ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 4500.
Dingsdag 8 Augustus 1881.
57ste Jaarg.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is ƒ1,80, franco perpost 1,60.
ADVERTENTIËN van 1-8 regels 30 Ct. meerdere regels 10 Ct., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdag? voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend
Nieuwstijdingen.
&mctiÜK.
Volgens de telegrammen uit New-York ia Hartmann
plotseling vertrokken, mon weet niet waarheen, maar
vermoedelgk narr Canada, op raai zjjner vrienden, die
zjjne arrestatie tegemoet zagen, ofschoon er tuaschen
Rusland en de Vereecigde Staten geen tractaat van
nitleveiing bestaat Wat dit laatste betreft, zoo meldt
de Times ait Philadelphia dat de Pruisische Regeering
ook geen aanvraag om uitlevering had gedaan, maar
dat het vaststond dat wanneer die aanvraag kwam, er
ook aan voldaan zou worden.
Amerika schjjnt met al de landverhuizers die
daar dageljjks aankomen, nog gebrek te hebban aan
geschikte werklieden. Nu ismen in een mgn in Illinois
weder geheel verlegen om mijnwerkers en de maat
schappij heeft een agent gezonden die trachten moet
vjjfhonderd mijnwerkers met hunDe huisgezinnen naar
Amerika te txoonen.
In de maand Juljj kwamen te New-York 33840
landverbnizers aan, tegen 25382 in dezelfde maand van
het vorige jaar. Daitschland zag Diet minder dan 18462
Inwoners het land verlaten, die allen hun geluk in de
nieuwe wereld gingen beproeven. Van dit aantal ver
trokken er 14590 naar New-York en 3972 naar Baltimore.
Engeland schjjnt reeds meer van die belsche uur
werken te hebben ontvangen dan zjj op de beide stoom
schepen heeft aangehaald. Damis O'Hara, een fenian,
te Sant-Lonis wonende, hoeft verklaard dat hg sedeit
20 Jung reeds zes-en-tachtig van die nurwerken naar
Engeland heeft verzonden. Zjj moeten dienen om te
hunner tjjd de Engelsche stoomschepen in de lucht te
doen springen. Vijftig machines waren in bet bezit der
geadresseerden gekomen. Zij vertegenwoordigen een
aardig kapitaaltje, daar ieder uurwerk niet minder dan
drie honderd dollars kost.
Tn sommige doelen van Schotland is bet alles be
halve zomer. Te Dundee was dezer dagen een onder-
geloopen land geheel digtgevioren en een boerin, dio
'a avonds haar wasch te droogen had gehangOD, vond
die den volgenden morgen geheel atjjf van 't jjs terug.
De temperatuur Ijjkt dan ook meer op die van December
dan op die van Augustus en de landbouwers zjjn niet
weinig bevreesd voor eene geheele mislukking van
den oogst.
Bet gerucht loopt dat de policie te Woolwich
een nieuw komplot ontdekt heeft, dat crop nit was
bet arseoaal van die plaats in de lacht tedoon vliegen.
Vóór eenige dagen zou men op het dak van het kruit
huis een persoon gezien hebben die daar niets te
maken had en dietoen men hem bemerkteop
gevaar af van zjjn leven te verliezen, naar beneden
sprong en de vlocht Dam, zonder dat men hem koq
achterhalen. Men vertelt ook dat een helsche machine
op da beurs van Luton is ontdekt.
loonden, 6 Ang. Officieel werd Donderdag door
Gladstone in het Lagerhuis medegedeeld, dat de over
eenkomst met de Transvaalscbe Boeren was geteekend
en dat den 8 Augustus het bewind aan hen zou worden
overgedragen. Van de ministrièle banken ging bjj
deze aankondiging eenige, niet by zonder krachtige, toe
juiching op.
Een 83-jarig heer io Lincolnshire hoeft zich zoo
zeer vereenzelvigd met het denkbeeld dat de wereld
zal vergaandat de man een reusachtige luchtballon
heeft laten maken, waarmee hg voornemens is in hoo-
gere sfeeren getaige te z^jn van de verstoring der pla
neten zonder het lot zgner medemenschen to deelen.
