Zlf It Ik ZE ESC HE NIEUWSBODE.
No. 4876.
408teJaarg.
V
Dingsdag 22 Januarij 1884.
Verecbgat DINGSDAG, DONDERDAG en ZATÜRDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post 1,60.
ADVERTENT1Ë N, van 13 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterljjk tot des Maandags, Woensdags en Vrgdags voormiddags 10 are bezorgd worden. Grooté Utter wordt naar plaatsruimte berekend.
PUBLICATIE.
Nationale Militie.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge-
meen te Zierikzee
Gelet op art. '26 der wet van den 19 Aagustus 1861
(Staatsblad no. 72)
Brengen bjj deze ter kennis van belanghebbenden:
dat het register van de in het vorige jaar voor de
nationale militie ingesohreveneo, benevens de daaruit
opgemaakte alphabetiscbe ljjat, voor elk op de secre
tarie ter lezing zullen nederleggen van den Ja
nuari) tot en met Öt» Juumiry e. 1c., dat
tegen register en ljjat, binnen den tjjd der nederlegging,
bezwaren kunnen worden ingebragt bjj den Commissaris
des Koninga in de provincie, door middel van een door
de noodige bewijsstukken gestaafd verzoekschrift op
oogezegeld papier, onderteekend door hem, die ze in
brengt welk verzoekschrift zal moeten worden overge-
bragt bjj den Burgemeester tegen bewjjs van ontvang.
Zierikzeeden 21 January 1884.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris,
J. F. van der LEK de CLERCQ.
Nieuwstijdingen.
€)out«n*ijjfi.
Het onderzoek der politie te Weenen heeft nog ver
scheidene misdaden aan het licht gebragt. De onder
stelling, dat de moorden, door Schenk begaao, hem
niet in staat konden stellen het weelderig leven te
leiden, hetwelk bjj geleid heeft, sedert zjjo ontslag uit
de gevangenis, worit bewaarbeid. Juweliers getuigen
van herhaalde pogingen om hun kostbaarheden te ont-
rooven, betgeen Schenk oatuurljjk niet altjjd gelukte.
Door middel van advertenties knoopte hjj verbintenis
sen aan met niet geheel onbemiddelde jongelni. Zoo
spiegelde hg eens een jong molenaar den aankoop van
een molen voor, tegen zeer lagen prjjs. Hg droeg zjjn
handlanger Schlossarek op met den jongeling er op
uit te gaan om bom dan onderweg te vermoorden. De
molenaar bezat echter meer pbysieke kracht dan S.
en 'kwam er du9 tameljjk heelhuids af. Iutuaschen
had Schenk iemand verlokt, met hem door bet boach
naar zgu villa te gaan hjj schonk hem eerst brande
wijn met morphine, waardoor de man onderweg be-
wueteloos neerviel en bestolen werd. Do vrienden
gingen echter zamen uit op bet karreweitjo RoeaFc-r-
caczy. Deze dienstmaagd liet zich overhalen met hen
uit te gaan, hoewel zjj tegen haar meesteres gezegd
had, Soheok, die zich voor baar minnaar uitgaf, niet
best te vertrouwen. Na in verschillende herbergen
lang getoefd en veel gedronken te hebben, keerden
*s avonds de twee mannen per spoor naar Weenen terag.
Den volgenden dag werden er eenige kleediogstukken
van Rosa in de sneeuw gevonden, bedekt met bloed.
Het ljjk is nooit ontdekt. Sedert deze moordenaars
door het geregt tot bekentenis zjjn gebragt, beeft alle
geestkracht hen verlaten. Schlossarek is, zegt men, door
typhus aangetast, terwjjl Schenk in te opgewonden
toestand verkeert om der politie nadere inlichting te
verschaffen.
fReberlttttb.
Amsterdam18 Jan. Gisterenmorgen werd
onder militair geleide een persoon van hier naar Den
Helder gebragt, die niet minder dan een-en-twiDtig jaar
geleden gedeserteerd ia geweest van het wachtschip
aldaar.
Hg woonde met vrouw en kinderen te Amsterdam
kalm en gelukkig echter zonder wettig gehuwd te
zgn, want ten gevolge van zgn desertie koodoo de
noodige papieren niet worden ingeleverd. Hot feit is
door oen ajjner bekenden verraden't afacboid van
vrouw en kinderen aan het Btation was aandoeolgk.
Gravenhnge18 Jan. De Prins en H. K.
H. de Prinses Von Wied, die thans in Engeland ver-
toeveo, vieren heden 18 Jan. hun koperen bruiloft.
Zooals men weet, trouwde Prinses Marie daa 18a Juljj
1871 te Wassenaar.
'g Gravenhage, 19 Jan. Bjj 't late komen
der ambtenaren aan de verschillende Mmisterien wordt
een Btokje gestoken.
De Minister van Marine geeft het voorbeeld.
Bjj heeft bepaald dat alle ambtenaren aan zjjo bu
reau 'cmorgens presentielijsten moeten toekeneD die
door de chefs geviseerd en te kwart voor tieneD bjj
den secretaris-generaal ingeleverd moeten worden.
