ZIIIIIkZlilSCHI! NIEUWSBODE.
38ste Jaarg.
No. 4547.
Zaturdag 26 November 1881.
v e k k i e 1 n g.
afkondigingT
a f k o n d igin öt
ballotage
AD VERTENTIËN, van 1—3
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prjjs per 3 maanden is 1,80, franco per post 1,60.
regels 30 Cts., meerdere regels 10 Cfce., kunnen uiterlgk tot des Maandags, Woensdags en Vrgdags voormiddags 9 ure bezorgd worden. GrooU Utter wordt naar plaateruimte berekend.
Wij herinneren den KIEZERS, dat de
verkiezing van één lid in den Ge
meenteraad alhier zal plaats hebben op
DinffsdagQd November aanstaande
en dat door de Liberale Kiesvereeniging
is aanbevolen de heer
M. C. de CRANE,
die de candidatuur heeft aangenomen.
Het HOOFD van het Gemeentebestuur te Zierikzee
maakt bekendd&t door den heer Provincialen Inspec
teur der Directe Belastingen te Middelburg is executoir
verklaard het kohier voor de Belasting op het Per
soneel van deze gemeente dienstjaar 188,/a3 (2de
kwartaal, No. 6,) dat op heden aan den heer Ontvanger
der Directe Belastingen alhier wordt ter hand gesteld
ter invordering, en dat ieder verpligt is zgn aanslag
op den by de wet bepaalden voet te voldoen.
Zierikzee, den 23 November 1881.
J. MAÜRITSZ GANDERHEIJDEN.
Het HOOFD van het Gemeentebestuur te Zierikzee
maakt bekend dat door den heer Provincialen Inspec-
teur der Directe Belastingen te Middelburg is executoir
verklaard het kohier van het Patentregt
van deze gemeentedienstjaar 183I/3. (2de kwar
taal) dat op heden aan den heer Ontvanger der
Directe Belastingen alhier wordt ter hand gesteld ter
invordering, en dat ieder verpligt is zgn aanslag op
den bp de wet bepaalden voet te voldoen.
Zierikzee den 24 November 1881.
J. MAÜRITSZ GANDERHEIJDEN.
Nieuwstijdingen.
2tiï)ie'
Een particuliere brief van den 20sten October jl.
aan het Handelsblad", uit Atjehmeldt o a. het
volgeade
In de vorige week kwam de gouvernements-stoomboot
»De Valk" op de reede van Salamanga om den contro
leur af te halen. De gezagvoerder zond daartoe den
derden stuurman M. met een vlet en drie inlandsche
matrozen, allen ongewapend, naar wal. Zg landden aan
de vroegere aanlegplaats, die echter verzand is. De
stuurman liep een eind landwaarts naar de benting,
ontmoette daar twee Atjehers met klewangs gewapend,
en vroeg hen naar den weg. Zg vielen hem onmidde-
lgk aan. Van boord werd dit gezien de matrozen
hadden intusschen de vlncht genomen en men verjoeg
de aanvallers met geweerschoten, maar vond den armen
jongen man stervende, met 26 klewanghouwen. Aan
boord gebragt, overleed hg weldra. Hoe ia het mogo-
lgk geweest, een sloep ongewapend aan land te zetten
op een plek, waar oulangs de postpaketten zgn geroofd
De Gouverneor heeft de uitlevering der moordenaars
geëischt, benevens 8000 dollars schadevergoeding. De
mondiDg der rivier is nu door twee marineschepen en
een stoomboot geblokkeerd. Deze flinke maatregel, de
eerste sedert zgn optreden, wordt algemeen op prgs
gesteld.
De benting Salamanga zal wel binnen kort gesloopt
worden, daar zg niets beteekent. De troepen zgn er als
'tware gevangen, want wie buiten gaat wandelen, loopt
alle kans om door kogels of klewanghouwen to vallen.
Amerika.
Uit Washiogton wordt getelegrapheerd dat de jon
geling die op Guiteau heeft geschoten, krankzinnig is
en reeds vroeger bedreigingen tegen Guiteau heeft
geuit waarom men hem uit de geregtszaal heeft
verwgderd. Toen Guiteau na de aanranding in zgn
gevangenis terugkeerde, was hg niet op zgn gemak
en verlangde bepaald, dat de wachten zouden verdub
beld worden.
De politie te Londen heeft, een paar dagen geleden,
daar in een der meest beruchte gedeelten der stad, waar
ze zich alleen in grooten getale durft vertooneD, een
razzia gehouden, waarbg 71 individuen, voor het grootste
gedeelte in beschonken toestand, gearresteerd werden.
Een dezer ellendelingen verklaarde op het commissa
riaat van politie, dat hg on zgn kameraden op de
uitnoodiging van een hunner bg elkander gekomen waren,
omdat deze zgn honderdsten moord feestelgk wilde
herdenken. Bedoelde persoon, zekere Richard Hoven,
is aan de justitie overgeleverd, maar tot dusver kan
men omtrent zgn schuld nog niet op de hoogte komen.
