ZIER1KZEESCHE NIEUWSBODE.
l\o. 4550. Dingsdag 18 October 1881. 58sle Jaarg.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30, franco perpost 1,60.
ADVERTENTIËN van 1—3 regels 30 Ct. meerdere regels 10 Ct., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Eeds-Vraag.
Zelden is iD de Tweede Kamer een onderwerp ter
sprake gekomeD, dat zoozeer de aandacht der natie heeft
gaande gemaakt als dat nopeos "den eed. Vier volle
dagen heelt de Kamer in de vorige week aan dat
onderwerp gewgd, en do uitstekendste redenaars zjjn
daarover in de meest wjj'iloopige beschouwingen getre
den. Het gold de interpellate van den heer Hejjdenrgck
over »de kwestie" van den eedgezegd over »de
kwestien", want in dit onderworp lagen volgons den
interpellant zeiven twee vragen besloten; de eerste, wat
is regt de tweede, wat moet regt zjjn? En daarin
losten zich alle bespiegelingen op.
Wat is regt? Dat is zeer twjjfelachtig, omdat, zoo
als op meoig ander punt, de Grondwet ook op dit punt,
twee handvatsels heeft.
In art. 83 der Grondwet even als in zoo menige andere
bepaling van onze bnrgerlgke regtsvordering en straf
vordering komt het voorschrift voor, dat ieder den eed
(of de belofte) aflegt op de wijze zijner godsdienstige
gezindheid: zoowel bjj het afleggen van getnigenis in
bnrgerlgke en in strafzaken als bjj de aanvaarding van
eenig ambt moet men den eed zweren, die in de wetten
is opgenomen. Over die woorden godsdienstige gezind
heid nn wordt de strjjd gevoerd. Hoe moeten die woorden
worden opgevat In den zin van kerkgenootschap, waartoe
men behoort of naar de mate zjjner persoonlijke overtui-
gingt Is dit laatste het geval, met welk regt zal men dan
hem, die tot geen kerkgenootschap zegt te behooren,
weigeren tot een ambt of tot het afleggen van getuigenis
toe te laten anders dan onder eede
De Minister van Justitie heeft streng volgehouden,
dat de woorden in eerstgemelden zin moeten worden
opgevat. De Minister kon zich beroepen op een krachtig
bondgenoot, het arrest van den Hoogen Raad van 1846
(eo sedert is het hoogste regtscollege zich altjjd getrouw
gebleven) waario werd uitgemaakt, dat de bepalingen
van de Grondwet, die het eods-formulier bevatten, het
niet van het godsdienstig begrip van den getuige of
van den ambtenaar, maar wel van diens godsdienstige
gezindheid doea afhangen of hg kan volstaan met, in
plaats van den eed, eene plechtige belofte afteleggen.
Krachtig werd hg voorts bg deze vierdaagsche discussie
gesteund en vooral door de heeren Hejjdenrgck, Kenche-
nins en Wintgens, welke laatste evenwel stelliogen
verkoadigde, volkomen in strjjd met een pleidooi door
hem in 1860 als advocaat gehouden, toen hg als verde
diger optrad voor een afgescheiden Doopsgezinde, die
geweigerd had in strafzaken den eed af te leggen en
toen in hechtenis%wa8 genomen.
Het tegenovergestelde is bjj dezo discussion inzon
derheid beweerd door de heecen Gratama, de Mejjier,
van Houten en van der Knay. Deze sprekers hebben
aangetoond, dat de regtsspraak van den Hoogen Raad
volkomen in strjjd was met de gevoelons der volgende
regeringen, en dat er in de laatste twintig jaren een
streven merkbaar was om de Grondwet in milder zin
uit te leggeD. De Minister van Justitie Godefroi had
bjj de behandeling der regterlgke organisatie in 1860
èn aan de Eerste- on aan de Tweede Kamer geantwoord
«dat naar tjju oordeel ieder den eed kan doen naar zjjner
godsdienstige begrippen, mits de handeling eene zooda
nige zjj, dat daardoor bjj het afleggen van getuigenis
in regteo, het zeggen van de geheele waarheid en niets
dan do waarheid verzekerd zjj." Do beide Kamers hadden
met die interpellatie genoegen genomen. In 1873 maakte
een lid eener schoolcommissie, niet bohoorondo tot de
Doopsgezinden, bezwaar tegen het afleggen van den eed.
