ZJEBIKZEESGHE NIEIIWSRORK.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSRODE.
IVo. 4258.
56ste Jaarg.
Dingsdag 15 Januarij 1880.
POSTERIJEN. - KANTOOR ZIERIKZEË.
AFKONDIGING."
i\ ieuwstijdingen.
€!ng<el»nï>.
Katslttttïx
JFïstnftrtjft.
Verschijnt DINGSDAGDONDERDAG en ZATURDAG.
ADYERTENTIËN 10 Cts. pei re.
De MIDDAGPOST op Berrjen-op-Zoom zal
voortaan weder vertrekken ten 3.30 are. In
verband hiermede sullen de posten uit Schouwen en
Duivcland hier weder ten 2 ure aankomen.
De Directeur,
Zierikzee, 12' Jan. 1880 PILAAB.
Hot HOOFD van hot Gemeentebestuur to Zierikzee
maakt bekend: dat door deu heet Proviocialeu Inspec
teur der Directe Bekistingen te Middelburg is executoir
verklaard het kohier van de Groudbelastlufj;
dezer gemeente, dienstjaar 1880, dat op heden aan den
heer Ontvanger der Directe Belastingen alhier wordt
ter band gesteld ter invordering, en dat ieder verpligt
ia zjjn aanslag op den 'bij* de wet bepaalden voet te
voldoen.
Zierikzee, don 12 January 1880.
J. MAURITSZ GANDERHEIJDEN.
De berigten omtrent de meeting dor Transvaa'ischo
Boeren op 10 Dec. loopon zeer uiteen. Men zegt, dat
G305 personen en 510 wagens óp de plaats der mee
ting bjjeen waren. Aangezion do Boeren te voren hadden
verklaarddat elke vertegenwoordiger van een huu
vjjandig blad zou worden afgeranseldis geen onpar
tijdig verslag van de meetiüg te verwachten. Algemeen
is men het daarover eensdat de volgende moties
worden aangenomenDo Vice-President moet als Pre
sident optreden en dadeljjk deu Volksraad bijeenroepen
overeenkomstig do Grondwet. Geen onderwerping aan
Groot-Britannië, voortdurend krachtig protesteren tegen
alle proclamaties. Alleen onze onafhankelijkheid bo-
goeren wjj en wjj verklaren ons plegtig bereid daarvoor
ons leven op te offeren. Wy verlangen onze Regering
zoo spoedig mogelyk geïnstalleerd te zien overeen
komstig de Grondwet. Ons Nationaal Comité moet zoo
spoedig mogelyk stappen doen om onze onaf hankelyk-
heid te herwinnen of oyer do middelen daartoe het
volk raadplegen,.
De Vice-Prósidonl in quaestie is Paul Krüger, die
door den Volksraad als zoodanig was gekozen juist
vóór die werd ontbonden. Kriigor heeft meer dan eens
verklaard dat hjj niets te maken' wilde hebben met
een beroep op dq wapenen. Na het aannomen der
genoemde moties Gesloot de meeting den Volksraad
tegen April bjjeen te roepen en ging toen rustig uiteen.
De Hollandsche bl,aden ech,ter spreken dat tegen. H«t
comité deed wel het voorstel, waar de meeting wilde
daarvan niet hooren. De »Cape Argus" en de «Cape
Times" houden vol, dat de Volksraad op 12 April zal
bjjeenkomen en zeggen dat Krüger op weg is naar
Pretoria om met Wolaeley to onderhandelen.
In de Kaapstad was berigt ontvangen dat de nieuwe
Regering onder Krüger te Potchefstroom zou worden
uitgeroepen en dat de regeringsgebouwen aldaar waren
genomon waar is het, dat dragonders daarheen zjjn
gezonden maar men zegtdat dit daarmede niet in
verband staat. In zyn telegram aan Frère van 13 Doe.
sprak Wolseley alle berigten omtrent onlusten togen.
«De Volksstem" Pretoria beveelt de Boeren aan niets
te doen, voordat Wolseley is vortrokkon, inmiddels
passief tegenstand te bieden en geen belastingen te
betalen.