Bg een Arabischen kunstenmakerstroepdie voor
eenigen tgd te Londen, en nu te Constantinopel voor
stellingen gaf, heeft een daar wonend Engelschman 14
Engelscbe kinderen ontdekt, die door hun ouders aan
het hoofd van den troepHadji beo Mohammedver
kocht waren.
De leeftjjd der knaapjes was van 3 tot 6 jaren en
de prgzen voor hen betaald waren van 30 tot 50 ah.
18 tot 30) por hoofd. De verkoop geschiedde in
den vorm van een geregeld contract van leerlingschap
voor een tijdsverloop van 10 tot 14 jaren en waarbg
de kooper zich verbond, den kinderen goed voedsel en
kleederen te gevenen bg sommigen voor een goede
opvoeding te zorgen.
De kinderen werden echter in een ellendigen Btaat
gevonden. Zg waren allen even smerig, kregon slecht
voedsel, mogten nooit spelen of uitgaanbehalve om
kunsten te makenon werden daarenboven door hun
meester dibwgla ergerlijk mishandeld.
De Brit8che consul te Constantinopel beeft op last
zgner Regeering de bevrjjding der arme knapen bewerkt,
die nu naar Londen teruggezonden zullen worden, waar
men trachten zal hunne onnatuurlijke ouders op te
sporen.
In Duitschland doet zich tegenwoordig het bedroevend
verschgnsel voor, dat telkoos in de dagbladen kinderen,
niet te koop maar ten geschenke worden aangeboden.
Men ontmoet herhaaldelijk zulke adverteotiën in do
couranten, en voor een paar dagen was er zelfs een te
lezenwaarin een weduwe haar vier kinderen allen
tegelgk aanbood, wegens gebrek aan ruimte.
Te Londen is uit Berljjn berigt ontvangen, dat
daar een Ier gearresteerd is, die in het bezit was eenor
helsche machine, zooals Thomassen te Bremerhaven
bezigde.
De verloving van Prins Leopold, jongsten zoon
van Koningin Victoria, geboren 7 April 1853, met
Princes Helena van Waldeck, geboren 17 February
1861, zuster van H. M. onze KoningiD, is te Londen
officieel bekend gemaakt.
Zaturdag-middag heeft te Nottingham een vreese-
Igke dubbele moord plaats gehad. Men vond een
werkman, Westby geheeteo, in .zgn huis doodgeschoten
en kort daarna ontdekte men, dat een jodgmensch, met
den zoon van den vermoorde op hetzelfde kantoor werk
zaam, mede was vermoord. De zoon, de 19-jarige Heory
Smith Westby, wordt van dezen vadermoord en ook
van den anderen verdacht.
Ip Groot-Brittanje heeft Maandag-nacht een zware
storm gewoed, die op de kusten vele schepen zware
averg deed beloopen en vooral te Dablin en omstreken
groote schade aanrigtte. In het dorp Glusoaviu woei
een huis in, waardoor de vrouw van den bewoner ge
dood en bg zelf zwaar gekwetst werd.
Te Ayr, in Schotland, ontstond, toen de storm op
het hevigst was, een zware brand, die zich, door de
windvlagen aangewakkerd, met groote snelheid ver
breidde, en weldra 16 Kuizen in de asch gelegd had.
De bewoners ontkwamen met groote moeite, bgoa
zonder kleederen aan het lgf. Ongeveer 100 personen
zgn door het ongeluk van alles beroofd. Het gemeente
bestuur draagt voorloopig zorg voor hen, en een aantal
hunner zgn tgdelgk in een kerk onder dak gebragt.
Statu.
Te Rome brak 's avonds brand nit in een groote
fabriek op de Piazza dei Cerchi". Toen te middernacht
het gevaar bleek te bestaan dat de vlammen zich zouden
medodeelen aan de naburige gasfabriek, besloten de
autoriteiten den toevoer van gas door de geheele stad
af te angden. Rome was dus in duisternis gehuld;
gelukkig waren de plaatsen van pablieke vermakelgk-
heden reeds ODtraimd, anders hadden licht groote onge
lukken kunnen plaats hebben.
JEran&rijft.
De zgde-werkster Noómy Aimard, te Valence, heeft
haar kind, dat maar weinig aren oud was, op verschrik-
kelgke wgze vermoord. De onnatuurlgke moeder ver
trapte met haar hakken bet hoofd van 't kleine schepsel
en knipte vervolgens het lichaampje met de schaar in
kleine stukken. Deze huiveringwekkende overblgfselen
wierp ze het venster uit, terwgl het hoofd in 't kanaal
werd teraggevondon. 'tWgf betoont niet het minste
berouw over haar daad en zeide bg haar gevangeneming
>'t Kind was me bg mgn werk maar tot last geweest."
iPmtacklanb.