Hg zal voor drie jnren voedingsmiddelen meenemen
tegen dien tjjd denkt bjj zjjn natuurljjkeD dood wel te
zjjn gestorven. Hjj heeft besloten zjjn 52-jarigen knecht
mee te nemen, maar overigens wil hjj het liefst geheel
buiten de wereld zien te stellen.
De Iersche grondeigenaar Robert Swanton, oen
grjjsaard van tachtig jaren, reed IftDgs den weg van
Midday in bet graafschap Cork, toen er opeens eenige
schoten werden gelost. Een kogel drong hem in het
hoofd en doodelyk gekwetst werd bjj naar zjjn woning
vervoerd. Vóór eeoigeo tjjd werd zjjn zoon op dezelfde
wjjze van het leven beroofd, omdat hg het gewaagd had
pacbterB uit tjjn hoeven te drjjven. Zooals gewoonljjk
bjj dergeljjke gevallen ia Ierland, zjjn dedaders onbekend.
©uitarWanb.
In een kolenmyn te Eleinrosselo, bjj Saarbrücken is
een toestel waarin verscheidene mjjnwerkers neergelaten
werdeD, plotseling door een onachtzaamheid van den
machinist naar beneden gestoit, waardoor bjjna allen
die er in waren, verpletterd werden. Slechts een bleef
ongedeerd.
Het jaiste getal der verongelukten weet men nog niet,
maar zeker is het, dat 9 mannen zjja omgekomen. De
machinist, die de schuld draagt van bet ongeluk is
gevlucht.
Vóór eenige dagen kwam te Rolandseck een jong
paar aan, dat zjjn buweljjksreisje maakt-;. Na een
wandeling zochten zjj zich door een frisscheo dronk te
verkwikken, de jonge man klaagde echter weinige oogen-
blikken later over pjjn in de borat, hjj had een long
ontsteking opgeloopen, en was binnen enkele dagen
een ljjk. De jonge weduwe keerde alleen naar haar
woonplaats in Oost-Friesland terug, die zjj vóór zes
dagen zoo opgeruimd en vol hoop aan don arm van
haar echtgenoot had verlaten.
üHrkerlttttfr.
Amsterdam, 5 Aug. De samenscholing in de
Warmoesstraat beeft zich gisteravond en np grooter
schaal herhaald. Een sterke politiemacht was ter plaatse
aanwezig en evenals den vorigen avond was het verboden
te bljjven stilstaan. Honderden nieuwsgierigen waron
weder bgeen, zoodat het moeiljjk was zich een wog te
banen.
De koffiehuishonder had voor zjjn ramen een bord
opgehangen waarop ssocieteit" te lezen stond.
Daok zjj den wgzen maatregel van de politie, om
alle in de omstreek gelegen koffiehuizen om 12 nur te
laten slniten, was tegen half een de grootste drnkte
afgeloopen.
's Oravenhage, 5 Aug. Een jongen, die aan
de Nassanlaan alhier met een netje aan 't visachen was
haalde daarmede het ljjkje van een pasgeboren kind op
Het Vaderland deelt de toespraak door Z. M.
den Koning Dinsdag jl. aan het galadiner op Hel Loo
gehouden, aldus mede
»De toost, dien ik de eer hob in te stellen, is geiigt
tot Zjjoe Exc. den luitenant-generaal Van der Hejjden,
onzen adjudant in bnitengewonen dienst.
Aan Uwe Excellentie beeft bet vaderland, het huis
van Oranje en het goheele Nederlandache volk de
grootste on diepste erkentelijkheid voor de belangrjjke
en gewigtige diensten, zoo ruimschoots bewezen.
Wjj allen begroeten in nw persoon den dapperen,
onverschrokken en heldhaftigon veldheer, die de Nuder-
laodsche driekleur en de Nederlandache vaandels roem-
rjjk heeft doen wapperen in de gewesten op Sumatra's
Noordkust, aan uw zoo wjjze als trouwe zorgen toe
vertrouwd.