Een nieuwe tak van handel schynt in Amerika tot
bloei te zullen komen. Zooals men weet, js voor som
mige menschen een zeker doel van het ligchaara varf
den kikvorsch een ware lekkernij. Dit heeft den heer
Soulo in Elgin (Illinois) op do gedachte gebragt, om
een kikvorschonfokkery op te rigten. Sedert drie jaren
is hjj daarmede bezig en vooral een byzonder groot
soort, de Goslin-vorschj is het voorwerp zjjnër teedersto
zorgen. Dit jaar brengt hjj voor het eerst zyn waar
aan de markt, waarvan, hjj zich de gunstigste resul
taten voorspiegelt. De heer Soule ontvangt bereidwil
lig iedereen, die belang stelt in zjjuo zeldzame fokkery
en vooral voor liefhebbers van landelyke muziek moet
zulk een bezoek hoogst belapgwekkend zyn.
kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
1,60.
Het onderzoekon naar do oorzaken van het betreu
renswaardige ongeval aan de Taybrug is Zaturdagavond
in" Dundee begonnen. Voorloopig moest men zich echter
nog bepalen tot hot inzamelen van de feiten, die do
beambten kunnen mededeelen. Een wetenscbappeljjk
onderzoek zal eerst later kunnen volgen, als een deel
van de brug opgevischt is. Daar dien dag ook het weer
wat gunstiger was, kouden de duikers hun werk voort
zetten. Hunne pogingen bleven echter zonder gevolg,
geen onkel ljjk werd gevouden en men twjjfelt niet
langer of de trein is in zyn val verpletterd en aan
stukken door den stroom weggespoeld.
Bjj het verder onderzoek in de Tay zyn nog acht
lyken gevonden, waarvan de meeste .herkend zyn. Het
lykenhui'8waar een groote menigte betrekkingen der
verongelukten bjjoen was, bood een droevig schouwspel
aan. Het onderzoek der gezonken bogen door duikers
duurt nog steeds voortmaar nu op minder grooter
schaal. De commissie tot leniging van den door de
ramp veroorzaakten nood beeft eergisteren een verga
dering gehoudenen aan verscheidene gezinnen giften
uitgedeeld,, De byzoDderheden omtrent sommige van
die 'gezinnen zyn hartverscheurend; zoo is een arme
huismoederwier man en twee zonen op den trein
waren, krankzinnig geworden van smart.
Volgens do laatste berigten heeft men ,in vjjftig boo
ten gisteren den geheelon dag de rivier onderzocht en
nog vier lyken opgehaald, zoodat thans in het geheel
18 gevonden zyn. In den loop van den dag werden
een.aantal daarvan begraven.
Op dit oogenblik zyn te Londen meer dan 50,000
werklieden zonder werk.
De Regering van Ierland heeft voorloopig 250,000
pond sterling uit de kerkelyke kas beschikbaar gesteld
voor den uitvoer van openbare werken tot leniging
van den heerschendon nood.
Behalve do noodblyft ook nog hot schrikbewind
heerschen van hot niet betalersbond, lieden die geen
pacht willen betalen en ook niet dulden dat
anderen hot doen. Zoo hebben bjj Kil man 3 a 400
man een paar lieden, die eene woning hadden betrok
ken waaruit de vorige huurder wegens wanbetaling
was verjaagduit het bod geligt en zoolaDg geslagen
tot zo zwoeren de huur te zullen opzeggen.
Onder den by naam «la grande demoiselle" etaat in
Petorsburg eene jongeschoono, slanke dame bekend
prinses Dolgoruckidie zich in de bjjzondere gonst
van den Czaar verheugt. Sedert den jongsten aanslag
op den Czaar, waagt die dame zich niet meer zonder
geleide op straat zjj vreest dat zjj, de lieveling van
den Czaar, ook eens het mikpunt der nihilisten zal
worden. De Czaar heeft haar daarom als escorte een
afdeeling der «roode kozakken" gegeven. Niet weinig
ergert men zich daaraan in Petersburg, omdat de roode
kozakken tot nog toe slechts dienden als geleide van
de Keizerin. Het voorbeeld van den Czaar vindt echter
navolging, en alle grootvorsten en prinsen vertoonen
zich tegenwoordig openlyk met hunne «favorites" op
straat. Eene gunstige uitzondering daarop maakt de
Kroonprins, wiens huwelijksleven een voorbeeld mag
genoemd worden. Deze omstandigheid draagt er echter
niet weinig toe by, om het volk,tegen don Czaar en
vóór den Czarewitech in te nemen.
