/.IllllkZIISflll NIEUWSBODE.
No. 4520.
58ste Jaarg.
Donderdag 10 1880.
AÜVEETENT1ËN, van 1—3 re*
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post 1,60.
30 Cts,,.meerdere regels 10 Cts., hunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 9 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berennd.
LOTING voor de Schutterij.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS dor Ge
meente Zierikzee maken bjj deze aan de belangheb"
benden bekenddat de alphabetiscbe naamlijsten van
de ingeschrevenen voor de Schutterij ter inzage zullen
liggen op het Raadhuis dezer gemeente, van Donderdag
den 10 Junjj e. k. tot Vrjjdag den 18 Junjj e. k.
daaraanvolgendeten einde een ieder in staat zoude
zjjn omingeval hem eenige personen of omstandig
heden bekend zjjn die daarop nog zouden behooren
te worden aangeteekend of daarvan mogten worden
weggelaten dit aan het Bestuur kenbaar te maken.
Dat de loting voor de Schutterjj tusschen de inge
schrevenen van dezen jare, klasse 1880 zal plaats hebben
onder toezigt eener commissie uit het Bestuurten
Raadhuize dezer gemeenteop Maandag den 21 Junjj
e. k. des namiddag ten 121/., uur precies wordende de
belanghebbenden bjj deze gelastzich ter plaatse en
op ten tjjde voormeld te lateu vinden, ten einde aldaar
voor den dienst der Schutterjj te loten of dit door
behoorljjke, bjj voornoemde commissie bekende, ge-
magtigden te laten doenzullende voor hen die per
soonlijk afwezig mogten bljjven en zich niet op voren
staande wjjzehebben doen vertegenwoordigen, door
een der leden van de commissie worden getrokken.
dat dadeljjk na den afloop der loting, op voorschreven
wjjze oene naloting zal plaats hebben, ten behoeve van
hen die tot de loting verpligt zjjnde buiten hun toe
doen daaronder niet mogten zjju begrepen geworden
al9 mede ten behoeve van hen die ofschoon in andere
gemeenten reeds geloot hebbonde, sedert de laaststvoor-
gaande inschrgving, in de gemeenten zjjn komen in
wonen, en der vreemdelingen, die sedert die inschrgving
in de termen zjjn gevallenom als ingezetenen te
worden aangemerkt.
en dat eindeljjk den belanghebbenden bjj de loting
de gelegenheid zal worden opengesteld, om de redenon
van vrijstelling, waarop zjj aanspraak maken, ter kennis
van de genoemde commissie te brengeu, met aandui
ding van het artikel der wet waarop zjj hunne reclame
hebben gegrond.
Gedaan te Zierikzee den 9 Jung 1880.
De Burgemeester en Wethouders
J. MAURITSZ GANDERHEIJDEN.
De Secretaris
J. P. N. ERMERINS.
Schouwing op de Wegen.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie
rikzee
Gelet op artikel 76 vau bet Reglement op het beheer
en onderhoud en de policie der buurtwegen en voet
paden in de provincie Zeeland
MAKEN BEKEND
dat door hen op Woensdag den 23 Juni) aanstaande
eene ALGEMEENE SCHOUWING
zal worden gedaan over al de buurtwegen en voet
paden in deze gemeente.
Zierikzeeden 9 Jung 1880.
De Burgemeester en Wethouders,
J. MAURITSZ GANDERHEIJDEN.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Nieuwstijdingen.
S&roettfett.
Te Minesota hebben 18 jonge muisjes gezworen nie
mand te trouwen die rookt, en 18 hoeren, dat zjj
geen vrouw zullen nemen die valsch haar draagt.
In de afgeloopen maand Mei zjjn te New-York
55,083 landverhuizers aangekomen tegen 18,325 in
dezelfde maand des vorigen jaars. Den 1 Jung zjjn er
reeds weder 3197 aangekomen.
Een nieuw soort van korendat omstreeks twee
jaar geleden in Arkansas moet ontdekt zjjntrekt in
den l&ataten tgd de aandacht der Amerikaansche land
bouwers tot zich. Men meentdat het door emigranten
uit Zuid-Rusland is overgebragt. Het wordt in Amerika
tarwe-rjjst (wheatrice) genaamd. De korrel is rond en
vol, ietB kleiner dan de tarwekorrel en geeft een fijn
wit meelvoedzamer dan maïsrogge of haver. De
aren schieten hoog op en zjjn stjjf en vol. Dit nieuwe
graan kan op zeer droogs gronden tieren en kan het
acht maaaden zonder regen stellen terwjjl het aan
bjjna alle insecten weerstand biedt. De kosten van
productio zjjo veel minder dan bjj tarwemaïs of
rogge. In de eerste plaats is het voor veevoeder geschikt.
Eindeljjk schijnen sporen van de «Atalanta" ontdekt
te zjjn. De kapitein der «Scotian queen" berigt, dat
hg den 30en April op 30° NB. en 60° WL. een vlot
heeft gezien, dat bljjkbaar afkomstig was van een
oorlogsschip. Twee dagen later zag hg in het water
de lgken van twee jonge mannen, die naar hunne
kleeding te oordeelen tot de bemanning van een oor
logschip moeten behoord hebben.
