ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. Mm.
57ste «faarg.
Dingsdag 5 April 1881.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post 1,60.
A D VJ3BTENTIÜN, van 1—3 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 9 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Door het Postkantoor te Zierikzee zijn gedureode de
tweede helft der maand February 1881, de navolgende
brieven verzonden aan personen, wier namen op bet
adres vermeld, ter plaatse van bestemming onbekend
zijn, als
Aan: J. C. Tanaffe, Middelburg; J. Peute, Rotterdam;
Van de Voorde, Vlaardingen. Van Bruinisseaan A.
SchouwenSteenbergen. Van EUemeetaan G. van
den Berge Dreischor.
Verzonden geweest naar Amerika gedurende het 4de
kwartaal van 1881
Aan P. Bakker, Michigan; A. Goudzwaard,;!!. Amerika.
Naar België aan Mej. C. van Bezooijon Antwerpen.
AANBESTEDING.
Op Woénsclag <ïen 13 A.prïl 1881
des namiddags te half 2 uurzal ten Raadhuize van j
Zierikzee bij enkele inschrijving worden aanbesteed:
Het onderhouden, gedurende drie
achtereenvolgende jaren van de
klokken, speel- en uurwerken
der gemeente Zierikzee.
De aanwijzing zal geschieden op Maandag 11 en
Dingsdag 12 April e. k.telkens des voormiddags te
10 uurwaartoe gegadigden moeten bijeenkomen ten j
kantore van den Gemeentebouwmeester, by wien ook
inmiddels de noodigo inlichtingen te bekomen zjjn
alsmede bestekken tegen betaling van 10 cent,.
Nieuwstijdingen.
©mgclanb.
Londeu1 April. Het aantal troepen in den
Transvaal en Natal bedraagt thans volgons officieele
mededeeling 12000 man de Regeericg beeft geen be-
rigt ontvaDgon van eenig gevecht met de Boeren bij
Pretoria.
M-Msianh.
Een der pages van Keizer Alexander III is gevangen
genomen, ouder verdenking van nihilist te zjjn en hei
melijk medepligtig te wezen aan den moord op den
Czaar. Men vond eene aanzienlijke som gelds in het
bezit vaD den jongen man.
Het toeval speelt soms zonderlinge parten. Dicht
bjj Nievenbeim (bij Reus), meende men onlaugs, by
het boren van een artesische bron, een rjjko goudader
gevonden te hebben. Maar, zooals bet dikwijls ook by
ons gebeurd is, bet goud bleek glimmer en dus waar
deloos te zyn. Maar wat bleek toen bjj bet herhaalde
scheikundige onderzoek Ditdat bet zand in het
bergwerk in quaestie vrjj wat zilver bevatte, en wel
tor waarde van 60 mark in 200 kilogr. zand,
JFïrmilrijjft.
De concierge van een school te Parjjs bemerkte
toen hjj zich eergisteravond naar bed wilde begeven
een sterke gaslucht. Hy ging naar het schoollokaal
vanwaar de gaslucht kwam en waar dan ook alle gas-
kraantjes oponstonden. Een hoop papier, waarin een
lont smeulde, lag midden op den vloer. Men vermoedt
dat een cler leerlingen de school in de lucht bad wil
len laten vliegen om eenige dagen vacantie te krygen.
De politie doet streng onderzoek.
lu de nabyheid van Cherbourg beeft zekere Jean
Leconte, de weduwe Mosquet vermoord, om haar voor
8000 frs. te bestelen. Twintig minuten lang hield de
booswicht het hoofd van zyn slagtoffer, in weerwil van
hare vreesselyke kreten, in bet vuur, totdat zy stierf.
Niet ver van Klein Zomhor, is onlangs den postwagen
aangevallen door een bende rqovers, die den koetsier
en het politie-escorte, na een hevig gevecht, zwaarge
wond op den weg lieten liggen, en met bet gebcele
rytuig, dat een aanzienlyk bedrag aq,n geldswaarde
bevatte, wegreden.
De arme gekwetsten werden later in eenen ellendigen
toestand, met hun bloed aan don grond vastgevroren,
op den weg gevonden en ter verpleging naar Desyk
gebragt.
ÜSelgtc.
Te Cappellen in België heeft evenals voor eenige
dagen te Osteude een meisje zich doodgedanst. Het
kincl hadom den prya die met halfvasten voor het
nette en langdurige dansen werd uitgeloofd te winnen
ruim een uur staan te danseo en viel toen buiten ken
nis neer. Vóór men haar nog naar buis had kunnen
vervoeren, was zij reeds overleden.
Ü«ïre*l«w$r.
Rheden, 31 Maart. Voor eenigen tjjd vonden
een paar jongens op den publieken weg te Dieren eene
portemonnaie met geld. In plaats van by den burge
meester aangifte te doen. behielden en verdeelden zjj
het geld en gaven de portemonnaie aan den vader van
een dier jongens ten geschenke. By vonnis der arron-
dissemeuts-regtbank te Arnhem dd. 29 Maart, werden
die jongens tot 21 dagen en de vader tot 2 maanden
gevangenisstraf veroordeeld. Het is te wenachen, dat
dit vonniB eenigen indruk moge maken op personen,
die steeds ui'.gaan van het denkbeeld, dat hetgeen zjj
vinden ook mogen behouden.
