ZllltlkZIISdll NIEUWSBODE,
i\To. 4572.
57ste Jaarg.
Zaturdag 9 October 1880.
BEKENDMAKING.
BEKENDMAKING.
Nieuwstijdingen.
Sng$l«n&.
JFrstnferljft.
SSclgts,
JSle&eristtJts.
Verscfcgnt DINGSDAG DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN van 1—3 regels 30 Ct. meerdere regels 10 Ct., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote lettere worden naar plaatsruimte bereken,}
Verkiezing; va« l(*<leu voordo kamer
va» Koophimdel en Fnbrielren-
Do BURGEWEESTER en WETHOUDERS van Zie-
rikzec
Gezien art. 11 van het Koninklijk Besluit van den
9en November 1851 (Staatsblad no. 142), on dat van
den lien Augustus 1859 (Staatsblad no. 80),
Brengen bjj dezo tor kennis van belangstellenden,
dat op Woensdag <len ÏO November
c- Ic. oeno Vergadering van Kiesgeregtigden zal wor
den gehouden op het Raadhuis dezer gemeente, van
's voorniiddags 11 tot 's namiddags 2 uur, ter ver
kiezing van <ïrle leden in de kamer van Koophandel
en Fabrieken in deze gemeente, voor de met den 31
December aanstaande drie aftredende heeren C. VAN
DER VLIET Dz.P. O. VAN DE VELDE OLIVIER,
on J. W. VORSTBEUVEL LA BRANDwaartoe aan
iederen kiezer een gesloten brief van oproeping een
stembriefje bevattende, zal worden te huis bezorgd.
Voorts, dat do opgemaakte ljjst van Kiesgeregtigden
van beden af ter inzage ligt op de Gemeente-Secretarie,
waartegen gedurende acht dagen bezwaren bjj het
Bestuur kunnen worden ingeleverd.
Zierikzee, den 6 October 1880.
De Burgemeester en Wethouders,
J. MAURITSZ GANDERHEIJDEN,
De Secreten is,
J. P. N. ERMER1NS.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie
rikzee maken bokend
dat de Raad dezer gemeente, io zjjne Vergadering
van den 27en Augustus 11., heeft besloten <Ie jaar-
lijlv»oï»o tot dus ver be
paald op Halfvastenmarktte verzetten op den eersten
Donderdag in Junij, en tevens een t w <o e <1
PaarBeimiarltt iit to stelleu te houden
op den Donderdag naast voorafgaande aan den 11 No
vember, en wanneer die dag op Donderdag invalt als
dan op den 11 November zelf
en dat dit besluit door Gedeputeerde Staten van
Zeeland is goedgekeurd.
Zierikzee don 6 October 1880.
De Burgemeester en Wethouders,
J. MAURITSZ GANDERHEIJDEN.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Bp het uitgaan van do Roomsch Katli. kerk te
Ardwick, bp Manchester, waarin zich ongGveer 500
personen bevonden, zakte Zondagavond plotseling een
gedeelte van den vloer in, waardoor 80 menschen in
het twintig voet daaronder gelegen locaal stortten.
Eone vrouw overleed onmiddellijk tongevolge van
den val. Twintig personen waren -wnnr ge
kweten. De overigen kwamen er met don schrik af.
Jacques Offenbach de alombekeude componist
van zoovele vroljjke zangspelen is voigCDs berigt uit
Londen, overleden, Hjj was Keulenaar van geboorte,
maar genoot zjjn muzikale opleiding aan de Parijsche
muziekschool, waar hjj als violoncellist zich onder
scheidde. Na een verbljjf in Duitschlandwerd hij
kapelmeester van het Theatre Francais te Parjjs eu
nam in 1855 de leiding op zich van de Boufï'es Pari-
siennes, welko hjj door zjjn operettes tot grooten bloei
bragt. In 1866 legde hjj de leiding neder om zich
geheel aan het schrjjven te wjjden van de vele 9tukken,
die evenals de oudere zjjn roem alom hebben verspreid.
Hjj is slechts ongeveer 60 jaar oud geworden.