-In een kelder in Harleystreette Londen heeft
men de overblijfselen van een ongeveer 40jarige vrouw
gevonden. Zjj waren in een meelvat verborgen on moe
ten daar reeds twee of drie jaar gelegen hebben.
Er is een geregteljjk onderzoek ingesteld dat echter
zeer geheimzinnig in zjjn werk gaat, zoodat nog niets
naders omtrent de zaak openbaar is. De lijkschouwing
zal weldra plaats hebben.
De regters te Douai zullen geroepen worden uit
spraak te doen in een allerzonderlingst proces. Iemand,
die er voor ©enigen tijd overleden is, had in zjjn tes
tament eene bepaling gemaakt, volgens welke eene
som van 30,000 fr. zou worden uitgekeerd voor het
lezen van missen, bestemd om zjjne ziel uit het vage
vuur te redden. De priester, die de missen gelezen had,
eischt nu de 30,000 fr., maar de executeur-testamentair
weigert de uitbetaling, vóórdat het bewjjs is geleverd,
dat de ziel des overledenen werkeljjk uit hot vagevuur
Dezer dagen werden to Gent drie dieven, die een
horloge gestolen haddenjuist toen zjj bot in een
pandjeshuis wilden beloenen herkend en achtervolgd.
Twee van hen werden weldra door de politie gevat
maar de derde sprong in het wator ontkleedde zich
daar op zjjn gemak en begon buiten het bereik van
zijn vervolgors en tot groot vermaak van een talrjjke
menigte allerlei zwemoefeningen uit te voeren.
De politie-agenten bleven geduldig staan wachten tot
hij aan wal zoa komen om hem dan gevangen te
nemen. Maar de sthelm die een echte visch-mensch
scheen te zjjn liet de klucht drie uren duren.
Eindeljjk was de onvermoeide zwemmer bereid zich
over te geven. Hjj verzocht don gcregtsdienaarsuit
zjjn woning een droog tak kleoderen te halen. Deze
voldeden terstond daaraan en de kleedoren werden
onder een brug gelegd waar de man zich kon kleeden.
Hg was echter vermoeid van zjjn ligchaamsbeweging
en verzocht daarom in een rjjtuig vervoerd te woiden,
en de geregtsdienaars, die bigde waren dat zjj hem
eindeljjk in handen zouden krjjgen stonden ook dat toe.
Maar juist toen do vigilante kwam aanrjjdon en de
agenten den man in verzekerde bewaring wilden nemen, j
sprong deze in een bootje dat daar lag nam wuivend
afscheid van het publiekdat hjj een paar uren ver- I
maakt had en voer hoenterwjjl de politie hem kon
nakjjken.
Zjj heeft echter zjjn signalement en er ia proces- I
verbaal tegen hem opgemaakt; hjj zal dus niet lang
genot van zjjn overwinning hebben.
Brussel, 8 Junjj. Te Yirton en Neufchateau hob- I
ben de liberalen twee zetels gewonnen. Te Bastogne, I
Marcho en Leuven zjjn de clericalen, te Philippeville,
Arlon on Nyvel de liberalen herkozen.
Antwerpen, 8 Junjj. De clericalen hebben I
met eene meerderheid van 200 stemmen overwonnen.
Jieirei-lanS).
§ïotor<3yi<7 Junij. Eenige arbeiders alhier
waren sedert eenigen tgd gewoon,.wekelijks eenig geld
op zjj te leggen, om in den zomer een dug met elkan
der uit rjjdun te gaan. Spoedig zou die uitgaansdag
weder aanbreken het «varken" was goed gemost, men
vorheugde zich reeds in het vooruitzigt, doch ditmaal
zal van het pleizierreisje.niets komen. Op een goeden
morgen vond de vrouw van een der deelhebbers do
goldbusdie hun ter bewaring was toevertrouwd op
de gewone plaatsdoch do inhoud was gevlogen.
Eenige gouden sieraden dor vrouw, die voor de, hand
lagen, waren onaangeroerd gelaten.
In denzelfden nacht werd inbraak gepleegd in een
schuur aan den Haarlemmerweg. Men heeft daaruit
het tuig van een bok en eenige ejjeren ontvreemd.
Dader of daders onbekend.
Ouel-Bejjorlaud 8 Junij. Voor bet bouwen
van een weeshuis alhier zal een rentelooze leeuing
worden gesloten. Reeds ia door den heer inr. A. van
Weel alhier voor duizend gulden ingeschreven.
Gï-oes, 10 Junjj. Wanneer men de beschrjjving
leest van Belgische of Engelsche fabrieksstedendan
treft men daarin stellig oene klagt aan over het roo-
kerige en'smokerige voorkomen dier plaatsen tengevolge
van den digten rook der veelvuldige fabrieken. Nu, we
willen gaarne gelooven dat ook in dit opzigt overmaat
schaadtmaar wo kunnen tevens den wensch niet
onderdrukken dat wjj ons gaarne zouden verheugen
in hetgeen men daar een last acht. Immers die opstij
gende rook ia in zekeren zin de barometer van de
volkswelvaart. Zeker we zouden ons verheugen als die
baromoter voor ons «mooi weer", was 't slechts «be
stendig" aanwees.
