ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 4856. Donderdag 18 October 1885. 40sle Jaarg.
GEABONNEERDEN
KOLENMETER.
AANBESTEDING.
N ieuwstij dingen.
TELEGRAM.
Haagsche Brieven.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 8 maanden ib 1,30, franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN van 1—3 regels SO Ct., meerdere regels 10 Ct., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend^
buiten deze stad gelieven hunne A. B O N N E-
MËNTSGELDEN per postwissel over
te maken, na aftrek van de kosten, die 5 ets. bedragen.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie-
ritzee maken bekenddat door hen op heden tot
KOLENMETER is benoemd NICOLA AS KA REL
VAN DEN BERGE.
Zierikzee den 15 October 1883.
De Burgemeester en Wethouders
J. P. N. ERMERINS.
De Secretaris
J. F. van der LEK db CLERCQ.
Op Maandag den SÖ October 1883,
des namiddags te half een uur, zal ten Raadbuize van
Zierikzee worden
AANBESTEED:
„Het maken en plaatsen van eene
„AFHEINING op het terrein
„der nieuwe School voor het
„lager onderwijs."
Aanwjjzing Woensdag 17 October en op den dag der
besteding telkens des voormiddigs te 10 uur ten kan
tore van den Gemeentebouwmeester.
Bestekken verkrijgbaar ter Gemeente-Secretarie en bjj
den Gemeentebouwmeester, ad ÏO Cent.
üSitgelani.
Een Londensch kamermeisje, dat haar ontslag gekre
gen had, wreekte zich op hare meesteres door het val-
sche gebit dier dame mede te nemen. Een paar dagen
later stond in verschillende dagbladen een advertentie
te lezen, waarin het moisje hare gewezen meesteres
(met naam en toenaam geooemd) vergeving verzocht
voor het medenemea van mevronw's tanden, dat in
vergissing geschiedde, en waarin zjj beloofde, die ter
stond franco per post terng te znllen zenden.
JFranBrijjfi.
Te La Tonr in Frankrjjk hoeft een boer in een vlaag
van krankzinnigheid zjjne drie kinderen met een bjjl
in stokken gehakt. Daarna maakte hjj een eind aan zjjn
leven. Zjjn vrouw, die hg het eerst wilde treffen, wist
nog te ontkomen.
Zondagavond verlieten een heer en dame hunne
woning op den Boulevard Saint-Michel te Parjjs, toen
zjj eensklaps door een dame, die zich reeds gemimen
tgd achter een boom verscholen had, werden aange
vallen en met een parapluio verscheidene slagen ont
vingen. Op het geschreeuw der aangevallenen hield de
dame eensklaps op met slaan, zag verwonderd rond en
monpelde: Pardon, ik heb mg vergistOndervraagd
omtrent de reden van dit schandaal, vertelde de on-
gelakkige, onder een vloed van veront90hnldigingeo,
dat zg aan de hnwelgkstronw van haar echtgenoot
twjjfelde en dat zg vernomen had, dat hg hier op dit
nur gewoonlgk passeerde. Door de mist misleid, meende
zg haar ontrouwen echtgenoot herkend te hebben en
kon toen haar drift niet meester bljjven.
Üleïrctlitnïi,
Amsterdam 16 Oct. Zooals wjj vroeger mede
deelden, zon het bedrag der na lo. Oct. 11. ontvangen
entrée-gelden, in de tent der Snnnaamsche inboorlingen
op het Tentoonstellings- terrein, aan hen als gratificatie
worden toegekend.
Dit bedrag, dat door velen om bet minder gnnstige
weêr vrjj laag werd geschat, bedraagt de niet onaanzien
lijke som van roim /2000, welke na onder 28 personen,
met inbegrip van de kinderen, verdeeld zal worden.
De hoofdman der Indianen, Jean Baptiste Kaja-roe,
is door eene plotselinge ziekte van zgn vrouw, gedwon
gen voorloopig met haar en hnn kind hier te bljjven.
