ZllltlkZIISdll NIEUWSBODE.
A.!
Cz.
Donderdag 5 Augustus 1880.
S: f; 1'ion?,7 4023, 910,1571, 350
No. 4544.
56ste Jaar».
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post f 1,60.
ADVERTENTIE N, van 1—3 regels 30 Cts., meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 9 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
AFKONDIGING.
Het HOOFD* van het Gemeentebestuur te Zierikzee
maakt bekenddat door den heer Provincialen Inspec
teur der Directe Belastingen te Middelburg is executoir
verklaard het kohier voor de belasting op het Perso
neel dezer gemeente, dienstjaar 18'9/S0, no. 9 (Vol-
iaarsregt), dat op heden aan den heer Ontvanger dei-
Directe Belastingen alhier wordt ter hand gesteld ter
invordering en dat ieder verpligt is zijn aanslag op
den bij de wet bepaalden voet te voldoen.
Zierikzee, den 3 Augustus 1880.
J. MAÜRITSZ GANDERHEIJDEN.
Kermis te Zierikzee.
De BURGEMEESTER cn WETHOUDERS van Zie
rikzee maken bekend
dat de gewone JAARMARKT of KERMIS alhier zal
aanvangen° den eersten Maandag in Septemberen elf
dagen duren zal
dat de aanvraag voor het plaatsen van Schouwburgen
uiterljjk vóór den SO Aiiffuüttuti aanstaande moet
geschieden met vrachtvrije brieven bjj den Markt
meester alhier by wien de Kramers zich op dezelfde
wjjze moeten aanmelden en dat geen wanklankgo-
vende orgels, rjjfelaars, horoskooptrekkers of bedelaars
op de kermis zullen worden toegelaten.
Ieder die zjjn bedrjjf op do kermis komt uitoefenen,
moet uit verklaringen door Gemeentebesturen afgegeven,
bewijzen dat hjj in de veertien aan zyne komst vooraf
gaande dagen geene plaats heeft bezochtwaar in
dien tjjd eene besmettelijke ziekte voorkwam.
Verder zullen volstrekt geene kermisgasten worden
toegelatendie regtstreeks komen uit België of uit
eene gemeente in Nederland, waar de pokziekte epide
misch is verklaard.
Zierikzee, den 2 Augustus 1880.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. MAÜRITSZ GANDERHEIJDEN.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Nieuwstijdingen.
3af««tèa.
De uitvoer van levend vee en versch vleesch van
New-York naar Europa was in de week van 1017
Juljj jl. grooter dan ooit in eene week te voren, daar
er 3965 stuks runderen, 1155 schapen, 5623 vieren-
deelen versch rundvleesch, 1085 geslagte schapen en
115 dito varkens verscheept werden.
Dr. Tanner, die nu reeds 37 dagen honger ljjdt
begint ook last van dorst te krijgen. Het water ver-
frischt hem niet meor, ijs baat evenmin en zjjn toe
stand begint thans inderdaad zorgwekkend te worden.
Hijzelf heeft echter nog alle vertrouweu in het wel
slagen zgner proefneming. Hoe dit zjj en wat hg er
ook door moge bewyzen, zeker toch nietdat 40 vas
tendagen achter elkaar eene uitspanning zgn.
Te Montreal is een kind geboren met aan iedere
hand zeven vingers en twee duimen welke door oen
vlies aan elkander verbonden waren, als bjj een eende-
poot. De geneesheer, die de vingers van elkander los
maakte, is van oordeel, dat het kind ze later allen zal
•j kunnen gebruiken.
Sngeianïf,
van Spiez voortgestuwd boewei de scheepslieden ter
stond het zeil hadden ingehaald. Op een andere plaats
sloeg een schip oei van de bemanning werd nog niets
vernomen zoodat men zich bezorgd over haar maakt.
Zoodra het Meer tot rust was gekomen zeilden vele
vaartuigen uit, om naar de vermiste schepelingen een
onderzoek in te stellen. De storm van Maandag zal
door ben die aan de oevers van bet Thuner Meer
wonen niet ligt in vergetelheid gerakendaar alleen
reeds de wjjzewaarop het water zuilen hoog in de
lucht werd geslingerd een treffend schouwspel opleverde.
'Uit dit klassieke land der Zondagsviering, komt het
berigtdat de Zondags-vereeniging aldaar ernstige po
gingen in het werk stelt om de strenge viering van
den Zondag welke aan den Joodschen sabbath doet
denken, te verzachten. In de onlaug9gehoudene alge
meene vergadering verklaarde de VoorzitterGraaf
Dunraven dat hij het niet wenscheljjk achtte schouw
burgen muzyk- en danszalen op Zondag open te stellen,
wjjl dat te zeer in strijd zou zgn met het oud-Engelsch
gebruik, maar het een zeer gelukkig iets zou rekenen,
als museums en schilderij verzamelingen op Zondag
voor het publiek openstonden.