De Min. van Binnenlaodsche Zaken Geertsema vaardigde
eene aanscbrjjving uit, waarin dezo woorden voorkwamen:
«Art. 61 der wet, regelende hot lagor onderwjjs (13 Aug.
1857, Siaalsbl. no. 103) schrjjft het afleggen van den eed
of belofte voor, zonder uitdrukkeljjke bjjvoeging, in welk
geval een eed, in welk geval eene belofle verpligtend
zal zjjo." En verder >Het gezag zal bjj die beslissing
zich laten leiden door de begiosolen der Grondwet, die
eerbiediging van ieders godsdienstige overtuiging wil, en
verklaart de heer N. N., dat zjjne godsdienstige over
tuiging hem verbiedt te zweren, dan zio ik geen reden,
waarom met eeae belofte geeu genoegen zou kannen
worden genomen."
Maar waren dan de woorden ieder op de wjjze zgner
godsdienstige gezindheid" geen onoverkomelijk bezwaar?
Volgens de vier genoemde sprekers, die den Minister van
Justitie het krachtigst bestreden, lag daarin geen be
zwaar hoegenaamd. Iedere Grondwet moest met alleen
naar de letter, maar vooral naar hare bedoeling worden
uitgelegd. Zjj meenden dat als men eene wet wil vor
klaren, men niet moet bljjven staan bg een enkel artikel,
maar de gehee'e wet naar haren geest en in haren
zamenhang moet beschouwen. Voor hem lag het zwaar
tepunt in de artikelen 164—166 der Grondwet. Art. 164
bepaalt, dat ieder zjjue godsdienstige meeningen met
volkomen vrjjbeid belijdt (behoudens alleen de bescherming
der maatscbappjj en barer leden tegen de overtrediog
der strafwet)art. 165 schrjjft voor, dat aan alle kerk
genootschappen in het Rjjk gelijke boscherming worde
verleendart. 166 eindeljjk waarborgt aan de beljjders
der onderscheidene godsdiensten dezelfde burgerljjke en
burgerschapsregten eo gelijke aanspraak op het bekleeden
van waardigheden, ambten en bedieningen. Tegenover
die bepalingen kan men in de kwestie van den eed niet
vasthouden aan eenig kerkgenootschap, waarvan men lid
ifcan zjjo, maar niet behoeft te wezen. Naar zjj beweerden
zou de tegenwoordige Grondwet met zich zelve in
tegenspraak zjjn, indien bjj de eedskwestie werd afge
weken van het milde beginsel en in het hoofdstak van
de godsdienst in de Grondwet nedergelegd,
Zóó loopen waar 't de vraag geldtwat is regt, de
gevoels hemelsbreed uiteen. Beider standpunt laat zich
verdedigenal naar mate men meent in art. 83 der
Grondwet en in alle andere bepalingendie hetzelfde
eeds-formulier inhouden, eene afwijking van en eene
uitzondering op het beginsel der godsdienstvrjjheid te
zien, dan wel een oud verbljjfsel van vroegere toestan
den en begrippen, dat bg vergissing in de tegenwoordige
Grondwet is bewaard gebleven.
Belangrjjker vraag is dezewat moet regt zjjn Hoe
zal in de toekomst deze vraag worden opgelost. »In
den zin van beperking der godsdienstigheid of van vol-
komene erkenning dier vrjjheid." De Minister van Justitie,
de heer Modderman die tot dusver gaarne vtjjzinnige
beginselen toonde te belgdenhad zeer gemakkelgk
deze vraag aan de toekomst kannen overlaten. Hg had
op zjjn stelsel hoegenaamd geen inbreuk gemaakt, indien
hg, na uiteenzetting van zjjn gevoelen naar het bestaande
regt, kortweg had betoogd»de Grondwet gedoogt mjjns
inziens niet verder te gaankomt het tot eene herzie
ning der Grondwet, dan zullen wjj de vraag behandelen
wat regt worden moet."