Op dezeo voor Nederland zoo heagljjken dag was
het voor myn konings- en soldatenhart een behoefte
en een grooto voldoening Uwe Excellentie hot bart-iljjkst
welkom toe te roepen en u bjj ons te zien naast den
broeder van uw doorluchtigen voorganger op Atjeh's
kusten, wjjlen den braven generaal Pel.
Aan Uwe Excellentie zjjn beide legers, zoowel dat van
het moederland als het Indische, een der roemrjjkste
bladzjjden verschuldigd in hunne al zoo roemvolle ge-
schiedrolleo 1
De tiendaagscbe veldtogt begroet en ontmoet beden
den held van Atjeh
Hasselt en Leaven begroeten Atjeh on Samalaogan
leder regtgeaurd Nederlander moet fier zjjn in Uw
Excellentie een onzer edelste zoneo te mogeD erkennen
en begroeten.
Ten slotte zjj het mjj vergund te drinken de gezond
heid son alle hoofdofficieren, officieren, onderofficieren
en manschappen der troepen, welke de eer en het groote
voorregt hebben gehad onder Uwer Excellenties beve
len te staan.
Ik drink insgolgks op de nagedachtenis van allo
braven, die daar huo leven bebbon gelaten voor koning
en vaderland
Den generaal Van der HejjdeD
Het Nedorlandsch-Indische leger!
Hot Nederlandache leger
De generaal antwoordde, diep getroffeo, op deze
koDinkljjke woorden, met de verzekering dat hjj steeds
bereid is, alles wat een soldaat voor zjjn vor.t en vader
land ten offer kan brengen, voor het doorluchtig huis
dos Konings veil te hebben. Hjj eindigde met ve'lof
te vragen om aan de land- en zeemagt in Indië to
mogen overbrengen hoe hoog beiden door den Koning
gewaardeerd worden, teneinde ook op deze wjjze, uit
's Konings naam, zjjn plxgt der dankbaarheid jegens
zjjne wapenbroeders te vervullen.
Aan het diner zat generaal Van der Hejjden tegen
over den Koning. Onder de genoodigden behoorden Dog
generaal Smits, van Bronbeekgeneraal Pelkolonel
Hu barkolonel List de proc.-generaal van het hof te
Arnhem mr. De Mejjier; de majoor der rjjdende artil
lerie Von Pestel.
Den 12en Augustus zal de Koning een bezoek aan
Bronbeek brengen. Op uitnoodiging van Z. M. zal
generaal Van der Hejjden zich ook dien dag op Bron
beek bevinden.
Rottcrrlnm 6 Ang. Heden vertrok van bier
naar New-York het stoomschip Amsterdam, kapt. Lucas,
met 583 pasngiers.
Het stoomschip »W. A. Scholten", kapt. Vis, is
Donderdag 4 Augustus te New-York aangekomen, 12,
dagon van Rotterdam.
Ter IVoiiason, 6 Ang. Het Eogolscho atoomschip
Cosmopolitan, met stukgoederen van Londen naar Ant
werpen bestemd, is gisteren morgen in de Wester-Sébelde,
op de hoogte van Baarland, op een plaat geloopen en
aldaar bljjven zittonzoodat hot kort daarop veel water
maakte en volgens rapport van eene sleepboot is het
schip gisteren avond reeds middendoor gebroken en
spoelden de kolen uit de m icbinekamer naar bniten.
ftllïl<lelt)iirj£, 6 Ang. Heden beeft aan do ge-
meoote-gasfabriek alhier de aanbesteding plaats gehad
vaD bet leveren van 350 stukB gegoten jjxeren gasbuizen,
ten dienste van het buizennet dezer gemeente. Minste
iascbrgvers de boeren ran dm Berg Jt Co. te Amster
dam, voor 4288.