Met den heer Mackintosh zgn drie jongelieden
nit Friesland mede naar Suriname vertrokken, met het
doel aldaar als blankofficier of opzichter op eene plan
tage te worden werkzaam gesteld, om het plaoteravak
te leeren.
Een tiental anderen hebben hnn verlangen te kennen
gegeven om ook daarheen te gaan, indien de zekerheid
bestaat, dat zg in de eene of andere betrekking op
eene plantage kunnen geplaatst worden.
Thans bljjkt dnideijjk hoe 't met de teatooaatel-
lings-loterjj zal gaan. Op 10 Nov. a. s. worden de
eerste 10 seriën, d. i. twee millioen loten, uitgetrokken.
Eerst later volgen de 20 andere seriè'a. Bjj de serie-
trekkingen worden, bjj wjjze van premiën, de loten
aangewezen, die ten slotte als de 30 seriën zgn geplaatst,
aao de trekking der hoofdprjjzen znllen deelnemen.
Amsterdam16 Oct. Do Koning en Koningin
van België komen morgen, Woensdag, om 1 unr op
't Loo, via Njjmegen en Zntfen, en vertrekken van het
Loo 'e avonds om half negen, passeeren Amersfoort
om 9 nnr 10 minuten, komen te 10 nren bier ter stede
(Centraal station) aan. Te Rozendaal znllen de vorste-
Ijjke personen o. a. worden opgewacht door de Belgische
gezant bjj ons hof, benevens de Commissaris des Ko-
niogs en de militaire bevelhebber in Noord-Brabant.
Donderdagavond is ter eere van HH. MM. een gala-
concert ia den Parkschouwburg, aangeboden door de
gemeente. De mnziek van het korps grenadiers en
jagers zal zich doen hooren. Vrjjdagavond galavoor
stelling in den Stadsschouwburg door de vereeniging
»Het Nederlandsch Tooneel." Opgevoerd wordt «De
FonrchambaultV'
't Is niet onwaaracbjjnlgk dat ook HH. MM. onze
Koning en Koningin, die volgens de laatste berigten
Vrjjdag hier ter stede komeo, ook deze voorstelling
met hnnne tegenwoordigheid zuilen vereeren.
De Koning en Koningin van België zallen Zatardag-
ochtend een bezoek aan de residentie brengen, in het
hotel van den Belgischen gezant, baron d'Anethan, het
dejenner gebrniken en waarschjjnljjk ook ten zjjnen
huize middagmalen.
TJtrecht, 15 Oct. Heden had alhier de plegtige
Onthulling plaats van het standbeeld van Graaf Jan j
van Nassau. De geschiedenis van de oprigting is een j
lijdensgeschiedenis, die met allerlei moeilijkheden heeft
te kampen gehad. Het derde eeuwfeest der Unie in
1879 deed de zaak een stap nader komen en weldra i
vereenigde zich eene Commissie die ten taak had een
standbeeld daar te stellen, dat Graaf Jan van Nassau,
den Stichter der Unie van Utrecht, aan het nageslacht
zon voorstellen. Aao den beer J. Th. Slracké van
's Hertogenbosch werd opgedragen het maken van een
model voor een metalen standbeeld met steenen voet
stok, terwgl de beer Merkelbach van Breda de taak
aanvaardde om het beeld in brons over te brengen.
En heden zon dat beeld worden onthuld, in tegen
woordigheid van HH. MM. de Kooiog en de Kooiogio.
Utrecht was in feestgewaad en ook bet stndeotencol-
lege ontbrak natuurljjk niet. Ten 11 ore kwamen de
Vorstelgka personen met gevolg aan en oa verwelkomd
te zgn door de verschillende autoriteiten begaven zjj
zich in open rjjtuigen langs de rjjk versierde straten
naar het feestterrein.
Aldaar was eene aanzienlgke schare aanwezig. Na
een kort woord van den Voorzitter van het Comité
werd het woord verleend aan den feestredenaar Dr.