't Spreekt van zelf, dat nu ook de chefs niet te laat
kannen komeD. Vooral bjj dezen vindt dan ook die
nieuwigheid veel ontevredenheid; een van dezeD beeft
daarom zgn ontslag reeds gevraagd en gekregen.
Toch zal de maatregel nu wel spoedig door andere
departementen worden gevolgd.
Vooral de tegenwoordige Minister van BinneJandsche
Zaken is een vjjaod van laatkomers.
Hg zelf past allgd en overal op zgn tjjd.
De ^Volksvriend" geeft de volgende cjjfers betref
fende de jeneverrampen in 1883Veroordeelingen in
Verband met dronkenschap, te 'sGravenbage 1640, in
andere gemeenten 5285door misbruik van sterken
drank gestorven 87; diefstallen om Ie drinken 14; in
dronkenschap bestolen 8 brandstichtingen 8 in brand
geraakt 4 vechtpartijen met grove mishandeling 209
uit den dienst ontslagen soldaten 9 gedegradeerd 8
veroordeeldon en ontslagen veldwachters en politie
agenten 15; aanrandingen 14;
Te 's Gravenhage loopen thans meer dan 3000
werklieden zonder werk. Eene Commissie heeft zich
gevormd om te trachten in hunne eerste behoeften te
voorzien.
Wegens eene te verwachten behoefte aan officie
ren, bjj eventueele mobilisatiej heeft Z. M. de Koning
bepaald dat een zeker aantal militie-onderofficieren tot
militie-luitenant bjj de korpsen benoemd kunnea wor
den, na een practisch examen. De militie-officieren zgn
door een zigtbnar teeken onderscheiden van de eigeo-
ljjke beroeps-officieren zjj genieten in dieost zjjnde
een jaarljjkach traktement van ƒ900 en ontvangen
tegemoetkoming in de koBten van hun uniform. De
Minister verwacht vau dezen maatregel de dienstneming
door beschaafde en ontwikkelde jongelieden.
Utrecht, 19 Jan. Bjj vonnis der arr, regtbank
alhier, is E. v. B. wonende te Amersfoort, die Donder
dag II. teregt stond, beschuldigd van poging tot om-
booping van den officier v&d administratie V. d. W.
B., te Amersfoort, vrjjgesproken. De regtbank achtte
het niet bewezen, dat de beklaagde door bet ten ge
schenke zenden van het kistje sigaren en do neder-
legg'0? van drio muntbiljetten, elk van tien gulden,
in plaats van twee, welke bjj verschuldigd was, de
bedoeling zou hebben gehad, dien ambtenaar om te
koopen. E. v. B. had tor teregtzitting opgegeven, dat
bjj bet kistje sigaren aan dien officier gezonden had,
als een bljjk van achting en uit dankbaarheid voorde
welwillendheid waarmede bjj door dezen behandeld
gewordeD, terwgl bjj bet derde muntbiljet tyj vergis
sing zou hebben op tafel gelegd.
19 Jan. Hot Ijjk van mevrouw B., vóór eenige
dagen alhier overleden, is opgegraven en zal geregte-
ljjk worden onderzocht. Men vermoedt vergiftiging.
Botterdam, 19 Jan. HedeD zgn wederom 31
personea wegens schaarschheid van werkzaamheden op
het etablissement Fegenoord ontslagen.
De raderstoomboot Middelharni* II, varende tus-
schen Rotterdam en Middelharnis, heeft wegens onvol
doende deelneming den dienst gestaakt.
Goes, 20 Jan. In den laatsten tjjd zjjo hier ette-
ljjke zelfmoorden voorgevallen, waarvan ééo nog treurige
gevolgen na zich sleept. Natunrljjk had ieder den
mond daarvan volbet was bet onderwerp van het
dageljjksch gesprek. Akelig genoegMaar of meo
aan die akeligheid niet genoeg heeft, wordt thans van
een paar achtenswaardige ingezetenen rondgebazuind,
dat zjj ia de laatste week eveneens pogingen in het
werk stelden om de hand aan zich zelf te slaanvol
gens 't gerncht zou óóo hunner niet minder dan drie
maal daarin verjjdeld zgn. Natnurlyk ligt de eerste
verteller op het kerkbol; maar onwillekeurig vraagt
men zich af, hoe men er toe komen kan om geachte
medeingezetenen van poging tot zelfmoord te durven
verdenken. Men kan zich moeiljjk iets lagers voor
stellen.
Er heeft zich hier een geval van mazelen voor
gedaan bjj een kind, dut in aamaking ia geweest met
een kind uit Middelburg. Bewjjs genoeg voor de be-
Bmetteljjkbeid van deze ziekte.
Door A. Bos te Heinkenszand werd door tussoben-
bomst vaneen vracbtrjjder bier ter stede boter verkocht,
die volgens jjverznohtige concurrenten kunstboter en
volgens dea verkooper natnarljjke boter was. De politie
door deze edelmoedige concurrenten op dit bedrog
attent gemaakt, Dam eene groote partjj dier boter in
beslag. Bjj onderzoek is evenwel gebleken, dat volgens
de verklaring vaD den commissaris van pohtio de boter
geheel zuiver is bevonden. Één vruag bljjft du slechts
over: is bet zuivere kunst- of znivere natuurljjke boter?
