verrgken met het ver
mogen van particuliere ondernemers, waar de Staat
geen schade hoegenaamd heeft geleden. In 't Staatsblad
kan men tal van wetsontwerpen vinden, waarby boeten
zgn kwgtgescholden, omdat zg die gebrekkig bleven hun
werk te levereo, in de Staten-Generaal afgevaardigden
Tonden, die in bun kiesdistrict belang stelden en hier
maakt de Regeering gebruik van de omstandigheid dat
de schatkist ledig is en de ondernemers vreemdelingen
zgn 1 Jais.t om die redenen had zg van meerdere
kieschbeid moeten blgk geven. De zaak beeft echter
niet behoeven te leiden tot aftreding van den heer
Van der Does. Het politiek incident is gesloten ver
klaard en onze Koning kan nu naar België vertrekken.
Is de zaak OsletWilsmart ten einde? Uit den laat-
eten volzin in 's Ministers rede mag men «fielden,
dat, indien de concessionarissen eene andere concessie
vragen, het waarborgkapitaal misschien nog voor een
ander openbaar werk zou kunnen worden aangewend.
V.
Stoomboot „ZEELAND."
Zierikzee en Rotterdam
EN TUSSCHENLIGGENDE PLAATSEN.
FEBRUARI 18S4.
Van ZIERIKZEEI Van ROTTERDAM:
Dingsd. 5 'smorg. 8,— u. Woensd. 6 'e morg. 10,— u.
Dood. 7 8,— Vrgdag 8 10,
Zondag 10 9,IMaand. 11 10,
DE DIRECTEUR,
A. van GASTEL.
9fbvertenti«n.
SO-jarlffe Echtveereniging:
TAN
CORNELIS BAARS
5? en
JOSINA BENDRIKSE.
ZlBRIKZEE, Hunne dankbare Kinderen, Je
5 Februari 1884. Behuwd- en Kleinkinderen.
Getrouwd
ABR. van der MAAS Cz.
en
M. SPEELMAN Jd.
NoordweM/S, 2 February 1884.
Heden beviel voorspoedig van een welgeschapen
Zoon, E. ALBADA JELGRRSM Ageb. Schampers.
Bergen op Zoom, 3 Februari 1884.