A. R. Ruitenschild, die herinnerde wat Graaf Jan van
Nassau heeft gedaan voor Nederland; hoe de Unie van
Utrecht, die zooveel invloed heeft gehad voor ons laod,
het groote werk zjjns levens was maar hoe diezelfde
man tevens beminljjk was als echtgenoot en vader, als
mensch eenvoudig en opregt. Wat hg voor zgn Vader
land was, dat getuigd zjjn opoffering niet alleen van
zgn leven, maar ook van zjjoe goederen, daar hjj, bjjoa
van alles ontbloot, zjjn goud en zilver verpandde om
de soldaten te betalen,
Nadat het omhulsel van het beeld was afgevallen
naderde Z. M. de Koning met een lauwerkrans in de
hand het beeld en nadat Hjj die krans tot tweemaal
toe gekust badhing bjj deze, na afneming van Zgn
admiraaUsteek om het bek, waarna Z. M. een driewerf
hoerah 1 aanhiefdat door dnizende monden werd
herhaald.
Nadat het >Wion Neêrlands bloed" was aangegeven,
vervolgde de feestredenaar zgn toespraaker op wjj-
zende wat bet beeld van den Graaf van Nassau aan
het Nederlandsche Volk te leeren geeft.
Nadat HH. MM. de oirkonde van de oprigting van
het standbeeld geteekend hadden, begaven zjj zioh naar
de woning van den Commissaris des Koniogatot het
gebruik van eene collation. Z. M. bad zich op hot
terrein geruimen tijd onderhonden met de bh, Strackc,
Merkelbach en verdere aanwezigen.
Z. M. de Koning was gekleed io admiraal-nniform
H. M. de Koningin in bruin fluweel. Het vorsteljjk
rjjtnig was bespannen met vier paarden, bereden door
jockey's. De eerewacht zag er kearig uit; overal werd
de stoet met luid gejnicb en hoezee'* begroet.
Ten 4 ure vertrokken HH. MM. naar het Loo.
De feesteljjkbeden zgn besloten met een diner, waar
aan de leden van het feest-comitó en tal van andore
autoriteiten deelnamen. Aan toosten op de leden van
het Koninklgk Huis en van andere van warme liefde
voor Koning en Vaderland getuigende redevoeringen
ontbrak het natnurljjk niet.
In Tivoli word de feestcantate van Richard Hol voor
eene eivolle zaal met bet grootste succes uitgevoerd.
Op het Vreeburg was muziek en vnurwerk, hetwelk
werd bjjgewoond door eene levendige menigte, die zich
«eer ordelgk gedroeg.
Nadat de Koning en Koningin de stad verlaten
hadden, trokken de banierdragers der corporation die
aan de stoet hadden deelgenomen, door de straten van
wjjk C en defileerden daarna, door eene groote menigto
gevolgd, voor het pas onthulde standbeeld.
Het Mansterkerkhof zal, naar wjj van vertrouwbare
zjjde vernemen, verdoopt worden en Jan van Nassan-
plein genoemd wordeo.
'8 Gravenhnge, 15 Oot. Naar wjj vernemen
zgn met het oog op het aanstaand bezoek van HH
MM. den Kooiog en de Koningin van België hier te
lande o. a. de volgende beschikkingen genomen
Z. M. onze Koning heeft den opperhofmaarschalk en
opperintendant dor Koninkljjke, paleizen opgedragen het
Koninkljjke echtpaar aao de grens van ons land to
begroeten en verder naar het Loo te geleiden.
Gedurende bet verbljjf van den Sonverein en gemalin
in de hoofdstad zgn hnn vanwege 's Kooiogs dienst toege
voegd twee hofdames; de adj.-generaal der marine
tweede chef van bet Militaire Hnis, vice-admiroal jbr.
Van Capelle; Zr. Ms. adjudant en eerste stalmeester
maj. bar. Bentinok, alsmede de Hofmaarschalk graaf
Van Ljjnden.
Z. M. de Koning wordt Zaturdag of Zondag te Am
sterdam Verwacht tot het brengen van een contra-be
zoek aan bet hoofd van den Belgischen Staat en gemalin.
Morgenochtend worden de hofrjjtnigen naar Amster
dam overgebragt, die tjjdens het verbljjf van de Konink
lgke bezoekers aldaar ter hunner beschikking zjjo.