Werd in een voorgaand noinmer door >Een rustig
burger" geklaagd over de tooneeleD van ougeboodeu-
heid, de woestheid en ruwheid, die iederen Zondag in
sommige straten uwer stad waar te nemen zjjo, 't is
hier niet anders. Eon der voornaamste straten van
Goes is des Zondags-Avonds bjjoa niet te pastoeren,
want zoo woest gaat men er te keer dat eenige weken
geleden een boerenmeisje door eenige belhamels met
zooveel geweld tegen de straat werd gesmeten, dat zjj met
gebroken been iu bet gasthuis moest worden opgeno
men. Toch wordt door de politie iedercD Zondag-avond
zorgvuldig gesurveilleerd, muar om bet geheel te voor
komen zou men wel extra-politiemacht dienen te
hebben. Reeds is die toestand in den gemeenteraad
ter sprake gebragt, doch toen word de zeer verstandige
opmerking gemaakt, da*, als men het niet kon verhin
deren, het niet raadzaan. -«u zjjo den hoop bengels
Daar de achterhoeken der stad te verbannen, omdat die
toooeelea daardoor zeker in kraebt zonden winnen. Nu
weder hebben een paar jongolingavereenigiogen met
eonige particulieren aan Burgemeester en Wethouders
de ougeregtigheden, die iederen Zondagavond voorvallen,
kenbaar gemaakt.
Niet ten onregte klagen de boeren over de win
ter zacht weer, dat den groei bevordert en de knoppen
doet zwellen om zo ontjjdig te doen opengaan, met
bet vooruitzigt dat April of Maart alles weer bederven
zal, het doet hen met met bigde verwachtingen den
aanstaaoden zomer tegemoet zien. Het winterkoren,
bet oliezaad, hoewel schaursoh gezaaid, het gras der
weiden het vertoont alles reeds een zachtgroene tint,
zeer afstekende bjj de vale kleur, die aan don wintor
bjjzooder eigen is. Het eenige waardoor het al to
sterke groepen wordt tegengehouden, is te grooto
vochtigheid van den grond, die ovenwol niet belot, dat
sommige hoveniers haar tuinen al »om" hebben en
dat ze jjverig bezig zgn met het leggen van doperwten,
die in sommige tuinen a1 boven den grond komen.
In het afgeloopen jaar zgn door de politie 159 pro
cessen-verbaal opgemaakt, waarvao 127 als uitvloeisel
van de bepalingen der draokwet.
De beer Kievit, benoemd tot binnenvader in bet
weeshuis te Goes, zal met 1 Febr. die betrekking aan
vaarden, terwgl met dien datum de beer Los ait Goes
in geljjlie betrekking gaat naar Njjmegeo.
Bruinifise20 Jan. January is eene maand
van cjjft-ra en dat is ze al lang.
De Romeinen stelden Janus voor met twee aange
zichten 't eene lang en gefronst, nis een huisvader
met veel kroost die zich verdiept io onleesbare reke
ningen met daideljjke rnoojje, ronde cjjfers en't an
dere lollig en rond, als de cgfers van don leverancier.
Geen krant kan men tegenwoordig ter band Demea
of de laDge en ronde gezichtjes stralen U allerwege
tegen. Hier schrapt men om zo minder laDg te maken
en daar gebruikt men eeoe rondschrift pen om ze de
behoorlyke ronding te geven.
Algemeen wordt beweerd dat cgfers welsprekend zgn
en daarom geef ik eenige welsprekendheid vun die soort,
van deze gemeente, over 't vorige jaar ten beste:
Geboren werden 68 en opgenomen werden 51 zielen
52 ligebamen overleden en 97 zochten bun heil in an
dere gemeenten, waardoor het aantal op 2138 is gedaald.
AaD het telegraafkantoor werden 7252 telegrammen
behandeld en aan het daarmee vereenigd hulp-post
kantoor 527 aangeteekende brieven, 1424 postwissels,
752 pakketten, terwgl voor een bedrag van 1382.38'/j
aao postzegels werd verkocht en 2445.75 gld. in de
postspaarbank werd gelegd.
De handel in oosters was zeer beduidend; Franscbe,
Amerikaanscbe, Portogeescbe en Zeeuwsche betwistten
elkaar deD voorrang in deD mond der Sybariten, ter
wgl de meer bo6Cbeidene Zeeuwscbe mossel baar al-
onden roem overal handhaafde.
De schippers hebben dan ook ruimschoots redenen
tot tevredenheid eD de boeren hebben bet ook niet
kwaad, want zjj droomen nog steeds van do gouden
eeuw met de gouden ploegen.
Laat bet etoffeljjke alzoo weinig te weoscben over,
zoo kunnen wjj ook met genoegeD vooruitgang op het
geesteljjke bespeuren.
De muzen, bestaande in twee zangvereeDigiogen en
eene rederijkerskamer, troonen io twee afgedankte
acbolen.
't Is jammer dat, zooals men wol meer onder fami
lieleden ziet, de polymoianen elkaar niet goed kuDDen
zetten en zich in twee partgen hebben verdeeld.
De eene meent dat saliemelk de stemmiddelon be
vordert en de andere houdt het met pons.