In plaats daarvan heeft de Minister eene rede uitge
sproken, die reeds door velen eene «treurige leerrede"
is genoemd en volkomen waardig was in eene synode
uit kerkeljjken mond te worden voorgedragen. Geen
conservatief Ministerdien wjj vóór of sedert 1848
hebben gehad, zou eene onvrjjzinniger, onverdraagzamer
leer hardnekkiger hebben volgehouden. Terwillo van
een voorgewend maatschappeljjk belang moest de eed
ten eeuwigen dage bljjven voortbestaan, Wat bekom
merde de Minister zich om het «handvol" lieden die
tot geen kerkgenootschap behoorden Moestenom
aan die personen genoegen te verschaffen, de edelste
banden worden verbroken, die tusschen den kern van
alle regt en den kera van alle godsdienst van nature
bestaan De Minister van Justitie stond steeds bekend
als een godsdienstig, geloovig man. Maar nooit hadden
wjj vermoeddat bjj terwille van den godsdienstde
godsdienstvrijheid zou miskennen. De Minister van
Justitie is een regtvaardig man. Maar Dooit hadden wjj
verwacht dat bjj het regt om in plaats van den eed,
eene gelofte af te leggenwèl zou toestaan aan de
Doopsgezindenmaar weigeren zou aan alle anderen
wier bjjzondere denkwjjze omtrent goddeljjke zaken
zich tegen het afleggen van den eed verzet. De Minister
waarschuwde de Kamer om toch vooral niet de «histo
rische wortels" af te snjjden waaruit de Nederlandsche
maatschappjj de kracht moet putten voor de dugen die
komen zullen, maar, terwjjl hjj die waarschuwing uitte,
sneed hij moedwillig en voorbedachteljjk den «histori-
schen wortel" der gewetensvrijheid af, van alle vrjjheden
aan de Nederlaadsche natie de dierste en de heiligste.
Motien werden, na de vierdaagsche discussie, aan geene
stemming onderworpen, maar de rede van den Minister,
niet verzwakt door zjjoe repliek, heeft eenè emotie in
den lande opgewekt, die zeker het standpunt van de»
Minister van Justitie niet zal versterken, en als straks
de begrooting van Justitie aan eene stemming zal worden
onderworpen, zal bet den Minister van Justitie, naar
wjj verwachten, bljjken dat er in 's lands raadzaal niet
weinigen gevonden worden, wier vertrouwen in 's Minis- j
tere beginselen door diens hoogst treuri/e houding in
de eeds-questie is geschokt. Hoe zou de liberale partjj
langer een Minister kunnen steunen, die zich zoo Ijjn-
regt tegen de liberale beginselen aankantte
Nieuwstijdingen.
ÜvMsltmfc.
Jesse Belffmann de bekende nihilisteis thans in
hare gevaagenis bevallenonmiddellijk daarop is zjj
naar de Peter-en-Paul-vesting overgebragtwaar zjj
haar verder leven zal moeten sljjten.
©ttgclanïr.
Het strand te Yarmonth is mjjlenver langs de kast
met wrakstukken bezaaid en ongeveer duizend kisten
met lucifers zjjn aan wal gedreven. VolgenB inligtio-
gon bestond de lading van het schip Calharinavan
Hamborg naar Swanseavoomameljjk uit Incifers en
is dit schip waarschjjnljjk met man en muis op Has-
bronghzand verongelukt.
Zatordagavond viel de volgende tragische gebonr-
teois voor to Widnes. Een jongeliog, Hague genaamd,
werd door zjjn meester naar diens woning gezonden om
een vierloops-revolver te halen, dat bestemd was om
als cadeau aan een naar Australië vertrekkend politie
beambte vereerd te wordeo. In de woning bad bet i
jonge monsch, terwjjl bjj den revolver nazag, bet onge
luk zicb door den mond te schieten, en een dienstbode,
dia aan een bnnrman wilde laten zien hoe het eigen -
ljjk gebeurd was, had het ongeluk zicb ook door den
keel te schieten. Beide slngtolfers waren onmiddeljjk i
dood.
<Ü)o0t«n*ijÖ.
Een officier van het Oostonrjjkscho leger heeft zich
dezer dogen onder do volgende zonderlinge omstandig
heden van het leven beroofd.