Het groote st. «Great Eastern," dat in den laat-
sten tjjd gebruikt werd bg het leggon van onderzeosche
kabels, zal nu worden ingerigt voor het vervoer van
slagtveo en geslagt vleesch, dat door koude bewaard
wordt. Het zal tuaschen Londen en New-York varen
en op de heenreis van Engeland landverhuizers mee
nemen, terwijl op do terugreis uit Amerika zijn lading
imet katoen en granen zal worden aangevuld.
Londen, 3 Augustus Uit Kandahar werden
gisteren nadere bijzonderheden aan de Times gemeld.
Burrows tastte id den morgen van den 27sten 50 Eng.
mylen aan gene zijde van KandaharAvoub's strijd-
macht aan. Deze bestond uit 12000 man en 20 kanon
nen. Na een heete strijd van vier aren, werd Burrows
teruggeworpen en tot den terugtogt op Kandabar ge-
5nr>°°ife°' v d° E°eelache troepen ejjn 20 officieren,
400 Europeesche en 800 inlancltche .oldaten «edood of
vermistgrootendeal, op den terngtogt. Dril kanon
nen werden door de Engelschen op het siagveld in
den steek gelaten. Er werden aanstalten «mankt
voor eene belegering (van Ka,ndahar).
De Observatore Romano bevat een uitvoerig opstel
waarvan de strekking is om den Paus te regtvaardieen'
vau alle dubbelhartigheid in zjjne betrekkingen tot de
Belgische regeriüg ter wjjl dat blad de volle verant
woordelijkheid op den Belgischen minister, Frère-Orban
werpt. Wanneer men evenwel overtuigd isdat voor
den Heiligen Stoel de belangen der kerk altijd eaan
Vóór die der Katholieko bevolking; dat de bevolking
is om de kerk, en niet de kerk om de bevolking en
de belangen van het volk alzoo geheel in die der kerk
dienen op te gaandan is het ook duidelijk dat de
heilige Stoel en de Belgische minister de zaken uit een
geheel verschillend oogpunt beschouwen. Zulka kon
wel mot aDders
Dezer dagen is een Duitscher in vjjf uren, zonder
uitrusten, vau Napels naar Portici gezwommen. Het
gold een weddenschap van 100 lires. Hij werd ver
gezeld door vgf zgner vriendendie in een boot ge
beten waren.
ïastvtmjft.
Wil Dr. Tanner doen zien hoe lang men zonder eten
kan bljjven, te Groszwardein heeft een jong man ge
toond hoeveel eten soms een menschenmaag zonder
gevaar kan bevatten.
Om te voldoen aan een weddenschap heeft deze
eetgrage jongeling, van 'a avonds half negen tot mid
dernacht de volgende spijzen gebruikt:
Een portie gebraden vleesch met aardappelen een
Weener cottelette met doperwten een portie ossen-
scbjjf, een varkenskarbonade met komkommers1/4
eend met augurkeneen portie gebraden gans 1/2
gebraden hoen, een portie gebraden vleesch met ujjen,
een biefstuk met ejjereneen gebraden kalfslever
portie hersenen en nieren, nog een paar porties vleesch,
een gebakken ganzenlever, en een hoentje met koolra
pen. Hg dronk er l'/2 liter bier, 21/? liter ouden wijn
en eenige flesschen mineraal water bg.
Toen hg die maaltgd, tot groote verbazing der tal-
rjjko toeschouwersgeëindigd hadvroeg bg nog een
ommelet en at die nog met grooten smaak op.
Het stevige maal moet hem goed bekomen zgn.
Maar niettegenstaande dat, zouden wjj iedereen aan
raden evenmin zgn voorbeeld al9 dat van dr. Tanner
te volgen.
JFrawftrijft.
Men zal zich herinneren, dat bg deu grooten diamant-
diefstal in Novemb. 11. gepleegd in het Palais Royal"
te Parjjs, de beide gestolen halssnoeren, die door den
dief werden weggeworpen nergens te vinden waren.
Thans heeft men ze eindeljjk ontdekt. Een buiten-
landsch juwelier deelde onlangs aan de Parjjsche politie
mede, dat zjj hem, een maand geleden voor fr. 30,000
werden verkocht, door een jonge, Pargsche vrouw wier
adres hg opgaf.
De vrouwdie oniniddelljjk in hechtenis genomen
werdheeft bekend dat zg do snoeren in de verwar
ring ongemerkt opraapte en meenam. Er werden in
haar woning nog 21,500 fr. van het bedrag der dia
manten gevonden.
Te Brussel heeft een ontaarde moeder die zich van
haar kind wilde ontdoenhet wichtje op de rails van
den tram gelegd, juist toen er een wageD kwam aan
rijden.
Gelukkig haddeD een paar jongens gezien wat zg
deed. Zg maakten door hun geschreeuw den koetsier
van den tram opmerkzaam op het kindzoodat hg
nog in tgdB kon stilhouden.
De moeder werd onmiddellgk in hechtenis genomen,
evenals haar echtgenoot, die medepligtige is. De arme
kleine en de twee andere kinderen van het onwaardige
echtpaar dat, tot ons leedwezen zg het gezegd, van
Hollandsche afkomst is zijn door de openbare lief
dadigheid in bescherming genomen.