Een wedstrjjd tusschen de melk- en ponsianon ware
niet onaardig en kopaald in bet belang der wetenschap.
Edoch, a priori, geloof ik dat do poDsianen het zouden
winnen.
Hunne bijeenkomsten toch trekken veel luisteraars,
die met het oor aan de deur geleund, onweerstaanbaar
door hot sirenen-gezaDg worden aangetrokken.
In een ommezien valt zich dan het scboolslopreik
halzend klimmen ze op paaltjes en bekken opdat geen
noot voor beo verloren ga.
Het gemeentebestuur heeft dan ook den staat van
beleg op dat scboolslop moeten toepassen en iedere
samenscholing van meer dan een persoon en het leunen,
bangen en zitten, tegen aan en op hekken onder de
politieovertredingen moeten doen vallen.
Onze rederjjkers oefenen zicb in bunno edele kunst
gedurende de winteravonden en vergasten ons een paar
keer in het junr op een drama, gevolgd door een bljj-
spel en vrjj-oefeningen in 't dansen, waarbjj een draai
orgel, trom en triangel voor muziek fungeeren.
Voorwaar primitive muziek! Vroeger, dan kwamen
de zonen van 't lied bjj troepen vaD 6 a 8 stuks en
bliezen ten pleiziere van joDg en oad bun vrooljjke
mopjes.
Doch sedert de vorige burgemeester van Zierikzee
aan podagra ging ljjden en bua dea toegang tot de
stad verbood, schuwen ze ons eiland net als de nach
tegaal. Zoo af en toe komt er Dog eens een enkele
met een schorre trompet zgn nood kiageo en schettert
het nit dat hjj eens een wapenbroeder had, maar nie
mand luistert naar hem, zelfs niet als bjj van een
koelen grond blaast, waar een molenrad gaat. Neen,
neen, dan kennen onze orgeldraaiers hun lai beter.
Deze photographen onder de schilders weten precies
waar ze de wals uit de Aogot's doobter moeten draai-
jen, of waar men meer op de Miserere uit den Trou
badour of op de Boccacio wals ie gesteld.
Ze komen net als de muggeu geregeld terag met
hun gegons; afslaan helpt Diet, ze vervolgen Uoveral.
Maar toch, hun geregeld terugkeoren bewjjst dat ze
hier goede zaken maken en dat pleit we?r voor de
meDSchlievendboid van onze Oost-Duivelanders.
Is het noodig, dan aarzelen ze niet in den zak te
tasten en te geven aan wie minder gegoed zgn. Zoo
heeft de nieuwjaarecollecte bier 557 guldeo opgebragt,
de vrooljjke en dankbare gezichten der armen niet
mee gerekend.
Wjj bebben dus veel stof tot tevredenheid op stoffe
lijk zoowel als op geestelgk gebied.
Een ding mankeert ons maat en dat ia een dokter.
Ziorlltzee, 19 Jan. Heden morgen omstreeks
5 uur ontstond brand in het pakhuis van den beer
J. C. de Vliegerio de Manbuisstraat albiergevuld
met bloem, Ijjokoekeo hooi enz. De brandweer, die
spoedig aanwezig was, mogt er in slagen den brand
in den beginne te blussen.
Vooral een extiocteur, aangewend door de nacbtpolilie,
beeft bjj dezen brand groote diensten bewezao. Bjj niet
tjjdige ootdekking hadden de gevolgen groot kunnen
zjjD, daar zicb iD de nabjjbeid een pakhuis bevind
waarin petroleum en gedutilleerd waren geborgen.
Het buis was voizekerd bjj de Maatscbappy la
Belgique te Brusseldo koopmansgoederen bestaande
in bloem, meel. enz. bjj de Maatschappij A. O.te
Brussel ea eeoe kleine hoeveelheid hooi bjj de Zeeuwsche
Maatschappij alhier.
Met ingang van 1 Januarjj jl. is bet maximum
van de tractumenteo der RjjkstelegrAafbeatsllera met
honderd gulden verhoogd, uodat zjj nu kuonen be
dragen van /250 tot ƒ800.
Ook io het reizigersvak beginnen nu do vrouweo
als mededingsters van de mannen op te treden, en men
moet erkennen, dat zjj daarroor in meoig opsigt boter
geschikt zjjn dan het sterkere goslacbt. Zjj maken dan ook
goede zaken, o. a. oen dame, die na den dood van haar
man in diens plaats optrad als reizigster voor een
groot hais in pelterjjeo, en wiens overredingskracht bjjnu
niemand weerstaan kan. Een andere reizigster, Mie
Ella Greene, verdient jaarljjks 1800 dollars 4500)
in dienst van een haodelehuis te 8t. Louis.
Een strooper geeft in een Friescb blad aan zjjo
gevoel van erkentelijkheid lucht in de volgecde ad
vertentie
Dankbetuiging aan D. J. Stobbe, opziener der jacht,
voor de vrjjdom, die ik beb genoten als stroooper en
strikker gedurende 1883."
TerwitpelM. Van Zwol.
Zlerllczeo, 21 Jan. Do loting voor do Nationale
Militie van dit jaar zal in dozo gemeeoto plaats hebben
op Woensdag 27 February a.