Wjj vernemen, dat bjj de behandeling van het
hooger beroep in de zaak van Jaantje Struik on haar
medeplichtigen aanstaanden Dinsdag voor het Geregts-
hof alhier vanwege het Openbaar Ministerie 23 getuigeü
zgn gedagvaard, waaronder verschillende leden van de
familie Wondhngzen en den heer Brandei. Men ver
wacht, dat de behandeling van dit appèl twee dagen
in beslag zal nemen. Het zeer uitvoerig rapport over
de procedure in eerste instantie zal door den raadsheer
mr. Van Genn9 worden uitgebragt. Alleen de advocaten
mr. Haas van Amsterdam en mr. Jacques Van Gigch
znllen als verdedigers optreden.
Te Voorschoten heeft eene vrouw haar zoontje
zoodanig tegen den bnik geschopt, dat het aan de
gevolgen is overleden.
Xiltrarj;» 15 Oct. Sedert rnim 14 dagen hebben
's avonds alhier oploopen plaats, veroorzaakt door fa-
brieksjongens, die op de wjjze van »Marlborongh s'en
va-t-en-guerre," een liedje, betrekking hebbende op
zekeren gefailleerden fabrikant zingen. Allengskens
groeide de menigte aao, zoodat jl. Zaturdag avond
het getal op eenige duizenden mannen, vrouwen en
kinderen waarbjj zich menige nienwsgierige voegden, kan
begroot wordeo, waardoor vele straten en het markt
plein niet te passeeren waren. Eenige nren duurde dit,
tot de menigte zich verspreidde en naar hnis ging. De
fabrikanten zgn door de politie aangezocht, het werk
volk te vermanen 's avonds zonder te zingen huiswaarts
te gaan, terwgl de politie maatregelen genomen heeft
om ongeregeldheden te voorkomen.
Zondagavond waren dat ziogeo en die samenscholin
gen merkeljjk vermeerderd en hadden vechtpartijen,
baldadigheid, ingooien van glasruiten en in verzekerde
bewaring nemen van een 8 of 9tal personen ten gevolge
ter voorkoming van verdere wanordelijkheden en rust
verstoringen zgn door den burgemeester algemeene
voorschriften uitgevaardigd en alle zameoscholingen
van meer dan 3 personen verboden.
Rotterdam 14 Oct. Bjj gelegenheid der soireé
muzicale et déclamatoire, welke de dillettanten-clnb
alhier Zaturdagavond ten voordeele der slagtoffere der
jongste ramp in Iodië gaf, werd een feestblad Rotter-
dam-Krakatan uitgegeven, waarvan de uitvoering niets
te wonschen overliet. Voor den luttelen ptjjs van/0,60
is het prachtexemplaar in den boekhandel verkrjjgbaar.
De namen der medewerkers en medewerksters toowat
de fraaie teekeningen, als de letterkundige muzikale
bjjdragen betreft zjjn de volgende: Agatha RosierFaassen,
J. Liose, P. A. Scbippcrus, Adolf Muller Jr., H. Veeler,
C. Behrers, W. C. Rip, Th. H. K. Verbey, L. Borstel,
W. de Haas HemkeD, J. C. de Vos, A. J. Hoogewerff-
van Stolk, W. Th. van Griethnjjsen L. P. Slracké,
C. Beersmans, L. F. Brandts Buys, J. Hobbel, H. Hoo-
geweegeD, Jan Striening Jz., Jean Val jean, John Browne,
Willem van Znglen, A. Driebeek, Marie Philbert, A. de
la Rivière, W. Hutschenrujjter, C. W. v. d. Pot, J. v.
d. Hoog, Jan Hoynck van Papendrecbt, C. van Amstel,
J. H. Doelemao, Prof. F. R. Gernsheim, H. J. Melis,
Dr. H. J. Pololi en Adolf van Djjk.
De eerste oplaag is geheel uitverkochtde tweede
ligt ter perse.