©«stétmjjfe,
De toestand van de Donaustreken in Oostenrjjk, is
ten gevolge van de overstroomingen allertreurigst: Do
dorpen Albern Ebersdorf cn Simeringerheido hebben
ontzagljjk groote schade bekomental van huizen zyn
ingestort, onderscheidene huisgezinnen verloren al hun
have en goed. Tusschen Weenen en Ebersdorf wordt
het verkeer niet andors dan met schepen onderhouden..
Slechts langzaam stroomt het water terug in den
dalenden Douau. Ook te Weenen rigt bet water groote
schade aan.
Een klokkenluider te Weenen heeft de doodsklok
voor zich zelf geluid. Zich ter gelegenheid van een
begrafenis van zjjn taak kwjjtende, was hij in het touw,
waarmee de klok getrokken wordt, verward geraakt,
cn vóórdat men tjjdig hulp kon bieden, was de onge
lukkige door verhanging gestorven.
Te Baud, een plaatsje in het Fcanacho departement
Morbihan, hadden de ouders hun dochtertje opgesloten
in eene schuur, tot straf voor eene ondeugendheid die
zjj begaan had, De ouders, gingen vervolgens naar hot
veld om er te urboiden. Bjj hunne terugkomst openden
zjj de schuurom er haar dochtertje uit te halen.
Maar hoezeer waren ze verschrikt, toen ze een wolf,
die, men weet niet hoe, binnengekomen was, hen voor
bijschoot om te ontvluchten. Van het kind lagen nog
eonige niet vorslonden overblijfselen op den grond.
Het Comité van een weldadighoidsioterjj te Parjjs
riep de hulp der kunstenaars in. Do violist Paul
Viacdot teekcodo een bon voor drie solo's op zyn instru
ment, onverschillig op welke soirée. Het toeval wilde,
dat «lie bon werd getrokken door een ondernemer van
concerten te Valparaiso. Zal Viardot zich nu daar
heen moeten begeven, als het den ondernemer in het
hoofd komt hem aan zjjn woord te houden
Te Lausanne heeft een vroeseljjk familie-drama
plaats gehad.
De zoon van een gewezen predikant, die voor het
oogenblik zodder middelen van bestaan was, vatte bet
denkbeeld op zjjn deel in het vaderljjk vermogen op
te eisohen, wat. hem geweigerd werd..
Kort daarop maakte hy zich van een belangryke
som in papieren van waarde meesterdie hy uit de
secretaire zyns vaders wegnam.
- Op raad van een vriend, keerde hjj io het ouderljjk
huis terug maar beweerde do papieren slechts tegen
het geld, dat hjj noodig had, af te staan. Daarop viel
een heftig tooneol tusschen hem en zjjn jongsten broe
der voor.
Den volgenden morgen begaf zich deze laatste, wien
het voorgevallene in den hoogsten graad verbitterd
had, naar de slaapkamer zjjns broeders en schoot hem
dood. Daarop ging hy onmiddellijk hetgeen gebeurd
was aan zjjn vader mededeelen.
Met het oog op do hevige opgewondonheid waarin
hjj verkeerde, werd hjj naar een krankzinnigengesticht
overgebragt.