TJti*eel»t, 3 April Woensdag zal voor de arr.- j
regtbank alhier een interessante zaak bepleit worden.
Het geldt den prya van 300,000, die voor eenige
jaren op een Oostenrijksch lot viel en ten goode kwam
aan een bakker alhier. Na diens dood moet uit eon I
notarieele scheiding gebleken zyn, dat dat lot was toe- j
bedeeld aan zijne stiet kinderen, waarover hy voogd waa. i
Deze trachten nu voor den regter hunne aanspraken
op dien prijs te doen gelden.
Voor de kinderen, de Erve Verdonk, treedt op Mr.
G. H. van Bolhuis, te Utrecht; voor de weduwe, Mr. i
Aug. Philips, te Amsterdam.
Goes, 3 April. De laatste opvoering door het
Rotterdamse!', tooneelgezelschap had een buitengewoon
sncces. Alle acteurs en actrices toonden zich kunste-
naar3 en kunstenaressen van den eersten rang. Opge-
voerd werd De gevaren van den rijkdomdat men j
zou kunnen vertalen door «als niets komt tot iets, dan
kebt iets zichzelven niet," waarmede de strekking van
het stuk voldoende is aangewezen. Vooral de heeren
Haspels waren in hun volle kracht. Men kan het niet
anders dan betreuren, dat 7.ulk een gezelschap uit
eLkander zal gaan: allen te zamen vormen een zeld
zaam geheel, maar elk der leden heefi behoefte aan
den anderen om zyne ware kracht te toonen.
Van al de kommandanten der dienstdoende schut
terij in Nederland is do majoor M. J. Soutcodam te
Goes, nog de eenige, die versierd is met het metalen
kruis van den lOdaagschen veldtocht. Hjj telt de meeste
dienstjaren en is op één na de oudste io jaren.
Van hen die aan het onlangs gehouden examen
voor oommies der posterjjen hebben deelgenomen
heeft o. a. voldaan de heer M. J. do Jongh, surnumerair
ten postkantore to Goes.
De heor 11. C. van der Feensiuds 1870 ont
vanger der directe belastingen, invoerregten en accjjnsen
te Heinkonszaod, is als zoodanig benoemd te Doetinchem.
Do voorgeuomeno festiviteiten, bij gele
genheid van de 25jarige dienstvervulling van den heer
J. Kousemaker Pz. op den 1 dezer als hoofdonderwijzer
aan de openbare school dezer gemeente, zjjn jammerljjk
uitgesteld moeten worden, wegens ernstige ziekte zjjner
eebtgenoote.
Wolfaartsdyli. Aan den heer J. N. Elenbaas,
sedert November 1S80 hulponderwijzer aan de openbare
school alhier, is, op zijn verzoek, tegen 15 dezer eervol
ontslag verleend, wegens zyne verplaatsing naar Hein-
kenszand.
Ter vervanging van Jan Tolhoek Mz., als uit do
gemeente naar Hoedekenskerke vertrokken, ia Fred er ik
van der Bliek tot kerkvoogd bjj do Horv. gemeente
alhier benoemd.
Zierilciaoe 9 2 April. De Minister van Water
staat, Handel en Ny verheid brengt ter algemeene kennis,
dat, met ingang van 1 April 1881alle porten door de
geadresseerden van brieven, brief kaarten, gedrukte stuk
ken, monsters vau koopwaren verschuldigd, wegens
niet- of nïetvoldoende frankeering of om welke andere
reden ookop die stukken zullen worden aangewezen
door middel van postzegelsvoorzien van een cijfer
aanwijzende het verschuldigde port.
Heden worden do personen die verzocht hebben
als klerk by de Rijkstelegraaf in aanmerking te komen,
aangeschreven om zich voor het vergelijkend onder
zoek aan te melden aan het gobouw op den Fluweelen
Burgwal no. 22 's Gravenhage, op 13 April 1881, des
voormiddags te negen uren.
Bij Kon. besluit zijn benoemd: tot subat.-officier
van justitie bij de arrond.-regtbank te Roermond, mr.
A. J. L. Njjpels, thans subst.-officier van justitie te
Zierikzee; tot subst.-officier van justitie te Zierikzee,
mr. B. Ort, thans ambtenaar van het O. M. bjj de
kantongeregten in het arrond. Amsterdam.
Afgetapte regen bij 's Rjjkskustverlichting te
Westen-Schouwen gedurecde"de maand April, (2 Febr.
'81) 65,5 mlm. 655 m3 per hectaren, of op de 1860
hectaren, waaruit do Wester- en Oosterbannen bestaan
1,218,300 mü in 15 attappingon, of gemiddeld per
aftapping c. a. 44 m3 per Hectaren.