Farjjss, 6 Oct. Men beweert dat Gambétta in
Monza is om met den Koning van Italië en dien van
Griekenland te onderhandeleu over de politiek in het
Oosten. Voorloopig laten de mogendheden alles aan
Engeland over, vanwaar men weldra nieuwe voorstel
len verwacht.
Bij do regtbank te Frankfort zjjn op 't oogenblik
niet minder clan 21 processen van echtscheiding aan
hangig, en wel meest van personen uit de boogore
standen.
Berlijn 7 Oct. Het berigt van do aanstaande
verloving van PrinseR Hendrik der Nederlanden met
den Groothertog van Hessen Darmstadt wordt thans
van verschillende zjjdou bevestigd.
Prinses Frederik Karei gaat naar de Domfoesten
te Keulen waaraan zjj deelneemtmet haar schoon
vader Peins Kareinaar Spawaar do Groothertog
van Hessen en zjjne toekomstige bruid Prinses Marie
eveneens aankomen. In die Belgische badplaats zal
dan de verloving tot stand komon en het huweljjk zal
betrekkeljjk kort daarna voltrokken worden.
Maandag is te Destolbergen een vrouw zinneloos
geworden. In een aanval van haar ziekteheeft zjj een
kruiwagen genomen haar twee kinderen mede naar
een naburig water gevoerd en er de arme kleinen inge
stort. Intuaschen was men ter hulp gesneld de twee
kinderen werden uit het water geredmaar ongelukkig
had er een opgehouden te leven. Toen do moeder het
ljjkje van haar kind zagriep zjj verslagen uitach
ik mogt dat niet gedaan hebben De zinnelooze vrouw
is naar Gent overgebragt alwaar zjj in een kraokzin-
nigen-gesticht is geplaatst.
's Gravenha^e 7 October.
Op den dag der doopplegtighoid van Prinses
Pauline zal bjj liet verlaten van en den terugkeer der
Koniükljjke familie naar het paleis een compagnie gre
nadiers met het vaandel en de muziek (van de Kon.
Mil. Kapel) voor het Paleis eeno eerewacht betrekken.
Aan de Willemskerk zal gedurende de plegtigheid
een compagnie jagers post vatten.
Alblasserrtam 4 Oct. In eene heden ge
houden raadsvergadering is met 6 tegen 4 stemmen
benoemd tot gemeente-ontvanger de heer de Bovelt,
hnlponderwjjzer aan de school voor Chr. Nat. ondorwjjs.
Breslcons, 5 Oct. In den afgeloopen nacht is
°P, de hofstede bjj den landbouwer J. R. nabjj bet
gehucht Kruisdjjk, een diefstal met inbraak gepleegd.
In een raara van de bakkeet vond men eenige ruiten
stuk geslagen en verscheidene stukken linnen ontvreemd
uit de waschdie zich in genoemde keet onder het
raam bevond. In oen raam van den kelder waren ins
gelijks de ruiten stuk geslagen en wit den kelder een
potje boter en een fiesch azjjn ontvreemd.
Door de jjzeren staven in beide raampjes zijn de in
brekers echter verhinderd verder binnen te dtingen.
Eenige passen van de woning werden eenige stukken
linnen teruggevonden en heeft men indrukken van
breede zolen met groote spjjkerboppen waargenomen.
Men heeft vermoeden op twee vreemdelingen die
den vorigen dftg bjj den landbouwer om drioken kwa
men vragen en voorgaven Limburgers te zjjn.
6 Oct. Door eenige leden der
dd. schutterjj alhier is eeno schietvereniging opgerigt
met het doel om door zich wekeljjks te oefonen 's
wioters met Flobert-patronen en dos zomers op het
schietterrein zich in hot schieten te bekwamen. De
contributie is bepaald op 10 cent per week, terwijl
bereids 24 leden zjjn toegetreden. Men stelt zich voor
jaarljjks een huishoudeljjken schietwedstjjd te houden.