Zwolle 9 Jan. Volgens opgaven der voornaamste
veehandelplaatsen in do vier Noordolyke provinciën
zyn in 1879 p. m. 200,000 stuks veo verhandeld, eene
j waaide van ƒ32,000,000 vertegenwoordigende. Wjj
wjjzen niet alleen op deze verbazende cjjforsmaar
I een ieder moet opziendat in het Noorden zulk een
rjjke veestapel bestaat
rjr«irisiclielliii{jf6 Jan. Plegtig rolden heden
do toonen der doodsklok over strand en golven. Niet
minder dan vjjf Ijjkstoeten begaven zich achtereenvol-
i gens naar den stillen akker dor dooden. Geen oog
I kon droog bljjven by 't zien van de ellende der 3 wo-
I duwen cn 14 weesjes, wier verzorgersgewezen opva-
renden der reddingboot, die bjj het vervullen van hun
pligt der menschlievendheid waren" omgekómen, graf-
waarts worden gebragt. Te grooter nog was hier die
deelneming, omdat in bjjna elke steeg, elke straat,
1 moor dan één weduwe woont, omdat een groot aantal
weozen met woomoedigeo aanblik die zee beschouwen,
die in haar onpeilbaron schoot het stof hunner vaders
en broeders, hunner dierbaarste betrekkingen verborgen
houdt. Bij menschengeheugen heeft hier zulk een aan
grijpende plegtigheid niet plaats gehadhet jaar 1880
zal in dit opzigt oen noodlottige bladzjjde vullen in
het boek der geschiedenis van dit eiland.
Amsterdam 12 Jan. De politie alhier heeft
een hoogst gewigtige ontdekking gedaaQ. Zjj heeft de
hand gelegd ;op drie brievenbestellersdie.zich schuldig
maakten aan hét ontvreemden van brieven met jgelda-
waardig papier. Tot de ontdekking dier diefstallen
heeft het volgende geleid. Vele handelskantoren en
vooral buitenlandsche huizen hebben dikwerf dogewoonte
om hun gold niet per aangeteckenden brief te verzen
den maar het bankpapier in twee deelen te knippen
en dan de beide Btukken met verschillende brieven te
verzenden zoodatmogt al een der brieven aan een
verkeerd adres worden bezorgd of in verkeerde handen
j komende ontvanger aan een half bankbiljet toch
niets heeft. Eenige weken geleden ontving een han
delshuis te Amsterdam oen brief uit Londen waarin
de regterhelften van twee Hollandsche muntbiljetten
I van ƒ10 waren govoegdmaar de twee nevenhelften
die met een anderen brief waren weggezonden, bleven
weg. De bedoelde, brievenbestellers hadden den brief,
waarin de andere helften waren verzonden gestolen.
1 Zjj wilden voor die twee helften de waarde ontvangen,
doch die werd hun natuurlijk geweigerd, omdat zjj de
andore helften niet hadden. Deze zaak kwam ter oore
van de politie, die een scherp ondorzoek instelde en
oen aantal diefstallen van brieven met waarden aan
het licht bragt. Alle drie zjjn zjj naar do cellulaire
gevangenis ..gebragt.
I Eon ingezetene van Amsterdam heeft zich bereid
verklaard om voor den dorden togt van de Willem
Barents te geven
ƒ1000, als nog 4 personen ieder dit geven,
- 500als nog 9 personen ieder dit geven
- 250al9 nog 19 personen ieder dit geven
- 100als nog 49 personen ieder dit geven.
Een Amsterdammer heeft, onder het opschrift:
Honger Vuur Wateraan den Burgemeester
dor hoofdstad een enveloppe gezondou inhoudende drie
oankbiljetten elk van duizend gulden waarvan duizend
bestemd voor de buhoeftigen aldaar, duizend voor do
•noodljjdenden door deu brand en duizend voor de slagt- i
offers der overstrooming.
'sGraveuhagCj 9 Jan. HH. MM. de Koning
en de Koningin hebbon zich aan het hoofd gestold van j
een verloting ten voordeele van de noodljjdenden door j
den watersnood, welke verloting, evenals bjj een vroegere
gelegenheid, zal wotden gehouden in de Gothische Zaal
alhier.