Verdamping en doorzyging in de maand 0,047 M.
De Zeeuwsche »Export-maat8chappjj" bestond op
1 Maart jl. eon jaar, Zy heeft in dien tyd ervaringen op
gedaan omtrent hetgeen de Londensche markt wèl wil en
niet wil, omtrent hetgeen goed betaald wordt en wat niet
concurreren kan met de reusachtige aanvoeren uit andere
landen.
Van hare bevindingen is in een onlangs uitgebragt
jaarverslag uitvoerig mededeeling gedaan.
De geldeljjke uitkomsten liepen nog op een tekort
uit, maar het is Diet twijfelachtig of er is een schoono
toekomst voor die onderneming weggelegd.
Na gehouden vergelijkend examen op 26 Maart
jl. ter vervulling van de hoofdonderwjjzersbetrekkiDg
te Eode, heeft de gemeenteraad, terstond na den afloop,
den heer Nagel, zynde no. 3 van de voordragt met het
minste aantal punten, benoemd. Niettegenstaande in
zyn getuigschrift vermeld stond, dat by de geschiktheid
miste on aan het hoofd eener school te staan, schynt
het, dat het logeren van dien sollicitant bjj den heer
Pastoor, den invloed hooft uitgeoefend, dat de meer
derheid vao stemmen op hem zjjn uitgebragt.
Voor hot geregtehof te Arnhem is Donderdag de
behandeling aangevangen vau de zaak van den
beruchten inbroker Mohme. Hot schijnt, dat de be
schuldigde zich schaamt om voor het publiek te ver
schijnen en zijn gemoed alzoo minder verstokt ia dan
mon geneigd zou zijn te denken. Hjj heeft althans
verzocht niet voor het Hof te mogen verschijnen. Wordt
hy bij verstek veroordeeld, dan verklaarde hy zich be
reid zyne straf gewillig te dragen.
De zucht naar landverhuizing werkt aanstekelijk,
en niet alleen onder den arbeidenden stand. In de Pr.
Gr. Ct. staat een oproeping, waarbjj zy, die lust hebben
eene pleiziorreis naar en door Amerika te doen, uit-
genoodigd worden zich aan te sluiten bjj den heer
Bronaeuia, daar uit den omtrek, die 4 Mei derwaarts
denkt te vortrekkeD reeds tien zoons van landbouwers
moeten zich daartoe hebben aangemeld. Uit Steggerda,
in Friesland, vertrekt de zoon van den landbouwer
Kuipers 13 April e. k. op verkenning Daar het westen,
op kosten van een aantal joDg gezeten boeren, die, als de
gunstige berigten, welke geregeld uit Amerika worden
aangebragt, gegrond bljjken te zijn, nog in dit jaar
hunne boerderjjen denken te verlaten en ginds zich te
vestigen.
Een Fries, die naar Amerika wilde verhuizen,
maar geen geld daarvoor had, begreep teregt dat nie
mand hem die som zou goveD. Hy nam toen eeD kleine
list te baat en vertelde aan een bemiddeld man, dat
hem nog slechts tien gulden voor het doel ontbrak. Hij
kreeg de 10 en toen hjj dit eenige malen had herhaald
bij anderen, was hy in het bezit van hot noodige geld.
Te 'e Gravezando is eene afschuwelyke misdaad
aan het licht gekomen.
Eene weduwe met twee kinderen, een meisje en een
jongen hertrouwde verleden najaar. Spoedig nadat
zy getrouwd wasmoeten dio kinderen mishandeld
zjjn geworden op ergerlyke wijze, door hunne moedor
en stiefvader; vooral het meisje, een kind van 6 jaar,
had het meeste te ljjden. Al langeD tycl had dit bjj
de buren argwaan opgewekt, te meer nog daar het
meisje in den iaatsten tyd niet gezien werd. Maandag
11., terwjjl niemand tbuis was en de sleutel bjj een der
buren was afgegeven, hoorde men hot kind schreeuwen.
Er werd besloten de zaak te gaan onderzoeken de
deur werd geopend en eenige vrouweD traden binneD.
Na eenig zoeken werd het meisje op zolder gebonden
gevonden in een verscbrikkelyken toestand. Het kind,
vroeger met een gezonde fris3che gelaatskleurwas
verbleekt, vermagerd, vervuild on wezenloos. Het
geleek meer op een geraamte dan op een menschelijk
wezen hier en daar waren de sporen van mishande
ling zigtbaar. Een paar vrouwen uit do buurt gingen
met het kind naar den Burgemeester, die dadelijk werk
van de zaak maakte. Bjjge3taan door verscheidene
burgers zorgde hjj voor behoorljjke verpleging en
ïeiniging van het kind.
Dingsdag werden de misdadigers en getuigen ver
hoord, en wat toen aan het licht kwam, is niet te
beschryveD. Op de allergruwelijkste, dierlykate wijze
iB het kind mishandeld waarbjj een inwonende broe
der van deG man niet weinig geholpen hoeft.