Volgens berigt van den provincialen Inspecteur
der directe belastingen enz. te Middelburg, van 2 dezer,
wordt de jaarljjkscbe belooning van het vacante kantoor
der directe belast, en acc. to Goes c. a. geraamd op
3550, en na aftrek eener som van 850 voor kosten
van beheer, waaronder is begrepen de belooning voor
een sub-ontvanger te Wolphaartsdjjk, op ƒ2700 zuiver
'8 jaars.
Dientengevolge wordt het kantoor Goes c. a., in ver
band met de resolutie van 31 December 1869 no. 39,
gerangschikt in de vijfde klass6.
De schutter A. J. de Wolffdie onlangs voor den
schuttersraad alhier heeft teregt gestaan, als beklaagd
van bjj eene schietoefening te hebben geweigerd de hem
bevolen schutterljjke diensten te volbrengen en ver
oordeeld is tot do betaling eener geldboete van 10
en in de kosten is van dat vonnis bjj Gedeputeerde
Staten in hooger beroep gekomen.
Naar men verneemt, bestaan zjjne grieven daarin
dat de kommandeei-eode officier jegens hem beleedigendo
uitdrukkingen zoude hebben gebezigd en dat die officier
als aanklager, bij de behandeling der zaak, zelf in
den schuttersraad zitting gehad en het vonnis mede
geveld beeft.
Haamstede, 7 Oct. Door mej. W. C. Hoff
mann, geboren alhier, kweekoUngc aan de school voor
onderwijzeressen te Haarlem, i9 heden mot goed gevolg
examen afgelegd als hulpondorwjjzoresse.
Brouwershaven7 Oct. Als eone bijzon
derheid kunnen wjj mededeelen, dat in den tuin van
den rjjks-arabtenaar D. Hago alhier een raapkool is
gegroeid, die een omtrek heeft van 63 centimeter en
een gewigt van 3 kilogr. en 8 bectogr.
Volgens rapport van den wachter op den vuur
toren zit een tweemast-stoomschip op Noordland.
Volgens later rapport is bedoeld stoomschip zonder
adsistentie vlot gekomen.
Zïorllizee 8 October.
Z. M. neeft op verzoek eervol ontslagen de kap. t/z. titu
lair H. Engelsman Kleynhens uit de betrekking van
inspecteur over het loodswezen, de betonning, bebake-
niog en verlichting in het 6o district, alsmede uit do
betrekking van Nederlandach permanent commissaris
voor het genieenschappoljjb toezicht over de betonniDg,
bebakeDing en het loodswezen op de Schelde, en zulks
onderdankbetuiging voor de vele goede'diensten door
hem in die betrekking bewezen, jniter toekenning vat
ja-irkljjkscb pensioen van ƒ2100 en eene verhoo-
ging van pensioen ad 575 'sjaara.
In gelijko betrekking overgeplaast de kapitein t/z.
titulair P. Roodzant, thans inspecteur over het loods
wezen, do betonning, bebakening en verltchtiug in het
4e en 5e district, naar het 6e district te Vlinsingen en
en tevens belast met de betrekking van Nedorlandsch
pavmanent commissaris voor het gemeenschappelijk
toezicht over de betonning, en bebakening, mitsgaders
j over de loosdediensten op de Schelde.
De heer Roodzant is jl. Woensdag avond te
Hellevoetsluis overleden.
De officier van administratie 2e kl. der K. N. M.
J. J. van den Berge, geboren te Zierikzee, is met in
gang van 16 Oct. bevorderd tot offi. van adm. lejkl,
Door den heer J. A. Verkerk te Schiedam werd
eenigen tjjd geleden aan zjjn broeder in Indie een
kistje met goudgeld, behoorljjk verzegeld, gezonden,
welk kistje op de plaats van bestemming is ontvangen,
doch in plaats van het geld oen stuk ijzer bevattende,
dat een behendigen dief heeft verwisseld zonder dat
de ontvanger het dadeljjk bemerken kon, dat het kistje
geopend was geweest. Het touw dat om het kistje
was gebonden is van onderen losgesneden om de zegels
bovenop niet te beschadigen, terwjjl de dief na het
plegen van den diefstal de einden van het touw, waar
het losgesneden was, met lak tegen den bodem heeft
bovestigd, waarna men een zegel van boven het kistje
heeft verwjjderd, omdat het adres vermeldde het getal
zegels waarmede het verzegeld was. De dader is niet
ontdekt.