Het heeft Z. M. behaagd toestemming te verleenen,
om aan oen le klasse barkschip van de reeders Borsins
en van der Lejjó alhier, den naam te goveo van Prin-
tea Wilhelmina.
Goes,' 8 Ang. Eene bolaogrjjke kwestie hondt
hier veler gemoederon in spanning heeft ellonlango
niets zeggende artikelen en tegnonrtikelon uitgelokt en
zelfs aanleiding gegeven tot eene interpellatie io der.
gemeenteraad. De zaak is deze: Door de iovoeriDgder
onderwjjswet van 1878 ia het onderwjjs in de hand
werken oen verplicht vak goworden. De gemeente nn,
in het bezit van eene voortreffelijke iorichtieg voor
dut onderwjjs, kon er moejjeljjk toe overgaan voor elk
der vier openbare scholen eene nienwe inrichting in
't leven te roepen. Gedeputeerde Staten gaven buDne
toestemming dat de bestaande inrichting, gewjjzigd naar
den niouwen toestand zou kunnen worden gehandhaafd.
Op waarijjk uitstekende wjjze werd de school op
nieuw ingerichtflink personeel benoemdde leer
lingen van drie openbave scholen ten behoove van het
klassikale onderwjjs in vak k geclassificeerd alios zou
uitmuotend marcheren meende menmaar de Christe-
ljjke handwerksschool stak eene spaak in het wiel.
Deze toch zou een groot deel van hare leerlingen aan
de gemeente-inrichting verliezen dit moest voorkomen
worden en een aantal meisjes-loerlingen van de open
bare scholen bleven op de Christelijke zasterinrichting,
met voorbjjgang van die der gemeente. Op deze laatste
werd zoodoende natnnrljjk de geregelde voortgang van
het onderwjjs belemmerd en stonden een aantal hulp
middelen voor dat onderwjjs ongebrnikt en doelloos.
Na tallooze aanmaningen aan de ouders en kinderen
om van het onderwjjs in do handwerken een even
trouw gebruik te maken als van dat in de overige
vakkenkwameD Bnrgomeester en Wetbonders er toe
aan de onders dier slechte bezoeksters van de hand-
werkschool eene circulaire te zendenwanrbjj met
verwjjderiog van de gewone lagere school gedreigd
werd indien hunne kinderen niet naar de handwork-
school werden gezonden. Bestuurders van de Christelijke
school hebben daarop die onders doen weten dat het
dageljjksch bestuur in deze zaak zjjoe bevoegdheid was
te buiten gegaan. Na veel nutteloos en onbeteekeneod
geschrjjf over deze zaak, werden Burgemeester en Wet
houders io de raadszitting van Vrjjdag over de be
wuste circulaire geïnterpelleerd. De voorzitter gevraagd
of men voornemens was uitvoering te geven nan de
publicatie legde de manbnfte verklaring af. dat Bur
gemeester en Wethouders nimmer publicatiën de
wereld inzenden, wanneer zjj vooraemens zjjn daaraan
geen uitvoering te geveD.
Ten slotte werd een motie aangenomen ,iahoudende,
dftt Burgemeester cn Wethouders een juiste uitvoering
gegeven hebben aan art. 2 der wet op het Lager
Onderwjjs.
Nnde beeren mr. J, G. de Witt HamerJ. J.
Ochtman en M. J. de Marees van Swinderen de leden
van het dageljjksch bestaar hebben nimmer aan geen
enkele wetsbepaling oene verkeerde uitvoering gegeven;
daarvan is ieder welkenbende overtuigd.