Van een en ander is proces-verbaal opgemaakt. De
onmenschen scbijuou bet kind te hebbeu willen laten
doodhongeren; welk doel ze daarbij hadden is oog niet
bekend.
De dokter, die het kind geschouwd heeft, moet ver
klaard hebben dat het alleen aan het sterke gestel
van het kind te danken is, dat het niet reeds gestorr
ven was.
Het is zeer goed te begrjjpen dat het volk, vooral
in de buurt waar de misdadigers wonenverontwaar
digd was en gaarne zijn eigen rechter- wilde wezen.
Maandagavond toen de man thuis was gekomen, 16
deze geducht onder haDden genomen en was hjj niet
1 ontzet door iemand die er op woes dat dit zoo niet
ging en dat hot volk zelve de dupe er van zou worden,
hoogstwaarschijnlijk zon bjj vermoord zijn geworden.
Ook Dinsdag op hunnen gang naar en van het ge
meentehuis hadden de ontaarde ouders vele mishande
lingen te ondergaan, en was het de politie onniogeljjk
hen naar behooren te beschermen.
Dezer dagen is bij een geneesheer te Zutfen een
brutale oplichting gepleegd. Aldaar vervoegde zich een
vreemd welgekloed heer, die hem gaarne wilde sproken
over een kwaal. De vreemdeling werd binnen gelaten
en kreeg de gevraagde hulp. 'b Middags echter ver
voegde zich dezelfde persoon wederom ten huize van
den geneesheer, doch daar deze niet to huis was, werd
hjj evenals 's morgens op do studeerkamer gelaten, om
op den heer de3 huizes te wachten.
Na eenige oogenblikken heeft hjj zich daarna ver
wijderd zeggendo niet langer tyd te hebben. Hjj
schjjnt van die gelegenheid te hebben gebruik gemaakt,
om zicb toen van ongequiteerde rekeningendie de
geneesheer 's morgens geschreven hadmeester te
maken. Een dier rekeuingen, voorzien van de nagemaak
te handteekening van den geneesheerword bjj een
ingezetene gepresenteerd en voldaan. Deze echter, ver
stoord over de vreemde handel wijze, begaf zich 's avonds
naar den geneesheer om opheldering te vragen ten
gevolge waarvan de zaak aan hot licht kwam.
Door het beleid en den spoed waarmede de politie
is te werk gegaan mocht hot gelukken den dader
reeds den volgenden dag te Deventer in hechtenis te
nemen.
Na een stormachtigen nacht- kwam in de afgeloo-
pen week het stoomschip »Prins Hendrik", van de Maat
schappij Zeeland ten 8 ure de haven van Ylissingen
binnen. Door den hevigen golfslag was do raderkast
stuk geslagen en de officierskajuit onder water ge-
loopen.
Het met steenkolen goladeD tjalkscbip van schipper
Schimmel, dat op 7 Maart jl. in de Zuiderzee by het Ke-
teldiep zonk, is eergister bij publieke veiling verkocht
voor 25 cents en de lading voor 10 cent; de kooper
moet zjjn koop echter zelf vlot maken en binnengaats
brengen.
Kerkuiouws.
Ds. H. Vermaas, sinds 19 Aug. 1877 predikant te
Yerseke, heeft bet beroep naar Numansdorp aangenomen.
Da. J. H. Klompsedert 25 Juuij 1871 predikant te
VlissiDgen, is benoemd tot pred. bjj den militairen
dienst in Indië.
Da. F. Fortuin, pred. te Bruinisse, ia, na voor Oolt-
I gensplaat bedankt te hebben, beroepen te Heeg.
De catechisanten der moderne predikanten bij de
Ned.-Herv. gemeente te Leiden zullen te Zoeterwoude
worden aangenomen en bevestigdom dan later weer
te Leiden te worden overgeschreven.
Ingebonden Stukken.
Haagsche Brieven.
Den Haag, 31 Maart 1881.