Eenigen tjjd geleden hadden we hier een drietal
garancinefabviekendie hunne hooge schoorsteenen ver
boven de fabrieksgebouwen uitstaken. Thans zjjn die
fabrieken verdwenen de vuren gebluschten de schoor
steenen verspreiden niet langer hun «verpestenden
walm". Toch geloof ik niet dat eene beschrjjving van
Goes de totale afwezigheid van fabrieksrook als eene
benjjdenswaardige bijzonderheid zon vermolden. In-
De Goesenaars verheugen zich. althans dat ten minste
weer óén fabrieksschoorsteen zjjne rookwolken naar
boven zendt. Met welgevallen zien velen de dwarrelende
rookwolken nadie misschien een voorteeken zjjn van
langzamen vooruitgang.
't Is de machinale schoenen- en laarzenfabriek van
den heer J. P. Larsenwaarin een groot aantal werk
lieden ruimschoots brood verdienen. Genoemde heer
is aannemer dor levering van schoeisel voor het leger
en zjjne fabriek kan met de beate uit Waalwjjk op éóne
Ijjn worden gesteld. De voornaamste bewerkingen heb
ben op machinale wijze plaatsen de inrigting is een
bezoek overwaard.
Voor zoover bekend heeft geen enkel Goeaenaar er
aan gedacht 't den heer Larsen kwaljjk te nemen dat
hjj onzen dampkring met wat rook bezoedelt en
de meening is zeker niet gewaagd dat alle inwoners
dezer gemeente met welgevallen eene vermeerdering
dezer rookende toestellen zouden zien en hun aandeel
van deze verpeste atmosfeer inademen.
St. Philipslaud 5 Jung. Sedert eenige weken
is men van wege het domeinbestuur bezig met opne
mingen van het Slaak, in verbafld met de afdamming.
Ziorilcasee6 Jung. Gisteren namiddag had bjj
een inspectie der dienstd. schutterjj alhier de installatie
plaats van den nieuwbenoomden 2e Luitenant M. C.
Mulock Houwer waarbjj de kommandant eene harte- I
ljjke toespraak hield. Des avonds te half 7 uur bragt
het muziekkorps der schutterjjbegeleid door eene
Bchutterljjke wachtden geïnstalleerde een serenade, j
Zierikzee, 9 Junjj. Wjj vestigen de aandacht j
onzer lezers op achterstaande annonce van het beroemde 1
Amerikaansche negorgezelBchapdat op a. s. Vrjjdag i
alhier eene voorstelling zal gevon. Wjj vertrouwen clat J
die druk zal bezocht wordenvooreerst omdat wg hier
schaarsch iets nieuws hooren en ten anderen omdat dit
gezelschap overal met het grootste succes is opgetreden, j
Wie kent niet de beroemde roman «de Negerhut" j
en wie zou niet gaarne daarvan eenige tooneelen zien
opvoeren Verschillende tafereelen daaruit worden
aanschouweljjk voorgesteldals de verkoop van den
kleinen George Harris en welken indruk dit op Tom
en tante Chloa en de andere slaven maaktedo
ondeugende Topsy en hare meeptores Ophelia Eva
het dochtertje van St.-Clairenz. Deze tafereelen
worden afgewisseld door nationale liederen en dansen
zoowel in solo's als in koor terwjjl het geheel besloten
wordt door een groot plantagefeest.
Het geheel biedt een nieuwzonderling zamenstel
aanzoodat wjj vertrouwen dat velen van doze gelegen
heid zullen profiteren.
Het Departement Zierikzee der Maatschappjj van
Njjverheid, heeft in zjjne vergadering van jl. Maandag
tot afgevaardigde ter algeineene Vergadering te Gro-
ningen benoemdde heer Dr. W. D. Gratema en tot
diens plaatsvervangers de heeren Mr. J. P. N. Ermerins
en J. C. Pilaar. Voorts werden kandidaten verkozen
voor Directeuren der Maatschappjj. Ter gelegenheid
dier algemeene Vergadering zal eene Tentoonstelling
worden gehouden van edelgesteenten goud- en zilver
berken waaraan eene verloting is verbonden van
voorwerpen die daarop zjjn aangekocht.
Wen zjjn tot Ï9 dezer, a ƒ10 de 11 Btuks of 1
per stokte bekomen bjj den Secretaris van ons De
partement den heer J. C. Pilaar.
Zicrt\tiBee j 9 Junjj. Gisteren hield de heer
Marlet de '«mgekondigde landbouw-lezing te Schudde-
bours.
Niettegenstaande het ongunstige weör, was een talrjjk
publiek tegenwoordig.
Spreker behanaqjde de vraagWat is betersnel
werkende of langzai.ravfethe0do kunstmeststoffen.
In het eerste deel zgner voordragt behandelde de
heer Marlet de verschillende wjjze waarop de kunst
meststoffen gebruikt woI(jeD) hoe zij eigenljjk misbruikt
worden om snel iets uit ton grond te halen, waardoor
deze alzoo veel aan bumuagehalte verliest en uitgeput
raakt, terwjjl aan den analen kant die meststof, ia
rijken bodem gebragt, dit nadeel oplevert dat zjj groote
bladeren, doch weinig vruchten geeft.