In de heden gehouden zitting van don gemeente
raad is benoemd tot onderwijzeres aan de meisjesschool
m°j. C. Ii. Nardten alhier.
Aan P. Aalbregtse i* ontslag verleend van de pacht
der Visscherjj in de Brakke Gracht.
Op een verzoek van J. Uogerland om vergunning tot
het gobrniken van een lokaal der H. U. S. met de
hulpmiddelen tot het houden van lessen ter opleiding
van onderwjjzers is gunstig beschikt.
Besloten is tot topping en vetkoop van eenige hoo
rnen op de Burgert. Begraafplaats, in de Potslraat, aan
den Gracbtweg nabjj de Nobelpoort, aan den ingang
van bet Slingerboscb, achter bet Ziekenhuis on aan
de Kraan.
Voor de door bet Poldorbestnnr der Vier Bannen
in Duiveland gevraagde geldleening van ƒ20,000 is
ingeschreven voor 127,000, en wel12000 i 5 pCt.
ƒ54,000 i 4 »/4 pCt. en 61,000 h 4'/j pCt.
TELEGRAMMEN.
's Gravenhnge, 21 Jannary.
Benoemd tot Gouverneur-GenerAal van Ned.-Iodië,
den Heer O. van Itees, Voorzitter der Tweede Kamer van
de Staten-Generaal.
KERKNIEUWS.
Op bet drietal van predikanten voor do Evang. Luth.
gem. te Paramaribo (Wost-Indiè') komt bet eerst voor
Ds. H. H. Zaalberg, Evang. Luth. prad. te Zierikzee,
Gemengde Ilerlgton.
De gonvernenr-generaal van Ned.-Indië heeft een
gewigtig geschenk gekregen. Een der ryksgrooten op
Sumatra beeft Z.Exc. twee olifantstanden, wegende
p. m. 140 pd. cadeau gedaan. Een goedhartig Parjj-
zonaar beeft 150,000 gld. aan gasthuizen geschonken,
terwjjl de Paus erfgenaam is geworden van een baga
telletje groot 5 millioen 760 duizend gld., dat hem door
66n Engelsche dame is bemaakt. Het vermoedeljjk
tekort op de Russische dienst van 1884 zal gevonden
worden door nienwe belastingen iD Polen. Dat is een
goed middeltje om de inwoners van dat land in rust
te houden. Een zoogenaamde kostersvrouw te den
Bommel wordt nogmaals aangeraden, om 's avonds en
's nachts geen jongen af te wachten en bare dochter
aan bem over te geven om eoD reisje naar Rotterdam
te maken, waot dat zal verkeerd uitkomen. Keetje
van onder St. Muarteosdjjk moest zich wat fatsocDlyber
gedragen wanneer zjj te Tboleu op een soiróe is, want
voor fatsoenljjke meisjes past bet Diet op de knie van
zoo'o jongen beer te gaan zitten. De zoon van een
klein bakkertje te Wol. wordt verzocht om een wel
bekende vriend van bem niet te belasteren, wanneer
bij bjj zjjne familie komt, want hoe moei bjj zich zeiven
ook voordoet, bjj zal toch de dochter van den land
bouwer niet meer in de fuik hrjjgeo. Het is bjj hem
ook wel geljjk hot spreekwoord zegt: mc-dicjjn meester 1
genees eerst n zeiven. Twee meisjoB op de Breestraat
te Z. worden anDgoradoD geen praatjes te vertellen van
een ander meisje, waarvan niets te zeggen valt, anders
zal men banr iets anders onder de neus wrjjven. Te
H zal binnenkort een schoon stuk ten tooneele
gevoerd worden, getiteld 'Hendrik de baaenstrikker"
in 5 bedrjjven le bedryf, Hendrik wordt gesnapt door
een rjjksveldwacht2e bedryf, de verschijning van
Hendrik op klompen voor bet goregtshof3e bedryf,
de veroordeeliog4e bedrjjf, afscheid van Hendrik van
zjjn vronw en zjjn zoon Aarjan 5e bedryf, de terug
komst van Hendrik en hoe hg door zjjn Keetje ont
vangen wordt. Plaatsen te bespreken en entróe-kaartcn
te bekomen op den dag der uitvoeriog aao de znal bjj
den heer Hendrik. Gmzeo en bejjen zgn dezen winter
te Zierikzee erg tegen elkander. De een kwaakt, de
ander steekt en de Maatschappij tot bescherming van
dieren, die thans io Nederland 2300 leden telt, kau er
nog niets aan doen, om die diertjes wat zachter te
stemmen, hoewel zjj anders elkafir nog zullen dood
maken.
Ingezonden Stukken.
Mijnheer de Redacteur
Wil zoo goed zjjo, onder voorloopigen dank mjjoer
zjjds, het onderstaande in Uw blad, een plaatsje te
verleenen.
Waarde Jacob!