Welk eene ontzettende sensatie bragt het berigt in
de Staats-Courant van 19 Maart te weeg! De Minister
van Koloniën moge de naakte waarheid hebben mede
gedeeld in de Staats-Couranthet telegram was toch
ook vrjj naakt. Wèl was daarin de troonsbestijging
van den heer Prays van der Hoeven gemold, maar de
onttrooniDg van den heer van der Heyden was ver
zwegen. Toch was de generaal van der Heyden alb
militair kommandant eervol ontslagen, zonder dat hjj
dit had verzocht. Men wist niet waarover zich meer
te verbazen, öf over het berigt zelf, waarop de
Minister van Koloniën de Kamer in de laatste maanden
niet had voorbereid, öf over het feit, dat door den
Gouv.-Gen. Lansberhge op den vooravond van zyn af- I
treden (terwijl zyn opvolger zich reeds te Suez bevond) j
zulk een gewigtige maatregel werd genomen. Dade-
lyk interpelleerde de heer Keuchenius den Minister in
de Kamer, maar deze wendde volkomene onkunde voor
en de vragen vau den afgevaardigde uit Gorinchein j
waren zóó ingewikkeld, dat de Minister gelegenheid
vond ze te ontwyken en beraad verzocht tot een nader
tjjdstip. Intusschon was de pers eenstemmig in be- i
tuigingen van verwondering en verbazing. De vrienden
van den generaal van der Heyden deden in verschil
lende couranten artikelen opnemen, om de meeniDg te
doen veld winnen, dat de generaal schrikkelijk werd I
miskend en 't slagtoffer zou zyn geworden van eene
intrigue, tegen hem te Batavia gesmeed. Het was dus
eene uitmuntende gedachte van den heer van Rees
eene nieuwe interpellatie tot den Minister van Kolo- j
niën te rigten, ten einde hem in de gelegenheid te
stellen (nu hy daartoe de telegraaf tot zyn dienst had)
nadere ophelderingen te vragen en aan de Kamer
te geven. Algemeen in den lande verdiepte men zich
in gissingen, wat den heer van Lansberghe, kort vóór
zyn vertrek, kon aanleiding hebben gegeven tot zulk
een ernstigen maatregel, waardoor een hoogst ver
dienstelijk hoofdofficier, moest zjjn gekrenkt en die den
nieuwen Gouv.-Gen. den heer 's Jacob stelt voor een
fait accompli: de invoering van het civiel bestuur
op Sumatra's Noord-Westkust.
En toch wat is er van dit' fait accompli":
wat ia er van de zaak? Reeds anderhalf jaar geleden
meende de Gouv.-Gen. van Lansberghe dat do tyd ge
komen was om in Atjeh een civiel bestuur te vestigen, 1
maar ofschoon hy daartoe op eigen gezag kon hacde- j
j len, wilde hij daartoe niet overgaan, zonder buitenge- i
wone magtigÏDg dos Konings. Alleen de opstanden in
i Samalangan in den zomer van 1880 hebben den Gouv.-
i Gen. teruggehouden van dio magbiging vroeger ge
bruik to maken. Intusschen werd het bestuur van den i
heer van Lansberghe met een jaar verlengd, en, in-
I dien hjj uit gewild had, zou het zeker nog langer
i verlengd zyn geworden, want dit bestuur was eene
aaneenschakeling van regtvaardige en voorzigtige han-
delingen. De heer van Rees, die den 28en Maart den j
heer van Goltstein interpelleerde, erkende dan ook j
werkeljjk dat hjj in een gesprek op 20 Augustus 1879 I
met dien Minister gehouden toen hij hem de portefeuille
van Koloniën overgaf «de wenschelijkheid van de in- j
voering van het burgerlijk bestuur in Atjeh had be- i
sproken en erkend." In de Troonrede van September 1
1880 was door den tegenwoordigen Minister van Kol.
uitdrukkelijk gezegd, dat die in voering werd voorbereid i
6o de eenige vraag kon dus zijnwas het tegenwoordig i
oogenblik daarvoor het meest geschikt? De heer van
Rees gaf dan ook volmondig toe, dat hy het feit van j
i de invoering van het burgerljjk bestuur in Atjeh op
zich zelf niet afkeurde, veel minder daarvan een
grief maakte aan den Gouv.-Gen. van Lansberghe, j
«wiens regtmatigo aanspraken op waardering in de
Atjehsche zaak, vaak zoo hier te lande als in Indië
j' miskend, naar inyne bescheiden opvatting zelfs door I
j do Regering niet altijd Daar eiscb erkend zijn," maar
dat hy zich alleen veroorloofd heeft inlichtingen te
vragen «omtrent cle opportuniteit van den maatregel." I
De grief van den heer van Rees zoowel als van anderen, j
die zich in het debat meDgdcn, betrof dan ook niet
den Gouv.-GeD. (wiens maatregel men volstrekt niet I
wilde afkeuren) maar den Minister, «die de Kamer had
gesteld voor een fait accompli". Maar, als de sprekers
I den Ministers alzoo verantwoordelijk stelden voor eene
handeling, die door den. Gouv.-Gen. was gepleegd I
I (welke de Min. niet wist dat gepleegd was) dan ver-
I gaten zjj geheel, dat zy die handeling eer goed dan
I afkeurden en dat dus de Minister met volkomen ge-
1 rustheid die verantwoordelijkheid kon aanvaarden. Al
klagende over den Minister, beklaagde men zich ein
delijk over den Gouv.-Goneraal, die op eigen gezag
zulk eene gewigtige beslissing had genomen, waarbjj
men dan wederom uit het oog verloor, dat de Gouv.-
Gen. reeds in October 1879 door den Koning gemag-
tigd was dien gevrigtigen maatregel te nemen en die
magtiging nooit was ingetrokken. De heer van Rees
eindigden zijn repliek met de verklaring: «dat het
gehouden debat bij hem niet den indruk achterliet,
geschikt om het vertrouwen in het koloniaal beleid
van de Regering te verstol ken" maar noch de heer
van Rees noch een ander lid der Kamer waagde eene
motie voor te stellen tot afkeuring van de houding
van den heer van Goltstein, wien men evenwel moejjelyk
tot grief kon aanrekenen dat hjj niet had medegedeeld
wat hjj niet wist.