Akte-examens in Zeeland.
Van de 17 geëxamineerden als hulponderwijzer zjjn
er slechts 5 geslaagd, zjjn de de heeren F. E. Meij vaart,
te Westdorpo; F. J. Bruggeman, ter Ter Neuzen; A.
R. Vermeulen Az., te Middelburg; A. Avé, teTholen;
J. Hage, te St. Maartensdijk.
Geslaagd als hulponderwjjzeresMej. Duijser van
St. Annaland en Mej. Gelderblom van Poortvliet.
Er .begint al verschil van gevoelen te rjjzen over
de vraag wien de uitgeloofde 10,000 voor de ont
dekking van den Haagschen moordenaar toekomt. Een
brievenbesteller in Arnhem heeft naraeljjk vorleden
j Woensdag den misdadiger in Arnhem ootmoet. Hjj
I had met hem gediend en werd nu getroffen door de
I opvallende gelijkenis van den man met het bekend
i gemaakte signalement. Dadeljjk verwittigde hij de
I politie, die öf geen waarde aan de aangifte hechtte öf
wel Do Jongh spoedig weer ontsloeg. Nu de J. echter
i toch do misdadiger ie, houdt die Arnhemscho brieven-
I besteller niet zonder eenigen grond vol dat hjj hem
bet eerst heeft aangewezen. Dat men den schuldige
liet loopen, is de zaak van de politie, niet die van den
Het misulrjjf den Haag-.
Hoewel wjj in ons vorig No. reeds korteljjb de be
kentenis van de Jongh hebben medegedeeld, geven wjj
thana nog eenige bjjzonderheden die daaraan vooraf
gegaan zjjn.
'tls bekend, dat de Jongh, op den dag der
begrafenis van Marius Bogaardt als bladschrjjver bjj
de expeditie in dienst trad. Hjj was toen in het oog-
loopend stil en ook de volgende dagen hoorde men
zijn stem niet, vooral niet, wanneer er over dou moord
gesproken werdhjj werkte kalm en vljjtig voort. Dit
werd natuurljjk alleen aan de bescheidenheid van den
nieuweling toegeschreven want gewoonljjk zjjn no
vices de werkzaamste onder de ambtenaren der departe
menten. Wie kon denken, dat die kalmte de bestudeerde
bedaardheid eens misdadigers was Dio kalmte heeft
hem nog geen oogenblik verlaten ofschoon hjj sedert
zjjn arrestatie physiek opmerkeljjk is veranderd men
zou hem bijna niet moer herkennon in hot portret dat
verschenen is.
Wie weet welk nut do verspreiding van dit portret
nog kan hebben? Onmogeljjk toch is hot niot, dat
iemand bjj het zien daarvan zich herinnert, in wiens
of wier gezelschap hjj do Jongh vóór den moord heeft
gezien; oen aanwjjzing, die voor de justitie voorzeker
van onberekenbaar belang zou kunnen zijn.
Wjj hebben nog een treffende ontmoeting mee te
deolen. Do Jongh, die Dirigsdagavond van 9 tot 121/2
uur aan het bureel van politie werd ondervraagd, werd
daar ook in tegenwoordigheid zjjner diepgetroffen moeder
gobragt. 't Was wel een moeiljjke gang voor de onge
lukkige vrouw! Ds. De Ridder vergezelde haar. Na
een langdurig en pjjnljjk onderhoud mol den proc.-gon.
en den off. van justitie verkreeg zjj vergunning om
haar zoon eenige oogenblikken alleen te mogen spreken.
Zjj beloofde hem, zoo mogeljjk, tot een bekentenis te
zullen overhalen.