Vóór ongeveer een jaar had hjj met een zgner vrien
den eon heftige woordenwisseling gehad, die weldra op
een uitdaging tot tweegevecht uitliep. De voorwaar
den vao bet duel waren nogal zonderling. In een hoed
legden de getuigen twee kogels, waarvan do eene wit
en de andere zwart wasdaarna werden de twee
veohtersbazeo geblinddoekt en naar den hoed gebragt
waaruit zjj elk een der kogel» moesten nemen. Hjj die
den zwnrten kogel trok zon zich in den loop van bet
jaar moetou doodschieten.
Vrjjdag was bet de laatste dag van den ges telden
tjjcl en do jonge officier schoot zich een kogel door bet
hoofd.
gücbetfitnb,
's Hertoiffossboscl», 14 Oct. Door Ged. Staten
dezer provincie is ingetrokken de door beo bg beslnit
van 17 Jnnjj 1880, G. no. 4, aan de heeren J. do
Meulmeester Co. te Delfshaveo verleende vergan-
ning tot den uanleg en de exploitatie van een stoom
tramweg op de provinciale wegen van Steenbergen over
Kruisland en Oud-Gastel naar Rozendaal.
TJtroolit, 14 Oct. Dezer dagen heeft alhier het
navolgende plaats gehad
De vronw van den hovenier V. aan den Draaiweg
bniten de Weerd woonachtig, die anders met al de
huisgenooten dageljjks op het land werkt, was te hnis
gebleven om worst te maken, daar er dien dag een
varken was geslagt. Daarmede bezig zjjnde hoorde zjj
in het nevenvertrek gekrabbel aan de kast en meende,
dat de kat was opgesloten. Toen zjj zich hiervan wilde
overtuigen, zag zjj bjj het openen der deur den Diet
bjj haar werzaam zjjnden schilder F. voor haar kabinet
Btaan met draadnagels in de bandhjj bon niet anders
dan door een raam zich toegang tot dat vertrek ver
schaft hebben. Op bare vraag hoe hjj daarin gekomen
was, bekende bjj ingeklommen te zjjn met het
doel om een ladder te zoeken en die ter leen te
vragen. Maar wie schetst de schrik on onsteltenis der
vrouw, toen zjj na het vertrek van dien zonderling
inklimmenden schilder bemerkte, dat rondom het sleu
telgat van haar ouderwetsch kabinet, waarin al hare
sieraden, effecten en geldspecie tot een aanzieDljjk
bedrag geborgen waren, pogingen waren gedaan om
het slot te verbreken Maar hoe groot hare vreugde,
dat niets van baar schat verdwenen en aan de stop
verf van dien schilder was bljjven kleveD, doordat zjj
te hnis gebleven en op het geritsel te voorachjjo ge
treden was.
Uit een brief, gedateerd Atjeb, Augustus 1881,
ontleenen wjj het volgende: «Op Atjeb zitten wjj
overal in onze bentiDga gesloten en verlaten die niet
dan onder sterke bodekking met geladen geweren.
Het heet hier vrede, maar 't is een naar soort vrede,
er wordt hier steeds geroofd, gebrand, gemoord door
I onze vrienden Atj'ehers en wjj doen niets en sluiten ons
in onze bentings op en houden wetenschappelijke bjjeen-
komsten. Enfin, over een paar maanden znlt ge in
Holland wel meer hooren. Wjj rekenen er op, binnen
niet te lange tjjd, weer in het vuur te zjjn."
Dit berigt is, volgens getuigenis van hem, die bet
ons ter opneming aanbood, uit volkomen vettrouw-
bare bron.
Tiel14 Oct. Dingsdag 11. werd alhier een brutale
poging tot diefstal gedaan. Een gedeelte der leerlingen,
de school voor kosteloos ondorwjjs bezoekende, beeft
gelegenheid om te «paren in doozen, die in een gesloten
lessenaar bewaard worden. Een sajet, tot dusverre nog
onbekend, drong tusschen den morgen- en middagschool-
tjjd in een der lokalen door en verbrak het slot van
den lessenaar. Wjjl echter de doozen ook afgesloten
zjjn, mogt het hem niet gelukken iets te ontvreemdon.