De heer van Goltstein was ditmaal bjjzonder krachtig
en hij kon het zjjn, omdat bjj op oen sterker stand
punt stond dan zjjne bestrijders. «De geachte spreker"
zeide hjj «erkend, en daaromtrent bestaat ook geen
twijfel, dat hjj zelf reeds langen tyd geleden de ver
vanging van het militair door het civiel bestuur weu-
scholyk achtte. Welnu is het heden of mqrgou de
dag? Dio vraag kan hier niet beslist worden uoor do
Kamer, noch door den Minister; zij moot worden uit
gemaakt door den Goav.-Qeneraal. En dan acht ik
het toch allerminst natuurlijk dat juist door dengeen,
die vóór anderhalf jaar reeds den tyd daar achtte,
thans nadat gedurende eeu jaar opzettelijke onder
zoekingen plaats haddennadat do toestandeu van
bevolking en inlandsch bestuur op Atjeh meer bekend
zyn geworden, nu nog wordt getwjjfeld aan de oppor
tuniteit."
De Minister was ook daarom krachtig, omdat hij zich
op het gevoelen van den generaal van der Heyden kon be
roepen. In eer.e groote vergadering van den Raad van
Indië van 11 September 1880, onder voorzitterschap
van den Gouv.-Generaal, zoas de vraag overwogen of
de tyd gekomen was om tot eene definitieve organi
satie van Groot-Atjeh over te gaan. Nadat de Gouv.-
Generaal de vergadering had geopend en na ceue
uitvoerige schets vau den toestand verklaard had. dat
wij in Groot-Atjeh eene stevige en historische bazis
hebben, waarop het gebouw der consolidatie verder kan
worden opgetrokken, staat in de notulen der vergade
ring het volgende: «Na deze schets van den toestand
komt Z. Exc. tot de vraag in de eerste plaats aan de
orde gesteld: is de tyd gekomen om tot eene definitieve
organisatie van Groot-Atjeh over te gaan Op de
vraag wat de generaal van der Hejjden nog bjj het
gesprokene te voegen heeft, antwoordt deze, dat hjj by
zijn gevoelen bljjft dat geen krijgsverrigtingen op
groote schaal meer noodig zjjn en dat de toestand der
invoeriDg van het civiel bestuur geconsolideerd moet
worden." Uit de notulen van diezelfde vergadering
van 11 September 1880 bleek dat ook «de legercom
mandant van oordeel is dat het tjjdstip aangebroken
is om eene normale organisatie in te voeren. Hy meent
dat ons grondgebied niet verder behoort uitgebreid te
worden. Met de onderhoorigheden zullen wjj ons zoo
min mogelyk moeten bemoeilijken.
En nu is het zeker waar, dat de heer van Goltstein
zich èn bjj do discussie over het adres van antwoord
èn bjj vroegere discussion omtrent de verandering van het
militair bestuur in een civiel beheer bijzonder voorzigtig
beert uitgelaten, maar ook hiervan kan den Minister geen
grief worden gemaakt want ia het begin van September
was hy nog niet in het bezit van do notulen van de verga
dering van den llaad van Indië op 11 September gehouden.
De Minister moest zich by het Adres van Antwoord
met zekere voorzigtigheïd uitdrukken, en heeft toen
volstrekt niet gezegd, dat er geene beslissing zou wor
den genomen om het militair bestuur in een civiel be
heer te veranderen, wanneer de toestand van het land
en de bevolking daarvoor rjjp waren. Het kon toch
niet eeuwig bjj «voorbereiden" blijven!
De waarheid in deze zaak ia, dat generaal van der
Heyden wel het militair bestuur in een civiel wilde ver
anderd zien mits hjj gouverneur speciaal van Atjeh
werd. Do heer van Lantsberghe was daartoe niet te
bewegou. Hoe groot krygsman en krjjgsbeld da heer
van der Heijden moge zyn, allen, die hem van nabjj
hebben gadegeslagen, achten hem te eenemale onge
schikt om hel civiel bestuur, hetzij voor te bereiden,
hetzij uit te oefenen. De aftredende landvoogd ver
dient eer lof dan blaam, dat bjj miskenning en ver
keerde opvatting trotseerde; waar hij tot een maatregel
overgingdien hjj achtte dat zonder benadeeling vaD
'8 lands belang niet langer mogt worden uitgesteld.
De Tweede Kamer is letterlyk vastgevroren in de
rentewot, en de Maartsche bujjeu, waarop de Minister
Vissering dagelyks wordt onthaald, zyn Diet zeer be-
vordeljjk aan de gezondheid van de wet en den Minister.