Een paar maanden geleden kwam een joogmensch
uit Londen te Frankfort, maakte daar kennis met de
familie van oen koopman en vroeg alraB om de hand
van een der dochters. Papa nam informaties te Lon
den, die naar wensch uitvielen. Het huwelgk zou te
Londen worden voltrokken, waarheen de vader aac den
verliefden bruidegom vast een wissel van 10,000 mark
zond, bet bedrag der overeengekomen buwelyksgift.
De bruid oo haar vader kwamen aan een der Lon-
densche stations aan en vonden het al vreemd dat de
bruidegom er niet was om hen af te halen. Hg zou
het te druk hebboD, zeker, met de toebereidselen voor
het huwelgk. Michel reed met xgne dochter naar het
opgegeven adres en vroeg of de heer X., zooals de
bruidegom zich had genoemd, thuis was. Mynheer
was thuis vader en dochter werden bg hem toegelaten.
Maar mgnheer X was de bruidegom nietbg was een
voudig de man van wiens adres en goeden naam een
handige opligter gebruik had gemaakt om den Maimer
papa 10,000 mark af te zetten. Geschokt in zgn ge
moedelijk vertrouwen op de meanobheid, keerde deto
snuggere Duitscher met zgn trouwlustig gansje naar
Mains terug.
25«tgie.
Ia bet dorp Leupeghem, bg Oadenaardo is Zondag
morgen in de vroegte een diefstal on poging tot moord
gegleegd. Een daar wonend spoorwegwachter hoorde,
toen hg zich Daar het station Oadenaarde begaf, eon
luid geroep van den kant der Scbolde. Hg ging ter-
Btond er op af en zag midden in de rivier een vronw,
did door den sterken stroom werd meegesleept en
bljjkbaar geheel nitgepnt was. Met groote moeite ge
lakte het hem haar te redden, waarop hg de drenkeling
naar zgn woning bragt.
Daar verhaalde de vrouw, nadat ze weder eooigxins
tot ziobzelve gekomen was, dat er, terwgl haar man
naar de kerk was en zjj zich alleen in huis bevond,
een bedelaar, dien zg nanuwkenrig beschreef, haar eeD
stuk brood kwam vragen. Met dat brood slaagde hg
or in, den bond in den stal te lokken en op te slniten.
Toen kwam hg het buis weer binnen, begon kasten en
laden te doorzoeken, en stak een beurs met 150 francs,
die bg vond, in zgn zak. De vronw, die intusschen
met haar hniswerk was voortgegaan, en toen eerst de
tegenwoordigheid van den dief bemerkte, vloog op hem
toe en riep om hnlp, en wilde hem met geweld het
gestolene weer afnemen maar na eone korte worste
ling wist hg haar op deD grond te krggen, sleepte haar
bg de haren naar de Schelde, die een paar schreden
van het huis verwgderd is, en gooide baar in de rivier.
Daarop voer bg in een bootje naar den overkant en
snelde heen.
Hg moet echter door de gendarmes te Renesse gevat,
en naar de gevangenis te Oadenaarde gebragt zgn.
Veenhulzen, 23 Nov. Gisteren-avond kregen
twee rerpleegdoa aaa bet tweede gesticht, terwgl zg ia
de zaal waren, twist. De een klompenmaker van beroep,
maakte gebrnik van zgn gevaarlgk mes od bragt zgoe
tegenparty een ernstige wond in den buik toe. Daarop
dreigdo hg ieder, die hem dorst te oaderen, met zgn
gevaarlgk werkHig. Het mogt den ryksveldwachter
Tobi gelukken hetu het mes afhandig te makeD, Doch
nn vlogen zoovele verpleegden op hnonen verradelyken
kameraad aan, dat het de politie od de directie hoel
wat moeite koBtte om den booswicht tegen die aanvallen
te beschermen. Natnurlgk werd hg onmiddelgk achter
slot od grendel gezet-
Voor de vronwelgko veroordeelden wegens over
treding der drankwet wordt aan het eerste gesticht te
Veenhuizen eene zaal in gereedheid gebragtterwgl
voor de mannelijke veroordeelden ééae of meer zalen
aan de OmmerschaDS bestemd zgo.
Rotterdam 23 Nov. Het barkschip Cornelis
Smitkapt. Spaanderman vertrok 28 Maart van dit
jaar met eene lading stukgoed van Brouwershaven naar
Soerabaya. Den 28aten Aug. vertrok het van Batavia
weder herwaarts en arriveerde 23 November te Brou
wershaven, zoodat de uit- en tehniarois in den korten
tgd van 7 maanden en 25 dagen volbragt werd.