Bjj alles ook bjj de aanwending van kunstmest
stoffen moet do praktjjk ia aanmerking genomen
worden. - Iedere landbouwer moot weten wat zjjn
land noodig heeftbemesting op of onder den grond.
Oogenblikkeljjke resultaten moeten hem niet laten ver
leiden om hoofdzakeljjk kunstmest te gebruiken daar
deze steeds als hulpmiddelniet als hoofdzaak moet
beschouwd worden. De kunstmest behoort aangewend j
te worden om da wer'.ing der stalmest te bevorderen
doch dit moet natuarijjk geregeld worden naar de
behoeften van het land.
Kunstmest is alzoo niet onvoorwaardelijk aan te be
velen. Men heeft dit beproefd op losse gronden en
al schreef men de mislukking toe aan allerlei bijko
mende omstandigheden, alzoo vergetendo, «waar de
Bchoen wrong", de oorzaak was d&arin gelegen, dat
kunstmest niet aan den bodem kan geven wat zjj be
hoeft, doch daaruit veeleer rooft wat er nog in is.
Stalmest, alzoo langzaam werkende meststoffen, is
hetgeen wat het land de meeste krachten geeft en dit
kan (naarmate de behoeften van het land) aangevuld
worden door kunstmest. Ook hier moet rekening ge
houden worden met de omstandigheden men moot zich
toeleggen op behoud van hetgeen in den bodem is en
daaraan trachten terug te geven wat er aan ontnomen
werd. Stal- en kunstmest veroenigd kan een heilzame
werking geven.
Id het tweede deel besprak Spreker da verschillende
kunst-meststoffenverklaarde hunne werking en kwam
tot het resultaat dat de snelwerkende stikstof-aanvoe
rende kuDst-meststoffen alleen bjj uiterste noodzakelijk
heid moeten gebruikt worden.
Duurzame bemesting levert de beste resultaten op
ook voor de meest verschillende grondengrond-
uitputten is steeds achteruitgang ook in de bemestings
kwestie langzame oplossing ia in ieder opzigt aan
te bevelen.
Met dit resumé besloot de Spreker zjjne voordragt
die door allen met do meeste belangstelling werd gehoord.
De Voorzitter dezer Afd. der Maatsch. v. "Landbouw,
de heer B. G. v. d. Havebragt den heer Marlet een
woord van dank voor het in dit jaar gesprokene. Dit
korteljjk herinnerende, en met het oog op het besluit
der Muatschappjj tot instelling eener paardenmarkt,
wekte hjj de landbouwers opom van het gehoorde
partjj te trekken en vooral in dezen tjjd de spreuk
van toepassing te brengen«als het getjj verloopt
moet men de bakens verzetten."
In de Haagsche Kroniek van het «Handelsblad''
vindt men de volgende beschrjjving van de aflevering
der prjjzen, die uit de watersnoods-loterjj getrokken zjjn
«Men hoort van die onstuimige zittingen grappige
dingen.
Zoo komt er een schippersknecht door zjjn patroon
uit Schiedam gezondenmen laat den ongeduldigen
gaat, die nog tal van boodschappen te doen heeft, uren
wachten,' en stelt hem eindeljjk den prjjs van het
nummer, een kindermutsje ter hand.
Op Donderdag vertoont zich een boer uit ZeelaDd
met zjjn gelukkig nummer. Hjj wacht en wacht, doch
Blaagt er niet in, tot het bureau door te dringen. Des
Vrjjdags gebruikt bjj zjjn ellebogen, doch daar men in
de oojjevaarsstad bjjzonder geoefend is in het duwen
en dringen, komt hg niet verder dan Donderdag. Ook
de Zaturdag gaat voor hem verloren, zóó dicht on op
eengepakt is de menigte. Zal hg onverrichter zake
naar Zeeland terugkeeren, zonder dien prjjs, die mis
schien wio weet hoe kostbaar kan zjjn Neen, dan
bljjft hij maar in 's hemelsnaam den Zondag over. Daar
is het eindeljjk Maandag-morgen. Tot zjjn geluk ont
dekt hem nu een commissielid, die den boer dadeljjk
helpen en zjjn gespannen verwachting bevredigen zal.
De man trok een kalender van 1873
Een officier, op wiens nummer insgelijks een prjjs
gevallen is, zend zjjn oppasser met een groot valies,
want men kan toch niet weten er waren zulke
omvangrjjke stukken. Do oppasser kwam met het
valies terug, pakte het uit en de officier ootving een
vloei-rolletje voor brieven.
Eene dame daarentegen was zonder valies of
taschje met haar gelukkig nummer naar de zaal ge
gaan en ontving als prijs een narretuig. In dat
gedrang en drukte was er niemand te vinden die haar
behulpzaam kon zjjn. Goede raad was duurzjj hing
du9 het narretuig om den hals en zoo verliet zjj met
haar prjjs het gebouw.
En zoo levert elke dag bij de aflevering allerlei
klugtige voorvallen op."