In de vorige week kwamen te Oud-Beierland 28 ge
vallen van pokken voor. Het aantal aangetasten was
in het geheel 306, terwgl er 78 personen aan de ziekte
overleden.
Te Oud-Beierland begaf zich dezer dagen een vrouw
naar een dokter om zich te laten inenten, deze moeit
haar echter beloven niets aan haar man te zeggen
waaraan voldaan werd. Den volgenden avond kon de
dokter ook dezelfde belofte aan den man doen, die zich
liet inenten od het voor zjjn vrouw niet wilde weten.
Een treurig licht over de vaccioe-qaaestie te Ond-
Bejjerlaod werpt het «Weekblad of Brielsche courant
voor Voorne, Putte en Overflakke en Goedereede".
Volgens een borigt in dat blad werkte de beer van
Goor, predikant aldaar, de vaccinatie sterk tegen en
daarmee de ramp in de hand. Nn het gevaar op het
hevigst is, gaat die heer de verpeste gemeente verlaten;
maar hot ergst is nn dat bjj zeiven sich te Rotterdam
liet vaccineeren.
MHldelburg 17 Oct. Heden is het ljjk van
een sedert twee weken vermist 14-jarig meisje bjj de
Langevieie-brng opgehaald. Er wordt gedacht aan
zelfmoord.
Goes t 16 Oct. Door een zaraenloop van omstan
digheden, waarbjj het onganstige weer ook al niet
zonder invloed was gebleven, was het den aannemer
onmogeljjk geworden op den bepaalden datnm, 5 Oct.,
het stoomgemaal te Kattendgke naar behooren op te
leveren. Onder andoren waren twee jjteren afvoerbuizen,
die over den djjk heen aangelegd waren, gebarsten.
Ook waren geruchten uitgestrooid, die de capaciteit
van hetdgkvak, waar bet stoomgemaal wordt gebouwd,
ten aanzien van waterkcering in twjjfel trokken.
In zjjne gisteren gehouden vergadering besloot het
bestuur van bet waterschap, daartoe gemachtigd door
de ingelanden, den datnm van oplevering op 5 Dec.
a. s. vast te stellen, waartegen de aannemers de vor-
pligtiog op zich namen om alle kosten van herstelling
te drageo. Ten aanzien van de aterkte van den djjk
werden door den ingenieur Verwey de meest gerust
stellende verzekeringen gegeven. Ten slotte verkreeg
de directie vrjjheid van bandelen in spoed eischende
gevallen, zonder eerst verplicht te zgn vergadering van
ingelanden te beleggoo.
Onder den invloed vao «Schiedam" dreigde gis
teren een schipper, die met zgn vaartuig io de haven
ligt, zjjne vronw over boord te smjjten. Ongelukkig
of gelakkig was die bedreiging door een paar
voorbjjgaogeri gehoord en onmiddelljjk verzamelde zich
een menigte volk voor de schuit en tot laat in den
avond bleven eeoigen geduldig staan wachten of de
man zjjne bedreigiog ten uitvoer zon brengen, hetgeen
gelukkig niet gebeurde. Watrscbjjolgk was de rnao tot
inkeer gekomen en wilde bjj de nienwsgierige Goeso-
naren van zjjne Oprechte liefde tot zjjne vronw over
tuigen. Althans in den stillen avond klonk het wel
luidend van de barmonika van den schipper»Gjj, gjj
ligt mjj aan het harte" enz., en leverde deze bet be-
wjjs dat ook het omgekeerde waar iz van Tollens
bewering: «Niet steeds is de liefde bestendig van
daar"
ZicriUzee, 16 Oct. Zondag-avond heeft de
Postdaiveo-Vercenigiog «Excelsior", in de z&ai vao deo
heer do Weerd in do PosUtraat alhier, eeoo algemeene
vergadering gehouden voor de leden en gc-ïotroduceerdeo,
bjj welko gelegenheid op feestelijke wgze do uitreiking
der onlangs bjj den gehoaden wedstrjjd met snelvliegers
behaalde prjjseo, reeds door ons vermeld, boeft plaats
gehad.