Uw iogezonden stuk in den «Nieuwsbode" van den
17 JaDuari II. zal misschien vele menscben goed doen,
en aansporen om zooveel mogelyk te gaan winterneveo,
om baudelekennis op te doen. Daargelaten de dure reis
naar 't land van Ter-Neuzen (de kotten daarvan worden
U ruimschoots vergoed door de gelaoe ondervinding)
mogen ik eo Uwe mede-landbonwers ons tot zekere hoogte
wel rorpligt gevoelen, voor Uwe mededeelingen, als uit
vloeisel vaD Uwe gesprekken over land, zaad, meet,
koetjes en kalfjes, knecht* en meiden enz. Immers,
die oudervinding leerde U, dat men aldaar zaad, mest,
guano, «uperphosphaat enz., alles bjj inschrijving en
ondrr de noodige garantie opdeed. Ja, Jacob, volgens
de door U voorgestelde becjjfering, moet men erkennen,
dat aankoop bjj inschrjjving voor ons veel voorJeeli-
gor is.
Maar Jaapje 1 toen ge dit allee waarscbjjnljjk in
vroljjke stemming ter oetr schteef, met bet doel om
ons Blapers wakker te maken, ter voorkoming dat wjj
niet verder gopluimd of gevild culleD worden en toeu
ge do vraag steldot»zouwe ze dat noe bie ons oak
nie kunne doe?" hebt ge toen wel nagedacht, dat dit
zelfde ook wel io praktjjk zoude kunnen gebragt wor
den en wel door ons, met den aankoop van alle onze
houboudeljjke artikelen, als daar zgu b. v. koffie, tbee,
suiker, brood, meel, tabak, eigarso, wjjo (of wie van
ons, behalve met de kermis, dit laatste zelden gebrui
ken) bier, of oen bittertje in 66a woord van die
zakeD, die tot ons dageljjksch verbruik behooren
Ik weet zeker, Jacob 1 dat er bjj ons io Scbouwea nog
al vrjj wat daarvan geconsumeerd wordt en te muien
genomeD, voor voel grooter wourJe, dan er werkelgk
voor den aankoop van zaad, meststoffen enz. besteed
wordt.
Mjj dnokt, waarde vriend! Uw bart moet wel gaan
popelen, als ge eens eene becjjferiag maakt, hoeveel
dat gjj of elk onzer, nog zoude kuooen profiteren, door
al onze huishoudelijke zaken, eveneens bjj inscbrjjving
of voor getamenljjke rekening uit te besteden. Gjj
zoudt verbaasd staan, welke zonderlioge aanbiedingöo,
van pcriooen uit den vreemde, en ook met garantie,
zouden komen opdagen, want ik verzeker U, dat dit
alles io kilo's te tami-d genomen, voor elk artikel, een
respectabel cjjfor zoude uitmaken.
Doch Jacob! z>udo daarmede wel volkomen Uw
doel bereikt zjjn? Misschien voor Uw >eigen ik" ja
maar vriendje! die arme weduwe, die daar aan eind
van Uw dorpje woont, haar sober kostje v*idieDCode
met 66a centje winst op pond koffie, of suiker of
welk huisboudeljjk artikel ook weet ge wel dat die
vrouw en velen owor doipsgooooton, die alleen van
ons landbouwers moeten bestaan, door dergeljjke in-
schrjjvicg'T, waarbjj zjj tocb niet kuoneu mededingen,
totaal zouden geruïneerd worden.
Dit kan tocb ook Uwe bedoeling Diet zgn, want go
hebt misschien zelf medegebolpen en waart welligt een
der eersten, die de gelden byeen zoebt, om do weduwe
met oen winkeltje op stap te helpen.
Wat ge dus voor Uw eigen ik zoude willen aan
wenden, om niet gevild of gepluimd te worden, door
handelaren in meststoffen, zaad, guano (daar zjjn ook
van je eigen collega'» ooder) èn de door mjj op den
zelfden leest geschoeide leveranciers van suiker, thee,
koffie, enz. enz., dit zoude waarscbjjnljjk wel voor-
deeliger, maar zeer zeker voor odzo zaad-, meet- en
gnano-maonen èn eindeljjk ook voor de arme weduwe
in Uw dorpje, welke zonder ons landbouwers of onzen
aaobung en ook velen der Doriogdoeoden met haar,
zeer ontmoedigend en ten laatste ruïoereod werken.
Neen Jacob! werkeljjk vriend! dat kan tocb Uwe
bedoeling niet zyn wanneer Uw dorps-, land- of
eilandsgenooten bun best doen om goede u-aar te leve
ren gun het ban dan ook al betaald ge iots
meer dan bjj inscbryviog want die menschen moeten
ook leven eo behandeld men U overigens goed wel
nu geeft ze een paar centen meer en vergunt bun den
penning dat zal U meer zelfvoldoening geveD, dan
dat go bjj bet einde van 't jaar moet denken ik heb
op zaad, meststoffen en huishoudelijke zaken uitge
wonnen 50, doch die som in zekeren zin, aan mjjue
landgenooten te kort gedaan.
Leeft en laat Icvon 1
Schouwen. TEUNIS.
Haagsche Brieven.
Den Haag, 17 Jannari.
Binnen slechts enkele dageD zullen wy wederom ge
tuigen kunnen zjjn van de vergaderingen van onzen
Senaat. Naar die bjjeenkomst wordt ditmaal met meer
belangstelling dan vroeger uitgezien. Gemeenlijk hebben
de beraadslagingen over do staatsbegrooting io do
Ee-ste Kamer niet veel te beteekoDen en zjjn zjj slechts
eene herkouwing van hetgeen in de andere Kamer is
behandeld. Maar ditmaal zjjn er twee zaken, waar
omtrent de belangstelling zeer is geprikkeld.