Bergen-op-Zoom, 2 Aug. Dezer dagen heeft
de heer B. A. Poulie, ontvanger der registratie, een
zeldzame vondst gedaan. Bg het opgraven van een
viertal oude kelders, in een hem toebehoorend gedeelte
onzer voormalige vesting, werd o. a. te voorschgn
gehaald een antieke blaauw porseleinen vaas van 0.42
m. hoogte; een steen van het jaar 1598, zeer duideljjk
voorstellende twee staande leeuwen deze steen is 0.16
m. langbjj 0,10 m. breedte en heeft een dikte van
0.045 m. Voorts een groot aautal verschillende munten,
waaronder van het jaar 1566zilveren en koperen
gedenkpenningen met het wapen der Bourbonseen
aantal koehoorns, uniformknoopen, beenderen, kogels
en scherven van granaten, een smeltkroes, een aarden
potje, benevens zware stukken jjzer en porseleinscherven.
Groede, 3 Augustus. Het muziekgezelschap
«Eendracht maakt macht" alhier, nam Zondag 11.
deel aan het festivaldat te Assenede gegeven werd
van wege de sociëteit «Burgerkring" on mogt bg die
gelegenheid twee medailles verwerven.
MïcUlelbur/g-, 2 Aug. Ten vervolge op mjjn kort
berigt in uw vorig Dommer, zg het mg vergund nog
met een enkel woord terug te komen op het gisteren
avond in den Buitentuin alhier gegeven Concert door
het Zierikzeesclfe Muziekgezelschap «Kunst en Eer",
onder verdienstelijke leiding van den heer D. H.
In het kanton Appenzell is eene wet ontworpen
waai by de publieke dans op Zaturdag-avond en verder
op Zon- en feestdagen wordt verboden.
Op het Thuner Meer zoo wordt uit Bern be-
beeft jl. Maandag-namiddag een vreeseljjke
storm gewoed. De groote stoombooten konden den aan-
va weerataaDmaar de kleinere schepen leden hier en
aar groote schade. Gelukkig zag men de catastrophe
eenige minuten van te voren aankomen. Het beneden
ge eslte van het Meer in de rigting van Thun werd
zwartdoch ook over de zwarte oppervlakte steeg de
e- ®c^ulln PÏjtonel opniet geljjk gewoonlgk als
ppB° 8'lven docb ho°s in de lacbt al»
srhlr.800^1 l V^D ^a*"erhozen. Een met koorn bevracht
lnn -ll? ae faaven van Oberhofen wilde binnen-
rinn aiiD P "^voeren, doch werd door
val verrast en door de wind tot op de hoogte
Was de verwachting, dank zjj der pers, die reeds
zoo vaak met lof vaD dit gezelschap melding mocht
maken, hoog gespannen, zy is nog overtroffen. Alle
nommers van het program werden uitstekend uitgevoerd
tot groote voldoening van het vrjj talryk opgekomen
publiek. Vooral de «Fantaisiën polonaise" van Bau-
donck en niet minder «Albumblatter" van Roedel, in
welke laatste de verschillende karakters met tact
werden weergegeven, maakten een zeer goeden indruk.
De «Somnambule" van Bellini zette evenwel de kroon
op de uitvoering der eerste afdeeling. De vastheid in
maat, het ensemble, do unissens, waaraan men spoedig
de geoefendheid van een koor kan toetsen, lieten bjjna
I niets te wenschen over.
Toen zóó gevoelvol do «Freischutt" door «Kunsten
Eer" werd uitgevoerd met het schoone gebed «Leise,
Leise", kwam ons onwillekeurig met een gevoel van
weemoed voor den geest den gulden tgd van de Mid-
delburgsche kapel, die zoo dikwjjls het publiek op dit
keurig nommër vergastte.
Het gezelschap heeft, men vergunne ons deze her
haling in alle opzichten goed voldoen. Daarom
mogen wjj met den uitslag van de goed gekozen
noinmers, Zierikzee met zulk eeu bekwaam directeur
als de heer Ezerman geluk wenschen. Hulde brengen
wg hem en al zgne medewerkers, die zoo geheel be
langloos hun tgd voor de kunst veil hebben en waar
onder er velen zgn, die, ofschoon zg zich slechts lief
hebbers noemeD, bewijzen gaven van meer dan gewone
vaArdigheid.
Hteft het gezelschap afscheid van ons genomen met een
uitge ckt bis-nommerdat door het publiek met
ademlooie stilte van nabij werd aangehoord wg doen
net van as leden van «Kunst en Eer" met den innigen
wensen a.e zich vastknoopt aan dien van den heer
Baa™. a" bestuurslid van d.en Buitentuin, dat
zg spoedig veder in odb midden mogen terugkeeren.