De voorzitter dor Vereeniging, de heer Olivier, opende
de vergadering met eon alleszins toepasselijke rede,
die met ingespannen aandacht werd aangeboord en
dit dobbel verdiende. Hg gaf daarin een geestig over
zicht van de geschiedenis der daiven, bepaaldelijk der
postduiven, en stelde het out en 't aangename dat de
aankweeking en afrigtiog dezer merkwaardige dieren
kan opleveren helder io het licht. Vervolgens gaf bjj
een overzicht van de oprigting on de werkzaamheid
der jooge VereenigiDg «Excelsior", de eenige van dion
aard in de Zeenwsche Eilanden. Uit zgn mededeeliogen
bleek dat de Vereeniging wezenljjk met veel succes is
werkzaam geweest en zeer belaogrjjke resultaten heeft
verkregen, ofschoon haar eigeoljjke oefeningstjjd in dit
eerste jaar sleohts kort heeft kannen zgn en ondanks
de vele wisselvalligheden aan de zaak verbondeD. Daar
na las de Secretaris, de heer W. J. Rensen, het proces-
verhaal voor van den uitslag van de gehouden wedvlucht
van Groningen naar Zierikzee en werden de behaalde
prjjzen aan de winnaars uitgereikt. Aan elk werd
bovendien een diploma vao de bekroning ter band ge
steld, zeer fraai caltigrafisch uitgevoerd door een der
leden van het bestnnr, den heer van Os.
Ten slotte dankte de heer Olivier de aanwezigen,
waaronder ook de heer Burgemeester der gemeente
werd opgemerkt, voor bon belangstelling en beval hnn
de «aak der Vereeniging ook voor het vervolg aaD.
Hierna werd nog een uurtje in gezellig zamenzjjn
gesleten.
Naar men verneemt zgn weder eeoige ingezetenen
als buitengewone leden toegetreden. Wjj vestigen hierop
de aandacht, omdat men ook op die wjjze tot de be
doelingen der Vereeniging kan medewerken.
Naar wjj vernemen, is onze vroegere stadgenoot,
de heer A. Timmerman Cz., thans 2de opzigter bjj den
bouw der cellulaire gevangenis te Groningen, door
ZExc. den Minister van Justitie benoemd tot hoofd-
opzigter bjj de te bouwen cellulaire gevangenis te
Zntfen.
Te Wjjk-bjj-Danrstede is op eene merkwaardige
wgze een meisje van circa 2'/, jaar van den dood
gered door een hond. Het kind was in de Lek gevallen,
reeds een eind weegs door deo stroom meegesleept en
zon zeker verdronken zjjn, zoo niet een in do nabjjheid
zjjnde hond (ha&r geheel vreemd en zonder begeleider)
haar benarden toestand had bemerkthet dier bragt
het kind aan den kant, doch niet voldoende, zoodat
hot weder te water ging, waarop het getrouwe beest
de kleine toen van een anders wissen dood radde
door haar nogmaals, nn ver genoeg, op het drooge te
brengen.
Gravenhngp, 17 October.
Tweede Kamer. Heden aangenomen allo provinciale
belastingen. Het voorstel Vermeulen tot wjjziging van
nrtt. 56, 61 en 62 der Schoolwet. De Minister Heems
kerk verklaarde zioh voor nieuwe regeling der taal-
actes, maar tegen onttrekking der wiskunde aan het
Hoofdonderwgeers-examena.
De Kamer ia op re^es gescheiden.
Art. 1 is verworpen met 39 tegen 36 st. art. 2
verviel; art. 3 (taal-acten) afzoodcrljjk verkrjjgbaar
voor hoofdonderwjjzers-examen is aangenomen met 57
tegen 18 st. Het voorstel is alzoo tinngenomen.
KERKNIEUWS.
Ds. W. Groeneveld, pred. bjj de Chr. Geref. Gem.
te Brninisse, heeft bedankt voor het beroep naar
Wolfertsdgk.
Ds. C. M. v. d. Wejjde Cz., predikant te Dreischor,
heeft bedaokt voor het beroep naar Waterlandkcrkje.