Door de openbare gezondheidscommissie te Gouda
is een onderzoek ingesteld naar het gehalte der aldaar
verkocht wordende melk. Het is haar geblekendat
van de 33 soorten 9 voor goed kunnen worden ge
houden, 11 voor bruikbaar, en de overige 13 deels
als middelmatigdeels als slecht moeten beschouwd
worden. De door de commissie gestelde eischen waren
echter zeer billjjkzjj nam voor het drooge Btof- en
vetgehalte onderscheiding het minste aan van 11 en
2.8 pet.
Onder de gemeente Heemskerk werd onlangs een
koe uit de sloot gehaald, die met niet minder dan; 72
bloedzuigers was bezet. Het dier was door bloedverlies
zoo uitgeput, dat bet niet kon bljjven staan. Toen
men de gulzige gasten had afgesneden, aftrekken was
niet mogeljjk, aanschouwde men een waar bloedbad.
Door het gebruik van versterkende middelen in den
beginne 25 ejjeren daags, is het dier thans nagenoeg
geheel hersteld.
Bjj een aantal ingezetenen van Amsterdam meldde
zich dezer dagen een matroos aan met de boodschap,
dat hun vogels uit Indie waren toegezonden en deze
konden worden afgehaald aan het Zeemanshuis. De man
kreeg een grooter of kleiner fooi voor zjjne moeite.
Een van hen aan het Zeemanshuis komendekreeg
van deurportier ten antwoord dat bjj reeds de zes en
vjjftigste was die met hetzelfde verzoek zich aanmeldde
en de matroos Schoor, zooals bjj zich noemdedaar
niet bekend was. Onder de aanvragers was ook eene
dame, die met hare equipage was gekomen.
Uit Ter-Apol meldt men aan de «Prov. Gr. Ct.:"
Door een paar deskundigen is de schade, veroorzaakt
door den brand van den 27 Mei 11. alleen in de venen
van Woerdinge on Ter-Apel bevonden te zijn aan ver
lies van turf en bagger, van te veld staande vruchten,
van gereedschappen meubels en de 75 vernielde ge
bouwen circa ƒ150,000. Van deze som zal moeten
worden afgerekend bjjna 50,000, die door onderschei
dene assuratitie-maatschappjjen moet worden uitgekeerd.
De werkeljjke schade zal alzoo meer dan 100,000
bedragen.
Betreffende den vreeseljjken brand te Weerdin-
germond wordt van het terrein geschreven
Een massa menschen zjjn hier zonder werkzonder
bed, zonder kleeren, zonder eten. Het is één armoede
al armoede 1
De geheele Weerdingermond is zwart als de lei
geen scheutje gras is er meer te zien. De te veld
Btaande vruchten op de groene Markt zjjn vernield en
de grond, voor zooverre ODgeploegd, is verbrand.
'Op de groene Markt is de grootste ellende en schade
aan vruchten, land en turf. Doordat ik alle dagen met
het volk tegen het vuur heb gestreden kon ik niet
eerder schrijven.
Ik heb twee dagen eö twee nachten mjj met droog
brood moeien redden en odie oogen en die keel
Ik was dood af, doch kom nu weer wat bij en zul
len wjj eens rondgaan om de schade te begrooten.
Zoo schrijft oen ooggetuige.
Uit al de berigten trouwens blijkt dat de toestand
van dien aard is dat met volle regt een beroep op de
Nederlandsche liefdadigheid mag gedaan worden.
TEL E G R A 31 ME N.
Eindhoven, 9 Junjj.
Gekozen tot lid der Tweede Kamer dr. P. J. F. Ver
meulen van Rolduc met 1146 van 1532 geldige stemmen.
Antwerpen, 0 Jung.
Gisteren is het geheele garnizoen geconsigneerd ge-
woeBt. De burgerwacht beschermde de Jesuïteo-kloosters
en de katholieke kring; daardoor is de dreigende
wanorde voorkomen.
Kerknieuvrs.
Beroepen teWostkapellede cand. J. C.de Mol Moncourt.
Gemengde Berigten.
Onder Z. wordt een jongmensch van zestig jaren
aangeraden geen bezoek meer te brengen op zekere
plaats, want hjj kan toch zjjn doel niet bereiken ea
wordt maar voor den gek gehouden. O! grjjzegek watzjjn
uwe oogen en schoenen blaauw. Wat ben ik toch
bljj zegt de dochter van een schoenlapper to B. en
moedor nog meerdat ik oen vrjjer heben wel een
kleermakerszoon. Niemand is gelukkiger dan wjj en
als wij trouwen zal hot een prettige bruiloft zjjn.
Een jonge schipper te T. N. wordt aangeraden, zich
wat fatsoenlijker te gedragen als hij in het kanaal te
Wemeldinge is. Ook moest hij zoo niet achter de meisjes
loopen want bjj kan toch zjjn doel niet bereiken.
Eene ,'meid te H. moest zoo niet zingen, want zjj
wordt maar voor don gek gehouden. Zjj kan hem toch
niet krjjgen dien zjj zoekt, al zong zjj als eeo nachte
gaal. Een kleermakersknecht te S. P. wordt aan
geraden, zulke onwaarheden niet rond te bazuinen van
een fataoenljjk meisje waar niets van te zeggen valt.