Door de -.org van het bestuur der afdeeling van
de Vereenïging ter bevordering- van Fabriek- en Hand-
werksnjjverheid in Nederland zal binnenkort te Mid
delburg onderwys i, handenarbeid voor kinderen kun
nen gegeven worden. Daartoe door bijdragen zoo van
de afdeelmg als van andere ingezetenen in staat gesteld
is de heer J. Sanders hulponderwijzer aan eene der
openbare scholen alhier v naar Rotterdam vertrok
ken tot bywoning van deo cursus, die gedurende de
maand Augustus door den heer A. Groeneveldzal
worden gegeven. Bg zgn terugkeer zal hjj in eene
algemeene vergadering der afdeeling verslag uitbrengen
om daarna zjjne lessen te openen.
De persoon van G. v. d. B. te Kruiningen is
gisterenavond gevankelijk naar Middelburg gebrugt,
verdacht zgn vrouw die reeds negen weken begraven
iste hebben vergiftigd. Het ljjk is opgegraven en
naar Middelburg overgebragt.
De Gedep. Staten van Zeeland hebben onlangs eene
circulaire aan de gemeentebesturen in dat gewest ge
richtmot uitnoodigingom, waar hun dit noodig
voorkwam het bedrag van don borgtocht van den
gemeente-ontvanger te verhoogen.
Goes3 Aug. In de Vrjjdag gehouden zitting
van den gemeenteraad werd de borgstelling van den
gemeente-ontvanger van een nominale waarde van
13,000 gulden gebracht op een nominaal bedrag (21/»
pet. N. S.) van 20,000. Dio verhooging zal voor alle
gemeente-ontvangers moeten plaats hebben met het
oog op de meerdere ontvangsten tengevolge der nieuwe
onderwijswet waarbjj 30°/0 der gemaakte kosten door
het rijk worden gerestitueerd.
Aan den hoer. J. J. Werner werd eervol ontslag
verleend als leeraar in de wiskunde aan de H. B. S.
voor jongens, en de voordracht overgelegd om te
voorzien in de vacaturedeze bestaat uit de heeren
J. Kiel te UtrechtA. W. Gravelaar te Hoogezand
en J. J. A. Vissor te Amsterdam. Uit do overgelegde
gemeente-rekening over 1879 bijjkt dat de ontvangsten
hebben bedragen 96,214,23 de uitgaven 92,035,55s
zoodat de rekening een batig slot oplevert van 4178,67s.
Geconstateerd werd dat slechts een zeer gering bedrag
van den hoofdeljjken omslag als oninvorderbaar moet
worden verklaard, hetgeen moet worden toegeschreven
aan de wjjzewaarop de betaling aan de laagste
klasse wordt gemakkeljjk gemaakt. Humaniteit gaat
hierbjj gepaard met het belang der gemeente.
De jongeheeren J. E. J. do Jongh en J. Moll zgn
beiden geslaagd voor afd. B. der machinisten-kweek
school te Amsterdam.
De verjaardag der koningin is ook hier op de
»gebriiikeljjke" wjjze gevierdmet het uitsteken van
vlaggenhet afsteken van voetzoekers enz. en eene
parade der d.d. schutter jj. Een verheffend gezicht
levert die krjjgshaftige houding onzer burgerwacht op
goed gedresseerd en gedisciplineerd als ze is. Want
dat eenige schutters zich met brandende sigaren in
het gelid plaatsten zal toch wel geene overtreding
der discipline genoemd kunnen worden
In de laatste dagen wordt deze stad en hare
omstreken door vreeseljjke onwedersgepaard met
slagregens geteisterd. Lieden, die op de hoogte zjjn
of althans meenen het te zjjn beweren dat dit weder
vooral voor de aardappels zeer nadeelig iB. Eigen
belang ligt aan dit beweren volstrekt niet ten grondslag.
WolfaartsrïijU, 3 Augustus. DeWelEd. heer
J. Persant Snoep die op den 20 Augustus 1840 sich
als geneesheer in deze gemeente vestigdegaat alzoo
den stond te gemoet van op eene 40jarigo werkzaamheid
alhier te mogen terugzien. Terwijl wg" hierop de aan
dacht vestigen hopen wij dat men niet zal achter
blijven, hem alsdan die hulde te betoonenwaarop
hg zoo zeer aanspraak heeft.
Sir Janslanrt 2 Augustus. AU eene bijzon
derheid kan gemeld wordendat door de wed. J. de
Rijke alhier wintergerst gedorscht is waarvan de 100
schoven ruim 3 hectoliter graan opleverden. Neemt men
nu in aanmerking, dat er van die gerst per gemet (41,68
Aren) ruim 1200 schoven zgn binnengebragt, dan maakt
het per gemet ruim 36 of per bunder (hectare) 80
hectoliteren naardien bjj een gewonen oogst 25 hec
toliter per gemetof 60 hectoliter per hectare geoogst
wordtdan mag men een uitmuntenden oogst ver
wachten al moge dan ook het te velde staande graan
niet zoo schotbaar zgn als genoemde wintergerst.
Brniniwse 3 Augustus. Heden middag lusschen
12 6d 1 ure had het driejarig dochtertje van S. Bou-
tersehet ongeluk onopgemerkt in de Dee te vallen.