Niet onaardig is het zeker dat Zondag voormiddig
te Leiden een geboren Israëliet als Gereformeerd predi
kant bjj de Ned. Herv. gemeente werd bevestigd door
een voormalig R. K. geeiteljjke.
Den Haag, 15 October.
Wie en wat ter wereld mag den Minister van Fi
nanciën, den heer Grobbée, bewogen hebben, zulk
fioantieel knutselwerk aan de Staten-Generaal in te
dienen, als wjj van hem ontvangen hebben Moest
dit het «kunst-ei" zgn, dat deze Minister, na een half
jaar peinzens en tobbens, zon uitbroeden Millioenen
bedragen thans reeds, onze tegenwoordige en onze toe
komstige tekorten en de Minister van Financiën
weet in zjjne portefeuille niets anders te vinden dan
het herstel der in 1877 afgeschafte invoerregten op
granen en peulvruchten, rjjstmeel en hout, de ver
hooging van het invoerregt op tbee, de verbooging
van den accjjnz op bet gedistilleerd, en de tjjdeljjke
heffing van 20 opcenten op de personeele belasting en
12 opcenten op bet regt van successie en van overgang
bjj overljjden, terwgl een tweede ontwerp bepaalt, dat
mot den aanvang van 1 Mei 1884 in plaats van 4/5,
slechts 3/5 van de opbrengst der rjjks personele be
lasting aan de gemeenten wordt nitgekeerd. Daaren
tegen wordt aan de gemeenten de bevoegdheid gegeven
de opcenten op de grondbelasting op te roeren voor
het gebouwd tot 60 en voor het ongebouwd tot 40.
Nu is bet wel waar, dat de Minister deze voorstellen
doet «in afwachting van dieper ingaande hervormingen",
maar dan zon meD toch mogen eiseben, dat hjj althans
iets oplicbte van den sluier, die deze .dieper ingaande"
hervormingen omzweeft. De hervormingen, die de Mi
nister voorstelt, kunnen immers moejjeljjk een voorloopig
karakter hebbenwie zal al den omslag en last van
de wederinvoering der regteD op granen en op hout
willen maken voor een enkel jaar tegeD de luttele
opbrengst van 8 ton Ik sprak zoo even van een
>kao«t-ei"; ik las in eea der bladen dat de vervaar
diging van kunstejjeren in Amerika eene verbazende
vlucht neemt, zoodat ééae fabriek er reeds meer dan
duizend stuks in een nnr aflevert. De doojjer wordt
gevormd uit een pap van meel, stjjfeel, boter en andere
beataoddeelenhet wit is altnmine, chemisch bereid
bet huidje is eon vlies van gelatine, en de schaal be
staat nit gips. Aan zulk een wonderljjk, kunstmatig
mengsel doet mjj bet voorstel van den heer Grobbée
denkenhier wat meel, daar wat gips, alles tot een
bal gerold en door snelle draaging tot een ei vervormd.
Eerst doet de heer Grobbée een greep in de tariefs
herziening maar nn zal men zich herinneren dat bjj
de laatste tariefsherziening, die van den Minister van
der Heim in 1877, de Kamer met 48 tegen 16 stemmen
het amendement van den beer Saajjmans Vader ver
wierp om de regten op de granen te behouden. Do
grooto meerderheid der Kamer achtte het van over
wegend belang voor den landbonw, dat de handel in
granen geheel vrjj werd, en al heeft het onbeduidende
regt van 1862 tot 1877 den graanhandel of den land
bouw weinig geschaad of belemmerd, zeker is bet dat
na 1877 die afschaffing der graanregten aan den graan
handel in ons land belaogrjjke uitbreiding heeft ge
geven, en alleen sommige meelfabriekanten, bjj be
scherming belang hebbende, het herstel kannen weDschen.