Zjjne kameradeo beginnen hem ook al te haten, omdat
hjj te veel praats heeft. Vele meisjes te B. hebben
een voorbeeld genomen aan het laatste voltrokken
huweljjk. 't Ia ook te wenschen zegt Sientjedat ik
mjj door November zal helpen dan kan ik mjj nog
moor verheugen en nog gelukkiger zjjo. Iemand te
's G. wordt aangeraden, als hjj nog meer te H. komt,
zoo niet te loopen bjj de dochters van den smid en
vooral niet als Pietje daar gelogeerd is. Hjj moest
maar tevreden zjjn met zjjn oud vrouwtje. Twee
jongens te T. moesten de meisjes met rust laten die
van andere plaatsen dit stadje komen bezoeken, want
zjj kunnen toch hun doel niet bereiken.
Dus jongens mot uw lange beenen
Qjj loopt weer maar blauwe scheenen.
IuKezonrleu stukken.
Haagsche Brieven.
Den Haag 5 Junjj.
Gedenkwaardige dagteekening in de geschiedenis van
onze letterkunde Jacobus Jan Cremer is niet meer.
Heden morgen ongeveer te half vier ure is hjj ontsla
pen. In hem Ijjdt niet alleen de letterkundeook de
menachheid eeo verlies. Hjj was een mensch, en niets
menacheljjk8 was hem vreemd. Waar hjj zjjoe gaven
en talenten kon aanwenden tot leniging van mensche-
ljjken nood, bleef hjj nooit ten achter. Zjjne grootste
kennis was kennis van de natuur, maar niet alleen
vau de Kern omvvugeude uatuuv vooral ook vau de
natuur van den mensch zjjne inwendige roerselen en
drjjfveeren den mensch vooral had hjj bespied on den
mensch gaf hg terug met eene bewonderenswaardig
scherpe opmerkingsgave, met een allerkeurigst en aller
fijnst penseel, allermeest met een diep zedelgk gevoel.
Cremer wraakte in zjjne romans verhalen niet alleen
do onzedeljjke handelingmaar ook zelfs de onzede-
ljjke gedachte. En zoo als bjj schreef, zoo handelde
hjj. Er was goeno de minste tegenstelling bjj dien
schrjjver tusschen karakter en gewrocht. Men zal
nooit van een Cremer met eene buitenzjjde en van een
Cremer mot eene binnenzjjde kunnen spreken; één
Cremer was er, die zich zeiven altjjd gelijk bleef, die
de verwoestende uitwerkingen van den boozen harts-
togt aantoondedie de zelfvoldoening der edele daad
in 't scherpste licht steldedie de menschheid met
hare goede en kwade eigenschappen de menschheid
zooals zjj leeft en werkt, tobt en zwoegt, op-en onder
gaat, in de schilderachtigste kleuren maalde en wiens
hart van opregt afgrijzen werd vervuldwanneer hjj
zag, hoe de onzedelijkheid dor volksregeerders den
oorlog haudhaafde dien hg den grootsten geesel der
menschheid noemde; wanneer bij ontwaarde, hoe
eene gebrekkige wetgeving al te groote ruimte schonk
aan het regt der overheid om verdachten in den ker
ker op te sluiten, waarvan zoovele onschuldigen slagt
offere warenwanneet' hg met eigen oogen aan-
Bchouwdehoe de fabriekskinderen werden gemarteld
en onderdrukt. Zóó begreep hjj welke gewigtige taak
op den romanschrjjver rust, hoe hjj niet alleen behoort
te boegen, maar hoe hij alleen dan kan geacht worden
zjjne taak naar behooren te vervullen wanneer hjj
vooroordeelen helpt uitroegen, maatschappelijke kran-
ken poogt te herstellentot weldadige hervormingen
den stoot weet te geven. In Frankrijk zou Cremer
ook eene politieke rol bobben vervuld hg zou minstens
lid van den Senaat zjjn geworden. Maar de staatkunde
liet beui koel: de menschheid trok hem aan. En, of-
Behoon wel eens gezegd wordt dat ieders plaats in dit
ondermaansche wederom wordt ingenomen en dat nie-
mands verlies onherstelbaar iszoo veroorloof ik mg
ootmoedig de vrjjheid om de gegrondheid van dit ge
zegde te betwgfelen. "Welk staatsman zette, na Thor-
becke's dood, do taak voort zooals Thorbecke die had
vervuld Wie was er in staat Quetelet in Belgie te
vervangen, toen deze schepper der nieuwere statistiek,
de grondlegger der internationale statistieke congressen,
in 1874 zjjn arbeid eindigde? Wie onzer ingenieurs
bezit dien wereldnaam, dien Conrad wist te verwerven
Wie heeft da Costa en de Genestet als dichters vervangen?