Ofschoon 't kindje niet lang te water geweest kan zjjn,
mogt het aan de vc-reenigda pogingen niet gelukken
de levensgeesten op te wekken.
Zierikzee4 Aug.
Als een teeken van bgzonder vroegtgdige vlas
bereiding kan dienen, dat nu reeds door den vlasbouwer
B. de Wit te Eikerzee schoone monsters Zeeuwsch vlas
van bgzonder mooge kwaliteit naar Rotterdam ge
zonden zgn.
Jl. Zaturdag-avond hebben te Kerkwerve onge
regeldheden plaats gehad. Bjj den predikant zijn een
paar glazen met steenen ingeworpen.
Z. M. de Koning heeft H. M. de Koningin een
paar fraajje Hongaarsche paarden als verjaarsgeschenk
doen toekomen.
Z. M. heeft benoemd tot Kapitein der Mariniers,
de le luitenant van het corpsC. H. Pilaar.
Het «Weekblad voor het Notarisambt en Regis
tratie" meldt«Wij vernemen dat de ontwerpen van
wet tot wyziging der registratie- en zegelwetten aan
de Tweede Kamer zijn gezonden."
Over een paar maanden zal bij de uitgevers
gebr. Luyt, te Sliedrechteen nieuw romantisch werk
van Mej, Louise Stratenus het licht zien. De titel
is: «Afgedaald,"
Tot lid van den gemeenteraad van Middelhamis
is gekozen do heer J. J. Slis.
De triomfwagen voor deD optocht bg gelegenheid
der bloemententoonstelling te Kampen was gereed ge
maakt binnen de stadswerkplaats aan den IJselkant.
De vervaardigers hadden echter bg het in orde brengen
geen rekening gehouden met de breedte van do poort
dier werkplaatszoodat men genoodzaakt was den
muur uit te hakken vóór zjj genoegzame ruimte aan
bood om de zegekar te doen passeeren.
De «Kamger uien" zgn dus de wereld nog niet uit
Een koopman te Opperdoes (Noord-Holland) ont
ving dezer dagen een briefmet een zeer onduideljjk
adresmaar die toch blgkbaar voor hem bestemd
was. Bij het openen vond hjj een bankbiljet van 100,
en een papiertjewaarop twee onleesbare woorden
waren geschreven.
Tot op dit oogenblik weet de man nog nietof hg
aan een vergissing dan wel aan een bgzonder fortuintje
heeft te denken.
'TELEGRAM.
Amsterdam 4 Augustus.
Bg de verkiezing van een lid der Tweede Kamer
zjjn ingekomen 1708 geldige stemmen. Herstemming
moet plaats hebben tusschen de heeren mr. J. G.
Gleichman met 808 en J. Kappeyne van de Copello met
494 stemmen. Mr. A. H. M. vnn Berckel (ultr.) had
392 8t.
Kerknieuwe
Gemengde Berigteu
Een boerenknecht te Z. moesv
zoo niet op alle hoe
ken staan praten, want dat past ,iet voor een fatsoen-
lgken knecht, vooral met als het te doen is 0m te aien
of de kans goed is om bjj M. te koueDi h0 twee
naaisters van een kuipersweduwe te E.vürden beleefd
verzocht zooveel kwaad niet te spreken v,n een zeker
iemand, want zg hebben ook meer als genó,„ onkruid
wanneer zg hun eigen tuintje eens gingl». nazien'.
Eene arbeidersvrouw en hare twee dochtt»e te J3]
worden aangeradenhun babbeltong wat iu tOxm te
houdenen zooveel onwaarheden niet uitbazuinen
jongens waar niets van te zeggen valt. Zg moestbtv
op zich zeiven maar nederzien en hunne kousen stop
pen, dat zou wat fatsoenljjker zgn. Mietje en Pietje
te S. waren met do kermis zoo blij dat zjj hunne vrjjera
terug hadden dat zjj over straat liepen dansen.
Du9 meisjes pas nu beter op,
Want die jongens zjjn zoo raar,
Ligt krjjgt gjj dan weer een schop,
En dan is het weder klaar.
Onlangs kwam een vrg gemeen persoon op de griffie
eener regtbank in Nederland, en er werd hem gevraagd,
op de gebruikelijke wijze van Karei: «Wat jjj »Jk
kom mjjnheer, mjj failliet verklaren." «Ga zitten myn
heer was bet antwoord hier is een stoel. Dus het
horretje werd dadeljjk verhangen toen er een centje
to verdienen was. Kees te S. wordt aangeraden
een zeker persoou zoo niot te beleedigen, daar hjj
anders in groote moeite zal komen.
Maar het is een lujje vent,
En groot ook van persoon,
Doch werken heeft hjj nooit gekend,
Maar praten kan hij schoon.
Eenige jongens te Geersdjjk moesten zooveel praats
niet hebben van oen bakkersknecht, wegenB hot uit-
stroojjen van een praatje waar niets van waar is.
Een meisje te 's H.... moest haarj babbeltong wat
in toom houdenon zooveel kwaad niet spreken van
menachen waar niets van te zeggen valt.