Voorloopig heeft de beweerde publicatie ten minste
dit uitgewerkt dat het aantal teerlingen op de gemeente-
haodwerkscbool is toegenomen,
In dezelfde zitting van den raad wees de heer
Massee er op, hoe door de laatste parade op 2 Augustus
(Dinsdag is de marktdag voor Goes) de groote en kleine
burgers van 12 tot 1 uur do beate tgd van den
marktdag uit hunne bezigheden werden geroepen. En
daarin heeft de heer Massee volkomen geljjk. Onder
de Bohutters waren er dio een uur en verder van de
stad op het veld werkzaam warenanderen voor wie
Dinsdag bjjna de eenige dag van de week is nog ande-
ïen, die een kwartje en meer moesten verletten, en
die allen werden gedwoDgeo hunne bezigheden in den
steek te laten voor een kinderachtig, bospottelgk sol
daatje-spelen. Voortaan zou bet aanbeveliug verdienen
die laffe militaire vertooningen gezegd parades
avonds in 't donker te houden. Niet enkel omdat
dan niemand verlet, maar ook omdat de duisternis is
de vriendin van het booze, maar ook van bet leeljjke
De rekening der gemeente over het jaar 1880 be
draagt in ontvangst 95924,26 en in uitgaaf 93053,38;
goed slot 2870,88.
Wolfaartt»<iyic, 5 Aug. Bjj de heden gehouden
verpachting van grondenaankomende het Burgerljjk
Armbestuurin 30 perceelen en die van de kerk der
Herv. gemeente, ia 64 perceelen, meende men te mogeo
verwachten, dat de opbreDgstin vergeljjkiog met die
van 1874, eene belangryke vermindering zou ondergaan.
Met enkele perceelen scheen zulke aanvankeljjk bewaar
heid te zullen worden, doch allengs stegen de aanbie
dingen per hectare op nieuw tot eene hoogte, welke
voor de pachters eer tot na- dan tot voordeel zal
kunnen leiden.
Coljjosiplant. Ia de op 3 Augustus alhier ge-
houdene vergadering van het departement Noord-Bevo-
land der Maatschappjj tot Nut van 't Algemeenis
besloten, tot opheffing, der spaarbank, opgerigt door
genoemd departement, uit overweging dat de rjjks-
postspaarbank een beteren waarborg voor de deelnemer»
oplevert, dan particuliere spaarbanken kunnen geven.
ZiorlUzec, 8 Augustus.
Volgans een Koninklgk besluit van 23 April 1881,
mogen geesteljjke broeders in openbare scholen onder-
wjjts geven als zjj het gewaad hunner orde afleggen. De
Minister van Bioneatandicbe Zaken heeft deze bepaling
ook op de geesteljjke tasters toepasselijk verklaard.
Op plegtige wjjze is den 29 Jaljj jl. aan den heer
Anloniua Joanne* Krot» (geb. te Breda 21 Sept. 1807),
hfl gelegenheid van zjjn 40-jarigeo dienst als Pastoor
van do ia 1841 opgerichte parochie St. Willibrord (gem.
Rncpben c. a. in Noordbrabant) bet Ridderkruis van
den Nederlandschen Leenw overhandigd, als eene erken
ning van de hooge verdiensten van dien waardigen
man, dio eer en voordeel opgeofferd heeft voor het heil
zgner gemeente. Die parocbio bestaat hoofdtakelyk uit
het vroeger zoo beruchte Rucphonsche Hejjke, met eon
90tal woningeo iu deo omtrekwelk gehucht ecrtjjds
eene verzamelplaats was van boosdoeners, onder welk©
ontedeljjkbeid en snoodheid welig tierden. Io dit ver
zameloord van allerlei slecht volk, aanvaardde hg den
29 Jaljj 1841 zjjne zware taaken zorgde tevens, dat
er aldrn eon school tot stand kwam, ten einde de lompe
woeste en onbeschaafde kinderen, dietutecheo vloeken
on razen ia liederljjkbeid en de ergcrlykste onzedeljjkheid
waron opgegroeid op te leiden tot kennis en deugd.