Z. M. heeft doen afzenden vaten met ingemaakte
witte kool en aardappelen. Van de gelden, overgebleven
van den watersnood in 1861, die, belegd in nationale
fondsen, zjjn aaugegrooid tot ƒ120,000, is door do oude
oommissie ƒ60,000 afgeschreven, waarvan aan de nood
lijdenden goederen in natura worden verstrekt.
Delft, 10 Jan. Zondagavond had in de Wester-
dwarsstraat alhier het volgende plaats Zekere vrouw
N., die geen botor genoeg in huis bad, begaf zich naar
bet huisje harer moeder, naast hare woning staande,
om zich daar van het noodige te voorzienhet huisje
was tjjdeljjk onbewoond, daar de moeder als baker in
dienst is. Toen zjj do kelderkast opende, zag zjj daarin
plotseling een man voor zich staaq, die haar terstond
het mes, dat zjj in do hand had, om de botor af te
steken, uit de hand nam en haar daarmede een steek
toebragt; na haar nog een paar slagen op het hoofd
gegeven te hebben, wierp hjj haar in de kast en nam
do vlugt. Da buren, die op haar gegil toeschoten, von
den haar in bjjna bewusteloozon toestandgelukkig
is zjj niet gewond, daar het mes op haar corset afge
gleden ia. Men is op dit oogenblik den dader nog niet
op hot spoor.
Rotterdam 11 Jan. Aug. Then Bergh gewe
zen directeur der Rotterdamscho Handelsvereeniging
wiens uitlevering door de Saksische regering is toege
staanis hoden hior gevankeljjk aangebragt. Hy werd
van het Rjjnspoor naar het centraal politie-bureau op
de Kaasmarkt en vervolgens naar het Huis van arrest
op do Korte Hoogstraat gebragt.
Benoemd tot yonderwjjzer in het teekonen aan de
vormschool voor ouderwijzers te Rotterdam de heer
F. C. Jacobi, van Zierikzee.
Mï<l<lelt>ut*É£11 Jan. Men zou h:i
worden om nevens de rubriek «spoorweg-dieverijen'
in de dagbladen eeuo rubriok «spoorweg-onheileu" te
openeD. In den laatston tjjd althans is daarvoor stoffb
te over. Nauwelyks beeft het eene onheil plaats ge
had, of de mare van een ander ongeluk komt Lot ons.
Hodon levert hot station Middelburg eene bjjdrago
voor dio rubriek. De trein toch, die te 7,44 uit Roo-
zendaal vertrekt, om te circa 10 uren hier te zjjn, i9
heden morgen bjj aankomst tusschen den overweg en
de goederonloods gedérailleerd. Gelukkig hebben geen
persoonlijke onheilen plaats gehad en zjjn de passagiers
met deD schrik vrjjgekomen. Aan het materieel en
den weg is nog al schade toegebragt. De locomotief
zit met de. wielen in hot zand.
Men schrjjft het déraillement toe aan het springen
van don wissel, daar de wisselstand goed was.
De hoofdconducteur, die bezig was met remmen, is
als het ware wat men noemt «door het oog van een
naald gekropen." Trouwens allo passagiers en aauwe-
zige beainbtèn hebben reden van dankbaarheid dat de
trein, als in de 'nabjjheid van het station zjjnde, lang
zaam roed, want anders waren vormoedeljjk alle wagens
omgeslagen en zou de ramp vreeselyk zjju geweest.
Goes, 10 Jan. Voor oen stampvolle zaal, zóó
vol als zeker nooit is voorgekomen, had Donderdag
avond de opvoering van het drama «Deborah" plaats.
Van wjjd en zjjd was men zaamgestroomd om de opvoering
bjj te wonen en die allen hebben genoten, hebben een
genot gehad zooals alleen ware kunst kan opleveren,
en waarvan de herinnering lang zal bijbljjven.
Don inhoud van het stuk mogen, wjj by de lezers
van dit blad bekend veronderstellen; eene opsomming
van do vele gobreken, die het stuk aankleven, möonou
wjj achterwege te kunnen laten. Want ontegenzeggeljjk
heeft dit drama grove gebreken, die het geheel onmo-
goljjk makenmaar daarom juist was het spel der
vertolkers des»te voortreffelijkeromdat ze door hun
spel meer dat) vergoedden,, wat het stuk zelf ontsiert.