Dus meisje met uw leep gezigt,
Houdt voortaan uw mond toch digt,
Waut zoo moet gjj van den boek,
Zonder pop of zoetekoek.
Ingezonden stukken.
Haagsche Brieven.
Den Haag 1 Augustus.
Drie vacatures te gelgk in de Tweede Kamer De
heer van Heukelom doodde heer Teding van
Berkhout overleden nu weder de heer Jan van
Stolle weggovaagd allen nog in de volle kracht van
huu leven na kortstondige ziekteweggerukt. Yan
deze drie leden was zeker de eerste de scherpzinnigste
door veeljarige ecooomische en staatsregteljjke studiën
voor het parlementaire leven als het ware voorbe
schikt; bovendien een man, die de gave des v/oords
bezat en zijne gedachten helder en vloeiend wist uit
te drukken. De heer Teding van Berkhout een zeer
gemoedeljjk man wiens overtuiging boven iedere ver
denking verheven was, maar die eenige jaren geleden
bg zgne eerste verkiezing zelfs de stemmen der libe
ralen verwierf, ten einde den conservatieven heer
Heemskerk eene nederlaag te verschaffeneene hande
ling die ook al met oen donkere kool op het gedenkboek
der liberalen is aangeteekend want wjj liberalen
zgn ook niet zonder zonde. Maar de welsprekendheid
van den heer Teding stond verre beneden zjjne ge
moedelijkheid: hjj bemoeide zich bijzonder met het
onderwys, en, daar bg zich in vroegere jaron op de
natuurkundige wetenschappen had toegelegd ook vooral
met het natuurkundig ondorwjjs. Voormalig wethouder
voor de openbare werken te Amsterdamtrok hem
ook dit onderwerp in de Tweede Kamer aan en nam hjj
meest altjjd aan eene kanaal-discussie deel. Maar zjjue
welsprekendheid deed al te zeer aan den kansel deDkou
on was van eene bgzonder langdradige natuur. Daarbjj
was zjjne voordragt verre van aantrekkelijkomdat
hg meest door de keel sprak. Hg behoorde echter
niet tot de bitterste of schamperste onder de anti
revolutionairen eh had eene goedaardige natuur, hetgeen
volstrekt niet van alle anti-revolutionairen kan worden
getuigd. De heer Jan van Stolk was slechts enkele
jaren lid der Tweede Kamer en had zjjne verkiezing
drie jaren geloden te danken aan de anti-Kerdijksche
bewegiDg te Rotterdam. Rotterdam begon (ofschoon
niemand nog den val der Afrikaansche vermoedde)
het hoofd op te steken tegen den overmagt van Pin-
coffs die den schoolopziener Kerdyk beschermde zoo
als allen, die een candidatuur verlangden voor de Tweede
Kamer, staten of gemeenteraad zich onder zgne hoede
pleegden te stellen. Eene nieuwe kiesvereeniging werd
in aller jjl gevormd; de zeer populaire heer Jan van
Stolk kandidaat gesteld, die, ofschoon hjj een hoogen
rang in de vrijmetselaars-loge bekleedde, door alle
katholieken van Rotterdam als stormram tegeD Kerdyk
jjverig weid gesteund en workeljjk de meerderheid
verkreegdie noodig was om op de liberale banken
zitting te nemen. Gedurende den korten tgd dat de
heer van Stolk in de kamer het genot zgner verkiezing
Bmaakteschitterde hij niet door belangrjjke
redevoeringen. Wanneer hjj zich iü de discussiën
mengde, waa het al tgd kort en bondig en kan men
niet zeggen, dat zgne woorden indruk maakten. Toch
had bg den moed zgner overtuiging om als Rotter-
damsch afgevaardigde tegen de kanaalwet van den
minister Tak te sprekende overige afgevaardigden
uit Rotterdam bewaarden het stilzwygenen in den
korten tgd, dat hjj in do Tweede Kamer zitting had,
heeft de heer van Stolk aller harten veroverd door
zijn beminneljjk karakter en zijne opregten omgaDg.
Hg mogt onder de linkerzijde vele vrienden tellen en
de rechterzjjde waardeerde hem juist, omdat hjj zich
niet te zeer op den voorgrond plaatstezoo als jonge
leden anders wel eens plegen te doen.
Hoe zullen du deze ledige plaatsen worden bezet?
Van Goriochem en Rotterdam hoort men nog niets.
Dat de heer Begram wedeiom lust zou gevoelen zich
door de GoriDcbemsche heeren weder in de kamer te,
laten brengOD nadat bjj eerst een jaar geleden zgner-
zijds den vierjarigen huurtjjd bad opgezegd i6 niet
waarscbjjoljjk. Dat de heer Kerdijk thans, na zeker
geruchtmakend proces iu dit jaar behandeld, lust zou
gevoelen thans wederom al de onaangenaamheden eener
kandidatuur te ondervinden, is te minder te denken,
nu hg zelf verzocht heeft voor geenerlei ambt in aan
merking te komen bij do uitvoering der schoolwet.