De meesten zyn het er wel over een9 dat, indieD men
nu eenmaal aan de natie eene nieuwe Rjjke directe-
belastiDg wil opleggen eene kapitaaal-belasting de
voorkeur had verdiend boven eene reutebelasting. Bij
de laatste worden de inRoliede effecten het meest be
last, bij de eerste is het gemakkelijker jaarljjks te
berekenen wat men bezit. Eene hervorming van ons
belasting-stelsel kau deze reDtebelasting ook niet ge
noemd worde-n dan had eene algemeene inkomsten
belasting de voorkeur verdiend. Maar toen dezen in
1872 werd voorgesteld, heeft de Kamer haar verworpen.
Men kan toch niet altijd aan het verwerpen blyven.
Dat de renteniers thans niets afzonderlijk voor de in
komsten betalen, die zjj uit hunne renten genieten, is
en blyft een onregt.
Vrydag den 24en Maart kwam het tot eene stemming
over art. 1 en de amendementen. Uit de aanueming
van art. 1 met groote meerderheid (52 tegen 30) moei
men echter geenzins de gevolgtrekking maken, dat nu
ook de wetsvoordragt buiten gevaar is. Art. 1 is slechts
aangenomen met de zamen werkking van de voorstanders
der wet met hen, die, geen voorstanders der wet, bet
beginsel van art. 1 (maatstaf der renten) goedbevonden
en met ben dieal achtten zij het stelsel van den
heer van Houten (maatstaf van het kapitaal) meer
aan te bevelen toch liever iets dan niets verlangden
en zich dus, Da de verwerping van het amendement van
den heer van Houten, by heb artikel Dederlegden.
Maar daaruit volgt Dog volstrekt niet dat de eind
stemming over hot wetsontwerp even gunstig zal zijn.
Dan zullen zich vereenigen a. de tegenstander van
van iedere directe belasting, waaronder de heer van
Kerkwjjk l>. de tegenstanders van deze directe belasting,
waar mede een groot deel der oppositie c. de voorstander
van den maatstaf van den heer van Houten (die in de
eerste plaats wel de wet zal afstemmen) d. de voor
standers van het ontwerp, de liberalen die door al
lerlei iD vloeden worden bewerkt om er hunne stem niet
aan te geven, want, ofschoon enkele leden der fractie
voor zulk eene daad terugdeinzen vinden anderen in
de zwakke verdediging der wet door den heer Vissering
al ligt aanleiding om op 't laatst oogenblik om te
slaan en e. de Limburgscbe afgevaardigden dieof
schoon een beginsel vóór de wet, om de eed-quaestie
eindigen zullen met er tegen te stemmen. Met de
aanneming van art. 1 is dus nog lang niet de wet gereed,
en mogt, na vier- of vijfweeksche discussie de wet
vallen, dan zullen wy dan eéne Ministerieele crisis
hebbeu? zal dan het Ministerie van Lijnden beengaan
Mogelyk wel, noodzakelijk niet.' Vooreerst laat de
heer van Ljjnden en ieder ander Minister den heer
Vissering aan zijn lot over en geen Minister trekt zich,
de zaak" aan. Maar in de tweede plaats kan de heer
Vissering zelf zich, indien hjj het zou willeo, beroepen
op het iintecedend van 1852. De rentewet van den
Minister van Bosse viel, maar de heer van
Bosae bleef staan 1
V.
V ersc)iei<leiihe<len.
Een nieuw schandelijk bedrog.
De naam van het nieuwste zwendelproduct op de
kwakzal versmarkt, dat door de groote schaal, waarop
het geadverteerd wordt, de aandacht trekt, is Zwit-
scherxche pillen van 11. Brandt te Schaffhauasen. Voor
ruim een jaar is men begonnen die pillen iu Duitsch-
land te exploiteereo en siuds enkele maanden tracht
men ook de Nederlanders er mee te bedriegen. Voor
0,70 verkrjjgt men een zeer klein blikken doosje,
met een rood papiertje beplakt waarop een wit kruis!
Hot doosje bevat 50 pillen, die alleen bestaan uit
aloë eu rhabarber
Men heeft in die pillen dus niets anders dan een
purgeermiddel uit zeer bekende stoffen bestaande, die
in elko apotheek zonder uitzondering voor eeuige
centen te verkrijgen zijn. Met deze uitkomst vau het
woteDsehappeljjk onderzoek vergeljjko men de wijze
waarop de fabrikant zyn waar aan de man brengt.