De >Wyberton" mot enkele schipbreukelingen van
de »Koning der Nederlanden" aan boord, kwam Dings-
dag-middag te Rotterdam aan. Daar het stoomschip
dea wal niet terstond kon bereiken, ankerde het voor
loopig in de spoorweghaven en gingen de passagiers
met een sleepboot naar wal. Te 6 uren ongeveer be
reikte die boot de kade, Do passagiers stapten aaD wal,
vluchtten naar do rytnigen, die beu wachtten, en te
midden van de duisternis den wind en den plasregen
zagen de doorweekte stedelingen, voor zoover ze te
onderscheiden waren, volgens de »N. R. Crt." er meer
als schipbreukelingen uit dan de passagiers van de
•Wyberton", die in een ommezien mét bun rgtuigen
waren verdwenen.
Het »Utr.-Dbl." verneemt nu, dat er van de aan
biedingen, die volgens het Dagblad" aan Nathan Blom
zoudeq, gedaan zgn ter zake van zgn verminking, bg
het osgeluk op 3 October op het station Rotterdam,
bg de daarbg betrokken Maatschappgen niets bekend is.
Bergen op Zooru, 23 Nov. De vermoedelijke
moordenaar vao den beer S. te Veere, door de politie
te Antwerpen gearresteerd, heeft zich nn drie weken
geleden (hoewel men dit tracht tegen te spreken)
niet alleen enkele dagen te dezer stede opgehoudeo
maar zich zelfs by een banketbakker alhier verhuurd
bg verscheen in het publiek, was op de kermis te
vinden en heeft zich uit de voeteD gemaakt toen hg
argwaan begon te koesteren, dat men met zgn verblgf
alhier bekend was. Ook aaa de politie scbgnt dat
piet onbekend te zgn.
Zaain^lag;, 24 Nov. Door den gemeenteraad
alhier ia tot hoofd van de nieuw opgerigte openbare
lagere school op bet gehucht Otbene benoemd, de heer
A. Kok, onderwgzer te Wemeldinge, op eene jaarwedde
van ƒ750 met vrge woning en tuin. Aan het verge-
lgkend examen hadden mede deelgenomen de beereo
W. Meerman en J. Rootma, onderwgxera te Hoek en
te Kloetinge.
Middelburg, 22 Nov. Door den burgemeester
dezer gemeente is heden bekend gemaakt, dat de ma
zelen alhier epidemisch heerschen.
Naar wy vernemen is de directeur van het hniz
van arrest alhier in de waarneming zgner betrekking
geschorst en zal waarscbynljjk tegen hem eene etraf-
vervolging worden ingesteld.
De verschillende te dezer zzke loopende geruchten
kunnen wg vooralsnog niet bevestigen.
Middelburg, 23 Nov. In de beden gehouden
zitting van den gemeenteraad is besloten tot opheffing
van het gemeenscbappelgk beurtveer tnsschen deze-
gemeente en Zierikzee.
Maandagmorgen vroeg is de wooing van E. A.
op het gehucht Kruisdgk, onder Breskens, door brand
vernield.
Daar de bewoners zichvóór eenige dagennaar
elders hadden begeven en de woning das gesloten was,
kon de brand niet spoedig ontdekt worden, zoodat bg
het aankomen der brandweer van Groode reeds alle
brandbare stoffen een prooi der vlammen waren gewor
den en men zich slechts kon bepalen tot het blusscben
van brandende voorwerpen en bet neerhalen van stokken
muur, waarvan nog gedeelten zgn staande gebleven.
Het buis, alsmede de meubelen, die nogal aanzienlgk
moeten geweest zgn, waren tegen brandschade verzekerd.
De jnstitie uit Middelburg heeft te Breskens een
onderzoek ingesteldtengevolge waarvan de bewoner
van hot afgebrande bnis in hechtenis is genomen.
Kerkwerve, 23 Nov. De gemeenteraad heeft
den heer J. van der Zande, op zgn verzoek, eervol
ontslag verleend als boofd der school, in tegaanlFebr.
aanstaande. Geduraode ruim 34 jaren heeft bg die
betrekkiog met voorbeeldigen grer en troaw bekleed.
Zgn heengaan is voor de gemeente een groot verlies.
Zlerlkz»<>25 Nov. De Regtbank beeft bg
vonnis van beden, don beklaagde N. 13. te Kerkwerve,
schuldig verklaard aan bet moedwillig aan iemand
toebrengen van kwetsuren, uit welke geweld&digheid eeno
ziekte of beletsel om te werken van meer dan 20 dagen
is ontBtaao, en hem, met toepassing van verzachtende
omstandigheden, veroordeeld tot een gevangenisstraf van
acht maanden, in eeczame opsluiting te ondergaan.
Vorder heeft de Regtbank den jeugdigen opligter E.,
schuldig verklaard aan de hem telast gelegde feiten
en hem, mot inachtneming tan verzachtende omstandig
heden, veroordeeld tot gevangenzetting io een verbeter
huis voor dea tgd van rgf jaar.
Een der verpleegden in hel Gasthuis teOoiterland,
is Maandag 11. bg hot vorlaten van den zolder gevalloD,
tengevolge waarvan bg den volgenden dag overleed.
Benoemd als Assistent-Resident te Kebooman,
eiland Java, de Beer J. de Crane.