Daarenboven begon bjj met aan de vroaweD werk te
verschaffen en do gelegenheid te openen om de meisjes
bet kantwerkon te doen aanloeren. Zoo verbeterde hjj
allengs, niet alleen don zodeljjken, maar ook don staffe-
ljjkon welstand der bewoner», die hem thans al» oenen
vader vereeren, en heeft alzoo de woleer zoo beruchte
plaats bertcbapen in een oord van orde, veiligheid,
rust en welvuart, waar een iedor zich bejjvort om door
eerlgke middelen in zjjn bestaan te voortieo. Zoo
iemand dan waarlgk bjj die io oen 40-jarig tjjdperk
niet» ander» begeerde dan te bljjven arbeiden aan de
ontwikkeling van zjjne schepping is overwaardig, dat
het oereteeken op zjjno verdienstelijke bor»t prjjkt
Een stak Hillegommer bloembollengrond van
1,659 bunder i« dezer dagen publiek geveild voor de
som van 16310, buiten de kosteo.
TELEGRAM.
Gravenhng:©, 8 Aug.
Omtrent bet geschil tasicben Gedeputeerde Staten
van Zeeland cn den gemeenteraad van Zioriktee, over
de bestemming van bet Bnrger-Weesbui» aldaar, i; bjj
Kon. Besl. verklaard, dat er gee no termen zjjn om eene
wjjziging io bet reglement voor bet bestuur van het
Burger-Weeshuis der stad Zierikzee te bevelen.
KerliuicuwH.
Bedankt voor bet beroep naar Yerseke door D». pon
Stein Callen/el», pred. te St. Laurens (Walcheren).
Beroepen bjj de Herv. gem. te Bruinisse, Di. B. A.
Lazonder, te Zegveld.
D». J. Krorruigl, te Cortgene, heeft bedankt voor het
boroep Daar Loon op Zand.
Ingezonden Stukken.
Haagsche Brieven.
Dis Haag 5 Aug.
De uitslag der herstemming voor leden van den ge-
mconterand op gisteren heelt de meeaten zeer teleur
gesteld. De Haagsche kiezer» gaven btgk van eene
onnadenkendheid als slechts schaarsch wordt aangetroffen.
Geljjk nit mgn vorig schrjjven bleek, waa een heete
etrjjd te voorzien tnsscben twee liberale candidate© de
heeren Stam en Bchroot en twee anti-liberale candi-
datèo de heeren Scbuurbecque Boejje en Smit, waarbjj
de heeren Schroot en Smit bovendien het burgerljjk
eioment vertegenwoordigende eerste is metselaar, do
ander is loodgieter, maar toch stonden zjj zoo vgandig
mogeljjk tegenover elkander, want de metselaar is
liberaal, bd de loodgieter is clericaal. Nu bjj de her
stemming natuurljjk met grootere verwoedheid de strjjd
tnsscben dit viertal moest gestreden worden, meeode
men dat minsteos eon paar honderd kiezers meer zouden
opkomen. Juist het omgekeerde was bet gevaleen paar
honderd kiezers kwamen minder op dan de vorige koer
cn terwjjl de vorige maal reeds de helft der kiezers zich
bad onthouden, bleven er nu nog veel meer weg. Maar
wat gebeurd er? De h6er Stam, (vroeger door-en-door
conservatief mot kerkelgke tint, thans door den loop
der omstandigheden liberaal verklaard) werd allééo ver-
I kozen, maar de heeren Schroot en Smit, bekwAmon elk
i 780 stemmen, zoodat volgens de gemeentewet de heer
Schroot als oudste in jaren verkozen ware, indien niet
J één briefje te veel in do bus ware gevonden, welk één
briefje invloed op de stemming had kunnen uitoefenen.