Het eerst geschiedde dit in een brochurctje, op
wjjze van de in het vorig nommer gebrandmerk
moeder Seigels stroop. Die brochure draagt tot o
Buhrift«Onderzoekt alle dingen en behoudt het goedi
en aan 't hoofd een afbeelding van een in deu tu
rondom een tafel vereonigde familie. Volgens 't verba
moet dat het huisgezin van een zekeren dr. Potri__
voorstellen, die aan den apotheker Brandt het recept
voor de pillen heet geleverd te hebben. Het boekje
is vol van de gewoue grove leugens en den dwazen
onzin der kwakzalvers zooals: «deze Zwitschersche pillen
zyn uit de fijnste geneeskrachtige kruiden bereid, aldus
uit plantendeolen aan den schoot der aarde ontrukt
zjj werken dus dientengevolge niet zoo ontzenuwd en
verzwakkend zooals zoovele andere laxeermiddelen
zjj kunnen door ouden vau dagen zoowel als door
kinderen gebruikt worden het is een middel dat
door den arme zoowel als door den rjjke zonder het
minste gevaar kan worden gebruikt." Ziedaar zooveel
leugens als er regels zjjn wjj waarschuwen een ieder,
en vooral zwakken en kinderen, om door dit gewone
maar sterk werkende purgeermiddel hun ingewanden
niet te bederven'.
Vooral ergerlyk is de toon die in het boekje heerscht
op schaamtelooze wyzo wordt o. a. het volgende gezegd
«Heoft toch de Algoede Schepper, in het groote rjjk
«der Natuur zoo oneindig wjjs en liefderyk gezorgd,
«zou zouden wjj ons bezondigen, wanneer wjj bjj ziekten
«en ligchamelyke kwalen, die heerlyko gaven niet
«gebruiken.
«Mogten dus ook do Zwitsersche pillen heinde en
«verre verspreid worden en in alle gezinnen waar
«dergelyke ongestelheden voorkomen, als boden van
«geluk, gezondheid en vreugde biouen treden."
En dit, terwyl de schryver uitsluitend het heil van
zyn beurs beoogt en daaraan onbeschroomd het wel-
zjjn van zyn medemenscben opoffert
Het vorige jaar in Duitschlaud onderzocht, bevatten
zij volgens de Ind. BI. alleen aloë. Ons onderzoek toonde
eveneens de aauwczigkcid van aloë aan eu voor dat we
daarmede nog gereed waren, doelde de heer D. v. d. Weerd,
apotheker te Kampen mede (Pharm. Weekbl. 6 Maart jl.),
dat zij hom gebleken waren uit aloë en rhabarber te bestaan.
ZEETIJDING VAN ZIERIK7
VERTROKKEN:
2 April. Eng. barge «Adsey", kapt G
Reraagen naar Londen.
3 Eng. stoomschip «Blackb'
Nisbat, van Rotterdam nauj. «v
Stoomboot „ZEELAND."
JEL JBTsS TT
Zierikzee en Rotterdam.
EN TUSSCHENLIGGENDE PLAATSEN.
April 1881.
Van ZIERIKZEE Van ROTTERDAM
Dingsd. 5 's morg. 8,—u. Woensd. 6 'smidd. 12,—u.
Dond. 7 8,Vrydag 8 12,
Zondag 10 8,—Maand. 11 12,—»
Dingsd. 12 8,—Woensd. 13 12.—»
Dond. 14 8,Vrijdag 15 12,
DE DIRECTEUR,
A. van GASTEL.
S-Wittintuftt.
H Aanstaanden Maandag 11 April '81 hopen
H A. van der WERF H
EN
p A. KRAAK,
te Scherpenisse hun 60jarig: Huwelijkg-j
feest te vieren.
M HlLLESLurs, Hunne dankbare kinderen
5 April 1881. en Kleinzoon.
H *v* 40 jarige Eclitveroeni^iug- jl
5< VAN
JOHANNIS KIK
en
JANNETJE S IE RE VELT.
Bruinisse,
igt 5 April 1881.
Hunne dankbare Kinderen. >5
>3
s awSsSSïs 5 i&èis'S»SsiSie>
Op den 6 April 1881, hoopt de oodorgeteekende
met Gods zegen zjjn T'Sste geboortedag te
gedenken. P. G. de LOOZE,
aan de Fonteio, bij J. Hoefman.
Getrouwd:
JAN GELEIJNSE Cz.
en
CORNELIA van der JAGr.
Noordwelde, 2 April 1881.
Bevallen van een Zoon,
K. I EUISMAN/Snelleman.
Brouwershaven, 31 Maart 1881.
Hoden overleed tot onze droefheid onze ge
liefde Vader en Behuwdvader CORNELIS VERSEPUT,
in den ouderdom van 65 jaar en 3 maanden.
Renesse Mede vit naam der Kr.deren
29 Maart 1881. en familie,
L. VERSEPUT.
Heden overleed in den ouderdom w»o mim
90 jaren de heer F. BESTEBROER gepresseerd
kapitein te Zwolle.
Poortvliet, JM. BESTEBRdER.
31 Maart 1881.
s': Heden overleed, ten huize van mej. Hegland
onze geliefde oudste dochter ANNA CATHARINA, iD
den jeugdigen leeftjjd van bjjna 19 jaren.
Zierikzee. G. A. OOSTERBAAN J. Ja,
3 April 1881. leer aar aid Industriescholen te Amsterdam
C. H. OOSTERBAAN—Bauxhert