De hoofdrol werd vervuld door mej. de Groot1, de
veelbelovende jeugdige artiste haar spel was indruk
wekkend en fraai en aantrekkelijk voor 't oog. Hare
houdingen en gobaren waren schoonwat hadden wjj
gaarne een portret van haar zooals ze daar stond bjj
de gebroken zuilwanneer zjj het jonge paar uit de
kerk opwachthet hobfd leunende op de sierljjk ge
bogen hand. Ook haar houding bjj de vreeseljjke
woorden.: «oog om oog en tand en tand" was bewon
derenswaardig. Reeds dadeljjk by hare verschjjniog
maakte zjj een' diepen indruk door de uitmuntende
wjjzewaarop zjj de gejaagdevervolgde en met den
dood bedreigde Jodin wedergaf. In het tweede bedryf,
waar de harl9togtelyke liefde van Jozef de overwioniDg
behaald op pligtgevoel, maar vooral in het vjjfde be-
drjjf, als de wanhoop haar vermeestert bjj de ontdek
king dat Jozef zich van haar heeft afgewend, bragt
zjj hot publiek in verrukking. Het toppunt bereikte
zjj echter in het zovende bedrjjf, als zjj den ontrouwen
beminde dien ze nu veracht omdat hjj meende dat
zjj voor geld feil was, met haar vloek overlaadt.
Roerend was het, waar zjj Jozef hot geloof aan haar
geldzucht ve^wyt:
«Dus gjj geloofdetdat ik
Het nam Armzalig Christenen gjj stiet my
Dus van u af? Geen vraag was een jodin zelfs waard
Vooral die scèue maakte een' overweldigenden indruk,
en onder ademlooze stilte werd die uiting van diepe
verachting en bittere wraak aangehoord. Aan het
slot oogstte zjj welverdiende toejuichingen op uitmun-
tonde wijze gaf zjj de volgende regelen weêr
«Waarom smelt al rnyn haat bjj deze tonen,
Als riep der Christnen God injj fluistrend toe
Ik ben de God dor liefde, hy gelooft
Aan mjj
Ovor het spel van ïnejuffr. de Groot was maar één
roep-, het was de hartstogtelykeligt bewogen, on
stuimige vrouw met het warme bloed van het zuiden
en de heftigheid van het oud-testamentiBche volk.
Geboeid bleef ieder aan hare lippen hangen en wel
verdiend maar ook opregt gemeend was dan ook do
hulde die haar gebragt werd, bestaande in eonige won
derschoon? bouquetton. Als Goes zoo bevallen is aan
mej. de Groot, als zjj aan de Goesenaarsdan zullen
wjj haar nog wol eens wederzien. Voor den bekenden
onbekendedie ons dit ware genot heoft verschaft,
moge het succes van Donderdag-avond eene genoeg
doening zyn voor do moeite, die hjj zich heeft getroost.
Voor de mise-en-scène was uitstekend gezorgd Stier
marker boeren en boerinnenjoden en jodinnen als
Abraham en Deborah, avondstond, maanlicht, donder
en weerlicht zelfsdorpskerk enz. enz. kreeg mon te
aanschouwen.
De overige rollen werden vervuld door ledon van de
rederjjkerskamer «Aurora", dio, elk naar zjjn krachten,
uitmuntend medewerkten om een schoon geheel to vormen.
Jozef, Lorenz, de pastoor, Hanna en Lize, de school
meester, waren uitstekend. Het geheole stuk is er even
wol op ingerigt om de figuur van de hoofdpersoon sterk
te doen uitkomen en .daaronder hebben de andere
I ollon noodwendig geleden. Elk dor leden van Auroia
toonde zjjne of hare rol te begrjjpen do oude Lize
o. ft. was voortreffelijkcn dc aangrypende scène tus
schen Abraham en den Schoolmeester uitstekend.
Wie het nog niet wist, heoft uit het spel van mej.
de Groot kunnen zien, dat tooneelspelen kunst is.