Maar te Amsterdam is de strijd in vollen gangen
levert de liberale party een schouwspel van zelfver
nietiging opwaarvan scbaarsch een tweede voorbeeld
zal zgn aan te wjjzen. De oud-Minister van binnen-
landsche zaken, de vroegere premier Kappeyne dobbert
daar met zgn ambtgenoot van financiën die zich op
't laatste oogenblik der ministerieele crisis van 1879
van zgn leider scheidde, den heer Gleichman, die
door de crisis belet werd de kapitaalbelasting in de
Staten-Generaal te verdedigen. In iedoren constitutio-
nelen staat brengt partijbelangzoowel ah kieschheid
mede, dat Diet twee geestverwanten elkander de zege
betwisten. Het vnlt ook in 'toog, dat verdeeldheid
in eigen boezem slechts strekken kan om de kansen
van den tegenstander te vermeerderen. Ditmaal werd
tusschen twee coryphieën der liberale party geen
overleg gevoerd Kappeyne meldde zich bjj de beide
lib "rale kiesvereeoigiDgen te Amsterdam aan en
Gleichman evenzeermet dit gevolg dat laatstger
noemde kandidaat werd van Burgerpligl en eerstge
Het prov. kerkbestuur van Zuid-Holland heeft in
zgne vergadering dd. 28 July jl., lo. besloten de zaak
van de heeren Jb. Eigeman en E. A. G. van Hoogen-
hujjze te Dordrecht, met al de stukken daarop betrek-
keljjk aan de Algemeene Synode, thans te 's Gravenhage
vergaderd te verzenden opdat zjj daarover uitspraak
I doeen 2o. de provisiooeele schorsing over den beer
Jb. Eigeruan uitgesproken teven9 op grond van zgn
1 gedrag in zake de laatste Avondmaalsviering.
noemde een paar avonden later van de mi^der ta] -j|f
bezochte kiesvereeniging de Grondivet.
welke do uitslag dezer verkiezing zal zün fd« tiaT
lieken hebben het oog gevestigd op mr" viu BeïkeH
dan is dit feit, dat twee liberale kandidate
liberale hoofdmannen het tweegevecht op leven f
dood aanvaardeneen zeer treurig bewjjn vin uPr
verval der liberale party. Het had niet moeten kw-J
gebeuren dat twee ambtgenooten van 1879 iJL,
een i .v later elkander bjj de stembus komen beka^.
per nu 1. van beiden had zich moeten terugtrekken
en wanneer dit niet nog geschiedtia de ellende der libel
rale party biel te ocerzieD.
Er zjjn er die beweren, datde verkiezing te Am
sterdam juist eene ^.-wigtige politieke verkiezing zal
in1 °J ,ak Tr-l't l'arso: en maar begiuseleu met elkander
hpW- zullen treden. De leus Kappeyne zou
rieene r/rnü8' GlMchman zou beduiden:
ceval A.j^vetf!,"irz'eux''y- Was dit werkeljjk het
gevai, üai v.^u n)t>D :i- h 0
M«r "ZX&
Gl0ichma„ WtMgi b™ ÏBe"'°g MJT ',SV Uc beM
dacht, heeft, vol.en, eeï e gar°üdWetM eraien!ng
leden jaar daartoe met den L ï-' 'erklaar4 JT
hebben willen mede.eriren
bezwaren, maar alleen, omdat hi?na vanprincipièle
toeetand van het kabinet Toll XXfZk S
Beschikt achtte, Tu«he„ de heeren ,1
Gleichman bes laat da, eigenlijk slechts eei verschil
van opportuniteit, war,bjj mon niet vergeten moet,
dat de Kappeyne rtf oninogeljjb eene unmiddelijkc
grondawetsherziening kat verlangen daar hjj verklaard
beeft (in eene der drie vetrouwelpke bjeenkomsten
die aan do openbare kmyrgedering van BurgerpUgt
zpn voorafgegaan) dat hjjmtegenwoordig Ministerie,
zee lang het den rberale, weg bleef bewandelen
niet wilde doen vallen cn da, hjj M0r (dat
geheel in zijn belang) eerst het financieële vr&kg„tok
van de agenda zou willen helpen afvoeren. Er zal
dus nog wel minstons een jaar verloopen alvorens
het tot eene grondwetsherzieningd.i. tot een voorstel
tot grondawetsherziening kan komen. En dan nog
gevraagd of de heer Eappeynena al wat verleden
jaar is voorgevallen na de veel vuldige misstappen door
hem begaannu reeds die zedelijke kracht en dien
invloed heeft bij de partj', dio hem vroeger steunde,
welke onootboerljjk zgn om zulk een gewigtig vraag
stuk aan de orde te stelbn. Bovendien wie verzekert
onsdat de togenwoordge premierin weerwil van
diens geschokten gezonueidstoestand die hem tot
afzondering noopt, (menal zich herinneren, dacalle
wetgeversalvorens hunc wetgeving openbaar te
maken, zicb in diepe ju.-: pleegden af te zonderen),
den heer Kappeyne wede eer eener grondwetsher
ziening zal gunnen?