Toen de Jongh zjjn moedor zag, barsstte hjj in heete
tranon los en viel haar met de woorden»VergiffeDi9,
vergiffenisin de armen. Sprakeloos omhelsde zjj
haar zoon. Toen zjj beiden oenigszins tot bedaren
kwamen, vroeg de moeder hem waarvoor zjj betn ver
giffenis moest schenken voor hot schrjjven van don
brief of voor dou moord tevens. De J. verklaarde ook
iu dit plegtig oogenblik, dat hjj alleen de schrjjver van
den brief was, maar helderde niets op. »Ik was krank
zinnig,zeide hij, »toen ik 't deed." Maar op wiens
last hjj handelde of wie zjjn medepligtigen waren, bleof
een geheim.
Naderhand werd De J. nogmaals in verhoor genomen.
Hij bleef bjj zjjn gedeelteljjke bekentenis, maar verzweeg
alles, wat tot do verdere ontdekking zou kunnen leiden.
Te half één werd bij per celwagen, door twee veld
wachters en den inspecteur van politie Dubel naar de
gevangenis teruggebragt.
De moeder van de Jongh is ernstig ziek, zjj was
al ongesteld tjjdens de gruweldaad. Dat haar toestand
zeer verergerd is, laat zich te meer begrjjpen als men
weetdat zjj altjjd zielsveel van haar eenigen zoon
heeft gehouden on misschien wel een al te teedere
moeder voor hem is geweest.
Zjj is hem alleen gaan afhalen en verwelkomen toen
hjj onlangs uit Indië terugkeerde. Een zjjner beide
zustersdie gehuwd is en mede reeds ongeetold was
verkeert in hoogst zorgelyken toestand.
De andere zuster van de Jongh bevindt zich ten
huize van da familie v. W. v. K. Daar kwam de Jough
wel aan huis en heeft hij den vermoorden knaap die
met het zoontje van den heer v. \Y. v. K. bevriend
wasvaak ontmoetzoodat Marius B. ook met de J.
niet onbekend was. Den avond waarop de moord ge
schiedde, moet de Jongh zjjne zuster, dio haar moeder
had bezocht, nog naar de woning hebben vergezeld.
Iemand thans ambtenaar te 's-Hago die de
J. als schoolmakker hoeft gekend, herinnert zich een
staaltje van wreedheiddat de J.eens mot hem aan
't wandelen zjjndeeen hond in het voorbjjgaan met
een van lood voorzieuen stok zulk een hevigen slag
op den kop gaf, dat het beest outniddelljjk dood was.
De J. kan toen 12.jaar oud zjjn geweest.
Op oen anderon tjid had de J. een knaapje hot
broertje van dien schoolmakker onverhoeds eea
duw gegevendie het in het water deed tuimelen.
Het knaapje word druipnat thuis ge bragtover welk
voorval de J. zich vaak vrooljjk maakte.
De Bekeuteïiis
van de Jongh heeft op de volgende wjj ze plaats gehad:
De zustor van de J. bezocht bom Woensdagmiddag
in de gevangenis, bjj wolk bezoek op haar verlangen
dó hoofdcommissaris van politie teguüwoordig was.
Daar de pogingen der moeder, om do J. tot een vol
ledige bekentenis over te halen, mislukt waren, nam
de zuster het besluit zelf nog eer. laatste poging aan
te wenden. Zjj smeekte de J. om toch do geheele
waarheid to zeggen en niet langer verdenking op an
dere te Iaden od do justitie te misleiden. Ook de heer
van Schermbeek drong nog bij De J. er op aan, dat
by zjjn berouw en inkeer zou toonen door mededeeling
van de goheele waarheid, die al vernam de justitie
ze niet uit zjjn mond toch aan den dag zou komen.
Daarop liet do hoofdcommissaris, meenende, dat De J.
in een vertrouwelijk gesprek mot zjjn zustor eer tot
een bekentenis zou koincn, beiden alleen. Toen deelde
De J. aan zijn zuster alles mede. Na dit verschrikkelijk
onderhoud werd de hoofdcommissaris weder binnen
geroepen, De J. verwjjderde zich en zjjn zuster had
do zware taak den hoofdcommissaris alles mede te
deelen, wat De J. bekend had en haar had gevraagd
aan den heer van Schermbeek over te brengen. Daarna
herhaalde De J., toen hij met den heer van Scherm
beek alleen was, zjjn bekentenis. De bekentenis werd
terstond daarna door den rögter-commissaris geverba
liseerd en later door De J. voor den regter bevestigd.