Benoemd tot onderwgzer te Zevenhuizen, de beer
L. Langeveld, thans te Brouwershaven.
Door Z. M. is op zgo verzoek eervol ontslag ver
leend, als dgkgraaf van den Bastiaan de Langepolder en
van den Calaodpolder aan den heer D. Ongenaeen
beooemd in het bestaar van den Westkerkepolder, tot
dgkgraaf do heeri H. van Strien Jz. en tot gezworen
de heer J. Tolhoek Dz.\ tot plaatsvervanger dgkgraaf
van den Bastiaan de Langepolder en van den Caland-
polder, de heer J. Goense.
Z. M. heeft benoemd tot ontvanger der belastingen
accgnsen, Haven- en Schatgelden op het kanaal door
Walcheren te Veere de heeri/. M. Becude, thans comm.-
verif. Ie categorie, actieve dienst der belastingen, te
Middelburg.
Naar wg vernemen, zon de Jongh, de moordenaar
van het kind van den heer Bogaardt, Igdende zgn aan
krankzinnigheid. Zooals men weet, werd bg na zgoe
veroordeeling overgebracht naar het tuchthuis te Leeu
warden.
Kerknieuws.
Beroepen bg de Chr. Geref. gemeente te Baarland
ds. P. M. Ochlman to Dinteloord.
Op het viertal van predikanten te Vlissingen, komt
o. a. voor Ds. J. C. Montijn, te Zierikzee.
PREDIKBEURTEN
bij de
CHRISTELIJKE GEREFORMEERDE GEMEENTE
te Zierikzee,
A/deeling Sint-Domus straat.
OP ZONDAG 27 NOVEMBER 1881.
Voormiddag 10 ure, LEESKERK.
's Avonds 6 ureLEESKERK, Cat. Zond. 48.
Gemengde Uerlgteu.
Door het voortdurend dalen der veeprgzen, wordt
het vleesch op verschillende plaatsen tot verminderde
prgzen verkocht. Te Zierikzoe houden de slagers zich
echter nog maar stevig aan de oude pryzeD. Een
milicien-loteling is veroordeeld tot 5 jaren militaire
gevangenisstraf omdat hg met een aardappel naar een
sergeant gegooid had. De 17-jarige dochter van een
makelaar te Amsterdam is als een lgk uit de ringvaart
van den Haarlemmermeerpolder opgehaald. Waarom
moet een ambtenaar, die wegens zgn domheid niet te
gebruiken is, op wachtgeld gesteld worden, en dit aan
het land 1200 'sjqars kosten? Dit gebenrd in ons
gezegend Nederland. Mietje op de Oude Haven
wordt aangeraden om niet mét een karremans-zoon
des avonds door bet Slingerbosch te gaan wandeleD,
want dat doen geen fatsoen lyke meisjes. Een ugen-
kooper te N. moest zoo niet loopen zingen of liever
schreeuwen langs deD weg, als hg des avonds mot zgn
vrienden Liviticns verlaat; zoo iets zou men van hem
niet verwachten. Een boerenzoon te St. M. moest
zgn andere vriend niet verlaten, wanneer hg met een
schipper loopt. Ieder begrypt wel waarom dat te doen
is, doch hg moest denken aan het oude spreekwoord
»twee honden vecljten om een been, de derde loopter
ras meö heen". Twee jongens te Yerseke zullen nog
krankzinnig worden over twee meisjes, die toch niets
van hen willen weten. Een veertienjarig meisje aldaar
moest zoo dikwjjls niet naar den dam gaan met baar
kameraad, want ze worden toch maar voor den gek
gehouden. De bakker te Drie.... zal een nieuwe
veldwachter bakkenzgn kleeding en wapening zal
zoo vreeselgk zgn, dat niemand de drankwet meer
durft overtreden. En nu zingt men
Men ziet een nieuwe machinist
Doorgaans wat harder stoken,
Dus, jongens houdt je broeken vast,
Ik denk het zal er spoken.
Jaffertje rontomtoe teY. moest met haar kameraad
des Zondags zoo niet voor schandaal loopen, want dat
zou men niet wachten van meisjes, die fatsoenlgk
willen sohgoen. Gilles en Jannetje te C. moesten een
zeker iemand niet uitschelden want er zal verder
naar gezien worden en dan zal bet niet zoo goed af-
loopen. »WeI, wel"! zegt Maria te St.wat ben
ik big dat ik moet gaan trouwen, dan heb ik Bram
alleen, want nu loopt hg naar ieder, en dan ie de piet
voor hem uit! Zou 'twaar zgn? Een elagter te
,Kr. is^ zoo big met zgo nieuwe elagterg, daar hg meent
dat bg nu geen ramen of dearen behoeft digt te doen
als bg met Neeltje alleen ie.
Zulle een eedzweerder is er, want;
Een eed te zweren of een belofte af te leggen
Is voor velen zooveel en wil net zooveel zeggen
Als een aangeschoten haas te zien springen.