§t.-Aniia1an<l8 Jan. Hedon word alhier in
de herberg van mej. Dina Hejjboer do algemeene ver
gadering der schippersvereouiging «Schuttevaer" ge
houden.
Hoowel de opkomst niet groot was, doordien veel
leden elders wonen, wa9 zjj toch bovredigend en bjjge-
woond door twee vrienden uit Alblasserdam, die zich
onmiddellyk om de goede orde en hot belangrijke van
het doel aan do vereeniging aansloten.
Nadat de vergadering door den voorzitter, den heer
C. van der Klooster, met een treffende toespraak was
geopend en de notulen dor vorige vorgadering gelezen
en goedgekeurd waren en de rekening der penning
meesters in orde wa9 bevonden, word overgegaan tot
benoeming van twee commissarissen waarvoor de
heer L. Theunisse, als aftredend, bjj acclamatie werd
herbenoemd, terw'yl als tweede commissaris, met al
gemeene stemmen werd gekozen, den heer Abr. van
den Boogaard.
Nadat eenige punten, aan de orde zjjnde, behandeld
waren, werd de vergadering door den voorzitter, met
een gepast woord gesloten.
Nadat allen aan een wel voorzinnen disch hadden
deelgenomen, werd bjj die gelegenheid menige toast
uitgebragt door de leden van 't bestuur en door het
geacht eerelid den hoer A. J. Biorens burgemeester
dazer gemeente op bjjzoudere personen in de afdeeling
en op het hoofdbestuurdat niet weinig word opge
luisterd door muziek en zang van den heer J. Veelo
van St.-MaartenBdjjk die daartoe door de Vereoniging
was uitgenoodigd.
Tot laat in den nacht waren uilen in een vroljjko
stemming in de net versierde zaal bjjoen on bjj hot
scheiden werd door allen den wensch geuit, het volgend
jaac elkander weer ter vergadering te ontmoeten.
Brouworishuvon 10 Jan. Uit dc A'orthum-
bria' zjjn hier aangebragt p. m. 240 vaten palmolie,
eenig roodkoper en eene kist beschadigde zjjdo. Hot
schip i$ nu bjjna geheel ledig.
Ziieril<jeeo 10 Jan. Do aangekondigde lezing
van den heer Marlet had heden alhier plaats. Als ge-
woonljjk was cfcn talrjjk publiek aanwezig.
De Voorzitter der hier gevestigde afdeeling der
Zeouwsche Maatschappjj van Landbouw, do heer B. G.
v. d. Have opende deze eerste vergadering in dit saiaoen
met oen «welkom" cn «heilwensch" en bragt vervol
gens een kort rapport uit van het verhandelde op do
vergadering van het Hoofdbestuur.
Daarna trad do hoer Marlet op mot de mededooling
dat hem van wego dezo afdeeling was opgelegd eene
beschouwing te leveren over de vraag: «Of bescber-
«mende regten te hulp kuunen komen aan den kwjj-
«nenden toestand van den landbouw in dezen tjjd?"
Het eerste deel zjjner rede was gewjjd aan de bespro
king der beschermende regten, hare werking en gevolgen.
Spreker begon met als zjjne opinio mode te deelen,
dat het aaugoprezen middel iets ziekeljjks waa, om een
ziekelykon toestand te verbeteren.
Hjj besprak daarna het beschermend stelselhoe het
gewerkt heeft, hoe het thans weder in Duilscblana
Wfirkt on boo bot worken zou iulllen hot in OH8
land werd ingevoerd.