Zjj komt in hoofdzaak hierop neer
Reeds lang zoo boleed de J. had ik gedacht
aap pogingen om den slechten geldeljjken toestand
mijner moeder te verbeteren. Bjj eene familie, die ik
meermalen bezocht, hoorde ik over het groote fortuin
van den heer Bogaardt spreken; daar ontmoette ik ook
nu eu dan den jeugdigen Marius. Dit was de aanlei
ding tot het voornemen dat toen bjj mjj opkwam
om mjj van den knaap roeester te maken, ten einde
den vader te kunnen dwingen tot de betaling van een
hoogen losprjjs. Ik volvoerde dit plan op dezo wjjze.
»Ik schreef den bewusten brief, zonder den datum
in te vullen. Want ik wilde eerst op eene gunstige
gelegenheid wachten. Daarom bespiedde ik eenige da
gen het huis van den heer Bogaardtom te zien wan
neer en waar been de familie uitreedhetgeen ik in
verband met mjjn plannen precies moest weten.
»Op den 23n Sept., 's middags 2 uur, zag ik, voor
het huis van den heer B. staandedat mevr. B. in
haar rjjtuig uitreed. Ik gistedat zjj zich naar Sche-
veningen zou begeven. Toen was mjjn plan gemaakt.
Zoo gaauw ik kon snelde ik naar het Rbijnspoor-
station en nam daar een rjjtuig, ik beval den koetsier
mij naar het instituut van den heer Bouscholte te
brengen. Daar vroeg ik de meid. of ik den jongeheer
Bogaardt mogt sproken. Marius kwam in de gang en
ik zeide hem dat zjjn mama naar Scheveningen was
en my gezonden had om hem te balen zjjn moeder
zou hem in een boerenwoning in het duin wachten.
Marius, die kennis scheen te dragen van den voorge
nomen rit van zyn moeder, was terstond bereid mjj
te volgen.
»Ik begaf mjj met hem naar het Dokkersduin, Daar
maakte ik hem bekend met mjjn plan om hem in
bewaring te houden tot zyn vader een losgeld zou
hebben betaald. Marius verzette zich echter tegen mij,
zoodat ik veel moeite had hem te houden. Hjj worstelde
en verdedigdo zich als een wanhopende; ten slotte
werd hij zoo afgematdat ik or in slaagde hem te
binden. Ik wierp mjjn ulster over bem heen om hem
tegen de avondkoude te beschermenen beval hem
zich stil te houden. Doch het kind gaf aan mjjn ver
maning geen gehoor. Hij riep om hulp en voegde mjj
toe: >Ik ken je wel, ik heb je zoo dikwjjls in het
Willemspark zien loopen." In angstige opgewondenheid
dat hjj mjj verraden zonen menschen in de verte
ziende, heb ik het kind met den degen uit mjjn wan
delstok gedood. Ik verwijderde mij haastig in de rig-
ting van Schovoningen aan het strand heb ik mjjn
handen gewasscben en keerde daarna langs het Kanaal
naar de stad terug.
»Den brief aan den heer Bogaardt heb ik nil den
moord op den hoek van de Parkstraat - Kneuterdjjk
in de brievenbus gestoken. Don degenstok heb ik in do
sloot tuascben den Dierentuin en het Boorhxxis gewor
pen. Medepligtigen heb ik niet gehad."
Op de handen van de Jongh waren nog de krabben
zichtbaar, die het ongelukkige kind in zyn wanho
pende worsteling hem heeft toegebragt.
Ondanks alle aangewende pogingen mogt het nog
niet gelukken den degenstok uit den opgegeven vaart
te halen; waarscbjjuljik zal do moordenaar naar het terrein
gebragt worden om de plek aan te wjjzen waar hjj
die stok heeft weggeworpen.