Men heeft in deze tariefshervormingeD dan ook niets
anders te zien dan een klein knipoogje aan de inlandeche
meel- eo hontfabriekanten. Is dit eeoe breede opvatting
van eene financieele hervorming? Neen, eene bekrom-
peocr opvatting ia wel niet mogeljjk. Eo het aardigste
van het geval is, dat het Ministerie Heemskerk van
1883 daardoor een van de weinige zaken vernietigt,
die het Ministerie Heemskerk vao 1877 had opgebouwd,
zoodat de N. Roti, Ct. «pottend aanmerkt «dat de ver
anderde denkwjjze vao onzen Premier omtrent dit be-
langrjjke pont zon kannen pleiten voorde oude bewering
dat de mensch elke teven jaren zich vernienwt."
Het voorstel om bet invoerregt op tbee, thans 25
per 100 kilogram bedrageode, met 15 te verhoogen
ia misschien minder ernstig. Deze verhooging zal do
meergegoeden niet terughouden vaD het verbruik van
thee, terwgl de mingegoeden meer koffie dan thee ge-
brnibon. Maar wèl is het te vreezen dat deze verhooging
tot tbee-vervalscbing op groote schaal zal leiden, on
de opbrengst, die de Minister van deze verhooging
verwacht (drie ton) is niet van dat belang om deze
tbee-vervalscbing in de baud te werken.
Het voornaamste punt van de voordragt omtrent de
invoerregten en accgnseo is zeker dat totde verhoogiog
vaD den accgns op bet gedistilleerd. Eene verhooging
met 3 per vat wordt voorgesteld, waarbjj de accgns
van 57 op 60 zou worden gebragt, en eene op
brengst verkregen ran/1,150,000. Oogetwjjfeid is geene
belasting uitnemender dan een accgns op een volks
drank, waarvan het misbruik aan de maatschappjj zoo
groote nadeelen berokkent. Maar gaat de stolling:
hoe hooger accgns, hoe hooger opbrengst, wel altjjd
op Heeft niet de verhooging van den accgns, al be
draagt zjj slechts 3 per hectoliter, deze schaduwzijde,
dat zg de verleiding tot tlnikerjj nog grooter maakt?
Of kan men in ernst beweren dat die sluikerjj niet
bestaat Hoort men niet voortdurend van sluikerjj op
groote schaal aan onze nitgestrekte open grenzeo, on
is hot verstandig en zedeljjk die nog meer aan te
moedigen Daarom mag de Minister Grobbée de op
brengst van het gedistilleerd wel op/1,150,000 stellen:
het is zeer onzeker of die opbrengst zal worden
verkregen.
Practischer oppositie is wel niet denkbaar dau die
thans vjjf leden der Kamer (de heeren van Dolden,
Gleichmans, de Jong, van der Linden en de Rugter
Zglker) met goeden moed hebben ondernomen. De
dag van 9 October was eene ware verrassing. Vjjf
leden der Tweede Kamer, behoorende tot verschillende
fractiën der liberale partjj, onder hen twee afgevaar
digden die als financieele specialiteiten te boek staan,
boden oen wetsontwerp van zes-en-twintig artikelen
aan, strekkende tot de voorloopige invoering van eene
Rjjks-inkomatenbelaitingvoorloopig slechts in
zooverre dat zjj eene nog veel zwaardere Rjjks-in-
komstenbelastingmet opheffing van het patent
en met afstand der geheele opbrengst van het per
soneel aan de gemeenten, moet voorbereiden. Geen
knutselwerk alzoo, maar eene nieuwe directe Rijks
belasting ten koste van de meergegoedenen eene
belasting die door elke Regeering met het grootste ge
mak kan verhoogd worden. Reeds meermaloti zjjn
inkomsten- of rentebelastingen in de Tweede Kamer
behandeld, maar nooit onder zoo gunstige voorteekenen
als deze inkomstenbelasting. Niet onmogeljjk dat zelfs
die liberalen, die vroeger tegen eene inkomstenbelasting
stemden, er nu vóór zgn, omdat zg de wet als eeti
«noodwet" beschouwen. Wil men afdoende verbete
ring van bet belastingstelsel, wil men niet jaarljjks
onze financiën door nieuwe leening mot verhoogde
rontebedragen bezwaren, dan zal men wel genoodzaakt