Goes, 17 Oct. Het ontzettende stormweder beeft
Vrjjdag eeoe ware verwoesting oaogerigt onder schoor-
steeneD, dakpannen, zonneblinden, boomeD en dergeljjke
hoogstaande en nitstekeode voorwerpen. Van het stad
huis woei o. a. een schoorsteen dwars de straat over bg
een overbuurman door het dak. Maar nog veel grooter
in aantal zjjn de ongelukkendie misschien hadden
kunnen gebeuren. Zoo verhaalt iemand dat hjj bijna
door een neerstortenden schoorsteen is getroffen. Ge
lukkig bevond hjj zich aan de voorzjjde van het hnis
terwjjl de schoorsteen aao de achterzjjde in eene be
lendende straat neerplofte. Een aoder is bijna in het
water gewaaid. Gelukkig heeft bg zich aan deo kant
der huizen kunnen staande houden en is alleen zjjn hoed
te water geraakt. Op zekeren weg zjjn niet minder dan
140 zware olmen omgewaaid, dat is meer dan er vóór
den storm te tellen waren. Bjj de hevigste nataurtoo-
oeeleo gebruiken velen nog een vergrootglas en dat
inzonderheid als bet hunne eigeoe ervaringen betreft.
Alleen timmerlieden en metselaars verschaft zoo'n storm
een waar buitenkansje. Tot 's nachts ééo uur waren
ze nog bezig gaten in de daken digt te stoppen, en
bovendien is veel nu gebleken wrak te zjjowat men
nog stevig genoeg waande: een ander voordeel voor
den ambachtsman.
Zaturdag is het eenvoudige momiment op het graf
van den heer H. Q. Jansen onthuld en aan de familie
overgedragen. Het gedenkteeken heeft tot inscriptie:
»De nagedachtenis des reglvaardigen zal ten zegen zijn."
Ds. Piccardt uit Goes hield eene toepasselgke rede
terwjjl de heer Nagtglas uit Middelburg, namens de
familie een harteljjk woord van dank uitsprak. Het
ODgnnstige weer weerhield velen de plegtigheid bg te
wonen.
Deze week geeft het Rotterdamsche tooneelge-
zelschap hier eene voorstellingterwjjl binnenkort de
bekende heer Majonit Amsterdamdeze gemeente
eveneens met een bezoek zal vereeren. Vereeren is hier
het regte woordslechts zelden heeft eene kleine ge
meente het voorregt de microscopischeoptische en
astronomische voorstelling vanden heer Maju te genieten.
Met iogang van 1 November is benoemd tot
adjanct-cipier (ecbrjjver) in de cellulaire gevangenis,
salaris 400de beer van der Ljjkecipier in de
gevangenis te Zierikzee.
Camperlaud, 15 Oct. Heden werd door den
Eerzamen J. Karelse, landbouwer in den Oorustpolder
alhieraan bet str&Dd gevonden eene gesloten flesch
waarin eene met potlood geschreven briefje van den
volgenden inhoud voor zoo verre het leesbaar was
C. I. Kjöbraann, F. Tubrmannis, C. BrnbD, A. Lang
Crnen Learde, Lessings Creens mose Credina van
IJsland October 6, 81 Crebands 9. Vitr.
Men verneemt dat bg den storm van gisterenavond
op hot einde van de Zandkreek op eene plaat een
hoogoarts zat in hoogst gevaarljjken toestand.
Verscheidene ooggetnigen melden, dat van het Katsche
Veer gezien de golven over bet vaartnigje heensloegen
en de bemanning er van schjjnbaar radeloos heen en
weer liepen. Nadere berigten zullen deze zaak op-
helderen.
Wolfanrts41|)U, 17 Oct. Heden hoeft de ge
meenteraad de verordening vastgesteld op het vergun-
ningsrogt voor den kleinhandel in sterken drank en zulks
bepaald op 25 gulden van elke 100 huurwaarde. Ter be
reiking van bet dool dor wet, kunnen van de 19 thans
hier bestaande, zoo tappergen als slgtergen, wel .eenige
gemist worden.
Brouwcrslmvoii, 15 Oct. DoEngelsche brik
«Elisabeth", kapt. W. Dew, komende vau New-Castle,
beladen met steenkolen, bestemming Rotterdam, sloeg
gisteren avond door het breken der ketting van hare
ankers en strandde op de Kabel jaauwsplaat.
De opvarenden bestaande uit den gezagvoerder Wm.