De sergeant E. A. Musquetier, dio de justitie op het
spoor van den dader bragt, ontvangt van verschil lent
zjjden tal van blijken van belangstelling en erkei
teljjkheid.
Een droevig contrast met deze hulde maakt co
onbekend schrjjven, hetwelk donzelfden onderoffick
Donderdag-morgen ontving. Het draagt het postmer
en datum van 6 October, is ongefrankeerd uit Arnatei
dam verzonden, gevouwen in een blad papier, dicht
gemaakt met rood lak, en luidt letterljjk:
»Uwe aangifte gelezen hebbende, zoo vrees voor d
gevolgen, want weet do aangegevene wa9 mjjn vriend
Past op X."
De sergeant beeft van dezen brief aangifte by d
justitie gedaan.
Musquetier heeft onherroepelijk besloten de uitge
loofde 10,000 niet aan te nemen. Wel zou hjj or it
toestemmen de som ter beschikking te stellen voor eet
liefdadig of loffeljjk doel. Hjj moet voorts verklaart
hebben, dat het zyn eenige wonsch zou zyn om, voo
hot geval bjj den militairen dienst mogt verlaten, een
nette positie in de burgermaatschappij te erlangen.
Kerknieuws.
Middelburg;7 Oct. De beer J. Riemens
predikant bjj de Ned. Herv. gemeente te Driebergec
heeft het beroep naar hier aaugenomen.
Geme»6f<7e Berigten.
Een boer onder O. heeft dit jaar wel pleizieri)
kermis kunnen vieren daar zijn beurs zeer goed gevub
was, door een zeker heer die naar Californië is vertrok
ken. Er kon ook nog wel wat overschieten voor Keetj
die haar last te 's-Hage op zjjne rekening gelost heeft
Te X. is, na 2 jaren onafgebroken afwezigheid, vóó
6 maanden een huisvader gearriveerd, en thans 19 zyn
vrouw bevallen van een welgeschapen kindook a
vooruitgang. Te N. is een gehuwde haringvrouv
aan een verkeerde kust geland, waarvan de gevolgen no|
al bar kannen worden. Een arbeiderszoon te K
wordt aangeraden, zoo niet te loopen achter Koba ui
den Noordweg, want hjj weet zeer goed dat by haa
toch niet kan krjjgen. Te S. P. word een heer ver
zocht zich wat fatsoenlijker te gedragen, want al i
hjj mooi gekleedtoch is hg niet erg gezien bjj ih
burgerjj.
Iug;ezoii(!eu stukken.
Over den invloed van de maan op de weersgesteld
heid welk onderwerp op de jongste gehouden
onderwjjzers-vergadering te Zierikzee mede ter sprak
is gebragt is reeds zeer veel, zoo door vóór- als doo
tegenstanders, geschreven. De volksmeening over diei
invloed, niot alleen op het weer, maar ook op men
8chon, dieren en planten, geljjk men zulks gereedelji'
vaa tuiclisdOQ en bouwboei-en kan vernemen is in
tusschen zoo algemeen en sterk, dat het eene wanhopig
poging bljjbt te zjjn, om de gevolgen vaü het bjjgeloo
der Heidenen en der middeleeuwen weg te nemer
Ware het mogeljjk, ai wat van den invloed der maa
geloofd wordt, bjjeen te verzamelen, dan houden
ons verzekerd, dat zulk eeno verzameling inderdaa<
eene curiositeit van tegenstrijdige gevoelens zou ople
veren. Beweert de een b.v. dat vroege kool en latuw
bloemen, die men dubbel wil hebben, vruchtboomen
waarvan men spoedig rjjp ooft wenscht te garen, gezaaid
geplant of geënt moet worden met eene afnemend*
maan boomen, daarentegen, die men gaarne krachtij;
zag opschieten, met eene wassende maan zullen terwjji
anderen u zeggen, dat men, tot goed slagen, in Maart
de tuinvruchten bjj klimmende maan moet zaajjen,
behalve de erwten, die men groen wil plukken, omdat
deze, bjj dalende maan gelegd, niet alle te geljjk, maar
van lieverlede bloejjen en vrucht geven. Stjjf en sterk
hoort men vaak beweren, dat men appels en peren
moet plukken bjj volle maan, wyl zo dan mxndcr
rotten maar hoe, als het dan eens regent dat het
giet?! Op grond van veeljarige opmerking meent men
het te mogen bevestigen, dat van een varken, by klim
mende maan geslagt, de hammen onder het koken bol,
kussenswys, oploopon, maar daarentegen plat neder-
slaan, ingeval het dier met dalende maan geslagt ia.