Geen sterveling kan mg dwingen1
Zelfs was er geen baron, die het kon
Toen ik op zgn land geeD haasje meer won.
En daarom, als het mgn beurs maar spek,
Laat ik het woordhouwen voor den gek,
Die met een eerlgk gemoed zgn pligt doet,
Terwijl ik kruipend beleefd tegen de stemmiog groet.
Ja, ik heb wel beloofd, dat, mocht men mg verkiezen,
De pattg, die mg koos, daarbg niet zou verliezen,
Maar je weet toch goed en dat moetje onthouwen,
Dat je op mgn beloften nooit een tier kunt vertrouwen.
Ik ben nu klaar voor zes jaar,
Omdat ik speelde voor leugenaar.
En dan tal ik het wel weer pakken
Ik begin dan maar vsleche broodjes te bakken,
En win al de kiezers, die slimme gaiten,
Zij halen er mi] door en ik laat te fluiten
Dus hoe het dan waait en wat er aan aoheelt,
Den molen gedraaid en den veinzaard gespeeld.
Mén wordt verzocht om Bert te A. niet op zgn
teeneo te trappen, daar hg het zelf verboden heeft!
Iutfo'xonden Stukkeu.
Haagsche Brieven.
den Haag, 20 November.
Eindelgk zgn dan toch de nevelen opgeklaard omtrent
het veelbesproken incident der Kinderen, dat het eerst in
het Vaderland van 10 Jung jl. werd medegedeeld. De Mi-
Dister van Koloniën, de beer van Goltstein, heeft blykbaar
den Generaal van der Hegden willen sparen om de
groote diensten, welke hg aan het Vaderland bewezen
beeft door het ton onder breogen van Atjeh, maar te
ontkennen is het Diet langer, dat de Generaal van der
Hegden niet gehandeld heeft zooals van een humaan
en weldenkend civiel-opperbestaurder mogt worden
verwacht.
>Nadat sedert lang" zeide de heer van Goltstein in
de zitting der Tweede Kamer van 17 November »klachten
waren ingekomen omtrent de behandeling der dwang
arbeiders op Atjeh en den toestand der gevangenissen,
nadat van zeer betrouwbare zgde o. a. was medegedeeld
een sedert bevestigd gerucht dat de gevangenen voor
loopig in hechter:» worden gesteld io eene gevangenis
waarin zg de berri-berri kregen, en waarin een verblgf
van twen maanden met zekerheid den dood van den
gevangene ten gevolge hadnadat dergelgke berigten
te Buitenzorg waren ontvangen, is eonige dagen vóór
het vertrek van den heer der Kinderen de Procnrenr-
Generaal gekomen bg den Gouverneur-Generaal.
>Er waren toeeaaoklagten hangende: eeoetegen zekeren
kapitein Kaufmano eo eene tegen zekeren havenmeester
Genin, twee ambtonaroo die regtstreeks onder den Gou
verneur van Atjeh en don Chef van den Staf etonden
en werkten. De Procaieur-Gcneraal bad bg zich een
brief van den auditeur-militair in Atjeh, waarin werd
gezegd, dat de instrnctie dier zaak onmogelgk voort
gang en resultaat kon hebben als de Generaal van der
Hegden in Atjeh bleefdaarenboven zou deze bg de
instrnctie der zaak als getuige opgeroepen moeten
worden. Dete beide overwegingen cd de vrees dat bet
vertrek van den Gouverneur van Atjeh onder die om
standigheden. om als getuige in een procos op te treden,
van oogunstigen invloed zon kunnen zgn op ons pres
tige, dit alles noopte den Gouvernetir-Generaal den
hoer der Kinderen op te drageD de zaak aan den Generaal
bloot te leggen. De heer der Kinderen zou Generaal
van der Hegden onder de aandacht brengen dat bet
wonschelgk was voor het prestige van ons gezag dat
de Generaal tgdelgk verlof nam."
Het bleek verder uit 's Ministers mededeelingen, dat
bet de bedoeling van den beer van Lansberge was om,
zonder dat er iets van uitlekte, de zaak zoodanig in te
rigten, dat het gereglelijk onderzoek onbelemmerd ge
schieden /ton en ons prestige niet lijden." Hg zelf, de
beer van Goltstein, was door den Goav.-Gen. onkundig
gelaten van de opdragt, dien hg den beer der Kinderen
had gegevende zaak was met de meeste discretie
behandeld, hetgeen Dochthans niet hoeft belet, dat het
Vaderland in de gelegenheid werd gesteld het wereld
kundig to maken. De zaak tegen den kapitein Kauf-
maon was onvervolgd gebleven »omdat de hoofdgetuigen
in het proces, de dwangarbeiders, intnsschen overleden
wareD de zaak tegen den havenmeester Cenin was nog
bg do Indische Regering aanhangig."