Met onze Nederlandsche literatuur is het tegenwoor
dig dun gezaaidGram's feuilletons zjjn eene thee-
lectuurdie verdwjjntals de theegeur is vervlogen;
ten Brink is de vruchtbaarste van alle schrjj vers, maar
juist die groote vruchtbaarheid belet hem misschien
eene roman te schrjjven, die ook onze nakomelingschap
zal aantrekken. Onze beste prozaschrijverBusken
Huetschrjjft bloot kritieken gd zjjn scheppiogs-ver-
mogen staat juist in omgekeerde reden tot zjjn critisch
talent. Justus van Maurik bezit, even als ten Brink,
in groote mate de gave van reproductie, van imitatie,
maar, even als bjj dezen, missen wij bjj hem 't bestand
deel van 't gevoel, dat aan het letterkundige werk een
zedelgken stempel geeft. Het gemoedsleven dringt
zich meer en meer bij onze tegenwoordige schrjj vers
op den achtergrond, ook bjj den sebrjjver der Haagsche
pennekrasseo, de Berg, wiens natuurljjk vernuft echter
veel vergoedt. Cremer's grootste waarde bestond juist
hierin dat bjj het menscheljjk gemoed kende en
peilde, en dat hjj de driften, die dit gemoed bewegen
en beheerschen, niet alleen met zijn fijne pen beschreef,
maar door zgn plastische voordragt aanschouweljjk
maakte. Als zoodanig was hij schier onnavolgbaar
waar is de kunstenaar, die ons Cremer zal teruggeven
Daarom beweer ik niet, dat al zjjne werken meester
stukken waren. Het zjj verre vandaar. Zjjne romans
zjju uitgewerkte novellen en sommige zijn zelfs pwak
van bouw. Zjjne Betuwscbe novellen zullen hem echter
zeker overleven. Nog de nakomelingschap zal met ge
noegen kennis nemen van het Oan het kleine rivierke,
van Kruuzemuntjevan Pauweveerkevan zoovele
andere juweeltjes, die uitmuni»Q door eene zedeljjki
gedachte en door eene fijne kararferteekening al mist
dezelfde nakomelingschap dan de tjjna onovertrefbare
stembuiging en mimiek, waardoor Cemer aan do schgn-
baat hoogst eenvoudige tooneeltjes ei de minst bedui
dende woorden gloed, leven en beteek^is wist te ge vei..
Ofschoon zjjae drie tooneolstukken ge.\eenlyk minde-
werden gewaardeerd, bezit Emma Bof.hold toch on
misbare dramatische waarde en is dit tcnneelstuk niet
altjjd billjjk beoordeeld geworden.
Onze beroemde Cremer weggevaagd ....maar vóór
dit treurige feit, dat reeds sedert eenige lagen ver
wacht werdwaarheid was geworden moeit ik nog
getuige zjjn van hot onthaal, door drie nijerbeidt-
vereenigingeD in de zaal Kunsten en Wetens-happen
(waar anders zeer weinig aan de wetenschappen geofferd
wordt) aan den woreldberoemden de Leaseps gewgd.
Mag ik het ronduilf zeggen, ik was meer voldaan over
don persoon van de Lesseps dan over de ontvangst
hem, iD den Haag bereid. De Lssseps, die, naar mjj
verzekerd is74 a 75 jaren oud isheeft nog geheel
het voorkomen van een zestigjarige. De tgd heeft
alleen zgn hoofdhaar en knevel vergrijsd, zgn oogleden
doen fronsen, maar anders zou men hem houden voor
iemand nog in de volle kracht zijns levens. Hg riep
mjj volkomen 't beeld terug, dat Erckmann Cbatrian in
een zjjoer romans van hem schetste. Zjjn diepe donkere
oogen tintelen nog van levenslust en van levensmoed: zjjn
vol, rond en slechts zeer licht gekleurd gelaat, dat zoowel
geestige als goedige trekken verraadt eu dat mij hetmee6t
aan onzen onvergetelgken Jacob van Leaoep doet denken,
teekent gezondheid en opgeruimdheid. Eerst weinige
jaren geleden met eene zeer jeugdige schoone gehuwd,
is het zjjne grootst genoegen zich door zjjne achtjarige
dochter te laten vergezellen, die, terwjjl hjj toast en
redevoert, aan zjjne knieën huppelt. Onmiddeljjk staat
hjj gereed om op iederen dronk, hem gebragt, te ant
woorden, altjjd los, bevallig, ongedwongen iedere rede
is eene kleine causerie, waarin hjj het een of ander
feit uit zjjn veel bewogen loveD, uit zjjn rjjk geheugen
to voorschjjnt roept en om dit feit groepeert hjj eene
gedachte, een wensch, een verzekering. Zóó de Lesseps
un vrai causeur, un aimable vieillard, die zich krachtig
genoeg gevoelt om het kanaal door Panama over acht
jaren (want lang zal het niet duren verzekert hij) over
te steken. Wat Göihe voorspelde, dat in de toekomst
een groot ondernemer zou doen, brengt hij in ver
vulling.
Hoe was nu echter de ontvangst, ik zeg niet to
Amsterdam, déAr was zjj den man volkomen waardig,
zooals uit het Handelsblad van 5 Junjj bljj kt. Maar
in den Haag Op den dag vóór bjj aankwam, gaf de
toongevende Haagsche courant, het Dagblad, eene waar
schuwing tot bet geldbezittend publiek, om zich niet
te laten vangen. Het kanaal van Suez zou, tot oub
nadeel, Engeland nader tot Ned.-Indie hebben gebragt.