Vooreerst de vraag, waarom de Gouv.-Gen. van Ne-
derlandech lndio, de beer 's Jacob, zjjn ontslag beeft
verzocht. Hetg<*en do Minister Heemskerk daaromtrent
in de andere Kamer beeft gezegd, gaf Diet veel licht.
Hjj deed het voorkomen, alsof de beer 's Jacob uit
eigen beweging ontslag had gevraagd. Maar is dit de
waarheid, is dit de volle waarheid
Inderdaad is het zeer zonderling, dat juist op dit
oogenblik do heer 'e Jacob zyn ontslag heeft verzocht.
Toen dit Ministerie optrad, had het die optreding voor
een deel te danken aaD de Billiton-zaak, waaromtrent
de Tweede Kamer vooral bet, beleid van den Indischen
landvoogd heeft afgekeurd. Het is van algemeene be
kendheid, dat de heer 's Jacob onmiddeljjk na de
optreding van dit Ministerie zjjn hoogeo zetel ter be
schikking beeft gesteld van bot Dieuwe Ministerie,
maar dat dit Ministerie, ofschoon de door den heer
's Jacob geslotene overeenkomst afkeurende, daarin
geen reden zag om bem terng te roepen of zyn ontslag
nit Io lokken. Dit punt is vooral daarom van gewicht,
omdat, geljjk nit de rede van den heer van de Putte
is gebleken, eene Ministerieele combinatie is afge
sprongen, daar zjj den heer 's Jacob niet wilde terug
roepen. Dit doelde op de mislukking van de kabinets
formatie van den heer van Rees; de Kappejjnianen
meenden, dat geen nieuw Ministerie den beer 'e Jacob
in zjjne hooge waardigheid kon bevestigen.
Het Ministerie Heemskerk—Van Bloemen WaaDdere
dacbt er anders over eD handhaafde den Gouv.-Gon.
Toon bjj de behandeling der Indische begrooting werd
gezinspeeld op 't vreemdedat ovc eene nieuwe
Billiton-overeenkomst zou worden onderhandeld met
den Gouv.-Geo., die de vroegere had gesloten, bleef
dit Ministerie den heer 's Jacob stennen en verzekerde,
dat er geen administratieve geschilpunten tusschen dit
Ministerie en deD heor 'e Jacob hadden bestaan, van
dat gewicht, dat deze laatBte daarom zou genoodzaakt
zjjo ontslag te vrageD. Maar wat gebeurt? De
Iadiscbe begrootiog wordt verworpen de Minister van
Bloemen Waanders treedt afdo heer Sprenger van
Eyk wordt benoemd tot Minister van Koloniën
maar vóór die benoeming bekend wordt, verrast de
heer Heemskerk de Tweede Kamer met bet bericht,
dat de heer 'a fccob als Gouv.-Gen. zyn ontslag heeft
gevraagd.
Uit eigen beweging? Zóó wilde de heer Heems
kerk het in eene der laatste dageo vau het vorige jaar
in de Eerste Kamer doen voorkomen. Ea toch er be
staat, zgn mgne inlichtingen juist, grond om dit te
belwjjfelen. Ik acht bet geenszins on moge Ijjk, dat de
heer 's Jacob een wenk heeft ontvangen van onze Re-
geeriüg om zjjo ontslag te vragen, met het 002 op de
benoeming des beoreo Sprenger van Eyk tot Minister
van Koloniën. De benoeming was een feit vhd boteo-
kunis. Met die benoeming heeft dit Ministerie enne
merkwaardige zwenking gemaakt. Het beeft den Ko
lonialen concervatieven den rug toegekeerd en is naar
het liberale kamp overgestapt. I* de heer Sprenger
van Eyk van alle Indische bestuurzaken voldoende op
de hoogte Heeft bjj de eigenschappen die iD den
omgang met het Parlement vereischten zgn? Dit alles
zal men moeten afwachten, maar zeker is het, dat bjj
op koloniaal gebied tot de vrjjzinnigeo behoort. Dit
was met den heer 's Jacob niet het gevalde heer
Jacob was veeleer eene doublure van deu Minister
Goltstein een halfslachtig man, in deo grond zijns
harten meer behoudend dan vrjjzinnig. Hoe kon, waar
een vrjjzinoig Minister van Koloniën optrad, een niet
vrjjzinnig Gouv. Generaal worden gehandhaafd Om
die reden meenen velen, die zich hier de politieke
kringen bewegeo, dat de heer 's Jacob wel degeljjk
van den Mici-aur Heemskerk een wenk heeft bekomen
om zjjne koffers te pakken. Eu men gaat zelfs verder.