Deze mededeelingen van den Minister in de zitting
van Donderdag hadden nog tot veel onzekerheid en
twgfel aanleiding gegeven. De heer de CaBembroot
toonde zich met dia mededeelingen io geeoen deele
voldaan. Hoe kon ons prestige lgden als zelfs een
Luitenant-GeDeraal voor den regter als getuige ge
roepen wordt? Ook las de heer de Casembroot een
rapport voor van den heer Stibbe, Inspecteur van de
gevangenissen, een rapport, dat zich tot de kleinste
détails had uitgestrekt. En welke was de conclusie
van dit rapport? Dat behandeling, voeding, kleeding
der dwangarbeiders in ééa woord alles zich in den
gnnstigsteD toestand bevond. Hoe kon nu— vroég de
heer de Casembroot de Procureur-Generaal, zonder mol
ding te maken van dat gunstige rapport van den heer
Stibbe, de voor Kaufmann grievende, maar ook voor
Generaal van der Hegden beleedigende verklaring af
leggen, dat deze zaak, waarmede men indirect Gene
raal van der Hegden wilde treffen, niet is vervolgd
wegens verandering van het regtsgebied van Atjeh naar
Padang. zonder meer? >Door het stilzwggen van den
Procureur-Generaal" zeide de heer de Casembroot >wordt
de Generaal van der Hegden, de glorie van het Oost-
Indisch leger, in verdenking gebragt." Ook over den
kapitein Kaufmann dacht de heer de Casembroot gun
stig. Want de afgevaardigde uit Delft uitte den wensch
»dat het dus den Minister moge behage, al dadelgk
uit Indië het geheele dossier te doen komen vaD de
officiëele correspondentie, over het incident van der
Hegden gevoerd, en van de instructie der zaak van
kapitein Kaufmann, wiens braaf gedrag en naauwkeu-
rige pligtsbetrachting door den Procureur-Generaal niet
niet ego vermeld."
Wat is er nu van de glorie van het Oost-Indische
leger, don Generaal van der Hegden als civiel-opper-
bevelhebber en van het braaf gedrag en de naauivkeurige
pligtsbetrachting van den kapitein Kaufmann
Dit bleek ooe nit 'eMioisters antwoord. Ook de
Minister erkende de groote militaire verdiensten van
den heer van der HegdeD. Maar bg vroeg zich af;
indien die legerbevelhebber, indien dat sieraad van
den militairen Btand en van het Ned.-Ind. leger, als
civiel-bestuurder, als politiek mau, niet geheel voldaan
beeft aan hetgeen van hem verwacht mogt worden, niet
geheel gehandeld heeft zooals het behoorde, moet men
dan daarom op dien persoon een blaam werpen Moet
men daarom wereldkundig gaan maken hetgeen op hem
te zeggen valt
Dit had den heer van Goltstein weerhonden het in
cident der Kinderen van der Hegden in al zgne geuren
bloot te leggen. Thans was hg echter door den heer
de Casembroot geprikkeld. Hg wierp nu alle omhulling
weg en deelde al wat hg van de zaak wiet mede.
En dan moeten wg roiterlgk erkennen, dat noch de
glorie van den Generaal van der Hegden door die mede-
deeling wordt verhoogd noch het certificaat van braafheid
en nauutckeurige pligtsbetrachting van den kapitein Kauf
mann wordt bevestigd. Jahet is waar er is geen
vonnis in deze zaak door de regterlgke magt gewezen.
Maar behoeft de openbare meeniDg altgd een regterlgk
vonnis af te wacbteD, om een oordeel uit te spreken?
Niet door den heer van der Hegdon als getuige op
te roepen maar door hem (hetgeen vermoedelgk
zon gebeurd zgn) tot een beschuldigde te maken, zou
het presttige van ons gezag zeide de Minister" zgn
geschaad
Want wat bleek uit het rapport »over de dwangarbei
ders te Atjeh en hnnne behandeliog onder Kaufmann",
dat de Minister in zgn geheel voorlas
D&t reeds sedert lang geruchten liepen omtrent het
veelvuldig toepassen vao den rottan op de dwangarbeiders
te Atjeh door den beheerder Kaufm&nD. Ofschoon de
dwangarbeiders al hun best deden om de gevangenis
in goeden staat te honden, vond Kaufmann altgd gele
genheid om op een vgf- a zestal arbeiders den rottan
toe te passen. Drie dwangarbeiders, Soedjan, Somedjo
Ali&s Kassim en Assan waren aan de gevolgen der
mishandelingen overledenook de meeste preventiven
en de veroordeelden in de civiele gevangenis opge
sloten, waren volgens den anditeur-milit&ir bg den
krggsraad eveneens tengevolge van de aldaar opgedane
berri-berri bezweken. Kaufmann, die de bijzondere bescher
ming van den militairen bevelhebber, tevens Gouverneur
van Atjeh (Generaal van der HegdeD) genoot, erkende
den Procureur-Generaal, mr. Sibenius Trip, »de drie
inlanders LaedjanAssan en Somedjo Alias Kassim
gedurende het door hem Daar de diefstal, waarvan zg
verdacht werden, ingesteld onderzoek, rottaDslagen te
hebben toegediend, zeggende dat de loegebragte slagen
beboorlgk waren verantwoord »En om welke redenen
werden de slagen toegediend Om de nietigste redenen"
omdat hunne kleeding niet geheel overeenkomstig model
w&somdat zg niet precies op dezelfde plaats waar zg
te werk gesteld waren werden aangetroffen, omdat zg
bg den aanvang van het onderzoek gespuwd en met
grint hadden gespeeld en dit opgeworpen en opgevan
gen hadden. rDrie dogen achtereen werden &&d deze
ongelukkigen twintig rottanslagen (het maximum) voor
die vergrijpen uitgedeeld 1"
Al deze mededeelingen bevestigde de Minister door
uitvoerige relazen van de officieren van gezondheid L.