Het stembureau achtte teregt art. 70 al, 2 der kieswet
j hier van toepassing en schreef cone geheel vrjjo ver
kiezing uit, zoodat wjj hier in den Haag den ganechen
j zomer aan 't kiezen, herkiezen en ovordoen van verkie-
j zingen bljjven, en dit werk niet kan nfloopen ten gevolge
ba van do grooto tweespalt tusscheo de kiezers bn van
j de onvoorzigtighoid (of bet opzet) van eene dartele (of
kwaadwillige) hand, door welke twee stembriefjes te
geljjk in de bus werden geworpen. Maar dat was niet
do eenige verrassing, dio de stembus gisteren de Hage
naars bereidde. Er moest ook nog gestemd worden voor
1 kandidaten, die tusschentijdzouden zitton (van Juljj tot
September) omdat drie gemeenteraads-leden, weinige
weken, vóór de periodieke verkiezingen hun ontslag
I hadden genomen. Bjj die tusschentijdsche verkiezingen
j had de dartele kiezers-meerderheid den snaakschen inval
niet te stemmen op den advocaat de Brauw, die reeds
bg de eerste stemming tot gemeeotera&dslid was ver
kozen (ingaande van 1 September) maar u>el op den
ontvanger (thans administrateur van financiën) van
Meura, die echter, na twee weken gezeten te hebben,
wederom mag heeDgaan, omdat de kiezers goedgevonden
hebben deu beer van Mours na 1 September geen man
daat te verleenen, maar wel aan zjjn mededinger deD
procureur Lisrnao, die een be&tuurslid is van de streng
conservatieve kiesvereeniging Vaderlanden Koning. Waar
ligt de fout vao al deze electorale tegenspoeden 1 Zjj
ligt hierin, dat de meeste kiezers (althaDS voor den
gemeenteraad) zich te weinig bemoeyen met de alge-
meene belangen, zich aan hunne eigene belangen vast
klemmen en met beginselen den spotdrjjveD. Waarom
bljjft de helft der kiezers gewoonlyk te huis? Omdat
de industriëlen hier de zelfstandigheid missen, om na
de ontvangst van alle strooibiljetten, die tg gemeenlgk
zelfs niet lezen, eene uitspraak te doen omdat zg, at»
zg kiezeD, dit doen cm dezen of genen, die huD beleefd
verzoekt voor een bepaalden kandidaat te stemmen,
wolbebageljjk te zyn; omdat er geen geestdrift schuilt
bg de weeke, loome, slappe industriëlen, die opgezweept
moeten worden tot pligtsbetrachtiog en die voorbjjzien,
dat de zaken, die wekelgks in de gemeenteraad behan
deld worden, toch eigeDlyk zaken zgn, waarbg' zg allen
belang hebben. Is het niet de grootste inconsequentie,
die men zich kan voorstellen, steen on been te klagen
over slecht onderwjjs, slechte riolering, slechte politie,
slechte gemeenschapsmiddelen, slechte bouwverordenin
gen en geen band nit te steken om een biljet in de
bus te werpen, waardoor in dit alles verbetering kan
worden gebragt?
De Hagenaar, van wien men zou zsggen, dat bg meer
dan ieder ander ïd politiek moest doen, moet geprik
keld en gedreven worden om Daar de stembus te gaan
bg houdt meer van >pret-maken" dan van den stem
busgang. Om dien alouden HaagecheD trek te bevre
digen, vermeerderen de genietingen cn vermaken met
den dag. Te ScheveningeD zal nu wederom een casino
verrgzon, waarin tooDeeletnkken en operettes zullen
worden gegeven, Daar 't heet, om de vreemdelingen
op te vroljjkeo, maar waarvan de Hagenaars het drukst
gebruik zullen maken. Ook bezit den Haag thans twee
panorama's, natuurljjk twee, want, evenals in de arke
van Noach, is in de hofstad het enkelvoud niet in trek
alles, ook de amutementen, verschynen io duplo. Dit is
eene eigenaardigheid der hofstad, dat naauwelyke bg
iemand, een idee is opgekomen, of een tweede baast
zich daarvan mede te malceD. Zoo hebben wy twee
coocertzalcn, twee trams naar Scheveningcn, twee Wil
lem de Zwyger's en krjjgeo wjj nu ook welhaast twee
zwem- en badinrigtingen binnen dezelfde gemeentekom.