Men beweert, dat de heer Sprenger van Eyk zjjne op-
treding als Minister vau Koloniën afhankeljjk heeft
gemaakt van de benoeming van den beer Van Rees,
Voorzitter der Tweede Kamer, tot Gouv.-Gen. vau
Nederl. Indie. Tusschen de beeren Van Rees en
Sprenger van Eyk heeft steeds de innigste verwant
schap bestaan eu men houdt het voor zeker, dat de
zelfde iovloedrjjbe staatsman, die den Koning heeft
aangeraden den heer Sprenger tot Minister van Kolo
niën te benoemen, dit gedaan heeft met de wetenschap
en met de bedoeling, de heer Van Rees tot Gouv.-Gan.
te benoemen. Over alle deze zaken zullen wjj vermoe
deljjk in de volgeode week meer hoorei, als do Eerste
Kamer zal vergad. rJ zjjo. De heer Van de Putte heeft
nu eenmaal de algemeene nieuwsgierigheid geprikkeld
6d zal die thans wel weten te bevredigen. Hoe door
deze zaak hetgeen in het najaar van 1866 is gebou^"
in de schaduw zou worlen gesteld, is ons echter nice
zeer duideljjkmisschien zal ook dit geheim in de
volgende week worden ontsluierd.
Eene andere zaak, die de algemeene aandacht tot zich
trekt, is do questic van het waarborgkapitaal, door de
heeren Oblet en Welmart in der tjjd gestort tot ver
zekering van de uitvoeriog van den spoorweg Rotter
dam—Munster, eene zaak, waaraan zich nog de naam
van onzen afgevaardigde vastknoopt, daar het do heer
Kerkwgk ie geweest, die in de Tweede Kamer eene
motie beeft voorgesteld, dat het waarborgkapitaal aan
de concessionarissen met zou worden teruggegeven
zonder medewerking der Wetgevende Macbt. De Mi
nister Klerck diende werkeljjk een wetsontwerp in, om
het kapitaal vier tonmaar nu met de interessen en
hoogero waarde tot zes ton gestegen) aan de eigenaren
terug te geven maar de Tweede Kamer nam in een
uur tjjde dit wetsontwerp aan, na eeoe zeer opper
vlakkige discussie, waarbjj de Minister Klerck zelf zich
van eene eigenljjke verdediging van bet wetsontwerp
onthield. Het gevolg vad deze beslissing der Tweede
Kamer was, dat het waarborgkapitaal onder de Mid-
deleo van 1884 figureerde.
Maar nu bet meenens werdkwamen de concessio
narissen (die, zich vertrouwende op bun goed regt en
bet talent van den Minister Klerck, eerst stil hadden
gehouden) met bruede vertoogen tot de beide Kamers
en toonden met een reeks van redenen aaD. dat de
Kamer heD onrechtvaardig en onbilljjk bad bejegend.
Dit werd ook door de Belgische diplomatie erkend, die
van onzen Minister van Buitenlandsche Zaken eene ver
klaring wist te bekomen dat de Regering zich niet
tegen eene teruggave van bet waarborgkapitaal zou
verzetten als in de Kamer een voorstel in dien zin
werd gedaan. Een eigenlyk voorstel bleef uit maar
de beer Keochenius bad met zooveel klem bet goed
regt der coocessiooarissen verdedigd, dat de heer Heems
kerk óf had moeten toegeven, óf zwygen, maar in geen
geval zich zóó krachtig tegen de teruggave bad moe
ten verzetten.
De handeling van den Minister Heemskerk werd in
de Eerste Kamer scherp afgekeurd, niet alleen door den
heer Van de Putte, maar ook door den heer Pgnappel.
Er weiden diplomatieke nota's gewisseld, en de zaak
schjjDt thans in dit stadium, dat het diplomatiek in
cident is gosloten, maar dal de Regering heeft moeten
beloven de zaak opnieuw aaDhaogig te maken zóó, dat
de materieele belangen der concessionarissen geen schade
zouden ljjden. Het aanstaand bezoek dat onze Koning
te Brussel hoopt te brengen, eischt dat de goede ver
standhouding met Belgio door niets worde gestoord.
Men zegt bier dat binnen weinige dagen onze Regering
de diplomatieke correspondentie over deze zaak gevoerd
aan de Eerste Kamer zal overleggen, eo ook nit dien
hoofde belooft de zittiog van onzen SeDaat eenig be
lang te zullen inboezemen.
V.
CORRESPONDENTIE.
Het gezondene uit Nieuwerkerk zal in bot
No. worden opgenomen.
oor
ij*
Slbvcrtenti«n.
Oudertrouwd:
ABR. van der MAAS Ce.
eo
M. SPEELMAN Jd.
Noordwelle, 17 January 1884.
Ondertrouwd t
JACOB VERBRUGGE Sz.
en
CORNELIA NEELTJE GILLISSE.
Wissekkerke, 18 Januarjj 1884.
Oudertrouwd
H. SCHELLING Az.
van Mijnshcerenland
en
M. J. de REGT Nd.
van Colijnsplaat.
CoLiJNSELiAT, 19 Januarjj 1884.
Eenige kennisgeving.
Voorspoedig bevallen van een «Tonsren, A,
van NIEUWENHUIJZEN, geb. van Oevbrbn.
Kamperland, 18 January 1884.
Voorspoedig bevallen van een welgeschapen
Zoon, A. VOS, Echtgenoote van
S. C. MULLER Jz.
St.-Maartensdijk, 19 Jannary 1884.