Dat het er van lievtiede toe komen zalkan
moegeljjk worden betwis, Immers in de zitting der
Eerste Kamer van Maaii# 26 July jl. deelde de
voorzitter mede, dat o. a.m ingekomen ieen brief
van den Minister van buiinlandsche zaken waarbjj
ten behoeve van de boeke; der kamer wordt aange
boden eene verzameling de grondwetten en kif.-wetton
van de verschillende sta-o van Europa on Nooru-
Amerika waaraan ontbroku de constitutie vai; (J _->t-
Brittannie en die van n Yereenigdo Stator au
Noord-Amerika (te vinden in verschillende gedrnkte
werken]) en de grond- en Leswetten van Oosteurjjk
HoDgarjjeZweden eD No:wegen en die van ver
scheiden Duitsche stateD vaaronder in de eerste
plaats die van het koningrjj: Saksen." Dit is eene
merkwaardige gebeurtenis. ledrieg ik mij geheel
indien ik daaruit afleidda ite heer van LjjndeD ook
van denkbeelden tot groniwetBherziening zwanger
gaat Bepaalden onwil omiaartoe over te gaan, beeftj
hg bg de behandeling destaatsbegrooting verleden
jaar niet aan den dag gele;.
Een ander merkwaardigverschjjnsel is de uitgave
van een geschrift vaD m L. Ed. Lenting: korte
aanteekeningen op de gridwetdezer dagea bij de
heeren Njjgh en van Ditiar verschenen en dat als
een vernieuwd bewjjs mc geldendat ook in de
Tweede Kamer het denkbeii van grondwetsherziening
levendig blijft en allengs teer vorm en gestalte aan
neemt. Zeer zeker zullen og wel meerdere geschriften
volgen en men verzeker my reeds eenigeo tjjd
geleden dat de hoogleersr Bugs zich met een uit
voerig wetenschappelijk tfrk over hetzelfde onderwerp
bezig houdt. Zóó moet fat gaaD- Grondwetsherziening
moet de vrucht zjjn van pp® overwegingen, van een
volkswensch en eene volbrachte.
Ik lees in dit geschift van den heer Lenting liet
een en ander over de Erffo Kamer, waarmede zeker
vrg algemeen zal wordfi ingestemd.
De heer LentiDg zegiop bladz. 103 tad zjjn werk:
«Ik ben overtuigd, dat.roo bg eene evontueele Grond-
wets-herziening de vrag geopperd wordt, of de Eerste
Kamer bestendigd za: wordcD, bet antwoord daarop
bevestigend zal zjjn. Wjj zjjn Bedert 1815 aan baar
gewend geraakt. Zjjheeft eene plaats ingenomen in
de volksovertuiging. Zij heelt vooral in het laatste
tiental jareD, uitstfiende diensten bewezen. Bjj de
spanning in den Itade in 1S68^ heeft zij door hare
krachtige en vastberadens houding eene derde ont
binding der Tweede Kamer verhinderd. Zjj heeft latei
dikwgls door haar votum eene kracht gegeven aan
wets-voorstellen, die in de andere Kamer niet dan na
feilen strjjd waren aangsnomen, en zy heeft daardoor
de agitatie bedaard, die bij eendeel der natii ersebte
do natie legde zich hij hare beslissing a
hoogeren iegters neder." mm
Het zou onregtvaardig zy" de juist:. 1
door den heer Lenting gezegd wordt t 1
Eerste Kamer heeft reedB menigen
dankbaarheid der natie verworven, maar aL, betgcen
te verwachten is, het *erk van den heer Lenting eene
tweede uitgave mogt beleven, dan behoor
slissing, door de Eerste Kamer op 30 Ju. y >- 8'
tevens aan de crediet-zjjde te registreren. ncrdpr
de beraadslagen over de crediet-wet to 8,--k
schoolwet in de Tweede Kamer zich doo ergerlyke
gerektheid en persoonlj'ke béleedigiogea
inerkt waren die in de Eerste Kauier een model van
handigheid en waardigheid en heeft z„ ook
bjj deze gelegenheid, boven hare jongere zuster de
premie van welvoegelykheid ver 'eo
UITLOT J N .Gt- ra IN".
7-^ o k Bii de heden plaats ge-
u -1&en der Oost. aandeelen
Ïl«nb'bfle' d.°itgel0°':
IS 17560 10185 1S<5' P5B5' 624' 12M0' 12fJÏ'
«01 18750 11 1% I6037' 465' 1457U' -cn
d062 1605 '2992 1!# 5364 7009 1249G'
foii' 1TOBR "141, 9929, 12488, 16500, ««5.
,»5: -ff sll;
15639, 11993, 8101. 21I6, n2S5, 10301,
8694, 1789, 15341, 643j 13:296j 41i!«70, 19546,
19998, 11174, 15M®44' .Vil'X 4826, 10207,
11813, 10019, 17P9®' 4S 15072, 5870,
11949, 18120, 17311 9371, 9589 150
82De' Sëntrekkiog moet 1 Nov. e.k. plaats t
.ersebte
dio eec
d hetgeen
noen. De
V- c .1 de