Dew, den stuurman I. Cooper en A. C. Dew, Wm Star
ling, Wm. Morgin, G. Melbag en S. Lawrence, matrozen,
zoo ook den loods Jan van Wessem, allen in het tuig
gevlugt zjjnde, bragten daarin den etormachtigen nacht,
van 14 op 15 dezer door tot heden morgen de alhier
gestationeerde Reddingboot «Koning Willem IH", be
stuurd door schipper D. Bakker, en derzelver bemanning
zjjnde D. Kooiman, C. de Krjjger, H. duValois, P. Kos
ter, benevens Joh. Arnold, waterklerk op het eerste
bericht naar het gezonken schip gestevend, hot genoegen
hadden de schipbreukelingen uit hunne benarden toe
stand te verlossen en des voormiddags circa 9 ure alhier
aan te brengen.
17 Oct. Op hot Nieuwe Zand zit een bark, met
verscheurde waarschjjnljjk Engoleche vlag. Het is nog
onbekend of de equipage aan boord is,
ZIerlli7.ee 15 Oct. In de hedeD gehouden zitting
van den gemeenteraad is hot vergunningsregt tot den
verkoop van sterken drank in bet klein bepaald op
17,50 van elke 100 hnnrwaarde. Op voorstel van
Mr. van Manen is de eed voorden te benoemen Bchatter
der huurwaarde vervangen door eene belofte.
Zlerllcseee, 17 Oct. Tot cipier op het Hnis van
Arrest en Bewaring alhier is aangesteld de heer J. B.
Notermans, thans oudste bewaarder in het fluiB van
Arrest te Maastricht.
Gisteren werd het berigt ontvangen, dat bet hier
te hnis behoorende jagt Arnoldus Maria, schipper A. de
Klerk, boven Njjmegen is gezonken, waarbjj het 11 jarig
eenig zooDtje van den schipper is omgekomende vrouw
werd met levensgevaar gered. Niets was verzekerd.
Heden morgen is een duiker van Brninisse vertrokken
ten einde te trachten de aan boord zgndo^waarde te
redden.
Op de door Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland opgemaakte voordragt aan de staten ter be
noeming van een hoofdingenieur van den Waterstaat
zjjn geplaatst do heeren B. Hoogenboom, ingenieur van
dan waterstaat te Hoorn, eD J. Scholtens, kapitein
eerstaanwezend ingenieur te 'a Hertogenboscb;
Z. M. de Koning heeft den luit.-gen. G. M. Verspjjck»
HD.'s adjudant-generaal, met zjjn wettige nakomelingen
verheven in don Nedorlandschen adelstand, met toeken
ning van het praedicaat van jonkheer.
Voorts heeft den Koning den luit-gen. K. van der
Hegden medegedeeld, dat bg er prjjs op stelt te mogen
zorgen voor de opvoeding van twee zoons van den
generaal, die de militaire loopbaan zullen kiezen en
opgeleid worden voor de militaire academie.
In de gemeenten Breskens, Groede en Nieuwvliet
heerscht een tot nu toe oo bekende ziekte onder de
paarden. Te Breskens en Nieuwvliet zjjn er reeds
eonigo aan die ziekte gestorven, terwjjl op eene hof-
stode, in een stal met 14 stuks paarden, do ziekte aan
allen zich heeft geopenbaard.
Er zjjn te Assen zooveel aardappelen, dat ze er
voor één galden per hectoliter worden verkocht.
Zierilczsee, 17 Oct. Do hevige storm, die Vrjj
dag jl. over geheel Nederland en een groot deel van
overig Europa woedde, heeft gelukkig hier geen men-
schonlevens geëischt. Tal van boomeo zjjn hier en in het
eiland ontworteld, belaDgrjjke schade toegebragt aan
enkele zeeweringen en voorts vele. schoorsteenen en
dakpannen verbtjjzeld.
Ouder do ongevallen bjj dien storm, mogen wjj niet
onvermeld laten, dat ook de stoomboot Zeeland er bjjna
zeer slecht zou afgekomen zjjn. Bjj het binnenloopen
der haven op Vrjjdag-namiddag omstreeks 5 ure kwam
bet schip onklaar en raakte aan den Oostpunt den
groDd, waardoor het roer werkeloos werd. Na eenigen
tjjd aan het hoofd te zjjn heen en weer geslagen is de
stoomboot achteruit en zgdelings met deD storm en den
golfslag naar binnen gesukkeld, tot eindeljjk do boot
aan de Oostzgde vast op den berm bleef zitten. Ge
lukkig waB er eeoe sleepboot der heeren L. Smit Co.
in de haven, die de Zeeland aan het Luitje sleepte.