Weids, F. J. C. Cornelissen, fl. J. van der Weide, R.
A. J. Soetlage en den barger-opzigter in bet banne-
lingenkwartier te Kotta-Radja, C. Blasius. En znlke
gruweldaden zgn niet kunnen vervolgd worden Waarom
niet Allééo, omdat de dwangarbeiders, die die tuch
tigingen hebben ondergaan, overleden zgn cd de officieren
van gezondheid te veel patiënten hebben behandeld om
met juistheid de identiteit van eiken mishandelde te
kunDeo constateren? Ie bet niet vreeselgk, is het niet
hemeltergend, dat zulke wandaden in Nederland buiten
vervolging moeten blgveo, waar de geringste diefeteV-
de kleinste mishandeling met gevangenisstraf moet
wordeD geboet
De Minister eindigde, »dat het hem bgzonder leed
deed dat hg deze mededeelingen hud moeten afleggen,
omdat bet van verre een man raakt, die een sieraad
is van ons Indisch leger, maar die in bet civiel bestuur
niet op zgoe plaats was." Waarom hem dan in het
civiel bestuur met het hoogste gezag bekleed?
Men meldde thans gisteren in de residentie dat de
heer van der Hegden den Koning verlof had gevraagd
om zgnerzgds alle stukken te publiceren, welke zouden
kunnen strekken om het bewgs te leveren dat de ont
hullingen van den Procnreur-Generaal ongegrond en
overdreven wareD. Do verklaringen evenwel, vooral vaD
de officieren van'gezondheid, zgn zóó stellig en dnidelgb
dat men aan deze onbevooroordeelde getuigenissen, al
zijn zij niet onder eede bevestigd, volkomen geloof zal
hechten en dat de indruk, dien deze zaak op ieder
onpartgdige maken moet, deze is (zoo als den heer
Keuchenios het constateerde) dat het te betreuren is,
>dat er nog soms onmenechen gevonden worden, die
misbruik makende van de hun toevertrouwde magt,
op de allerwreedste wgze de rottingstraf op veroordeelden
toepassen." V.
Prijzen der Boter en Eijeren.
Zierikzee, 24 November 1881.
Boter hoogste koers 0,81 en laagste koers 0,70
per 5 Hectogramm. Kip-Ejjeren hoogste koers ƒ1,50
en laagste koers 1,00 per 25 stuks.
8TOOMBOOTDIENST
Middelburg en Zierikzee.
NOVEMBER 1&S1.
Van MIDDELBURG:
Zaturd. 26 'smorg. 8,— u.
Maand. 28 8,-»
Dingsd. 29 8,
Woensd. 30 6,30
Woensd. 30 's nam. 2,
Van ZIERIKZEE:
Zaturd. 26 's nam. 2,u.
Maand. 28 2,—
Diogsd. 29 2,—
Woensd 30 'smorg. 10,—
ZEETIJDING VAN ZIERIKZEE
BINNENGEKOMEN.
22 Nov. Duitsche batk »Saturo", kapt. J. L. Maass,
van Bassein Daar Rotterdam.
Nov. Eng. kark »Sauderdale", kapt. Jonathan
Futb, van Calcutte naar Rotterdam.
VERBETERING.
In de laatste regels der Advertentie van den_ heer
J. de GRAAF Cz. (zie ons vorig No.) staat: zg die
hunne rekeningen, loopende tot 1 Mei 1880enz. dit
moet zgn loopende tot: en met 1880 ent.
dïrt'CïUntii'tt.
jpsssaassssÈ3S9sï2SS»sa»s*esi»BBaK
40-jarige Eel»tvereeni|fliifir
et VAN
WILLEM BEIJE Cz.
ANNA de OUDE. g
M Serooskerk, 26 November 1881. g
IjlisSSgSgggSSfégSS
Geboren M ARIA, dochter van
P. LEDEBOER en J. C. van den BOUT.
Aalsmeer, 23 November 1881.
Volstrekt eenige kennisgeving.
Zondag fif Nov., in »Bellevue" bg W. KANAAR.