Maar, bjj al dergeljjke meeningen, begrjjpt men niet,
hoezeer de verbeelding, als men met een vooroordeel
is ingenomen, aan onze waarnemingen parten speelt,
en dat men door de voorliefde voor eene opgevatte
meeniog zich meestal tot de grootste partijdigheid laat
veroveren, waarvan zelfs kundige waarnemers soms niet
geheel zjjn vrjj te pleiten. Iedereen bezit ook de be
voegdheid niet, om uit waarnemingen besluiteu op te
maken. Zien, hooren, voelen, waarnemen, moet men
leeren. Geen natuurkundige, die niet nog steeds moet
leeren waarnemen, ja, wat meer zegt, volledig waar
nemen. Vertrouwende op waarnemingen van onbe
voegden, dan komt men tot het geloof aan de onger jjmdste
dingen, en zoo kan men dan ook wel aan eene merk
bare werking van de maan op het weer gelooveo. Door
de volksoverlevering daarin gesterkt, ziet men, bjj het
opkomen van de maan, veelal de bujjen van de lucht
verdwyncD, welke vaak, bij het ondergaan van dat
hemelligchaam, zich zetten of doorkomen, en men
schrjjft dit dan natuurljjk aan den invloed van de maan
toe. De natuurkenner Herschel zelf heeft dusdanig
gevoelen geuit-. Maar men ziet toch ook soms het
omgekeerde plaats grjjpen. Bekend is de anecdote van
een stuurman, die, eene bui aan de lucht ziende, den
schipper vroeg, of hjj de bramzeilen ook bergen zoude.
sOch neen was het antwoord, »de maan zal bet wel
opvreten," en de schipper begaf zich ter kooi. Zyne
verwachting werd echter niet vervuldde bui kwam
door en de bramzeilen woejjen uit de ljjken. Nu begaf
zich de stuurman naar de kajuit en vroeg den schipper
«kapitein de maan heeft de bramzeilen reeds opge
vreten zullen wij haar de marszeilen ook doen opvreteu
of bjj tjjds bergen
Maar, hier komt nog bij, dat de maan wel op alle
uren van den dag opkomt, maar dat zjj pas des avonds
zigtbaar wordt, en dat de avond juist het helderste
gedeelte van den dag is, aangezien de opstjjgende
luchtstroom dan ophoudt, de wolken dalen en in de
lagere warme deeleu des dampkrings geheel of gedeel
telijk opgelost worden. Als nu de lucht volkomen
bedekt is, zoodat men de maan niet ziet, dan denkt
men ook niot aan de maan. Was de lucht bedekt,
en wordt het beider na het opkomen van do maan,
zoo weet men het haar dankmaar was de lucht
helder vóór het opkomen van de maan, en daarna be
dekt, zoo wjjt men het baar niet, want dan ziet men
haar niet. Evenzoo, als het van helder bedekt wordt,
bjj het ondergaan van do mtinn, schrjjft mon hot haar
i minuere ov a o,ou. JKHime jtsoonoii met
- ..engten o.„. m 1 i net is trermg M ziendat voor en na al onae mo- oe(1(, „aag 11 ii 13,50.
graanhandel komen alle daarin overeen, dat de voorraad han verontwaardiging uiten. Den 23n Sept. had nl. - nnmentell aan onkunde prgsgegoven, 00 0aarwor Tjj- Aanvoer 2000 hectoliters a 2,70
uiterst gering ie, en de prgzen steeds etggende zjjn. een vergadering plaats van de bier voor eenigen tgd den vermmlttl (Warf,JTrawft.) L.Aanvoe eu.