Wjj onderschrjjven geheel de afkeuring der Middel
burgsdie Courant in deze. Het ware te wenscbeD, dat
de gezagvoerders van stoombooten begrepen verstan
diger te handelen bjj zalk noodweer in tjjds veilig te
bljjven liggeD, dap schip, equipage en passagiers er aaD
te wagen om «kranig" te schgnen. De stoomboot
Schouwen en Duiveland bleef in het Zjjpe liggen, hragt
Zaturdag-morgen zjjoe passagiers en goederen behouden
aan wal en vertrok onmiddelgk weder naar Rotterdam.
De Spoorboot overnachtte in de Zandkreek en de Mid
delburgsehe boot van Rotterdam bleef in de Kil.
Te midden van den Btorm trachtte Vrjjdag-avond
een persoon alhier zich in de Ronde Weel door ver
drinking van het leven te berooven. Hjj had zjja blaauwe
kiel aaD een boom gehangen en was reeds in het water
geBprongeo, toen iemand, die een paard naar de weide
gebragt had, eenige beweging booreode, hem ontdekte
on er in slagen mogt bem te redden.
Onmogeljjk is het ons al de gevolgen van den storm
mede te deelen. De voornaamste bjjzonderhedeD willen
wjj onzen lezers niet onthouden.
Te Middelburg is een 52jarig landbouwer van Nieuw
en St. Joostland op den Kinderdgk door een neder-
vallenden boomtak getroffen, tengevolge waarvan hg
Zaturdag-morgen overleed.
Te Yerseke werd berigt ontvangen, dat van de Don
derdag uitgezeilde viaschersschuitjes een bejaard man
en een joDgen van 14 iaren verdronken zjjn, terwjjl twee
schuitjes vol water zjjn geslagen en anderen veel ge
leden hebben.
Uit Vlissiogen wordt gemeld
Het Eng. stoomschip Beta, gezadv. Robson, werd door
het Amerik, 3/m. schip James Foster Jr. aangedreven,
verloor den grooten mast en bekwam zeer belangrjjke
sehade aan het het schip, zoodat het hedeD morgen
naar Antwerpen moest worden teruggesleept. De Eog.
schoener Sarah, gezagv. Hack, heeft beide masten ver
loren en is binnengesleept. De Fransche schoener Avenir,
gezagv. Josse, is gestrand op de Kaloot. De Italiaansche
bark Augustino, gezagv. Urrutibeasco, is gestrand op
den hoek van Boreelen. Het Eng. stoomschip Fairport,
gezagv. Sbort, is met verlies van ankers en schade aan
het spil in het dok gekomen. Het Eng. stoomschip
Jutland, gezagv. Viveack, heeft beide ankers verloren
en is naar Ter Neuzen teruggekeerd. De Eng. schoeners
Rota en Betsy hebben hunne kluiverboomen verloren.
De James Stafford, die gisteren op den wal geBtrand
ie, is vlot gekomen en zit thans op de Kaloot.
Nabjj Hansweert werden verscheidene schepen van
hunne ankers geslagen en liggen thans in meer of minder
gevaarljjke positie aan of op den dijk.
Aan den djjk van den kleioeD Willemspolder nabjj
St. Philipsland is schade toegebragt, die thaos hersteld
wordtde djjken van den Anna-Jacobk-polder hebben
niets geleden.
Op de rivier de Krammer, voor Ooltgenspla&t is
gezonken een vaartnig, beladen met suikerpeen, behoo
rende aan schipper De Vries, van Oudetonge. Nadat
de schipper was overboord geslagen en verdronken,
deelde zjjn vrouw hetzelfde lot, terwjjl de knecht met
een meisje met de boot trachtten den wal te berei
ken. Eerstgemelde slaagde daarin, terwjjl het meisje
op botrokkeljjken korten afstand van den wal jammer-
Ijjk verdronkde knecht kwam ongeveer ten 12 ure
bg den bouwman A. Van Beek aan, waar hg liefdergk
werd verpleegd en van droge kleeren werd voorzien.