-'t Is waar, de landbouwende stand beleeft mooilyke
tjjden, hooge pachten, slecht gewas en lage markt-
prjjzenmaar toch achtte Spreker dit van voorbjj-
gaanden aaid. Het jaar 1879 was voor onze landbou
wers zóó slecht als er slechts 2 of 3 op een eeuw
voorkomen, dus dat zyn uitzonderingen. Maar moot
dat dan dadeljjk zoo'n protectie geven, om te eischen
bescherming van den landbouwersstandterwyl ook
andore handeldrjjvenden in het afgeloopon jaar veol
verloren hebbentengevolge de algemeene malaise 'i
En dan wat het thans zoo algemeen ook ml politiek
oogpunt aanbevolen beschermend stelsel betreft, zou
dit den landbouwer baten en zou hot niet de burger
en mindere klassen dubbel treffen
De heer Marlet toonde daarop in duideljjke trekkon
aan wat het bescbermingsstelsel had opgeleverd ook
in het begin dezer eeuw in ons vaderland hoe na
korten tjjd de handel kwjjude en weldra verliep
en men zóó spoedig terugkwam tot den vrjjen handol.
De Spreker gaf zeer merkwaardige modedeelingen
omtrent den Landbouw en Veeteelt in Amerika dat
thans de orgste concurrent is, doch vertrouwde dat
die toestand aldaar niet -zou bljjven bestaan, omdat er
weldra zou ontstaan èn gebrek aan kapitaal èa aan
handen èn de vervoermiddelen hunne prjjzen verhoog-
don. Dit zon ten gunste van Europa werken, doordien
dan de ergste raededingor gebroken was.
De heer Marlet achtte den tegeawoordigen toestand
slechts een tjjdeljjke crisis, die moet doorleefd worden,
doch wekte grondeigenaars en pachters op tot eendrag-
tige zamenwerking. Niet alles van den eigenaar;
niet alles van don pachter niet alles van den grond
(zonder die krachtig te bebouwen)ziedaar de hoofd
toon vau Spreker's betoog. Zamenwerking is het eenige
deugdel jjke redmiddel.
«Beschermende regten" achtte hy een ziekeljjk middel
om een ziekelyken toestand te verbotoren." Want wat
zou het zyn als alle rjjken dit stelsel invoerden zou
dan den geheelen handel niet belemmerd worden en
kon dan de landbouwer zich daario verheugam Zou
daardoor zjjn toestand verbeteren Wanneer men
alleen den uitvoer van vee nagaato. a. naar Belgio
in het afgeloopen jaar 100,000 stuks groot vee,
laat dan nog Engeland rusten wat zou het met
dien handel worden, indien van ieder stuks vee zóóvoel
en later nog eens zóóveel inkomende rogten moest be
taald worden Nog één voorbeeld gemiddeld worden
jaarijjks 157a millioon gulden aan vlas uit ons land
gevoerd. Indien er in de daarvoor bestemde rjjken
inkomende regten werden geheven, zou dit geen invloed
op den prjjs hebben
Maar er moet toch verbetering komen zegt men
zoo kunnen xoij hei niet houden. Is die uitdrukking
ook gehoord in de vette jaren van 1851 tot 1877?
Waaraan is toen de overwinst besteed
Toch moet er echter verbetering komen dit stemt
ieder toe. Maar die zal niet komen door do bescher
mende regten.
De Spreker behandelde in hot tweede deel zjjner
rede deze vraag: «Wat is buiten die Staata-bescher-
ming geschikt om aan'de kwjjning tegemoet te komen
En dan was zijn eerste antwoord «Help u zeiven
en God zal u helpen." De landbouwer moet in do
eerste plaats trachten zjjne voortbrengselen zóó pro
ductief mogoljjk te maken niet stil zitten, vragen
wat zjjn tjjd eischt on zich daarnaar inrigten. Amerika
doet dit ook. Het rigt zich naar de vraag van het
oogenblik en daarnaar werken die landbouwers.
Maar toch in ons land moglen de landbouwers meer
hulp ODdervinden van don Staatzooals in Belgio,
Oostenrjjk enz. Indien de Staat do lasten voor den
landbouw verminderde, als: hypotheek- en registratie-
regt, dan was er al vast iets gewonnenen indien
onze buitenlandsche gezanten ook mede hielpen om op
te gevon wat in hunne omgeving markt kon vinden,
dan zou onze landbouw ook daarvan kunnen profiteren.
H.:t crciliiA vonr den landbonwor moest beter gevegeld
zjju. Zoo als de industrieel tjjdoljjlc geld kan Iconen,