Naïve opmerking Ze is volkomen waar. Maar Ne
derland is dan toch eveneens veel nader gekomen. Hoe
zouden wjj zóó spoedig en zóó krachtig onze nederlagen
in Atjeh hebben gewroken, indien de troepen en krijgs
toerustingen, die wjj zonden, nog den langen weg hadden
moeten afleggen, die vroeger moest gevolgd worden
Gedurende dezen geweldigen oorlog is juist bet kauaal
van Suez voor ons van onschatbare waarde geweest.
De opmerking was kleinstcitischde ontvangst in
het gebouw van Kunsten en Wetenschappen was het
niet minder. Geen Minister van Waterstaat, geeD
burgemeester, geen wethouder (de burgemeester bevond
zich in eene koepokinenting-vergadering), om den bur
gemeester te vervangen'. Was bet gemeentebestuur
misschien niet uilgenoodigd Eens geschreven rede
van den heer Kochlin, president van de Vereeniging
van en voor Ned. Industriëlen, in de eene hand een glas
champagne, in de andere hand een papier. Geen enkele
bezielende rede onzerzjjds, geen enkel woord, dat de
geestdrift opwekte. In een' uur tjjds was alles afge
loopen, en, terwjjl er honderd industrieelen tegenwoordig
waren, bleef de champagne slechts schuimen in de
naaste omgeving.
Mocht de ontvangst dus wel iets guller hebben
kunnen zgn, vooral omdat ook de waarnemende
Franscbe gezant tegenwoordig was, die volstrekt geen
aanleiding vond om zich in de toasten te mengen
het was een aangenaam oogenblik, den krachtigen,
ondernemenden, goodigen Lesseps in deze kring tegen
woordig te zien en de ovatie zelve, /hem bereid, scheen
hem zeer te verrassen. De groote waarde daarvan lag
in de tairjjke opkomst, welke van de barteljjkste be
langstelling getuigde. Columbus heeft eene nieuwe we
reld ontdekt: de Lesseps heeft in zekeren zin iets
meer gedaan, hjj heeft de wereld, de aardbol hervormd.
En in den regel zgn die hervormers nog veel nuttiger
dan de maatschappelijke hervormers, die ons de maat
schappelijke geljjkheid van alle menschen beloven
V.
Slechts Echt, waarin' bestaat dit V
Aan verschillende dag- en weekbladen, welke niet
uit eigen beweging bet gewezeö vonnisopeobaar maakten
van 19 Dec. jl. tegen den heer A. Lö.venstein te Am-'
sterdam werd door de Singer Co. een extract daaruit
ter plaatsing toegezonden.
Vreemd is het echter, dat do Singer Co. niet even
veel lust en opgewektheid gevoelde tot het toezenden
aan dezelfde dag- en weekbladen van een extract uit
onderstaand gevoerd proces te Parjjs, afgewezeu
on in <le kosten veroordeeld.
De firma Seidel Naumann te Dresden, verzond in
Juljj 1879 een aantal barer naaimachines aan een af
nemer te Parjjs, waarbij zich ook 6 stuks mediums
bevonden, die op den arm in goud bet opschrift Singer-
medium droegen; deze mediums liet de vertegenwoor
diger der Singer Co. voor Frankrjjk, mr. Russel, bjj
aankomst te Parjjs coDÖskeeren en maakte tegen Seidel
Naumann proces-verbaal op, wegens bet gebruik van
den naam Singer.
Den 18 Febr. jl. bevond zich de heer Naumann per
soonlijk te Parjjs, om in den loop van het proces telf
zijn regt te verdedigen; hot verheugt ons te kunnen
berigten, dat de Singer-company het proces ve^oren
heeft en in de kosten is veroordeeld, natuuiljjjf eerst
in eerste instantie.
Het oordeel van het Tribunal de la Seine dat
de naam Singer alléén, geen handelsmerk is*kt verder
van wege de Singer-compagny niet is kun gro bs wezen
worden, dat de Singer Co. een regt op d(n persoon
lijken naam «Singer" heeft, hetwelk naarraosch regt
(daarin afwjjkend van het Duitsche) eeg'Traabgejruik
als >nom personnel" evenzeer bescherjF ,1®-
In vroegere processen zgn Duitsche fabriekanten door
dezelfde regtbank steeds veroordeeld'geworden ir. de
zelfde aangelegenheden, doch allee/omdat zij met aan
de oproeping voldeden om voorfiQ regtbank te ver
schijnen.
De heer Naumann had meereed stelde zicb
voor de Fransche regtbaok, ve^Qdigde zUn g°o reg
om eene machine naar het S^ger-sJsteei° ook Singer-
machine te mogen noemen e* overwon glapsrg
Da afloop van het pro<Jbaart zoowel ia Du.tsch-
land als Frankrijk veel often, rooral omdat de S.n-
ger Co. althans alles behAe bemind is en ztj ook daar
tracht den tot nogtoe nqjMtn Fransche naatmaebmen-
handel op hetzelfde stadprmt te brengen, als in
DmtaoMaid en elder? helt» bereikt is, wet door
reusaebtigo reclames jaet he! colporteer- en afbetalinga
systeem van 2 fr. per wo-'k, worden thans daar ook
hare machines het public! opgedrongen. De advocaat
dos heeren Naumann noemde dan ook openlgk de ver
tegenwoordigers der Sirgev-compagoy farceurs etc ar-