Des avonds omstreeks elf ore is een schip, geladen
met steenkolen, dat ter hoogte van de steenfabriek te
Brakel lag, gezonken, met het noodlottig gevolg, dat
d&arbjj twee kinderen en de vrouw van den schipper
jammerlgk verdronken zjjn.
Onder de Willemstad zon een tjalkschip gebleven
zgn met huisgezin, waarbjj zes kinderen, enteMoerdjjk
is het geheele hoofd door den storm vernield.
Een groot gedeelte van het zware dak der BOdert oen
jaar bewoonde en nieuw gebouwde kazerne te Bergen
op Zoom, gelegen tegen de Schelde, is met een oorver-
doovend geraas naar beneden gestort od deed de bewoners
van het gebouw vluchtten. Het Arsenaal, waar veel
schade aan het dak werd toegebragt, vertoont een groote
scheur in een der moren. De jjzergieterjj en een der
suikerfabrieken bekwamen mede groote schade. Het
aantal betzg gedeelteljjk, hetzjj geheel, omgevallen
muren is groot.
In de omstreken van 's Hage zgn ook groote ver
woestingen aangerigt. Op den weg naar ScbeveniDgen
bedraagt het aantal omgewaaide boomen 227 van 30
40 cent. middelljjn en op den Delftschen weg 117
stuks. De kiosk voor dagbladen op het Huygensplein
was niet bestand tegen de hevige vlagen, het tentje
werd omvergestormd en iedere daarin te koop zjjnde
courant werd met regt «een vliegend blad". De be
zoekers van het Café dn Passage in de Pooten ont
snapten aan een groot gevaardaar twee groote
spiegelramen in de koffijkamer werden losgeslagen en
in het midden der zaal geslingerd, lichtkroonen en
glaswerk verbrjjzelende. Twee heeren ontkwamen ge
lukkig het doodsgevaar.
Te Rotterdam, waar een gedeelte van do buitenstad
onder water is gezet en waar o.a, een rgnschip is
gezonkeo, waarvan de opvarenden zgn gered, is een
gedeelte van den gevel van het pand no. 26 aan de
Oude Vogelzang, tengevolge van een rukwind, naar
beneden komen vallen en gedeelteljjk teregtgekomen
op een vrouw en een kiod, die beiden gekwetst werden.
Vooral in het geheel benedendgks-gelegen Kralingen
verkeerde men iD groote bezorgdheid. Het water was
27 cM. boven noodpeil gestegen en dreigde bg aan
houdenden was het geheele dorp te overstroomeD.
Op het Rokin te Amsterdam liet een kassiersknecht,
die zgn afgewaaid hoofddeksel naliep, zgn portefeuille
vallen, waardoor een aantal bankbiljetten te water
gingen. De meesten werden opgevischt, maar de man
miste ten slotte een bankje van ƒ1000 en een van 200,
benevens een zak met specie, die echter niet in het
water, doch in de verwarring van het oogenblik in
verkeerde handen geraakt echjjnt.
Twee gebouwen, behooreDde tot de stallen van den
heer G. van der Kujjlen in de Hngdekopor-en Pieter
Pouwstraten, zgn onder den hevigen winddruk bezwe
ken. Van de 56 paarden zgn 51 door do brandweer
in de stallen der Veemarkt in veiligheid gebragteen
paard werd Zaturdag-morgen zwaar verminkt, maar nog
levend van onder de puinhoopen te voorschjjn gehaald
vier paarden zgn omgekomen en liggen nog onder het
puin. De verschrikkelijke storm, die tusschen 6 en 9
het hevigst was, heeft ontzettend veel schade aange-
rigt. VorscheideDO in aanbouw zjjnde huizen te Amster
dam en te Nieuwer-Amstel zgn ingestorteen gedeelte
der stad was in duisternis gehuld, vele persoonlgke
ongelukken, allen zonder doodeljjken afloop, zjjn te
betreuren.
Een 13-jarig meisje te Arnhem werd door oen afge-
waaidon boomtak derwjjzo op het hoofd getroffen, dat
zg een hersenschudding kreeg en er groot gevaar voor
haar levon bestaat.