Natuorlyk ook twee paoorama's, die op t Bezuidonhout
werd Zaturdag jl., die io de Zeestraat Maandug jl. ge
opend. Wat uitwendig schoon" betreft zou dat op
't Beznideobout de voorkeur verdienen netter, coguetler
gobouw kan men zich niet voorsteller. Men zou haast
naar dat panorama beengaan alleen reeds oia 't gebouw
te zien, maar ook de veldslag, dio Langlois op 't doek
gebragt heeft, is overwaardig om-bezien te worden. Al
hebben do panorama's met veldslagen iets eentoonigs
(altgd carré'», kruitdamp en rookend puin), toch heeft,
't werk van Langloi» groote verdiensten cd zjjn vooral
de tioten van 't oosten zeer fraai teruggegeven. Men
zou evenwel ia 't gansche stuk meer frischheid hebben
gewonscht. Io dit opzigt wint bet de schilderg of liever
de keur van echildorgcn, door Mesdag gepenseeld,
't Scheen eerst een vermetel denkbeeld, don Hagenaars
en den vreemdelingen >ScbeveningeD en omstreken"
te vertoonen, dat zjj in de onmiddeljjke nabjjbcid tn
natura dagelgka kunnen zien en genieten. Maar 't denk
beeld bljjirt thans zoo vermetel niet. Eene menigte
6troomt naar Mesdag's Panorama been om te zien en
to bewonderen; om te onderzoekon wanr de grens is
tusschen natuur en tusschen kunst, om 't genot te
smakcD van den zoeten waan der wetkelgkheid, waar
't oog slechts fictie aanschouwt, om nog beter te loeren
w&Qrdeeren wat ons in de natuur was ontsnapt on wat
natuurljjk een schilder van den rang van Mesdag, die
't kleinste bespiedt, niet ontsnappen kon. Mesdag heeft
aan dit Panorama zgn naam gegovenwjj mogen dus
verwachten, dat, als eenmaal de vreemdeling »8cbeve-
ningen en omstreken" zal bewonderen, hg voor ons
nienwo verrukkelijke zeogezigton op het doek zal
tooveren. y_
Mjjuiorlug van een Lnndbouwer.
't Schoono wcör der laatste dagen
Zou mg tienmaal meer behagen,
Als ik op mgn boerderg
Maar geen werkkracht moest Ontberen,
Nu ik alles naar begeeren
Rgpen zie voor 't oogstgotg.
Eiken aangebroken morgen
Kwelt mg schier met nieuwe zorgen,
Als ik op mgn' akkers staar:
Al de vrachten op mgn landen
Wachten reeds op nyvre handen,
Rgp, en voor den sikkel klaar.
Mg, en al mgn vakgenoten
Heeft het daarom vaak verdroten
Dat de Staat, o volkcDramp!
Steeds uit dorpen en uit vlekken
Jongemannen doet vertrekken
Naar oen militaire kamp.
Op een heido zamenvloegen
Noem ik nntt'loos tgd verknoejjen,
Maar wie aantreed op een veld,
Waar, na ploegen, spitten, zangen,
Rgke vrachten zgn te maagen,
Heet ik eerst een bruikbaar held.
Onze groote Van der Hegdeo,
Door den Vorst zoo onderscheiden,
Eet ook brood van tarwebloem
Spoedig zou bg afmareboren,
Had hg niets om op te teeren
Dan verworven wapenroem.
Weg mot kling en bajonetten 1
Oefening in 't zeisenwetten
Past in Nfêtland eens zoo goed 1
'k Joeg zo nit do garnizoenen,
Dio brooddronken kampioenen,
Die reeds plengen 't burgerbloed.
Zulke luilakkende snaken,
Die den weg onveilig makeD,
Vormt men in 't kazorngebouw.
En dit noemt men dan soldaten,
Die een burger op de straten
Zeeg'nen met een sabelhouw.
Ook is 't naar en miserabel
Dat men vaak eon blanken sabel
In gespierdo knuisten ziet,
Die, om 't rype graan te dorschont
Vast een vlegel zouden torscben
Als men 't in hun keuzo liet.
Mogt ik eens den tgd beleven,
Dat do landbouw werd verbeven
Boven 't. exercitieploin
Onze jongens t' huis te honëo,
Om den nkker te bebouwen,
Zon voor 't land een zegon zgn 1